Các đặc điểm tự nhiên, kinh tế xã hội của hà nội có ảnh hưởng đến quản lý đầu tư phát triển đô thị xanh và tổng quan đầu tư phát triển khu đô thị xanh của thành phố hà nội

Các đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội của Hà Nội có ảnh hưởng đến quản
lý đầu tư phát triển đô thị xanh và tổng quan đầu tư phát triển khu đô thị
xanh của thành phố Hà Nội
1. Các đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội của Hà Nội có ảnh hưởng đến
quản lý đầu tư phát triển đô thị xanh
1.1. Các đặc điểm về tự nhiên
Hà Nội nằm ở trung tâm vùng Đồng bằng sông Hồng, tiếp giáp với 8
tỉnh: Thái Nguyên ở phía Bắc; Bắc Giang - phía Đông Bắc; Bắc Ninh, Hưng
Yên - phía Đông; Hà Nam ở phía Nam, Hòa Bình - Tây Nam, Phú Thọ - phía
Tây; Vĩnh Phúc - phía Tây Bắc. Với diện tích là 3.328,9 km2 trong đó đất đô thị
là 423 km2; dân số 3.443.500 người, mật độ dân số trung bình 2.136 người /km 2
(trong đó mật độ dân số đô thị trung bình là 8.141,5 người /km 2), Hà Nội là một
trong 17 Thủ đô có diện tích lớn nhất thế giới (Hà Nội đứng thứ 13), là đầu mối
giao thông quan trọng không chỉ vùng đồng bằng Bắc bộ, mà còn của cả nước,
khu vực và thế giới.
Thủ đô Hà Nội được xem là vùng đất “địa linh - nhân kiệt”, nơi hội tụ
nhiều điều kiện tự nhiên thuận lợi để phát triển trung tâm văn hóa - kinh tế chính trị của cả nước. Hà Nội có vị thế “rồng cuộn, hổ ngồi”, các mạch núi Tây
Bắc và Đông Bắc đã hội tụ về đây (Hoàng Liên Sơn, Tam Đảo, các cánh cung
Đông Bắc), và các dòng sông cũng tụ thủy về Hà Nội để rồi phân tỏa về phía
biển Đông (sông Đà, sông Thao, sông Lô, sông Chảy, sông Cầu, sông Hồng,
sông Thái Bình). Hà Nội có nhiều lợi thế về điều kiện tự nhiên, tài nguyên cho
phát triển kinh tế, xã hội và văn hóa. Hà Nội là đầu mối giao thông bằng đường
bộ, đường sắt, đường hàng không và đường sông tỏa đi các vùng khác trong cả
nước và đi quốc tế.


Thành phố Hà Nội là Thủ đô của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt
Nam, có vị trí địa lý - chính trị quan trọng, có ưu thế đặc biệt so với các địa
phương khác trong cả nước. Nghị quyết 15 NQ/TW của Bộ Chính trị ngày 15
tháng 12 năm 2000 [7] đã xác định: Hà Nội “là trái tim của cả nước, đầu não
chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục,

kinh tế và giao dịch quốc tế”.
Địa hình Hà Nội khá đa dạng với núi thấp, đồi và đồng bằng. Điều này
ảnh hưởng nhiều đến quy hoạch xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội của
thành phố. Một trong những nét đặc trưng của Hà Nội là có nhiều hồ, đầm tự
nhiên. Tuy nhiên, do yêu cầu đô thị hóa cũng như do thiếu quy hoạch, quản lý
kém nên nhiều ao hồ đã bị san lấp để lấy đất xây dựng. Hồ, đầm của Hà Nội đã
tạo nên nhiều cảnh quan sinh thái đẹp cho thành phố, điều hòa khí hậu cho khu
vực, rất có giá trị đối với du lịch, giải trí và nghỉ dưỡng.
Khí hậu Hà Nội mang khí hậu nhiệt đới gió mùa. Thời tiết có sự khác
biệt giữa mùa nóng và mùa lạnh, nhiệt độ trung bình mùa đông là 16,5 0C, trung
bình mùa hạ là 29,50C. Lượng mưa trung bình hàng năm vào 1.800 mm.
1.2. Các đặc điểm về kinh tế - xã hội có liên quan đến đầu tư phát triển đô thị
xanh của Hà Nội
Trong giai đoạn 2010 - 2017, tốc độ tăng trưởng GDP bình quân 12
13%/năm. Trong đó, dịch vụ: 12,2 - 13,5%; công nghiệp -xây dựng: 13 13,7%; nông nghiệp: 1,5-2,0%. GDP bình quân/người năm 2017: từ 85 triệu
đồng đến 90 triệu đồng, năm 2018 GDP bình quân đầu người tăng 6,81% so với
năm 2017 (Ước tính từ 90 triệu đồng đến 96 triệu đồng).
Do mở rộng địa giới hành chính Hà Nội (từ năm 2008) nên dân số là 6,45
triệu người, mật độ trung bình là 1.926 người/km 2, Hà Nội được tổ chức thành
29 quận, huyện với 577 phường, xã và thị trấn (tính đến 31/12/2008). Đến năm


2017, dân số toàn thành phố là 7.742.200 người, mật độ trung bình là 1.979
người/km2. Hà nội có 4 điểm cực: Cực bắc là xã Bắc Sơn huyện Sóc Sơn, cực
Tây là xã Thuần Mỹ huyện Ba Vì, cực Nam là xã Hương Sơn huyện Mỹ Đức,
cực Đông là xã Lệ Chi huyện Gia Lâm.
Quá trình đô thị hóa mạnh nên hầu hết các sông ở Hà Nội bị ô nhiễm môi
trường nghiêm trọng, vì hàng ngày lượng nước thải chưa được xử lý xả thẳng
vào các sông là rất lớn.
Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội từng bước tăng cường, thay đổi diện mạo

của thủ đô. Quy hoạch các khu công nghiệp và chú trọng đầu tư hạ tầng vào các
khu công nghiệp, cụm công nghiệp vừa và nhỏ. Đẩy nhanh tốc độ đầu tư các dự
án trọng điểm, tạo môi trường thuận lợi, thu hút các nhà đầu tư trong nước và
nước ngoài.
Ngành dịch vụ được chú trọng phát triển cả về quy mô, ngành nghề, xây
dựng và hoàn thành các khu công nghiệp, khu đô thị mới, nhà ở xã hội…
Công tác quy hoạch xây dựng tổng thể của thành phố Hà Nội được triển
khai quyết liệt nên bước đầu đã đạt được những kết quả đáng kể.
2. Tổng quan đầu tư phát triển khu đô thị xanh của thành phố Hà Nội
2.1. Tổng quan về phát triển đô thị xanh ở thành phố Hà Nội
a) Tổng quan về phát triển đô thị xanh
Hà Nội - Thành phố vì hòa bình, văn hiến, văn minh, hiện đại; để Hà Nội xứng
tầm là trái tim của tổ quốc, là trung tâm đầu não về chính trị, hành chính, văn
hóa, kinh tế, xã hội của cả nước. Năm 2008 mở rộng địa giới hành chính - Hà
Nội trở thành thành phố đứng đầu cả nước về diện tích là 3.348,5 km 2, là Thủ
đô lớn đứng thứ 13 trên thế giới. Theo Đồ án Quy hoạch chung của xây dựng
Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 do liên danh PPJ và


Bộ Xây dựng [42] và Quyết định số 222/QĐ-TTg của Chính phủ [16] thì Hà
Nội gồm trung tâm hạt nhân, 05 đô thị vệ tinh và một số đô thị sinh thái, thị trấn
hiện hữu khác. Đô thị trung tâm hạt nhân được giới hạn từ đô thị lõi cũ kéo về
phía Tây đến tuyến đường vành đai 4, kéo về phía Bắc và Đông Bắc sông Hồng
gồm khu vực Mê Linh, Đông Anh, Long Biên và Gia Lâm. Năm đô thị vệ tinh
được xác định gồm có Hòa Lạc, Sơn Tây, Phú Xuyên, Xuân Mai và Sóc Sơn.
Theo Đồ án Quy hoạch thì phía Tây thành phố sẽ có những bước phát triển
mạnh mẽ. Để đạt được điều này thì Chính phủ và chính quyền thành phố đã có
chủ trương xây dựng các đô thị hiện đại hơn, đàng hoàng hơn, to đẹp hơn theo
hướng đô thị xanh, văn minh, hiện đại và bền vững. Trong những năm gần đây
đã xây dựng và phát triển một số khu đô thị sinh thái, khu đô thị xanh như:

Vinhome Riverside, Gamuda… để nâng cao chất lượng cuộc sống của người
dân.
Đầu tư phát triển đô thị xanh ở thành phố Hà Nội xét trên các khía cạnh: kinh
tế, xã hội và môi trường. Thứ nhất, về khía cạnh kinh tế ta thấy hài hòa và
tương quan với cấu trúc của toàn đô thị là chưa hợp lý. Điều này được thể hiện
là các khu đô thị xanh có vị trí độc lập, nằm trên vị trí xa trung tâm thành phố
hoặc nằm ở các vùng ven đô. Các khu đô thị xanh được xây dựng xen kẽ với
các khu đô thị cũ nên việc quản lý đầu tư phát triển gặp nhiều khó khăn, không
đồng bộ về quy hoạch xây dựng cũng như cơ sở hạ tầng, giao thông…. Mặt
khác, Đầu tư phát triển đô thị xanh chính là tốc độ phát triển kinh tế của thành
phố Hà Nội ngày càng tăng. Hà Nội đã đầu tư phát triển một vài khu đô thị
xanh: Khu đô thị xanh Vinhomes Riverside, Khu đô thị xanh Gamuda Gardens,
Khu đô thị sinh thái Vincom Riverside, Khu đô thị xanh The Manor Park Đại
Kim, Khu đô thị xanh Hà Nội Gardens City, Khu đô thị xanh EcoHome Phúc
Lợi, Khu đô thị xanh Vinhomes Gardenia Cầu Diễn, Khu đô thị xanh Vinhomes
Gadenia Mỹ Đình, Khu đô thị xanh Pentstudio Tây Hồ…


Do quy hoạch chi tiết chưa hợp lý, các khu đô thị ở Hà Nội xây dựng cách xa
trục giao thông, một số khu đô thị bám sát mặt đường thì bị ô nhiễm môi
trường, mất an toàn giao thông do đó ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của
người dân và các phí tổn kinh tế khác.
Mặt khác, tiếp cận các khu đô thị xanh với các khu chức năng chưa hợp lý đặc
biệt là khu trung tâm với nơi làm việc, trường học, bệnh viện… Như vậy, vấn
đề đặt ra trong việc đầu tư phát triển đô thị xanh của thành phố Hà Nội là: Hà
Nội cần quy hoạch các khu đô thị xanh - thông minh - hiện đại, có định hướng
sử dụng quỹ đất đô thị sao cho hợp lý. Từ đó chuyển thành các kế hoạch chi tiết
để định hướng đầu tư phát triển cho phù hợp với từng giai đoạn, từng thời kỳ
phát triển kinh tế -xã hội của thành phố.
Thành phố cần có chiến lược sử dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực kinh

tế trọng điểm, đặc biệt là lĩnh vực đầu tư phát triển đô thị xanh đưa Thủ đô trở
thành một thành phố xanh - thông minh - hiện đại nhất cả nước, xứng đáng là
“trái tim” của cả nước; trung tâm chính trị, hành chính, văn hóa… của cả nước.
Mục tiêu của chiến lược này là phát triển cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin,
truyền thông tốc độ cao mang tính cạnh tranh toàn cầu với mục tiêu hỗ trợ cho
đầu tư phát triển đô thị xanh là trọng tâm.
Cần ban hành chính sách tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường đô thị, đa
dạng hóa các nguồn năng lượng, giao thông đô thị xanh, thông minh, hệ thống
chiếu sáng đô thị thông minh. Bên cạnh đó phải sử dụng hệ thống năng lượng
tái tạo. Bên cạnh đó, chính quyền thành phố đưa ra các quy định về các công
trình xây mới khách sạn, bệnh viện, trường học… cần xây dựng vật liệu thân
thiện với môi trường và tiết kiệm năng lượng, giảm khí thải CO2.
b) Giới thiệu một số khu đô thị xanh đáng sống nhất của Thủ đô Hà Nội:
* Khu đô thị Gamuda Gardens:


Gamuda - khu đô thị với quy mô đẳng cấp quốc tế được chủ đầu tư Tập
đoàn Gamuda Berhad - Malaysia trải rộng trên khuôn viên 500 hecta tại quận
Hoàng Mai thành phố Hà Nội. Dự án được ôm trọn trong vòng tay xanh mát và
thanh bình của hồ nước tự nhiên cùng với cảnh quan tuyệt đẹp của công viên
Yên Sở và các công viên vệ tinh. Quy hoạch toàn diện về xây dựng cơ sở hạ
tầng và phát triển khu đô thị Gamuda Gardens mang đến một cộng đồng bền
vững và một môi trường sống lành mạnh cho cư dân với những tiện ích đồng
bộ, đầy đủ và hoàn thiện.
Lấy cảm hứng từ những yếu tố lịch sử của thủ đô và mang đến một trải
nghiệm mới với những giá trị truyền thống và đương đại, Gamuda Gardens sẽ
mang lại những lợi ích lớn lao trong việc thúc đẩy những giá trị văn hóa và
cộng đồng, cơ hội kinh doanh và đầu tư cũng như phát triển du lịch tại vùng đất
phía Nam Hà Nội. Đây thực sự là một thay đổi lớn mang đến cho cư dân thành
phố một lựa chọn sống mới, xanh và an toàn hơn (Xem hình ảnh ở phụ lục 02).

* Khu đô thị xanh Times City
Được đúc kết dựa trên ý tưởng về một khu đô thị hiện đại mang phong cách
kiến trúc sinh thái thân thiện của Đảo quốc Singapore. Tọa lạc trên khu đất
thuộc phường Vĩnh Tuy quận Hai Bà Trưng thành phố Hà Nội. Tổ hợp căn hộ
đẳng cấp Times City đã mang đến một không gian sống sang trọng, đẳng cấp
với đầy đủ các công trình tiện ích hiện đại và tiện nghi trong diện tích 364.500
m2, là nơi cư dân yên tâm tận hưởng cuộc sống tiện nghi, hoàn hảo.
Park Hill Premium là một dự án chung cư cao cấp thuộc lô đất của quần
thể khu đô thị Times City. Thừa hưởng toàn bộ cảnh quan xanh như chuỗi công
viên cây xanh và hồ nước rộng trên 100.000 m2, vườn dưỡng sinh trên cao hiện
đại, quảng trường nhạc nước và hệ thống cảnh quan 10 héc ta cùng các tiện ích
cảnh quan hài hòa, tinh tế. Các căn hộ Park Hill Premium hướng tới sự năng


động, thân thiện, gần gũi với thiên nhiên, mỗi căn hộ đều được bố trí các khe
sáng và mặt thoáng tự nhiên (Xem hình ảnh ở phụ lục 02).
* Khu đô thị xanh Vinhomes Riverside
Vinhomes Riverside thuộc quận Long Biên thành phố Hà Nội, được thiết kế
và thi công xây dựng theo mô hình của thành phố Venice - Italy. Khu đô thị xanh
Vinhomes Riverside tọa lạc tại cửa ngõ phía Bắc thành phố Hà Nội, cách trung
tâm thành phố Hà Nội 6,5 km; có hệ thống giao thông thuận tiện với các tuyến
đường hiện đại, có hệ thống sông bao quanh các biệt thự kết hợp với cây xanh
tạo nên môi trường sinh thái hài hòa, một nơi đáng sống, lý tưởng nhất, hiện đại
bậc nhất của Thủ đô (Xem hình ảnh ở phụ lục 02).
2.2. Tổng quan về đầu tư phát triển đô thị xanh ở Hà Nội
Đồ án Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn
đến năm 2050 được lập với mục tiêu xây dựng Hà Nội trở thành một thành phố
xanh - văn hiến - văn minh - hiện đại đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt
tại Quyết định số 1259/QĐ-TTg ngày 26/7/2011 [15]. Cấu trúc đô thị được thiết
lập trên cơ sở của các yếu tố phát triển bền vững, là một cấu trúc đa cực, đa

trung tâm, đa tầng bậc. Đầu tư phát triển đô thị thực thi được phải có nguồn vốn
đầu tư phát triển đô thị. Nguồn vốn đầu tư phát triển đô thị nói chung, đô thị
xanh nói riêng bao gồm nguồn vốn trong nước và nguồn vốn ngoài nước.
Nguồn vốn trong nước bao gồm nguồn vốn ngân sách, nguồn vốn tín dụng đầu
tư phát triển của Nhà nước, nguồn vốn đầu tư của các doanh nghiệp Nhà nước,
nguồn vốn đầu tư của dân cư và tư nhân. Nguồn vốn nước ngoài bao gồm
nguồn vốn tài trợ phát triển chính thức ODA, nguồn vốn đầu tư trực tiếp FDI.
Để có được nguồn vốn đầu tư phát triển đô thị cao nhất, hiệu quả nhất nhà nước
cần có chính sách ưu thu hút đầu tư, huy động vốn tối đa tư các nguồn khác
nhau, ở trong nước cũng như nước ngoài.


Huy động vốn đầu tư phát triển đô thị xanh của chính quyền thành phố Hà Nội
luôn được chú trọng và quan tâm đặc biệt. Cụ thể: Các nguồn lực xã hội cho
đầu tư phát triển đô thị nói chung, đầu tư phát triển đô thị xanh nói riêng ngày
càng được nâng cao. Các nguồn vốn huy động góp phần quan trọng tạo nên tốc
độ tăng trưởng kinh tế của Hà Nội rất cao và ổn định.
Theo cục thống kê Hà Nội thì vốn đầu tư phát triển trên địa bàn thành phố Hà
Nội hàng năm rất cao. Từ năm 2012 đến năm 2017 huy động được
1.763.926 tỷ đồng vốn đầu tư phát triển, tình hình huy động vốn hàng năm tăng
đều riêng năm 2016 bị giảm do nền kinh tế bị suy thoái, đến năm 2017 lại có
chiều hướng tăng lên, điều này được thể hiện ở bảng sau:
Bảng 2.1. Vốn đầu tư phát triển hàng năm trên địa bàn TP Hà Nội
Năm

Vốn đầu tư phát triển (tỷ đồng)

2012

232.658

2013

279.200

2014

313.214

2015

352.685

2016

277.950

2017

308.219

Nguồn: Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội thành phố Hà Nội,
Cục Thống kê Hà Nội hàng năm từ 2012 - 2017 [21÷28].
Từ bảng 2.1 ta lập được biểu đồ vốn đầu tư phát triển trên địa bàn thành phố Hà
Nội hàng năm như sau:


400,000
350,000
300,000

250,000
200,000
150,000
100,000
50,000
0

2012

2013

2014

2015

2016

2017

Nguồn: Tác giả xây dựng và tổng hợp
Hình 2.2. Biểu đồ vốn đầu tư phát triển hàng năm
Vốn đầu tư trực tiếp nước nước ngoài từ năm 2010 đến năm 2017, tổng số
vốn đăng ký 8.021 triệu đô la Mỹ; tổng số vốn thực hiện là 11.490 triệu đô la
Mỹ, như vậy vốn thực hiện so với vốn kế hoạch là 1,43 %, năm 2010 vốn thực
hiện là 4.270 triệu USD nhưng đến năm 2017 vốn thực hiện là 1.012 triệu USD
tăng 23,7% (so với năm 2010) điều này được thể hiện chi tiết ở bảng sau:
Bảng 2.2. Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) của Hà Nội
Năm

Số dự án

được cấp mới

Tổng vốn đăng ký

Vốn thực hiện

(triệu USD)

(triệu USD)

2010

288

470

4.270

2011

285

1.322

1.129

2012

211

899

900

2013

257

487

871

2014

313

651

1.017

2015

304

845

1.091

2016

459

1.913

1.200

2017

556

1.434

1.012


Nguồn: Niên giám thống kê thành phố Hà Nội 2017 [27].
Giá trị sản xuất ngành xây dựng theo giá hiện hành phân theo loại công trình
được thể hiện ở bảng sau:
Bảng 2.3. Giá trị sản xuất ngành xây dựng hàng năm
ĐVT: Tỷ đồng
Năm

2010

2011

2015

2016

Công trình nhà để ở

49.893

62.453

63.509

69.283

92.576

Công trình nhà không để ở

33.100

32.982

37.859

44.357

49.744

Công trình kỹ thuật dân dụng

38.241

50.875

75.917

85.361

84.533

Công trình xây dựng chuyên dụng

26.547

24.400

37.896

51.866

51.368

Phân loạ i công trình

2017

Nguồn: Niên giám thống kê thành phố Hà Nội 2017 [27].
Từ bảng trên ta thấy, với công trình nhà để ở thì giá trị xây dựng năm
2017 là 92.576 tỷ đồng tăng 185,55% so với năm 2010 là 49.893 tỷ đồng.
Đầu tư phát triển đô thị xanh trong những năm gần đây được chính quyền
thành phố quan tâm đặc biệt. Tại các kỳ họp Hội đồng nhân dân thành phố hàng
năm luôn được đưa ra thảo luận về đầu tư phát triển đô thị, nhu cầu về vốn,
quản lý đầu tư phát triển đô thị, quản lý về vốn đầu tư sao cho hiệu quả, công
tác quy hoạch luôn được chú trọng, xây dựng đô thị xanh có trọng tâm, trọng

điểm nhưng phải phù hợp với phát triển đô thị chung của thành phố, đảm bảo
kiến trúc cảnh quan, bảo tồn văn hóa di sản, môi trường đô thị tốt, giao thông
và hạ tầng đô thị hài hòa, hợp lý, luôn đáp ứng nhu cầu dân cư đô thị.