Giáo án Ngữ văn 7 bài 1: Mẹ tôi

BÀI 5: VĂN BẢN:
SÔNG NÚI NƯỚC NAM
PHÒ GIÁ VỀ KINH
TIẾT 17: ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
SÔNG NÚI NƯỚC NAM - PHÒ GIÁ VỀ KINH
A.Mục tiêu bài học:
- Học sinh cảm nhận được tinh thần độc lập, khí phách hào hùng, khát vọng
lớn lao của dân tộc trong 2 bài thơ.
- Bước đầu hiểu 2 thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật.
B.Chuẩn bị :
Thầy : Tham khảo một số thư tịch cổ về văn bản và soạn bài..
Trò : Soạn bài , thảo luận một số vấn đề.
C.Các hoạt động dạy và học:
1. Ổn định:
2. Kiểm tra:Đọc thuộc lòng 1 bài ca dao mà em yêu thích, Nội dung
3. Bài mới

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

HĐ1 :HDHS đọc và tìm hiểu
chú thích.

HS đọc văn bản.

Nội dung cần đạt
I- Đọc - chú thích
* Đọc

G - Đọc 2 bài thơ SGK giới - 4 câu mỗi câu 7 tiếng
thiệu thể hiện thơ thất ngôn tứ Kết cấu 4 phần, hợp vần
tuyệt . Bài thơ 1 cần đọc với 1,2,4
giọng như thế nào?
- 4 câu - 5 chữ
- Dõng dạc, trang nghiêm
Học sinh đọc bản phiên âm * Chú thích
- Nêu hoàn cảnh ra đời 2 bài và dịch thơ
thơ
?Giải nghĩa 1 số từ khó

Hoạt động 2: HDHS Tìm
hiểu văn bản

II / Tìm hiểu văn
bản
- Học sinh - đọc 2 câu đầu

1. Sông núi nước
Nam

? Nhận xét giọng điệu 2 câu - Đanh thép, dõng dạo, Sông núi nước
thơ đầu ?
đường hoàng
nam vua Nam ở/
? ‘’Đế’’,trong bản phiên âm Vua - tượng trưng cho Vằng vặc sách
có nghĩa là gì?
quyền lực tối cao của cộng trời chia xứ sở.
đồng, đại biểu, đại diện cho

nhân dân.

? Tại sao ở đây tác giả dùng - Nước Nam là của Vua
"Nam đế cư"
Nam ở. Ngang bằng với vua
Phương Bắc, nước có vua là
có chủ quyền có nền độc
lập . Điều đó ta được sách
? Em hiểu “Vằng vặc sách trời định sẵn, rõ ràng. Là
trời chia xứ sở” hay “định chân lý lịch sử khách quan,
phận tai thiên thư” là ntn?
không ai chối cãi được .
Dùng sao để giải thích.
? Hai câu đầu nói lên điều gì ?  Khẳng định 1 niềm tin, 1
Khẳng định tính
ý chí về chủ quyền quốc gia
độc
lập,
chủ
quyền của Đại
Việt.
? Hỏi "cớ sao" và gọi “nghịch - Răn đe bằng 1 câu hỏi tu
lỗ”? nhà thơ đã bộc lộ thái độ từ,  khẳng định 1 cách
gì ?
đanh thép ý chí quyết tâm
bảo vệ độc lập dân tộc và
niềm tin vào sức mạnh của
? Câu cuối bài thể hiện nội
dân tộc.

dung gì?
 Giống bản tuyên ngôn
?Văn bản được coi là bản
độc lập
tuyên ngôn độc lập, Em hiểu


thế nào là 1 tuyên ngôn độc
lập

? Đây là bài thơ thiên về biểu là Lời tuyên bố về chủ
ý được thể hiện theo bố cục quyền của đất nước .
như thế nào?
- Chân lý lịch sử, chủ quyền
đất nước
 Trái với chân lý trên
Thất bại là tất yếu
Sắp xếp theo lôgic chặt
chẽ
? Thái độ và cảm xúc của tác - Niềm tự hào về chủ quyền
giả qua bài thơ?
dân tộc, căm thù, giặc, tin
tưởng vào chiến thắng 
biểu cảm: chính xác ẩn kín
đằng sau cách nói mạnh mẽ,
khẳng định.
* Bài thơ được mệnh danh
"thơ thần" là tiếng nói yêu
nước và tự hào dân tộc biểu
thị ý chí sức mạnh Việt Nam.

Gọi HS đọc ghi nhớ

H - Đọc ghi nhớ

* Ghi nhớ


Hoạt động 3:
? 2 câu đầu nói về điều gì ?

Học sinh đọc bài thơ

2. Phò giá
2 câu đầu tác giả nhắc 2 kinh
chiến thắng
a) 2 câu đầu

về

? Nói chiến thắng Chương - Chiến thắng Chương
Dương trước có ý nghĩa như Dương sau nhưng nói trước
là bởi đang sống trong
thế nào?
không khí chiến thắng Hàm
Tử.
? Tác giả bộc lộ thái độ như - Tự hào mãnh liệt, vui Niềm vui, niềm tự
thế nào khi nói về 2 chiến sướng  kể c2 bộc lộ được hào kể về 2 chiến
thắng ?
tình cảm  tự sự c2 có thể thắng
biểu lộ được tình cảm.

? Nhận xét giọng thơ 2 câu - Sâu lắng, thâm trầm như b) 2 câu sau
sau so với 2 câu đầu.
một lời tâm tình, nhắn gửi:
? 2 câu sau có nội dung gì? - Câu thơ hàm chứa 1 tư
Thái độ tình cảm được thể tưởng vĩ đại. Khi TQ đứng
hiện trong bài thơ ?
trước hoạ xâm lăng, anh em
đồng lòng đánh giặc, khi
hòa bình ai ai cũng phải "tu
trí lực" tự hào về QK oanh
liệt của ông cha, mọi người
phải nghĩ về tương lai của
đất nước để sống và lao
động sáng tạo.

- Lời động viên,
xây dựng, phát
triển đất nước
trong hoà bình và
niềm tin sắt đá
vào sự bền vững
muôn đời của đất
nước.


?Nhận xét về cách biểu ý và - Lối diễn đạt giản dị, chính
biểu cảm của bài thơ ?
xác trữ tình thể hiệnt trong
ý tưởng.
Hoạt động 4:

Kết luận chung về 2 bài thơ.
? Nêu nội dung 2 bài thơ?
Gọi HS đọc ghi nhớ

- 2 bài thơi thể hiện bản * Ghi nhớ
lĩnh, khí phách của dân tộc
ta.
- Nêu cao chân lý vĩnh viễn
- Khí thế chiến thắng, khát
vọng thịnh trị
Học sinh đọc ghi nhớ

Hoạt động 5: HD HS thực
hành.
? Cảm nghĩ của em về dân tộc
Việt Nam?

III / Luyện tập

HS tự bộc lộ.

? Gọi HS đọc phần đọc thêm.
H- Đọc phần đọc thêm
D. HDVN :
- Đọc thuộc lòng
phiên âm, dịch thơ
-Làm BT 5 – SBT.
- Soạn bài “ Từ Hán
Việt”.