trieu chung viem amidan

Triệu chứng học
viêm Amidan-VA
Ths bs Chu Lan Anh

05/09/19

1


Viêm amidan cấp
• Thường gặp ở trẻ em nhưng cũng gặp ở
người lớn
• VSV:β haemolytic streptococcus group A
Staphylococcus
Haemophilus influenza
Pneumococcus
Virus Rhinovirus,Influenzae,
Parainfluenzae,Herpes Simplex…
2


Bệnh học

05/09/19

3


Folicular tonsilitis
• Quá trình viêm xuất phát trong Amidan đi
kèm sung huyết và phù nề với sự đảo

ngược các nang dạng lympho thành
những ap-xe nhỏ tống xuất vào các khe.
• Khi dịch rỉ viêm tích tụ trong khe Amidan,
chúng biểu hiện như những đốm trắng
nhỏ trên bề mặt Amidan viêm .

05/09/19

4


Membranous tonsilitis
• Đôi khi rịch rỉ từ các khe có thể kết hợp
tạo thành một màng trên bề mặt Amidan

05/09/19

5


Catarrhal tonsilitis
• Khi Amidan bị viêm là một phần của nhiễm
trùng toàn thể của niêm mạc họng miệng

05/09/19

6


Parenchymatous tonsilitis

• Khi toàn bộ Amidan sung huyết đồng nhất
và sưng lên

05/09/19

7


Lâm sàng viêm họng do GABS
• Khởi phát đột ngột,sốt cao,rét run
• Đau họng,khó nuốt,nhức đầu,mệt mỏi,đau
nhức cơ khớp
• Amidan to,có những đám xuất tiết (bựa
trắng)trên bề mặt amidan hoặc giới hạn ở
các hốc
• Hạch cổ sưng mềm, đau
• Công thức máu bạch cầu cao
05/09/19

8


Chẩn đoán xác định
• Phết họng nuôi cấy tìm GABS
• Phát hiện nhanh kháng nguyên RAD
• ASO (anti-streptolysin O)>= 300,cao nhất
ở tuần 2,3

05/09/19

9


Chẩn đoán phân biệt
•
•
•
•

Sốt tinh hồng nhiệt
Bạch hầu
Nhiễm trùng Vincent
Bệnh bạch cầu đơn nhân

05/09/19

10


Sốt tinh hồng nhiệt

• Thứ phát sau viêm Amidan cấp liên cầu do
tác động nội độc tố của vi khuẩn
• Màng giả xuất hiện trên bề mặt
Amidan,thành họng,họng mũi,bở,dễ nát
mủn hơn màng giả bạch hầu
• Lưỡi quả dâu
• Ban đỏ đặc thù trên da
05/09/19

11


Bạch hầu

• Màng giả xám bẩn,dai trên bề mặt
Amidan,trụ,lưỡi gà,màn hầu-khi gỡ dễ
chảy máu
• Mạch nhanh yếu,sốt nhẹ
• Hạch cổ
• Phết họng tìm VT bạch hầu

05/09/19

12


Tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm trùng

• Viêm Amidan cấp,
• Màng giả trên bề mặt Amidan,tử ban trên
màng hầu
• Lách to,hạch to
• Công thức máu: bạch cầu tăng
vừa(12000-15000),bạch cầu đơn nhân
50%
05/09/19

13

Viêm họng Vincent

• Do nhóm vi trùng thoi+vi trùng xoắn gây
ra,chỉ gây bệnh khi cơ thể bị suy yếu,giảm
sức đề kháng vì rối loạn dinh dưỡng.
• Diễn biến trầm lặng,mỏi mệt,rát họng,nuốt
đau một bên
• Giả mạc trên bề mặt Amidan+loét(loét
nông,bờ cao,thành đứng,đáy màu xám
,hoại tử Amidan
05/09/19

14


Diễn tiến
• Có thể khỏi tự nhiên
• 75% hết sốt sau 3 ngày,

05/09/19

15


Điều tri
• PNC
• Các ß lactam thay thế PNC
• Các thuốc thay thế ß lactam
:macrolide,clindamycin

05/09/19

16


Biến chứng
Biến chứng mưng mủ tại chỗ
• Ap-xe quanh Amidan
• Viêm hạch cổ
• Viêm tai giữa
• Viêm xoang

05/09/19

17


Biến chứng xa
• Nhiễm khuẩn máu: gây viêm phổi,khớp…
• Nhiễm độc:sốc nhiễm độc ngoai độc tố(hạ
HA, sốt, suy thận, các triệu chứng nguy
kịch về hô hấp)
• Rối loạn miễn dịch, bệnh tự miễn: sốt thấp
khớp và viêm cầu thận cấp
•
05/09/19

18

Thấp khớp cấp
• Xuất hiện ngày 18 sau đợt viêm
họng,viêm amidan cấp do GABS
• Do M –Protein type M 13-18
• Sốt,VS tăng, đau khớp, viêm đa khớp,
viêm cơ tim , khoảng P-R kéo dài trên
ECG, có thể có múa vờn
• Di chứng để lại ở van tim
05/09/19

19


Viêm cầu thận cấp
• Xảy ra 1-2 tuần sau viêm họng-amidan
cấp do liên cầu
• Do một số serotype:M1-4, M12, M15,
M49, M55, M50, M 59-61
• Lâm sàng: protein niệu, thiểu niệu, đái ra
máu, có thể phù da
05/09/19

20


Ap-xe quanh Amidan(Quinsy)
• Là sự tích tụ mủ giữa bao xơ của Amidan
và cơ siết họng trên, thường ở cực trên
• Là biến chứng của viêm Amidan cấp hay

có thể khởi phát mà không có viêm
Amidan trước đó.

05/09/19

21


Vi trùng học
• Vi trùng của viêm amidan cấp và ap-xe
quanh amidan khác nhau mặc dù cái này
là biến chứng của cái kia
• Đặc trưng bởi hỗn hợp VSV cả yếm khí và
kị khí

05/09/19

22


Lâm sàng
• Người trưởng thành trẻ khỏe với tiền sử các
đợt viêm Amidan cấp tái đi tái lại
• Viêm họng 2-3 ngày trước , trở nên nặng
dần và một bên
• Sốt , nhức đầu, đau họng nhiều, đau tăng lên
khi nuốt
• Có thể đau lên tai, đau và sưng vùng cổ do
bệnh lý hạch nhiễm trùng, giọng ngậm hạt thị
05/09/19

23


Triệu chứng thực thể
•
•
•
•

Vẻ mặt nhiễm trùng
Sốt
Há miệng hạn chế
Bất đối xứng khẩu cái mềm với phù nề và
sung huyết
• Amidan to, lệch chỗ và sung huyết
• Hạch viêm vùng cảnh –nhị thân
05/09/19

24


Điều trị
• Nhập viện, KS, giảm đau
• Viêm tấy quanh Amidan: không cần rạch
dẫn lưu
• Ap-xe: rạch dẫn lưu ở chỗ phồng nhất
+KS. Cắt Amidan sau 6 tuần.
• Cắt nóng Amidan?

05/09/19

25