Phát triển du lịch bền vững tại điểm du lịch khu di tích Đền HùngPhú Thọ

Phát triển du lịch bền vững tại điểm du lịch là di sản văn hoá
PHẦN 1: MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong những năm qua, du lịch Việt Nam cùng với sự phát triển di lịch thế giới đã đạt
được những thành tựu rất đáng tự hào. Nhà nước ta đã tạo điều kiện thuận lợi cho ngành
du lịch phát triển và trở thành ngành kinh tế mũi nhọn,đóng vai trò quan trọng trong sự
phát triển của nền kinh tế nước ta.
Phú Thọ là mảnh đất cội nguồn, là cái nôi của dân tộc Việt Nam, là nơi chứa đựng bao
dấu ấn lịch sử về thời kì dựng nước,xây đô để lập nên nước Văn Lang, hình ảnh sơ khai
của nước nhà. Ngày nay, Phú Thọ có một tiềm năng du lịch lớn với tài nguyên du lịch rất
phong phú.Trong những năm gần đây lượng khách thăm quan và lưu trú đến với Phú Thọ
có mức tăng trưởng cao,số lượng doanh nghiệp du lịch ngày càng phát triển,doanh thu du
lịch trên địa bàn tỉnh cũng tăng lên đáng kể. Khu di tích lịch sử quốc gia Đền Hùng là
một không gian văn hóa có một không hai vô cùng thiêng liêng của dân tộc Việt Nam-là
khu di tích đặc biệt cấp quốc gia,nơi thờ tự các vua Hùng có công dựng nước. Nói đến
Phú Thọ là nói ngay đến lễ hội Đền Hùng gắn liền với ngày giỗ tổ mùng 10 tháng 3, hằng
năm nơi đây thu hút đông đảo du khách thập phương về dâng hương tưởng nhớ các vua
Hùng và khách du lịch trong và nước ngoài về tham dự lễ hội.
Song đến nay, việc khai thác tài nguyên du lịch Phú Thọ nói chung và khu di tích Đền
Hùng nói riêng vẫn chưa thực sự hiện quả, việc quy hoạch, bảo tồn và phát huy giá trị
văn hóa khu di tích còn nhiều bất cập, du lịch Phú Thọ vẫn chưa phát triển tương xứng
với các điều kiện và tiềm năng vốn có, sự phát triển nhìn chung còn mang tính tự phát,
manh mún. Điều đó đặt ra cho các nhà quản lí du lịch Phú Thọ phải có những giải pháp
đúng hướng, khai thác sao cho hợp lí những nguồn tài nguyên du lịch sẵn có, đánh giá
đúng thực trạng và xây dựng chiến lược phát triển sao cho phù hợp với tình hình phát
triển của nền kinh tế nhăm thúc đẩy phát triển du lịch bền vững đưa du lịch Phú Thọ phát
triển và Phú Thọ trở thành một tỉnh văn minh giàu đẹp.

Nhóm 3

1

Phát triển du lịch bền vững tại điểm du lịch là di sản văn hoá
Hoạt động du lịch tại di tích Đền Hùng hiện nay đang được nâng cao cả về quy mô ẫn
chất lượng,khách du lịch đến với Đền Hùng ngày càng đông hơn. Để đáp ứng nhu cầu du
lịch Văn hóa tâm linh, lễ hội của khách du lịch,giúp cho du khách hiểu được giá trị lịch
sử văn hóa của vùng đất linh thiêng Đền Hùng, hiểu được quá trình lập nước và giữ nước
của tổ tiên,… cần phải có quá trình nghiên cứu,đánh giá về quá trình hoạt động du lịch tại
di tích Đền Hùng. Chính vì vậy, nhóm 3 đã chọn nghiên cứu đề tài: “Phát triển du lịch
bền vững tại điểm du lịch khu di tích Đền Hùng-Phú Thọ” với nhiệm vụ tổng quan cơ sở
lí luận về phát triển du lịch bền vững; phân tích và đánh giá thực trạng tiềm năng hoạt
động du lịch tại khu di tích Đền Hùng.Từ đó, đưa ra một số những đề xuất giải pháp cũng
như kiến nghị nhằm phát triển du lịch bền vững tại khu di tích Đền Hùng.
2. Khái quát
2.1. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu các hiện trạng, hoạt động khai thác du lịch và đề ra các
giải pháp nhằm nâng cao chất lượng khu di tích Đền Hùng và một số điểm du lịch lân cận
xung quanh khu di tích. Bài viết này chỉ rõ quá trình phát triển cũng như những khái niệm
liên quan đến du lịch bền vững tại Đền Hùng, đặc biệt nhấn mạnh nghiên cứu quá trình
phát triển du lịch trong khoảng thời gian.... trở lại đây của khu di tích.
2.2. Nội dung nghiên cứu
Với mục đích đề xuất được những giải pháp cho phát triển du lịch bền vững tại Đền
Hùng, bài thảo luận dưới đây đã trình bày một cách đầy đủ các nhiệm vụ sau:
-Tổng quan lý thuyết về phát triển du lịch bền vững và thực tiễn phát triển du lịch tai
khu di tích Đền Hùng.
-Phân tích khái quát về tiềm năng và thành quả tại điểm du lịch Đền Hùng, từ đó đưa
ra đánh giá tính bền vững tại điểm du lịch này và các nhận xét cơ bản về thành công, hạn
chế cùng với nêu rõ nguyên nhân sau khi có được bản đánh giá.

Nhóm 3

2


Phát triển du lịch bền vững tại điểm du lịch là di sản văn hoá
-Từ cơ sở lý luận, những kinh nghiệm và kết luận thực trạng phát triển du lịch tại khu
di tích Đền Hùng cùng với việc so sánh những thực trạng trên với phương hướng chiến
lược phát triển mà ban quản lý khu di tích đề ra thì nhóm có đề xuất một số biện pháp
nhằm phát triển du lịch bền vững tại Đền Hùng và một số kiến nghị với cấp trên về vấn
đề này để tại môi trường phát triển du lịch tốt hơn

Nhóm 3

3


Phát triển du lịch bền vững tại điểm du lịch là di sản văn hoá
PHẦN 2
CHƯƠNG 1: MỘT SỐ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN PHÁT TRIỂN DU LỊCH
ĐỀN HÙNG

1.1.

Một số khái niệm cơ bản về phát triển du lịch bền vững tại Đền Hùng
1.1.1. Khái niệm
“Phát triển bền vững” là một khái niệm rất mới, nó phản ánh xu thế của thời đại và
định hướng tương lai của nhân loại. Các tổ chức nghiên cứu kinh tế, môi trường khác
nhau cũng đưa ra nhiều khái niệm khác nhau về phát triển bền vững.
Năm 1987, Uỷ ban thế giới về Môi trường và Phát triển đã công bố báo cáo đề cập và
phân tích mối quan hệ chặt chẽ giữa môi trường và phát triển. Trong đó “phát triển bền

vững là sự phát triển nhằm đáp ứng những nhu cầu của hiện tại mà không làm tổn thương
đến khả năng của những thế hệ tương lai”.
Như vậy, phát triển bền vững là quá trình có sự kết hợp chặt chẽ, hợp lý, hài hoà giữa
ba mặt: phát triển kinh tế, phát triển xã hội và bảo vệ môi trường. Tiêu chí căn bản để
đánh giá sự phát triển bền vững là tăng trưởng kinh tế ổn định; thực hiện tiến bộ và công
bằng xã hội; khai thác hợp lý, sử dụng tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ và nâng
cao chất lượng môi trường sống. Quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về phát triển
bền vững được khẳng định tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng: “Phát
triển nhanh, hiệu quả và bền vững, tăng trưởng kinh tế đi đôi với thực hiện tiến bộ, công
bằng xã hội và bảo vệ môi trường”. Quan điểm này được tiếp tục khẳng định và cụ thể
hoá tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng: “Phát triển nhanh đi đôi với nâng
cao tính bền vững, hai mặt tác động lẫn nhau, được thể hiện ở cả tầm vĩ mô và vi mô, ở
cả tầm ngắn hạn và dài hạn. Tăng trưởng về số lượng phải đi đôi với nâng cao chất lượng,
hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế… Phải gắn tăng trưởng kinh tế với phát triển

Nhóm 3

4


Phát triển du lịch bền vững tại điểm du lịch là di sản văn hoá
văn hoá, phát triển toàn diện con người. Thực hiện dân chủ, tiến bộ và công bằng xã
hội… Phải rất coi trọng, bảo vệ và cải thiện môi trường ngay trong từng bước phát triển”.
1.1.2. Nội dung phát triển du lịch bền vững
Hiện tại có ba trụ cột của phát triển bền vững đã được thừa nhận và bất kỳ một ngành
kinh tế nào cũng phải hướng tới đạt được cả ba mục tiêu căn bản đó:
- Sự bền vững về kinh tế, nghĩa là tạo sự tăng trưởng, hiệu quả và ổn định cho tất cả
các tầng lớp trong xã hội và đạt được hiệu quả giá trị cho tất cả mọi hoạt động kinh tế.
- Sự bền vững xã hội, đó là tôn trọng nhân quyền và sự bình đẳng cho tất cả mọi người
trong xã hội. Nó đòi hỏi phải phân chia lợi ích một cách công bằng, với trọng tâm là giảm

đói nghèo.
- Sự bền vững về môi trường, có nghĩa là bảo vệ và quản lý các nguồn tài nguyên, đặc
biệt là nguồn tài nguyên không thể thay mới, không thể tái sinh và quý hiếm đối với cuộc
sống con người. Đối với phát triển bền vững về kinh tế, du lịch tăng trưởng sẽ đóng góp
một phần lợi nhuận không nhỏ vào ngân sách Nhà nước, thúc đẩy cơ cấu kinh tế chuyển
dịch ngày càng hợp lý hơn. Đối với phát triển bền vững về xã hội, du lịch cần phải đảm
bảo đem lại lợi ích lâu dài cho xã hội như tạo công ăn, việc làm cho người lao động, góp
phần nâng cao thu nhập, cải thiện chất lượng cuộc sống của dân cư và ổn định về xã hội,
đồng thời bảo tồn các giá trị về văn hoá, xã hội (giữ gìn bản sắc văn hoá truyền thống).
Đối với phát triển bền vững về môi trường thì đòi hỏi trong khi phát triển du lịch, việc
khai thác, sử dụng tài nguyên để đáp ứng nhu cầu của thế hệ hiện tại phải đảm bảo không
phương hại đến nhu cầu của thế hệ tương lai.
1.2.

Mục tiêu và nguyên tắc phát triển du lịch bền vững tại Đền Hùng
1.2.1. Mục tiêu
Trong Nghị quyết Đại hội Đảng X đã đưa ra mục tiêu phát triển du lịch Việt Nam
trong thời gian tới. Mục tiêu tổng quát: phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi
Nhóm 3

5


Phát triển du lịch bền vững tại điểm du lịch là di sản văn hoá
nhọn trên cơ sở khai thác có hiệu quả lợi thế về điều kiện tự nhiên, truyền thống văn hoá
lịch sử, huy động tối đa nguồn lực trong nước và tranh thủ hợp tác, hỗ trợ quốc tế, góp
phần thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Từng bước đưa nước ta trở thành
trung tâm du lịch tầm khu vực, phấn đấu đến năm 2010 du lịch Việt Nam được xếp vào
nhóm các quốc gia có ngành du lịch phát triển trong khu vực. Để thực hiện mục tiêu tổng
quát Đảng ta cũng đề ra những mục tiêu cụ thể như:

Mục tiêu về kinh tế: ngành du lịch tạo ra sự tối ưu hoá về đóng góp của ngành vào thu
nhập quốc dân, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tạo việc làm và tăng cán cân thanh toán.
Mục tiêu về văn hoá -xã hội: phát triển du lịch tạo ra nhiều việc làm mới cho lao
động, giảm tỷ lệ thất nghiệp, làm cho thu nhập của dân cư tăng lên và chất lượng cuộc
sống của người dân được cải thiện. Mặt khác, phát triển du lịch sẽ góp phần bảo tồn, phát
huy các giá trị văn hoá truyền thống.
Mục tiêu về môi trường: các dự án đầu tư, quy hoạch du lịch cần phải gắn liền với bảo
vệ cảnh quan và môi trường tự nhiên, tôn trọng các quy luật, các giá trị tự nhiên nhằm
khai thác, phát triển du lịch một cách hiệu quả và bền vững.
Mục tiêu về an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội:an ninh quốc gia, trật tự, an toàn
xã hội ổn định là một trong những yếu tố thu hút khách du lịch.
Mục tiêu về hỗ trợ phát triển: các ngành khác có nhiệm vụ hỗ trợ cho du lịch phát
triển như cung cấp thông tin, công nghệ, phương tiện, những định hướng chiến lược cơ
bản phát triển kinh tế-xã hội…
1.2.2. Nguyên tắc phát triển du lịch bền vững
•
•
•
•
•
•

Tôn trọng và quan tâm đến cuộc sống của cộng đồng
Cải thiện chất lượng cuộc sống con người
Phát triển du lịch gắn liền với việc bảo vệ sự sống và bảo tồn tính đa dạng
Phát triển du lịch phải phù hợp với quy hoạch tổng thể kinh tế -xã hội.
Thay đổi thái độ và thói quen sống của dân cư
Khuyến khích sự tham gia của cộng đồng địa phương
Nhóm 3

6


Phát triển du lịch bền vững tại điểm du lịch là di sản văn hoá
•
•
•

Thường xuyên trao dồi, tham khảo ý kiến cộng đồng địa phương và các đối tác liên quan.
Cho phép địa phương tự quản lý lấy môi trường của mình.
Tăng cường tiếp thị một cách có trách nhiệm.
Đối với Đền Hùng, Đảng và nhà nước ta đã và đang triển khai quy hoạch, bảo tồn Đền
Hùng. Mục tiêu của quy hoạch nhằm bảo quản, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị lịch sử,
cảnh quan thiên nhiên, môi trường sinh thái của Khu di tích lịch sử Đền Hùng; định
hướng kế hoạch tổng thể quản lý và đầu tư xây dựng, tu bổ, tôn tạo và phát huy giá trị
Khu di tích lịch sử Đền Hùng đồng thời, tạo lập các không gian tưởng niệm, tôn vinh các
vua Hùng và các bậc tiền nhân thời đại Hùng Vương để Khu di tích lịch sử Đền Hùng là
nơi giáo dục truyền thống yêu nước, đoàn kết dân tộc, điểm du lịch về với cội nguồn dân
tộc đặc biệt hấp dẫn; tổ chức hệ thống hạ tầng phù hợp với các giai đoạn bảo tồn và tôn
tạo khu di tích.
Quy hoạch đặt mục tiêu hình thành và phát triển các sản phẩm du lịch đa dạng và
phong phú, trên nguyên tắc bảo tồn, phát huy giá trị di tích gắn với phát triển du lịch bền
vững và phát triển kinh tế-xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân
địa phương.

1.3.

Phương pháp và tiêu chí đánh giá phát triển du lịch bền vững tại Đền Hùng

1.4.

Kinh nghiệm phát triển du lịch bền vững
CHƯƠNG 2: ĐÁNH GIÁ TÍNH BỀN VỮNG TRONG PHÁT TRIỂN DU LỊCH
ĐỀN HÙNG

2.1.

Khái quát về điểm du lịch Đền Hùng

Nhóm 3

7


Phát triển du lịch bền vững tại điểm du lịch là di sản văn hoá

2.2.
Kết quả đánh giá tính bền vững trong phát triển du lịch
2.2.1. Đánh giá trên khía cạnh kinh tế

Hàng năm du lịch Đền Hùng - Việt Trì - Phú Thọ thu hút một lượng lớn khách tham
qua và du lịch. Giai đoạn 2011 - 2015, lượng khách tham quan và lưu trú đến đây duy trì
ở mức ổn định từ 5-6 triệu lượt khách/năm, với tốc độ tăng bình quân đạt 5,7%/năm.
Doanh thu du lịch tăng bình quân 15,4%/năm, gấp 2,25 lần so với năm 2010. Riêng trong
năm 2016, tốc độ tăng trưởng bình quân tăng vọt đạt 8,1%/năm. Đền Hùng là tâm điểm,
là điểm đến của rất nhiều chương trình du lịch về nguồn ở Việt Nam.
Mức độ này khẳng định Du lịch Đền Hùng trong thời gian qua tăng nhanh một cách
chóng mặt, khẳng định vị trí quan trọng trong chiến lược việc phát triển kinh tế của địa
phương.
Như vậy riêng về góc độ kinh tế có thể đánh giá Du lịch nơi đây đang phát triển rất

nhanh tạo ra giá trị mới đóng góp cho kinh tế của nơi đây với mức tăng trưởng bình quân
khá cao và ổn định, đồng thời đem lại thu nhập cao và ổn định cao cho lao động địa
phương so với các ngành kinh tế khác trên địa bàn. Có thể nói tốc độ phát triển như hiện
nay du lịch Đền Hùng - Việt Trì đang phát triển khá bền vững về kinh tế.
2.2.2. Đánh giá trên khía cạnh xã hội - văn hóa

Đền Hùng - Phú Thọ là một trong những địa điểm thăm quan lớn của cả nước, hàng
năm thu hút một lượng đông đảo khách tham quan tới du lịch và lưu trú lại điểm du lịch.
- Du lịch giúp giải quyết vấn đề công ăn việc làm và đem tăng thu nhập cho người dân
địa phương. Nghiên cứu tình hình thu hút lao động địa phương năm 2013-2016 tại khu du
lịch Đền Hùng rất cao và thu nhập trung bình đạt.... Chứng tỏ du lịch đã góp phần giải
quyết công ăn việc làm đem lại nguồn thu nhập cao cho lao động địa phương

Nhóm 3

8


Phát triển du lịch bền vững tại điểm du lịch là di sản văn hoá
+ Năm 2015, đón 760 nghìn lượt khách lưu trú, 5,59 nghìn lượt khách quốc tế, doanh
thu du lịch dịch vụ, khách sạn nhà hàng đạt 2.166 tỷ đồng, đến năm 2015 đã thu hút
11.600 lao động làm việc trong ngành du lịch.
+ Lễ hội Đền Hùng năm Bính Thân 2016, trong cả năm ước tính có hơn 8 triệu lượt
người về thăm viếng Đền Hùng và tham gia các hoạt động tại lễ hội, cao hơn so với cùng
kỳ năm trước.
+ Theo Giám đốc Khu di tích lịch sử Đền Hùng cho biết, tính riêng trong 6 ngày diễn
ra lễ hội Đền Hùng (từ ngày mùng 5 đến 10 tháng Ba) đã có hơn 7,6 lượt khách tham dự
lễ hội. Riêng ngày 6-4 (tức ngày 10-3, ngày chính giỗ), Lễ hội Đền Hùng 2017 đón 2,3
triệu lượt khách, cao hơn so với năm ngoái.
+ Đến năm 2020, tỉnh đang phấn đấu đạt 1.000.000 lượt khách lưu trú, 10.000 lượt

khách quốc tế, tổng thu từ du lịch đạt 3.800 tỷ đồng, thu hút 14.000 lao động tham gia
trong ngành du lịch.
Tất cả cho thấy, Đền Hùng đã, đang và sẽ là một điểm du lịch vô cùng hấp dẫn khách
du lịch, thu hút số lượng không hề nhỏ khác cả trong nước lẫn nước ngoài. Đây cũng
chính là điều mà trưởng ban ngành du lịch tỉnh Phú Thọ mong đợi. Và người dân càng có
nhiều cơ hội để phát huy được nhiều điểm sáng tạo hơn nữa và chất lượng dịch vụ sẽ
ngày càng trở nên tốt và uy tín hơn.
- Du lịch Đền Hùng tác động tới việc xóa đói giảm nghèo của cộng đồng địa phương.
Qua khảo sát các hộ nghèo và những hộ thoát nghèo, tính đến nay tại xã Hy Cương - Tp.
Việt Trì - Phú Thọ nhận thấy trong tổng số
- Du lịch tác động tới an ninh trật tự và an toàn xã hội
+ Năm nay 2017, giỗ Tổ Hùng Vương – Lễ hội Đền Hùng được tổ chức với nhiều hoạt
động phong phú tại nhiều địa điểm trải dài từ TP Việt trì đến Khu Di tích lịch sử Đền
Hùng. Các hoạt động phần Lễ và phần Hội trong giỗ Tổ Hùng Vương - Lễ hội Đền Hùng
năm Đinh Dậu - 2017 sẽ được tổ chức từ ngày 1 đến 6-4 (tức ngày 5 đến 10-3 năm Đinh
Nhóm 3

9


Phát triển du lịch bền vững tại điểm du lịch là di sản văn hoá
Dậu). Công tác bảo đảm an ninh trật tự (ANTT) cho lễ hội Đền Hùng đã được Công an
Phú Thọ chuẩn bị kỹ lưỡng.
Ngay từ đầu năm 2017, Công an tỉnh Phú Thọ đã mở đợt cao điểm tấn công trấn áp tội
phạm nhằm làm trong sạch địa bàn để du khách có thể yên tâm khi về với đất Tổ cội
nguồn. Đồng thời, xây dựng kế hoạch bảo vệ an toàn giỗ tổ Hùng Vương - Lễ hội Đền
Hùng với các phương án ANTT; chủ động nắm bắt tình hình, phối hợp với các lực lượng
trong và ngoài ngành đấu tranh ngăn chặn có hiệu quả hoạt động của bọn tội phạm và tệ
nạn xã hội, không để xảy ra đột xuất, bất ngờ.
Trong dịp này Công an tỉnh đã huy động hơn 1.000 cán bộ, chiến sĩ làm nhiệm vụ tại

Lễ hội Đền Hùng. Đồng thời xây dựng các phương án cụ thể như: Phương án bảo vệ giỗ
Tổ Hùng Vương – Lễ hội Đền Hùng; phương án bảo vệ các hoạt động văn hóa nghệ
thuật, bao gồm công tác bảo đảm an toàn giao thông (ATGT) trên các tuyến đường dẫn
vào khu vực lễ hội và trong khu vực lễ hội; phương án bảo đảm an ninh trật tự, bảo vệ an
ninh chính trị giữ gìn trật tự an toàn xã hội, an toàn cháy nổ cho từng điểm chốt trong khu
vực lễ hội Đền Hùng như khu vực đền, chùa, bãi xe, khu trung tâm diễn ra lễ hội và các
địa điểm trọng yếu khác.
Ngoài lực lượng của tỉnh, còn có sự giúp đỡ của các đơn vị nghiệp vụ của Bộ Công an
như lực lượng chống khủng bố, cảnh sát cơ động đặc nhiệm, CSGT tham gia bảo vệ
ANTT tại lễ hội Đền Hùng. Đồng thời xây dựng phương án chủ động nắm chắc tình hình
từ xa mọi vấn đề có liên quan đến công tác an ninh, từ đó có phương án bố trí lực lượng
làm nhiệm vụ tại các địa điểm diễn ra các hoạt động lễ hội, nhất là tại khu vực Đền Hùng.
Đặc biệt, ở các khu vực trọng yếu tại thành phố Việt Trì và Khu Di tích lịch sử Đền
Hùng, Ban Tổ chức cũng bố trị gần 50 camera giám sát ghi lại tất cả các hoạt động tại Lễ
hội. Cùng với đó, Công an tỉnh còn chỉ đạo công an các huyện, thành, thị và công an các
xã quanh khu vực Đền Hùng tiến hành rà soát các đối tượng có biểu hiện nghi vấn hoạt
động phạm tội và tệ nạn xã hội, đối tượng truy nã, trốn thi hành án. Đồng thời, bố trí lực
lượng trinh sát ở những nơi trọng điểm, tập trung đông người để ngăn chặn, truy bắt đối
Nhóm 3

10


Phát triển du lịch bền vững tại điểm du lịch là di sản văn hoá
tượng cướp, cướp giật, trộm cắp, móc túi, lừa đảo, các đối tượng hoạt động tệ nạn xã hội;
tăng cường kiểm tra các cơ sở lưu trú nhằm phát hiện các đối tượng lợi dụng lễ hội để cư
trú và gây án.
Đại tá Hà Minh Tân cho biết thêm, ngoài nhiệm vụ bảo đảm ANTT, để bảo đảm an
toàn giao thông, chống ùn tắc cục bộ, công an tỉnh Phú Thọ còn tăng cường công tác tuần
tra kiểm soát trên các tuyến giao thông và phân công lực lượng tại các chốt trọng điểm;

chủ động khảo sát các tuyến đường phân luồng từ xa với các tỉnh Hà Nội, Vĩnh Phúc,
Tuyên Quang, Yên Bái…
Trong những ngày cao điểm, ngành sẽ huy động toàn bộ cán bộ chiến sĩ túc trực tại các
nút giao thông để hướng dẫn các phương tiện ra vào bến bãi đúng quy định, tránh tình
trạng ùn tắc, bảo đảm giao thông thông suốt.
Mặt khác, lực lượng CSGT phối hợp với các ngành chức năng xây dựng kế hoạch
phân luồng tại các khu vực trọng điểm, tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát và xử lý
nghiêm những hành vi vi phạm luật giao thông và chủ động các phương án chống ùn tắc
giao thông tại các địa bàn trọng điểm.

 Như vậy có thể thấy được trên khía cạnh về văn hóa - xã hội, du lịch tại Đền HùngViệt Trì-Phú Thọ đang có bước tiến triển để phát triển du lịch bền vững.
2.2.3. Đánh giá trên khía cạnh môi trường

- Đánh giá lượng phát thải rác từ hoạt động du lịch
+Lượng rác thải tăng lên do lượng khách tham quan phát triển tăng vọt so với các năm.
Phần lớn rác thải chủ yếu là bao nilong, vỏ chai nhựa, đặc biệt là các loại bao bì nước giải
khát do lượng người đông, thời tiết oi bức và mọi người đi đường dài lên tới Đền Hùng
để dâng hương.
+ Sau ngày đại lễ, lượng rác thải đã được sở ban ngành tỉnh Phú Thọ huy động để xử
lý, đảm bảo giữ gìn vệ sinh môi trường, huy động hàng trăm cán bộ, nhân viên mỗi ngày,
cùng phương tiện chuyên dụng kịp thời quét dọn, thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải tại
Nhóm 3

11


Phát triển du lịch bền vững tại điểm du lịch là di sản văn hoá
các khu vực trong di tích đảm bảo cảnh quan Đền Hùng luôn xanh, sạch, đẹp, được đại
biểu và nhân dân đánh giá cao.
+ Tuy nhiên, với mong muốn công tác vệ sinh môi trường trong Khu di tích có sự tham

gia của cộng đồng các xã vùng ven, nên ngày 10/4/2017 các lực lượng của Khu Di tích
lịch sử Đền Hùng, Đoàn thanh niênKhu di tích với sự hỗ trợ của trên 100 chị em hội viên
phụ nữ các xã, phường ven Đền Hùng (Hy Cương, Chu Hóa, Vân Phú, Thanh Đình,
thuộc cụm thi đua số 6) tiếp tục tổ chức vệ sinh môi trường tại các vị trí còn lại và ven Di
tích lịch sử Đền Hùng.
Đây là hoạt động ý nghĩa sâu sắc, thể hiện ý thức trách nhiệm của nhân dân các xã
vùng ven trong bảo tồn phát huy giá trị di tích nói chung và bảo vệ môi trường Đền Hùng
nói riêng. Điều này có thể thấy được về khía cạnh môi trường du lịch Đền Hùng đang
phát triển khá bề vững.

 Điều này có thể thấy được du lịch Đền Hùng đang phát triển khá bền vững trên
khía cạnh về môi trường.
2.3.

Nhận xét chung

CHƯƠNG 3: MỘT SỐ ĐỀ XUẤT VÀ KIỀN NGHỊ NHẰM PHÁT TRIỂN DU
LỊCH TẠI ĐỀN HÙNG
3.1. Phương hướng phát triển du lịch nói chung và du lịch tại Đền Hùng nói riêng

3.1.1. Phương hướng phát triển du lịch bền vững nói chung cho nước ta giai đoạn
hiện nay
Trong giai đoạn tới, Du lịch Việt Nam tiếp tục duy trì quan điểm phát triển bền vững
với mục tiêu phát triển du lịch thực sự trở thành ngành kinh tế mũi nhọn và đưa Việt Nam
Nhóm 3

12


Phát triển du lịch bền vững tại điểm du lịch là di sản văn hoá

trở thành điểm đến hấp dẫn và có đẳng cấp trong khu vực. Đối với phát triển sản phẩm và
định hướng thị trường cần tập trung xây dựng hệ thống sản phẩm du lịch đặc trưng và
chất lượng cao trên cơ sở phát huy giá trị tài nguyên du lịch độc đáo, có thế mạnh nổi
trội.
Xác định thị trường mục tiêu với phân đoạn thị trường theo mục đích du lịch và khả
năng thanh toán; ưu tiên thu hút khách du lịch có khả năng chi trả cao, có mục đích du
lịch thuần tuý, lưu trú dài ngày.
Phát triển các thương hiệu sản phẩm, thương hiệu doanh nghiệp và thương hiệu điểm
đến nổi bật để từng bước tạo dựng hình ảnh, thương hiệu cho Du lịch Việt Nam.
Tập trung đẩy mạnh và chuyên nghiệp hóa công tác xúc tiến quảng bá du lịch nhằm
vào thị trường mục tiêu theo hướng lấy điểm đến, sản phẩm du lịch và thương hiệu du
lịch làm tiêu điểm.
Coi trọng phát triển nguồn nhân lực du lịch đáp ứng yêu cầu về chất lượng, hợp lý về
cơ cấu ngành nghề và trình độ đào tạo để đảm bảo tính chuyên nghiệp, đủ sức cạnh tranh
và hội nhập khu vực, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch…
3.1.2. Phương hướng phát triển du lịch tâm linh
Du lịch tâm linh trên thế giới nói chung và ở Việt Nam nói riêng đang trở thành xu
hướng phát triển ngày càng phổ biến. Trong đó di tích lịch sử Đền Hùng là một trong
những điểm du lịch tâm linh tiêu biểu của Việt Nam. Những năm qua, du lịch Việt Nam
tăng trưởng mạnh mẽ, trong đó du lịch tâm linh có đóng góp to lớn và bền vững vào sự
tăng trưởng đó. Những lợi ích của du lịch tâm linh không chỉ về kinh tế mà hơn bao giờ
hết là những giá trị tinh thần cho đời sống xã hội.
Cục trưởng Tổng cục du lịch Việt Nam-ông Nguyễn Văn Tuấn đã đề ra một số định
hướng giải pháp trọng tâm để phát triển du lịch tâm linh ở Việt Nam như sau:

Nhóm 3

13

Phát triển du lịch bền vững tại điểm du lịch là di sản văn hoá
-Giáo dục, tuyên truyền nâng cao nhận thức về du lịch tâm linh, đảm bảo thực hiện
đúng các quan điểm phát triển du lịch tâm linh mang lại những giá trị tinh thần tiến bộ
cho xã hội, góp phần tích cực vào phát triển kinh tế xã hội bền vững; Thực hiện chương
trình nâng cao nhân j thức về du lịch tâm linh cho các đối tượng từ cấp hoạch định chính
sách cho tới phổ biến kiến thức,…
-Xây dựng các sản phẩm du lịch tâm linh theo quy hoạch không gian phát triển các
khu, điểm du lịch tâm linh đạt tới độ tinh tế đáp ứng đúng các nhu cầu về tâm linh của
khách, kết nối hình thành các tuyến du lịch tâm linh quốc gia.
-Tập trung nguồn lực, tạo cơ chế huy động nguồn lực đầu tư vào các khu, điểm du lịch
tâm linh dựa trên quy hoặc các khu, các điểm du lịch tâm linh. Đầu tư cho bảo đồn, phát
huy những giá trị văn hoá tâm linh, đặc biệt về tính ngưỡng, tôn giáo và nhũng giá trị di
sản văn hoá vật thể và phi vạt thể gắn với điểm tâm linh trở thần yếu tố hấp dẫn đặc sắc
Việt Nam để thu hút khách du lịch.
-Tổ chức cung cấp dịch vụ tại điểm du lịch tâm linh và tăng cường quản lý điểm đến
du lịch tâm linh
-Tăng cường nghiên cứu thị trường, phát triển sản phẩm, xúc tiến quảng bá du lịch tâm
linh trong mối liên kết phát triểm các loại hình du lịch khác đi liền với quản lý điểm đến
trở thành thương hiệu du lịch nổi bật như Yên Tử, Hương tích, Bái Đính…
-Thực hiện các chính sách du lịch có trách nhiệm hứng tới hỗ trợ cộng đồng dân cư
tăng cường năng lịch tham gia phục vụ du lịch tại khu vực, điểm du lịch tâm linh; có cơ
chế điều tiết, tái đầu tư vào quản lý điểm đến du lịch tâm linh bằng nguồn tài trợ, công
đức, đóng góp thiện nguyện của du khách.
-Thực hiện chương trình liên kết phát triển du lịch tâm linh giữa các điểm du lịch tâm
linh trong nước.
-Phát huy vai trò của cộng đồng dân cư, mang lại sự hưởng lợi tối đa cho cộng đồng
dân cư tại điểm du lịch tâm linh.
Nhóm 3

14

Phát triển du lịch bền vững tại điểm du lịch là di sản văn hoá
3.1.3. Phương hướng phát triển tại điểm du lịch Đền Hùng
Theo quy hoạch, phạm vi Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng bao gồm các
xã, phường: Hy Cương, Chu Hóa và Vân Phú (thành phố Việt Trì); Tiên Kiên (huyện
Lâm Thao) và Phù Ninh (huyện Phù Ninh) với tổng diện tích 845 ha.
Đối với Khu vực I (vùng lõi) diện tích 32,2 ha là khu vực bao gồm các di tích Đền
Thượng, Đền Trung, Đền Hạ, Đền Giếng, Lăng Vua Hùng, Chùa Thiên Quang, Bảo tháp,
Nhà thờ Tổ, gác Chuông. Khu vực này tiếp tục bảo tồn nguyên trạng các di tích, hệ thống
đường bậc, cây xanh cảnh quan và rừng nguyên sinh.
Đối với Khu vực II (vùng đệm) diện tích 812,8 ha bao gồm các khu Núi Vặn, núi Trọc;
khu Trung tâm lễ hội; khu cảnh quan Hồ Mẫu; khu rừng quốc gia Đền Hùng và cảnh
quan sinh thái phía Bắc; tháp Hùng Vương; đài tưởng niệm liệt sỹ và đền thờ Quốc tổ
Lạc Long Quân và khu dân cư hiện trạng. Định hướng phát triển chủ yếu là không gian
kiến trúc, cảnh quan thiên nhiên bảo vệ khu di tích, không gian tổ chức lễ hội và dịch vụ
du lịch.
3.1.3.1. Khu di tích là nơi giáo dục truyền thống yêu nước
Mục tiêu của quy hoạch nhằm bảo quản, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị lịch sử,
cảnh quan thiên nhiên, môi trường sinh thái của Khu di tích lịch sử Đền Hùng; định
hướng kế hoạch tổng thể quản lý và đầu tư xây dựng, tu bổ, tôn tạo và phát huy giá trị
Khu di tích lịch sử Đền Hùng.
Đồng thời, tạo lập các không gian tưởng niệm, tôn vinh các vua Hùng và các bậc tiền
nhân thời đại Hùng Vương, để Khu di tích lịch sử Đền Hùng là nơi giáo dục truyền thống
yêu nước, đoàn kết dân tộc, điểm du lịch về với cội nguồn dân tộc đặc biệt hấp dẫn; tổ
chức hệ thống hạ tầng phù hợp với các giai đoạn bảo tồn và tôn tạo khu di tích.

Nhóm 3

15

Phát triển du lịch bền vững tại điểm du lịch là di sản văn hoá
Hình thành và phát triển các sản phẩm du lịch đa dạng và phong phú, trên nguyên tắc
bảo tồn, phát huy giá trị di tích gắn với phát triển du lịch bền vững và phát triển kinh tế xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân địa phương.
3.1.3.2. Quy hoạch phát triển du lịch cội nguồn
Công tác quy hoạch phát triển du lịch nói chung và du lịch cội nguồn nói riêng ở tỉnh
Phú Thọ ngày càng được coi trọng. Các quy hoạch đã được phê duyệt như Quy hoạch
phát triển Khu di tích lịch sử Đền Hùng đến năm 2015; Quy hoạch điều chỉnh phát triển
du lịch Phú Thọ giai đoạn 2006-2010; Đề án 2030 về xây dựng điểm du lịch tạo tuyến du
lịch giai đoạn 2009 - 2020; Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch giai đoạn 2011-2020,
định hướng đến năm 2030,... Vốn đầu tư cho công tác quy hoạch giai đoạn 2006-2012 là
6,77 tỷ đồng (Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, 2013). Theo đánh giá của 88,09% cơ sở
kinh doanh dịch vụ du lịch, các tuyến điểm được tập trung đưa vào khai thác để phát triển
du lịch cội nguồn mới chỉ có Khu du lịch Đền Hùng và tuyến Phú Thọ - Lào Cai - Yên
Bái (theo Chương trình Du lịch về cội nguồn), còn lại phần lớn các tuyến du lịch cội
nguồn được quy hoạch nhưng vẫn chưa hoặc mới đưa vào khai thác, còn manh mún và
chưa hiệu quả.
3.2. Đề xuất một số ý kiến nhằm phát triển bền vững du lịch tại Đền Hùng
•

Các sở, ngành liên quan cần tích cực rà soát lại các dự án đầu tư du lịch tại khu di tích
Đền Hùng, đề xuất với UBND tỉnh có biện pháp tháo gỡ khó khăn, đồng thời tạo môi
trường thông thoáng cho các nhà đầu tư du lịch để thu hút vốn đầu tư.

•

Tăng cường, đẩy mạnh công tác đào tạo và các hoạt động thu hút nguồn nhân lực về với
địa phương. Bên canh đó, cần nâng cao chất lượng, trình độ lao động và nhận thức về du
lịch cho Ban Quản lý di tích.

•

Tuyên truyền quảng bá, xúc tiến du lịch cần được xác định là một nhiệm vụ trọng tâm và
tích cực thực hiện, trong đó chú trọng hình thức tuyên truyền qua mạng Internet tiết kiệm
chi phí và hiệu quả cao thường xuyên tuyên truyền trên trang Web Du lịch Tây Bắc, trang
Web Chương trình kích cầu của Tổng cục Du lịch giới thiệu về tiềm năng và các dự án
Nhóm 3

16


Phát triển du lịch bền vững tại điểm du lịch là di sản văn hoá
đầu tư du lịch Phú Thọ. Tích cực tham gia các hội nghị xúc tiến đầu tư khu vực, các hội
chợ chuyên đề về du lịch như Hội nghị xúc tiến đầu tư khu vực Tây Bắc…
•

Xây dựng và tổ chức các lễ hội đường phố xâu chuỗi cùng với các hoạt động văn hóa,
nghệ thuật, từ đó tạo điểm nhấn trong phát triển du lịch, thu hút du khách và đẩy mạnh
quảng bá, xúc tiến đầu tư về du lịch.

•

Tiếp tục kiên trì, đẩy mạnh công tác tuyên truyền giáo dục về DSVH, Luật Di sản văn
hóa tới các tầng lớp nhân dân, chú trọng đặc biệt đến đối tượng thanh, thiếu niên. Đẩy
mạnh xã hội hóa hoạt động bảo tồn và phát huy giá trị của các DSVH, gắn bảo tồn, phát
huy DSVH với phát triển du lịch; gắn xây dựng văn hóa với xây dựng nông thôn mới và
xây dựng nếp sống văn minh đô thị, đặc biệt là xây dựng đời sống văn hóa cơ sở.

•

Khuyến khích cộng đồng dân cư tham gia vào việc bảo tồn, giữ gìn và phát huy các nét
đẹp truyền thống về lễ hội, văn hóa của địa phương cũng như là của khu di tích Đền
Hùng.

•

Đầu tư phát triển thêm vào các dịch vụ ngoài nhằm đáp ứng các nhu cầu của du khách:
dịch vụ ăn uống, lưu trú, nghỉ ngơi, vui chơi, giải trí… Liên kết điểm đến khu di tích Đền
Hùng với các điểm đến khác trong và ngoài địa phương để tạo nên một tour du lịch hấp
dẫn cho khách.

3.3. Một số kiến nghị nhằm tạo ra môi trường du lịch tốt hơn
• Cần phải từng bước nâng cao chất lượng của hệ thống quản lý nhà nước về du lịch từ

Trung ương đến các địa phương với quan điểm :Kinh tế du lịch phải trở thành ngành kinh
•

tế mũi nhọn thật sự.
Ngành du lịch cần có chiến lược xây dựng các đơn vị du lịch mạnh, đặc biệt là các doanh

nghiệp lữ hành để có thể vươn ra chiếm lĩnh các thị trường như các nước khác.
• Đẩy mạnh truyền truyền nhằm nâng cao nhận thức xã hội của người dân về vai trò cũng
•

như tầm quan trọng của du lịch.
Chú trọng đầu tư chất lượng nguồn nhân lực cho du lịch, đặc biệt là đối với các sinh viên

học các khối ngành liên quan tới du lịch.
• Nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch.

Nhóm 3

17


Phát triển du lịch bền vững tại điểm du lịch là di sản văn hoá
•

Đề nghị đưa một số dự án đầu tư vào du lịch vào diện khuyến khích đầu tư, đặc biệt đối
với các khu vui chơi giải trí có diện tích lớn, mật độ xây dựng nhỏ, suất đầu tư lớn được

hưởng các ưu đãi đầu tư như một loại hình được khuyến khích đầu tư.
• Cần xây dựng một chiến lược PR hoàn chỉnh cho Du lịch Việt Nam trong tình hình mới
khi Nhà nước quyết đưa DL thành ngành kinh tế mũi nhọn. Phải có cơ quan xúc tiến DL
quốc gia để hiện thức hóa các chủ trương trên bình diện cả nước.
• Cần hình thành một quỹ lớn để sẵn sàng cho các hạng mục đầu tư phát triển du lịch.

PHẦN 3: KẾT LUÂN
Dựa vào tổng quan lý thuyết về phát triển du lịch bền vững tại điểm đến văn hóa, cùng
với thực trang phát triển du lịch tại khu di tích Đền Hùng-Phú Thọ, trên cơ sở đó nhóm đã
phân tích các mục tiêu và nguyên tắc đánh giá tính bền vững trong phát triển du lịch tại
Khu di tích Đền Hùng. Trải qua những giai đoạn phát triển cũng như quy hoach của cơ
quan quản lí khu di tích,bằng các phương pháp đánh giá đã rút ra được những kinh
nghiệm thành công cũng như kinh nghiệm thất bại, tìm hiểu nguyên nhân của những hạn
chế trong công tác quản lí, quy hoạch phát triển để từ đó đưa ra phương hướng phát triển
và những đề xuất kiến nghị nhằm phát triển du lịch Phú Thọ nói chung và du lịch Đền
Hùng nói riêng.

Nhóm 3

18