Nghiên cứu giải pháp phòng, chống lũ trên hệ thống sông trà khúc tỉnh quảng ngãi

L IC M
Tr

N

c h t, v i lòng kính tr ng và bi t n sâu s c, tôi xin bày t lòng c m n chân

thành t i PGS.TS Nguy n Thanh Hùng, cán b Phòng thí nghi m tr ng đi m qu c gia
v đ ng l c h c sông bi n - Vi n khoa h c th y l i Vi t Nam, và PGS.TS. Nguy n
Mai

ng, gi ng viên Tr

ng

i h c Th y L i, đã tr c ti p h

ng d n tôi r t t n

tình, cho tôi nh ng ki n th c và kinh nghi m quý báu, t o đi u ki n thu n l i cho tôi
trong quá trình th c hi n, hoàn thành lu n v n.
Tôi xin g i l i c m n chân thành t i Ban Lãnh đ o Khoa Th y v n & Tài nguyên
n

c, tr

ng

i h c Th y l i, c m n các Th y Cô giáo trong khoa, trong tr

ng đã

d y cho tôi nh ng ki n th c, k n ng quan tr ng.
Tôi xin g i l i c m n sâu s c nh t t i Lãnh đ o tr
ki n thu n l i cho tôi đ

ng

i h c Th y L i đã t o đi u

c h c t p và nghiên c u.

Tôi xin c m n gia đình, ng

i thân và b n bè đã đ ng viên và giúp đ tôi trong th i

gian qua.
Hà N i, tháng 08 n m 2017
H c viên

Sengphet Chittavong

i


L I CAM OAN
Tên tôi là: Sengphet Chittavong

Mã s h c viên: 1582440225016

L p: 23V21

Chuyên ngành: Th y v n h c

Mã s : 60-44-02-25

Khóa h c: K23
Tôi xin cam đoan quy n lu n v n đ

c chính tôi th c hi n d

PGS.TS Nguy n Thanh Hùng và PGS.TS. Nguy n Mai

is h

ng d n c a

ng v i đ tài nghiên c u

trong lu n v n “Nghiên c u gi i pháp phòng, ch ng l trên h th ng sông Trà
Khúc t nh Qu ng Ngãi”
ây là đ tài nghiên c u m i, không trùng l p v i các đ tài lu n v n nào tr

c đây,

do đó không có s sao chép c a b t kì lu n v n nào. N i dung c a lu n v n đ

c th

hi n theo đúng quy đ nh, các ngu n tài li u, t li u nghiên c u và s d ng trong lu n
v nđ uđ

c trích d n ngu n.

N u x y ra v n đ gì v i n i dung lu n v n này, tôi xin ch u hoàn toàn trách nhi m
theo quy đ nh./.
NG

I VI T CAM OAN

Sengphet Chittavong

ii


M CL C
U ................................................................................................................ 1

M
CH

NGHIÊN C U .................................... 4

NG 1: T NG QUAN CÁC V N

PHÒNG CH NG L .............................................................................................. 4
1.1

Khái ni m và gi i pháp phòng, ch ng l .............................................................. 4

1.1.1 Khái ni m v phòng ch ng l ............................................................................... 4
1.1.2 Gi i pháp phòng, ch ng l ................................................................................... 4

1.2
n

Khái quát chung v nghiên c u phòng ch ng l , Tình hình nghiên c u trong
c và trên th gi i. ....................................................................................................... 6

1.2.1 Ải i thi u chung v gi i phap ph ng, ch ng l . .................................................. 6
1.2.2 Tình hình nghiên c u phòng ch ng l trong n

c và trên th gi ...................... 7

CH

NG 2. GI I THI U V L U V C NGHIÊN C U .................................... 14

2.1

c đi m đ a lý t nhiên ..................................................................................... 14

2.1.1 V trí đ a lý .......................................................................................................... 14
2.1.2

c đi m đ a hình............................................................................................... 15

2.1.3

c đi m đ a ch t. .............................................................................................. 16

2.1.4

c đi m th nh

2.1.5

c đi m th m ph th c v t. .............................................................................. 18

2.2

c đi m chung v kinh t - xã h i .................................................................... 19

ng. ........................................................................................ 17

2.2.1 Dân s ................................................................................................................. 19
2.2.2

c đi m Kinh t ................................................................................................ 19

2.2.3

c đi m xã h i .................................................................................................. 22

2.2.4

nh h

2.3

c đi m khí t

2.3.1 M ng l

2.3.2

ng phat tri n kinh t xã h i. ................................................................ 24
ng – th y v n và h th ng sông ngòi ...................................... 26

i quan tr c khí t

c đi m khí t

ng th y v n ............................................................ 26

ng khí h u................................................................................ 27

2.3.3 H th ng sông ngòi. ............................................................................................ 29
2.3.4

c đi m th y v n .............................................................................................. 31

2.3.5

c đi m l ......................................................................................................... 34

iii


CH

NG 3:

XU T CÁC GI I PHÁP PHÒNG, CH NG L

CHO H TH NG

SÔNG TRÀ KHÚC ............................................................................................... 57
3.1

Nguyên nhân gây l trên h th ng sông Trà Khúc ............................................. 57

3.1.1

i u ki n thoát l ............................................................................................... 57

3.1.2

nh h

3.2

ng c a con ng

i .................................................................................. 59

Công tác phòng, ch ng l l u v c sông Trà Khúc ............................................. 64

3.2.1 Hi n tr ng công trình và công tac phòng, ch ng trên h th ng sông Trà Khúc 64
3.2.2 Cac t n t i liên quan đ n công tac phòng, ch ng l l u v c sông Trà Khúc .... 68
3.3

nh h

ng các gi i pháp phòng, ch ng l h th ng sông Trà Khúc ................ 69

3.3.1 Gi i phap phi công trình .................................................................................... 69
3.3.2. Gi i phap công trình .......................................................................................... 79
3.3.3. Gi i phap k t h p (gi i ph́p tŕnh l và s ng chung v i l ) ............................ 81
3.4.

xu t chi ti t m t gi i pháp đi n hình phòng, ch ng l cho h th ng sông Trà

Khúc ………………………………………………………………………………….82
3.4.1. K t qu mô hình toan ính toan c c k ch b n ng p l t trên l u v c. ................. 83
3.4.2. Xây d ng b n đ ng p l h du l u v c sông Trà Khúc v i m t s k ch b n t n
su t và l đi n hình ..................................................................................................... 106
3.4.3.

xu t ph

ng an p òng, ch ng l và di dân ................................................ 114

K T LU N VÀ KI N NGH .............................................................................. 120
TÀI LI U THAM KH O .................................................................................... 122

iv


DANH M C B NG BI U
B ng 2- 1: Các tr m đo khí t

ng - th y v n trong vùng ............................................. 26

B ng 2- 2:

m bình quân tháng trung bình nhi u n m-Tr m Ba T ,Qu ng Ngãi (%)28

B ng 2- 3: L

ng b c h i ng piche bình quân tháng trung bình nhi u n m (mm) ..... 28

B ng 2- 4: T n su t dòng ch y n m ( theo n m th y v n ) ........................................... 31
B ng 2- 5: Phân ph i dòng ch y trung bình nhi u n m t i tr m S n Giang ................ 31
B ng 2- 6: Phân ph i dòng ch y trung bình nhi u n m t i tr m S n Giang ................ 32
B ng 2- 7: L

ng m a trung bình tháng, mùa t i các tr m đo trên l u v c ................. 36

B ng 2- 8: Phân b l
B ng 2- 9:L

ng m a ngày trong tr n l n m 1986 t i các tr m ................... 36

ng m a gây ra tr n l l n t ngày 18-19/XI/1987 ................................. 37

B ng 2- 10: L

ng m a gây ra tr n l l ch s t ngày 1-5 tháng XII........................... 38

B ng 2- 11: L

ng m a gây ra tr n l l ch s XI/2013 ................................................ 39

B ng 2- 12: L u l

ng l n nh t và nh nh t t i các tr m th y v n .............................. 40

B ng 2- 13: Ph n tr m xu t hi n l vào các tháng trong n m t i các tr m ................... 40
B ng 2- 14: Ph n tr m xu t hi n đ nh l l n nh t theo mùa l so v i đ nh l l n nh t
n m t i các tr m............................................................................................................. 41
B ng 2- 15: Phân b l trong các tháng có m c n

c >6,5m t i Trà Khúc ................. 41

B ng 2- 16: Phân b l trong các tháng có m c n

c >7,0m t i Trà Khúc .................. 42

B ng 2- 17: Phân b l trong các tháng có m c n

c >7,5m t i Trà Khúc .................. 42

B ng 2- 18:

c tr ng l t i tr m th y v n ................................................................... 42

B ng 2- 19: K t qu tính toán t n su t l u l

ng max t i các tr m ................................. 44

B ng 2- 20: T ng l

ng l l n nh t th i đo n t i các tr m .......................................... 45

B ng 2- 21: T ng l

ng l 1, 3, 5, 7 ngày max ng v i các t n su t thi t k .............. 45

B ng 2- 22: H s tri t gi m l
B ng 2- 23:M c n

ng l ........................................................................... 46

c l và t n su t xu t hi n các tr n l t i các tr m th y v n ......... 49

B ng 2- 24: T ng h p đ c tr ng l ngày 15-18/X n m 1999 ....................................... 52
B ng 2- 25: T ng h p đ c tr ng l ngày 24-28/X n m 2007 ....................................... 52
B ng 2- 26: T ng h p đ c tr ng l ngày 30-31/X n m 2007 ........................................ 53
B ng 2- 27: T ng h p đ c tr ng l ngày 01-05/XI n m 2007 ...................................... 53
B ng 2- 28: T ng h p đ c tr ng l ngày 10-12/XI n m 2007 ...................................... 54
v


B ng 2- 29: T ng h p đ c tr ng l n m 2010 .............................................................. 55
B ng 3- 1: Kho ng cách tính t ngu n sông và chênh l ch cao đ t

ng ng ............. 59

B ng 3- 2: Công trình kè lát mái b o v b vùng nghiên c u ...................................... 66
B ng 3- 3: Công trình đ p m hàn vùng nghiên c u .................................................... 67
B ng 3- 4. Công trình đê sông đê bi n đ p ng n m n ...................................................... 67
B ng 3- 5:. T ng h p các l u v c sông tính toán dòng ch y t m a b ng mô hình th y
v n Mike NAM ............................................................................................................. 85

B ng 3- 6: T ng h p các thông s chính c a mô hình Mike NAM .............................. 87
B ng 3- 7: Các thông s hi u ch nh mô hình Mike NAM cho l u v c sông Trà Khúc 88
B ng 3- 8: B ng th ng kê l u l

ng đ nh l các tr n l l n ....................................... 102

B ng 3- 9: B ng t n su t l u l

ng l tr m S n Giang và An Ch ............................ 103

B ng 3- 10: T ng h p di n tích và đ sâu ng p l t l u v c theo các k ch b n l ...... 114

vi


DANH M C HÌNH V
Hình 1- 1: H th ng d báo l l th i gian th c cho l u v c sông Mê Kông .............. 12
Hình 1- 2: Mô ph ng ng p l t b ng mô hình TELEMAC-2D ...................................... 13
Hình 2- 1: V trí vùng nghiên c u…………………………………………………….14
Hình 2- 2: Khu v c nghiên c u trên b n đ hành chính t nh Qu ng Ngãi ................... 15
Hình 2- 3: B n đ m ng l

i sông ngòi t nh Qu ng Ngãi ............................................ 30

Hình 2- 4: Mô hình phân ph i dòng ch y n m t i tr m S n Giang .............................. 32
Hình 2- 5: Mô hình phân ph i dòng ch y n m t i tr m An Ch .................................... 32
Hình 2- 6. Phân b m a sinh l đ c bi t l n tháng XII/1986 ....................................... 37
Hình 2- 7: Phân b m a sinh l đ c bi t l n tháng XI/1987 ......................................... 37
Hình 2- 8: Phân b m a sinh l đ c bi t l n tháng XII/1999 ....................................... 38
Hình 2- 9: Phân b m a sinh l đ c bi t l n tháng XI/2013 ......................................... 39

Hình 2- 10:

ng trung bình tr

tl ul

ng đ nh l nhi u n m t i tr m An Ch ..... 43

Hình 2- 11:

ng trung bình tr

tl ul

ng đ nh l nhi u n m t i tr m S n Giang 43

Hình 2- 12:

ng trung bình tr

t t ng l

ng l 1, 3, 5, 7 ngày max nhi u n m t i

tr m S n Giang và An Ch ............................................................................................ 47
Hình 3- 1: Ph m vi tính toán mô ph ng l h th ng sông Trà Khúc-V ...................... 84
Hình 3- 2: K t qu hi u ch nh mô hình v i tr n l t

ngày 16/8/2008 đ n ngày

20/10/2008 t i tr m An Ch ........................................................................................... 88
Hình 3- 3: Quá trình dòng ch y th c đo và tính toán t i An Ch tr n l 28/9/2009- 19h
5/10/2009 ....................................................................................................................... 89
Hình 3- 4. Quá trình dòng ch y th c đo và tính toán t i An Ch tr n l 13/11/2010 đ n
9/11/2010 ....................................................................................................................... 89
Hình 3- 5: Quá trình dòng ch y th c đo và tính toán t i An Ch tr n l 11/12/2016 đ n
31/12/2016 ..................................................................................................................... 90
Hình 3- 6. Quá trình dòng ch y th c đo và tính toán t i S n Giang tr n l 26/11/1999
đ n 31/12/1999 .............................................................................................................. 91
Hình 3- 7. L u l

ng th c đo và tính toán t i S n Giang tr n l 29/9-5/10/2009........ 91

Hình 3- 8: K t qu xác đ nh l u v c nh p l u .............................................................. 92
vii


Hình 3- 9: K t qu hi u ch nh ki m đ nh mô hình th y v n MIKE NAM ................... 92
Hình 3- 10: V trí các công trình giao thông và th y l i trên l u v c sông .................. 94
Hình 3- 11: Mô hình ng p l MIKE FLOOD sau khi hoàn thi n ................................. 95
Hình 3- 12: Ki m đ nh m c n

c tr m Trà Khúc và Sông V tr n l 2016 ................. 97

Hình 3- 13: So sánh ph m vi ng p l t tr n l 2016 t k t qu mô hình mô ph ng v i
vùng ng p chi t tách t
Hình 3- 14:

nh Sentinel ............................................................................ 98

sâu ng p t i 114 v t l đi u tra trên l u v c trong tr n l 2013 .......... 99

Hình 3- 15: So sánh ph m vi ng p l t tr n l 2013 v i v t l l ch s ........................ 100
Hình 3- 16: M c n

c d c sông sông Trà Khúc v i tr n l l ch s n m 1999 .......... 103

Hình 3- 17: M c n

c d c sông sông Trà Khúc v i tr n l l ch s n m 2013 .......... 104

Hình 3- 18: M c n

c d c sông sông Trà Khúc v i k ch b n l 5% ......................... 104

Hình 3- 19: K t qu mô ph ng ng p trong MIKEFLOOD v i l n m 1999 .............. 105
Hình 3- 20: K t qu mô ph ng ng p trong MIKEFLOOD v i l n m 2013 .............. 105
Hình 3- 21: Ch ng ch p các l p d li u g m di n ng p và đ sâu ng p .................... 108
Hình 3- 22: S đ quy trình công ngh thành l p b n đ ng p l t ............................. 109
Hình 3- 23: B n đ ng p l t h du sông Trà Khúc n m 1999 .................................... 109
Hình 3- 24: B n đ ng p l t h du sông Trà Khúc n m 2013 ................................... 110
Hình 3- 25: B n đ ng p l t h du sông Trà Khúc l t n su t 1%.............................. 111
Hình 3- 26: B n đ ng p l t h du sông Trà Khúc l t n su t 5%.............................. 112

viii


M

U

Qu ng Ngãi là m t t nh thu c duyên h i Trung Trung B v i đ c đi m chung là núi l n
sát bi n, đ a hình có tính chuy n ti p t đ a hình đ ng b ng ven bi n
hình mi n núi cao
hình nan qu t.

phía tây. H th ng sông su i t
d c đáy sông th

ng r t l n

ng đ i dày đ c và phát tri n theo

vùng núi nh ng l i gi m nh

đ ng b ng khi n cho kh n ng tiêu thoát l g p nhi u b t l i. L th
th

ng l u và trung l u

vùng

ng t p trung nhanh

các sông nh ng l i tiêu thoát ch m do vùng đ ng b ng có

đ d c nh và nhi u vùng tr ng có th gây ng p, úng nh h
phát tri n c a đ a ph

phía đông đ n đ a

ng đ n an sinh – kinh t và

ng.

Trên toàn t nh có 4 sông l n ( sông Trà B ng, sông Trà Khúc, sông V và sông Trà Câu)
nh ng sông Trà Khúc là con sông ch y gi a t nh, n i t p trung dân c đông đúc và
nhi u v trí là th tr n, th xã, thành ph Qu ng Ngãi nên v n đ l l t c a con sông này
đ

c đ a ph

ng và trung

ng quan tâm. M t khác, do là t nh ven bi n nên th

ph i h ng ch u nh ng nh h

ng

ng tr c ti p c a bão và áp th p nhi t đ i kéo theo m a

l n và gây l trên các sông. Các c a sông mi n Trung nói chung và c a sông Trà Khúc
nói riêng th

ng xuyên b b i c n, d ch chuy n trong th i k mùa ki t làm nh h

ng

tiêu c c đ n kh n ng thoát l c a vùng đ ng b ng ven bi n n i các dòng sông ch y qua

tr

c khi đ ra bi n.

M t khác, trong nh ng n m g n đây, di n bi n m a- l có chi u h

ng ngày càng ph c

t p. Quá trình xây d ng, phát tri n kinh t c ng làm cho cao trình đ a hình có s khác
bi t so v i nh ng n m tr
đ

c đây: m t s khu công nghi p đ

c m r ng v ph m vi, h th ng đ

c xây d ng, nhi u đô th

ng giao thông c ng liên t c đ

c đ u t xây

d ng, nâng c p.
Qua s li u th ng kê t 2006-2016, m a l gây thi t h i hàng tr m t đ ng, hàng ch c
ng

i ch t và b th

ng trên đ a bàn t nh Qu ng Ng i.

c bi t là các tr n l n m 1999,

n m 2009 và n m 2013. N m 2009 m a l đ gây thi t h i
nghìn t đ ng và có t i 51 ng
n m tr

i ch t, 506 ng

i b th

c tính lên đ n trên b n

ng. Tuy nhiên, so v i nh ng

c đây, v i m c l l n nh trên, thi t h i do l l t gây ra đó đ

k .
1

c h n ch đáng


V i tình hình m a l ph c t p và gây nh h

ng l n v dân sinh kinh t c a t nh Qu ng

Ngãi thì vi c nghiên c u các gi i pháp phòng ch ng l phù h p đ i v i đ c đi m m a l
c a t nh là h t s c c n thi t. Chính vì v y mà đ tài “Nghiên c u ph
ch ng l trên h th ng sông Trà Khúc t nh Qu ng Ngãi” đã đ

ng pha phòng

c hình thành. K t qu

c a đ tài s là c s đ quy ho ch và xây d ng các bi n pháp phòng ch ng l cho toàn
l u v c c ng nh đ xu t và đánh giá hi u qu c a gi i pháp t i u nh t.
M c đích c a
tài đ

tài:

c th c hi n nh m các m c tiêu sau:

- ánh giá hi n tr ng thoát l c a sông Trà Khúc
- ánh giá kh n ng phòng, ch ng l trên sông Trà Khúc;
-

xu t các gi i pháp phòng ch ng l trên h th ng sông Trà Khúc và phân tích l a

ch n gi i pháp phù h p nh t.
Cách ti p c n và ph

ng pháp nghiên c u:

- Ph

ng pháp đi u tra th c đ a; k th a

- Ph

ng pháp phân tích th ng kê;

- Ph

ng pháp b n đ và GIS;

- Ph

ng pháp chuyên gia

K t qu d ki n đ t đ
-

ánh giá đ

c hi n tr ng thoát l c a h th ng sông Trà Khúc;

- Phân tích đánh giá đ
- Thành l p đ
-

xu t đ

c:

c các gi i pháp phòng ch ng l trên h th ng sông Trà Khúc;

c các b n đ ng p l t h du h th ng sông Trà Khúc
c gi i pháp phù h p v i h th ng sông Trà Khúc.

C u trúc c a lu n v n:

2


C u trúc lu n v n ngoài ph n m đ u và k t lu n g m:
Ch

ng 1: T ng quan v các v n đ nghiên c u phòng ch ng l

Ch

ng 2: Gi i thi u v l u v c nghiên c u

Ch

ng 3:

xu t các gi i pháp phòng, ch ng l cho h th ng sông Trà Khúc

3


CH

NG 1: T NG QUAN CÁC V N

NGHIÊN C U PHÒNG

CH NG L

1.1 Khái ni m và gi i pháp phòng, ch ng l
1.1.1 Khái ni m v phòng ch ng l
L l t là m t hi n t

ng t nhiên, m t lo i hình c a thiên tai. Khi có l l n và đ c bi t

l n s gây ra nh ng thi t h i to l n v ng

i và c a. Chính vì l đó, Ông Cha ta đã x p

lo i l , l t là lo i thiên tai hàng đ u và nguy hi m nh t trong ba lo i hình thiên tai, đ o
t c, gi t giã gây nguy h i cho con ng
B i v y: l l t có ph m vi nh h

i nh t: “Nh t th y, nhì h a, th ba là đ o t c”.

ng r ng, có s c tàn phá l n, r t khó ch ng đ , có th

gây ra thi t h i l n v nhân m ng và tài s n c a c khu v c r ng l n. Khái ni m v
phòng ch ng l l t đ

c hi u nh sau: “Phòng, ch ng l l t là nh ng hành đ ng nh m

ng n ng a, phòng tŕnh, ng phó và gi m thi u ćc thi t h i do l l t gây ra. Ca hành
đ ng này ch y u là đ

c th c hi n qua ćc gi i pha c th (phi công trình và công

trình)"
1.1.2 Gi i pháp phòng, ch ng l

-

C p nh t các thông tin v tình hình m a l

-

Tr ng r ng, c i t o và b o v r ng

-

B trí mùa v , cây tr ng h p lý

-

Xây d ng h ch a n

-

Xây d ng và c ng c h th ng đê kè

-

Gi i pháp phân l , ch m l .

-

Xây d ng ph

-

Thích ng và chung s ng v i l l t

-

Công tác c u h vùng ng p l t: c p chính quy n, thôn xã, huy n, t nh, nhân dân

c và đi u ti t n

c h p lý

ng án d báo c nh báo l và xây d ng b n đ c nh báo ng p l t

vùng l .
-

Nâng cao ki n th c c ng đ ng v phòng tránh l l t

Trong các gi i pháp chính phòng ch ng l đ
pháp phi công trình và gi i pháp công trình
4

c phân làm 2 nhóm gi i pháp là gi i


1.1.2.1.Gi i phap phi công trình
- Bi n pháp nông nghi p: Chuy n đ i mùa v , nghiên c u gi ng cây tr ng có th i gian
sinh tr

ng thích h p, chuy n đ i c c u cây tr ng

- Bi n pháp lâm nghi p: Phát tri n r ng đ u ngu n và r ng phòng h ven bi n.
- Xây d ng các nhà s tán phòng ch ng thiên tai k t h p v i nhà v n hóa c ng đ ng,
xây d ng c u c n dân sinh, đi m neo đ u t u thuy n
- Xây d ng ch đ v n hành h th ng công trình ch ng l v i m c tiêu u tiên gi m
l cho h du.
- T ng c

ng công tác d báo, c nh báo, d báo s m.

- Xây d ng, chu n b b n đ l và xây d ng mô hình mô ph ng trên các l u v c sông.
- Công tác tuyên truy n, nâng cao nh n th c c ng đ ng, phòng ng a và gi m nh
thiên tai d a vào c ng đ ng
- An toàn h đ p:

m b o an toàn h đ p trong mùa m a bão.

- Nghiên c u xây d ng ch đ chính sách phù h p v i công tác phòng ch ng l t c p
Trung

ng đ n đ a ph

ng và c ng đ ng

1.1.2.2. Gi i pha công trình
Gi i pháp công trình là có s tác đ ng tr c ti p c a con ng
tr

ng t nhiên. T ng kh n ng tiêu thoát l th

i t i các đi u ki n, môi

ng là vi c ch nh tr sông, đ p đ p, đê,

kè xây d ng các tr m b m tiêu... đ h n ch ng p l t khi có m a bão, l . Gi i pháp này
có tác đ ng ngay l p t c và h n ch thi t h i cho các khu v c b ng p l t, song các gi i
pháp công trình th

ng t n kém và n u không có quy ho ch h p lý đôi khi có th gây ra

các h u qu cho khu v c lân c n. Gi i pháp này tùy thuôc vào đ c đi m đ a hình và m a
l

t ng l u v c nghiên c u g m:

-

xu t d ng tích phòng l cho các h ch a hi n có

5


- Xây d ng h ch a c t l th

ng ngu n đ gi m l cho h du. Xây d ng h h du

nh ng vùng c a sông b nh h

ng tri u nh m t ng c

ng kh n ng thoát l cho sông.

- Tôn cao đê hi n có, xây d ng các tuy n đê nh m ch ng l sông, b o v dân c và s n
xu t

các vùng đ ng b ng h du. Xây d ng đê c a sông, đê kè bi n k t h p tr ng cây

ch n sóng bi n và xâm nh p m n.
- Ch nh tr sông, xây d ng kè b o v b , c i t o tuy n thoát l , thông thoáng dòng
ch y

h l u

- Xây đê bao (k t h p v i tr m b m tiêu) nh m ch ng l tri t đ cho các khu v c dân
c nông thôn t p trung.
1.2

Khái quát chung v nghiên c u phòng ch ng l , Tình hình nghiên c u

trong n

c và trên th gi i.

1.2.1 Gi i hhi chu g v gi i php p hòng, ch ng l .
Theo s sách ghi chép l i các vùng đ t ven sông là n i t p trung dân c c a xã h i loài
ng

i. Ví d nh : vùng ven sông Nin

H ng

n

và vùng ven sông H ng

Ai C p, sông Hoàng Hà

Vi t Nam vv…Dòng sông và vùng bãi b i ven

sông đã đem l i nhi u đi u ki n thu n l i cho cu c s ng c a con ng
c pn

Trung Qu c, sông

c n và s n xu t nông nghi p, đ ng th i c ng là đ

i. Sông c ng cung

ng th y thu n ti n cho giao

l u gi a vùng này v i vùng khác. Vùng bãi ven sông trong châu th hình thành t b i
tích c a các sông là nh ng vùng đ t màu m nh t. Bãi sông b ng ph ng, d canh tác,
hàng n m v mùa l luôn đ

c cung c p thêm ngu n phù sa t

i t t. Nh ng y u t

thu n l i trên đã d n d n lôi kéo ngày càng nhi u dân c đ n sinh s ng trên vùng bãi
ven sông. Tuy v y các vùng bãi ven sông đ u là các vùng tr ng, th p, vì v y nh ng
ng

i dân đ c trú trên vùng bãi ven sông đã ph i d i phó v i l tràn hàng n m.

Ban đ u đ tránh l , ng

i dân đã ch n các bãi cao ho c làm nhà sàn đ

nông nghi p cho nên hàng n m ch tr ng đ
ng p bãi, đàn gia súc ch n nuôi đ

c m t v vào mùa khô. Mùa l khi n

c chuy n đ n vùng cao và ng

ngh đánh cá.Ít lâu sau tuy n đê bao đ

và s n xu t
c

i dân chuy n sang

c xây d ng nh m ng n l đ gieo tr ng thêm v

hoa màu th hai và kéo dài th i gian ch n th gia súc. M i đ u đê bao ch ng n đ
6

cl


nh , sau đ

c nâng cao d n đ ch ng l l n. Nhi u n m li n bãi không b ng p, dân b t

đ u tr ng cây lâu n m và xây nhà v ng chãi h n, n đ nh trên bãi ven sông. Quá trình
này kéo dài trong nhi u th k .
Ho t đ ng kinh t trong vùng đê bao phát tri n đ n m c n u x y ra ng p l thì thi t h i
v ng

i và c a r t l n, d n đ vi c tìm tòi, tìm hi u v l và quá trình l . Gi đây đã

phát tri n lên thành ngành khoa h c v s xu t hi n l và các gi i pháp nh m gi m thi u
nh ng thi t h i do l gây ra.

u tiên ph i hi u bi t tính ch t c a l , các ph

ng pháp

tính lan truy n sông l , các ph

ng pháp thu th p s li u v đ a hình, đ a ch t, th y v n

c a dòng sông. Hai là xác đ nh xác su t xu t hi n các tr n l có đ l n khác nhau. Khi
nghiên c u tính ng u nhiên c a thiên nhiên, ta th

ng c n đ n các s li u v các tr n l

đã xu t hi n. V i đa s sông, s li u v các tr n l l ch s th
và ch có trong m t th i gian không đ dài. Có nhi u y u t
c a l , hi n nay đã bi n đ i khác tr
thác s d ng m t đ t c a con ng

ng không có đ đ tin c y
nh h

ng đ n s xu t hi n

c nh : s bi n đ ng c a ch đ khí t

ng, s khai

i, s hình thành các khu dân c trên bãi sông.

Có th phân các bi n pháp phòng ch ng, ki m soát l thành 4 lo i sau:
1

p đê ng n l , b o v các vùng b ng p.

2 Tr l , ch m l

th

ng l u ho c phân l sang l u v c khác.

3 T ng kh n ng thoát l c a long d n.
4 Phân l sang l u v c khác
1.2.2 Tình hình nghiên c u phòng ch ng l hrongn
1.2.2.1Tình hình nghiên c u phòng ch ng l trong n
L l t là m t hi n t
xã h i c a n
đ

c à hrênhh gi i
c

ng thiên nhiên khá ph bi n và có tác đ ng r t l n đ n n n kinh t

c ta. Chính vì v y, s nghiên c u, d báo v l l t trong th i gian qua

c nhi u nhà khoa h c quan tâm nghiên c u.

c bi t trong đi u ki n hi n nay, v i s

phát tri n c a khoa h c k thu t, kinh t xã h i cùng v i s di n bi n ph c t p c a thiên
tai thì l nh v c nghiên c u này ngày càng đ

c Nhà n

c, các đ a ph

nhi u h n. Ph m vi nghiên c u v l l t có th bao trùm c n

ng quan tâm

c ho c ch trong ph m vi

m t l u v c sông. Trong th i gian qua, nhi u đ tài, d án nghiên c u v l nh v c này

7

đã đ

c tri n khai trên ph m vi toàn qu c nói chung, khu v c mi n Trung nói riêng. Các

nghiên c u đi n hình có th k đ n:
- N m 2000-2001, Vi n Khoa h c Khí t
tài đ c l p c p Nhà n
tranh thiên tai

ng Th y v n và Môi tr

ng đã th c hi n đ

c: " i u tra, nghiên c u và c nh ba l l t, ph c v phòng

cac l u v c sông mi n Trung".

ho t đ ng nghiên c u c a ngành khí t

tài này góp ph n quan tr ng trong

ng thu v n ph c v phòng ch ng thiên tai

cho khu v c này, là c s cho các nghiên c u chi ti t ti p theo.
- N m 2001-2004, Vi n Khoa h c KTTV và Môi tr

ng c ng đã th c hi n đ tài:

"Nghiên c u v n d ng mô hình thu đ ng l c m a - dòng ch y ph c v tính toan và
tài này đã th c hi n đ

d ba dòng ch y l ".

c các n i dung nghiên c u c b n

sau:
- Nghiên c u t ng quan v các mô hình th y đ ng l c t
t

ng đ i đ

c c p nh t.

- ã khai tri n đ

c ph

ng pháp ph n t h u h n sóng đ ng h c m t chi u cho m t

l u v c sông c th , v i thu t toán rõ ràng, có ch t l
-K t h p đ

ng đ i có h th ng, thông tin

ng cao.

c mô hình ph n t h u h n sóng đ ng h c 1 chi u v i ph

SCS đ ng th i, đã x lý đ
d ng đ t đ th hi n đ

cm tl

ng l n các thông tin v đ a hình, th nh

ng tác m a- đ a hình- th nh

- N m 2008, Tr

ng

ng, s

c tính kh thi c a vi c ng d ng mô hình th y đ ng mô t quá

trình m a-dòng ch y cho m t l u v c sông c th . Mô hình đã th hi n đ
h t

ng pháp

c m i quan

ng- s d ng đ t- dòng ch y.

i h c Khoa h c t nhiên đã th c hi n đ tài: Nghiên c u đánh

giá tai bi n l l t l u v c sông Thu B n trên c s

ng d ng ph

ng pháp đ a m o và

công ngh GIS.
Trong ph m vi t nh Qu ng Ngãi, nghiên c u v l l t trong nh ng n m g n đây có m t
s d án, đ tài sau:
- D án gi m nh thiên tai t i t nh Qu ng Ngãi do Chính ph Ôxtrâylia h tr th c
hi n t n m 2003 đ n 2007. M t trong nh ng n i dung c a d án này là xây d ng mô

8


hình th y l c qu n lý đ ng b ng ng p l . Mô hình thu l c là công c ki m tra các
ph

ng án qu n lý đ ng b ng ng p l bao g m l u v c sông Trà B ng, Trà Khúc,

sông V và sông Trà Câu. Mô hình thu l c 2 chi u chi ti t, s d ng ph m m m
SOBEK t Delft Huydraulics và m t s ph n m m h tr . Mô hình thu l c còn dùng
đ ki m tra tác đ ng c a nh ng phát tri n trong t
- N m 2010-2011, Vi n

ng lai đ n tình tr ng ng p l t.

a lý thu c Vi n Khoa h c và Công ngh Vi t Nam đã th c

hi n đ tài: Nghiên c u quy ho ch phòng ch ng và tiêu thoat l sông Trà Khúc và
sông V , t nh Qu ng Ngãi.

tài này th c hi n theo các m c tiêu sau:

- Thi t l p ngân hàng c s d li u v l l t và di n bi n l l t ph c v quy ho ch
phòng ch ng và tiêu thoát l trên sông Trà Khúc và sông V , t nh Qu ng Ngãi.
- Xác đ nh tuy n hành lang thoát l vùng đ ng b ng c a sông (đ i v i sông Trà Khúc
đo n t đ p Th ch Nham đ n C a

i; đ i v i sông V đo n t Hành Tín

ông đ n

C a L ) ng v i các t n su t 1%, 5%, 10%.
-

xu t đ nh h

ng các ph

ng án quy ho ch phòng ch ng và tiêu thoát l trên sông

Trà Khúc, sông V .
Trong l nh v c này,

ài Khí t

ng Th y v n khu v c Trung Trung B đã ti n hành

m t s đ tài nghiên c u, trong đó có các nghiên c u đi n hình sau:
- N m 2000-2001 th c hi n đ tài: Xây d ng b n đ phân vùng ng p l t và ph
an c nh, d bao l

ng

ca sông t nh Qu ng Ngãi.

tài đã đánh giá ch đ m a l trên l u v c sông Trà Khúc, Trà B ng và sông V ,
đi u tra kh o sát tình hình ng p l t n m 1999, t đó xây d ng b n đ ng p l t vùng h
l u các sông trên cho tr n l l n nh t 1999 và b n đ nguy c ng p l t t
các t n su t thi t k .

tài này c ng đã xây d ng đ

ng ng v i

c 32 m c báo l đ u tiên t i t nh

Qu ng Ngãi.
- N m 2006-2007, th c hi n đ tài:

i u tra b sung và xây d ng c t m c ba l t i

vùng ng p l thu c h l u cac sô g chính c a t nh Qu ng Ngãi.

9


S n ph m đ tài là các m c báo đ ng l m i trên 3 sông chính c a T nh là sông Trà
B ng, Trà Khúc và sông V . Các m c báo đ ng l do đ tài đ xu t đã đ

c chính th c

đ a vào s d ng theo Quy t đ nh s 632/Q -TTg ngày 10/5/2010 c a Th t

ng Chính

ph và Quy t đ nh s 1142/Q -UBND ngày 25/8/2010 c a Ch t ch UBND t nh Qu ng
Ngãi. Ngoài ra, đ tài ti p t c xây d ng b sung 32 m c báo l , b b n đ nguy c ng p
l t theo các m c báo đ ng l . H u h t các s n ph m đ tài đã đ

c s d ng cho công tác

phòng ch ng l l t trong nh ng n m qua.
- N m 2007-2009, đ tài: Xây d ng b sung m c bao l , m c ba đ ng l sông Trà
Câu, ph

ng an c nh bao, d bao nguy c ng p l t cho cac đ a ph

ng vùng ng p l t

t nh Qu ng Ngãi.
Do l u v c sông Trà Câu h u nh không có thông tin gì v l l t (không có tr m đo
KTTV, không có m c báo đ ng l ) nên

tài này đ

c T nh đ u t th c hi n n m

2008-2009, nh m b sung vào h th ng t li u, công c phòng ch ng l l t. Ph m vi
th c hi n đ tài này ch y u thu c l u v c sông Trà Câu. S n ph m chính c a đ tài này
là t li u đ c đi m l l t sông Trà Câu; m c báo đ ng l , 20 m c báo l và b n đ nguy
c ng p l t theo các m c báo đ ng l m i đ xu t. M c báo đ ng l sông Trà Câu- s n
ph m c a đ tài này c ng đã đ

c UBND T nh cho s d ng theo Quy t đ nh s

1142/Q -UBND ngày 25/8/2010 c a Ch t ch UBND T nh. Nhìn chung, t t c các s n
ph m đ tài đ u đang đ

c khai thác s d ng cho công tác phòng ch ng l l t c a T nh

nói chung và 2 huy n phía nam T nh là M

c,

c Ph nói riêng. Tuy nhiên, trong s

20 m c báo l này hi n có 10 m c thu c l u v c sông V có các thông tin v m c báo
ng p còn theo m c báo đ ng l c nên hi u qu c a các m c này còn nhi u h n ch .
1.2.2.2Tình hình nghiên c u phòng ch ng l trên th gi i
Trên th gi i, nghiên c u v l l t nói chung, c nh báo, d báo l l t nói riêng đã phát
tri n r t s m. Tr

c đây, vi c nh n đ nh, d báo l l t ch y u d a vào kinh nghi m,

đ n th k XX, vi c d báo l l t đ

c th c hi n b ng ph

ng pháp phân tích khoa h c.

Cho đ n nay, các công ngh tính toán th y v n, d báo dòng ch y đ
y u b ng các mô hình toán đ

c th c hi n ch

c xây d ng trên các c s khoa h c v đ ng l c h c và

10


chu trình th y v n. Các mô hình đ

c nghiên c u trong tính toán, d báo l l t trên th

gi i hi n nay có th k đ n:
- Vi n Th y l c an M ch (Danish Hydraulics Institute, DHI) xây d ng ph n m m d
báo l bao g m: Mô hình NAM tính toán và d báo dòng ch y t m a; Mô hình Mike
11 tính toán th y l c, d báo dòng ch y trong sông và c nh báo ng p l t. Ph n m m
này đã đ

c áp d ng r t r ng rãi và r t thành công

khu v c Châu Á, mô hình đã đ
Songkla

Thái Lan, l u v c sông

nhi u n

c trên th gi i. Trong

c áp d ng đ d báo l l u v c sông Mun-Chi và

Bangladesh, Indonesia. Hi n nay, công ty t v n

CTI c a Nh t B n đã mua b n quy n c a mô hình, th c hi n nh ng c i ti n đ mô
hình có th phù h p v i đi u ki n thu v n c a Nh t B n.
- Wallingford k t h p v i Hacrow đã xây d ng ph n m m iSIS cho tính toán d báo l
và ng p l t. Ph n m m bao g m các môđun: Mô hình đ

ng đ n v tính toán và d

báo dòng ch y t m a; mô hình iSIS tính toán th y l c, d báo dòng ch y trong sông
và c nh báo ng p l t. Ph n m m này đã đ
th gi i, đã đ

c áp d ng khá r ng rãi

c áp d ng cho sông Mê Kông trong ch

h i Mê Kông Qu c t ch trì th c hi n.

nhi u n

ng trình S d ng N

Vi t Nam, mô hình iSIS đ

tính toán trong d án phân l và phát tri n th y l i l u v c sông

c trên
c do y

c s d ng đ

áy do Hà Lan tài

tr .
- Trung tâm khu v c, START ông Nam Á (Southeast Asia START Regional Center)
đang xây d ng "H th ng d báo l th i gian th c cho l u v c sông Mê Kông". H
th ng này đ

c xây d ng d a trên mô hình th y v n khu v c có thông s phân b , tính

toán dòng ch y t m a. H th ng d báo đ

c phân thành 3 ph n: thu nh n s li u t

v tinh và các tr m t đ ng, d báo th y v n và d báo ng p l t. Th i gian d ki n d
báo là 1 ho c 2 ngày.

11


Hình 1- 1: H th ng d báo l l th i gian th c cho l u v c sông Mê Kông
Vi n

i n l c (EDF) c a Pháp đã xây d ng ph n m m TELEMAC tính các bài toán

thu l c 1 và 2 chi u. TELEMAC-2D là ph n m m tính toán th y l c 2 chi u, n m
trong h th ng ph n m m TELEMAC. TELEMAC-2D đã đ

c ki m nghi m theo các

tiêu chu n nghiêm ng t c a Châu Âu v đ tin c y; mô hình này đã đ
toán r t nhi u n i

C ng hòa Pháp và trên th gi i.

c áp d ng tính

Vi t Nam, mô hình đã đ

đ t t i Vi n C h c Hà N i và Khoa Xây d ng - Thu l i - Thu đi n, Tr
12

ng

c cài
ih c


K thu t à n ng và đã đ
C c-

p

thành ph

c áp d ng th nghi m đ tính toán dòng ch y tràn vùng Vân

áy, l u v c sông H ng đo n tr

c Hà N i, và tính toán ng p l t khu v c

à N ng.

Hình 1- 2: Mô ph ng ng p l t b ng mô hình TELEMAC-2D
-

Nh t B n, ngoài mô hình thu l c MIKE nh đã nói

s d ng quan h h i quy, mô hình TANK, mô hình l
ngh m i nh h m và h th n kinh nhân t o.

13

trên, các chuyên gia th

ng

ng tr và g n đây là các công


CH

NG 2. GI I THI U V L U V C NGHIÊN C U

2.1

c đi m đ a lý t nhiên

2.1.1 V hrí đ alý

Sông Trà Khúc là sông l n nh t t nh Qu ng Ngãi, có di n tích l u v c 3240 km2, chi m
kho ng 55% di n tích t nhiên c a t nh. B t ngu n t vùng r ng núi Kon Plong – Kon
Tum

đ cao trung bình t 1300 – 1500m. L u v c sông n m trên các huy n S n Hà,

S n Tây, Trà B ng, Ba T , S n T nh, T Ngh a, Ngh a Hành, th xã Qu ng Ngãi và m t
ph n huy n Kon Plong t nh Kon Tum. Ranh gi i l u v c phía B c giáp l u v c sông
Trà B ng, phía Nam giáp l u v c sông V , phía Tây giáp l u v c sông Sê San, phía
ông giáp bi n ông (Hình 2-1, Hình 2-2).

Hình 2- 1: V trí vùng nghiên c u

14


Hình 2- 2: Khu v c nghiên c u trên b n đ hành chính t nh Qu ng Ngãi
2.1.2

c đi m đ a hình

a hình l u v c có d ng chung là th p d n t Tây sang

ông, đ a hình có d ng ph c

t p bao g m núi và đ ng b ng xen k nhau, chia c t b i nh ng cánh đ ng nh n m d c
theo các thung l ng, t vùng núi xu ng đ ng b ng đ a hình h th p d n, t o thành d ng
b c đ a hình cao th p n m k ti p nhau, không có khu đ m chuy n ti p gi a vùng núi và
đ ng b ng. Vùng phía Tây là nh ng dãy núi cao v i đ cao t 500m đ n 1000m, vùng
đ ng b ng có cao đ t 5m đ n 20 m .

a hình d c là m t đ c đi m b t l i d hình thành các dòng ch y l n, th

ng gây l l t

vào mùa m a, còn mùa khô dòng ch y c n ki t gây h n hán. Có th chia đ a hình ra làm
4 vùng:
- Vùng núi: N m phía Tây c a t nh, chi m m t ph n l n di n tích ch y d c ranh gi i
t nh Kon Tum và t nh Qu ng Ngãi.
kéo dài c a dãy Tr

ó chính là s

n núi phía

ông ho c nhánh núi

ng S n g m nh ng đ nh núi có cao đ trung bình 500-700m,
15


th nh tho ng có đ nh núi cao trên 1000m mà đ nh cao nh t là Hòn Bà n m phía Tây
Vân Canh 1146 m. Vùng núi phía B c có nhi u đ nh núi cao, nh t là vùng núi Trà
B ng, S n Hà có nh ng đ nh núi cao t 1400 - 1600m.

a hình phân cách m nh, sông

su i trong khu v c có đ d c l n, l p ph th c v t khá d y.
- Vùng đ a hình đ i gò:

ây là đ a hình trung gian gi a núi và đ ng b ng, đ cao h

th p đ t ng t g m nhi u đ i gò nh p nhô xen k v i nh ng đ ng b ng khá r ng.
cao nói chung d
t

i 200m, vùng đ ng b ng th

ng có đ cao 30-40m.

d c còn

ng đ i l n, cây r ng b tàn phá nhi u.

- Vùng đ ng b ng: Tr i dài ven bi n và ti p giáp v i vùng đ i gò, có đ d c t Tây
sang

ông.

a hình vùng đ ng b ng chi m kho ng 30% di n tích t nhiên toàn l u

v c.

ây là vùng đ t t

ng đ i b ng ph ng, có cao đ t 2m – 20m, n m trên đ a bàn

các huy n S n T nh, T Ngh a, Ngh a Hành, Bình S n và M

c.

d ng đ a hình

này có di n tích canh tác l n và thích h p cho tr ng lúa, hoa màu và cây công nghi p
ng n ngày.
M t đ c đi m v đ a hình đáng l u ý trong l u v c là dãy Tr

ng S n n m

l u v c đã đóng vai trò chính trong vi c l ch pha mùa m a so v i c n
đ un m

phía Tây đã t o thành hành lang ch n gió, t ng c

phía Tây

c. Các dãy núi

ng đ m a trong mùa

m a và t ng tính kh c nghi t trong mùa khô.
- Vùng cát ven bi n: C n cát, đ n cát phân b thành m t d i h p ven bi n. D ng đ a
hình này đ

c hình thành do sông ngòi mang v t li u t núi xu ng b i l ng ven bi n,

sóng đ y d t vào b và gió th i vun cao thành c n, đ n.
2.1.3

c đi m đ a ch h.

i u ki n đ a ch t chung trong vùng ph c t p, thu c ph n phía B c kh i đ a Kon Tum,
bao g m ch y u các thành t o bi n ch t c và các ph c h macma xâm nh p có tu i t
Arkerozoi đ n Kainozoi. Ph n trung tâm phía Tây c a vùng là m t kh i nâng d ng vòm
đ

c c u thành b i các đá bi n ch t h t ng sông Re, có c u trúc r t ph c t p, g m hàng

lo t các n p u n nh . Ph n phía Nam là các đá bi n ch t t
N ck và phát tri n ch y u h th ng đ t gãy ph

16

ng

ng Granalit h t ng Kan

ông B c- Tây Nam, d c theo


phía Tây ch y u là h th ng đ t gãy Ba T - Giá V c. D c theo các đ t gãy xu t hi n
nhi u th magma xâm nh p, n i ti p v i các thành t o tr m tích Neogen và k đ t .
2.1.4

c đi m hh nh ng.

L u v c g m có 9 lo i đ t sau:
*

t cát ven bi n: Di n tích đ t cát ven bi n trong vùng là 6.290 ha chi m 1,22% di n

tích toàn t nh. Phân b t i các huy n đ ng b ng: Bình S n, S n T nh, T Ngh a, M
c và

c Ph và huy n đ o Lý S n. Lo i đ t này th

ch đ ng ngu n n
*

ng đ

c tr ng hoa màu, n u

c có th s tr ng ngô mùa và phát tri n nuôi tr ng th y s n.

t m n: Di n tích 1.573 ha chi m 0,38% di n tích toàn t nh, phân b các huy n ven

bi n do phù sa sông l ng đ ng trong môi tr

ng n

c l ho c b nhi m m n. Lo i đ t

này ch y u thích h p cho làm mu i và nuôi tr ng th y s n nh ng c n ch đ ng n
ng t đ thay n
*

c

c cho tôm cá, không thích h p v i tr ng lúa.

t phù sa: Di n tích c a nhóm đ t phù sa là 97.158 ha chi m 18,92% di n tích toàn

t nh. Phân b ch y u

vùng đ ng b ng h l u các sông Trà Khúc, Trà B ng , sông V ,

thu c các huy n Bình S n, S n T nh, T Ngh a, M

c và th xã Qu ng Ngãi.

c

đi m chung là phù h p cho s n xu t nông nghi p v i nhi u lo i cây tr ng khác nhau đ c
bi t là s n xu t lúa n

c.

* Nhóm đ t Glây: Di n tích nhóm đ t này là 2.052 ha chi m 0,41% di n tích toàn t nh.
Phân b

các vùng đ a hình tr ng

S n T nh, M

c, T Ngh a,

đ ng b ng, th

c Ph , Bình S n.

và ít chua thích h p v i tr ng lúa n

ng xuyên m

t c a các huy n

c đi m chung lo i đ t này là chua

c, song c n chú ý luân canh đ c i thi n tính kh

c a đ t.
* Nhóm đ t xám: Di n tích c a nhóm đ t xám là 376.47 ha chi m 73,3% di n tích toàn
t nh. Phân b

t t c các huy n trên nhi u d ng đ a hình khác nhau t đ ng b ng ven

bi n đ n các vùng núi cao.

c đi m chung lo i đ t này thành ph n dinh d

ng nghèo

đ n trung bình. Lo i đ t này phù h p v i s n xu t các lo i cây nh hoa màu, cây công
nghi p hàng n m và lâu n m nh mía, l c, cacao, chè, qu .

17