Giáo án Ngữ văn 7 bài 19: Đề văn nghị luận và việc lập ý cho bài văn nghị luận

ĐỀ VĂN NGHỊ LUẬN VÀ VIỆC LẬP Ý CHO BÀI VĂN
NGHỊ LUẬN. BỐ CỤC VÀ PHƯƠNG PHÁP LẬP LUẬN
CHO BÀI VĂN NGHỊ LUẬN
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
- Làm quen với các đề văn nghị luận, biết tìm hiểu đề và lập ý cho bài văn nghị luận.
II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG,THÁI ĐỘ:
1. Kiến thức:
- Đặc điểm và cấu tạo của đề bài văn nghị luận các bước tìm hiểu đề và lập ý cho một
đề văn nghị luận.
2. Kĩ năng:
- Nhận biết luận điểm, biết cách tìm hiểu đề và cách lập ý cho bài văn nghị luận.
- So sánh để tìm ra sự khác biệt của đề văn nghị luận với các đề tự sự, miêu tả, biểu
cảm.
3. Thái độ:
- Vận dụng văn biểu cảm để tập viết bài văn
III. PHƯƠNG PHÁP:
- Vấn đáp kết hợp thực hành, thảo luận nhóm.
IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định :


2. Kiểm tra bài cũ
? Trong cuộc sống chúng ta thường gặp văn nghị luận dưới dạng nào ?
? Văn nghị luận là gì ? Hãy lấy vd minh hoạ
3. Bài mới : GV giới thiệu bài
- Với văn bản tự sự, miêu tả, biểu cảm .. trước khi làm bài, người viết phải tìm hiểu
kĩ càng đề bài và yêu cầu của đề. Với văn nghị luận cũng vậy. Nhưng đề nghị luận, yêu
cầu của bài văn nghị luận vẫn có đặc điểm riêng. Vậy đặc điểm riêng đó là gì. Tiết học
hôm nay, cô cùng các em đi tìm hiểu

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG BÀI DẠY

I. TÌM HIỂU CHUNG:
*HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu đề văn. Lập
1. Tìm hiểu đề văn nghị luận.
ý cho bài văn nghị luận
a. Nội dung,tính chất đề văn nghị luận.
- Cho hs tìm hiểu đề văn : Chớ nên tự
- Đòi hỏi người viết có một thái độ,
phụ
tình cảm phù hợp, Khẳng định hay phủ
? Đề nêu lên vần đề gì ? đối tượng và định, tán thành hay phả đối, chứng
phạm vi nghị luận ở đây là gì ? khuynh minh, giải thích hay tranh luận.
hướng tư tưởng của đề là khẳng định hay b. Tìm hiểu đề
phủ định ?
- Xác định đúng vấn đề, phạm vi tính
– Hs: Đề nêu lên tính cách xấu của con chất của bài văn nghị luận
người và khuyên người ta nên bỏ tính xấu - Đề nêu lên tính cách xấu của con
người và khuyên người ta nên bỏ tính
đó
xấu đó.
- Đối tượng và phạm vi nghị luận ở đây
- Đối tượng và phạm vi nghị luận ở đây


là bàn về tính tự phụ, nêu rõ tác hại và
là bàn về tính tự phụ, nêu rõ tác hại và
nhắc nhở mọi người từ bỏ
nhắc nhở mọi người từ bỏ

? Vậy yêu cầu của việc tìm hiểu đề là gì ? 2. Lập ý cho bài văn nghị luận
( sgk)
- Xác lập luận điểm, cụ thể hoá luận
? Với đề trên em có tán thành với ý kiến điểm chính thành các luận điểm phụ,
đó không?
tìm luận cứ và cách lập luận cho bài
văn
- GV: Hướng dẫn.
- HS: Thảo luận nhóm 2p.
? Hãy nêu những luận điểm gần gũi với
luận điểm của đề bài để mở rộng suy nghĩ
?
? Tự phụ là gì ? Vì sao khuyên chớ nên
tự phụ ? Tự phụ có hại như thế nào ? tự
phụ có hại cho ai ? Hãy liệt kê những
điều có hại và chọn các lí lẽ , dẫn chứng
nhất để thuyết phục người đọc ?
( HSTLN)
- HS: Tự phụ là 1 tính xấu của con
người , nó không chỉ gây hại cho mọi
người mà còn chính cả bản thân mình .
? Nên bắt đầu lời khuyên chớ nên tự phụ
từ chỗ nào ? Dẫn dắt người đọc đi từ đâu
đến đâu ?
Lập ý cho bài văn nghị luận
? Lập ý cho bài văn nghị luận trước hết * Ghi nhớ : SGK


chúng ta phải làm gì ?

II. LUYỆN TẬP:

* Đề bài : Sách là người bạn lớn của
- HS: Xác lập luận điểm, cụ thể hoá luận con người
điểm chính thành các luận điểm phụ, tìm
1. Tìm hiểu đề:
luận cứ và lập luận cho bài văn .
- Hs đọc ghi nhớ sgk

+ Nêu vấn đề : Việc đọc sách trong
cuộc sống con người

*HOẠT ĐỘNG 2: Hướng dẫn luyện + Đôí tượng và phạm vị nghị luận :
tập
Xác định giá trị của sách, một món ăn
tinh thần, không thể thiếu trong cuộc
? Em hãy nêu yêu cầu của phần luyện tập
sống của con người
?
2. Tìm luận cứ:

+ Khuynh hướng: Khẳng định việc đọc
sách là cần thiết

+ Đòi hỏi người viết phải vận dụng lí lẽ
để bàn luận về giá trị của sách, phải
+ Sách là 1 kho tàng phong phú gần biết vận dụng nhiều dẫn chứng thực tế
như vô tận , đọc cả đời không hết
để minh hoạ.
+ Sách là kết tinh của trí tuệ nhân loại

+ Sách đem lại rất nhiều lợi ích: * Lập ý cho đề
bổ……
2. Xác lập luận điểm :
3. Xây dựng lập luận:

- Đề này thể hiện tư tưởng, thái độ đối
với việc đọc sách

bắt đầu từ việc nêu lên lợi ích của việc
đọc sách rồi đi đến kết luận mỗi người
đều phải cố gắng đọc sách và coi sách là
người bạn lớn của con người

- Chúng ta khẳng định việc đọc sách là
tốt, là cần thiết
3. Xác lập luận cứ.
4. Xây dựng lập luận.

VI. CỦNG CỐ, DẶN DÒ,HƯỚNG DẪN TỰ HỌC :


- Nội dung và tính chất của bài văn nghị luận là gì ?
- Khi tìm hiểu đề ta cần xác định được điều gì ? Lập ý cho bài văn nghị luận là ntn?
- Học thuộc ghi nhớ .
- Soạn bài tiếp theo “ Tinh thần yêu nước của nhân dân ta “
VII. RÚT KINH NGHIỆM
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………….

……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
****************************************************