SKKN Một số biện pháp thực hiện hiệu quả chuyên đề xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm thông qua hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi

MỤC LỤC
ST
T

NỘI DUNG

Trang

1
2

Mục lục
1. Mở đầu.
1.1. Lí do chọn đề tài.

1
1

3

1.2. Mục đích nghiên cứu.

2

4

1.3. Đối tượng nghiên cứu.

2

5

1.4. Phương pháp nghiên cứu.

2

6

2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm.

2

7

2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm.

2

8

2.2. Thực trạng của việc xây dựng trường mầm non lấy
trẻ làm trung tâm thông qua hoạt động tạo hình ở trường
mầm non Đông Tiến, huyện Đông sơn
2.3. Các biện pháp thực hiện hiệu quả chuyên đề xây
dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm thông qua
hoạt động tạo hình ở trường mầm non Đông Tiến ,Huyện
Đông sơn
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt
động giáo dục, với bản thân, nhà trường.
3. Kết luận, kiến nghị.
- Kết luận.

- Kiến nghị
- Tài liệu tham khảo

3

9

10
11
12
13
14

1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài.

6

20
21
22
23
24


“ Trẻ em hôm nay
Thế giới ngày mai”
Trẻ em là niềm hạnh phúc là tương lai của mỗi gia đình và toàn xã hội. Việc bảo
vệ, chăm sóc và giáo dục có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc hình thành
phát triển nhân cách ở mỗi trẻ. Thông qua các hoạt động học tập, vui chơi ở

trường mà khả năng nhận thức của mỗi trẻ cũng được nâng lên, trong đó, hoạt
động tạo hình là một trong những bộ môn quan trọng mang tính nghệ thuật - là
phương tiện quan trọng góp phần trong việc giáo dục thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ,
thể lực.{1} Ngoài ra, hoạt động tạo hình là một hoạt động sáng tạo, giúp trẻ cảm
nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên trong cuộc sống, về thế giới xunh quanh trẻ,
giúp trẻ thể hiện xúc cảm, tình cảm của mình. Khi tham gia hoạt động tạo hình
sẽ kích thích, tạo sự hứng thú trong việc tiếp thu, lĩnh hội được nội dung của bài
học, của hoạt động mà yêu cầu đặt ra.
Ở lứa tuổi mầm non, trí tưởng tượng, sáng tạo, phát triển khả năng tri giác
về hình dáng, cấu trúc, màu sắc của đồ vật còn nhiều hạn chế. Do đó, các sự vật
hiện tượng các em chỉ có thể dễ nhớ thông qua các hoạt động khi có hình ảnh
trực quan. Khi tham gia các hoạt động tạo hình, trẻ nhớ lại bằng hình tượng của
đồ vật quen thuộc mà trước đó trẻ đã tri giác được. Với đặc điểm như vậy nên
việc giáo dục qua hoạt động tạo hình ngay từ tuổi mẫu giáo là việc làm cần thiết
và vô cùng quan trọng.{2}
Hoạt động tạo hình là một trong những hoạt động hấp dẫn nhất đối với trẻ mẫu
giáo 5- 6 tuổi, nó giúp trẻ tìm hiểu, khám phá và thể hiện một cách sinh động
những gì chúng nhìn thấy trong thế giới xung quanh, những gì làm trẻ rung động
mạnh mẽ và gây cho chúng những rung động xúc cảm, tình cảm tích cực.
hoạt động tạo hình là một hoạt động có đầy đủ điều kiện để đảm bảo sự tác động
đồng bộ lên mọi mặt phát triển của trẻ em về đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ, thể chất
và hình thành các phẩm chất kĩ năng ban đầu của con người. Hiểu được tầm
quan trọng đó, tôi luôn tìm tòi những biện pháp và các giải pháp, tốt nhất để
giúp trẻ hoạt động tích cực trong lĩnh vực này.
Hoạt động tạo hình còn là phương tiện để trẻ thể hiện những ấn tượng, hiểu biết
và ý muốn của mình về thế giới xung quanh. Kết quả của hoạt động tạo hình phụ
thuộc vào kiến thức, kinh nghiệm mà trẻ tích lũy được trong nhiều hoạt động
khác. Việc tham gia vào các hoạt động khác sẽ khơi nguồn cảm hứng làm nảy
sinh những ý tưởng, sáng tạo của trẻ.
Hoạt động tạo hình còn là phương tiện để trẻ thể hiện những ấn tượng hiểu biết

và ý muốn của mình về thế giới xung quanh. Kết quả của hoạt động tạo hình phụ
thuộc vào kiến thức, kinh nghiệm mà trẻ tích lũy được trong nhiều hoạt động
khác nhau. Việc tham gia vào các hoạt động sẽ tạo nguồn cảm hứng và làm nảy
sinh ý tưởng sáng tạo của trẻ. Vậy làm thế nào để phát huy tính tích cực sáng tạo
của trẻ trong hoạt động tạo hình? Theo tôi, môi trường hoạt động thuận lợi,
phương pháp tổ chức hoạt động tạo hình của giáo viên, quá trình hình thành và
thực hiện kỹ năng tạo hình của trẻ có ảnh hưởng không nhỏ tới khả năng sáng
tạo của trẻ trong hoạt động tạo hình. Tuy nhiên hoạt động tạo hình không thể
2

2


thực hiện được nếu không có nguyên liệu tạo hình. Để hoạt động tạo hình có
hiệu quả thì việc lựa chọn và sử dụng nguyên vật liệu tạo hình là rất quan trọng.
Nguyên vật liệu càng phong phú bao nhiêu thì khả năng sáng tạo của trẻ càng
được phát huy bấy nhiêu.
Vậy làm thế nào để phát huy tính tích cực, sáng tạo của trẻ trong hoạt động tạo
hình?. Theo tôi môi trường hoạt động thuận lợi và quá trình thực hiện các kỷ năng
tạo hình của trẻ sẽ có ảnh hưởng không nhỏ tới khả năng sáng tạo trong hoạt động
tạo hình. Tuy nhiên hoạt động tạo hình không thể thực hiện được nếu không có môi
trường trong và ngoài lớp học, nguyên vật liệu tạo hình. Để hoạt động tạo hình có
hiệu quả thì việc lựa chọn, xây dựng môi trường giáo dục và sử dụng nguyên vật
liệu tạo hình là rất quan trọng. Môi trường giáo dục càng phong phú bao nhiêu thì
khả năng sáng tạo của trẻ càng phát huy bấy nhiêu.
Xuất phát từ lý do này tôi đã xây dựng môi trường giáo dục trong và ngoài lớp
học, tìm tòi và sưu tầm các nguyên vật liệu, đặc biệt là nguyên vật liệu hết sức
gần gũi với trẻ nhằm khuyến khích tính chủ động và khả năng sáng tạo của trẻ
trong hoạt động tạo hình của trẻ lớp tôi. Chính vì vậy tôi đã chọn đề tài: Một số
biện pháp thực hiện hiệu quả chuyên đề xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ

làm trung tâm thông qua hoạt động tạo hình cho trẻ 5 - 6 tuổi tại trường
Mầm Non Đông Tiến, Huyện Đông Sơn
1. 2. Mục đích nghiên cứu.
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn đề xuất một số biện pháp nhằm nâng
cao chất lượng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong lĩnh
vực hoạt động tạo hình cho trẻ 5- 6 tuổi
1. 3. Đối tượng nghiên cứu
Nghiên cứu vấn đề về xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm thông
qua hoạt động tạo hình cho trẻ Mẫu giáo 5 - 6 tuổi
1. 4. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết.
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin.
- Phương pháp thống kê xử lý số liệu.
- Phương pháp quan sát.
- Phương pháp đàm thoại.
- Phương pháp trực quan và hành động.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lý luận sáng kiến kinh nghiệm:
* Quan điểm xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
Hoạt động tạo hình giúp trẻ phát triển khẳ năng quan sát, trí tưởng tượng
sáng tạo, khẳ năng phối hợp giữa tay và mắt, hoàn thiện một số kĩ năng cơ bản
trong các hoạt động (vẽ, nặn, cắt, xé dán).{3} Giờ hoạt động tạo hình mang lại
cho trẻ những cảm xúc thực sự, trẻ thích thú và hình thành ở trẻ những kĩ năng
như: Tư thế ngồi ngay ngắn, kĩ năng cầm bút vẽ và tô màu tranh, kỹ năng nặn
(lăn dọc, xoay tròn, ấn bẹp,..) kỹ năng vẽ, xé dán…Nó giúp trẻ hoàn thiện những
sản phẩm nghệ thuật và phát triển các cơ ngón tay và bàn tay. Với hoạt động tạo
3

3

hình không phải là vấn đề mới, nó là công việc thường xuyên của mỗi giáo viên
đứng lớp. Ta thấy đây là hoạt động khó, rất phức tạp, đa dạng. Trong quá trình
hình thành, rèn luyện, cũng cố các kỹ năng các em không thể tránh khỏi những
khó khăn, sai lầm. Vì thế người giáo viên đóng vai trò quan trọng - là cầu nối
học sinh với những kiến thức mới của bài học, giúp học sinh học tốt, nắm vững
kiến thức và biết cách thực hiện yêu cầu của bài học, của hoạt động. Qua đó tạo
được một không khí hoạt động mà ở đó mọi trẻ đều hăng hái, hứng thú hoạt
động
Để xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm yêu cầu giáo viên phải
xây dựng được môi trường xã hội và môi trường vật chất, trong và ngoài lớp
học. Khi sắp xếp môi trường giáo dục giáo viên cần phải nhạy bén trong vấn đề
sắp xếp phù hợp các góc chơi, học liệu, nguyên vật liệu phải đa dạng phong phú
cả trong lớp và ngoài trời.{4} Bởi vì môi trường giáo dục có ảnh hưởng đến sự
thành công trong học tập của trẻ và ảnh hưởng đến nội dung và kết quả mong
đợi, còn môi trường bên trong và bên ngoài lớp học đều rất quan trọng chúng
cung cấp nhiều cơ hội học tập và vui chơi khác nhau của trẻ
* Khả năng tạo hình của trẻ 5 - 6 tuổi
Xuất phát từ đặc điểm tâm sinh lý của trẻ 5 - 6 tuổi, trẻ thích tìm tòi ham hiểu biết.
Mọi sự vật hiện tượng xung quanh trẻ, nhưng trẻ chưa có khái niệm về cái gì cụ
thể. Trẻ chưa có thể diễn đạt nguyện vọng của mình bằng ngôn ngữ mạch lạc.{5}
Vì vậy hoạt động tạo hình chính là một thứ ngôn ngữ riêng để trẻ biểu lộ tình cảm,
tiếng nói của mình với mọi người xung quanh. Để tạo ra một sản phẩm đẹp trước
hết trẻ phải hiểu về cái đó, có tình cảm với nó và có kỹ năng tạo ra nó, thì trẻ mới
hoàn thành sản phẩm đó được. Chính từ các hoạt động đó sẽ làm phát triển tình
cảm thẩm mỹ của trẻ.
Tuy nhiên, đối với trẻ nhỏ, sự kiên trì và khả năng chú ý của trẻ chưa cao, rất dễ
dẫn đến sự nhàm chán và không hào hứng với công việc được giao, người lớn
không thể nào ép buộc trẻ hoàn thành nhiệm vụ được. Như vậy nhiệm vụ đặt ra
cho mỗi giáo viên là phải tạo được sự hứng thú tích cực trong trẻ, tổ chức một

hoạt động tạo hình nhẹ nhàng, giáo viên chỉ là người định hướng và trẻ phải chủ
động tích cực trong mọi hoạt động tạo hình.
2.2. Thực trạng của việc xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm
thông qua hoạt động tạo hìnhở trường mầm non Đông tiến, Huyện Đông
sơn.
Trường mầm non Đông Tiến được thành lập và được phát triển cùng với sự phát
triển của địa phương, Cơ sở vật chất của trường còn nghèo nàn, lạc hậu . toàn
trường có 2 khu gồm 12 lớp trong đó 9 lớp mẫu giáo và 3 nhà trẻ năm học 2018
- 2019 tôi được nhà trường giao cho phụ trách lớp 5- 6 tuổi với số trẻ là 38 trong
đó có 20 nam và 18 nữ trường chúng tôi thực hiện theo chương trinh mầm non
mới với đội ngũ giáo viên cùng với BGH đồng lòng đồng sức khắc phục mọi
khó khăn duy trì tốt công tác chăm sóc nuôi dưỡng giáo dục trẻ theo chỉ đạo của
phòng giáo dục.
4

4


Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo và sự chỉ đạo của phòng giáo dục
trường mầm non đông tiến đã và đang từng bước phấn đấu đạt trường chuẩn
quốc gia theo tiêu chí mà phòng quy định
Từ những tình hình trên bản thân tôi là một giáo viên được BGH phân công
đứng lớp 5-6 tuổi bản thân gặp không ít những khó khăn và những thuận lợi.
*Thuận lợi :
Đối với nhà trường:
Được sự quan tâm của Phòng giáo dục - Đào tạo, ban giám hiệu trường mầm
non Đông Tiến quan tâm bồi dưỡng chuyên môn. Bản thân luôn yêu nghề mến
trẻ, ham học hỏi nâng cao chuyên môn. Tìm tòi và tự làm một số đồ dùng đồ
chơi phục vụ tiết dạy và hoạt động vui chơi của trẻ. Năm học 2018 - 2019 tôi
được ban giám hiệu phân công đứng lớp mẫu giáo 5- 6 tuổi. Lớp tôi có 38 cháu

trong đó có 20 nam và 18 nữ các cháu phát triển bình thường, các cháu đi học
đều, ngoan.
Về cơ sở vật chất Đảng bộ chính quyền địa phương và nhân dân xã Đông Tiến
đã nhận thức sâu sắc về giáo dục mầm non nên đã có những quan tâm đầu tư
thích đáng trong việc xây dựng cơ sở vật chất nhằm thúc đẩy sự nghiệp giáo dục
địa phương. Cùng với những thuận lợi về cơ sở vật chất tôi còn nhận được sự
quan tâm, giúp đỡ của ban giám hiệu đã đóng góp ý kiến trên tinh thần xây dựng
qua các buổi dự giờ thăm lớp, đó là những yếu tố thuận lợi giúp cho tôi có thể áp
dụng một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả trong việc giúp trẻ làm quen tạo
hình là không thể thiếu.
Đối với trẻ:
- Các cháu luôn tò mò ,hứng thú tìm hiểu , khám phá thế giới xung quanh qua
các nguyên vật liệu sẵn có của địa phương thông qua môn tạo hình.
- Trẻ bước đầu biết vẽ, nặn , xé dán, cắt dán , biết chia bố cục bức tranh hợp lý,
tô màu đều mịn không trườm ra ngoài.
- Trẻ biết làm các con vật , cây xanh, hoa quả … từ các nguyên vật liệu sẵn có
của địa phương như vỏ ngao, rơm rạ, các vỏ chai, lá cây khô, len, vải vụn…
- Trẻ hiểu nhanh những yêu cầu, nhiệm vụ mà cô đưa ra và thực hiên tốt những
yêu cầu đó một cách chính xác. Trẻ cùng độ tuổi nên mức độ nhận thức tương
đối đồng đều.
Đối với bản thân :
- Bản thân có nhiều năm kinh nghiệm trong nghề và được học hỏi qua các năm
chuyên đề về văn học về những năm học trước.
- Bản thân tôi cũng có nhiều cố gắng trong quá trình tự học, tự rèn luôn tìm tòi
sáng tạo ra nhiều đồ dùng đồ chơi mới lạ được làm tư các nguyên vật liệu khác
nhau để phục vụ cho hoạt động tạo hình thông qua chuyên đề xây dựng trường
mầm non lấy trẻ làm trung tâm.
- Tôi luôn tiếp thu và ứng dụng nhanh các chuyên đề mới của chương trình giáo
dục mầm non mới, nắm vững chương trình giáo dục mầm non mới và các
chuyên đề trọng tâm như chuyên đề giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, chuyên đề

phát triển vận động dành cho trẻ 5- 6 tuổi
5

5


- Đây là điều kiện cơ bản để tôi đưa trẻ tiếp xúc với nghệ thuật tạo hình thông
qua một số biện pháp thực hiện hiệu quả chuyên đề xây dựng trường mầm non
lấy trẻ làm trung tâm thông qua hoạt động tạo hình.
* Khó khăn:
- Bên cạnh những thuận lợi đó, trong quá trình chăm sóc giáo dục trẻ bản thân
tôi thấy còn một số tồn tại sau:
Về cơ sở vật chất:
Cơ sở vật chất của nhà trường mặc dù đã được đầu tư nhưng vẫn còn còn hạn
chế, chưa trang bị máy chiếu để ứng dụng công nghệ thông tin vào bài giảng.
- Đồ dùng các nguyên vật liệu phục vụ cho môn tạo hình còn hạn chế mà chủ
yếu cô phải siêu tầm và phối kết hợp với phụ huynh quyên góp các nguyên vật
liệu sẵn có của địa phương để phục vụ vào bài dạy.
Bản thân là giáo viên giảng dạy lớp mẫu giáo lớn nhiều năm nên có kinh nghiệm
trong việc lựa chọn các phương pháp, hình thức dạy học phù hợp với đối tượng
học sinh.
Việc tổ chức các giờ hoạt động chung của giáo viên còn gò bó, chưa có sự
sáng tạo, chưa gây được hứng thú cho trẻ còn áp đặt trẻ theo khuôn mẫu, chưa
biết cách hướng để trẻ thể hiện được tính sáng tạo khi tham gia hoạt động tạo
hình,chưa biết tận dụng môi trường xung quanh để làm giàu các biểu tượng cho
trẻ.
Nhận thức của học sinh trong lớp không đồng đều. Một số gia đình chưa quan
tâm tới việc học của con minh, điều này ảnh hưởng không nhỏ tới việc phối hợp
với gia đình trong việc giáo dục các em.
Đối với trẻ

- Trẻ lớp tôi đa số là con em nông thôn nên sự quan tâm của các bậc phụ huynh
đối với việc học của trẻ còn hạn chế, trẻ còn nghỉ học nhiều. Điều đó đã gây khó
khăn cho việc phối hợp giữa nhà trường và gia đình
Một số phụ huynh chưa quan tâm nhiều đến vấn đề học ở trong nhà trường của
trẻ. Cũng như phát triển về năng khiếu của trẻ mà chỉ thích con học chữ cái và
số, tô chữ
- Một số trẻ năng khiếu về tạo hình còn hạn chế chưa tự tin trong sáng tạo nghệ
thuật tạo hình
- Đồ dùng học liệu chưa phong phú và đa dạng về chủng loại và màu sắc, tính
khoa học và thẩm mỹ chưa cao.
- Với trẻ mẫu giáo lớn nhưng kỹ năng hoạt động tạo hình vẫn không đồng đều
3/4 trẻ trong lớp yếu về kỹ năng cầm bút, kỹ năng nặn, xé dán .. còn hạn chế
nên giáo viên còn gặp khó khăn trong việc rèn kỹ năng tạo hình cho trẻ
- Các hoạt động tạo hình sử dụng nguyên vật liệu thiên nhiên còn rất ít, nên trẻ
chưa thường xuyên có kỹ năng sử dụng nguyên vật liệu thiên nhiên vào hoạt
động.
Đối với bản thân:
+ Thời gian dành cho việc siêu tầm các nguyên vật liệu phục vụ cho môn tạo
hình còn ít, vật liệu không đa dạng về chủng loại màu sắc .Chính những điều đó
6

6


ó nh hng khụng nh n vic cho tr lm quen vi sỏng to ngh thut
thụng qua to hỡnh.
khc phc khú khn ú tụi ó i sõu nghiờn cu tỡm cỏch khc phc
nhng mt hn ch ca tr v to hỡnh ph huynh thy c tm quan trng
ca vic cho tr lm quen vi ngh thut to hỡnh l khụng th thiu .
phỏt huy c nng khiu ca tr cụ phi thng xuyờn cho tr th hin nng

khiu ca mỡnh qua gi hot ng to hỡnh, hot ng gúc, hot ng ngoi tri,
ụn vo bui chiu , hc sinh thỡ thớch thỳ hc to hỡnh t ú tụi cng vn ng
c ph huynh quyờn gúp thờm cỏc nguyờn vt liu phc v cho mụn to
hỡnh ngy c ph huynh ng h nhit tỡnh. T s ng h nhit tỡnh ca ph
huynh ó lm cho tụi cm thy tõm huyt vi ngh v yờu ngh thut to hỡnh v
tụi mun tr cm nhn c nhng cỏi p trong cuc sng qua ngh thut tr
th hin c nhng sỏng to ca mỡnh trong ngh thut to hỡnh ,tr thớch hc
to hỡnh.
Kho sỏt thc trng
Vi nhng khú khn v thun li nờu trờn, đầu năm sau khi nhận lớp
tôi đã tiến hành khảo sát khả năng sử dụng các nguyên vật liệu
thiên nhiên trong hoạt động tạo hình của trẻ. Kt qu kho sỏt u
nm hc 2018 - 2019 nh sau:
* Kt qu thc trng.
Bng khỏo sỏt thc trng ca tr trc khi ỏp dng sỏng kin.

T
T
1
2
3
4

Ni dung kho sỏt
Tr cú hng thỳ tham gia
hot ng to hỡnh
K nng to hỡnh ca tr
( v, nn, ct, xộ dỏn, xp
hỡnh...)
Kh nng s dung

nguyờn vt liu trong khi
hot ng
Sn phm to hỡnh ca
tr

Tng
s tr

Kt qu u vo
Tr t

Cha t

S
KS

%

S tr
KS

tr

38

15

39

25

57,8

38

10

26

28

63

38

12

31

26

71

38

9

23,6

29

76

Qua kt qu kho sỏt thc trng cho thy, cỏc ni dung kho sỏt vn cũn
nhng tr cha t v hot ng to hỡnh. Vỡ vy khi t chc hot ng to hỡnh
cho tr theo quan im xõy dng mụi trng giỏo dc ly tr lm trung tõm cn
phi t kt qu cao hn.
7

7


2.3. Các biện pháp thực hiện hiệu quả chuyên đề xây dựng môi trường giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm thông qua hoạt động tạo hình cho trẻ 5 - 6 tuổi tại
trường Mầm Non Đông Tiến, Huyện Đông Sơn
- Xây dựng môi trường trong lớp và ngoài lớp học theo quan điểm lấy trẻ làm
trung tâm
- Chú trọng sưu tầm nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương
- Cho trẻ làm quen với nguyên vật liệu và các tác phẩm nghệ thuật
- Tích hợp dạy tạo hình thông qua các môn học khác
- Ứng dụng công nghệ thông tin vào quá trình tổ chức cho trẻ hoạt động tạo hình
- Phối kết hợp với phụ huynh
CÁC BIỆN PHÁP TỔ CHỨC THỰC HIỆN
Biện pháp 1: Xây dựng môi trường trong lớp và ngoài lớp học theo quan
điểm lấy trẻ làm trung tâm
* Xây dựng môi trường giáo dục trong lớp học
- Là một giáo viên trực tiếp đứng lớp, bản thân tôi nghĩ trang trí lớp học là một
cách nhằm tạo ra môi trường giáo dục để gây cảm xúc, gây ấn tượng ngay từ
ban đầu cho trẻ về nghệ thuật tạo hình.
Đó là tạo ra một môi trường đẹp trong lớp là để đến khi trẻ đến lớp, trẻ có ngay

một ấn tượng đầu tiên sẽ tác động vào trẻ là toàn bộ sự bài trí, cách sắp xếp
trang trí lớp học của bé. Bé sẽ quan sát xung quanh xem lớp mình có khác lớp
bé, lớp nhỡ như thế nào?...Chính môi trường lớp học sẽ tạo ấn tượng khó phai
trong bé. Đây là tác động cần thiết để hình thành cảm xúc nghệ thuật cho trẻ. Vì
vậy tôi đã tìm hiểu yêu cầu của chủ đề, căn cứ vào cấu trúc phòng học của lớp
mình và đặc điểm tâm lý của trẻ ở độ tuổi 5-6 tuổi mà tạo môi trường nghệ thuật
xung quanh trẻ.
+ Các mảng chính trong lớp như mảng chủ đề, các tiêu đề của các góc. Để gây
ấn tượng cho trẻ tôi thường sưu tầm, thiết kế các hình ảnh ngộ nghĩnh đáng yêu,
có màu sắc đẹp, bố cục hợp lý và có tên thật gần gũi với trẻ.
Để lưu lại các sản phẩm tạo hình của trẻ tôi dành một góc nhỏ yêu thương để lưu
lại các sản phẩm của trẻ để trẻ nhìn thấy được các sản phẩm của mình, của bạn
phát triển óc tư duy tưởng tượng tìm ra cái đẹp, cái xấu.

8

8


( Góc trưng bày sản phẩm của trẻ)
+ Các góc hoạt động như góc chơi phân vai tôi đặt tên là “ Bé nấu gì hôm nay”
trong đó có hình ảnh Cô giáo đang dạy học và bé mặc tạp dề nấu cơm, có đồ
dùng dụng cụ chế biến. Hay góc xây dựng tôi lấy tên: Kỷ sư tí hon, công trình
mơ ước,... có hình ảnh các bé hoặc các con vật đang chuyển các vật liệu xây
dựng, đang làm các bác thợ xây dựng từ các hình ảnh ngộ nghĩnh ở phía trên
mảng tường.
- Để phát huy tối đa tác dụng của môi trường hoạt động sau khi chuyển chủ đề
sang nội dung chủ đề mới. Tôi giới thiệu cho trẻ tên chủ đề mới và đã cùng trẻ
thảo luận và đặt tên cho các góc chơi của trẻ theo chủ đề mới. Nội dung của các
góc tôi giới thiệu về các sản phẩm bằng các ngôn ngữ nghệ thuật để tích lũy cho

trẻ có vốn hiểu biết về nghệ thuật và say mê nghệ thuật. Từ đó kích thích lòng
ham muốn thích tham gia tạo sản phẩm nghệ thuật để có sản phẩm trang trí lớp
học của mình.
Ví dụ: Ở góc hoạt động tạo hình.
Tôi giới thiệu đây là xưởng nhà nghệ thuật của các con. Các con hãy cùng chọn
một cái tên thật hay để đặt cho xưởng nghệ thuật này nhé! Nào ai có ý kiến? Cô
gợi ý các tên sau: Xưởng nghệ thuật, họa sỹ khéo tay, bé khéo tay, bé làm họa
sỹ.....Cho trẻ thảo luận và lựa chọn nếu trẻ nào nghĩ được tên khác hay hơn cô
có thể chọn làm tên góc hoạt động.
- Xưởng nghệ thuật của chúng ta đã có tên rồi. Bây giờ cô muốn mỗi bạn hãy làm
thật nhiều sản phẩm để trang trí cho xưởng nghệ thuật của chúng mình đẹp hơn nhé!
Cô muốn trong lớp mình ai cũng có sản phẩm được trang trí lên xưởng nghệ thuật
của chúng mình. Cô sẽ thay các sản phẩm của các bạn cũ, các con có đồng ý không?

( Góc tạo hình trong lớp )
Từ những lời gợi mở như vậy tôi đã kích thích trẻ hứng thú tạo ra sản phẩm mới
cho riêng mình là giáo viên tôi sẽ lưu các sản phẩm đó của trẻ tại một góc và đặt
9

9


tên cho góc đó là sản phẩm của bé để ngày ngày trẻ được quan sát các tác phẩm
nghệ thuật của mình cũng như các tác phẩm của bạn. Từ đó trẻ đúc rút ra các bài
học làm thế nào để tạo ra các sản phẩm đẹp mắt.
Ngoài ra còn để gây hứng thú cho trẻ trong góc tạo hình thì chúng ta nên tùy theo
từng chủ đề tiến hành và chuẩn bị mảng cung cấp kiến thức, các nguyên vật liệu,
phong phú về chủng loại, màu sắc, nhưng đặc biệt là phải phù hợp với trẻ.
Ví dụ: Giấy màu, tranh ảnh cũ, báo tạp chí, sáp màu, màu nước, vải vụn, len sợi,
rơm rạ, lá cây, lạt, hột hạt, sỏi, chai nhựa, xốp, keo dính, ...

( Trẻ hoạt động với các nguyên vật liệu phế thải của địa phương)
Ở đây nguyên vật liệu thì tôi luôn để ở trạng thái mở giúp trẻ dễ lấy để sử dụng
khi vào hoạt động. trẻ, kết hợp với lời gợi ý trẻ vào góc chơi. Từ đó giúp trẻ
được củng cố và làm quen kiến thức đó giúp trẻ tăng thêm vốn kiến thức, kỹ
năng hơn trong giờ hoạt động chung .
Ví dụ: Với chủ đề “ Các hiện tượng tự nhiên” ở góc tạo hình tôi cho trẻ làm một
số hình ảnh về hiện tượng tự nhiên (ông mặt trời, mây, nước...) bằng các nguyên
vật liệu như: xốp, len, màu nước...để cung cấp kiến thức cho trẻ. Khi trẻ vào góc
chơi hoặc giờ đón trả trẻ tôi thu hút, gợi ý trẻ quan sát những sản phẩm đó
Hoặc ví dụ: Với chủ đề “Phương tiện giao thông” đề tài “Một số loại phương
tiện giao thông đường thủy” tôi chuẩn bị một số tranh vẽ, xé, chấm màu về các
loại phương tiện giao thông làm tranh cung cấp kiến thức cùng với các nguyên
vật liệu phù hợp với tranh tôi cung cấp cho trẻ...
Khi trẻ vào góc chơi tôi gây hứng thú tạo tình huống cho trẻ bằng cách:
+ Đố bé cô có bức tranh gì?
+ Các phương tiện này hoạt động ở đâu ?
Sau đó cho trẻ kể về bức tranh đó, cuối cùng tôi khái quát về một số đặc điểm
chung cơ bản của một số loại phương tiện giao thông đó và chất liệu tôi đã sử
dụng để làm.
10

10


Như vậy, với đề tài về “Phương tiện giao thông” khi giáo viên tiến hành cho trẻ
thực hiện theo nhiều hình thức khác nhau sẽ tạo cho trẻ cảm giác thoải mái,
không gò bó, chán nản, giúp trẻ sẽ tích cực hoạt động sâu hơn trong góc chơi, từ
đó đối tượng cố định cung cấp hoặc củng cố cho trẻ sẽ dần dần được hình thành
trong tâm trí của trẻ. Từ đó sẽ giúp trẻ phát triển khả năng, kỹ năng về tạo hình.

Không những chỉ có học tạo hình mới phát huy khả năng tạo hình của trẻ mà ở
các góc chơi khác giáo viên cũng có thể kết hợp rèn luyện kỹ năng về tạo hình
cho trẻ

( Trẻ xé dán tranh về phương tiện giao thông đường thủy)
Cụ thể:
+ Góc học tập: Trong góc học tập luôn có nội dung bé làm quen với toán và
khám phá khoa học, hay làm quen với tác phẩm văn học, thông qua các môn học
đó, giáo viên thiết kế lựa chọn các trò chơi, nội dung để củng cố cung cấp kiến
thức cho trẻ. Từ đó, giáo viên có thể lồng ghép rèn luyện kỹ năng tạo hình cho
trẻ.
Ví dụ: Với nội dung làm quen với tác phẩm văn học: “Tô màu các hình ảnh các
nhân vật trong truyện theo yêu cầu của cô” thì giáo viên kết hợp vừa củng cố
kiến thức về các nhân vật trong truyện, vừa rèn luyện cho trẻ kỹ năng cầm bút
và kỹ năng tô màu.
Như vậy ở trong mỗi góc chơi, có thể có một nhóm trẻ hoặc một cá nhân tham
gia hoạt động sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên muốn rèn trẻ cá biệt, yếu
kém hoặc củng cố kỹ năng cho trẻ. Từ đó giúp trẻ phát triển hơn về khả năng tạo
hình .
- Tôi bố trí mỗi trẻ có một ô để gài sản phẩm được nhận xét đánh giá của trẻ,
được trẻ tự tay cầm ra ô của mình cài vào, ở đây trẻ được quan sát toàn bộ sản
phẩm của mình và của bạn. Trẻ có thể tự so sánh bài của ai đẹp hơn, ai xấu hơn,
nếu bài của bé xấu thì bé phải cố lên lần sau phải làm cho đẹp hơn để bằng bạn
11

11


hoặc làm đẹp hơn để có bài trang trí trong các góc. Từ kết quả đó sẽ kích thích
lòng ham muốn say mê học tạo hình của trẻ.

Tóm lại, việc tạo môi trường hấp dẫn cho trẻ là một việc làm rất quan trọng góp
phần nâng cao chất lượng tạo hình cho trẻ.
* Xây dựng môi trường giáo dục ngoài lớp học
Căn cứ từ thực trạng đã đánh giá về vấn đề xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm tại lớp. Từ đầu năm tôi đã xác định rõ các mục tiêu về xây dựng
môi trường bên ngoài lớp học phù hợp với điều kiện thực tế của lớp, của trường.
Mục tiêu đặt ra là dựa vào diện tích tổng thể của lớp học và khuôn viên của nhà
trường để xây dựng môi trường ngoài lớp học theo các khu vực phù hợp
- Bên cạnh đó, tôi cho trẻ hoạt động tạo hình mọi lúc, mọi nơi như giờ hoạt động
ngoài trời tôi cho trẻ nhặt lá cây rơi rồi tôi giúp trẻ sáng tạo nên những con vật ngộ
nghĩnh và dễ thương, thể hiện các sản phẩm tạo hình để làm giàu vốn kinh nghiệm
cho trẻ và kết hợp rèn luyện các kỹ năng về tạo hình cho trẻ .

( Ảnh minh họa trẻ nhặt lá cây rụng làm con vật)
- Để đưa hoạt động tạo hình vào hoạt động ngoài trời thì trong quá trình quan
sát cô luôn lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ được tự nhận xét đánh giá, được cầm,
sờ, nắn … Trẻ phải tự nói lên ý kiến của mình. Chính vì thế cô cần có kiến thức
sâu rộng về thế giới xung quanh để cung cấp cho trẻ.
- Khu vực tạo hình ngoài trời, chơi với cát nước: được bố trí dưới các gốc cây
bằng việc sử dụng các nguyên vật liệu thiên nhiên như: sỏi, đá, hột hạt để xếp
hình các con vật, các phương tiện giao thông.. lá cây để làm hoa, giỏ sách, các
con vật, chong chóng...Bút màu dùng để vẽ hoa, tô màu tranh ..

12

12


(Trẻ làm đồ chơi bằng lá cây )
Biện pháp 2: Tạo môi trường hoạt động thuận lợi cho trẻ

Để rèn luyện cho trẻ Việc tạo môi trường trong trường mầm non rất quan trọng,
đòi hỏi giáo viên cần phải tạo được nội dung và hình thức để tạo hứng thú hoạt
động tạo hình với trẻ. Một trong các cách tạo hứng thú tạo hình cho trẻ đó là tạo
môi trường trong và ngoài lớp học. Khi tạo môi trường phải đảm bảo tính thẩm
mỹ (đẹp, trang trí phù hợp chủ đề, đề tài, hình ảnh phải ngộ nghĩnh, màu sắc sặc
sỡ, đa dạng về chủng loại). Đồng thời giáo viên phải chú ý tới môi trường mà
mình tạo ra, thường xuyên thay đổi nội dung trang trí để trẻ không bị nhàm
chán.
Ví dụ trong lớp học : Chủ đề: "Thế giới động vật" . Ở góc tạo hình, giáo
viên nặn một số con vật mẫu to, mịn, đẹp có màu sắc đẹp như cá, cua, tôm, rùa,
gà, thỏ, mèo, trâu, sóc, voi, hươu cao cổ...bày ở giá trưng bày sản phẩm hay treo
tranh vẽ hoặc xé dán về các con vật để cung cấp kiến thức cho trẻ, khi trẻ vào
góc chơi hay giờ đón trả trẻ tôi thu hút gợi ý trẻ quan sát những sản phẩm đó và
đặt câu hỏi (đây là con gì ? Con vật này sống ở đâu ? Cô nặn con vật này như
thế nào?...). Từ đó kích thích lòng ham muốn say mê học tạo hình của trẻ.
+ Góc học tập:
Trong góc học tập luôn có nội dung cung cấp cho trẻ cung cấp về toán và môi
trường xung quanh thông qua các môn học đó giáo viên thiết kế lựa chọn các trò
chơi, nội dung để củng cố cung cấp cho trẻ. Từ đó giáo viên có thể lồng ghép
rèn luyện kỹ năng tạo hình cho trẻ.
Ví dụ: Tôi hướng dẫn trẻ tô tranh truyện, hướng dẫn cách tô màu cho bức tranh
thêm đẹp.
Như vậy ở trong mỗi góc chơi, nhóm chơi chỉ có một nhóm trẻ hoặc một cá
nhân tham gia hoạt động sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên muốn rèn trẻ cá
13

13


biệt yếu kém hoặc củng cố kỹ năng cho trẻ. Từ đó giúp trẻ phát triển hơn về khả

năng tạo hình.
Tôi đã tận dụng không gian bên ngoài như hiên của phòng học làm nơi trưng
bày sản phẩm của trẻ. Tôi bố trí mỗi trẻ có một ô để gài sản phẩm được nhận xét
đánh giá của trẻ được trẻ tự tay cầm ra ô của mình cài vào. ở đây trẻ được quan
sát toàn bộ sản phẩm của mình và của bạn. Trẻ có thể tự so sánh bài của ai đẹp
hơn, ai xấu hơn, nếu bài của bé xấu thì bé phải cố lên lần sau phải làm cho đẹp
hơn để bằng bạn hoặc làm đẹp hơn để có bài trang trí trong các góc. Từ kết quả
đó sẽ kích thích lòng ham muốn say mê học tạo hình của trẻ.
Ngoài ra tôi còn trang trí xen kẽ trồng cây xanh, sắp xếp đồ dùng đồ chơi cho
hợp lí để tạo môi trường thực sự phù hợp với tâm lý của trẻ để trẻ hứng thú tham
gia hoạt động tạo hình.
Đồng thời thông qua hoạt động ngoài trời trẻ được chơi với lá cây nên tôi tận
dụng luôn các lá cây đó giúp trẻ sáng tạo thể hiện các sản phẩm tạo hình để làm
giàu vốn kinh nghiệm cho trẻ và kết hợp rèn luyện các kỹ năng về tạo hình cho
trẻ.
Ví dụ ngoài lớp học : Tôi dành một mảng tường dùng treo những bức tranh
vẽ của trẻ để trẻ có thể tự so sánh bài của ai đẹp hơn, ai chưa đẹp, nếu bài của trẻ
chưa đẹp thì lần sau trẻ sẽ phải cố gắng hơn. Với giờ "hoạt động ngoài trời" tôi
tạo môi trường cho trẻ bằng cách cho trẻ dùng phấn vẽ trên sân các loại cây, hoa,
quả... hoặc xếp những hột hạt tạo thành cái nhà, các con vật hay cho trẻ nhặt các
lá cây rụng để làm con trâu, con bọ ngựa...thoả sức cho trẻ sáng tạo và thể hiện
các sản phẩm tạo hình. Tạo cơ hội để trẻ khám phá đối tượng (quan sát, nghe,
hỏi, tiếp xúc) và diễn đạt cảm xúc của mình về đối tượng. Trong quá trình cung
cấp biểu tượng về đối tượng tạo hình, tôi cho trẻ thấy những nét đặc trưng nổi
bật. Đồng thời giúp trẻ phân tích, so sánh, tổng hợp tìm những đặc điểm riêng,
chung của những đồ vật cùng nhóm, cùng loại. Từ đó giúp trẻ định hướng được
khi thể hiện sản phẩm tạo hình.
Ví dụ: Vẽ “vườn hoa” có bông cao, bông thấp, bông tròn, bông màu vàng, bông
màu đỏ,…Khi giáo viên đã cho trẻ quan sát trực tiếp, gián tiếp thì trẻ sẽ biết
sử dụng các nét cong, nét xiên, nét thẳng và tô màu để vườn hoa sinh động và

đẹp. Khi có tiết tạo hình chúng ta trang trí như một ngày hội “bé làm họa sĩ” để
tạo nguồn cảm hứng, khơi lợi lên sự sáng tạo ở trẻ.
Ví dụ: Với đề tài “cắt dán đèn lồng” . Tôi đã làm nhiều loại đèn lồng treo xung
quanh lớp, bóng bay, hoa treo ở cửa sổ để cho trẻ có hứng thú tạo ra sản
phẩm để trang trí lớp hoặc đem đi chơi Tết Trung thu. Vì vậy việc tạo môi
trường tạo hình cho trẻ rất cần thiết, nó góp phần nâng cao chất lượng giáo dục
phát triển thâm mĩ cho trẻ.
Biện pháp 3: Chú trọng sưu tầm nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương
Đê thực hiện hoạt động tạo hình đạt hiệu quả tốt tôi đã tiến hành sưu tầm thành
kho nguyên vật liệu từ phế thải và thiên nhiên
Hiện nay các nguyên vật liệu, phế thải từ các gia đình vô cùng phong phú như:
các lọ nước uống, lõi giấy vệ sinh, họa báo, hộp bánh, hộp sữa chua…Đặc biệt
14

14


như trường tôi thuộc trường nằm trên địa bàn xã chủ yếu là nghề nông nên việc
sưu tầm các loại hạt, củ quả, rơm, sỏi đá, vỏ ngao, vỏ hến… là rất thuận tiện .

( Nguyên vật liệu từ rơm rạ, vỏ sò, vỏ hến, hột hạt, lá cây, chai lọ.. )
Tuy nhiên khi sưu tầm nguyên vật liệu từ thiên nhiên, phế thải tôi rất cân nhắc
trong vấn đề giữ an toàn và vệ sinh cho trẻ. Tôi lựa chọn những nguyên vật liệu
không có độ sắc nhọn, không độc, khó vỡ và có kích thước phù hợp trẻ dễ cầm.
Để có được các nguyên vật liệu từ thiên nhiên, phế thải nhiều và phong phú tôi
đã vận động đến phụ huynh trong lớp tìm kiếm, quyên góp, thu gom để giúp trẻ
có nhiều nguyên vật liệu phục vụ cho trẻ thực hiện hoạt động tạo hình
Biện pháp 4: Cho trẻ làm quen với nguyên vật liệu và các tác phẩm nghệ thuật
* Làm quen với các nguyên vật liệu và các tác phẩm tạo hình
Để nguyên vật liệu mà tôi đã thu gom, sưu tầm không phải là kho phế liệu tôi

thường xuyên tổ chức cho trẻ tiếp xúc với các nguyên vật liệu đó. Sau khi thu
gom tôi phân loại từng nguyên vật liệu theo chất liệu của nó và tạo thành các
nhóm khác nhau cho trẻ được tiếp xúc. Tôi giúp trẻ tìm hiểu về chất liệu, công
dụng, hình dáng… của các nguyên vật liệu đó .
15

15


(Trẻ hoạt động với lá bàng, lá dừa, …)
Qua đó giúp trẻ hiểu được công dụng và tầm quan trọng của các nguyên vật liệu
trong hoạt động tạo hình. Trẻ đã biết chế các nguyên vật liệu này thành những
sản phẩm tạo hình đẹp mắt, có sự giúp đỡ của cô và sự sáng tạo trong hoạt động
tạo hình của trẻ

( Các sản phẩm từ nguyên vật liệu phế thải, lá cây, rơm rạ )
16

16


Để cho trẻ dễ lấy, dễ nhìn tôi bố trí, sắp xếp đặt các nguyên vật liệu ở góc nghệ
thuật cho trẻ được thực hiện bất cứ lúc nào trẻ thích, trẻ muốn chơi.
Tôi nhận thấy rằng sau khi tiếp xúc với các nguyên vật liệu và các tác phẩm
nghệ thuật và được khám phá về chúng trẻ càng tò mò và có hứng sáng tạo
nhiều hơn
* Phát triển thẩm mỹ qua hoạt động tạo hình
Trong thực tế đã chứng minh: Đối với trẻ 5 - 6 tuổi tri giác sự vật hiện tượng
bằng tư duy trực quan hành động. Trẻ 5 - 6 tuổi kỹ năng tạo hình của trẻ còn
yếu như: Kỹ năng cầm bút còn ngượng, nét vẽ nguệch ngoạc, tô màu còn chờm

ra ngoài, sử dụng đường nét vụng về,... Trẻ chưa vẽ được nét gấp khúc mà chỉ
mới sử dụng nét thẳng, nét xiên để vẽ và tô màu. Chính vì vậy, cô phải đưa ra
các biện pháp rèn kỹ năng tạo hình cho trẻ.
Từ việc tạo môi trường thẩm mỹ xung quanh lớp để gây ấn tượng, kích thích
lòng ham muốn ở trẻ tạo ra sản phẩm để được trưng bày trang trí trong lớp. Để
phát huy tính tích cực hoạt động ở trẻ, một trong những phương pháp của quá
trình đổi mới là lấy trẻ làm trung tâm, trẻ phải được hoạt động và sản phẩm của
trẻ phải đa dạng, phong phú, sáng tạo. Để giúp trẻ làm được sản phẩm vấn đề đặt
ra là cần dạy trẻ một số kỹ năng cơ bản tạo hình. Vì vậy, tôi đã tiến hành dạy trẻ
một số kỹ năng tạo hình cơ bản như sau:
+ Kỹ năng cầm bút tạo ra các đường nét nghệ thuật. Đây là thao tác tương đối
khó khăn đối với trẻ 5 - 6 tuổi vì vậy khi dạy trẻ tôi tiến hành dạy trẻ các thao
tác từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, các hoạt động đó được liên tục thực
hiện tạo thành kỹ năng.
Ví dụ: Đầu tiên tôi cho trẻ cầm bút di màu theo ý thích của trẻ. Sau đó di màu
các hình ảnh to rõ nét, ít chi tiết. Khi trẻ đã cầm bút khá thành thạo tôi cho trẻ
tập vẽ nét cơ bản như: (nét xiên, vẽ nét thẳng, vẽ nét ngang,...).
Khi trẻ đã cầm bút thành thạo tôi hướng dẫn cho trẻ tập vẽ các bức tranh sáng
tạo theo ý thích của trẻ.

( Sản phẩm tạo hình của trẻ )
17

17


+ Dạy trẻ kỹ năng nặn, xé dán: Đối với trẻ 5 - 6 tuổi vận động tinh của trẻ phát
triển ở mức độ thấp. Vì vậy cần rèn luyện cho trẻ một số kỹ năng cơ bản sử dụng
đất để tạo ra sản phẩm.
Ví dụ: Dạy trẻ “nặn một số con vật gần gũi” Tôi dạy trẻ làm các động tác xoay

tròn, ấn bẹt, lăn dọc, bẻ cong, vuốt nhọn, dàn mỏng, cách chia đất,... giúp trẻ biết
cách ước lượng tỷ lệ các phần trong sản phẩm khi chia đất và hiểu
được một sản phẩm nặn đẹp là phải có đầy đủ bộ phận, cân đối, màu sắc hài hòa.

( Hoạt động tạo hình: nặn một số con vật gần gũi )
Dạy xé dán: Tôi dạy trẻ nắm được kỹ năng xé thẳng, xé vụn, xé nét cong,.... tôi
chỉ rõ cho trẻ cách xé bằng hai ngón tay (ngón cái và ngón trỏ), xé từng nhát một
và đề ra yêu cầu là sản phẩm không nhăn, không bị đứt, dán thẳng, xé ở mọi lúc,
mọi nơi qua cách xé theo hình ảnh sưu tầm trên giấy báo, tranh ảnh...

(Sản phẩm trẻ xé dán lọ hoa)
18

18


Dạy trẻ cắt dán: Tôi giúp trẻ cách cầm kéo, thực hiện được các kỹ năng cắt nhát
thẳng, cong, cong tròn, cắt nhát xiên, cách gấp và cắt giấy. Với kỹ năng cắt gây
nhiều khó khăn cho trẻ, tôi tận dụng đã qua sử dụng (giấy A4 in bị hư, giấy
báo,...) cho trẻ tập cắt và tạo nên những bức tranh ngộ nghĩnh, sáng tạo. Trẻ có
cảm xúc và ấn tượng với cái đẹp, muốn khám phá và muốn tạo ra cái đẹp trong
hoạt động cắt dán.
Tôi cho trẻ làm quen với bút vẽ, màu nước: Sau khi trẻ cầm bút chì vẽ khá thành
thạo, tôi thực hiện mức độ cao hơn là cho trẻ làm quen với bút vẽ, màu nước. Ở
trẻ 5 – 6 tuổi việc sử dụng bút vẽ là rất khó, song thực tế tiếp xúc với trẻ tôi thấy
việc cho trẻ sử dụng màu nước trẻ rất hứng thú. Khi làm tôi tổ chức như sau:
- Bước 1: Chọn và sử dụng màu không có keo, chỉ dùng bột màu pha nước (đặc
tính của màu này là màu sắc đẹp nhưng dễ rửa, không mất vệ sinh). Để gây
hứng thú cho trẻ hoạt động tôi cho trẻ in bàn tay, bàn chân lên giấy (ở chủ điểm
bản thân). Hoặc chấm thêm hai mắt vào lòng bàn tay sẽ tạo thành hình con cá

đang bơi với cái đuôi và vây là những ngón tay (chủ điểm động vật). Hình ảnh
những con cá đang bơi, hay những bông hoa đang xòe nở, bàn tay, bàn chân nhỏ
nhắn của bé được in bằng các màu khác nhau đem trang trí lên tường làm bé rất
thích thú, luôn luôn đòi cô cho tập làm họa sỹ.
Bước 2: Tôi cho trẻ dùng bút vẽ, vảy màu hoặc phét màu. Yêu cầu kỹ năng trẻ
làm: Cầm bút chấm vào màu, gạt nhẹ vào mép hộp để màu không vung vãi lung
tung. Sau đó để cách mặt tờ giấy đến bút một khoảng cách từ 25 đến 30 cm vẩy
nhẹ theo ý của trẻ, có thể đan xen các màu bằng các bút khác nhau. Ở kỹ năng
này cô dạy trẻ có thói quen dùng bút nào màu ấy để tạo bức tranh có màu sắc
đẹp.
- Để kỹ năng tạo hình ở trẻ được thuần thục thì tôi đã phải thường xuyên rèn
luyện cho trẻ các kỹ năng trên.
Từ các việc làm tỷ mỹ thường xuyên như vậy nên kỹ năng tạo hình của trẻ lớp
tôi tăng lên rõ rệt. Nhờ đó mà trẻ phát huy được tính sáng tạo, chủ động tích cực
theo cách riêng của mình. Lúc này chúng ta mới thực sự đưa hoạt động tạo hình
của trẻ đạt đến mức độ hoạt động nghệ thuật. Hướng tới cái đẹp “Cái đẹp của trẻ
thơ” lấy trẻ làm trung tâm trẻ đạt đến mức độ hoạt động nghệ thuật.
Biện pháp 5: Ứng dụng công nghệ thông tin vào quá trình tổ chức cho trẻ
hoạt động tạo hình:
Để thực hiện nhiệm vụ năm học 2018 - 2019 của bộ giáo dục - đào tạo: “Đẩy mạnh
công nghệ thông tin đưa vào chương trình, giáo án điện tử, bài soạn có ứng dụng
phần mềm vào việc tổ chức các hoạt động” đặc biệt trong hoạt động tạo hình.Tôi
cảm thấy đây là một điều không thể thiếu trong các giờ tạo hình của trẻ là tranh (vật)
mẫu của cô. Với bức tranh cô vẽ trên giấy, tô màu sáp (màu nước) đã thành quen
thuộc với trẻ, nó mờ nhạt, không sặc sỡ như tranh vẽ trên vi tính. Những bức tranh
vẽ có hình ảnh rõ nét, màu sắc hài hòa sẽ thu hút sự chú ý của trẻ, trẻ sẽ nhớ lâu, kích
thích trí tưởng tượng, óc sáng tạo cho trẻ.
Ví dụ: Ở chủ đề Giao thông: Hướng dẫn trẻ vẽ một số phương tiện giao thông
đường bộ
19

19


+ Mục đích:
- Trẻ vẽ được một số phương tiện giao thông đường bộ.
- Trẻ biết đặc điểm dặc trưng của các phương tiện giao thông đường bộ.
Chuẩn bị:
- Lên mạng, vào trang “các phương tiện giao thông đường bộ” copy một số
phương tiện giao thông đường bộ, như xe máy, xe ô tô, xe đạp, xe xích lô ...
+ Cô vẽ xe ô tô (có 4 bánh), xe đạp (có 2 bánh ) …
+ Cho xuất hiện lần lượt từng bộ phận của các phương tiện: Thân, bánh xe, cửa
xe, tay lái, tô màu.
+ Lồng nhạc bài hát “Em tập lái ô tô”
+ Copy vào đĩa
- Tổ chức hoạt động: Cho trẻ nghe bài hát “Em tập lái ô tô” và quan sát các
phương tiện giao thông đường bộ.
Hỏi trẻ: Có những phương tiện giao thông đường bộ nào?
Đặc điểm của từng phương tiện (hình dạng, màu sắc, xe,...)?
- Cho trẻ quan sát các bước vẽ những phương tiện giao thông đường bộ.
- Trẻ thực hiện:....
Biện pháp 6: Phối kết hợp với phụ huynh:
Bằng những hình thức trò chuyện qua những giờ đón trẻ, trả trẻ và qua các cuộc
họp phụ huynh, để nâng cao hoạt động nghệ thuật tạo hình cho trẻ và để có sự
giáo dục đồng bộ giữa gia đình và nhà trường là một việc làm hết sức cần thiết
bởi tôi nhận thấy rằng tất cả mọi khó khăn trong học tập không thể thiếu được
vai trò giải quyết khó khăn của phụ huynh.
Vì vậy, ngay từ đâu năm học, tôi thường xuyên gặp gỡ trao đổi với các
bậc phụ huynh về tầm quan trọng của hoạt động tạo hình trong trường mầm non
nói chung và đối với trẻ 5 - 6 tuổi nói riêng.

Ví dụ: Với đề tài: "Vẽ hoa mùa xuân" theo chủ đề thế giới thực vật, tôi hướng
dẫn phụ huynh về nhà cho trẻ quan sát và trò chuyện bằng các câu hỏi:
- Đây là bức tranh hoa gì? Cánh hoa có màu gì? Lá màu gì? Bông hoa được vẽ
bằng nét gì? Hoa dùng để làm gì?...
Như vậy với biện pháp trên đã giúp phụ huynh nhận thức đúng đắn về tầm quan
trọng của môn học, từ đó tôi động viên khuyến khích mua thêm đồ dùng, giấy
bút, vở bé tập tô màu, đất nặn.... Nhắc nhở phụ huynh trẻ nên động viên khuyến
khích trẻ kịp thời khi trẻ có sự cố gắng.
Bên cạnh đó, tôi phát huy tác dụng của góc trao đổi phụ huynh trong việc tuyên
truyền đến phụ huynh về công tác chăm sóc giáo dục trẻ. Tôi thực hiện nghiêm
túc công việc triển khai công trình để phụ huynh nắm được trong tuần sẽ được
làm quen với bài tạo hình nào, từ đó phụ huynh chủ động tìm tòi, bồi dưỡng cho
trẻ. Ngoài ra tôi thường xuyên trưng bày sản phẩm của trẻ theo chủ đề để thu
hút sự chú ý của phụ huynh.
Qua thực tế cho thấy nếu như gia đình và nhà trường có sự kết hợp chặt chẽ thì
sẽ tạo nên được một mối quan hệ gần gũi cởi mở giữa 2 bên và cả 2 bên sẽ nhận
được những đóng góp chân thực và những kinh nghiệm rất thiết thực và quý báu
20

20


trong quá trình giúp trẻ hiểu rõ về nghệ thuật tạo hình,cảm nhận cái đẹp của
nghệ thuật, có sự phối kết hợp chặt chẽ với phụ huynh tôi nhận thấy thu được
kết quả rất tốt: các cháu có kỹ năng tốt hơn trong môn tạo hình , trong giờ học
thì chăm chỉ miệt mài tạo ra được những sản phẩm tạo hình thật là đẹp , phụ
huynh thì quan tâm đến đến con em mình nhiều hơn giữa cô giáo và phụ huynh
luôn có sự gần gũi, cởi mở khi trao đổi các hoạt động của con trên lớp.
Qua một năm một năm tiến hành tiến hành và sữa đổi theo nhiều cách khác nhau
để tìm ra hướng tốt nhất cho trẻ 5-6 tuổi khi tổ chức cá bài học sáng tạo tôi nhận

thấy đa số các cháu trở nên nhanh nhẹn chủ động trong hoạt động rõ rệt cụ thể
thu được kết quả như sau:
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với
bản thân, với đồng nghiệp, với nhà trường.
* Kết quả nghiên cứu:
Cuối năm

Đầu năm
ST
T

1

2

3

4

Nội dung

Trẻ có hứng
thú tham gia
hoạt động tạo
hình
Kỹ năng tạo
hình của trẻ
( vẽ, nặn, cắt, xé
dán, xếp hình...)
Khả năng sử

dụng nguyên
vật liệu trong
khi hoạt động
Sản phẩm tạo
hình của trẻ

Tổng
Số
trẻ

Chưa
đạt

Trẻ đạt

Chưa đạt

Trẻ đạt

Số
trẻ

%

Số
trẻ

%

Số

trẻ

%

Số
trẻ

%

38

15

39

25

57,8

35

92

3

8

38

10

26

28

63

33

86

5

1
4

38

12

31

26

71

35

92

3

8

38

9

23,6

29

76

35

92

3

8

Từ khi áp dụng các biện pháp trên đến nay tôi đã thu được một số kết
quả đáng kể như sau:
* Đối với giáo viên.
- Cô đã có phương pháp lên lớp phong phú, lồng ghép các chuyên đề gây hứng
thú cho trẻ.
- Đã có sự đầu tư cho tiết dạy đẹp lôi cuốn, biết tạo ra các đề tài phong phú phù
hợp với chủ đề chủ điểm và phù hợp với lứa tuổi trẻ.
21

21


- Cô lên lớp đã biết tích hợp các nội dung giáo dục phong phú phù hợp với đề tài
nhằm phát triển kỹ năng tạo hình cho trẻ một cách tốt nhất.
- Tạo được môi trường phong phú phù hợp với nội dung của từng chủ đề.
- Có kỹ năng, kinh nghiệm tổ chức các hoạt động tạo hình một cách tự tin, linh
hoạt.
- Lớp học được trang trí bằng các sản phẩm của trẻ, cô giáo đỡ vất vả khi mỗi
lần thay chủ đề
* Đối với trẻ.
- Khả năng chú ý có chủ định đã cao. Trẻ thích thể hiện các tác phẩm nghệ thuật
theo bản năng của mình.
- Trẻ hứng thú hơn, tham gia tích cực và duy trì hết hoạt động.
* Đối với phụ huynh.
- Đã quan tâm tạo điều kiện cho học sinh đi học đều.
- Tham gia trải nghiệm cùng trẻ thông qua các hoạt động tạo hình.
- Ủng hộ thêm đồ dùng như: Giấy, hột, hạt, màu giúp cô và trẻ yên tâm hoạt
động.
* Với nhà trường: Đã quan tâm hơn đến hoạt động tạo hình từ đó giúp trẻ hoạt
động tích cực hơn ở môn tạo hình
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
- Kết luận.
Hoạt động tạo hình trong trường Mầm non là phương tiện phát triển thẩm mỹ
cho trẻ, để trẻ có lòng đam mê với nghệ thuật, hướng tới cái đẹp trong cuộc
sống. Đòi hỏi mỗi giáo viên chúng ta nói chung, cô giáo dạy lớp 5-6 tuổi nói
riêng cần chú ý:
- Phải kiên trì, tỷ mỉ, tạo môi trường lớp phong phú phù hợp với đặc điểm thực
tế của lớp, của trẻ để tạo cảm xúc yêu vẻ đẹp của thiên nhiên quanh trẻ. Tạo cho

trẻ có ấn tượng đẹp về lớp, giới thiệu cho mọi trẻ hiểu rõ và cùng tham gia vào
môi trường hoạt động tạo hình.
- Rèn luyện kỹ năng cho trẻ, cần tiến hành từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức
tạp.
- Sưu tầm, làm đồ chơi sáng tạo cho trẻ hoạt động từ một số nguyên liệu sẵn có
trong thiên nhiên để dạy trẻ.
- Chịu khó học hỏi tìm tòi đưa internets vào trong công tác giảng dạy rất hữu ích
đối với việc gây hứng thú hoạt động cho trẻ và kết quả sẽ rất cao.
- Phối kết hợp với phụ huynh và nhà trường để có sự giáo dục đồng bộ.
Trên đây là một số kinh nghiệm được rút ra trong quá trình học tập và công tác
của bản thân tôi. Tôi xin mạnh dạn trình bày với các bạn đồng nghiệp mong
được sự đóng góp của các đồng chí trong Ban giám hiệu và Phòng giáo dục. Để
từ đó bản thân tôi rút ra được các kinh nghiệm sâu sắc hơn khi tổ chức cho trẻ
trong các hoạt động tạo hình đạt kết quả tốt.
- Kiến nghị.
* Với nhà trường:
22

22


- Tham mưu với các cấp lãnh đạo, đầu tư thêm về cơ sở vật chất giúp cho việc
chăm sóc và dạy dỗ các cháu được tốt hơn.
- Bổ sung mua sắm đầy đủ trang thiết bị dạy học cho cô và trẻ. Thường xuyên tổ
chức các buổi chuyên đề về tạo hình để chị em học tập. Nhà trường thường
xuyên tổ chức các hội thi làm đồ dùng, đồ chơi từ nguyên vật liệu sẵn có ở địa
phương. Trong năm cần tổ chức cho chị em đi thăm quan một số trường phát
triển để học tập.
- Phối kết hợp với các bậc phụ huynh trong việc dạy trẻ. Cô phải sáng tạo trong
việc làm đồ dùng đồ chơi. Tạo cho trẻ được khám phá và tìm hiểu môi trường

phong phú và đa dạng để từ đó trẻ có khả năng phát triển về năng khiếu tạo hình.
- Khuyến khích trẻ nói những ý nghĩ của trẻ qua sản phẩm của trẻ hay chủ đề
nào đó nhằm giúp trẻ phát triển khả năng sáng tạo. Cho trẻ tham quan, hướng
dẫn từ quan sát sự vật, hiện tượng nhằm mở rộng tính sáng tạo cho trẻ; kết hợp
đàm thoại để trẻ hiểu sâu bản chất của sự vật, hiện tượng và nói lên nhận xét của
mình.
- Thường xuyên nghiên cứu tài liệu, qua sách báo, qua đồng nghiệp, qua các
chuyên đề do huyện, nhà trường tổ chức. Tích cực học tập để nâng cao trình độ
chuyên môn.
* Với phòng giáo dục:
- Thường xuyên mở các lớp tập huấn, chuyên đề tạo hình cho giáo viên để giáo
viên có nhiều cơ hội học tập và rút kinh nghiệm cho bản thân.
- Xin phòng hỗ trợ máy chiếu để giáo viên có thể ứng dụng công nghệ thông tin
vào trong quá trình giảng dạy.
Trên đây là một số kiến nghị của tôi nhằm mục đích nâng cao công tác chăm
sóc, giáo dục trẻ. Kính mong nhà trường, Phòng giáo dục và đào tạo góp ý kiến,
để tôi phát huy được chuyên môn của mình. Góp phần tích cực vào việc giảng
dạy cho năm học mới được tốt hơn.
Tôi xin chân thành cảm !
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 12 tháng 3 năm

2019
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
viết không sao chép, coppy của người khác

Lê Thị Lan

23

23


TÀI LIỆU THAM KHẢO
{1}
{2} Giáo trình phương pháp tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ mần non
{3} kidsonline.edu.vn
{4}
{5} Giáo trình đặc điểm tâm sinh lý trẻ em

24

24


DANH MỤC
CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG
ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ CÁC
CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Lê Thị Lan
Chức vụ và đơn vị công tác: Trường mầm non Đông Tiến
Kết quả
Cấp đánh
đánh giá
giá xếp loại
TT Tên đề tài SKKN
xếp loại
(Phòng, Sở,
(A, B,

Tỉnh...)
hoặc C)
1
Một số biện pháp phát huy
tích cực cho trẻ MG 4 -5 tuổi Huyện
C
trong hoạt động tạo hình
2
Một số biện pháp giáo dục lễ Huyện
giáo cho trẻ MG 5 – 6 tuổi
C
3

Một số kinh nghiệm tạo hứng
thú cho trẻ và hướng dẫn trẻ
học tốt môn tạo hình
Một số biện pháp giúp trẻ
MG 5- 6 tuổi khám phá khoa
học
Một số biện pháp tổ chức
hoạt động kể chuyện có hiệu
quả cho trẻ giáo 5-6 tuổi ở
trường mầm non Đông Tiến

4
5

25

Năm

học
đánh giá xếp
loại
2009- 2010
2010
2011

-

Huyện

B

2012
2013

-

Huyện

C

2015
2016

–

A

2017 - 2018

Phòng
GD&ĐT
Huyện
Đông Sơn

25