“ Một số biện pháp dạy tốt hoạt động tạo hình cho trẻ Mẫu giáo 3 – 4 tuổi ”

PHẦN I: MỞ ĐẦU
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Đối với việc giáo dục và phát triển nhân cách cho trẻ ngay từ lứa tuổi
mầm non, hoạt động tạo hình đóng vai trò vô cùng quan trọng trong sự phát triển
trẻ nhỏ về mọi mặt như: thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ, thể lực và lao động. Hoạt
động tạo hình là một hoạt động học tập mang tính nghệ thuật, giúp trẻ nhận thức
thế giới xung quanh và phản ánh thế giới thông qua các hình tượng nghệ thuật,
trong các hình thức hoạt động mang tính nghệ thuật ở trường mầm non có rất
nhiều các họat động, nhiều môn học phát triển toàn diện cho trẻ mẫu giáo, là cơ
sở ban đầu của nhân cách con người mới. Trẻ biết sáng tạo, lao động trongtương
lai.
Chính vì vậy việc thực hiện tốt các hoạt động tạo hình trong trường mầm
non sẽ góp phần không nhỏ vào việc nâng cao chất lượng giáo dục nhằm phát
triển toàn diện cho trẻ. Những sản phẩm trẻ tạo ra rất đơn giản, ngộ
nghĩnh sinh động. Trẻ biết đánh giá khái quát cao, trẻ phản ánh ấn tượng của bản
thân không phụ thuộc vào thực tế. Trẻ rất thích sử dụng màu sặc sỡ mang tính
chất phản ánh biểu tượng. Mỗi sản phẩm của trẻ mang một nội dung, một tên gọi
khác nhau. Trẻ tham gia vào hoạt đông tạo hình đã giúp trẻ hình thành các đức
tính tốt như: Giữ gìn, yêu quý cái đẹp và mong muốn tạo ra cái đẹp.
Trong thực tế việc tổ chức các hoạt động tạo hình theo phương pháp
hiện hành cũng đã mang lại hiệu quả tới việc phát triển nhân cách. Song phương
pháp đó chưa thực sự đáp ứng và chưa phát huy hết khả năng sáng tạo của trẻ.
Các phương pháp hoạt động tạo hình lâu nay đang được sử dụng còn mang tính
áp đặt, dập khuôn theo mẫu, sao chép chưa phát huy hết khả năng sáng tạo và sự
linh hoạt của người giáo viên khi tổ chức hoạt động tạo hình.
Vậy giáo viên phải làm gì, làm như thế nào để trẻ có thể vẽ, nặn, cắt, tô
màu và làm đẹp sản phẩm. Nhận thức rõ trách nhiệm to lớn của người giáo viên
mầm non trong giai đoạn phát triển hiện nay. Thông qua đề tài “ Một số biện
pháp dạy tốt hoạt động tạo hình cho trẻ Mẫu giáo 3 – 4 tuổi ”
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU.
Nghiên cứu đề tài này để tìm ra các “ Một số biện pháp dạy tốt hoạt

động tạo hình cho trẻ Mẫu giáo 3 – 4 tuổi ” nhằm tạo một môi trường lớp học
thân thiện mới lạ, phong phú, bắt mắt thu hút trẻ, kích thích trẻ tích cực hoạt
động, ham học hỏi, tìm tòi khám phá để trẻ phát triển toàn diện tạo cơ sở bước
đầu vững chắc cho tương lai của trẻ.
III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
Căn cứ vào yêu cầu của đề tài, tôi chọn đối tượng nghiên cứu là trẻ Mầm
non 3- 4 tuổi B trường Mầm non Yên Lễ.
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Phương pháp nghiên cứu lý luận: Đọc và sử dụng các tài liệu, sách báo,
tạp chí giáo dục mầm non có liên quan đến đề tài.
Phương pháp quan sát
Phương pháp đàm thoại
Phương pháp kiểm tra khả năng tiếp thu bài của trẻ
1


Phương pháp tổng kết, đúc kết kinh nghiệm thông qua hoạt động của bản
thân và đồng nghiệp.
PHẦN II: NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN
Trẻ em không phải là người lớn thu nhỏ lại, mà nó cũng có những đặc
điểm riêng biệt về cấu tạo sinh lý, do đó trẻ em cũng cần có những biện pháp
chăm sóc thích hợp. Có người đã cho rằng: Trẻ em là một trang giấy trắng và ai
muốn vẽ gì vào đó thì vẽ. Đó chính là một quan điểm thật sai lầm, vì thực tế
khoa học đã chứng minh trẻ em cũng có những nhận thức riêng bên trong của
mình, nhưng đòi hỏi trẻ phải tích cực tham gia vào hoạt động thì từ đó tâm lý
của trẻ mới phát triển và bộc lộ ra bên ngoài.
Trẻ mẫu giáo "chơi mà học, học mà chơi". Trẻ rất hiếu động, tò mò, ham
muốn học hỏi, tìm hiểu thế giới xung quanh. Trong khi chơi, trẻ thực sự học để
lĩnh hội các khái niệm ban đầu hoặc các tri thức tiền khoa học. Biết được tầm

quan trọng đó, là một người giáo viên chúng ta cần phải coi trọng việc tạo ra
môi trường giáo dục trẻ bằng những hoạt động thiết thực, nhằm phát triển một
cách toàn diện trên tất cả các lĩnh vực: Trí tuệ- Đạo đức- Thẩm mĩ Thể lực. Từ
đó, giúp trẻ hoàn thiện nhân cách, ngôn ngữ, tư duy, phát triển các kỹ năng thực
hành, giao tiếp, ứng xử. Đối với việc giáo dục phát trển nhân cách toàn diện cho
trẻ em, hoạt động tạo hình có một vị trí rất quan trọng.
Hoạt động tạo hình là một trong những hoạt động hấp dẫn nhất đối với trẻ
mẫu giáo, nó giúp trẻ tìm hiểu, khám phá và thể hiện một cách sinh động những
gì chúng nhìn thấy trong thế giới xung quanh, những gì làm trẻ rung động
mạnh mẽ và gây cho chúng những rung động xúc cảm, tình cảm tích cực. Hoạt
động tạo hình là một hoạt động có đầy đủ điều kiện để đảm bảo sự tác động
đồng bộ lên mọi mặt phát triển của trẻ em về đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ, thể chất
và hình thành các phẩm chất kĩ năng ban đầu của con người như một thành viên
trong xã hội biết tích cực, sáng tạo. Hiểu được tầm quan trọng đó, tôi luôn tìm
tòi những bện pháp, phương pháp tốt nhất để giúp trẻ hoạt động tích cực trong
lĩnh vực này.
Hoạt động tạo hình có một ý nghĩa rất lớn với sự phát triển toàn diện của
trẻ . Trước hết hoạt động này tạo điều kiện để trẻ phát triển khả năng tri giác đồ
vật về hình dáng cấu trúc ,màu sắc, hình thành ở trẻ các thao tác tư duy, phát
triển khả năng sáng tạo của trẻ.
+Về đạo đức, hoạt động tạo hình giúp hình thành ở trẻ các đức tính tốt
như : Yêu thích cái đẹp,mong muốn tạo ra cái đẹp.
+Về thể chất lao động giúp trẻ phát triển các khớp ngón tay , cổ tay ,các
cơ bàn tay … Giúp trẻ ngày càng khéo léo linh hoạt .
+Về thẩm mỹ, giúp trẻ hình thành xúc cảm và thị hiếu thẩm mỹ khi trẻ tạo
hình . Vì vậy, hoạt động tạo hình là phương tiện giáo dục toàn diện rất tích cực
không thể thiếu được trong chương trình giáo dục trẻ.
II. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ
1.Thuận lợi, khó khăn:
a.Thuận lợi:

- Đội ngũ giáo viên trong trường luôn đoàn kết, thống nhất.
2


- Lớp học luôn được sự quan tâm của ban giám hiệu nhà trường đầu tư cơ
sở vật chất tạo điều kiện cho lớp được sử dụng đồ dùng hiện đại như ti vi , đầu
băng…
- Trường tạo điều kiện thuận lợi cho đi học nâng cao trình độ chuyên môn.
Vào các dịp hè được đi học bồi dưỡng chuyên môn của phòng giáo dục mở. Dự
các buổi chuyên đề của phòng, chuyên đề của trường, dự giờ đồng nghiệp tạo
điều kiện tôi được học tập, củng cố kiến thức nghiệp vụ.
- Bản thân cũng có kế hoạch chương trình ngay từ đầu năm học.
- Phụ huynh luôn mong muốn con em mình vui vẻ, yêu thích hoạt động
tạo hình nói riêng và môn học khác nói chung.
b. Khó khăn:
- Cơ sở vật chất tuy đã khác khang trang hơn song vẫn chưa đầy đủ lắm.
- Đội ngũ giáo viên tuy giỏi nhưng dạy chưa đều ở các khối lớp, nhất là
giáo viên có năng khiếu về tạo hình còn hạn chế.
- Tài liệu tham khảo còn hạn chế.
- Đa số trẻ vẫn chưa tích cực và chủ động trong học tập, các kĩ năng vẽ;
dán; nặn vẫn còn yếu.
- Các bậc phụ huynh còn quá chú trọng đến việc làm ăn kinh tế ít quan
tâm đến việc học tập của con nên khả năng tiếp cận nghệ thuật của trẻ chưa tốt.
- Môi trường giáo dục trong gia đình chưa tốt cũng ảnh hưởng đến tâm
hồn của trẻ khi cảm thụ trước cái đẹp.
2. Khảo sát ban đầu:
Năm 2018 - 2019 tôi được Ban giám hiệu nhà trường phân công giảng
dạy lớp mẫu giáo 3 – 4 tuổi B, tổng số cháu của lớp là 24 cháu, một số cháu
chưa học qua lớp nhà trẻ nên các cháu chưa có nề nếp học tập cũng như các kỹ
năng tham gia các hoạt động tạo hình .

Bảng điều tra cụ thể sau :
Nội dung
Đạt
Tỉ lệ %
Chưa đạt
Tỉ lệ %
Kĩ năng vẽ
10
42%
14
58%
Kĩ năng xé dán
13
54%
11
46%
Kĩ năng nặn
15
62%
9
38%
* Đánh giá : Qua phần khảo sát trên, tôi thấy rằng tỉ lệ trẻ chưa có các kỹ
vẽ, kĩ năng xé dán và kĩ năng nặn ... là khá cao, và phần lớn đều rơi vào số trẻ
mẫu giáo chưa qua nhà trẻ và con em dân tộc trong thôn bản. Do đó chỉ tiêu cần
đạt cuối năm học là từ 90 – 98 %
III.CÁC GIẢI PHÁP, BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
1. Xây dựng được kế hoạch thực hiện :
Bản thân phải có kiến thức vững vàng về chuyên môn nghiệp vụ. Tâm
huyết với nghề. Sưu tầm một số sách vở để nghiên cứu…Bám sát nội dung
chương trình cải cách. Nghiên cứu kỹ chương trình đổi mới theo chủ điểm. Dựa

trên điều kiện thực tiễn của trường, lớp. Xây dựng kế hoạch nội dung chương
trình phù hợp với lứa tuổi, đặc điểm tâm sinh lí, kiến thức, kỹ năng của trẻ tại
lớp. Trao đổi, học hỏi, rút kinh nghiệm với bản thân và đồng nghiệp. Ý tưởng
sáng tạo phong phú, Xây dựng môi trường học tập hấp dẫn, đảm bảo nội dung
phù hợp, logic… Xây dựng nơi trưng bày thuận tiện để trẻ trưng bày và nhìn
3


ngắm, phụ huynh dễ quan sát đảm bảo đẹp hấp dẫn , gây sự chú ý cao . Truyền
đạt kiến thức cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi.
2. Thể hiện ở ngoài tiết học:
Ví dụ đối với chủ đề “thực vật”
Cho trẻ được quan sát, trò chuyện về thế giới xung quanh. Cho trẻ quan
sát vườn hoa. Cô sử dụng những câu hỏi gợi mở, bắt buộc trẻ phải suy nghĩ
trả lời, dạy cho trẻ cách cảm thụ vẻ đẹp tự nhiên của thiên nhiên mà lại tư
duy, nhớ lâu, ấn tượng như: Đang là mùa xuân, thời tiết ấm áp có mưa xuân
khiến các loại hoa đua nở( tên gọi, màu sắc, mùi hương…).
Các loại hoa được xem kẽ màu sắc tạo nên cái rực rỡ của bức tranh mùa
xuân (hình dáng cánh và lá của từng loại hoa, trồng ở đâu? tác dụng…). Gió
thổi nhẹ làm rung rinh, bươm bướm chuồn chuồn dập dìu, con ong tìm mật…
Quan sát con vật, nhà cửa, đồ chơi ngoài trời,cây,ô tô, các hiện tượng thiên
nhiên…
Trò chuyện về cảnh vật thiên nhiên nơi trẻ được thăm quan du lịch , dùng
ngôn ngữ cung cấp cho trẻ tư duy về âm thanh, đường nét, màu sắc, không gian,
thời gian của cảnh vật Cho trẻ xếp hình, vẽ tự do… Chơi ở góc tạo hình: vẽ, nặn,
xé, dán, tô màu, dán hình,… Trang trí lớp học, góc chủ điểm cùng với cô,…
Làm đồ dùng, đồ chơi để phục vụ các môn học khác. Trò chuyện, tả về những
người thân, cô giáo và các bạn.
3. Cho trẻ tiếp cận với công nghệ thông tin
Cô cho trẻ xem các hình ảnh nghệ thuật phù hợp với lứa tuổi. Các tác

phẩm được thực hiện các thao tác , cách làm các chi tiết tạo ra sản phẩm thật gần
gũi với trẻ
VD: Vẽ hoa, nhà - tô màu, làm hiệu ứng gây hứng thú
Cô hướng dẫn trẻ thực hiện, cho trẻ lần lượt thực hiện. Cô hướng dẫn tỉ
mỉ cho trẻ được làm quen dần qua máy tính
4. Kết hợp giữa môn tạo hình với môn học khác :
Để cung cấp những kiến thức cụ thể trực quan nhằm hỗ trợ môn tạo hình
VD: Môn cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh thì cô và trẻ cùng
khám phá trò chuyện rõ ràng tên gọi, đường nét, hình dáng, màu sắc như: Con
gà có hình dáng như thế nào, các bộ phận bên ngoài: đầu, mình, chân, cổ, cánh,
màu lông…. Hoặc bông hoa có thân, cành, lá, hình dáng, màu sắc như thế nào
… Đối với môn văn học: Qua các bài thơ, câu chuyện cung cấp những biểu
tượng về hình ảnh, màu sắc gắn liền với nội dung
Và ngược lại môn tạo hình còn được làm rất nhiều đồ dùng đồ chơi để
phục vụ môn học khác như làm tranh truyện, môn âm nhạc …
5. Rèn luyện kỹ năng thao tác thực hiện :
Để trẻ thực tốt các bài tập tạo hình ở lứa tuổi này không chỉ cung cấp kiến
thức về hình ảnh, màu sắc mà cònphải dạy và rèn luyện cho trẻ các kỹ năng cầm
bút , tư thế ngồi , đặt phải bài để làm, vẽ, nặn , xé, dán
Phối hợp vận dụng giữa kiến thức với thực tiễn, phối kết hợp mắt, tay
khéo léo từ đơn giản, cơ bản đến phức tạp theo mức độ nhận thức, phát triển
của trẻ ( chung và cá nhân )
4


VD: Với thể loại dán tranh thì cô cần dạy trẻ cách đặt bài phải chiều, vừa
tầm với vị trí ngồi, xác định nội dung bài, đàm thoại về yêu cầu của bài, cách
sắp xếp bố cục, màu sắc, hình ảnh phù hợp, cách chấm hồ vào mặt trái của hình
định dán, với bài nào thì cần phết hồ, với bài nào thì dùng ngón tay trỏ chấm hồ
nhẹ nhàng, rồi lau tay sạch sẽ vào khăn lau tay, nhặt giấy vụn sau khi làm bài …

* Vật liệu, đồ dùng, dụng cụ :
Vật liệu, đồ dùng, dụng cụ là thứ không thể thiếu được với hoạt động tạo
hình.Vì vậy khi có ý tưởng xây dựng tiết học hoặc cho trẻ hoạt động cô cần phải
linh hoạt sáng tạo lựa chọn đồ dùng sao cho phù hợp với nội dung lứa tuổi,tính
năng sử dụng cao và đảm bảo tính thẩm mỹ, hấp dẫn trẻ, an toàn tuyệt đối. Tăng
cường sử dụng những vật liệu từ thiên nhiên
VD: Cỏ khô, hoa lá khô, tranh ảnh lịch cũ, họa báo cũ ….
Cho trẻ tìm chọn,tập dùng kéo cắt hình từ họa báo, lịch cũcó hình ảnh
dùng để dán phục vụ nội dung hoạt động
6. Vận dụng thực tiễn
Những kiến thức mà trẻ thu lượm được ngoài tiết học đều được chắt lọc
và vận dụng vào trong tiết học thật cụ thể và phản ánh hiệu quả chân thực.
Nhưng cái nổi bật ở đây là kết quả thu được từ tiết học cụ thể theo hình thức đổi
mới. Trẻ được thực hiện theo nhóm.
Con người sinh ra không phải ai cũng đã có sẵn trong mình những năng
khiếu thẫm mĩ, cũng không ai cũng có những tài năng bên mình, mà phải đòi hỏi
thông qua giáo dục và hoạt động thì từ đó những tài năng và khả năng đó mới
được bộc lộ và phát triển. Nhất là đối với trẻ nhỏ, việc học của trẻ không phải
đơn thuần là đưa trẻ vào một khuôn phép chặt chẽ, mà học của trẻ ở đây thông
qua chơi, “trẻ chơi mà học, học mà chơi”. Vì thế, đứng trước những thuận lợi và
không ít những khó khăn đó là một giáo viên trẻ tôi cố gắng tìm tòi để lựa chọn
những biện pháp, hình thức tổ chức thích hợp giúp tất cả trẻ đều hứng thú và
tích cực tham gia hoạt động tạo hình.
Như chúng ta đã biết, ngay từ nhỏ trẻ đã có phản xạ với cái đẹp bằng
những biểu hiện như: hướng mắt về ánh sáng, thích ngắm những vật có màu sắc
loè loẹt nổi bật, trẻ bắt đầu có ý thích ngắm nhìn các bức tranh, những hình thù
ngộ nghĩnh và đa dạng, tuy nhiên chúng chưa thể nhận biết, phát hiện ra cái đẹp
của những tác phẩm ấy. Điều đó có thể nói rằng, trẻ luôn có những xúc cảm rất
đặc biệt với những sự vật hình tượng xung quanh, nó mang lại cảm xúc và ấn
tượng mạnh đối với trẻ thôi thúc trẻ muốn khám phá và muốn sáng tạo ra cái

đẹp. Tuy nhiên đối với trẻ nhỏ, sự kiên trì và khả năng chú ý của chúng chưa
được tốt nên cũng dễ dẫn đến sự nhàm chán và không hào hứng với công việc
được giao trong một thời gian ngắn, và chính người lớn chúng ta cũng không thể
nào ép buộc trẻ hoàn thành nhiệm vụ được, xuất phát từ những đặc điểm đó để
hướng dẫn trẻ đi vào một hoạt động tạo hình, tôi không yêu cầu trẻ thực hiện
ngay. Vì như thế sẽ làm cho một giờ hoạt động khô khan và không đạt ở trẻ sự
hứng thú tích cực, mà đặc biệt với sự áp dụng chương trình giáo dục mầm non
mới nó đòi hỏi một giờ hoạt động phải nhẹ nhàng và chủ động trên trẻ nhiều hơn
trong đó người giáo viên chỉ là người định hướng cho trẻ.
5


Cùng với trẻ xem tranh minh hoạ trong các tác phẩm dành cho thiếu nhi.
Hướng dẫn trẻ trả lời câu hỏi của cô về nội dung tranh. Cho trẻ làm quen với các
đồ chơi dân gian, các đồ chơi đặc trưng cho văn hoá địa phương phù hợp với
nhận thức của trẻ. Cho trẻ làm quen với các phương thức diễn đạt trong các tác
phẩm nghệ thuật khác nhau ( màu sắc, âm thanh, hình dáng, chuyển động, điệu
bộ) để từ đó phân biệt các loại hình nghệ thuật thông qua hình tượng nghệ thuật.
Bên cạnh đó tôi cũng đã tiến hành tạo môi trường nghệ thuật trong lớp học sạch
sẽ và đẹp mắt, trong phòng có nhiều đồ chơi đẹp có màu sắc sặc sỡ được bố trí
gọn gàng, phù hợp và đẹp mắt. Ngoài ra, chỉ cho trẻ thấy được vẻ đẹp của các
phòng được trang trí rất đẹp bởi các mảng tranh được vẻ trên tường hay là các
mảng màu sơn trên tường và những vật dụng trang trí. đây cũng là một trong
những biện pháp quan trọng bởi vì xuất phát từ đặc điểm tâm sinh lý của trẻ là
trực quan sinh động thì thu hút và hấp dẫn trẻ, thúc đẩy trẻ hoạt động tích cực tốt
hơn, để đạt được điều đó tôi cho trẻ xem nhiều tranh, nhiều tác phẩm tạo hình có
giá trị như tranh vẽ, hay xem băng đĩa có các cảnh quan đẹp rõ nét. Đồng thời
hướng dẫn trẻ quan sát để nhận thấy cái đẹp đơn giản nhất trong những tác phẩm
đó.
Bên cạnh đó, tôi còn cho trẻ hoạt động tạo hình mọi lúc, mọi nơi như giờ

hoạt động ngoài trời tôi cho trẻ nhặt lá rơi rồi tạo nên những con vật dễ thương
mà trẻ thích, qua đó giáo dục trẻ giữ gìn vệ sinh môi trường. Những sản phẩm
do trẻ làm tôi cho trẻ giữ lại để từ đó trẻ hiểu được từ những lá cây rụng ngoài
thiên nhiên cũng có thể tạo nên những con vật ngộ nghĩnh và dễ thương, đồng
thời thông qua tác phẩm của con mình mang về nhà từ đó phụ huynh biết được
năng khiếu của trẻ để qua đó tôi có thể phối hợp với phụ huynh để bồi dưỡng
những trẻ có năng khiếu về tạo hình.
Trong những buổi sinh hoạt chiều hay là ở hoạt động góc, tôi đã cho các
cháu cùng quan sát những bức tranh, sản phẩm đẹp của các bạn trong lớp và ở
lớp bạn, thông qua đó, tôi khuyến khích trẻ phát triển ngôn ngữ, phát triển khả
năng cảm thụ thẩm mỹ, phát triển hứng thú của trẻ đối với hoạt động tạo hình,
khiến trẻ hưởng ứng ngay mỗi khi cô cho trẻ vẻ, nặn, cắt dán giấy. được quan sát
nhiều, trí tưởng tượng của trẻ tăng, trẻ có điều kiện tích luỹ, làm phong phú vốn
hiểu biết của trẻ về nghệ thuật, đó chính là nền tảng để phát triển tính sáng tạo
của trẻ.
Bên cạnh chuẩn bị cho trẻ những tiền đề làm phong phú vốn hiểu biết, thì
khả năng lôi cuốn trẻ đi vào hoạt động cũng rất quan trọng. Để lôi cuốn được trẻ
tham gia vào hoạt động thì người giáo viên cần phải tìm tòi những sáng kiến
mới, những thủ thuật sư phạm và từ đó dùng ngôn ngữ của mình để truyền đạt
tới trẻ một cách sinh động và lôi cuốn. điều đó muốn nói đến khả năng ứng xữ
của người giáo viên cũng như ngôn ngữ và phong cách đứng lớp thật tự tinh, dí
dõm, vui vẻ, ngộ nghĩnh gây sự chú ý của trẻ vào hoạt động. đặc biệt, người
giáo viên cũng phải có khả năng tạo hình và tạo ra những tác phẩm đẹp, vì trẻ
học đa số dựa trên sự bắt chước là chủ yếu, vì thế đòi hỏi người giáo viên cũng
phải đưa ra những hình mẫu đẹp mắt và mang tính nghệ thuật cao. Trong một
tiết hoạt động tạo hình tôi cũng có thể tích hợp lồng ghép các bài hát hay những
6


bài thơ, câu đố hoặc trò chuyện cùng trẻ để làm cho giờ hoạt động diễn ra một

cách nhẹ nhàng hơn.
VD: Học bài “ xé dán trang trí thiệp chúc mừng” tôi tạo một tình huống
nhân ngày lễ của các chú bộ đội thì cô cháu chúng mình hãy cùng trang trí
những tấm thiệp chúc mừng đẹp nhất gửi đến các chú.
Với tình yêu của các cháu nhỏ dành cho các chú bộ đội, với ước mơ “ mai
sau con lớn lên con sẽ làm chú bộ đội” ( ước mơ thật bé thơ đó) thì cách dẫn dắt
vào hoạt động đó sẽ làm cho trẻ hào hứng hơn và sẽ làm tấm thiệp một cách say
sưa và cố gắng hơn. qua thực tế đã cho thấy, khi sử dụng một hình tượng hay
một tình huống, một câu chuyện nhỏ để giới thiệu trẻ đi vào hoạt động trọng tâm
thì trẻ có hứng thú với hoạt động và kết quả là sản phẩm từ trẻ làm ra có hiệu
quả nghệ thuật cao hơn. Tuy nhiên, để đạt được kết quả đó tôi phải chọn cách
đưa ra tình huống phải phù hợp với nội dung tiết dạy, phù hợp với chủ điểm
cũng như các tình huống trên trẻ trong tiết dạy hôm đó, và đặc biệt tránh việc
đưa ra tình huống lấn chiếm quá nhiều thời gian hoạt động chính.
VD: Bài “cắt dán áo quần” cô kể cho các cháu nghe câu chuyện trận lũ lụt
ở miền trung vừa qua đã quét sạch nhà cửa, ruộng vườn của các bác, nhiều bạn
nhỏ đã không có cơm ăn và áo mặc các con ạ. Nhìn mọi người thật đáng thương
đúng không? Vậy chúng ta phải làm gì để giúp đỡ mọi người và các bạn nhỏ
nào? à đúng rồi, chúng ta hãy cùng cô cắt và may nên những chiếc áo và chiếc
quần để gửi đến cho các bạn nhỏ ở vùng lũ lụt nhé! Và thế là trẻ nào cũng cố
gắng cắt dán những chiếc áo và những chiếc quần thật đẹp.
Việc tạo hứng thú cho trẻ cũng được thể hiện qua việc chuẩn bị đồ dùng
học liệu mang tính thẩm mỹ, khoa học, có tính giáo dục cao và đặc biệt là phù
hợp với trẻ và nội dung hoạt động. Vì thế ở các giờ hoạt động tạo hình cũng như
các hoạt động khác tôi rất chú trọng về việc chuẩn bị đồ dùng cho mình như: vật
mẫu, tranh mẫu phải đẹp và có màu sắc nổi bật, bố cục rõ nét và đặt ở nơi trẻ dễ
quan sát, đội hình trẻ ngồi phù hợp đảm bảo cho tất cả trẻ đều được quan sát.
VD : Bài “nặn con thỏ” đối với dạng bài này tôi phải chuẩn bị vật mẫu
của mình to hơn trẻ nhiều đồng thời cũng chuẩn bị một số vật mẫu nhỏ để cho
trẻ quan sát kĩ hơn, chuẩn bị 1 bàn xoay để trẻ có thể quan sát tất cả các hướng

của chú thỏ và tôi cho trẻ ngồi đội hình vòng cung. Thông qua việc đàm thoại về
màu sắc và cách chọn màu, cũng như cách chia tỉ lệ đất giúp trẻ thực hiện tốt
hơn bài làm của mình. Thông qua đó tôi cũng lồng hép nội dung giáo dục nhằm
phát triển tình cảm đạo đức cũng như tình cảm xã hội ở trẻ.
Từ những cảm xúc tạo hình, trẻ bắt đầu cảm nhận, phân bệt hình dạng và
thể hiện hình dáng của các vật mẫu, phát triển các thao tác tạo hình, đồng thời là
khả năng tri giác bằng mát. trẻ được bồi dưỡng khả năng điều khiển bằng mắt
các thao tác của mình càng tốt bao nhiêu thì càng có khả năng truyền đạt các
hình dáng của các vật mẫu chính xác bấy nhiêu.
VD : Khi hướng dẫn cho trẻ quan sát gà mái và gà con cùng đang đi kiếm
ăn trong vườn cô hỏi trẻ “Bạn nào cho cô biết con gà nào là gà con? từ đó tôi
giúp cho trẻ xác định có cơ sở chung để tạo hình những con vật cùng nhóm, để
biết cách thể hiện các con vật đó ở các tình huống khác nhau.
7


Hoạt động tạo hình còn có thể được thực hiện trên các tiết học của các
lĩnh vực hoạt động khác, ở các tiết học này có thể giải quyết bổ sung một số
nhiệm vụ của hoạt động tạo hình, bởi vậy trong các hoạt động của những tiết
học đó xen vào một số yếu tố của hoạt động mang tính tạo hình. Trong các buổi
đón trẻ, hay những giờ rãnh rỗi tôi cung cấp cho trẻ các thông tin về các đối
tượng miêu tả, trao đổi, cùng hoạt động với trẻ để nắm bắt hiểu biết.
VD: trong tiết làm quen với tác phẩm văn học “ ba cô gái” hoạt độngcuối
cùng cô cho trẻ tô màu 3 cô gái và nói lên cảm nhận của bản thân trẻ về 3 cô gái.
Trong một buổi dạo chơi xung quanh trường cô cho trẻ ngắm những chậu
hoa và hỏi trẻ “ con thích chậu hoa nào nhất nào? con nhìn xem bông hoa này có
màu gì? trông những cánh hoa của nó ra sao? Khi mặt trời nhô lên thì cánh hoa
trông khác biệt như thế nào?... ” để chuẩn bị biểu tượng cho bài “ vẽ chậu hoa ”
ngày mai thì chính việc làm này sẽ giúp trẻ thể hiện lại được những nét độc đáo
riêng của mình thông qua việc quan sát tận mắt, mà không tạo ra một cách máy

móc và dựa trên ý tưởng sẵn có của người khác.
Ngoài việc giúp trẻ lĩnh hội những kiến thức thực tế để làm giàu vốn kinh
nghiệm cho bản thân, thì bên cạnh đó tôi cũng luôn chú trọng nhiệm vụ, nội
dung và phương pháp hướng dẫn giúp trẻ thực hiện các thao tác tạo hình một
cách tốt nhất đối với từng thể loại và từng nội dung hoạt động phù hợp với khả
năng trên từng trẻ.
* Đối với tiết mẫu: Đây là một hình thức hoạt độn rất quan trọng không
thiếu được, bởi lẽ nó có vai trò là nền tảng, là môi trường bồi dưỡng ở trẻ óc
quan sát, khả năng phân tích, nhận biết các đặc điểm đa dạng về hình thái, khả
năng cảm thụ tính thẩm mỹ và nét độc đáo của các sự vật, hiện tượng xung
quanh. Vì vậy việc làm của cô phải chính xác, hình mẫu phải đảm bảo cần cho
trẻ tìm hiểu và phân tích các đặc điểm cơ bản của hình mẫu, vừa làm vừa giải
thích rõ ràng, kết hợp giữa lời nói và động tác tuy nhiên tránh việc làm mẫu quá
lâu sẽ làm mất hứng thú tạo hình của trẻ.
7. Hoạt động tạo hình theo đề tài cho sẵn:
Đây là hình thức tạo hình mang tính tự do ít phụ thuộc vào mẫu. ở hình
thức này cô trao đổi với trẻ về nội dung đề tài, giúp trẻ phát triển trí nhớ hình
tượng. Dạy trẻ biết lựa chọn đối tượng thể hiện phù hợp với đề tài đã cho, và tạo
sản phẩm theo ấn tượng của trẻ; củng cố những kiến thức kĩ năng đã học. Dạy
trẻ những phương thức tạo hình riêng biệt để tạo ra một đề tài có kết cấu chặt
chẽ mạch lạc. thông qua đó nó sẽ phát trển về năng lực thể hiện màu sắc đường
nét. Hình thức này thể hiện ở ý tưởng của trẻ là chủ yếu vì thế tôi chỉ là người
gợi ý và định hướng cho trẻ, khuyến khích trẻ nói lên ý tưởng của mình là chính.
* Hoạt động tự chọn: dưới hình thức hoạt động này, trẻ được chủ động
tích cực, tự lựa chọn và thể hiện nội dung miêu tả ( đề tài cụ thể ) mà mình thích
theo dự định tạo hình của cá nhân. đối với trẻ nhỏ đôi lúc sự định hình chưa
được rõ ràng mơ hồ và dễ mất đi nhanh chóng. Hiểu được những hạn chế đó trên
trẻ, tôi luôn có những phương pháp để định hướng các đề tài tự chọn trong phạm
vi những kinh nghiệm, những xúc cảm, tình cảm mà trẻ đã được trãi nghiệm. Từ
đó phát huy những khả năng thế mạnh ở trẻ một cách tự nhiên.

8


Bên cạnh những định hướng, những phương pháp giúp trẻ học tốt môn tạo
hình, thì có một điều không thể thiếu được, đó chính là sự khích lệ động viên kịp
thời của cô giáo đối với những sản phẩm mà trẻ làm ra, hay đối với những trẻ
chưa làm tốt hay chưa hoàn thành xong sản phẩm của mình thì một lời khích lệ
sẽ làm cho trẻ cố gắng hơn nữa trong giờ hoạt động lần sau. Việc nhận xét sản
phẩm của giáo viên đối với sản phẩm của trẻ cũng rất quan trọng, nó giúp cho
trẻ rút được những kinh nghiệm để làm tốt hơn vào lần sau, cũng như bước đầu
hình thành khả năng nhận xét đánh giá tác phẩm nghệ thuật trên bản thân trẻ.
Biết rõ điều đó trong các giờ tạo hình tôi luôn biết cách động viên khích lệ trẻ
đúng lúc và cũng khéo léo nêu ra những hạn chế còn trên trẻ để không làm trẻ tự
thấy thoả mãn ở khả năng bản thân của mình để tiếp tục cố gắng hơn nữa. bên
cạnh đó, trong các giờ hoạt động tôi luôn đặt những câu hỏi như “ con thấy thích
sản phẩm nào nhất? Vì sao con lại thích sản phẩm đó nhất? để làm nên sản phẩm
này thì con phải làm như thế nào?” để hình thành ở trẻ những tiền đề đánh giá,
nhận xét sản phẩm. Tuy nhiên, việc đánh giá sản phẩm của trẻ cũng cần phải
chính xác, phù hợp với cách nhìn, cách nghĩ cũng như cách cảm nhận của trẻ đối
với tác phẩm nghệ thuật của mình. Khi đánh giá sản phẩm tạo hình của trẻ tôi
luôn căn cứ vào các điểm sau:
+ Đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi: ở mỗi lứa tuổi đều có một mức độ khả
năng tạo hình khác nhau, vì thế để đánh giá được khả năng của trẻ thì chúng ta
phải nhìn vào khả năng của trẻ từng độ tuổi làm được gì.
+ Bên cạnh đặc điểm tâm sinh lý thì cần phải dựa vào mục tiêu đặt ra
trong giờ hoạt động cũng rất quan trọng. Không nên quá ôm đồm quá nhiều mục
tiêu trong 1 giờ hoạt động quá mà cần đưa ra những mục tiêu phù hợp và từ đó
dựa vào những mục tiêu đó để đánh giá cái gì trẻ đã đạt được và chưa đạt được.
+ Dựa vào nội dung của hoạt động tạo hình để đánh giá năng lực của trẻ,
cũng như sự tiến bộ dần của quá trình từ đầu năm học cho đến cuối năm để thấy

được sự chuyển biến rõ rệt ở khả năng tạo hình trên trẻ.
Khi nhận xét việc khen chê cũng phải khéo léo, lời lẽ nhận xét sản phẩm
phải gây cho trẻ niềm vui sướng vì những gì chúng đã tạo nên, phải nhấn mạnh
những thành công sáng tạo, những ý định tạo tình thú vị của trẻ, phải chỉ cho trẻ
thấy sự gống nhau giữa sự vật với hình ảnh được miêu tả và giúp cho trẻ thể
hiện tình cảm, thái độ trước kết quả hoạt động. Bằng lời nói của mình tôi rèn
luyện cho trẻ khả năng nhận xét kết quả hoạt động của trẻ, nhận ra những thiếu
sót và có hướng sửa chữa những thiếu sót ấy.
Cùng với những hoạt động chung hằng ngày hay hoạt động mọi lúc mọi
nơi, thì ngoài ra trong trường cũng tổ chức các hoạtt động phong trào vui chơi,
đón lễ hội, thông qua đó trẻ được quan sát cách trang trí, vẽ đẹp của các ngày lễ
hội, hay cuộc thi vẽ tranh trong trường để từ đó tôi tìm hiểu được năng khiếu của
mỗi trẻ từ đó có hướng bồi dưỡng kịp thời. Ngoài ra, hằng ngày tôi cũng có 1
cuốn sỗ nhật ký hằng ngày để theo dõi trẻ từ đó phát hiện ra năng khiếu ở mỗi
trẻ để bồi dưỡng thêm.
VD: Cháu Xuân, cháu Hưng có khả năng vẽ và tô màu, tuy nhiên cháu vẽ
và tô cẩn thận cho nên sản phẩm của cháu hoàn thành chậm. Từ đó tôi có hướng
giúp cháu nâng dần mức độ tiến hành nhanh hơn bằng những mẹo nhỏ như khi
9


tô màu nếu trên bức tranh có nhiều chỗ cần tô màu đó thì sẽ tô cho hết màu đó
xong đổi lấy màu kác và tiếp tục tô như thế.
Bên cạnh sự tác động hỗ trợ của nhà trường, cô giáo, thì một thành phần
không thể thiếu đó chính là các bậc phụ huynh. Muốn cho con em phát triển một
cách hài hoà và toàn diện thì sự kết hợp hài hoà giữa nhà trường và gia đình
cũng rất quan trọng, nó giúp cho trẻ ngày càng được tiến bộ hơn và phát triển
năng lực hơn khi được rèn luyện thường xuyên và đồng bộ. ở các buổi họp phụ
huynh cũng như những lần đón- trả trẻ tôi cũng đã trao đỗi với phụ huynh về
tình hình học tập cũng như khả năng của trẻ và tầm quan trọng của bộ môn tạo

hình đối với trẻ cho phụ huynh thấy rõ, để từ đó có hướng phối hợp cùng nhà
trường giúp trẻ học tốt hơn bằng cách mua sắm các sách tô màu, vẽ, bút màu,
đất nặn… để luyện tập thêm cho trẻ trong thời gian ở nhà.
VD: nhân ngày mồng 8/3 các con có muốn gửi đến mẹ và bà những bó
hoa tươi thắm không nào? bây giờ cô cùng các con hãy cắt dán những bông hoa
thật đẹp để mang về tặng cho bà và mẹ của mình nhé. ( cô cho trẻ mang sản
phẩm của mình tặng mẹ khi ra về)
Với thực tế đa số phụ huynh là những người buôn bán, tầm hiểu biết của
họ vẫn còn ở mức độ đơn giản và chưa chú trọng đến việc học của con trẻ, đối
với họ trẻ mầm non chỉ biết hát và đọc thơ thế là đủ, thì việc lôi cuốn sự tham
gia phối hợp của phụ huynh mang một hiệu quả cao rất khó. Vì thế, để cho họ
thấy được năng lực thật sự của đứa trẻ thì trong lớp tôi cũng tạo ra những mẫu
để trưng bày sản phẩm của trẻ cũng như triển lãm những bức tranh đẹp, thu hút
sự chú ý của các bậc phụ huynh, từ đó có thể tiếp cận trao đổi thông tin một
cách thân thiện, và thường xuyên thăm hỏi cách thức phụ huynh hướng dẫn cho
trẻ ở nhà để nắm được những khó khăn họ mắc phải để cùng nhau gỡ những
vướng mắc đó, còn về phần cô sẽ hiểu sâu thêm một số đặc điểm của trẻ hơn để
có hướng khắc phục.
8. Phối hợp với phụ huynh:
- Được thấy con mình tự tin vui vẻ mỗi khi đến trường là điều mà phụ
huynh và giáo viên ai cũng mong muốn. Tuy nhiên để làm tốt được công việc
này bao giờ cũng cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường. Ngay
từ buổi họp phụ huynh đầu năm học tôi đã trao đổi với phụ huynh về mong
muốn của mình và những việc làm tưởng như đơn giản nhưng không được xem
nhẹ vì nó có hiệu quả rất lớn trong việc hình thành xây dựng ý thức ban đầu cho
trẻ.
- Để trẻ yêu thích lớp học, thích đến trường lớp, có ý thức giữ gìn lớp học
của mình thì ngay cả ở nhà hay ở những nơi vui chơi trẻ cũng phải có được ý
thức đó. Trẻ biết yêu cái đẹp, có ý thức giữ gìn môi trường ở mọi lúc, mọi nơi. Ở
nhà, trẻ biết thu gọn đồ chơi của mình sau khi chơi, không bầy bừa ra nhà.

- Trẻ biết cảm nhận những hình ảnh đẹp nơi công cộng, có ý thức giữ gìn
đồ dùng, cảnh quan nơi công cộng không tự ý sử dụng. Ở lứa tuổi này ý thức tự
lập, tự chủ trong công việc của mình cũng cần được hình thành ở trẻ. Trẻ dễ nhớ,
chóng quên, với những trẻ chưa biết tập trung chú ý còn ngại tham gia hoạt động
tôi cũng trao đổi với phụ huynh nhờ phụ huynh kết hợp rèn thêm trẻ ở nhà.
10


- Một điều tuy nhỏ nhưng cũng là một vấn đề lớn đối với việc hình thành
ý thức con trẻ, đó là việc phụ huynh quan tâm giúp đỡ con trẻ tìm kiếm vật liệu
chuẩn bị cho các hoạt động của lớp.
Với những ngày nghĩ, tôi gợi ý cho trẻ vẽ, cắt dán một đề tài đó mang sản
phẩm đến lớp trưng bày ở góc tạo hình. VD: “Nhân ngày mồng 8/3 các con có
muốn gửi đến mẹ và bà những bó hoa tươi thắm không nào” Bây giờ cô cùng
các con hãy vẽ, cắt dán những bông hoa thật đẹp để mang về tặng cho bà và mẹ
của mình nhé.( Cô cho trẻ mang sản phẩm của mình tặng mẹ khi ra về) Với thực
tế đa số phụ huynh là những người buôn bán, tầm hiểu biết của họ vẫn còn ở
mức độ đơn giản và chưa chú trọng đến việc học của con trẻ, đối với họ trẻ mầm
non chỉ biết hát và đọc thơ thế là đủ, thì việc lôi cuốn sự tham gia phối hợp của
phụ huynh mang một hiệu quả cao rất khó.
- Vì thế, để cho họ thấy được năng lực thật sự của đứa trẻ thì trong lớp tôi
cũng tạo ra những mảng để trưng bày sản phẩm của trẻ cũng như triển lãm
những bức tranh đẹp, thu hút sự chú ý của các bậc phụ huynh, từ đó có thể tiếp
cận trao đổi thông tin một cách thân thiện, và thường xuyên thăm hỏi cách thức
phụ huynh hướng dẫn cho trẻ ở nhà để nắm được những khó khăn họ mắc phải
để cùng nhau gỡ những vướng mắc đó, còn về phần cô sẽ hiểu sâu thêm một số
đặc điểm của trẻ hơn để có hướng khắc phục.
IV. HIỆU QUẢ
*Kết quả đạt được:
Nội dung

Đạt
Tỉ lệ %
Chưa đạt
Tỉ lệ %
Kĩ năng vẽ
22
92%
2
8%
Kĩ năng xé dán
21
87%
3
13%
Kĩ năng nặn
22
92%
2
13%
Với những biện pháp như trên tôi đã vận dụng vào tình hình thực tế một
cách hợp lí và kết quả mang lại cho trẻ trong giờ hoạt động tạo hình đạt được
nhiều thành quả đáng khích lệ
PHẦN III: KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ
I. KẾT LUẬN:
Là người giáo viên mầm non ngoài lòng yêu nghề mến trẻ cần phải có
trình độ chuyên môn, có năng lực sư phạm và nắm rõ tâm lí của trẻ. Bản thân
luôn phải trau dồi học hỏi, tự tu dưỡng bản thân, ham học hỏi, luôn tìm tòi sáng
tạo trong giảng dạy, áp dụng khoa học công nghệ tiên tiến để thiết kế giáo cụ
trực quan gây hứng thú, đưa những bài hát, vần thơ, có nhiều hình ảnh trừu
tượng giúp trẻ sáng tạo trong hoạt động tạo hình … cô có thể sáng tác những bài

thơ, bài hát phù hợp với nội dung bài học để cung cấp kiến thức và gây hứng thú
cho trẻ đầu giờ hoạt động hoặc thư giãn sau khi hoạt động.
Xây dựng thiết kế nội dung hoạt động, tiết học tích hợp nhẹ nhàng, không
gò ép. Đưa các câu hỏi gợi mở giúp trẻ phát huy tính tích cực, khả năng quan
sát, tư duy tưởng tượng. Trang trí môi trường học đẹp, thẩm mỹ, thường xuyên
thay đổi theo chủ điểm, kích thích trẻ và phụ huynh quan sát, ngắm nghía.
Thông qua hoạt động tạo hình đã giúp cô và trẻ làm được nhiều đồ dùng, đồ
11


chơi để phục vụ các môn học khác. Tận dụng từ 1 số vật liệu đã qua sử dụng
đảm bảo vệ sinh, an toàn, thẩm mỹ.
II. KIẾN NGHỊ
Với nhà trường:
- Tổ chức học tập nâng cao kiến thức tạo hình cho giáo viên. Tạo điều
kiện cho chị em giáo viên được dự giờ đồng nghiệp để cùng trao đổi kinh
nghiệm giảng dạy.
Trên đây là một số kiến nghị của tôi nhằm mục đích nâng cao công tác
chăm sóc, giáo dục trẻ.
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
HIỆU TRƯỞNG

Nguyễn Thị Thu

Ngày 08 Tháng 4 năm 2019
Toi xin cam đoan đây là SKKN
của mình viết, không sao chép
nội dung của người khác
Người viết
Bùi Thị Sáu

12