Giáo án Ngữ văn lớp 7
Tuần 22
Tiết 81: TINH THẦN YÊU NƯỚC CỦA NHÂN DÂN TA
(Hồ Chí Minh)
A-Mục tiêu bài học:
-Hiểu được tinh thần yêu nước là 1 truyền thống quý báu của DT ta. Nắm
được NT nghị luận chặt chẽ, sáng gọn,có tính mẫu mực của bài văn.
-Nhớ được câu chốt của bài và những câu có hình ảnh so sánh trong bài.
B-Chuẩn bị:
-GV: Hình ảnh của Bác Hồ .
-HS: Bài soạn
C-Tiến trình lên lớp:
I-HĐ1:Khởi động (5 phút)
1. Ổn định lớp
2.Kiểm tra bài cũ:
Đọc thuộc lòng bài tục ngữ về con người và xã hội ? Nêu n nét đặc sắc về
ND, NT của bài tục ngữ
3.Bài mới
Chúng ta đã biết văn nghị luận viết ra nhằm xác lập cho ng đọc, ng nghe 1
t.tưởng, q.điểm nào đó. Muốn thế văn nghị luận phải có luận điểm rõ ràng,
có lí lẽ, d.chứng thuyết phục. Những t.tưởng, q.điểm trong bài nghị luận phải
hướng tới g.quyết n v.đề có thực trong đời sống thì mới có ý nghĩa, có
t.dụng. Trong kho tàng văn nghị luận VN, bài TTYNCNDT của c.tịch HCM
đã được đánh giá là 1 trong n áng văn nghị luận kiểu CM tiêu biểu, mẫu mực
nhất. áng văn ấy đã làm sáng tỏ 1 chân lí: DT VN nồng nàn yêu nước.
II-HĐ2:Đọc-Hiểu văn bản (20 phút)
Hoạt động của thầy-trò
Nội dung kiến thức
1
Giáo án Ngữ văn lớp 7
-Em đã được biết về tác giả HCM qua bài thơ A-Tìm hiểu bài:
nào ? Em hãy g.thiệu 1 vài nét về tác giả HCM ?
I-Tác giả, tác phẩm
-Dựa vào c.thích *, em hãy nêu xuất xứ của văn Bài văn trích trong Báo cáo c.trị
bản
của c.tịch HCM tại Đại hội lần thứ
II, tháng 2.1951 của Đảng LĐ
+Hd đọc: Giọng mạch lạc, rõ ràng, dứt khoát VN.
nhưng vẫn thể hiện tình cảm
II-Kết cấu:
+Giải thích từ khó
*Thể loại: Nghị luận
-Bài văn nghị luận về v.đề gì ? (Lòng yêu nước
*Bố cục: 3 phần.
của n.dân ta).
-MB (Đ1): Nhận định chg về lòng
-Câu văn nào giữ vai trò là câu chốt thâu tóm yêu nước.
ND v.đề nghị luận trong bài ? (Dân ta có một -TB (Đ2,3): CM n b.hiện của lòng
lòng nồng nàn yêu nước).
yêu nước
-Tìm bố cục bài văn ?và lập dàn ý theo trình tự -KB (Đ4): Nhiệm vụ của chúng
lập luận trong bài ?
ta.
-Hs đọc đoạn 1. Đoạn 1 nêu gì ?
III- Phân tích:
-Ngay ở phần MB, HCM trong cương vị c.tịch
1-Nhận định chung về lòng yêu
nc đã thay mặt toàn Đảng toàn dân ta k.định 1 nc:
chân lí, đó là chân lí gì?
-Dân ta có 1 lòng nồng nà yêu
-Em có nhận xét gì về cách viết câu văn của tác nước. Đó là truyền thôngd quí báu
giả ?
của ta.
+Gv: Lời văn ngắn gọn, vừa p.ánh LS, vừa nhìn
nhận đánh giá và nêu cảm xúc về LS, về đạo lí ->Câu văn ngắn gọn.
của DT.
=>Cách nêu luận điểm ngắn gọn,
-Em có nhận xét gì về cách nêu luận điểm của giản dị, mang tính thuyết phục
tác giả HCM ?
cao.
-Lòng yêu nước của n.dân ta được nhấn mạnh
2
Giáo án Ngữ văn lớp 7
trên lĩnh vực nào ? Vì sao ? (Đấu tranh chống
giặc ngoại xâm.Vì đ.điểm LS của DT ta luôn
phải chống ngoại xâm nên cần đến lòng yêu
nước).
->Điệp từ kết hợp với ĐT, tính từ
-Em hãy tìm n hình ảnh nổi bật nhất trong đoạn tả đúng hình ảnh và sức công phá
này ?(Nó kết thành…lũ cướp nước)
của 1 làn sóng- Gợi tả sức mạnh
-Em có nhận xét gì về cách dùng từ của tác giả ? của lòng yêu nước, tạo khí thế
Nêu t.d của cách dùng từ đó ?
mạnh mẽ cho câu văn, thuyết
phục người đọc.
+Hs đọc đoạn 2,3. Hai đoạn này có n/v gì ?
-Để làm rõ lòng yêu nước, tác giả đã đưa ra n 2-Chứng minh những biểu hiện
chứng cớ cụ thể nào ? (Lòng yêu nước trong của lòng yêu nc:
q.khứ của LS DT và lòng yêu nước ngày nay của
đồng bào ta).
*Lòng yêu nước trong q.khứ của
- Lòng yêu nước trong q.khứ được xác nhận LS DT:
bằng những chứng cớ LS nào ?
-Trước khi đưa ra d.c, tác giả đã k.định điều gì ? -Thời đại Bà Trưng, Bà Triệu,...,
Vì sao tác giả lại k.định như vậy ? ( Vì đây là Q.Trung,...
các th.đại gắn liền với các chiến công hiển hách
trong LS chống ngoại xâm của DT).
-Chúng ta có q tự hào vì n trang
-Em có nhận xét gì về cách đưa d.c của tác giả ở LS vẻ vang.
đ.v này ?
-Các d.c được đưa ra ở đây có ý nghĩa gì ?
->D.chứng tiêu biểu, được liệt kê
theo trình tự th.gian LS.
-LS Dt AH mang truyền thống yêu nước từ ngàn =>Ca ngợi n chiến công hiển hách
xưa được nối tiếp theo dòng chảy của th.gian, trong LS chống ngoại xâm của
của mạch nguồn sức sống DT được biểu hiện DT.
3
Giáo án Ngữ văn lớp 7
bằng 1 câu chuyển ý, chuyển đoạn. Đó là câu *Lòng yêu nước ngày nay của
nào ?
đồng bào ta:
-Em có nhận xét gì về câu văn chuyển ý này?
-Đồng bào ta ngày nay c rất xứng
-Để CM lòng yêu nước của đồng bào ta ngày đáng với tổ tiên ta ngày trước.
nay, tác giả đã đưa ra những d.c nào ?
->Câu văn chuyển ý tự nhiên và
chặt chẽ.
-Các d.c được đưa ra theo cách nào ?
-Từ các cụ già ... đến các cháu...
-D.chứng được trình bày theo kiểu câu có mô -Từ n c.sĩ..., đến n công chức...
hình chung nào ? C.trúc d.c ấy có q.hệ với nhau -Từ n nam nữ công nhân..., cho
như thế nào ? (Mô hình LK: Từ ... đến để làm đến n...
sáng tỏ chủ đề đ.v: Lòng yêu nước của đồng bào ->Liệt kê d.c vừa cụ thể, vừa toàn
ta trong k.chiến chống TD Pháp).
diện.
-Các d.c được đưa ra ở đây có ý nghĩa gì ?
+Hs đọc đoạn 4. Đoạn em vừa đọc nêu gì ?
=>Cảm phục, ngưỡng mộ lòng
-Tìm câu văn có sd hình ảnh s.sánh ?Hình ảnh yêu nước của đ.bào ta trong cuộc
s.sánh đó có t.d gì ?
k.c chống TD Pháp.
-Hình ảnh s.sánh đó có ý nghĩa gì ?
-Theo như lập luận của tác giả thì lòng yêu nước 3-Nhiệm vụ của chúng ta:
được tồn tại dưới dạng nào ?
-Tinh thần yêu nước cũng như các
-Em hiểu như thế nào về lòng yêu nước được thứ của quí.
trưng bày và lòng yêu nước được cất giấu kín ->Hình ảnh s.sánh độc đáo dễ
đáo ?
hiểu.
-Trong khi bàn về bổn phận của chúng ta, tác giả =>Đề cao t.thần yêu nước của
đã bộc lộ q.điểm yêu nước như thế nào ? Câu n.dân ta.
văn nào nói lên điều đó ?
-Lòng yêu nước được tồn tại dưới
-Em có nhận xét gì về cách lập luận của tác giả ? 2 dạng:
+Gv: Kết thúc bài viết Báo cáo c.trị thì ai nấy +Có khi được trưng bày... -> nhìn
4
Giáo án Ngữ văn lớp 7
đều hiểu và đều thầm hứa với người sẽ vận dụng thấy.
vào thực tế c.tác của mình. Và chúng ta ngày +Có khi được cất giấu kín đáo...
nay, khi đọc văn bản này c hiểu rõ để suy ngẫm ->không nhìn thấy. =>Cả 2 đều
sâu thêm về tấm lòng, trí tuệ và t.năng của Bác, đáng quí.
làm theo lời Bác dạy: Phát huy t.thần yêu nước -Phải ra sức giải thích tuyên
trong công việc cụ thể hằng ngày, trong việc truyền...
h.tập, l.động và ứng xử với mọi người.
=>Động viên tổ chức khích lệ
III-HĐ3:Tổng kết (5phút)
tiềm năng yêu nước của mọi
-Nêu n nét đặc sắc về ND và NT của văn bản?
người.
-Qua bài văn em hiểu thêm gì về c.tịch HCM ?
->Đưa hình ảnh để diễn đạt lí lẽ –
(Chúng ta hiểu thêm và kính trọng tấm lòng của Dễ hiểu, dễ đi vào lòng người.
HCM đối với dân, với nc; hiểu thêm về tài năng
và trí tuệ của Người trong văn chương kể cả thơ IV-Tổng kết
ca và văn xuôi)
IV-HĐ4: Luyện tập(10 phút)
*Ghi nhớ: sgk (27 ).
-Viết đ.v theo lối liệt kê khoảng 4,5 câu có s.d
mô hình liên kết “từ...đến” ?
B-Luyện tập:
V-HĐ5:Đánhgiá(2 phút)
-Gv đánh giá tiết học
VI-HĐ6:Dặn dò(3 phút)
-Học thuộc lòng đoạn 2, học thuộc ghi nhớ.
-Soạn bài: Câu đặc biệt.
5