xây dựng hệ thống quản lý môi trường theo tiêu chuẩn iso 14001 2015 cho công ty tnhh mtv cao su chư prông

Luận văn tốt nghiệp
Xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông

MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN
TÓM TẮT LUẬN VĂN
ABSTRACT
NHẬN XÉT CỦA GVHD
NHẬN XÉT CỦA GVPB
MỤC LỤC ....................................................................................................................... i
DANH MỤC BẢNG BIỂU ........................................................................................... v
DANH MỤC HÌNH ẢNH ............................................................................................ vi
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ......................................................................................vii

MỞ ĐẦU .........................................................................................................................1
THÔNG TIN CHUNG VỀ ĐỀ TÀI ...................................................................1

I.
II.

ĐẶT VẤN ĐỀ:..................................................................................................1

III.

MỤC TIÊU ĐỀ TÀI: .......................................................................................1

IV.

NỘI DUNG ĐỀ TÀI: .......................................................................................1

V. PHƯƠNG PHÁP ĐỀ TÀI: .................................................................................2

VI.

PHẠM VI ĐỀ TÀI: ..........................................................................................2

CHƯƠNG I ....................................................................................................................3
TỔNG QUAN VỀ ISO 14000 .......................................................................................3
1.1. HỆ THỐNG QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG THEO TIÊU CHUẨN ISO
14000 ............................................................................................................................3
1.1.1.

Sự ra đời của tiêu chuẩn ISO 14000 ........................................................3

1.1.2.

Phạm vi, cấu trúc, thành phần của tiêu chuẩn ISO 14000 ....................3

1.1.3.

Mục đích của tiêu chuẩn ISO 14000 ........................................................4

1.2. HỆ THỐNG QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG THEO TIÊU CHUẨN ISO
14001:2015 ..................................................................................................................4
SVTH: Lê Thị Cẩm Chi
GVHD: ThS. Lê Bảo Việt

x


Luận văn tốt nghiệp
Xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông

1.2.1.

Giới thiệu tiêu chuẩn ISO 14001:2015 ....................................................4

1.2.2.

Mô hình HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 ...............................5

1.2.3.

Các lợi ích khi áp dụng tiêu chuẩn ISO 14001:2015 .................................6

1.2.4.

Phạm vi áp dụng tiêu chuẩn ISO 14001:2015 ............................................7

1.3.

TÌNH HÌNH ÁP DỤNG TIÊU CHUẨN ISO 14001:2015 ..........................15

1.3.1.

Tình hình áp dụng tiêu chuẩn ISO 14001:2015 trên thế giới ..............15

1.3.2.

Tình hình áp dụng tiêu chuẩn ISO 14001:2015 tại Việt Nam .............16

1.4. NHỮNG THUẬN LỢI VÀ KHÓ KHĂN TRONG VIỆC ÁP DỤNG TIÊU

CHUẨN ISO 14001:2015 TẠI VIỆT NAM ...........................................................17
1.4.1.

Thuận lợi ..................................................................................................17

1.4.2.

Khó khăn ..................................................................................................18

1.5.

CÁC BƯỚC THỰC HIỆN TIÊU CHUẨN ISO 14001:2015 .....................19

CHƯƠNG II .................................................................................................................21
TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY TNHH MTV CAO SU CHƯ PRÔNG ...................21
2.1. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ CÔNG TY TNHH MTV CAO SU CHƯ
PRÔNG .....................................................................................................................21
2.1.1.

Thông tin chung về công ty ....................................................................21

2.1.2.

Lịch sử hình thành và phát triển ...........................................................22

2.1.3.

Diện tích, vị trí địa lí ...............................................................................24

2.1.4.

Cơ cấu tổ chức .........................................................................................25

2.1.5.

Sản phẩm, thị trường tiêu thụ ................................................................26

2.1.6.

Tình hình sản xuất kinh doanh ..............................................................28

2.2.

QUY TRÌNH SẢN XUẤT TẠI CÔNG TY .................................................29

2.2.1.

Cơ sở hạ tầng ...........................................................................................29

2.2.2.

Nguyên vật liệu, hóa chất sử dụng trong quá trình sản xuất ..............30

2.2.3.

Quy trình công nghệ sản xuất ................................................................32

2.2.4.

Thiết bị, dây chuyền sản xuất: ...............................................................40

2.3. HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NGUỒN GÂY Ô NHIỄM MÔI
TRƯỜNG CHÍNH TẠI NHÀ MÁY .......................................................................42
2.3.1.

Đánh giá hiện trạng môi trường ............................................................42

SVTH: Lê Thị Cẩm Chi
GVHD: ThS. Lê Bảo Việt

xi


Luận văn tốt nghiệp
Xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông

2.3.2.

Môi trường không khí .............................................................................43

2.3.3.

Môi trường nước .....................................................................................44

2.3.4.

Chất thải rắn, chất thải nguy hại ...........................................................46

2.4.

CÁC BIỆN PHÁP GIẢM THIỂU Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG HIỆN TẠI .
..........................................................................................................................47

2.4.1.

Các biện pháp quản lý ............................................................................47

2.4.2.

Các biện pháp kỹ thuật ...........................................................................48

2.5. CÁC VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG CÒN TỒN TẠI VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI
PHÁP KHẮC PHỤC Ở CÔNG TY ........................................................................49
CHƯƠNG III ...............................................................................................................51
XÂY DỰNG HỆ THỐNG QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG THEO TIÊU CHUẨN ISO
14001:2015 CHO CÔNG TY TNHH MTV CAO SU CHƯ PRÔNG .....................51
3.1. BỐI CẢNH CỦA TỔ CHỨC ...........................................................................51
3.1.1. Hiểu biết về tổ chức và bối cảnh của nó....................................................51
3.1.2. Hiểu biết về nhu cầu và mong đợi của các bên quan tâm .......................57
3.1.3. Xác định phạm vi của hệ thống quản lý môi trường ...............................59
3.1.4. Hệ thống quản lý môi trường ....................................................................60
3.2. SỰ LÃNH ĐẠO ................................................................................................61
3.2.1. Sự lãnh đạo và cam kết ..................................................................................61
3.2.2. Chính sách môi trường ...............................................................................63
3.2.3. Vai trò, trách nhiệm và quyền hạn trong tổ chức....................................67
3.3. HOẠCH ĐỊNH ..................................................................................................72
3.3.1. Các hành động giải quyết các rủi ro và cơ hội .........................................72
3.3.2. Mục tiêu môi trường và hoạch định để đạt mục tiêu ..............................80
3.4. HỖ TRỢ .............................................................................................................84
3.4.1. Nguồn lực .....................................................................................................84

3.4.2. Năng lực .......................................................................................................85
3.4.3. Nhận thức ....................................................................................................88
3.4.4. Trao đổi thông tin .......................................................................................90
3.4.5. Thông tin dạng văn bản .............................................................................93
SVTH: Lê Thị Cẩm Chi
GVHD: ThS. Lê Bảo Việt

xii


Luận văn tốt nghiệp
Xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông

3.5. VẬN HÀNH .......................................................................................................95
3.5.1. Hoạch định và kiểm soát vận hành ...........................................................96
3.5.2. Chuẩn bị và ứng phó với tình huống khẩn cấp ........................................97
3.6. ĐÁNH GIÁ HOẠT ĐỘNG...............................................................................99
3.6.1. Theo dõi, đo lường, phân tích và đánh giá ...............................................99
3.6.2. Đánh giá nội bộ .........................................................................................103
3.6.3. Xem xét của lãnh đạo ...............................................................................107
3.7. CẢI TIẾN .........................................................................................................108
3.7.1. Tổng quan ..................................................................................................108
3.7.2. Sự không phù hợp và hành động khắc phục ..........................................108
3.7.3 Cải tiến liên tục ..........................................................................................110
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...................................................................................111
TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................................................114

SVTH: Lê Thị Cẩm Chi
GVHD: ThS. Lê Bảo Việt

xiii


Luận văn tốt nghiệp
Xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông

DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 1.1: Cấu trúc tiêu chuẩn ISO 14000 ....................................................................... 3
Bảng 1.2: So sánh các điều khoản ................................................................................... 6
Bảng 1.3: Tổng quan sự thay đổi điều khoản ................................................................ 11
Bảng 1.4: Những nội dung mới trong tiêu chuẩn ISO 14001:2015 .............................. 13
Bảng 1.5: Kết quả khảo sát của Tổ chức ISO về hoạt động chứng nhận các tiêu chuẩn
Hệ thống quản lý năm 2012........................................................................................... 14
Bảng 1.6: Một Số Cơ Quan Chứng Nhận ISO 14001 Tại Việt Nam ............................ 18
Bảng 2.1: Các loại hình sản phẩm chính của công ty.................................................... 24
Bảng 2.2: Thống kê nguyên vật liệu 6 tháng đầu năm 2017 tại nhà máy trung tâm ..... 27
Bảng 2.3: Thống kê hóa chất sử dụng trong 6 tháng đầu năm 2017 ............................. 28
Bảng 2.4: Danh sách máy móc, trang thiết bị tại Nhà máy chế biến mủ cao su Chư
Prông .............................................................................................................................. 37
Bảng 2.5: Sự biến thiên của các chỉ tiêu nước thải qua các năm tại Nhà máy chế biến
mủ cao su Chư Prông..................................................................................................... 42
Bảng 3.1: Mục đích xây dựng HTQLMT cho công ty .................................................. 47
Bảng 3.2: Nhu cầu mong đợi của các bên quan tâm ..................................................... 52
Bảng 3.3: Phân công trách nhiệm, quyền hạn quản lý môi trường ............................... 61
Bảng 3.4: Các hoạt động/ quá trình chính trong công ty TNHH MTV Cao su Chư
Prông .............................................................................................................................. 69
Bảng 3.5: Phân tích các Khía cạnh môi trường có ý nghĩa ........................................... 70

SVTH: Lê Thị Cẩm Chi
GVHD: ThS. Lê Bảo Việt

xiv


Luận văn tốt nghiệp
Xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông

DANH MỤC HÌNH ẢNH
Hình 1.1: Mô hình ISO 14001:2015 ................................................................................ 5
Hình 1.2: Mô hình ISO 14001:2004 .............................................................................. 10
Hình 1.3: Mô hình ISO 14001:2015 .............................................................................. 10
Hình 1.4: Quy trình PCDA và những thay đổi mới ...................................................... 12
Hình 2.1: Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông ...................................................... 19
Hình 2.2: Sơ đồ cơ cấu tổ chức công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông .................... 23
Hình 2.3: Sơ đồ quy trình công nghệ sản xuất mủ nước ............................................... 30
Hình 2.4: Sơ đồ quy trình công nghệ sản xuất mủ tạp .................................................. 34
Hình 2.5: Sơ đồ quy trình chế biến mủ ly tâm .............................................................. 36
Hình 2.6: Mương đánh đông mủ nước tại nhà máy Chư Prông .................................... 38
Hình 2.7: Mương đánh đông mủ skim tại nhà máy Chư Prông .................................... 39
Hình 3.1: Mô hình hệ thống quản lý môi trường tiêu chuẩn 14001:2015 ..................... 55

SVTH: Lê Thị Cẩm Chi
GVHD: ThS. Lê Bảo Việt

xv


Luận văn tốt nghiệp
Xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
BHXH: Bảo hiểm xã hội.
BHYT: Bảo hiểm y tế.
CBCNV: Cán bộ công nhân viên.
CSMT: Chính sách môi trường.
ĐDLĐ: Đại diện lãnh đạo.
ĐVT: Đơn vị tính.
HDCV: Hướng dẫn công việc.
HTQLCL: Hệ thống quản lý chất lượng.
HTQLMT: Hệ thống quản lý môi trường.
HTXLNT: Hệ thống xử lý nước thải.
KCMT: Khía cạnh môi trường.
KPH: Không phù hợp.
MT: Môi trường.
NVL: Nguyên vật liệu.
TNHH MTV: Trách nhiệm hữu hạn một thành viên.
TNMT: Tài nguyên môi trường.
TTLL: Thông tin liên lạc.
SXKD: Sản xuất kinh doanh.
PCCC: Phòng cháy chữa cháy.
PCDA: Kế hoạch - thực hiện – kiểm tra – hành động.
UBND: Ủy ban nhân dân.

SVTH: Lê Thị Cẩm Chi
GVHD: ThS. Lê Bảo Việt

xvi


Luận văn tốt nghiệp

Xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông

MỞ ĐẦU
THÔNG TIN CHUNG VỀ ĐỀ TÀI
Tên đề tài: XÂY DỰNG HỆ THỐNG QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG THEO TIÊU
CHUẨN ISO 14001:2015 CHO CÔNG TY TNHH MTV CAO SU CHƯ
PRÔNG.
Địa điểm thực hiện: CÔNG TY TNHH MTV CAO SU CHƯ PRÔNG.
Sinh viên thực hiện:
 Họ và tên: Lê Thị Cẩm Chi.
 MSSV: 0250020106.
 Lớp: 02-ĐHQLMT-01.
 Điện thoại: 0913452012.
 Email:
 Niên khóa: 2013-2017.
II.
ĐẶT VẤN ĐỀ:
Với sự phát triển vượt bậc của nền công nghiệp hiện đại và khoa học kỹ thuật
tiên tiến nhằm đáp ứng các nhu cầu ngày càng tăng cao của con người đã gây ra
nhiều thách thức lớn cho môi trường toàn cầu. Đó là vấn đề ô nhiễm môi trường
trầm trọng. điều này cần được quan tâm và giải quyết triệt để trên phạm vi toàn
cầu. Chính vì vậy, tổ chức Tiêu chuẩn Quốc tế (ISO) đã cho ra đời bộ tiêu chuẩn
quốc tế ISO 14000- Bộ tiêu chuẩn quốc tế về quản lý môi trường.
ISO 14000 là bộ tiêu chuẩn giúp cho các quốc gia cũng như các tổ chức thực hiện
tốt công tác quản lý môi trường. hệ thống tiêu chuẩn này đã được nhiều nước trên
thế giới áp dụng và đạt được hiệu quả cao. Tuy nhiên, ở Việt Nam thì hiệu quả áp
dụng tiêu chuẩn này còn thấp. Chính vì vậy có thể nói ISO là một lựa chọn tối ưu
cho hệ thống quản lý môi trường nhằm giải quyết các vấn đề môi trường hiện
nay.
III. MỤC TIÊU ĐỀ TÀI:

 Đánh giá hiện trạng Công ty TNHH MTV cao su Chư Prông.
 Nghiên cứu cách quản lý môi trường có hệ thống theo tiêu chuẩn ISO
14001:2015 đối với công ty.
IV. NỘI DUNG ĐỀ TÀI:
 Tìm hiểu về hoạt động sản xuất và các vấn đề môi trường tại công ty.
I.

SVTH: Lê Thị Cẩm Chi
GVHD: ThS. Lê Bảo Việt

1


Luận văn tốt nghiệp
Xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông

 Tìm hiểu về tiêu chuẩn ISO 14000 và tiêu chuẩn ISO 14001:2015. Tình
hình áp dụng tiêu chuẩn ISO 14000 trên thế giới và Việt Nam, những khó khăn,
thuận lợi khi áp dụng tại Việt Nam.
 Nhận dạng các khía cạnh môi trường phát sinh trong quá trình sản xuất
của nhà máy và xác định khía cạnh môi trường có ý nghĩa.
 Tìm hiểu các yêu cầu và khả năng áp dụng tiêu chuẩn ISO 14001:2015
vào HTQLMT của nhà máy.
 Xây dựng hệ thống quản lý môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015
tại nhà máy.
 Đưa ra kết luận và kiến nghị.
V.
PHƯƠNG PHÁP ĐỀ TÀI:
 Phương pháp tiếp cận quá trình: Xác định khía cạnh môi trường.
 Phương pháp khảo sát thực tế: Khảo sát thực tế tại nhà máy (quan sát trực

tiếp các hoạt động diễn ra trong xưởng nhà máy, phỏng vấn cán bộ công nhân trong
xưởng các vấn đề liên quan đến môi trường) trong quá trình xây dựng tiêu chuẩn.
 Phương pháp thu thập thông tin: Tham khảo các tài liệu có liên quan đến
bộ tiêu chuẩn ISO 14001:2015 trên sách báo, internet, thư viện; kế thừa có chọn
lọc các thông tin từ tài liệu có thẳng của công ty và các chuyên ngành có liên quan.
 Phương pháp phân tích so sánh: Các kết quả thu thập được trong quá trình
được phân tích so sánh dựa vào các yêu cầu của tiêu chuẩn ISO 14001:2015, từ đó
đưa ra hướng dẫn áp dụng và xây dựng mô hình HTQLMT cho nhà máy.
VI. PHẠM VI ĐỀ TÀI:
 Địa điểm: Công ty TNHH MTV cao su Chư Prông.
 Đối tượng: các hoạt động sản xuất, quá trình và sản phẩm có khả năng
phát sinh khía cạnh môi trường.
 Thời gian: từ tháng 8/2017 đến tháng 12/2017.
VII. GIỚI HẠN CỦA ĐỀ TÀI:
Hiệu lực áp dụng HTQLMT được xây dựng theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 tại
công ty TNHH MTV cao su Chư Prông chỉ là trên lý thuyết, chưa có căn cứ để
đánh giá và kiểm tra. Do đó, đề tài không tránh khỏi thiếu sót cũng như chưa
đánh giá được hiệu quả áp dụng chính xác.

SVTH: Lê Thị Cẩm Chi
GVHD: ThS. Lê Bảo Việt

2


Luận văn tốt nghiệp
Xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông

CHƯƠNG I
TỔNG QUAN VỀ ISO 14000

1.1. HỆ THỐNG QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG THEO TIÊU CHUẨN ISO 14000
1.1.1. Sự ra đời của tiêu chuẩn ISO 14000
Bộ Tiêu chuẩn được xây dựng trên cơ sở thỏa thuận quốc tế bao gồm các yêu cầu đối
với các yếu tố cơ bản có thể điều chỉnh được. Nhằm thiết lập nên hệ thống quản lý môi
trường có khả năng cải thiện một cách liên tục.
Bộ Tiêu chuẩn ISO 14000 đem đến cách tiếp cận hệ thống cho việc quản lý môi
trường nhằm thiết lập hệ thống quản lý môi trường và cung cấp các công cụ hỗ trợ có
liên quan như: Kiểm toán môi trường, nhãn môi trường, phân tích vòng đời sản phẩm,
v.v…, cho các doanh nghiệp và các tổ chức cơ sở khác, để quản lý tác động của họ đối
với môi trường. Nhằm ngăn ngừa ô nhiễm và liên tục cải thiện môi trường với sự cam
kết của lãnh đạo và sự tham gia có ý thức của mọi thành viên.
Bộ tiêu chuẩn này được ban hành để áp dụng cho các nhà sản xuất, dịch vụ, các tổ
chức cơ sở lớn và nhỏ trên phạm vi toàn cầu, có xem xét đến các yếu tố về môi trường
của khu vực phát triển và đang phát triển của thế giới một cách thích hợp và chấp nhận
được đối với bất kỳ tổ chức cơ sở nào, không cần phân biệt loại, hình thức hoạt động
hoặc vị trí. Bộ Tiêu chuẩn này cũng xem xét đến các điều kiện địa phương và phát
triển kinh tế trong toàn bộ quá trình phát triển. Hệ thống luật quốc gia của các nước
cũng được xem xét, như nghĩa vụ bắt buộc của luật pháp và của toà án về các vấn đề
có liên quan...
1.1.2. Phạm vi, cấu trúc, thành phần của tiêu chuẩn ISO 14000
Cấu trúc bộ tiêu chuẩn ISO 14000 bao gồm hai nhóm tiêu chuẩn bao gồm:
-

Nhóm tiêu chuẩn đánh giá tổ chức.

-

Nhóm tiêu chuẩn đánh giá sản phẩm và quy trình.
Bảng 1.1: Cấu trúc tiêu chuẩn ISO 14000
TIÊU CHUẨN ISO

ĐÁNH GIÁ TỔ CHỨC

SVTH: Lê Thị Cẩm Chi
GVHD: ThS. Lê Bảo Việt

ĐÁNH GIÁ SẢN PHẨM VÀ QUY
TRÌNH

3


Luận văn tốt nghiệp
Xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông

Hệ thống
quản lý môi
trường
(EMS)

Đánh giá Kiểm định Đánh giá
Cấp nhãn môi
tác động môi trường vòng đời sản trường (EL)
môi
(EA)
phẩm (LCA)
trường
(EPE)

Khía cạnh
môi trường

trong các tiêu
chuẩn sản
phẩm (EPAS)

ISO

ISO

ISO 19011

ISO 14040

ISO

ISO 14062

ISO

ISO

ISO 19011

ISO 14041

ISO

ISO GL64

ISO 19011

ISO 14042

ISO

ISO 14015

ISO 14043

ISO

ISO 14047

ISO

ISO 14048
ISO 14049
1.1.3. Mục đích của tiêu chuẩn ISO 14000
Mục đích tổng thế là: hỗ trợ trong việc bảo vệ môi trường và kiểm soát ô nhiễm đáp
ứng với yêu cầu của kinh tế xã hội.
Mục đích cơ bản là: hỗ trợ các tổ chức trong việc phòng tránh các ảnh hưởng môi
trường phát sinh từ hoạt động, sản phẩm hoặc dịch vụ của tổ chức. Hơn nữa, tổ chức
thực hiện ISO 14000 có thể đảm bảo rằng các hoạt động môi trường của mình đáp ứng
và sẽ tiếp tục đáp ứng với các yêu cầu luật pháp.
1.2. HỆ THỐNG QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG THEO TIÊU CHUẨN ISO
14001:2015
1.2.1. Giới thiệu tiêu chuẩn ISO 14001:2015
ISO 14001:1996 trong bộ tiêu chuẩn ISO 14000 được ban hành lần đầu vào năm
1996. Sau 8 năm áp dụng, tiêu chuẩn đã bộc lộ những điểm mạnh, điểm yếu và cần
được sửa đổi, chỉnh lý cho phù hợp với tình hình thực tế của tổ chức. Do đó phiên
bản mới tiêu chuẩn ISO 14001:2004 được ban hành ngày 15/11/2004 với những cải

tiến mới phù hợp nhằm đáp ứng các yêu cầu của doanh nghiệp và phù hợp hơn với
những thay đổi của môi trường.
Tháng 9 năm 2015, lần thay đổi mới nhất của bộ tiêu chuẩn ISO 14001 được ban
SVTH: Lê Thị Cẩm Chi
GVHD: ThS. Lê Bảo Việt

4


Luận văn tốt nghiệp
Xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông

hành dựa trên tiền đề cũ, có nhiều nét tương đồng với phiên bản trước, tuy nhiên có
những thay đổi lớn về mặt nội dung nhằm tạo ra một hệ thống quản lý để giúp các tổ
chức giảm bớt những tác động tiêu cực của mình tới môi trường.
Hệ thống quản lý môi trường – ISO 14001:2015 là hệ thống mà:
- Có thể áp dụng được cho mọi lĩnh vực, mọi loại hình sản xuất.
- Việc thực hiện là tự nguyện không ép buộc.
- Sự thành công của hệ thống phụ thuộc vào sự cam kết của mọi bộ
phận, cá nhân liên quan.
- Trợ giúp cho việc bảo vệ môi trường và phòng ngừa ô nhiễm.
- Tiêu chuẩn này áp dụng cho bất kỳ tổ chức nào mong muốn:


Thiết lập, thực hiện, duy trì và cải tiến một HTQLMT.



Luôn đảm bảo mọi hoạt động phù hợp với CSMT đã công bố.



Chứng minh sự phù hợp đó cho tổ chức khác.

 HTQLMT của tổ chức được chứng nhận là phù hợp bởi tổ chức
bên ngoài có uy tín cấp.


Tự xác định và tuyên bố phù hợp với tiêu chuẩn này.

1.2.2. Mô hình HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015

SVTH: Lê Thị Cẩm Chi
GVHD: ThS. Lê Bảo Việt

5


Luận văn tốt nghiệp
Xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông

Cơ sở cho việc tiếp cận cơ bản một hệ thống quản lý môi trường được dựa trên
khái niệm của chu trình Plan-Do-Check-Act (PDCA). Mô hình PDCA cung cấp một
quá trình lặp đi lặp lại được tổ chức sử dụng để đạt được cải tiến liên tục. Nó có thể
được áp dụng cho cả một hệ thống quản lý môi trường và từng phần riêng biệt của hệ
thống. Chu trình PDCA có thể được mô tả ngắn gọn như sau:

Hình 1.1: Mô hình ISO 14001:2015.
1.2.3. Các lợi ích khi áp dụng tiêu chuẩn ISO 14001:2015
Tiêu chuẩn ISO 14000 là nhân tố quan trọng trong quá trình phát triển và thương mại,

có nhiều nguyên nhân khác nhau làm nên đặc tính quan trọng của Bộ Tiêu chuẩn ISO
14001 này, trong đó có ba nguyên nhân mấu chốt là:
 Bản thân các Tiêu chuẩn quốc tế được ban hành để hổ trợ cho thương mại và gỡ
bỏ các hàng rào thương mại.
 Việc xây dựng các tiêu chuẩn này sẽ cải thiện kết quả hoạt động môi trường trên
phạm vi toàn cầu.
 Các Tiêu chuẩn này được xây dựng trên cơ sở nhất trí toàn cầu về quản lý môi
trường bằng một Hệ thống quản lý môi trường chung.
Các lợi ích cơ bản của việc áp dụng ISO 14000 như sau :
 Cải tiến quá trình sản xuất, giảm thiểu chất thải và chi phí.
 Giảm ô nhiễm môi trường, giảm rủi ro.
SVTH: Lê Thị Cẩm Chi
GVHD: ThS. Lê Bảo Việt

6


Luận văn tốt nghiệp
Xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông

 Đáp ứng các yêu cầu của pháp luật
 Giảm các phàn nàn từ các bên hữu quan.
 Nâng cao hình ảnh của doanh nghiệp.
 Đạt lợi thế cạnh tranh.
 Nâng cao lợi nhuận.
Khi tham gia áp dụng ISO 14001, đối với các nhà sản xuất ở các nước đang phát triển
nếu áp dụng quá chặt chẽ các yêu cầu của Tiêu chuẩn thì có thể gây cản trở trong hàng
rào thương mại vì khó khăn và hạn chế về khoa học kỹ thuật của nước họ. Đây là một
yếu điểm đối với nhiều nhà sản xuất trong việc thích ứng với tiêu chuẩn này.
1.2.4. Phạm vi áp dụng tiêu chuẩn ISO 14001:2015

Phạm vi áp dụng tiêu chuẩn ISO 14001:2015 như sau:
Mọi lĩnh vực hoạt động
Mọi loại hình doanh nghiệp, tổ chức
Tổ chức ở bất kì quy mô nào, ở mỗi trình độ công nghệ sản xuất, nguồn nhân lực.
Áp dụng cho từng phần hoặc toàn bộ tổ chức
Áp dụng cho mọi tổ chức mong muốn:
 Thực hiện, duy trì, cải tiến HTQLMT
 Tự đảm bảo sự phù hợp với chính sách môi trường đã công bố
 Chứng minh sự phù hợp với tiêu chuẩn này:
 Tự xác định và tuyên bố phù hợp với tiêu chuẩn này
 Được xác nhận sự phù hợp về HTQLMT của mình bởi các bên liên quan
 Được tổ chức bên ngoài chứng nhận HTQLMT của mình
1.2.5. So sánh tiêu chuẩn ISO 14001:2015 và tiêu chuẩn ISO 14001:2004
-

Bảng 1.2: So sánh các điều khoản
ISO 14001:2004

ISO 14001:2015
4

Bối cảnh của tổ chức (chỉ có tiêu đề)

4.1

Tìm hiểu tổ chức và bối cảnh của tổ
chức

Tìm hiểu nhu cầu và mong đợi của các
4.2

bên liên quan
SVTH: Lê Thị Cẩm Chi
GVHD: ThS. Lê Bảo Việt

7


Luận văn tốt nghiệp
Xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông

Các yêu cầu chung

4.1

4.3

Xác định phạm vi của HTQLMT

4.4

Hệ thống quản lý môi trường

5

Lãnh đạo (chỉ có tiêu đề)

5.1

Lãnh đạo và cam kết

Chính sách môi trường

4.2

5.2

Chính sách môi trường

Hoạch đinh (chỉ có tiêu đề)

4.3

6

Hoạch định (chỉ có tiêu đề)

6.1

Hành động giải quyết rủi ro và cơ hội
(chỉ có tiêu đề)

6.1.1

Khái quát

Khía cạnh môi trường

4.3.1

6.1.2

Khía cạnh môi trường

Yêu cầu về pháp luật và yêu cầu
khác

4.3.2

6.1.3

Nghĩa vụ phải tuân thủ

6.1.4

Hoạch định

6.2

Các mục tiêu môi trường và hoạch
định để đạt được mục tiêu (chỉ có tiêu
đề)

6.2.1

Các mục tiêu môi trường

6.2.2

Hoạch định để đạt được mục tiêu môi
trường

7

Hỗ trợ (chỉ có tiêu đề)

7.1

Nguồn lực

5.3

Vai trò, trách nhiệm và quyền hạn của
tổ chức

7.2

Năng lực

Mục tiêu, chỉ tiêu và chương trình 4.3.3

Nguồn lực, vai trò, trách nhiệm và
4.4.1
quyền hạn của tổ chức

Năng lực, đào tạo và nhận thức
SVTH: Lê Thị Cẩm Chi
GVHD: ThS. Lê Bảo Việt

4.4.2

8


Luận văn tốt nghiệp
Xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông

Trao đổi thông tin

Thông tin dạng văn bản

4.4.3

4.4.4

Kiểm soát thông tin dạng văn bản 4.4.5

7.3

Nhận thức

7.4

Trao đổi thông tin (chỉ có tiêu đề)

7.4.1

Khái quát (chỉ có tiêu đề)

7.4.2

Trao đổi thông tin nội bộ

7.4.3

Trao đổi thông tin bên ngoài

7.5 Thông tin dạng văn bản (chỉ có tiêu đề)
7.5.1

Khái quát

7.5.2

Tạo và cập nhật thông tin

7.5.3

Kiểm soát thông tin dạng văn bản

Thực hiện và điều hành (chỉ có
tiêu đề)

4.4

8

Điều hành (chỉ có tiêu đề)

Kiểm soát điều hành

4.4.6

8.1

Hoạch định và kiểm soát điều hành

Sự chuẩn bị sẵn sàng và ứng phó
với tình trạng khẩn cấp

4.4.7

8.2

Sự chuẩn bị sẵn sàng và ứng phó với
tình trạng khẩn cấp

Kiểm tra (chỉ có tiêu đề)

4.5

Giám sát và đo lường

4.5.1

Đánh giá kết quả hoạt động (chỉ có tiêu
đề)
Giám sát, đo lường, phân tích và đánh
9.1
giá (chỉ có tiêu đề)
9

9.1.1

Khái quát

Đánh giá sự tuân thủ

4.5.2

9.1.2

Đánh giá sự tuân thủ

Sự không phù hợp và hành động
khắc phục

4.5.3

10.2

Sự không phù hợp và hành động khắc
phục

Kiểm soát thông tin dạng văn bản 4.5.4

7.5.2

Tạo và cập nhật thông tin

7.5.3

Kiểm soát thông tin dạng văn bản

SVTH: Lê Thị Cẩm Chi
GVHD: ThS. Lê Bảo Việt

9


Luận văn tốt nghiệp
Xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông

Đánh giá nội bộ

4.5.5

9.2

Đánh giá nội bộ

Xem xét của lãnh đạo

4.6

9.3

Xem xét của lãnh đạo

10

Cải tiến (chỉ có tiêu đề)

10.2

Sự không phù hợp và hành động khắc
phục

10.3

Cải tiến liên tục

Sự giống nhau giữa 2 phiên bản năm 2004 và 2015
ISO phiên bản 2015 phát triển từ ISO 14001:2004, do đó mang tính kế thừa phần
nhiểu, chỉ tập trung đi sâu phân tích chi tiết ở từng điều khoản. Bối cảnh của tổ chức (3
điều khoản đầu), cả 2 phiên bản đều giống nhau. Còn lại những phần sau, nội dung của
ISO 14001:2015 không có sự khác biệt nhiều so với phiên bản cũ, chỉ thay đổi tên đề
mục và thêm những nội dung cần thiết.
Những thay đổi chính của ISO 14001:2015 so với ISO 14001:2004
- Mục đích thay đổi
 Tích hợp với các hệ thống quản lý khác.
 Kế thừa ứu điểm của phiên bản trước.
 Mong muốn và tiếp cận gần hơn so với việc quản lý của tổ chức
thông qua nội dung các điều khoản chú trọng tới việc hoạch định mục
tiêu, rủi ro, và tầm quan trọng của lãnh đạo trong bộ máy quản lý.
 Nâng cao kết quả hoạt động và sự tuân thủ pháp luật.
 Quản lý hài hòa với các bên liên quan.
 Thêm vào các khái niệm, thuật ngữ mới
- Trong khi phiên bản 2004 chú trọng vào chính sách môi trường thì ISO
14001:2015 đánh vào tầm quan trọng của lãnh đạo. Vì vậy, cấu trúc mô hình cũng
khác nhau.

SVTH: Lê Thị Cẩm Chi
GVHD: ThS. Lê Bảo Việt

10


Luận văn tốt nghiệp
Xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông

Mô hình ISO 14001:2004

Hình 1.2: Mô hình ISO 14001:2004
Mô hình ISO 14001:2015

Hình 1.3: Mô hình ISO 14001:2015
- Cấu trúc mới: ISO 14001:2015 có tổng cộng 10 điều khoản chính, trong khi
phiên bản 2004 chỉ có 4. Đây là điểm mới của phiên bản 2015. Bố cục hợp lý và chặt
chẽ hơn phiên bản cũ. Đi sâu và phân tích chi tiết hơn từng điều mục, nhằm giúp tổ
chức dễ dàng tiếp cận và xây dựng hệ thống hơn. Đồng thời, có một số thuật ngữ và
định nghĩa mới như sau:
SVTH: Lê Thị Cẩm Chi
GVHD: ThS. Lê Bảo Việt

11


Luận văn tốt nghiệp
Xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông

 Bối cảnh của tổ chức: được thêm vào 2 điều khoản mới là “Hiểu về tổ
chức và bối cảnh của tổ chức”, “Hiểu về nhu cầu và mong đợi của các
bên liên quan.
 Đưa vào các khái niệm mới là “Rủi ro” và “Cơ hội”
 Và một số thuật ngữ chung được thay đổi như “Thông tin dạng văn bản
và Thông tin dạng văn bản” được thay bằng “Thông tin dạng văn bản”,
“nghĩa vụ phải tuân thủ” được thay thế bằng “văn bản luật định và
những yêu cầu khác”
- Một số thay đổi khác:


Không yêu cầu thủ tục bắt buộc.



Thuật ngữ quá trình được thay vào và yêu cầu tiếp cận theo quá trình.



Lãnh đạo cao nhất phải chịu trách nhiệm về hiệu lực của HTQLMT.



Không quy định phải có đại diện lãnh đạo, tuy nhiên trách nhiệm
tương tự được xác định cho lãnh đạo cao nhất.



Tiêu chuẩn mới không đề cập đến hành động phòng ngừa.
Bảng 1.3: Tổng quan sự thay đổi điều khoản

Điều khoản

Yêu cầu

Giới thiệu yêu cầu để tìm hiểu về “Bối cảnh của tổ chức”
Điều khoản 4 và tác động của bối cảnh khi thiết lập và huy trì HTQLMT
Lãnh đạo bao gồm phần lớn các yêu cầu về “trách nhiệm
Điều khoản 5 của lãnh đạo” hiện có
Giới thiệu về “hoạch định”, tập trung vào xác định các rủi
ro liên quan đến đe dọa và cơ hội khi chúng tác động đến phạm
vi của hệ thống. Điều khoản này loại bỏ sự cần thiết của hành
Điều khoản 6 động phòng ngừa như trong phiên bản 2004, nhưng bào gồm các
yêu cầu nâng cao đối với quản lý sự thay đổi và quản lý rủi ro.
“Hỗ trợ” nhằm xác định các nguồn lực cần thiết cũng như tập
Điều khoản 7 trung nhiều hơn vào nhận thức và xác định năng lực
SVTH: Lê Thị Cẩm Chi
GVHD: ThS. Lê Bảo Việt

12


Luận văn tốt nghiệp
Xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông

“Điều hành” – đề cập đến các yêu cầu về việc thiết lập các
Điều khoản 8 tiêu chí và thực hiện kiểm soát các quá trình và tập trung nhiều
hơn vào khái niệm về vòng đời có tác động đến HTQLMT
“Đánh giá kết quả hoạt động” thay thế điều khoản 4.5 trong
Điều khoản 9 phiên bản cũ và hủy bỏ yêu cầu về hành động phòng ngừa hiện

đã được đưa vào điều khoản 6 “Hoạch định”
Điều khoản 10

Tăng cường tập trung vào “Cải tiến” và bao gồm sự không
phù hợp cũng như hành động khắc phục được đề cập trước đây
trong điều khoản 4.5.3

Tiêu chuẩn ISO 14001:2015 đưa ra khuôn khổ chưng cho tất cả các hệ thống
quản lý. Điều này giúp duy trì sự nhất quán, liên kết các tiêu chuẩn hệ thống quản lý
khác nhau, đề xuất các tiểu mục phù hợp với cấu trúc cấp cao và áp dụng ngôn ngữ
chung cho tất cả các tiêu chuẩn. Với việc áp dụng tiêu chuẩn mới, tổ chức sẽ dễ dàng
hơn trong việc kết hợp hệ thống quản lý môi trường vào các quá trình kinh doanh cốt
lõi và có được sự tham gia nhiều hơn từ phía lãnh đạo cao nhất.
Hình (dưới đây) thể hiện các điều khoản của cấu trúc cấp cao mới có thể được
áp dụng cho quy trình lập kế hoạch – Thực hiện – Kiểm tra – Hành động (PDCA).
Quy trìh PDCA có thể được áp dụng đối với toàn bộ quá trình và hệ thống quản lý
môi trường.

SVTH: Lê Thị Cẩm Chi
GVHD: ThS. Lê Bảo Việt

13


Luận văn tốt nghiệp
Xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông

Hình 1.4: Quy trình PCDA và những thay đổi mới.

Bảng 1.4: Những nội dung mới trong tiêu chuẩn ISO 14001:2015

Nội dung mới

Bối cảnh của tổ chức

Chú thích

Tổ chức sẽ hiểu biết hơn về các vấn đề quan trọng
có thể tác động tích cực hay tiêu cực đến cách thức
doanh nghiệp quản lý trách nhiệm môi trường của mình

Các vấn đề

Các vấn đề có thể là nội bộ hay bên ngoài, tích
cực hay tiêu cực và bao gồm các điều kiện môi trường
tác động hoặc bị tác động bởi tổ chức các bên liên
quan.

Các bên liên quan

Chi tiết hơn về việc xem xét các nhu cầu và
mong đợi của họ, sua đó quyết định liệu có chấp nhận
bất kì trong số các yêu cầu đó như là nghĩa vụ tuân thủ.

Lãnh đạo

Các yêu cầu cụ thể đối với lãnh đạo cao nhất –
các cá nhân hoặc nhóm triển khai và kiểm soát ở cấp
độ cao nhất trong tổ chức.

Rủi ro và cơ hội

Xác định quá trình hoạch định thay thế hành
động phòng ngừa. Khía cạnh và ảnh hưởng của nó giờ
đây là một phần của mô hình rủi ro.

Các nghĩa vụ tuân thủ

SVTH: Lê Thị Cẩm Chi
GVHD: ThS. Lê Bảo Việt

Thay thế cụm từ “các yêu cầu pháp luật và các
yêu cầu khác” mà tổ chức phải tuân theo.

14


Luận văn tốt nghiệp
Xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông

Các mục tiêu môi trường
và lập kế hoạch để đạt
được các mục tiêu đó

Mức độ chi tiết hơn về các yêu cầu môi trường
mà doanh nghiệp phải phản ánh quá trình hoạch định
được thay đổi (xem phần rủi ro và cơ hội ở trên) và
bao gồm việc xác định các chỉ số đo lường thích hợp.

Trao đổi thông tin

Có các yêu cầu rõ ràng và chi tiết hơn đối với việc
trao đổi thông tin nội bộ và bên ngoài.

Thông tin dạng văn bản

Thay thế thông tin dạng văn bản và thông tin dạng
văn bản

Hoạch định kiểm soát
và điều hành

Các yêu cầu chi tiết hơn, bao gồm xem xét việc
mua sắm, thiết kế và trao đổi thông tin về các yêu cầu
môi trường phù hợp với khái niệm chu trình vòng đời
sản phẩm.

Đánh giá kết quả
hoạt động

Bao gồm việc đo lường HTQLMT, các hoạt
động có tác động đáng kể đến môi trường có ý nghĩa,
kiểm soát điều hành, các nghĩa vụ tuân thủ và tiến
hành đạt được các mục tiêu.

Đánh giá sự tuân thủ

Các yêu cầu chi tiết hơn liên quan đến việc duy
trì kiến thức và hiểu biết tình trạng của mức độ tuân
thủ.

Sự không phù hợp
và hành động khắc phục
Xem xét của lãnh
đạo

Chi tiết hơn về đánh giá các điểm không phù hợp
và hành động khắc phục.
Các yêu cầu chi tiết hơn liên quan đến đầu vào
và đầy ra của xem xét lãnh đạo.

1.3. TÌNH HÌNH ÁP DỤNG TIÊU CHUẨN ISO 14001:2015
1.3.1. Tình hình áp dụng tiêu chuẩn ISO 14001:2015 trên thế giới
Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế -ISO vừa công bố kết quả khảo sát năm 2012 về hoạt
động chứng nhận các tiêu chuẩn Hệ thống quản lý. Đây là một đề tài hằng năm về số
lượng chứng chỉ đã ban hành cho các tiêu chuẩn hệ thống quản lý trong năm qua. Dưới
đây là bảng thống kê tóm tắt số liệu:
SVTH: Lê Thị Cẩm Chi
GVHD: ThS. Lê Bảo Việt

15


Luận văn tốt nghiệp
Xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông

Bảng 1.5: Kết quả khảo sát của Tổ chức ISO về hoạt động chứng nhận các tiêu
chuẩn Hệ thống quản lý năm 2012
Tiêu chuẩn
Số chứng chỉ

Số chứng chỉ
Số lượng
Mức tăng (%)
năm 2011
năm 2012
chứng chỉ tăng
1 079 647
1 101 272
21 625
2%
ISO 9001
ISO 14001

261 957

285 844

23 887

9%

ISO 50001

459

1981

1522

332%

ISO 27001

17 355

19 577

2 222

13%

ISO 22000

19 351

23 231

3 880

20%

ISO 16949

47 512

50 071

2 559

5%

ISO 13485

19 849

22 237

2 388

12%

TOTAL

1 446130

1 504 213

58 083

4%

(Nguồn: www.chungnhanvietnam.vn )
Kết quả từ bảng khảo sát cho thấy hoạt động chứng nhận cho Hệ thống quản lý chất
lượng môi trường ISO 14001 ngày càng tăng trưởng.
1.3.2. Tình hình áp dụng tiêu chuẩn ISO 14001:2015 tại Việt Nam
Tại Việt Nam, chứng chỉ ISO 14001:1996 đã được cấp lần đầu tiên vào năm
1998 và từ đó đến nay, số lượng tổ chức áp dụng tiêu chuẩn ISO 14001 và đạt chứng
chỉ không ngừng tăng lên. Thời gian đầu, các công ty tại Việt Nam áp dụng ISO 14001
hầu hết là các công ty nước ngoài hoặc liên doanh với nước ngoài, đặc biệt là với Nhật
Bản. Điều này cũng dễ hiểu vì Nhật Bản luôn là nước đi đầu trong bảo vệ môi trường

và áp dụng ISO 14001. Mặt khác Nhật Bản cũng là một trong các quốc gia đầu tư vào
Việt Nam rất sớm và chiếm tỷ trọng lớn trong tổng đầu tư nước ngoài vào Việt Nam.
Hiện có rất nhiều doanh nghiệp Nhật Bản đang hoạt động kinh doanh tại Việt Nam,
như Honda, Toyota, Panasonic, Canon, Yamaha…đã xây dựng và áp dụng ISO 14001.
Bởi vậy, các doanh nghiệp này cũng đã góp phần rất lớn trong việc xây dựng trào lưu
áp dụng ISO 14001 tại Việt Nam trong những năm đầu tiên.
Cùng với việc gia tăng số lượng các tổ chức/doanh nghiệp có nhân tố nước ngoài
áp dụng ISO 14001, các tổ chức trong nước cũng đã nhận thức được tầm quan trọng
trong công tác bảo vệ môi trường và họ cũng đã có những chiến lược trong việc áp
SVTH: Lê Thị Cẩm Chi
GVHD: ThS. Lê Bảo Việt

16


Luận văn tốt nghiệp
Xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông

dụng ISO 14001. Tại Việt Nam hiện nay, chứng chỉ ISO 14001 cũng đã được cấp cho
khá nhiều tổ chức với các loại hình sản xuất kinh doanh và dịch vụ khá đa dạng. Theo
khảo sát năm 2014 của tổ chức ISO, tính đến hết năm 2013, đã có trên 4200 tổ
chức/doanh nghiệp tại Việt Nam được cấp chứng chỉ ISO 14001. Những ngành có
nhiều doanh nghiệp được cấp chứng chỉ ISO 14001 ở Việt Nam là: thiết bị quang học,
điện tử (15%), cao su và nhựa (13%), sản xuất kim loại và các sản phẩm kim loại cơ
bản (12%), chế biến thực phẩm, đồ uống và thuốc lá (11%) và hóa chất (7%). Đây
cũng chính là các ngành có nhiều tiềm năng gây ô nhiễm môi trường hoặc có vốn đầu
tư nước ngoài tại Việt Nam.
Mặc dù đã có nhiều doanh nghiệp và ngành nghề tham gia áp dụng hệ thống
quản lý môi trường ISO 14001. Tuy nhiên, số lượng doanh nghiệp áp dụng hệ thống tiêu
chuẩn ISO 14001 chưa tương xứng với số lượng doanh nghiệp có tiềm năng áp dụng.

Điều này là do nhận thức của lãnh đạo doanh nghiệp về bảo vệ môi trường còn hạn chế
và còn mang tính hình thức, đối phó. Mặt khác, mục tiêu về quản lý môi trường tại
doanh nghiệp chưa gắn liền với mục tiêu phát triển chung của doanh nghiệp do đó
thiếu tính bền vững.
Để thúc đẩy hoạt động năng suất chất lượng tại Việt Nam; trong đó có hệ thống
quản lý môi trường ISO 14001; Chính phủ đã ban hành nhiều cơ chế chính sách để hỗ
trợ doanh nghiệp thực hiện các chương trình dự án năng suất chất lượng. Ở cấp quốc
gia, chính phủ đã ban hành quyết định số 712/QĐ-TTg ngày 21 tháng 5 năm 2010 về
việc phê duyệt “chương trình quốc gia Nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm,
hàng hóa của doanh nghiệp Việt Nam đến năm 2020”. Trên cơ sở quyết định 712, các
bộ và tỉnh/thành phố liên quan đã ban hành chương trình năng suất chất lượng. Theo
các chương trình này, mức hỗ trợ chứng nhận áp dụng hệ thống quản lý môi trường
ISO 14001 trung bình từ 20 đến 50 triệu cho 1 doanh nghiệp như tại tỉnh Quảng Ngãi,
Bà Rịa Vũng Tàu… hoặc từ 30% -50% chi phí thực hiện chứng nhận như tỉnh Bến
Tre, An Giang, Bình Phước, Ninh Thuận…
1.4. NHỮNG THUẬN LỢI VÀ KHÓ KHĂN TRONG VIỆC ÁP DỤNG TIÊU
CHUẨN ISO 14001:2015 TẠI VIỆT NAM
1.4.1. Thuận lợi
Tiết kiệm nguyên liệu và năng lượng do đó cải thiện hiệu quả nội bộ doanh
nghiệp.
SVTH: Lê Thị Cẩm Chi
GVHD: ThS. Lê Bảo Việt

17


Luận văn tốt nghiệp
Xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông

 Giảm thiểu các rủi ro về môi trường, tăng cao hiệu quả hoạt động môi

trường, đáp ứng yêu cầu phát luật do đó giảm sức ép về yêu cầu bảo vệ môi
trường trong sản xuất từ phía các tổ chức khác nhau – các tổ chức chính phủ,
quản đại công chúng, các tổ chức môi trường và người tiêu dùng.
 Nâng cao hình ảnh doanh nghiêp, tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường,
nâng cao lợi nhuận. Đối với thương mại quốc tế, tiêu chuẩn đảm bảo cơ sở
cho những triển vọng môi trường chung giữa các doanh nghiệp. Nó có thể
dẫn đến việc hòa nhập các nguyên tắc quốc gia và cho phép ngành công
nghiệp và các cơ quan kiểm toán trên toàn thế giới có một ngôn ngữ và phạm
vi chung trong việc đánh giá các hệ thống quản lý môi trường. Riêng tập hợp
các tiêu chuẩn môi trường có thể giúp tránh được việc đăng ký, thanh tra, cấp
chứng chỉ nhiều lần và những yêu cầu mâu thuẫn của các tiêu chuẩn quốc gia
khác nhau và do đó giảm được các chi phí tuân thủ theo các tiêu chuẩn. Tăng
khả năng hòa nhập môi trường kinh doanh quốc tế.
1.4.2. Khó khăn
Chi phí tăng
Các chuyên gia đều nhất trí là việc tuân thủ theo các tiêu chuẩn ISO 14000 nói
chung sẽ rất tốn kém cho các doanh nghiệp. Các chi phí liên quan gồm có 3 loại như
sau:
 Các chi phí cho việc xây dựng và duy trì một hệ thống quản lý môi trường.
 Chi phí tư vấn.
 Chi phí đăng kí với bên thứ ba.
Thiếu nguồn lực và kinh nghiệm thực hiện
Tất cả các doanh nghiệp vừa và nhỏ đều phải đối mặt với các khó khăn trong
việc xây dựng hệ thống quản lý môi trường như vấn đề tài chính, trình độ chuyên môn
của các cán bộ, thiếu thông tin cụ thể về việc xây dựng hệ thống quản lý môi trường.
Nhận thức về hệ thống quản lý môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14000 ở các
doanh nghiệp Việt Nam còn rất hạn chế, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Ở
Việt Nam, những thông tin về các yêu cầu của thị trường quốc tế về việc chứng nhận
hệ thống quản lý môi trường đối với các doanh nghiệp xuất khẩu rất ít. Còn đối với thị
trường trong nước, người tiêu dùng vẫn chưa nhận thức được về hệ thống quản lý môi

SVTH: Lê Thị Cẩm Chi
GVHD: ThS. Lê Bảo Việt

18