Giáo án Ngữ văn 7 bài 15: Mùa xuân của tôi

BÀI 15 - TUẦN 16
VĂN BẢN: MÙA XUÂN CỦA TÔI
Kết quả cần đạt : SGK.
Tiết 61: CHUẨN MỰC SỬ DỤNG TỪ
A.Mục tiêu cần đạt :
- HS hiểu được các chuẩn mực về ngữ âm, ngữ gnhĩa, phong cách khi dùng từ.
- Tích luỹ với phần văn và TLV.
- Luyện kỹ năng sử dụng từ khi nói và khi viết.
B Chuẩn bị.
- Thầy soạn bài và có một số tình huống có vấn đề.
- Trò soạn bài và trả lời theo yêu cầu SGK
C.Các hoạt động dạy và học:
1.Ổn định
2. Kiểm tra
Thế nào là chơi chữ? Có những kiểu chơi chữ nào? cho Vd .
3. Bài mới:

I. Sử dụng từ đúng âm,
đúng chính tả

Hoạt động 1
? Các từ in đậm trong những
câu trêu dùng sai ở chỗ nào?

Theo dõi bảng phụ
VD1/166

- Phát âm sai, viết sai chính tả

dùi đầu  vùi đầu ; sai
phụ âm đầu d – v (cách

nói Nam Bộ)

?Rút ra NX khi SD từ

tập tẹ Tập toẹ (bập
bẹ): Nói không chính
xác.
Khoảng khắc
khoảnh khắc:
Từ gần âm nhầm
lẫm

Hoạt động 2
? Chỉ ra lỗi ,cho biết nguyên
nhân mắt lỗi ở VD và sửa lỗi.

II. Sử dụng từ đúng nghĩa
Theo dõi bảng phụ
VD2/166.
+ Sáng sủa : nhận biết
bằng thị giác
+ Tươi đẹp : nhận bằng
tư duy trí tuệ, CX liên
tưởng.
+ Cao cả : lời nói (việc
làm) có t/c tuyệt đối (cao
quý đến mức ko còn có
thể hơn).

+ Sâu sắc : Nhận thức,
thẩm định bằng tư duy
chính xác, liên tưởng( có
tính chiều sâu và thuộc
bản chất).


+ Biết : nhận thức được,
hiểu được 1 cái đó.
+ Có : tồn tại 1 cái gì đó.
Hoạt động 3

4- Theo dõi bảng phụ
3/167

II.Sử dụng từ đúng tính
chất NP của từ

?Các từ in đậm ở VD trên
dùng sai ntn?

- Hào quang  hào
nhoáng:

Tìm cách chữa lại cho đúng.

+ Hào quang: DT không
thể sử dụng làm V như
hoặc - Việc ăn mặc của chị
TT.

thật giản dị.
- Chị ăn mặc thật là giải
dị.

? Xác định vai trò NP của
những từ in nghiêng.
?Rút ra NX3

Ăn mặc là ĐT không thể
là CN.
- Rất thảm hại.
Thảm hại là TT không
thể dùng như DT.
- Phồn vinh giả tạo.
Nói ngược lại là trái với
quy tắc trật tự từ trong
ngữ pháp TV.

Hoạt động 4

H- theo dõi bảng phụ
4/167

?Tìm hiểu cách dùng từ sai ở
VD.

-Lãnh đạo: Đứng đầu
các tổ chức hợp pháp,

IV- SD đúng đắn thái biểu

cảm, hợp phong cách.


sắc thái trang trọng.

Tìm từ thích hợp để thay thế

+ Cầm đầu: …phi
nghĩa, coi thường.
- Chú hổ: đặt trước D
chỉ động vật mang sắc
thái đáng yêu

?Rút ra NX4

+ Nó hoặc con hổ
V. Không lạm dụng từ địa
phương, từ HV

Hoạt động 5
G- Đưa ra một số có sử dụng
tiếng địa phương

* Nghệ An:

1.Ngái ngôi chi mà anh nỏ
đến thăm

- Xa xôi gì mà anh
không đến thăm

2. Rứa thì chú đưa tôi về lộ
cộ

- Thế thì chú đưa tôi về
chỗ cũ

3. Đi ra đàng, bấp cái đòn
tiến, bổ vô vũng nác

- Đi ra đường, vấp cái
đòn gánh, ngã vào vũng
nước.

4. Bẳng nồi nước lên bổng

- Bắc nồi nước lên cao
(Sơn Tây)

? NX về câu có sử dụng từ
địa phương?

- Rất khó hiểu

?Theo em trong trường hợp
nào không sử dụng từ địa
phương?

- Tình huống gián tiếp
trang trọng và trong các

(Trong TPVH có thể dùng vì
mục đích NT))

VB chuẩn mực.

- Từ nào có TV thì nên
dùng TV
? Có lưu ý gì khi dùng HV?

- H đọc ghi nhớ
- HS phân biệt :
Tr – ch ;n – l ; r- d –
gi ; ...

? Rút ra NX 4
Cho hs làm một số bài tập để
rèn sửa lỗi
D. HDVN :