Hoàn thiện công tác quản trị nguồn nhân lực tại trung tâm kiểm dịch y tế quốc tế tỉnh lạng sơn

B

GIÁO D C VÀ ÀO T O
B NÔNG NGHI P VÀ PTNT
TR
NG
I H C TH Y L I

NÔNG TU N H NG

HOÀN THI N CÔNG TÁC QU N TR NGU N NHÂN L C
T I TRUNG TÂM KI M D CH Y T QU C T
T NH L NG S N

LU N V N TH C S

HÀ N I, N M 2017


B

GIÁO D C VÀ ÀO T O
B NÔNG NGHI P VÀ PTNT
TR
NG
I H C TH Y L I

NÔNG TU N H NG

HOÀN THI N CÔNG TÁC QU N TR NGU N NHÂN L C
T I TRUNG TÂM KI M D CH Y T QU C T

T NH L NG S N

Chuyên ngành: QU N LÝ KINH T
Mã s : 60.34.04.10

NG

IH

NG D N:

PGS. TS Ngô Th Thanh Vân

HÀ N I, N M 2017


NÔNG TU N H NG

LU N V N TH C S

HÀ N I, N M 2017



L I CAM OAN
H c viên xin cam đoan đây là công trình nghiên c u c a b n thân h c viên. Các k t
qu nghiên c u và các k t lu n trong lu n v n là trung th c, không sao chép t b t k
m t ngu n nào và d
có) đã đ

i b t k hình th c nào.Vi c tham kh o các ngu n tài li u (n u

c th c hi n trích d n và ghi ngu n tài li u tham kh o đúng quy đ nh.
Tác gi lu n v n

Nông Tu n H ng

i


L I CÁM
hoàn thành ch
L i, đ

N

ng trình đào t o th c s Qu n lý kinh t t i Tr

c s đ ng ý c a Tr

ng

ng

i h c Th y

i h c Th y L i và s nh t trí c a gi ng viên h

ng

d n PGS.TS Ngô Th Thanh Vân, tôi đã ti n hành th c hi n lu n v n th c s Qu n lý
kinh t v i đ tài: “Hoàn thi n công tác qu n tr ngu n nhân l c t i Trung tâm
Ki m d ch Y t qu c t t nh L ng S n”.
Trong su t quá trình h c t p và hoàn thành lu n v n này, tôi đã nh n đ

cs h

ng

d n, giúp đ quý báu c a các quý th y cô, các anh ch trong t p th l p. V i lòng kính
tr ng và bi t n sâu s c tôi xin đ
Ban Giám hi u Tr

ng

c bày t l i c m n chân thành t i:

i h c Th y L i, và các th y cô giáo đã t o m i đi u ki n

thu n l i giúp đ tôi trong quá trình h c t p và hoàn thành lu n v n;
PGS.TS Ngô Th Thanh Vân, Cô đã h t lòng giúp đ , h

ng d n, truy n đ t nh ng

kinh nghi m th c t quý báu và t o m i đi u ki n thu n l i cho tôi hoàn thành lu n
v n này;
Xin g i l i c m n t i nh ng ý ki n đóng góp và s đ ng viên c a gia đình, b n bè,
các anh/ch trong l p cao h c 24QLKT12 trong su t quá trình h c t p và nghiên c u
lu n v n th c s ;
Cu i cùng xin g i l i c m n sâu s c t i Ban lãnh đ o Trung tâm Ki m d ch Y t qu c

t L ng S n, lãnh đ o phòng T ch c - Hành chính thu c Trung tâm đã t o đi u ki n
giúp đ và cung c p cho tôi ngu n tài li u tham kh o quý báu, c m n t t c các tác
gi c a nh ng cu n sách, bài vi t, công trình nghiên c u và website h u ích đ

cđ

c p trong danh m c tài li u tham kh o c a lu n v n này.
Hà N i, tháng 9 n m 2017

Nông Tu n H ng
ii


M CL C
PH N M

U ............................................................................................................. 1

NG 1 C S LÝ LU N VÀ TH C TI N V QU N TR NHÂN L C TRONG

CH

N V S NGHI P ....................................................................................................... 5
1.1 C s lý lu n v nhân l c và qu n tr nhân l c trong đ n v s nghi p .................... 5
1.1.1 Khái ni m v ngu n nhân l c ........................................................................... 5
1.1.2 Khái ni m v công tác qu n tr nhân l c trong đ n v s nghi p ..................... 6
1.1.3 Ý ngh a c a công tác qu n tr nhân l c trong đ n v s nghi p ....................... 7
1.1.4 Các ch c n ng c b n c a qu n tr nhân l c trong đ n v s nghi p ............... 9
1.1.5 Nh ng n i dung c b n c a qu n tr nhân l c trong đ n v s nghi p........... 11
1.1.6 Các tiêu chí đánh giá công tác qu n tr nhân l c trong đ n v s nghi p ....... 16

1.1.7 Các nhân t

nh h

ng t i công tác qu n tr nhân l c trong đ n v s nghi p ..... 17

1.2 C s th c ti n v qu n tr nhân l c trong đ n v s nghi p .................................. 20
1.2.1 M t s kinh nghi m v công tác qu n tr nhân l c trong đ n v s nghi p ... 20
1.2.2 Nh ng công trình nghiên c u có liên quan đ n đ tài .................................... 31
K t lu n ch
CH

ng 1 ......................................................................................................... 33

NG 2 PHÂN TÍCH TH C TR NG CÔNG TÁC QU N TR NHÂN L C

T I TRUNG TÂM KI M D CH Y T QU C T T NH L NG S N ...................... 34
2.1 Gi i thi u chung v Trung tâm ki m d ch Y t qu c t t nh L ng S n .................. 34
2.1.1 Quá trình phát tri n c a Trung tâm ................................................................. 34
2.1.2 C c u t ch c b máy qu n lý và công vi c đ

c giao ................................ 35

2.1.3 K t qu th c hi n các ch tiêu ki m soát d ch b nh giai đo n 2011-2016 ..... 39
2.2 Phân tích th c tr ng công tác qu n tr nhân l c t i Trung tâm ki m d ch Y t qu c
t t nh L ng S n............................................................................................................. 40
2.2.1

c đi m v t ch c c a Trung tâm ............................................................... 40

2.2.2 Công tác ho ch đ nh và d báo ngu n nhân l c t i Trung tâm ...................... 44
2.2.3 Công tác tuy n d ng và s d ng lao đ ng c a Trung tâm ............................. 46
2.2.4 Công tác đào t o, b i d

ng nhân l c c a Trung tâm .................................... 57

2.2.5 Chính sách đãi ng và ti n l

ng c a Trung tâm ........................................... 63

2.3 ánh giá chung v công tác qu n tr nhân l c t i Trung tâm ................................. 66
2.3.1 M t s k t qu đã đ t đ

c theo các tiêu chí đánh giá ................................... 66
iii


2.3.2 Nh ng h n ch và nguyên nhân...................................................................... 67
K t lu n ch
CH

ng 2 ......................................................................................................... 74

NG 3 M T S

GI I PHÁP T NG C

NG CÔNG TÁC QU N TR NHÂN

L C T I TRUNG TÂM KI M D CH Y T QU C T L NG S N .......................... 75

3.1

nh h

ng và chi n l

c phát tri n c a Trung tâm ki m d ch Y t qu c t t nh

L ng S n ....................................................................................................................... 75
3.1.1

nh h

ng phát tri n c a Trung tâm ............................................................ 75

3.1.2

nh h

ng trong công tác qu n tr nhân l c c a Trung tâm ........................ 75

3.2 Nh ng c h i và thách th c đ i v i qu n tr ngu n nhân l c c a Trung tâm ........ 77
3.2.1 C h i ............................................................................................................. 77
3.2.2 Thách th c ...................................................................................................... 77
3.3 M t s gi i pháp t ng c

ng công tác qu n tr nhân l c t i Trung tâm ................. 79

3.3.1 Ki n toàn t ch c b máy qu n lý và phân đ nh rõ ch c n ng nhi m v c a
các phòng ban trong Trung tâm cho phù h p .......................................................... 79

3.3.2

i m i công tác ho ch đ nh ngu n nhân l c ................................................ 81

3.3.3 Nâng cao ch t l

ng công tác tuy n d ng nhân l c ....................................... 83

3.3.4 B trí, s d ng và đi u ch nh vi c s d ng nhân l c h p lý .......................... 85
3.3.5 Th

ng xuyên đào t o, b i d

ng và phát tri n nhân l c .............................. 90

3.3.6 Hoàn thi n công tác đãi ng và t ch c tr l
K t lu n ch

ng .......................................... 94

ng 3 ......................................................................................................... 99

K T LU N VÀ KI N NGH ..................................................................................... 101
1 K t lu n .................................................................................................................... 101
2 Ki n ngh .................................................................................................................. 101
DANH M C TÀI LI U THAM KH O .................................................................... 104

iv

DANH M C CÁC HÌNH NH
Hình 1.1 S đ t ch c c a Trung tâm YTDP Hà N i ................................................. 26
Hình 2.1 B máy t ch c c a Trung tâm KDYTQT L ng S n .................................... 35
Hình 2.2 Quy trình Ki m d ch Y t qu c t .................................................................. 38
Hình 2.3 Ho ch đ nh ngu n nhân l c c a Trung tâm KDYTQT L ng S n ................. 44
Hình 2.4 K ho ch tuy n d ng c a Trung tâm KDYTQT L ng S n............................ 48
Hình 2.5 Quy trình tuy n d ng ...................................................................................... 49
Hình 2.6 Quá trình t ch c th c hi n công tác đào t o và phát tri n ngu n nhân l c .. 58
Bi u đ 2.1 C c u gi i tính ngu n nhân l c 2014 - 2016 ........................................... 41
Bi u đ 2.2 C c u theo trình đ c a đ i ng nhân l c ................................................ 44
Bi u đ 2.3 Lao đ ng đ

c tuy n d ng theo trình đ 2014-2016 ................................ 50

Bi u đ 2.4 C c u lao đ ng theo ch c n ng 2014 – 2016 ........................................... 52
Bi u đ 2.5 C c u nhân l c theo b ph n .................................................................... 53
Bi u đ 2.6 Trình đ Ngo i ng c a viên ch c Trung tâm n m 2016 .......................... 60
Bi u đ 2.7 Trình đ tin h c v n phòng c a cán b đ n v n m 2016.......................... 61

v


DANH M C B NG
B ng 2.1 S l

ng đ i ng ngu n nhân l c .................................................................. 41

B ng 2.2 C c u đ tu i ng

i lao đ ng qua các n m ................................................... 41

B ng 2.3 C c u theo trình đ c a đ i ng ngu n nhân l c ......................................... 42
B ng 2.4 ánh giá c a lao đ ng v chi n l
B ng 2.5 S l

ng lao đ ng đ

c, quy ho ch và phát tri n ..................... 45

c tuy n d ng 2014 - 2016 ......................................... 50

B ng 2.6 C c u lao đ ng theo ch c n ng 2014 - 2016 ............................................... 51
B ng 2.7 C c u nhân l c theo b ph n ....................................................................... 52
B ng 2.8 ánh giá m c đ hoàn thành nhi m v các n m t 2014 – 2016 ................. 54
B ng 2.9 ánh giá v công tác s d ng lao đ ng ......................................................... 56
B ng 2.10 ánh giá c a lao đ ng v chính sách phát tri n ngu n nhân l c ................ 62
B ng 2.11 ánh giá chính sách đãi ng ngu n nhân l c .............................................. 65
B ng 2.12 ánh giá khó kh n trong vi c đãi ng nhân s ........................................... 65

vi


DANH M C CÁC T
CB

cán b

KDYT

Ki m d ch Y t

KDYTQT

Ki m d ch Y t qu c t

L

lao đ ng

NNL

ngu n nhân l c

vii

VI T T T



PH N M

U

1. Tính c p thi t c a đ tài
Qu n tr nhân l c hay còn g i là qu n lý con ng

i. Ta bi t r ng b t k t ch c nào đ u là

m t t p h p g m r t nhi u cá nhân, g m nhi u tính cách, thói quen, n ng l c đa d ng,
khác nhau.

đ m b o cho vi c duy trì t t ho t đ ng c a m t t ch c khi t p trung t t c

nh ng đi u đó l i thì c n thi t ph i th c hi n t t công tác qu n tr nhân l c, s d ng hi u
qu trình đ và kh n ng c a các cá nhân nh m giúp t ch c ho t đ ng n đ nh và phát
tri n, đ t đ

c m c tiêu đ ra, đ m b o l i ích c a t ng cá nhân hài hòa v i l i ích c a t

ch c.
Trung tâm ki m d ch Y t qu c t t nh L ng S n ti n thân là m t Khoa c a Trung tâm
Y t d phòng t nh L ng S n, đ n n m 2003 đ

c chuy n thành “Trung tâm ki m d ch

Y t qu c t t nh L ng S n” và là đ n v s nghi p tr c thu c S Y t t nh L ng S n
theo Quy t đ nh s 1570/Q -UBND ngày 20/8/2003 c a UBND t nh L ng S n. Trung
tâm có nhi m v ki m soát, ng n ng a d ch b nh trên ng

i qua biên gi i hai n

c

Vi t Nam – Trung Qu c. Trung tâm đã liên t c ho t đ ng phát tri n đóng góp vào
công tác phòng ch ng d ch b nh, đ m b o an ninh Y t t i các c a kh u c a T nh L ng
s n, đ m b o phát hi n s m, ng n ch n có hi u qu không đ d ch b nh truy n nhi m
nguy hi m xâm nh p qua các c a kh u c a t nh vào Vi t Nam.
Trung tâm hi n có 43 cán b , viên ch c làm vi c t i v n phòng và 10 c a kh u, Trung
tâm là đ n v t ch không đ
Trong đi u ki n thông th

c giao ch tiêu biên ch hàng n m.

ng du l ch, xu t nh p kh u hàng hóa ngày càng thu n l i.

S l

ng các c a kh u, l i m , c p ch biên gi i đ

xu h

ng h p tác, thông th

c m m i ngày càng t ng nhanh,

ng hàng hóa Vi t Nam – Trung Qu c ngày càng đ

c

m r ng, nh ng trên th c t ngu n nhân l c c a Trung tâm còn thi u và y u, ch a đáp
ng đ y đ nh ng yêu c u ngày càng cao c a nhi m v đ ra, ch a t
phát tri n kinh t , du l ch, thông th

ng x ng v i s

ng hàng hóa qua biên gi i Vi t Nam – Trung

Qu c.
Là m t viên ch c công tác t i Trung tâm và tr c ti p đ m nhi m công tác T ch c –
Hành chính, đ

c s đ nh h

ng c a ban lãnh đ o Trung tâm cùng s h
1

ng d n c a


đ ng nghi p, th y cô, h c viên đã ch n đ tài: “Hoàn thi n công tác qu n tr ngu n
nhân l c t i Trung tâm ki m d ch Y t qu c t t nh L ng S n”. Vi c nghiên c u
chuyên sâu và có nh ng gi i pháp hoàn thi n qu n tr ngu n nhân l c t i Trung tâm s
góp ph n làm cho Trung tâm phát tri n n đ nh và hi u qu h n, trong th i k các d ch
b nh l n trên th gi i ngày càng di n bi n ph c t p, khó l

ng.

2. M c đích nghiên c u c a đ tài
M c đích c a lu n v n là nghiên c u các gi i pháp đ hoàn thi n công tác qu n tr
ngu n nhân l c áp d ng vào Trung tâm KDYTQT L ng S n, đ m b o t n d ng và
phát huy t i đa kh n ng c a ngu n l c trong Trung tâm góp ph n vào s phát tri n
l n m nh c a Trung tâm ki m d ch Y t qu c t t nh L ng S n nói riêng, ngành Y t
d phòng nói chung.
3. Cách ti p c n và ph

ng pháp nghiên c u

Trên c s lý lu n chung v qu n tr nhân l c, h th ng các v n b n, ch đ , chính
sách hi n hành v qu n lý nhân l c c a Nhà n

c nói chung và c a Trung tâm nói

riêng và tình hình tri n khai th c hi n công tác qu n tr nhân l c trong nh ng n m v a
qua. Trong lu n v n, h c viên s d ng nh ng ph
khoa h c kinh t nh : Ph
c p, ph
ph

ng pháp nghiên c u chung c a

ng pháp h th ng hóa, ph

ng pháp thu th p s li u th

ng pháp th ng kê mô t , th ng kê phân tích, phân tích so sánh và t ng h p,

ng pháp tham v n ý ki n chuyên gia,…đ đ a ra các đánh giá v th c tr ng qu n

tr nhân l c trong Trung tâm.
đ tđ
l

c m c tiêu nghiên c u đ ra, tác gi đã th c hi n phân tích đ nh tính và đ nh

ng, thu th p d li u t nhi u ngu n thông tin khác nhau.

4.

it

ng và ph m vi nghiên c u

a.

it

ng nghiên c u

it

ng nghiên c u c a đ tài là công tác qu n tr nhân l c t i Trung tâm ki m d ch

Y t qu c t t nh L ng S n – m t đ n v s nghi p nhà n
L ng s n và nh ng nhân t

nh h

ng đ n công tác này.

b. Ph m vi nghiên c u

2

c tr c thu c S Y t t nh


- Ph m vi v n i dung và không gian nghiên c u: công tác qu n tr nhân l c t i Trung
tâm ki m d ch Y t qu c t t nh L ng S n.
- Ph m vi v th i gian nghiên c u: Lu n v n s d ng các s li u thu th p t i Trung
tâm trong giai đo n t n m 2011 đ n n m 2016 đ phân tích đánh giá và đ xu t gi i

pháp cho giai đo n 2017-2022.
5. Ý ngh a khoa h c và th c ti n c a đ tài
a. Ý ngh a khoa h c
Lu n v n góp ph n h th ng hóa và c p nh t các c s lý lu n khoa h c c b n nh t v
qu n tr nhân l c trong đ n v s nghi p nhà n

c. K t qu nghiên c u này có giá tr

tham kh o cho công tác h c t p, đào t o và nghiên c u chuyên sâu v công tác qu n tr
nhân l c trong đ n v s nghi p nhà n
quan tr ng là ngu n l c con ng

c trong đi u ki n hi n nay, trong đó có y u t

i.

b. Ý ngh a th c ti n
K t qu nghiên c u đ tài lu n v n có giá tr tham kh o trong công tác qu n tr nhân
l c t i Trung tâm ki m d ch Y t qu c t t nh L ng S n.
6. K t qu d ki n đ t đ

c

- Nghiên c u c s lý lu n và th c ti n v ngu n nhân l c, công tác qu n tr ngu n
nhân l c, n i dung, tiêu chí đánh giá và nh ng nhân t tác đ ng đ n công tác qu n tr
ngu n lao đ ng trong Trung tâm, ngh ng bài h c kinh nghi m th c ti n và nh ng
công trình nghiên c u có liên quan đ n công tác này.
- Phân tích th c tr ng ngu n lao đ ng và công tác qu n tr ngu n nhân l c

Trung

tâm ki m d ch Y t qu c t t nh L ng S n. Qua đó rút ra nh ng k t qu đ t đ

c và

nh ng t n t i và nguyên nhân c a nh ng t n t i c n tìm ki m gi i pháp kh c ph c.
- Nghiên c u đ xu t các gi i pháp nh m t ng c

ng công tác qu n tr ngu n nhân l c

Trung tâm ki m d ch Y t qu c t t nh L ng S n trong giai đo n t i n m 2022
c các m t tuy n d ng, đào t o, s d ng và đãi ng .

3

t t


7. N i dung c a lu n v n
K t c u c a Lu n v n ngoài Ph n m đ u, k t lu n và ki n ngh còn có 3 ch

ng n i

dung chính:
Ch

ng 1 C s lý lu n và th c ti n v qu n tr nhân l c trong đ n v s nghi p.

Ch

ng 2 Phân tích th c tr ng công tác qu n tr nhân l c t i Trung tâm ki m d ch Y t

qu c t t nh L ng S n.
Ch

ng 3 M t s gi i pháp t ng c

ng công tác qu n tr nhân l c t i Trung tâm ki m

d ch Y t qu c t t nh L ng S n.

4


CH NG 1 C S LÝ LU N VÀ TH C TI N V QU N TR NHÂN L C
TRONG
N V S NGHI P
1.1 C s lý lu n v nhân l c và qu n tr nhân l c trong đ n v s nghi p
1.1.1 Khái ni m v ngu n nhân l c
Khái ni m “NNL” đ
ph

c s d ng t

ng Tây và m t s n

nh ng n m 60 c a th k XX

c

c Châu Á, và gi đây khá th nh hành trên th gi i d a trên

quan đi m m i v vai trò, v trí c a con ng
này đ

nhi u n

i trong s phát tri n.

n

c ta, khái ni m

c s d ng r ng rãi k t đ u th p niên 90 c a th k XX đ n nay.

Có nhi u đ nh ngh a khác nhau v NNL. Có đ nh ngh a cho r ngNNL bao g m kinh
nghi m, k n ng, trình đ đào t o và nh ng s t n tâm, n l c hay b t c đ c đi m nào
khác t o giá tr gia t ng và n ng l c c nh tranh cho t ch c c a nh ng ng
ho c NNL là là ngu n l c con ng

i lao đ ng

i c a nh ng t ch c (v i quy mô, lo i hình, ch c

n ng khác nhau) có kh n ng và ti m n ng tham gia vào quá trình phát tri n c a t
ch c cùng v i s phát tri n kinh t - xã h i c a qu c gia, khu v c, th gi i. Cách hi u
này v ngu n nhân l c xu t phát t quan ni m coi ngu n nhân l c là ngu n l c v i các
y u t v t ch t, tinh th n t o nên n ng l c, s c m nh ph c v cho s phát tri n nói
chung c a các t ch c.
Trong báo cáo c a Liên h p qu c đánh giá v nh ng tác đ ng c a toàn c u hóa đ i v i

ngu n nhân l c đã đ a ra đ nh ngh a ngu n nhân l c là trình đ lành ngh , ki n th c
và n ng l c th c có th c t cùng v i nh ng n ng l c t n t i d
con ng
ch t l

i. Quan ni m v ngu n nhân l c theo h

i d ng ti m n ng c a

ng ti p c n này có ph n thiên v

ng c a NNL. Trong quan ni m này, ngu n nhân l c là t ng th các y u t bên

trong và bên ngoài c a m i cá nhân b o đ m ngu n sáng t o cùng các n i dung khác
cho s thành công, đ t đ

c m c tiêu c a t ch c.

Tuy có nh ng đ nh ngh a khác nhau tùy theo giác đ ti p c n nghiên c u nh ng theo
quan đi m riêng, Lu n v n ng h quan đi m v NNL nh sau:

5


Theo ngh a t
th l

ng đ i h p, ngu n nhân l c đ

ng hóa đ

c hi u là ngu n lao đ ng. Do v y, nó có

c là m t b ph n c a dân s bao g m nh ng ng

đ nh, đ 15 tu i tr lên có kh n ng lao đ ng hay còn g i là l c l
Theo ngh a r ng, ngu n nhân l c đ

i trong đ tu i quy
ng lao đ ng.

c hi u nh ngu n l c con ng

i c a m t qu c

gia, m t vùng lãnh th , là m t b ph n c a các ngu n l c có kh n ng huy đ ng t
ch c đ tham gia vào quá trình phát tri n kinh t - xã h i bên c nh ngu n l c v t ch t,
ngu n l c tài chính. Chính vì v y, ngu n nhân l c đ
l

ng và ch t l

S l

c nghiên c u trên giác đ s

ng.

ng ngu n nhân l c đ

c bi u hi n thông qua các ch tiêu quy mô, t c đ t ng và

s phân b ngu n nhân l c theo khu v c, vùng lãnh th ...
Ch t l

ng ngu n nhân l c đ

nhân cách, th m m c a ng

c nghiên c u trên các khía c nh v trí l c, th l c và

i lao đ ng.

Tóm l i, trí tu , th l c và đ o đ c là nh ng y u t quan tr ng nh t, quy t đ nh ch t
l

ng và s c m nh c a ngu n nhân l c.

1.1.2 Khái ni m v công tác qu n tr nhân l c trong đ n v s nghi p
Qu n tr NNL nghiên c u các v n đ v qu n tr con ng

i trong các t ch c

t m vi

mô và có hai m c tiêu có b n:
- S d ng có hi u qu NNL nh m t ng n ng su t L

và nâng cao tính hi u qu c a t

ch c.
- áp ng nhu c u ngày càng cao c a nhân viên, t o đi u ki n cho nhân viên phát huy
t i đa các n ng l c cá nhân, đ

c kích thích, đ ng viên nhi u nh t t i n i làm vi c và

trung thành, t n tâm v i t ch c.
Con ng
huy đ

i là vai trò ch th c a m i ho t đ ng c a t ch c, t ch c vì v y vi c phát
c y u t con ng

i hay không s quy t đ nh k t qu ho t đ ng c a T ch c, t

ch c. Xu t phát t t m quan tr ng c a con ng

i đ i v i các ho t đ ng c a t ch c, t

ch c mà qu n tr ngu n nhân l c có nh ng vai trò đ c bi t. Nh ng vai trò đó th hi n
c th nh sau:

6


- Qu n tr ngu n nhân l c góp ph n phát huy n ng l c làm vi c c a con ng
đ tri t đ và hi u qu .
làm vi c

nh ng đi u ki n bình th

m c đ trung bình, tuy nhiên n u đ

có th phát huy n ng l c làm vi c
và thành qu mà bình th

ng, con ng

i

m c

i ch phát huy n l c

c s d ng và khích l đóng con ng

i

m c cao nh t, th m chí có th t o ra các sáng ki n

ng h c ng không ngh t i.

- Qu n tr ngu n nhân l c có vai trò quy t đ nh trong vi c thành công hay th t b i c a
T ch c, b i vì:
Con ng

i là ch th c a m i ho t đ ng;

Nhân l c là ngu n l c quý giá c a m i t ch c: chính ch t l

ng c a đ i ng nhân l c

c a T ch c, t ch c m i quy t đ nh n ng l c c nh tranh b n v ng c a T ch c, t
ch c ch không ph i các y u t khác trong hàm s n xu t nh v n, công ngh và đ t
đai;
Con ng

i là y u t ph c t p nh t: m i con ng

i v i t cách là m t thành viên c a xã

h i l i v a có nh ng d u n đ c thù c a xã h i, v a có nh ng đ c tính thu c v tâm
sinh lý cá nhân. Vì v y, hành vi c a con ng
c hai tác đ ng đó. M t ng

i r t ph c t p và thay đ i tu thu c vào

i t t có th có hành vi x u khi g p m t hoàn c nh nào đó

mà b n thân không đ kháng đ

c tr

c cám d c a hoàn c nh này.

- Qu n tr ngu n nhân l c là ho t đ ng n n t ng đ trên c s đó tri n khai các ho t
đ ng qu n tr khác: m i qu n tr suy đ n cùng đ u là qu n tr con ng
nh t r ng, qu n tr là t ng h p nh ng ho t đ ng đ

i. N u th ng

c th c hi n nh m đ t đ

cm c

đích (đ m b o hoàn thành công vi c) thông qua n l c (s th c hi n) c a nh ng ng
khác, thì đi u này có ngh a là m i qu n tr , t qu n tr chi n l

i

c đ n qu n tr các ho t

đ ng kinh doanh và c các ho t đ ng qu n tr h u c n khác c ng chính là thông qua
vi c phát huy s th c hi n (lao đ ng) c a nh ng ng
nhân l c - qu n tr y u t con ng

i khác và đó chính là qu n tr

i trong kinh doanh.

1.1.3 Ý ngh a c a công tác qu n tr nhân l c trong đ n v s nghi p
Qu n tr NNL nghiên c u các v n đ v qu n tr con ng
mô và có hai m c tiêu có b n:

7

i trong các t ch c

t m vi

- S d ng có hi u qu NNL nh m t ng n ng su t L

và nâng cao tính hi u qu c a t

ch c.
- áp ng nhu c u ngày càng cao c a nhân viên, t o đi u ki n cho nhân viên phát huy
t i đa các n ng l c cá nhân, đ

c kích thích, đ ng viên nhi u nh t t i n i làm vi c và

trung thành, t n tâm v i t ch c.
Qu n tr NNL đóng m t vai trò Trung tâm trong vi c thành l p các t ch c và giúp cho
các t ch c t n t i và phát tri n trên th tr

ng. T m quan tr ng c a qu n tr NNL

trong t ch c xu t phát t vai trò quan tr ng c a con ng

i. Con ng

i là y u t c u

thành nên t ch c, v n hành t ch c và quy t đ nh s thành b i c a t ch c. NNL là
m t trong nh ng ngu n l c không th thi u đ

c c a t ch c qu n tr NNL chính là

m t l nh v c quan tr ng c a qu n lý trong m i t ch c. M t khác, qu n lý các ngu n
l c khác c ng s không có hi u qu n u t ch c không qu n lý t t NNL, vì suy đ n

cùng m i ho t đ ng qu n lý đ u th c hi n b i con ng

i.

- V m t kinh t , qu n tr NNL giúp cho t ch c khai thác các kh n ng ti m tàng, nâng
cao n ng su t L và l i th c nh trang c a t ch c v NNL.
- V m t xã h i, qu n tr NNL th hi n quan đi m r t nhân b n v quy n l i c a ng
L , đ cao v th và giá tr c a ng
ích gi a t ch c, t ch c và ng

i

i L , chú tr ng gi i quy t hài hòa m i quan h l i

i L , góp ph n làm gi m b t mâu thu n t b n – L

trong các t ch c.
Trong th i đ i ngày ngay, qu n tr NNL có t m quan tr ng ngày càng t ng vì nh ng lý
do sau:
- Do s c nh tranh ngày càng gay g t trên th tr
phát tri n bu c ph i c i t t ch c c a mình theo h
trong đó y u t con ng

ng nên các t ch c mu n t n t i và
ng tinh gi m, g n nh , n ng đ ng

i mang tính quy t đ nh. B i v y, vi c tìm đúng ng

h p đ giao đúng vi c, đúng c

i phù

ng v đang là v n đ đáng quan tâm đ i v i m i lo i

hình t ch c hi n nay.

8


- S ti n b c a khoa h c k thu t cùng v i s phát tri n c a n n kinh t bu c các nhà
qu n tr ph i bi t thích ng. Do đó vi c tuy n ch n, s p x p, đào t o, đi u đ ng nhân s
trong t ch c nh m đ t hi u qu t i u là v n đ ph i quan tâm hàng đ u.
- Nghiên c u v qu n tr NNL s giúp cho các nhà qu n tr :
H cđ

c cách giao ti p v i ng

i khác;

Bi t cách đ t câu h i và bi t cách l ng nghe, bi t cách tìm ra ngôn ng chung v i nhân
viên c a mình và bi t cách nh y c m v i nhu c u c a nhân viên;
Bi t cách đánh giá nhân viên chính xác;
Bi t cách lôi cu n nhân viên say mê v i công vi c và tránh đ
tuy n ch n, s d ng L

đ nâng cao ch t l

c các sai l m trong vi c

ng th c hi n và nâng cao hi u qu n c a

t ch c.
1.1.4 Các ch c n ng c b n c a qu n tr nhân l c trong đ n v s nghi p
1.1.4.1 Nhóm ch c n ng thu hút NNL
Nhóm ch c n ng này chú tr ng v n đ đ m b o có đ s l
ph m ch t phù h p cho công vi c c a các t ch c.
cho đúng vi c, tr

có th tuy n đ

c đúng ng

i

c h t t ch c ph i c n c vào k ho ch s n xu t, kinh doanh và

th c tr ng s d ng nhân viên trong t ch c nh m xác đ nh đ
c n tuy n thêm ng

ng nhân viên v i các

c nh ng công vi c nào

i.

Th c hi n phân tích công vi c s cho bi t t ch c c n tuy n thêm bao nhiêu nhân viên
và yêu c u tiêu chu n đ t ra đ i v i các ng viên là nh th nào. Vi c áp d ng các k
n ng tuy n d ng nh tr c nghi m và ph ng v n s giúp t ch c ch n đ
t t nh t cho công vi c. Do đó, nhóm ch c n ng tuy n d ng th

c ng viên

ng có các ho t đ ng:

d báo và ho ch đ nh NNL, phân tích công vi c, ph ng v n, tr c nghi m, thu th p, l u
gi và x lý các thông tin v NNL c a t ch c.
1.1.4.2 Nhóm ch c n ng đào t o, phát tri n
Nhóm ch c n ng n ng này chú tr ng vi c nâng cao n ng l c nhân viên, đ m b o cho
nhân viên trong t ch c có các k n ng, trình đ lành ngh c n thi t đ hoàn thành t t
9


công vi c đ

c giao và t o đi u ki n cho nhân viên phát tri n t i đa các n ng l c cá

nhân. Các t ch c áp d ng ch

ng trình h

ng nghi p và đào t o cho nhân viên m i

nh m xác đ nh n ng l c th c t c a nhân viên và giúp nhân viên làm quen v i công
vi c c a t ch c.

ng th i các t ch c c ng th

ng l p các k ho ch đào t o, hu n

luy n và đào t o l i nhân viên m i khi có s thay đ i v nhu c u s n xu t kinh doanh

ho c quy trình công ngh , k thu t. Nhóm ch c n ng đào t o, phát tri n th
hi n các ho t đ ng nh : h
công nhân. B i d

ng th c

ng nghi p, hu n luy n, đào t o k n ng th c hành cho

ng nâng cao trình đ lành ngh và c p nh t ki n th c qu n lý, k

thu t công ngh cho cán b qu n lý và cán b chuyên môn nghi p v .
1.1.4.3 Nhóm ch c n ng duy trì NNL
Nhóm ch c n ng này chú tr ng đ n vi c duy trì và s d ng có hi u qu NNL trong t ch c.
Nhóm ch c n ng này g m hai ch c n ng nh h n là kích thích, đ ng viên nhân viên và duy
trì, phát tri n các m i quan h L t t đ p trong t ch c.
Ch c n ng kích thích, đ ng viên liên quan đ n các chính sách và các ho t đ ng nh m
khuy n khích, đ ng viên nhân viên trong t ch c làm vi c h ng say, t n tình, có ý th c
trách nhi m và hoàn thành công vi c v i ch t l

ng cao. Giao cho nhân viên nh ng

công vi c mang tính thách th c cao, cho nhân viên bi t s đánh giá c a cán b lãnh
đ o v m c đ hoàn thành và ý ngh a c a vi c hoàn thành công vi c c a nhân viên đ i
v i ho t đ ng c a t ch c, tr l

ng cao và công b ng, k p th i khen th

ng các cá

nhân có sáng ki n, c i ti n ký thu t, có đóng góp làm t ng hi u qu s n xu t kinh

doanh và uy tín c a t ch c… là nh ng bi n pháp h u hi u đ thu hút và duy trì đ
đ i ng L
l

c

lành ngh cho t ch c. Do đó, xây d ng và qu n lý h th ng thang b ng

ng, thi t l p và áp d ng các chính sách l

ng b ng, th ng ti n, k lu t, ti n th

ng,

phúc l i, ph c p, đánh giá n ng l c th c hiên công vi c c a nhân viên là nh ng ho t
đ ng quan tr ng nh t c a ch c n ng kích thích, đ ng viên.
Ch c n ng quan h L

liên quan đ n các ho t đ ng nh m hoàn thi n môi tr

ng làm

vi c và các m i quan h trong công vi c nh : ký k t H L , gi i quy t khi u t , tranh
ch p L , giao t nhân viên, c i thi m môi tr

ng làm vi c, y t , b o hi m và an toàn

L . Gi i quy t t t ch c n ng quan h L s v a giúp các t ch c t o ra b u không khí

10

t p th và các giá tr truy n th ng t t đ p, v a làm cho nhân viên đ

c th a mãn v i

công vi c và t ch c.
1.1.5 Nh ng n i dung c b n c a qu n tr nhân l c trong đ n v s nghi p
1.1.5.1 Ho ch đ nh ngu n nhân l c
Ho ch đ nh ngu n nhân l c là m t ti n trình tri n khai và th c hi n các k ho ch và
các ch

ng trình nh m đ m b o r ng t ch c s có đúng s l

ng, s ng

iđ

cb

trí đúng lúc, đúng n i và đúng ch . Trong m t T ch c, n u th c hi n t t công tác
ho ch đ nh ngu n nhân l c s mang l i hi u qu to l n trong ti n trình tuy n d ng và
s d ng ngu n nhân l c sau này:
Quy trình ho ch đ nh ngu n nhân l c g m các b
-B

c sau:

c 1: D báo nhu c u v nhân l c:

Nhìn chung khi d báo ngu n nhân l c, nhà qu n tr ph i tính đ n nhi u y u t khác
nhau. Theo quan đi m th c t thì vi c xác đ nh nhu c u v s n ph m, d ch v c a T
ch c là quan tr ng nh t đ t đó xây d ng k ho ch s n xu t kinh doanh và

c tính

lao đ ng c n thi t. Ngoài ra nhà qu n lý còn ph i tính đ n các y u t nh :
+ S ng

i thay th d ki n là bao nhiêu?

+ Ch t l

ng và nhân cách lao đ ng c n ph i có tiêu chu n gì? hay n ng su t lao đ ng

c a m t b ph n ho c toàn b T ch c ph i đ t

m c đ nào là phù h p, ngoài ra còn

dùa vào b ng mô t công vi c và tiêu chu n công vi c.
+ Kh n ng tài chính c a T ch c.
+ Nh ng quy t đ nh v nâng c p ch t l
th tr

ng c a s n ph m, d ch v ho c xâm nh p vào

ng m i.

+ S thay đ i v công vi c và t ch c hành chính làm t ng n ng su t lao đ ng.
+ Nh ng quy đ nh c a nhà n

c, b , ngành, c p trên đ i v i vi c tuy n d ng lao đ ng.

Bên c nh vi c d báo nhu c u nhân s cung c p cho các nhà Qu n tr các thông tin v
s l

ng lao đ ng c n thi t, v trí c n lao đ ng, ch t l
11

ng lao đ ng (trình đ , n ng


su t) thì c p qu n tr c ng ph i xác đ nh xem có nh ng ngu n cung c p lao đ ng nào?
Ch t l

ng lao đ ng c a các ngu n ra sao? Vi c ti p c n các ngu n đó có d hay

không?...
-B

c 2:

ra các chính sách: Sau khi các chuyên viên phân tích và đ i chi u gi a

nhu c u và kh n ng c a T ch c v ph n nhân s , phòng t ch c lao đ ng s đ ra
m t s chính sách và k ho ch c th đ c p trên xét duy t.
-B

c 3: Sau khi đã có k ho ch c th , nhà qu n tr nhân s s ph i h p v i các b

ph n liên quan đ th c hi n k ho ch nhân s . C th có hai tr

ng h p sau:

+ Thi u lao đ ng: Trong tr

ng h p thi u lao đ ng đúng theo kh n ng, nhà qu n tr

c n ph i th c hi n các ch

ng trình thuyên chuy n lao đ ng theo đúng kh n ng và

ti m n ng c a h ho c th ng ch c và giáng ch c theo đúng kh n ng và yêu c u c a
công vi c, ho c c ng có th ph i tuy n d ng t bên ngoài.
+ Th a lao đ ng: Trong tr

ng h p th a lao đ ng, nhà qu n tr có th áp d ng các

bi n pháp sau đây : H n ch tuy n d ng, gi m b t giê lao đ ng, cho v h u s m, giãn
th ho c cho ngh t m th i.
-B

c 4: Ki m tra, đánh giá.

Trong m i giai đo n nhà qu n tr ph i th
ch

ng xuyên ki m soát xem các k ho ch và

ng trình có phù h p v i m c tiêu đã đ ra hay không, đ t đó ti n hành đi u

ch nh và rút kinh nghi m.
1.1.5.2 D báo nhu c u ngu n nhân l c
Nhìn chung khi d báo ngu n nhân l c, nhà qu n tr ph i tính đ n nhi u y u t khác
nhau. Theo quan đi m th c t thì vi c xác đ nh nhu c u v s n ph m, d ch v c a t
ch c là quan tr ng nh t đ t đó xây d ng k ho ch s n xu t kinh doanh và
lao đ ng c n thi t. Ngoài ra nhà qu n lý còn ph i tính đ n các y u t nh :
+ S ng

i thay th d ki n là bao nhiêu?

12

c tính


+ Ch t l

ng và nhân cách nhân viên c n ph i có tiêu chu n gì? hay n ng su t lao

đ ng c a m t b ph n ho c toàn b T ch c ph i đ t

m c đ nào là phù h p, ngoài

ra còn dùa vào b ng mô t công vi c và tiêu chu n công vi c.
+ Kh n ng tài chính c a t ch c.
+ Nh ng quy t đ nh v nâng c p ch t l
th tr

ng c a s n ph m, d ch v ho c xâm nh p vào

ng m i.

+ S thay đ i v công vi c và t ch c hành chính làm t ng n ng su t lao đ ng.
+ Nh ng quy đ nh c a nhà n

c, b , ngành, c p trên đ i v i vi c tuy n d ng nhân

viên.
Bên c nh vi c d báo nhu c u nhân s cung c p cho các nhà Qu n tr các thông tin v
s l

ng lao đ ng c n thi t, v trí c n lao đ ng, ch t l

ng lao đ ng (trình đ , n ng

su t) thì c p qu n tr c ng ph i xác đ nh xem có nh ng ngu n cung c p lao đ ng nào?
Ch t l

ng lao đ ng c a các ngu n ra sao ? Vi c ti p c n các ngu n đó có d hay

không?...
1.1.5.3 ào t o và phát tri n
Vi c đào t o và nâng cao trình đ chuyên môn cho các lo i lao đ ng là m t đòi h i
th

ng xuyên n m trong quá trình tái s n xu t s c lao đ ng v m t ch t l

ng. Do đó,

ho t đ ng đào t o là y u t quy t đ nh s t n t i và phát tri n c a T ch c trong môi
tr

ng c nh tranh hi n nay. Nh có đào t o, nâng cao trình đ chuyên môn mà n ng

su t lao đ ng đ
c a ng

c c i thi n, gi m b t tai n n lao đ ng, gi m b t m t ph n công vi c

i qu n lý.Vi c đào t o và phát tri n ngu n nhân l c là nhi m v không ch

c a riêng t ch c mà c cá nhân trong t ch c đó. M c tiêu c a các ch c n ng đào t o
và phát tri n đ
-

c ph n ánh t ng quát qua ba y u t :.

ào t o: là quá trình h c t p làm cho ng

i lao đ ng có th th c hi n m t cách có

hi u qu h n trong công tác c a mình.
- Giáo d c: là quá trình h c t p đ chu n b cho ng
đ

c m t công vi c m i trong m t th i gian thích h p.

13

i lao đ ng có th chuy n sang