Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của công ty TNHH hoàng vũ
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (919.95 KB, 109 trang )
L I CAM OAN
Tác gi xin cam đoan lu n v n th c s “
xu t gi i pháp nh m nâng cao hi u qu ho t
đ ng kinh doanh c a công ty TNHH Hoàng V ” là do b n thân tác gi t nghiên c u,
t đúc k t t quá trình h c t p và nghiên c u th c ti n trong th i gian qua v i s h
tr t gi ng viên h
ng d n GS.TSKH. Nguy n Kh c Minh.
Các thông tin, s li u trong đ tài này đ
đáng tin c y. K t qu nghiên c u đ
c thu th p và s d ng m t cách trung th c và
c trình bày trong lu n v n này không sao chép
c a b t c lu n v n nào và c ng ch a đ
c trình bày hay công b
b t c công trình
nghiên c u nào khác.
Tác gi lu n v n
Nguy n Th Thúy H ng
i
L IC M
N
Trong quá trình h c t p và th c hi n Lu n v n, tác gi đã nh n đ
nhi u t p th và cá nhân. Tác gi xin đ
c s giúp đ c a
c g i l i c m n t i t t c các t p th và cá
nhân đã t o đi u ki n giúp đ tác gi trong quá trình h c t p và nghiên c u.
Tác gi xin chân thành c m n Ban lãnh đ o Khoa Kinh t và Qu n lý; Phòng ào t o
đ i h c và sau đ i h c - Tr
ng
i h c Th y l i Hà N i đã t o đi u ki n đ tác gi
hoàn thành lu n v n.
c bi t, tác gi xin c m n sâu s c đ n GS.TSKH.Nguy n Kh c Minh, ng
ti p h
i tr c
ng d n tác gi th c hi n hoàn thành b n lu n v n này.
Và tác gi c ng xin c m n các Phó Giáo s , Ti n s tham gia gi ng d y l p Cao h c
khóa 2016 - 2018 đã trang b nh ng ki n
24QLKT12, chuyên ngành Qu n lý kinh t
th c c n thi t và đóng góp ý ki n giúp tác gi hoàn thi n lu n v n.
Xin chân thành c m n lãnh đ o công ty, các phòng ban cùng các cán b , nhân viên
trong công ty TNHH Hoàng V đã t o đi u ki n cung c p thêm t li u và h tr tôi
trong quá trình thu th p phân tích s li u.
Cu i cùng, tác gi xin bày t s bi t n chân thành t i gia đình, đ ng nghi p và b n
bè, nh ng ng
i đã luôn đ ng viên, giúp đ tác gi trong su t quá trình h c t p và
hoàn thành lu n v n này. Xin chân thành c m n !
Hà N i, ngày 22 tháng 8 n m 2017
Tác gi lu n v n
Nguy n Th Thúy H ng
ii
M CL C
DANH M C HÌNH NH
DANH M C CÁC B NG BI U
DANH M C CÁC T
CH
VI T T T
NG 1 T NG QUAN V HI U QU HO T
NG KINH DOANH TRONG
DOANH NGHI P ...........................................................................................................3
1.1. T ng quan lý lu n v hi u qu ho t đ ng kinh doanh trong doanh nghi p .........3
1.1.1 Khái ni m hi u qu ho t đ ng kinh doanh ..................................................3
1.1.2. B n ch t c a hi u qu kinh doanh ..............................................................7
1.1.3. Phân lo i hi u qu kinh doanh....................................................................9
1.1.4. Các nhân t
nh h
ng đ n hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p .......12
1.1.5. H th ng ch tiêu đánh giá hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p .........18
1.1.6. S c n thi t ph i nâng cao hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p .........22
1.2. T ng quan th c ti n v hi u qu ho t đ ng kinh doanh trong các doanh nghi p
th
ng m i - d ch v .................................................................................................26
1.2.1. Doanh nghi p Th
ng m i - d ch v và đ c đi m ho t đ ng kinh doanh
c a doanh nghi p ................................................................................................26
1.2.2. Kinh nghi m nâng cao hi u qu kinh doanh
các doanh nghi p th
ng
m i - d ch v .......................................................................................................27
1.3. T ng quan các công trình nghiên c u liên quan đ n đ tài................................34
K t lu n Ch
CH
ng 1.........................................................................................................36
NG 2 PHÂN TÍCH TH C TR NG HI U QU KINH DOANH T I CÔNG
TY TNHH HOÀNG V ...............................................................................................37
2.1. Gi i thi u khái quát v Công ty TNHH Hoàng V ...........................................37
2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n ............................................................37
2.1.2. C c u t ch c c a Công ty (Nh
hình 2.1)..........................................38
2.1.3. Các l nh v c kinh doanh ch y u c a Công ty .........................................41
2.2. Tình hình ho t đ ng kinh doanh c a Công ty ....................................................43
2.3. Phân tích th c tr ng hi u qu kinh doanh c a Công ty TNHH Hoàng V ........45
2.3.1.
c đi m ho t đ ng kinh doanh th
ng m i - d ch v c a Công ty ........45
2.3.2.Các ch tiêu đánh giá hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a công ty ...........46
iii
2.3.3. Phân tích các nhân t
nh h
ng đ n hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a
Công ty ............................................................................................................... 54
2.4. ánh giá chung v hi u qu kinh doanh t i Công ty TNHH Hoàng V ........... 61
2.4.1. Nh ng k t qu đ t đ
c ........................................................................... 61
2.4.2. Nh ng t n t i ............................................................................................ 62
K t lu n ch
CH
ng 2 ......................................................................................................... 64
NG 3 GI I PHÁP NÂNG CAO HI U QU KINH DOANH T I CÔNG TY
TNHH HOÀNG V ...................................................................................................... 65
3.1.
nh h
ng phát tri n c a Công ty trong th i gian t i...................................... 65
3.1.1.
nh h
ng phát tri n chung .................................................................... 65
3.1.2.
nh h
ng trong nâng cao hi u qu kinh doanh .................................... 65
3.2. Phân tích nh ng c h i và thách th c trong kinh doanh c a Công ty trong th i
gian t i ...................................................................................................................... 68
3.2.1. Nh ng c h i ............................................................................................ 68
3.2.2. Nh ng thách th c ..................................................................................... 69
3.3. Quan đi m và nguyên t c đ xu t gi i pháp ...................................................... 70
3.3.1. Quan đi m trong vi c đ xu t gi i pháp .................................................. 70
3.3.2. M t s nguyên t c đ xu t gi i pháp ........................................................ 70
3.4. Nghiên c u đ xu t m t s gi i pháp nâng cao hi u qu ho t đ ng kinh doanh
c a Công ty ............................................................................................................... 72
3.4.1. Gi i pháp v hoàn thi n t ch c b máy .................................................. 72
3.4.2. Gi i pháp v tài chính ............................................................................... 74
3.4.3. Gi i pháp nâng cao ph c v ..................................................................... 76
3.4.4. Nâng cao hi u qu s d ng các ngu n l c ............................................... 77
3.4.5. Phát tri n và s d ng ngu n nhân l c ...................................................... 82
3.4.6. Gi i pháp v marketing và nghiên c u th tr
ng.................................... 89
3.4.7. C i ti n chính sách giá.............................................................................. 92
K t lu n ch
ng 3 ....................................................................................................... 100
DANH M C TÀI LI U THAM KH O: ................................................................... 101
iv
DANH M C HÌNH NH
Hình 1.1. Ho t đ ng th
ng m i - d ch v ....................................................................26
Hình 2.1. S đ b máy t ch c qu n lý c a Công ty ...................................................38
Hình 2.2: Bi u đ doanh thu thu n c a Công ty TNHH Hoàng V t n m 2014-2016 ....44
Hình 2.3: Bi u đ ngu n v n ch s h u c a Công ty TNHH Hoàng V t n m 20142016 ...............................................................................................................................49
Hình 2.4:
th vòng quay t ng tài s n ........................................................................51
Hình 2.5: Bi u đ t su t l i nhu n trên doanh thu.......................................................52
v
DANH M C CÁC B NG BI U
B ng 2.1: B ng báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh c a Công ty TNHH Hoàng V t
n m 2014-2016 ....................................................................................................................... 43
B ng 2.2: B ng báo cáo tài chính c a Công ty TNHH Hoàng V t n m 2014-2016 ...... 47
B ng 2.3: B ng báo cáo tài chính c a Công ty TNHH Hoàng V t n m 2014-2016 ...... 48
B ng 2.4: T s thanh kho n hi n th i.................................................................................. 50
B ng 2.5: T s thanh kho n nhanh ...................................................................................... 50
B ng 2.6: Vòng quay t ng tài s n.......................................................................................... 51
B ng 2.7: T s l i nhu n trên doanh thu ............................................................................. 52
B ng 2.8: T s l i nhu n ròng trên tài s n .......................................................................... 53
B ng 2.9: T s l i nhu n ròng trên v n ch s h u ........................................................... 54
B ng 2.10: Lo i phòng và b ng giá phòng t i khách s n thu c Công ty TNHH Hoàng V :
.................................................................................................................................................. 55
B ng 2.11: T ng s cán b , công nhân viên ......................................................................... 59
B ng 2.12: Trình đ chuyên môn c a cán b , công nhân viên............................................ 59
vi
DANH M C CÁC T
VI T T T
Ch vi t đ y đ
Ch vi t t t
DNNN
Doanh nghi p Nhà n
DNTN
Doanh nghi p t nhân
DTBQ
Doanh thu bình quân m t lao đ ng
DTTL
M c doanh thu đ t đ
c t m t đ n v chi phí ti n l
DTVL
M c doanh thu đ t đ
c t m t đ ng v n l u đ ng
DT V
M c doanh thu t m t đ n v chi phí b ra
DTT
Doanh thu thu n
FDI
V nđ ut n
GDP
T ng thu nh p qu c dân
GTGT
Giá tr gia t ng
HSVL
H s đ m nhi m c a v n l u đ ng
LN V
T su t l i nhu n c a m t đ ng v n
LNVC
T su t l i nhu n c a v n ch s h u
LN V
M c l i nhu n đ t đ
c trên m t đ n v chi phí b ra
LN V
M c l i nhu n đ t đ
c trên m t đ n v chi phí b ra
LNTT
L i nhu n tr
LNST
L i nhu n sau thu
LNT
L i nhu n thu n
ROS
T s l i nhu n trên doanh thu
ROA
T s l i nhu n ròng trên tài s n
ROE
T s l i nhu n ròng trên v n ch s h u
SLBQ
M c sinh l i bình quân c a đ n v lao đ ng trong k
SLTL
M c sinh l i c a m t đ ng chi phí ti n l
SX V
S c kinh doanh c a m t đ ng v n
SLVL
T su t sinh l i c a m t đ ng v n l u đ ng
TCTD
T ch c tín d ng
TCP
T ng chi phí
TNHH
Trách nhi m h u h n
c
c ngoài
c thu
vii
ng
ng
TSLNDT
T su t l i nhu n so v i doanh thu
TSLNVBQ
T su t l i nhu n so v i v n kinh doanh bình quân
TSNH
Tài s n ng n h n
TSDH
Tài s n dài h n
TNDN
Thu nh p doanh nghi p
TQL
T ng qu l
ng
viii
PH N M
U
1. Tính c p thi t c a đ tài
Kinh t th tr
ng là vi c t ch c n n kinh t xã h i d a trên c s m t n n s n xu t
hàng hoá. Th tr
ng luôn m ra các c h i kinh doanh m i, nh ng đ ng th i c ng
ch a đ ng nh ng nguy c đe d a cho các doanh nghi p.
quy lu t c nh tranh kh c nghi t c a c ch th tr
luôn luôn v n đ ng, tìm tòi m t h
có th đ ng v ng tr
c
ng đòi h i các doanh nghi p ph i
ng đi cho phù h p. Hi u qu kinh doanh là m t
ph m trù kinh t , là m t ch tiêu ch t l
ng t ng h p.
ánh giá hi u qu kinh doanh
chính là quá trình so sánh gi a chi phí b ra và k t qu thu v v i m c đích đã đ
c
đ t ra và d a trên c s gi i quy t các v n đ c b n c a n n kinh t này: S n xu t cái
gì ? S n xu t nh th nào ? Và s n xu t cho ai ? Do đó vi c nghiên c u và xem xét v n
đ nâng cao hi u qu kinh doanh là m t đòi h i t t y u đ i v i m i doanh nghi p trong
quá trình kinh doanh hi n nay.
Vi c nâng cao hi u qu kinh doanh đang là m t bài toán khó đòi h i m i doanh nghi p
đ u ph i quan tâm đ n. Có nâng cao hi u qu s n xu t kinh doanh thì doanh nghi p
m i t n t i và phát tri n, qua đó m r ng quy mô kinh doanh, nâng cao đ i s ng ng
lao đ ng và t o s phát tri n v ng ch c c a doanh nghi p.
doanh nghi p đ t đ
nhi u.
n
c ta hi n nay, s
c hi u qu cao trong quá trình ho t đ ng kinh doanh v n ch a
i u này có nhi u nguyên nhân là do h n ch trong công tác qu n lý, h n ch
v n ng l c kinh doanh hay kém thích ng v i nhu c u c a th tr
hi u qu kinh doanh càng ngày càng ph i đ
ng. Do đó nâng cao
c chú tr ng đ c bi t là đ i v i các doanh
nghi p c ph n hoá. S c nh tranh ngày càng gay go c a th tr
ng t o đ ng l c thúc
đ y doanh nghi p và đ i th c nh tranh ph i có các m c tiêu, chi n l
th thích ng v i s thay đ i c a th tr
ng.
c lâu dài, đ có
i u này cho th y chính s c nh tranh s
giúp cho doanh nghi p ho t đ ng kinh doanh hi u qu h n, đ i s ng ng
đ
i
c n đ nh nh m đáp ng nhu c u c a th tr
i lao đ ng
ng và thúc đ y s phát tri n c a xã
h i.
Hoàng V là m t công ty th
ng m i d ch v , chuyên cung c p ph tùng và các b
ph n ph tr c a ô tô và xe có đ ng c khác; D ch v l u trú ng n ngày; Nhà hàng và
các d ch v
n u ng...Công ty có m t l
ng khách hàng l n, t
1
ng đ i n đ nh. Bên
c nh đó các đ i th c nh tranh l n c ng có nh h
doanh c a Công ty.
ng r t l n đ n ho t đ ng kinh
i u này có th kéo theo doanh thu, l i nhu n và l
hàng c a Công ty s b gi m xu ng trong t
ng khách
ng lai n u nh không có các chính sách
nh m nâng cao hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p, chính vì lý do đó
nên tác gi ch n đ tài “
xu t gi i pháp nh m nâng cao hi u qu ho t đ ng kinh
doanh c a công ty TNHH Hoàng V ” làm đ tài lu n v n t t nghi p.
2. M c đích nghiên c u c a đ tài
M c đích c a đ tài là nghiên c u đ xu t m t s gi i pháp có c s khoa h c và th c
ti n, có tính kh thi nh m nâng cao hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a công ty TNHH
Hoàng V trong th i gian t i n m 2022.
3.
it
ng và ph m vi nghiên c u
a.
it
ng nghiên c u
it
ng nghiên c u c a đ tài là hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a Công ty TNHH
Hoàng V và nh ng nhân t
nh h
ng đ n hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a doanh
nghi p.
b. Ph m vi nghiên c u
- Ph m vi v n i dung và không gian: “Hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a công ty
TNHH Hoàng V ”.
- Ph m vi v th i gian: Th i gian nghiên c u, s li u kh o sát, thu th p th c ti n giai
đo n t n m 2014-2016, đ nh h
4. Cách ti p c n và ph
ng, đ xu t gi i pháp đ n n m 2022.
ng pháp nghiên c u
D a trên c s lý lu n chung và nh ng c s th c ti n v hi u qu ho t đ ng kinh
doanh; h th ng các v n b n, ch đ , chính sách hi n hành v qu n lý ho t đ ng kinh
doanh c a Nhà n
c.
pháp h th ng hóa; Ph
pháp thu th p s li u; Ph
ph
tài áp d ng ph
ng pháp nghiên c u c th nh : Ph
ng pháp th ng kê; Ph
ng pháp phân tích so sánh; Ph
ng
ng
ng pháp đ i chi u h th ng v n b n pháp quy và m t s
ng pháp k t h p khác đ gi i quy t các v n đ liên quan đ n quá trình nghiên
c u.
2
CH
NG 1 T NG QUAN V HI U QU HO T
TRONG DOANH NGHI P
NG KINH DOANH
1.1. T ng quan lý lu n v hi u qu ho t đ ng kinh doanh trong doanh nghi p
1.1.1 Khái ni m hi u qu ho t đ ng kinh doanh
ã có r t nhi u khái ni m, cách hi u khác nhau v hi u qu kinh doanh, sau đây là m t
s quan ni m:
Hi u qu kinh doanh ph n ánh kh n ng s d ng các ngu n l c c a doanh nghi p:
Giáo trình kinh t h c c a P.Samueleson và W.Nordhaus vi t: “Hi u qu t c là s
d ng m t cách h u hi u nh t các ngu n l c c a n n kinh t đ tho mãn nhu c u
mong mu n c a con ng
i”. Giáo s kinh t h c N.Gregory Mankiw đ i h c Harvard
trong cu n “Nguyên lý kinh t h c” cho r ng: “Hi u qu có ngh a là xã h i thu đ
c
k t qu cao nh t t các ngu n l c khan hi m c a mình”. Cùng đ ng v i quan đi m
này, t đi n kinh t c a Manfred Kuhn vi t: “Tính hi u qu đ
c xác đ nh b ng cách
l y k t qu tính theo đ n v giá tr chia cho chi phí kinh doanh”.
Hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p ph i th hi n c v m t đ nh tính và đ nh
l
ng: N u xét v đ nh l
ng, ng
i ta ch thu đ
c hi u qu kinh doanh khi nào k t
qu l n h n chi phí, chênh l ch này càng l n thì hi u qu càng cao và ng
c l i. Còn
khi đánh giá v m t đ nh tính, m c đ hi u qu kinh t cao ph n ánh s c g ng, n
l c, trình đ qu n lý c a m i khâu, m i c p trong h th ng và s g n bó c a vi c gi i
quy t nh ng yêu c u và m c tiêu kinh t v i nh ng yêu c u và m c tiêu chính tr - xã
h i. Hai m t đ nh l
ng và đ nh tính c a ph m trù hi u qu có quan h ch t ch v i
nhau.
Hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p là s g n k t gi a hi u qu kinh t và hi u qu
xã h i: Quan ni m này không nh ng ph n ánh ðý c m i quan h b n ch t c a hi u qu
kinh t là s so sánh gi a k t qu s n xu t v i chi phí s n xu t, mà còn bi u hi n s
t
ng quan v l
ng và ch t gi a k t qu và chi phí. Nó đ
c bi u hi n c th d
d ng t ng h p nhi u ch tiêu kinh t khác nhau trong quá trình s n xu t.
3
i
Theo GS.TSKH V Huy T “Hi u qu kinh doanh là ph m trù kinh t bi u hi n t p
trung c a s phát tri n kinh t theo chi u sâu, ph n ánh trình đ khai thác các ngu n
l c trong quá trình tái s n xu t nh m th c hi n m c tiêu kinh doanh”. [1]
Hi u qu kinh t là hi u qu xét v m t kinh t , đ
và đ
c so sánh, tính toán d a trên giá tr
c đo b ng đ ng ti n. Còn hi u qu xã h i trong doanh nghi p đ
trên b o đ m l i ích cho con ng
con ng
i, đ
c so sánh d a
c đo b ng h th ng các ch tiêu v phát tri n
i và xã h i nh : C i thi n đi u ki n làm vi c, t ng thu nh p, đ i s ng v t
ch t, v n hóa cán b công nhân viên, s c kho , h c v n, trình đ v n hoá, quan h con
ng
i, quan h xã h i, b o v môi tr
ng sinh thái…
Trong th c t đ i s ng kinh t xã h i, hai lo i hi u qu này có m i quan h ch t ch
v i nhau, chúng v a là k t qu v a là đi u ki n cho nhau, v a th ng nh t v a mâu
thu n v i nhau. Khi xem xét hai lo i hi u qu này, ph i đ t trong m i quan h c v
không gian, th i gian, v ch t và l
t và hi u qu xã h i c n đ
ng. Xét trên quan đi m h th ng thì hi u qu kinh
c gi i quy t hài hòa đ i v i các doanh nghi p.
Xét theo ngh a r ng h n thì hi u qu kinh doanh là nâng cao n ng su t lao đ ng xã h i
và ti t ki m lao đ ng xã h i (Bao g m lao đ ng s ng và lao đ ng v t hóa c a xã h i).
ây là hai m t có quan h m t thi t c a v n đ hi u qu . Chính vì khan hi m ngu n
l c và vi c s d ng chúng có tính c nh tranh nh m tho mãn nhu c u ngày càng t ng
c a xã h i, đ t ra yêu c u ph i khai thác, t n d ng tri t đ và ti t ki m các ngu n l c.
đ tđ
c m c tiêu kinh doanh, các doanh nghi p bu c ph i chú tr ng các đi u ki n
n i t i, phát huy n ng l c, hi u n ng c a y u t s n xu t và ti t ki m m i chi phí.
Bên c nh đó c n hi u ph m trù hi u qu m t cách toàn di n trên c hai m t đ nh l
và đ nh tính. V m t đ nh l
k t qu thu đ
ng, hi u qu kinh doanh bi u hi n
c và chi phí b ra. N u xét v t ng l
m it
ng
ng quan gi a
ng thì kinh doanh ch đ t hi u
qu khi k t qu l n h n chi phí, chênh l ch này càng l n hi u qu kinh doanh càng cao
và ng
c l i. V m t đ nh tính, hi u qu kinh doanh cao ph n ánh s c g ng, n l c,
trình đ và kh n ng s d ng các y u t trong quá trình s n xu t kinh doanh.
1
GS.TSKH V Huy T (2012), Giáo trình k ho ch ho t đ ng c a doanh nghi p, NXB KTQD
4
Hi u qu kinh doanh v a là m t ph m trù c th v a là m t ph m trù tr u t
ng, n u
là ph m trù c th thì trong công tác qu n lý ph i đ nh l
ng thành các ch tiêu, con s
đ tính toán so sánh; n u là ph m trù tr u t
c đ nh tính thành các m c đ
ng ph i đ
quan tr ng ho c vai trò c a nó trong l nh v c kinh doanh.
Trong n n kinh t th tr
ng hi n nay, thì m c tiêu kinh doanh c b n c a các doanh
nghi p là l i nhu n. L i nhu n là ph n giá tr dôi ra mà doanh nghi p thu đ
c ngoài
các chi phí c n thi t (Chi phí kinh doanh). Nâng cao hi u qu kinh doanh chính là vi c
c c đ i hoá giá tr này thông qua hàng lo t các bi n pháp ti t ki m chi phí, c i ti n s n
xu t, nâng cao n ng su t lao đ ng, ti t ki m chi phí thu mua, nguyên v t li u, n ng
l
ng tiêu th và phát huy các ngu n l c khác c a doanh nghi p.
Vi c đánh giá hi u qu kinh doanh r t ph c t p vì b n thân k t qu kinh doanh và chi
phí kinh doanh nhi u khi không đ
phí và k t qu không ph n ánh đ
c ph n ánh chính xác. Nguyên do là có nh ng chi
c b ng các đ n v đo l
ng thông th
ng (Nh uy
tín, chi phí vô hình...). Có l vì v y mà m t đ c đi m quan tr ng nh t c a hi u qu
kinh doanh là khái ni m ph c t p và khó đánh giá chính xác. Hi u qu kinh doanh
đ
c xác đ nh t k t qu thu đ
r t khó đo l
ng vì v y đo l
c và chi phí b ra, trong khi đó k t qu và chi phí l i
ng đánh giá hi u qu kinh doanh là r t khó kh n.
V k t qu kinh doanh: H u nh r t ít các doanh nghi p xác đ nh đ
qu kinh doanh
c chính xác k t
m t th i đi m c th . Nguyên nhân là do quá trình kinh doanh không
trùng kh p v i nhau, v l i t i các doanh nghi p s n xu t xác đ nh s n ph m đã tiêu
th trong khâu hàng g i bán t i các đi m tiêu th , đ i lý hay đ n v b n...là r t khó
kh n. Bên c nh đó vi c nh h
ng c a th
c đo giá tr c ng là nguyên nhân gây nên
khó kh n trong vi c đánh giá chính xác hi u qu kinh doanh (Thay đ i c a giá tr đ ng
ti n trên th tr
ng theo đ a đi m và th i gian).
Vi c xác đ nh chi phí kinh doanh c ng không d dàng. V nguyên t c, chi phí kinh
doanh c a doanh nghi p đ
đ nh chi phí vô hình th
c xác đ nh t chi phí h u hình và chi phí vô hình. Xác
ng mang tính
xác chi phí vô hình trong m t th
c đoán, chúng ta không th xác đ nh chính
ng v kinh doanh. Chi phí vô hình là m t c n tr
5
l n cho các không ch doanh nghi p mà còn c n n kinh t qu c dân trong xác đ nh
đ
c chính xác chi phí b ra.
C ng chính vì vi c xác đ nh k t qu kinh doanh và chi phí kinh doanh khó kh n mà
d n t i khó xác đ nh hi u qu kinh doanh. H n n a, đi u này c ng d n đ n tình tr ng
hi u qu kinh doanh ng n h n và hi u qu kinh doanh dài h n không phù h p v i
nhau, đôi khi là mâu thu n. Ch ng h n doanh nghi p chú tr ng vào các m c tiêu tr
m t mà b qua các đo n th tr
c
ng, b n hàng truy n th ng, và nh th , v ng n h n có
th đem l i hi u qu kinh doanh cao cho các doanh nghi p, nh ng v dài h n có th
đem l i hi u qu x u.
T nh ng quan đi m trên, tác gi cho r ng: Hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p
nh t thi t ph i đ m b o k t h p gi a hi u qu kinh t v i hi u qu xã h i. Hi u qu
kinh doanh c a doanh nghi p là m t ph m trù kinh t ph n ánh v m t ch t l
ng trình
đ qu n lý, khai thác, s d ng và huy đ ng các ngu n l c c a doanh nghi p. Nh m đ t
đ
c m c tiêu l i nhu n cao nh t v i chi phí nh nh t. T l chênh l ch này càng l n
thì hi u qu s n xu t kinh doanh càng cao. Có th bi u th hi u qu b ng công th c
sau:
H=
K
C
(1.1)
Trong đó: H: Hi u qu s n xu t kinh doanh
K: K t qu đ t đ
c
C: Chi phí ngu n l c g n v i k t qu
V i khái ni m này, xét trên góc đ t ng doanh nghi p thì m t doanh nghi p kinh
doanh có hi u qu lý t
ng là m t doanh nghi p ho t đ ng trên đ
l c s n xu t c a doanh nghi p, và t
ng gi i h n n ng
ng t có th suy r ng ra cho toàn b n n kinh t
qu c dân c ng v y. ây là tr
ng h p lý t
ng, nh ng trong th c t nhà doanh nghi p
th
ng h p: “
c cái này, m t cái kia”. Ví d , m t gi i
ng g p ph bi n các tr
pháp quan tr ng đ nâng cao hi u qu kinh doanh là khi đ u t công ngh hi n đ i,
máy móc thi t b hi n đ i đ nâng cao n ng su t, h giá thành, thì doanh nghi p c n
6
ph i b chi phí l n, c n th i gian đ u t dài và có lúc còn làm m t ch làm c a công
nhân.
Nâng cao hi u qu kinh doanh chính là vi c th c hi n hàng lo t các bi n pháp có h
th ng, có t ch c, có tính đ ng b và có tính liên t c t i doanh nghi p nh m đ t m c
tiêu cu i cùng đó là hi u qu cao - đ t k t qu cao nh t v i chi phí th p nh t.
Ho t đ ng kinh doanh c a các doanh nghi p bao g m r t nhi u khâu v i các m i liên
h , tác đ ng qua l i mang tính ch t quy t đ nh và h tr cùng nhau th c hi n m c tiêu
t ng th c a ho t đ ng kinh doanh. Nâng cao hi u qu ho t đ ng c a t t c các khâu
trong kinh doanh là nhi m v tr ng tâm trong công tác t ch c đi u hành ho t đ ng
c a b t c m t doanh nghi p nào.
1.1.2. B n ch t c a hi u qu kinh doanh
M c tiêu hi u qu luôn luôn là m i quan tâm hàng đ u c a t t c các n n s n xu t.
Nh ng hi u qu là gì ? Nh th nào là ho t đ ng kinh doanh có hi u qu ? Không ph i
là m t v n đ đã đ
c gi i quy t tri t đ và có quan ni m th ng nh t trong lý lu n và
trong công tác th c ti n. D
s đ
Khi n
i góc đ nghiên c u khác nhau, ph m trù hi u qu kinh t
c hi u và xem xét khác nhau.
c ta chuy n sang n n kinh t th tr
có s ch đ o và qu n lý c a Nhà n
ng, n n kinh t hàng hoá nhi u thành ph n
c thì vi c xác đ nh rõ b n ch t, ph
ng pháp
đánh giá hi u qu kinh t tr thành m t đòi h i c p bách. Th t khó đánh giá m c đ
hi u qu kinh t đ t đ
c mà khi b n thân ph m trù này ch a đ
c xác đ nh rõ v b n
ch t nh ng bi u hi n c a nó. Do v y hi u ðúng hõn b n ch t và có nh ng quan ni m
th ng nh t v hi u qu kinh t là v n ð không nh ng có ý ngh a quan tr ng v lý lu n
mà còn r t c n thi t trong ho t đ ng th c ti n. Nó s cho phép xác đ nh đúng đ n m c
tiêu và bi n pháp đ nâng cao hi u qu kinh t , tr
c đây khi n n kinh t ho t đ ng
theo c ch k ho ch t p trung, ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a các doanh nghi p
đ
c đánh giá b ng m c đ hoàn thành các ch tiêu pháp l nh do Nhà n
Giá tr t ng s n l
ng hàng hoá th c hi n, kh i l
c giao nh :
ng s n ph m ch y u nh ch tiêu
n p ngân sách…v th c ch t đây là các ch tiêu ph n ánh k t qu , không th hi n đ
m i quan h so sánh v i nh ng gì mà doanh nghi p b ra và Nhà n
7
c
cđ ut .M t
khác trong th i k này giá c mang tính hình th c, theo s ch đ o chung nên vi c tính
toán các ch tiêu th ng kê và h ch toán mang tính hình th c không ph n ánh đúng th c
ch t trình đ qu n lý c a doanh nghi p.
Khi n n kinh t chuy n sang ho t đ ng theo c ch th tr
ch c n ng qu n ký kinh t b ng các chính sách đ nh h
ng, Nhà n
c th c hi n
ng v mô thông qua các công
c là h th ng lu t pháp hành chính và lu t pháp kinh t nh m đ t đ
c m c tiêu
chung c a xã h i. Các doanh nghi p là các ch th s n xu t, t do kinh doanh trong
khuôn kh pháp lu t cho phép, các doanh nghi p có toàn quy n quy t đ nh đ
cho mình và bình đ ng tr
ng đi
c pháp lu t. Chính vì v y mà hi u qu kinh t c a doanh
nghi p và hi u qu xã h i không đ ng nh t v i nhau.
đánh giá k t qu đ t đ
c c a các lo i hình doanh nghi p thì
ng và Nhà n
c ta
đã đ ra và xác đ nh cho m i lo i hình doanh nghi p các m c tiêu khác nhau. Ngh
quy t
ih i
ng toàn qu c l n th VIII đã xác đ nh: “L y su t sinh l i ti n v n là
tiêu chu n ch y u đ đánh giá hi u qu kinh doanh c a các doanh nghi p kinh doanh.
L y k t qu th c hi n các chính sách xã h i làm tiêu chu n ch y u đ đánh giá hi u
qu c a doanh nghi p công ích”. ây là m t quan đi m có ý ngh a r t quan tr ng v c
m t lý lu n và th c ti n trong vi c làm rõ b n ch t c a hi u qu kinh t và tiêu chu n
đ xác đ nh, đánh giá hi u qu kinh t .
T th c ti n nêu trên ta th y, “Hi u qu kinh t là m t ph m trù ph n ánh trình đ
n ng l c qu n lý b o đ m th c hi n có kinh t cao nh ng m c tiêu kinh t xã h i v i
chi phí nh nh t”. Chúng ta c n đánh giá hi u qu kinh t toàn di n trên c hai m t đó
là m t đ nh l
ng và m t đ nh tính.
- Th nh t, v m t đ nh l
t , x h i bi u hi n
v t ng l
ng, ng
m it
ng: Hi u qu kinh t c a vi c th c hi n m i nhi m v kinh
ng quan gi a k t qu thu đ
i ta ch thu đ
c và chi phí b ra. N u xét
c hi u qu kinh t khi nào k t qu l n h n chi phí,
chênh l ch này càng l n, hi u qu kinh t càng cao và ng
c l i.
- Th hai, v m t đ nh tính: M c đ hi u qu kinh t cao thu đ
g ng, n l c, trình đ qu n lý
c ph n ánh s c
m i khâu, m i c p trong h th ng công nghi p và s
8
g n bó c a vi c gi i quy t nh ng yêu c u và m c tiêu kinh t v i nh ng yêu c u và
m c tiêu chính tr - xã h i.
Hai m t đ nh l
ng và đ nh tính c a ph m trù hi u qu kinh t có quan h ch t ch v i
nhau. Trong nh ng bi u hi n v đ nh l
tr - xã h i nh t đ nh. Ng
ng ph i nh m đ t đ
c l i, vi c qu n lý kinh t , dù
c nh ng m c tiêu chính
giai đo n nào c ng không
ch p nh n vi c th c hi n nh ng yêu c u, m c tiêu chính tr - xã h i v i b t k giá nào,
c n phân bi t s khác nhau và hi u qu m i quan h gi a hi u qu kinh t và k t qu
kinh t . V m t hình th c, hi u qu kinh t luôn là m t ph m trù so sánh th hi n m i
t
ng quan gi a cái ph i b ra và cái thu v đ
c. K t qu ch là y u t c n thi t đ
tính toán và phân tích hi u qu .
1.1.3. Phân lo i hi u qu kinh doanh
ng trên các góc đ , các ph
ng di n nhìn nh n khác nhau, ng
i ta l i có các cách
hi u khác nhau v hi u qu . Nhìn chung có 4 cách phân lo i hi u qu sau:
1.1.3.1. Hi u qu c a chi phí t ng h p và hi u qu c a chi phí b ph n
Hình thành cách phân lo i này d a trên c s coi vi c th c hi n m t nhi m v s n xu t
kinh doanh c a doanh nghi p ph i s d ng t ng h p nhi u y u t chi phí. ó là chi phí
nhân công, chi phí nguyên v t li u, chi phí s n xu t chung, chi phí bán hàng và chi phí
qu n lý doanh nghi p. M i y u t chi phí đó đ u là m t b ph n c u thành nên chi phí
t ng h p. Hi u qu c a chi phí t ng h p là bi u hi n t
ng quan gi a k t qu thu đ
c
và t ng chi phí b ra đ th c hi n k t qu đó.
Hi u qu c a chi phí t ng h p th hi n m i t
ng quan gi a k t qu thu đ
c và t ng
chi phí b ra đ th c hi n nhi m v s n xu t kinh doanh. Còn hi u qu chi phí b ph n
l i th hi n m i t
ng quan gi a k t qu thu đ
thi t đ th c hi n nhi m v
cv il
ng chi phí t ng y u t c n
y (Lao đ ng, thi t b , nguyên v t li u…). Vi c tính toán
hi u qu chi phí t ng h p cho th y hi u qu chung c a doanh nghi p, hay n n kinh t
qu c dân. Vi c tính toán và phân tích hi u qu c a các chi phí b ph n cho th y s tác
đ ng c a nh ng nhân t n i b s n xu t kinh doanh đ n hi u qu kinh t nói chung.
V nguyên t c, hi u qu chi phí t ng h p ph thu c vào hi u qu c a các chi phí b
ph n.
9
Gi a hi u qu chi phí t ng h p và hi u qu chi phí b ph n có m i quan h m t thi t
v i nhau. N u nh hi u qu c a chi phí t ng h p th hi n hi u qu s n xu t kinh
doanh c a t ng h p t t c các y u t trong h th ng s n xu t kinh doanh thì hi u qu
nh h
c a chi phí b ph n th hi n s
ng c a t ng y u t s n xu t đ n hi u qu toàn
b h th ng s n xu t kinh doanh đó.
Cách phân lo i này cho các nhà qu n lý có th th y rõ đ
c hi u qu t ng h p c a
toàn b h th ng và hi u qu ho t đ ng c a t ng y u t chi phí. T đó cho phép các
nhà qu n lý có th xác đ nh đ
c nh ng khâu, nh ng b ph n còn y u đ k p th i có
bi n pháp kh c ph c, c ng nh nh ng khâu, nh ng b ph n m nh đ t ng c
ng,
nh m nâng cao hi u qu c a t ng y u t c ng nh hi u qu c a t ng h p c h th ng.
1.1.3.2. Hi u qu tuy t đ i và hi u qu so sánh
C n c vào ph
ng pháp tính toán và vi c áp d ng các ch tiêu hi u qu , ng
i ta chia
hi u qu s n xu t kinh doanh thành hi u qu tuy t đ i và hi u qu so sánh. Trong công
tác qu n lý công nghi p, vi c xác đ nh và phân tích hi u qu kinh t nh m hai m c
đích:
M t là: Phân tích và đánh giá trình đ qu n lý và s d ng các lo i chi phí trong ho t
đ ng s n xu t kinh doanh.
Hai là: Phân tích lu n ch ng kinh t - xã h i các ph
hi n m t nhi m v c th nào đó đ ch n l y ph
đ iđ
c tính toán cho t ng ph
qu thu đ
ng án khác nhau, trong vi c th c
ng án có l i ích nh t. Hi u qu tuy t
ng án b ng cách xác đ nh m i t
ng quan gi a k t
c v i chi phí b ra, khi th c hi n nhi m v kinh t - xã h i, v m t l
hi u qu này đ
c bi u hi n
ng,
các ch tiêu khác nhau, nh n ng su t lao đ ng, th i
gian hoàn v n, t su t v n, l i nhu n…
Hi u qu tuy t đ i th hi n m i t
th c hi n k t qu đó. V m t l
ng quan gi a k t qu thu đ
ng, hi u qu này th hi n
c v i chi phí b ra đ
các ch tiêu: L i nhu n,
n ng su t lao đ ng, th i gian hoàn v n...
Hi u qu so sánh đ
ho c so sánh t
c xác đ nh b ng cách so sánh các ch tiêu hi u qu tuy t đ i,
ng quan các đ i l
ng th hi n chi phí, ho c k t qu c a các ph
10
ng
án khác nhau. Các ch tiêu hi u qu so sánh đ
qu c a các ph
ng án, đ ch n ph
c s d ng đ đánh giá m c đ hi u
ng án có l i nh t.
1.1.3.3. Hi u qu kinh t và hi u qu chính tr - xã h i
Cách phân lo i này c n c vào tính ch t c a k t qu s n xu t kinh doanh mang l i.
Doanh nghi p nào s n xu t kinh doanh mà mang l i l i ích kinh t l n h n chi phí b
ra thì doanh nghi p này đ t đ
c hi u qu kinh t . Hi u qu kinh t là m c tiêu hàng
đ u c a h u h t các doanh nghi p khi ti n hành s n xu t kinh doanh và nó đ
c th
hi n t p trung nh t trong ch tiêu l i nhu n. Bên c nh hi u qu kinh t , trong quá trình
s n xu t kinh doanh, khi mà doanh nghi p mang l i l i ích cho ngành, cho đ a ph
ng,
cho toàn xã h i nhi u h n nh ng chi phí mà xã h i ph i gánh ch u t h thì doanh
nghi p đó đ t đ
c hi u qu chính tr - xã h i. Hi u qu chính tr - xã h i th hi n
vi c doanh nghi p t o ra nhi u công n vi c làm, t o đi u ki n làm t ng thu nh p,
nâng cao m c s ng cho ng
mà
ng và Nhà n
i lao đ ng, th c hi n t t các nhi m v kinh t , chính tr
c đã đ ra.
Trong n n kinh t hàng hoá nhi u thành ph n, ph n l n các doanh nghi p do ch y theo
l i nhu n đã coi nh hi u qu chính tr - xã h i. Do đó đ đ m b o n n kinh t phát
tri n n đ nh, b n v ng thì Nhà n
c a hai lo i hi u qu này.
nghi p Nhà n
c c ng nh các doanh nghi p ph i cân đ i vai trò
i u đó gi i thích t i sao c n có s t n t i c a các doanh
c, doanh nghi p công ích.
1.1.3.4. Hi u qu cá bi t và hi u qu kinh t qu c dân
Theo ph m vi đánh giá hi u qu s n xu t kinh doanh, ng
i ta chia làm hai lo i: Hi u
qu cá bi t và hi u qu kinh t qu c dân.
Hi u qu kinh t qu c dân là hi u qu s n xu t kinh doanh c a toàn b n n kinh t . V
c b n, nó chính là s n ph m th ng d , thu nh p qu c dân hay t ng thu nh p mà đ t
n
c thu đ
c trong m i k kinh doanh so v i l
ng v n s n xu t, lao đ ng xã h i và
tài nguyên đã hao phí.
Hi u qu s n xu t kinh doanh cá bi t là hi u qu thu đ
c t ho t đ ng s n xu t kinh
doanh c a doanh nghi p mà bi u hi n t p trung nh t c a nó là l i nhu n.
11
Do đó ph m vi xét hi u qu kinh t qu c dân là r ng l n h n và bao trùm c ph m vi
xét hi u qu kinh t cá bi t. Hi u qu cá bi t là m t b ph n c u thành nên hi u qu
kinh t qu c dân là t ng h p c a hi u qu s n xu t kinh doanh c a t t c các doanh
nghi p trong n n kinh t . C s c a cách phân lo i này là coi doanh nghi p là m t t
bào, m t b ph n c a n n kinh t và t ng giá tr th ng d c a toàn b n n kinh t , là
t ng h p giá tr th ng d c a t t c các doanh nghi p trong n n kinh t . S n l c nâng
cao hi u qu s n xu t kinh doanh c a m i doanh nghi p trong khuôn kh pháp lu t
c ng đ ng th i làm nâng cao hi u qu s n xu t kinh doanh c a toàn b n n kinh t .
1.1.4. Các nhân t
đ tđ
nh h
nh h
ng đ n hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p
c k t qu s n xu t kinh doanh t t hay không t t thì doanh nghi p đ u ch u
ng t ng h p c a nhi u nhân t . Các nhân t này có nh h
ng tích c c ho c
tiêu c c đ n hi u qu s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p và luôn là đ i t
nghiên c u các chi n l
ng
c s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. Doanh nghi p kinh
doanh v n t i c ng nh r t nhi u doanh nghi p kinh doanh các ngành ngh khác nhau
c a n n kinh t qu c dân c ng đ u ch u nh h
ng c a nh ng nhân t chính sau:
1.1.4.1. Nhóm nhân t bên trong
a. Ngu n nhân l c
Trong công cu c khoa h c k thu t ngày nay, ng
đó là l c l
i ta nói nhi u đ n thi t b , máy móc
ng lao đ ng tr c ti p. Vai trò c a con ng
i trong lao đ ng ngày càng lu
m đi so v i máy móc thi t b , nh ng có m t đi u mà không m t ai có th ph nh n
đ
c là s c sáng t o đ t o ra và s a ch a nh ng máy móc thi t b hi n đ i đó l i
chính là con ng
i.
Máy móc, trang thi t b càng t i tân, hi n đ i bao nhiêu mà không bi t s d ng thì
thi t h i gây ra càng l n. Ng
i ta có th dùng nhi u ti n đ mua đ
c các máy móc,
trang thi t b r t hi n đ i nh ng s ph i m t nhi u th i gian đ đào t o đ
ng
c nh ng con
i đ gi i đ đi u khi n chúng. S phù h p gi a trình đ lao đ ng và trình đ công
ngh đang là v n đ đ
phát tri n nh n
c quan tâm
h u h t các qu c gia. V i m t n n kinh t đang
c ta hi n nay thì vi c áp d ng khoa h c k thu t đòi h i ph i phù
h p v i trình đ lao đ ng, v i hoàn c nh đ t n
12
c. Dân s n
c ta đ ng hàng th 14
trên th gi i và đang trong giai đo n dân s vàng, l i là dân s tr nên l c l
đ ng đ
n
ng lao
c coi là m t th m nh, m t trong nh ng tâm đi m h p d n các nhà đ u t
c ngoài.
Lao đ ng là m t trong các y u t đ u vào tr ng tâm c a doanh nghi p, nó tham gia
vào h u h t các công đo n c a quá trình ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh
nghi p. Lao đ ng s d ng t li u lao đ ng tác đ ng lên đ i t
ng lao đ ng, bi n
chúng thành c a c i v t ch t, n u không có lao đ ng thì quá trình s n xu t s b ng ng
tr . Tuy nhiên, mu n cho ho t đ ng s n xu t đ t hi u qu cao thì c n ph i có m t đ i
ng đ v s l
giao đúng ng
ng, t t v ch t l
ng, phù h p v gi i tính và l a tu i, đ ng th i phân
i, đúng vi c, xác đ nh rõ ch c n ng, nhi m v , quy n h n gi a các b
ph n và các cá nhân; b o đ m m i ng
có ng
i ph trách và có s
nghi p.
i đ u có vi c làm, m i khâu, m i b ph n đ u
n kh p, đ ng b trong t ng đ n v và trên toàn doanh
i u đó chính là c s đ quá trình s n xu t đ
c ti n hành nh p nhàng, liên
t c, là c s đ nâng cao hi u qu s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
Trong m t doanh nghi p, n u t o ra đ
đ nc pd
i, ban lãnh đ o t o ra đ
c s tin c y yêu m n c a ng
li u thu c vô cùng quý giá kích thích ng
m t trong nh ng gi i pháp đ
c b u không khí hoà h p, c p trên quan tâm
i lao đ ng thì đó là
i lao đ ng h ng say làm vi c.
ây c ng là
c nhi u doanh nghi p s d ng và nó góp ph n t o ra
v n hoá công ty.
b. Ngu n v n
V n là m t y u t c b n c a quá trình s n xu t, là m t y u t quan tr ng quy t đ nh
đ n s t n t i và phát tri n c a doanh nghi p. Nó tham gia vào quá trình s n xu t d
i
d ng tài s n c đ nh, tài s n l u đ ng, tài s n tài chính. M t doanh nghi p có ngu n
v n l n và m t c c u h p lý không nh ng đ m b o cho các ho t đ ng s n xu t kinh
doanh di n ra liên t c mà còn có kh n ng đ u t đ i m i công ngh , m r ng s n xu t
kinh doanh nâng cao uy tín c a doanh nghi p trên th tr
ng. M t c c u v n h p lý là
ph i cân đ i gi a tài s n c đ nh, tài s n l u đ ng và tài s n tài chính. N u đ u t
nhi u cho tài s n c đ nh mà không chú ý đ n tài s n l u đ ng s làm gián đo n quá
trình s n xu t và làm lãng phí n ng l c s n xu t c a tài s n c đ nh. N u đ u t cân
13
đ i gi a tài s n c đ nh và tài s n l u đ ng nh ng không chú ý d tr tài chính m t
cách h p lý thì doanh nghi p s kém nhanh nh y và th đ ng tr
c các tình hu ng b t
ng phát sinh, d b m t c h i, gi m uy tín. K c khi phân b v n m t cách cân đ i
h p lý mà kh n ng qu n lý v n không cao d d n đ n tình tr ng b chi m d ng v n và
th t thoát v n. Nh v y, ngu n v n v i vi c s d ng và qu n lý s
nh h
ng r t l n
đ n hi u qu s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
c. Nhi m v s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p
Nhi m v s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p là m t y u t quan tr ng nh h
ng
t i hi u qu s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. Chính vì v y, ngày nay m t trong
nh ng v n đ mà các doanh nghi p ph i gi i quy t là ph i xác đ nh chính xác nhi m
v s n xu t kinh doanh c a mình. N u nh tr
c kia trong th i k bao c p, nhi m v
s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p ch là hoàn thành các ch tiêu k ho ch mà Nhà
n
c giao cho thì ngày nay các doanh nghi p th
ng ph i l n l n trên th tr
ng đ tr
l i nh ng câu h i nh : S n su t cho ai ? S n xu t cái gì ? S n su t nh th nào ?
Nhi m v s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p càng đ
c xác đ nh chính xác (T
phân tích y u t n i t i và khách quan), thì kh n ng c nh tranh c a doanh nghi p càng
l n và do đó hi u qu s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p c ng đ
c nâng cao.
d. Trình đ t ch c qu n lý c a doanh nghi p
Qua th c ti n
các n
c đang phát tri n cho th y, hi u qu s n xu t kinh doanh
doanh nghi p trong n n kinh t th tr
ng cao hay th p ph thu c r t l n vào trình đ
t ch c qu n lý c a h . Trình đ t ch c, qu n lý cao c a m t doanh nghi p đ
hi n
ch doanh nghi p bi t t o l p đ
c th
c m t c c u t ch c qu n lý v i t l h p lý,
c c u b máy g n nh , linh ho t; b trí đúng ng
ph
các
i, đúng vi c; v n d ng hi u qu các
ng pháp nh : Hành chính kinh t , giáo d c tâm lý…trong qu n lý đ m b o cho
quá trình s n xu t đ
c di n ra liên t c, nh p nhàng, cân đ i. T ch c t t quá trình s n
xu t kinh doanh s góp ph n nâng cao doanh s s n l
ng bán ra, gi m thi u đ
c các
kho n chi phí không c n thi t t đó góp ph n nâng cao hi u qu s n xu t kinh doanh
c a toàn doanh nghi p.
e. Trình đ khoa h c công ngh c a doanh nghi p
14
Ngày nay, vi c áp d ng các thành t u nghiên c u khoa h c vào s n xu t kinh doanh
đang tr thành m t trào l u, m t yêu c u mang tính s ng còn c a các doanh nghi p
trên th
ng tr
nâng cao đ
ng c nh tranh. V i k thu t công ngh tiên ti n, các doanh nghi p s
c trình đ khai thác các y u t đ u vào c a quá trình s n xu t kinh doanh,
t đó t ng đ
c kh i l
ng s n ph m bán ra, t ng doanh thu, gi m chi phí giá thành
d n đ n t ng t ng l i nhu n.
ng th i, vi c áp d ng ti n b khoa h c công ngh s
giúp cho doanh nghi p nhanh chóng đáp ng đ
m r ng th tr
c nhu c u c a th tr
ng, góp ph n
ng, nâng cao uy tín và v th c nh tranh c a doanh nghi p. Nh v y,
áp d ng ti n b khoa h c công ngh chính là m t đi u ki n quan tr ng đ nâng cao
hi u qu s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
1.1.4.2. Nhóm nhân t bên ngoài
a. Nhóm nhân t vi mô
-
i th c nh tranh:
Ngày nay, môi tr
ng c nh tranh gi a các doanh nghi p di n ra ngày càng gay g t.
Các doanh nghi p không ch ph i quan tâm đ n kh n ng, ti m n ng c a doanh nghi p
mình mà còn ph i quan tâm đ n các đ i th c nh tranh. Các đ i th c nh tranh c ng có
nh h
ng r t l n đ n hi u qu s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. S l
đ i th c nh tranh và quy mô s n xu t kinh doanh c a h có nh h
n ng cung c p hàng hoá ra th tr
ng r t l n t i kh
ng c a doanh nghi p. Doanh nghi p càng có nhi u
đ i th c nh tranh m nh, có v th c nh tranh l n thì c
tr
ng các
ng đ c nh tranh trên th
ng mà doanh nghi p tham gia s càng l n do đó s tác đ ng làm gi m hi u qu s n
xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
dành th ng l i trong c nh tranh, các doanh
nghi p ph i bi t phân tích, phân lo i đ i th c nh tranh (
i th c nh tranh tr c ti p,
gián ti p, đ i th c nh tranh ch y u, đ i th c nh tranh ti m n ng…), t đó th y đ
c
đi m m nh, đi m y u c a h so v i doanh nghi p mình và đ a ra nh ng đ i sách kinh
doanh h p lý cho t ng lo i đ i th c nh tranh, th m chí đ n t ng đ i th c nh tranh.
- Các nhà cung c p y u t đ u vào:
Các nhà cung c p y u t đ u vào c ng nh h
ng t i vi c nâng cao hi u qu s n xu t
kinh doanh c a doanh nghi p. Doanh nghi p quan h v i các nhà cung c p trong vi c
15
đáp ng các y u t đ u vào c a s n xu t. M t m i quan h t t v i nhà cung c p s
giúp đ
c doanh nghi p có đ
c y u t đ u vào đúng và đ v ch t l
giá c h p lý, ti n đ đ m b o cho quá trình s n xu t đ
làm đ
ng, s l
ng,
c ti n hành liên t c, ti t ki m.
c đi u đó, các doanh nghi p nên tìm cách dành th ch đ ng trong m i
quan h v i h . Mu n v y, doanh nghi p nên ti n hành đa d ng hoá các nhà cung c p,
h n ch tình tr ng có nhà cung c p đ c quy n, s d ng các bi n pháp marketing, khéo
ràng bu c các nhà cung c p v i doanh nghi p m t cách lâu dài, n đ nh.
- Khách hàng:
N u trong th i k bao c p, khách hàng ph i đ t ch , chen l n, xô đ y đ mua đ
c
hàng thì ngày nay các nhà kinh doanh luôn ph i tr l i câu h i: Làm th nào đ làm
v a lòng khách hàng nh t ? Trong m i quan h v i khách hàng, đ có th thu đ
c
nhi u l i ích h n t ph i khách hàng, có nhi u khách hàng h n, doanh nghi p ph i ti n
hành nghiên c u k v quy mô khách hàng, k t c u khách hàng, quy mô nhu c u, đ ng
c mua bán, th hi u c a khách hàng…t đó đ a ra đ
lý, h n ch đ
c chi n l
c kinh doanh h p
c vi c gây s c ép t phía khách hàng.
Khách hàng là ng
i tiêu dùng các s n ph m do doanh nghi p s n xu t ra. Khách hàng
v i t t c các y u t đi kèm: Kh n ng thanh toán, đ ng c mua s m, th hi u tiêu
dùng…chính là c s cho s t n t i và phát tri n c a doanh nghi p. V i m i doanh
nghi p trong quá t nh kinh doanh, vi c xác đ nh khu v c tiêu th , s thích, th hi u,
tâm lý…c a khách hàng là y u t t i c n thi t.
- S n ph m thay th :
Trong c ch th tr
ng, s ra đ i c a các s n ph m thay th là m t đòi h i t t y u
nh m đáp ng nhu c u ngày càng đa d ng, phong phú và cao c p h n c a ng
i tiêu
dùng. Vì v y, trong quá trình s n xu t kinh doanh, các doanh nghi p luôn ph i quan
tâm và phân tích nh ng s n ph m có kh n ng thay th s n ph m c a doanh nghi p
trong nhu c u c a ng
i tiêu dùng.
gi m đ
c s c ép t s n ph m thay th , doanh
nghi p s ph i không ng ng c i ti n hoàn thi n s n ph m c a mình đ đáp ng nhu
c u c a th tr
ng m t cách t t nh t, nhanh nh t. Mu n v y, doanh nghi p ph i ti n
hành đ u t đ i m i công ngh , nâng cao ch t l
16
ng s n ph m, c i ti n m u mã, hoàn
thi n h th ng d ch v đi kèm…t o ra s khác bi t gi a s n ph m c a mình và s n
ph m c a đ i th c nh tranh c ng nh các u đi m so v i s n ph m thay th .
b. Nhóm nhân t v mô
- i u ki n t nhiên, đ a lý khí h u, th i ti t:
Các y u t đi u ki n t nhiên, đ a lý khí h u, th i ti t có th
nh h
ng tích c c ho c
tiêu c c t i hi u qu s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. N u doanh nghi p đ
đ t
v trí có đi u ki n t nhiên thu n l i nh : Có th i ti t phù h p, có v trí đ a lý
thu n ti n...s giúp doanh nghi p gi m b t đ
đ
c
c chi phí s n xu t kinh doanh, t ng
c t ng l i nhu n.
- Môi tr
Môi tr
ng kinh t :
ng kinh t qu c t c ng tác đ ng không nh t i hi u qu s n xu t kinh doanh
c a doanh nghi p đ c bi t là các doanh nghi p tham gia vào ho t đ ng xu t nh p
kh u. Chính sách m c a c a các qu c gia có nh h
ng l n t i hành vi c a doanh
nghi p. S thay đ i v quan đi m chính tr này t o ra c h i c ng nh thách th c cho
các doanh nghi p đ hoà nh p vào th tr
ng khu v c c ng nh th gi i. Các doanh
nghi p s ph i c nh tranh v i nhi u đ i th c nh tranh h n nh ng c ng có đi u ki n đ
m r ng th tr
ng h n. Trong đi u ki n nh v y, đ đ m b o v n nâng cao đ
c hi u
qu s n xu t kinh doanh, các doanh nghi p ph i không ng ng hoàn thi n mình và
nhanh chóng đ a ra sách l
c kinh doanh phù h p.
Th c tr ng n n kinh t c a đ t n
c luôn có nh h
ng tr c ti p, tích c c ho c tiêu
c c t i s phát tri n c ng nh hi u qu s n xu t kinh doanh c a các doanh nghi p ho t
đ ng trong n n kinh t đó. M t n n kinh t mà có đ
c nhi u đi u ki n thu n l i cho
s n xu t kinh doanh (T c đ phát tri n cao, n đ nh…) thì các doanh nghi p ho t đ ng
trong nó s có đi u ki n t t h n đ s d ng đ
c t i u các ngu n l c đ u vào s n
xu t ra s n ph m d ch v , do đó hi u qu s n xu t kinh doanh c a các doanh nghi p
c ng đ
c nâng cao.
- Các chính sách c a Nhà n
c:
17
