Bài giảng điện tử môn Sinh học lớp 8 Tôm sông

( Có các phần phụ phân đốt, khớp động với nhau )

Lớp Giáp xác

Lớp Hình nhện

Lớp Sâu bọ

(Tôm sông)

(Nhện)

(Châu chấu)



Nơi sống: ao, hồ,sông,suối
I. Cấu tạo ngoài và di chuyển
A
Phần
bụng
Phần
đầu-ngực
B
Cơ thể
tôm gồm 2 phần: phần
đầu-ngực và
phần bụng.Có vỏ giáp cứng bao bọc.
1. Vỏ cơ thể
*

Vỏ cơ thể tôm cấu tạo như thế nào?
Vỏ cơ thể tôm cấu tạo bằng kitin ngấm
thêm canxi nên vỏ tôm cứng cáp.
Vỏ cơ thể tôm có nhiệm vụ gì?
Che chở và làm chỗ bám cho hệ cơ
phát triển.


I. Cấu tạo ngoài và di chuyển
1. Vỏ cơ thể
- Cấu tạo bằng kitin ngấm canxi nên cứng
cáp, làm nhiệm vụ che chở và chỗ bám cho
hệ cơ phát triển,nó được coi là bộ xương
ngoài của tôm (giáp xác).


Em có nhận xét gì về màu sắc của tôm sống
trong những môi trường nước khác nhau? Vì
sao?
Vì vỏ cơ thể tôm có chứa các sắc tố làm tôm
có màu sắc của môi trường -> Ngụy trang.


I. Cấu tạo ngoài và di chuyển
1. Vỏ cơ thể
- Cấu tạo bằng kitin ngấm canxi nên cứng
cáp, làm nhiệm vụ che chở và chỗ bám cho
hệ cơ phát triển,nó được coi là bộ xương

ngoài của tôm (giáp xác).
- Vì vỏ cơ thể tôm có chứa các sắc tố làm
tôm có màu sắc của môi trường -> Ngụy
trang.


Khi tôm sống, sắc tố
đó là cyanocristalin.

Khi tôm chết (dưới tác
động của nhiệt độ như
phơi hoặc rang) sắc tố
đó biến đổi thành
zooêrytrin có màu
hồng.


I. Cấu tạo ngoài và di chuyển
1. Vỏ cơ thể
2. Các phần phụ tôm và chức năng


Phần bụng

Phần đầu-ngực

Chân bụng

Mắt kép

Hai đôi râu

Chân
hàm

Chân ngực
Tấm lái

Hình 22.Sơ đồ cấu tạo ngoài của tôm sông


Quan sát hình 22, thảo luận điền chữ và đánh dấu ( √ ) vào
bảng sau cho phù hợp
SỐ
TT

Chức năng

Tên các phần
phụ

Vị trí các phần bụng
Phần đầu
ngực

Phần
bụng

1

Định hướng phát hiện
mồi

Mắt kép, hai
đôi râu

√

2

Giữ và xử lý mồi

√

3

Bắt mồi và bò

Chân hàm
Chân kìm,
chân bò

4

Bơi, giữ thăng bằng và
ôm trứng

Chân bơi
(chân bụng)

√

5

Lái và giúp tôm nhảy

Tấm lái

√

√


I. Cấu tạo ngoài và di chuyển
1. Vỏ cơ thể
2. Các phần phụ tôm và chức năng
-Phần đầu – ngực có:
3.
Di chuyển
+ Giác quan (mắt, đôi râu): Định hướng phát hiện mồi.
+ Miệng với các chân hàm xung quanh: Giữ và xử lí mồi;
+ Chân ngực (càng và chân bò): Bò và bắt mồi.
-Phần bụng phân đốt rõ, gồm :
+ Chân bụng (chân bơi): Bơi, giữ thăng bằng, ôm trứng ( con cái)
+ Tấm lái: Lái, giúp tôm nhảy.


Xem đoạn clip và cho biết tôm có các
hình thức di chuyển nào?
Clip 1

Clip 2

Tôm có các hình thức di chuyển:
- Bò
- Bơi

- Búng
nhảy

Chân ngực ( chân bò).
Chân bụng (Chân
Tiến
bơi).
Giật lùi
Chân bụng
và tấm lái.
Khúc đuôi.


I. Cấu tạo ngoài và di chuyển
1. Vỏ cơ thể
2. Các phần phụ tôm và chức năng
3. Di chuyển
Tôm có các hình thức di chuyển: bò, bơi, búng
nhảy.
II. Dinh dưỡng


Thảo luận, liên hệ thực tế trả lời các câu hỏi sau:

1.Tôm hoạt động vào thời gian nào trong ngày?
2.Tôm ăn gì (thực vật, động vật hay mồi chết) ?
3.Người ta dùng thính để câu hay cất vó tôm là dựa vào
đặc điểm nào của tôm?
4.Sự bắt mồi và tiêu hóa thức ăn diễn ra như thế nào?
5.Tôm hô hấp nhờ bộ phận nào?
6.Bộ phận nào đảm nhiệm bài tiết và diễn ra ở vị trí nào
của cơ thể.


Thảo luận, liên hệ thực tế trả lời các câu hỏi sau:
1.Tôm hoạt động vào thời gian nào trong ngày?
Tôm hoạt động vào lúc chạng vạng tức lúc chập tối,
khi đó tôm bắt đầu đi kiếm ăn.
2.Tôm ăn gì (thực vật, động vật hay mồi chết) ?
Thức ăn của tôm là thực vật, động vật, mồi sống lẫn
mồi chết (ăn tạp).
3.Người ta dùng thính để câu hay cất vó tôm là dựa vào
đặc điểm nào của tôm?
Dựa vào khả năng khứu giác phát triển của tôm,
thính có mùi thơm lan tỏa đi rất xa vì thế thu hút tôm
đến chỗ câu hay chỗ cất vó tôm.


Thảo luận, liên hệ thực tế trả lời các câu hỏi sau:
4.Sự bắt mồi và tiêu hóa thức ăn diễn ra như thế nào?
Tôm dùng đôi càng bắt mồi, các chân hàm nghiền
thức ăn. Thức ăn được tiêu hóa ở dạ dày và được
hấp thụ ở ruột.

Cấu tạo hệ tiêu hóa của tôm.


Thảo luận, liên hệ thực tế trả lời các câu hỏi sau:
5.Tôm hô hấp nhờ bộ phận nào?
Tôm hô hấp bằng mang.
6.Bộ phận nào đảm nhiệm bài tiết và diễn ra ở vị trí nào
của cơ thể.
Bài tiết qua tuyến bài tiết nằm ở gốc đôi râu thứ 2.


I. Cấu tạo ngoài và di chuyển
1. Vỏ cơ thể
2. Các phần phụ tôm và chức năng
3. Di chuyển

II. Dinh dưỡng
Tiêu hóa:
III.- Sinh
sản + Tôm ăn tạp, hoạt động về đêm.
+ Thức ăn được tiêu hóa ở dạ dày và hấp thụ
ở ruột.
- Hô hấp: bằng mang.
- Bài tiết: qua tuyến bài tiết.


Tôm đực

Tôm cái

Tôm đực, tôm cái khác nhau như thế nào?
Tôm đực có kích thước lớn và đôi kìm to và
dài.


Tập tính ôm trứng của tôm mẹ có ý nghĩa gì?
Tập tính ôm trứng có ý nghĩa bảo vệ cho trứng
khỏi bị kẻ thù ăn mất.


Tại sao trong quá trình lớn lên, ấu trùng tôm phải lột
xác nhiều lần?
Ấu trùng phải lột xác nhiều lần vì lớp vỏ cứng rắn
bao bọc không lớn theo cơ thể được.


I. Cấu tạo ngoài và di chuyển
1. Vỏ cơ thể
2. Các phần phụ tôm và chức năng
3. Di chuyển

II. Dinh dưỡng
III. Sinh sản
- Cơ thể tôm phân tính: Con đực ( càng to), con
cái ( ôm trứng).
- Trứng nở thành ấu trùng, lớn lên qua nhiều lần
lột xác.


Bè nuôi tôm hùm ở vịnh

Vân Phong

Lồng nuôi tôm hùm ở
Khánh Hòa