skkn một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp 1

Một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một.

MỤC LỤC
NỘI DUNG

TRANG

Mục lục

1

Phần thứ nhất: Mở đầu..

2

I. Đặt vấn đề.

2

II. Mục đích nghiên cứu.

2

Phần thứ hai:Giải quyết vấn đề.

3

I. Cơ sở lý luận của vấn đề.

3

II. Thực trạng vấn đề nghiên cứu.

4

III. Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề.

6

IV. Tính mới của giải pháp.

19

V. Hiệu quả của sáng kiến.

20

Phần thứ ba:Kết luận, kiến nghị.

22

I. Kết luận.

22

II. Kiến nghị.

23

Tài liệu tham khảo.

24

Nhận xét của hội đồng chấm sáng kiến cấp trường – cấp huyện.

25

Người thực hiện: Trần Thị Kim Huệ1


Một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một.

Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU.
I. Đặt vấn đề.
Tiểu học là bậc học mở đầu trong hệ thống giáo dục phổ thông, là bậc học
nền móng của bậc Trung học cơ sở.Với mục tiêu ảnh hưởng đến sứ mệnh của
nền tảng giáo dục được quy định ở khoản 2 điều 27 Luật Giáo dục năm 2005:
“Giáo dục Tiểu học giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát
triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng
cơ bản để học sinh tiếp tục học Trung học cơ sở.” Chúng ta có thể hiểu rằng việc
xây dựng một nền móng chắc chắn, một bước đầu vững vàng là hành trang quan
trọng hơn hết cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài đó.
“Xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một”
đó là đề tài mà bất kì một giáo viên chủ nhiệm lớp Một nào cũng muốn tìm hiểu.
Tại sao lại như vậy? Bởi nề nếp học tập khoa học sẽ giúp cho việc học tập thuận
lợi và đạt kết quả cao. Nếu nói Tiểu học là bậc học mở đầu trong hệ thống giáo
dục phổ thông thì lớp Một chính là lớp học mở đầu trong hệ thống đó. Lớp Một
giữ vai trò đặc biệt quan trọng, bởi ở thời điểm này, các em bắt đầu vươn mình
vào một “thế giới” mới, bắt đầu tập thích nghi với môi trường mới. Từ môi
trường Mầm non vui chơi giữ vai trò chủ đạo, các hoạt động mang tính chất
không bắt buộc, tính kỉ luật không đòi hỏi cao thì khi vào lớp Một các em mang

trên mình nhiệm vụ của một học sinh thực thụ là học tập, các hoạt động mang
tính chất bắt buộc theo nề nếp, đòi hỏi tính kỉ luật, khả năng tập trung cao, các
em phải tập thích nghi với hàng loạt các thói quen trong học tập…Sự thay đổi
này khiến các em gặp nhiều khó khăn ảnh hưởng đến tâm lí, thái độ dẫn đến tình
trạng thụ động, rụt rè, ngại đến trường. Vì vậy, việc chuẩn bị để giảm bớt những
khó khăn cho các em trong thời gian đầu lớp Một không phải là việc chọn
trường, lớp hay cho các em làm quen với đọc và viết mà điều quan trọng là phải
chuẩn bị tâm lí cho các em, đặc biệt là việc xây dựng nề nếp, thói quen học tập
ban đầu bởi nề nếp học tập khoa học là bước quan trọngảnh hưởng đến cả quá
trình học tập và phát triển sau này.
Bất kì giáo viên nào được phân công chủ nhiệm và giảng dạy trực tiếp học
sinh lớp Một cũng trăn trở về vấn đề rèn luyện đưa các em vào nề nếp học tập
Người thực hiện: Trần Thị Kim Huệ2


Một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một.

nhưng vẫn giữ được sự linh hoạt, sáng tạo của các em và làm thế nào để các em
khởi động lớp Một với một tâm thế hào hứng, mong muốn đến trường, phát triển
tự nhiên và tích cực. Đó là lí do tôi chọn đề tài “ Một số biện pháp xây dựng nề
nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một” để nghiên cứu, thực
hiện với lớp 1D năm học 2017 – 2018 và lớp 1D năm học 2018 – 2019 Trường
Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi.
II. Mục đích nghiên cứu.
Cùng với những khó khăn của học sinh đầu cấp, cũng như những khó
khăn của bản thân là giáo viên chủ nhiệm lớp Một trong việc xây dựng nề nếp
học tập cho học sinh nhưng vẫn giữ được sự linh hoạt, sáng tạo, tích cực của học
sinh, vẫn tạo được cho các em sự hứng thú khi đến lớp. Tôi nghiên cứu đề tài
này nhằm mục đích:
- Đưa ra những giải pháp để giải quyết khó khăn của bản thân cũng như

mong muốn học hỏi, chia sẻ cùng đồng nghiệp để có thể có những kế hoạch xây
dựng, rèn luyện nề nếp học tập cho học sinh lớp Một một cách cụ thể, phù hợp
với tâm sinh lí học sinh.
- Tạo một môi trường học tập thân thiện cho học sinh khi mới bước vào
lớp Một, trang bị cho các em hành trang vững chắc để thực hiện tốt nhiệm vụ
học tập, phát huy sự linh động, sáng tạo của các em và đặc biệt là tạo cho các em
sự hứng thú và mong muốn được đến trường.
- Xây dựng một số nội dung phối hợp với tổ chức lớp, các giáo viên bộ
môn và đặc biệt là với phụ huynh học sinh để thực hiện tốt việc xây dựng nề nếp
học tập cho học sinh.
Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
I. Cơ sở lý luận của vấn đề.
Nề nếp học tập là những nội quy, quy định về học tập, những quy tắc
được thống nhất giữa giáo viên và học sinh nhằm hỗ trợ quá trình học tập được
diễn ra đúng quy định, khoa học, logic.
Xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh là việc giúp
cho học sinh chủ động, tự giác nắm và thực hiện theo những nội quy, quy định,
quy tắc đó.Đây là một yếu tố quan trọng quyết định đến quá trình học tập lâu
dài. Việc xây dựng nề nếp học tập đối với học sinh lớp Một không phải là
chuyện nhanh chóng, dễ dàng, cần phải xây dựng đúng nguyên tắc, phù hợp
nhưng vẫn đảm bảo sự thoải mái, không rập khuôn cho học sinh. Với việc làm
này, giáo viên chủ nhiệm là người đóng vai trò quyết định sự thành công hay
thất bại.Vậy giáo viên chủ nhiệm là những ai?Vai trò của họ như thế nào?
Giáo viên chủ nhiệm là một trong những giáo viên đang giảng dạy ở lớp
có đủ các tiêu chuẩn và điều kiện đứng ra làm chủ nhiệm lớp trong một năm học
hoặc trong tất cả các năm tiếp theo của cấp học.
Một giáo viên chủ nhiệm lớp cần xác định rõ vai trò của mình:
Người thực hiện: Trần Thị Kim Huệ3

Một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một.

- Ở vai trò quản lí: Giáo viên chủ nhiệm là người thực hiện nhiệm vụ
quản lí lớp học; xây dựng và tổ chức thực hiện các kế hoạch giáo dục, đôn đốc,
kiểm tra và đánh giá kết quả học tập và rèn luyện của học sinh trong lớp.
Thường xuyên liên hệ với các giáo viên bộ môn, với phụ huynh học sinh để tìm
hiểu, thông báo tình hình học tập của học sinh trong lớp.
- Ở vai trò tổ chức:
+ Giáo viên chủ nhiệm tổ chức thành lập Ban cán sự lớp hoặc Bộ máy tự
quản lớp, phân công trách nhiệm cho từng cá nhân, các tổ, nhóm, đồng thời tổ
chức thực hiện các hoạt động theo kế hoạch cá nhân, theo kế hoạch, phong trào
thi đua của nhà trường và của các cấp.
+ Là người xây dựng tập thể học sinh thành một khối đoàn kết bằng các
biện pháp tổ chức, giáo dục học sinh bằng sự gương mẫu, bằng tình cảm. Nắm
bắt tình hình, hoàn cảnh, tính cách cũng như tâm lí của mỗi học sinh trong lớp.
- Ở vai trò phối hợp với các lực lượng giáo dục: Gia đình, nhà trường, xã
hội là ba lực lượng giáo dục, trong đó nhà trường là cơ quan giáo dục chuyên
nghiệp, hoạt động có mục tiêu, nội dung chương trình và phương pháp giáo dục
khoa học. Do vậy giáo viên chủ nhiệm phải là người chủ đạo trong điều phối các
hoạt động giáo dục cùng với các lực lượng giáo dục đó một cách hiệu quả.
Trong một xã hội hội nhập, phát triển như hiện nay cũng như những đổi
mới trong giáo dục nhằm phát huy tính tích cực của học sinh thì một giáo viên
chủ nhiệm mang trên mình trách nhiệm to lớn, đặc biệt với học sinh lớp Một,
giáo viên chủ nhiệm cần phải ý thức rõ hơn về nhiệm vụ của mình, xác định sẽ
gặp cái khó, cái khổ hơn những lớp lớn. Chính vì điều đó, theo tôi không chỉ là
xây dựng nề nếp học tập mà còn phải xây dựng theo hướng phát huy tính tích
cực của học sinh, đó là vấn đề mang tính thực tiễn cần nghiên cứu và thực hiện.
II. Thực trạng vấn đề nghiên cứu.
1. Thuận lợi.
Qua quá trình dạy học, tôi nhận thấy, việc xây dựng nề nếp học tập có

những thuận lợi nhất định:
- Trong chương trình học ở tuần học đầu tiên, một số môn học có các tiết
học làm quen, đây là cơ hội, thời gian để giáo viên chuẩn bị và thực hiện việc
xây dựng nề nếp học tập.
- Học sinh ngoan, nhiều em chăm chỉ, có ý thức học tập cao. Đa số các em
là người địa phương nên thuận lợi trong việc nắm bắt nội dung cần thực hiện.
- Đa số phụ huynh quan tâm đến con em mình, tạo điều kiện tốt nhất khi
các em đến trường, thường xuyên hỏi han, tạo mối liên hệ giữa phụ huynh với
giáo viên chủ nhiệm và Nhà trường.
- Trong những năm qua, Nhà trường luôn nhận được sự quan tâm từ các
cấp lãnh đạo, cán bộ ngành tạo điều kiện để trường có đầy đủ các thiết bị dạy
Người thực hiện: Trần Thị Kim Huệ4


Một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một.

học, các đồ dùng dạy học trực quan, phòng học khang trang, rộng rãi, số lượng
học sinh trong lớp đảm bảo chất lượng dạy và học.
2. Khó khăn.
Có thể thấy rằng bên cạnh những thuận lợi, còn có những khó khăn như:
- Ở giai đoạn đầu, các em chưa thích nghi với sự thay đổi môi trường
cũng như hình thức học tập, chưa có ý thức học tập và vẫn còn mang trong mình
tâm lí vui chơi là chính.
- Giáo viên chưa nghiêm khắc với học sinh, kinh nghiệm sư phạm còn
hạn chế.
- Một số phụ huynh vì hoàn cảnh khó khăn, làm xa nhà, không có nhiều
thời gian để hướng dẫn, rèn luyện cho con khi ở nhà, dẫn đến tình trạng “khoán
trắng” cho giáo viên.
3. Thực trạng lớp 1C trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi năm học 2016
– 2017.

Quá quá trình dạy học, tôi theo dõi và khảo sát nề nếp học tập ở cuối kì 1
của học sinh lớp 1C năm học 2016 - 2017 được kết quả như sau:
Bảng 1: Bảng khảo sát nề nếp học tập lớp 1C
STT

NHÓM ĐỐI TƯỢNG HỌC SINH

SỐ LƯỢNG

TỈ LỆ

1

Nhóm học sinh hay nói leo, không giơ tay phát
biểu.

10/23

43,5%

2

Nhóm học sinh không chủ động chuẩn bị sách
vở, thường xuyên quên mang sách vở, đồ dùng
học tập.

13/23

56,5%

3

Nhóm học sinh không biết xếp sách vở, đồ
dùng học tập ngăn nắp, không biết cách bảo
quản sách vở, đồ dùng.

13/23

56,5%

4

Nhóm học sinh thường xuyên không học bài ở
nhà.

12/23

52,2%

5

Nhóm học sinh không có thói quen làm theo
hiệu lệnh của giáo viên

11/23

47,8%

6

Nhóm học sinh ngồi học sai tư thế.

13/23

56,5%

Ghi chú: Ở bảng thống kê này, một học sinh có thể nằm trong nhiều nhóm đối
tượng.
Qua bảng thống kê có thể thấy, ở giai đoạn đầu, các em còn gặp rất nhiều
khó khăn trong việc thực hiện nề nếp học tập, điều đó xuất phát từ những
nguyên nhân sau:
Người thực hiện: Trần Thị Kim Huệ5


Một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một.

- Học sinh chưa ghi nhớ được nội dung cần thực hiện, chưa hiểu được tầm
quan trọng của việc xây dựng nề nếp học tập.
- Một số học sinh chưa được rèn luyện nếp sống nề nếp từ nhỏ, tính cách
quá hiếu động hoặc quá thụ động.
- Một số học sinh sống xa cha mẹ, các em không được nhiều sự quan tâm
từ người thân.
- Đa số cha mẹ nuông chiều, hoặc không kiên trì hướng dẫn con làm, làm
hết việc cho con nên các em chưa biết tự phục vụ cho bản thân.
III. Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề.
Với hơn 4 năm dạy lớp Một, tôi nhận thấy bất kì giáo viên chủ nhiệm nào
cũng có những kế hoạch để xây dựng nề nếp học tập và không ai dám chắc rằng
sẽ không gặp khó khăn trong vấn đề này. Và với tôi cũng vậy, từ những khó
khăn với học sinh cũng như của giáo viên chủ nhiệm khi xây dựng nề nếp học
tập phát huy được tính tích cực của học sinh, tôi xin đưa ra một số giải pháp để

hạn chế những khó khăn đó như sau:
- Giải pháp 1: Ổn định tâm lí, tạo môi trường thân thiện cho học sinh.
- Giải pháp 2: Xây dựng nội dung để lập kế hoạch chủ nhiệm.
- Giải pháp 3: Nắm bắt tâm sinh lí, phát huy hiệu quả phương pháp trực
quan.
- Giải pháp 4: Tổ chức tốt công tác phối hợp với Ban cán sự lớp, giáo viên
bộ môn, phụ huynh học sinh.
- Giải pháp 5: Tích cực thực hiện công tác làm gương và nêu gương, khen
thưởng học sinh.
1. Ổn định tâm lí, tạo môi trường thân thiện với học sinh.
Với học sinh đầu cấp, những ngày đầu đến trường luôn gặp những khó
khăn nhất định, đặc biệt là khó khăn về tâm lí.Bước vào một môi trường mới với
bao nhiêu điều lạ, lạ trường, lạ bạn, lạ thầy cô, lạ cả nhiệm vụ học tập,đa phần
các em sẽ cảm thấy lạc lỏng, ngại tiếp xúc. Chính vì lẽ đó, giáo viên chủ nhiệm
mang trên mình nhiệm vụ như một chiếc cầu nối, nối lại tất cả các yếu tố mới
với học sinh của mình, tạo được sự gần gũi, mang đến cho các em một cảm giác
an toàn để từ đó các em có thể mở lòng hơn, tích cực giao lưu với bạn bè hơn.
Để thực hiện được điều này, ở tuần 0, tôi tổ chức cho học sinh một buổi
giao lưu làm quen với trường học, với các bạn trong lớp bằng các hoạt động:
giới thiệu bản thân, giao lưu văn nghệ, tham quan trường học bằng các hình thức
khác nhau nhưtổ chức trò chơi, tham quan thực tế, thi đua,… từ đó giúp các em
tự tin, mạnh dạn thể hiện mình hơn, tạo được tinh thần đoàn kết giữa các học
sinh với nhau.
Ví dụ: Nhằm giúp các em ghi nhớ tên bạn mình, mạnh dạn trước đám
Người thực hiện: Trần Thị Kim Huệ6


Một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một.

đông, sau khi cả lớp giới thiệu, tôi tổ chức cho học sinh chơi trò chơi “ Bắn tên”.

- Nam: “Bắn tên, bắn tên”
- Cả lớp: “Tên gì? Tên gì?”
- Nam: “Tên Vy, tên Vy.”
- Vy: “Bắn tên, bắn tên.”…(tương tự như bạn Nam nhưng sẽ nêu tên một
bạn khác không trùng với tên bạn mình nêu trước đó).
Đối với việc tham quan trường học, tôi tổ chức cho học sinh tham quan
xung quanh trường học, giới thiệu và nêu chức năng các phòng như: phòng thư
viện, phòng thiết bị, phòng giáo viên, công trình vệ sinh, các lớp học… giúp các
em hiểu hơn về môi trường học tập mới, mạnh dạn ra ngoài giao lưu với các bạn
ngoài lớp và các anh chị lớp trên.
Khi các em đã ổn định tâm lí, đã cảm thấy được sự thân thiện của môi
trường học tập mới, chúng ta sẽ lấy đó làm bước đà cho việc hình thành, rèn
luyện nề nếp học tập ban đầu, đó cũng chính là yếu tố góp phần thành công cho
quá trình học tập và rèn luyện sau này.
2. Xây dựng nội dung để lập kế hoạch hình thành nề nếp học tập cho
học sinh.
Nhằm đạt được mục tiêu xây dựng nề nếp học tập, giáo viên cần xây dựng
kế hoạch hình thành và rèn luyện nề nếp học tập thường xuyên và lâu dài. Việc
xây dựng kế hoạch cần thực hiện một số nội dung như sau:
Bảng 2: Các nội dung cần xây dựng trong kế hoạch chủ nhiệm.
ST
T
1

NỘI DUNG

CÁCH THỰC HIỆN

THỜI GIAN

CHUẨN
BỊ

Giới thiệu quy mô - Tham quan thực tế các - Đầu năm
trường lớp cho phòng học, phòng phụ học.
học sinh.
trợ,…
Giới thiệu các - Yêu cầu học sinh mang - Đầu năm
- Bộ sách
môn học của học bộ sách lớp Một để cho học.
lớp 1.
sinh lớp Một.
học sinh lấy sách theo
yêu cầu của giáo viên.

1

Quán triệt việc đi - Cho học sinh học nội - Quán triệt
học đầy đủ và quy vào thời gian đầu.
vào đầu năm
đúng giờ.
học.
- Phối hợp với phụ - Nhắc nhở
huynh cùng thực hiện vì khi cần thiết.
đa số học sinh lớp 1
được ba mẹ đưa đón.

Người thực hiện: Trần Thị Kim Huệ7

Một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một.

2

Hướng dẫn học
sinh chuẩn bị đầy
đủ sách vở, đồ
dùng học tập
trước khi đên lớp;
biết cách bảo
quản đồ dùng học
tập.

- Giới thiệu các loại - Đầu năm
sách, vở.
học.

3

Rèn luyện thói
quen giơ tay phát
biểu khi có ý kiến,
không nói leo.

- Cho học sinh biết khi - Hướng dẫn
nào cần giơ tay phát vào đầu năm
biểu.
và rèn luyện
- Hướng dẫn cách giơ thường
xuyên trong

tay phát biểu.
mỗi tiết học.
- Nhắc nhở học sinh
không được phát biểu
khi chưa có sự đồng ý
của giáo viên.

4

Hướng dẫn tư thế
ngồi viết, cách
cầm bút, cách giơ
bảng con và xóa
bảng đảm bảo vệ
sinh.

- Hướng dẫn và thực - Hướng dẫn
hiện mẫu cho học sinh vào đầu năm
quan sát.
và rèn luyện
- Cho học sinh học thuộc thường
tư thế ngồi viết, nhắc lại xuyên trong
tư thế ngồi viết trước khi mỗi tiết học.

- Hướng dẫn học sinh tự - Hướng dẫn
thực hiện theo thời khóa vào đầu năm.
biểu bằng hình ảnh.
Nhắc
nhở
học sinh khi

cần thiết.
- Hướng dẫn cách bảo
quản bút: đậy nắp sau - Hướng dẫn
khi viết xong; kiểm tra vào đầu năm.
nhở
và thu dọn đồ dùng vào Nhắc
cặp cẩn thận sau mỗi học sinh khi
cần thiết.
buổi học.

- Chuẩn bị
rổ đựng
đồ dùng
trên lớp.
- Trang trí
hình ảnh
đồ dùng ở
góc học
tập.

vào viết bài.
- Hướng dẫn xóa bảng
nhẹ nhàng, hướng xuống
đất để tránh bay bụi phấn
vào các bạn.
5

Rèn luyện thói
quen thực hiện
theo lệnh của giáo

viên.

- Cho học sinh nghe và
quan sát một số lệnh của
giáo viên yêu cầu: lấy
sách, lấy bảng, lấy vở,
vòng tay lên bàng, đọc
trơn, đọc phân tích, đọc
4 mức độ,…

Người thực hiện: Trần Thị Kim Huệ8

- Hướng dẫn Hình
vào đầu năm. ảnh các
- Rèn luyện lệnh.
thường
xuyên.


Một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một.

6

Hướng dẫn cách - Kiểm tra việc dán nhãn - Đầu năm
giữ sách vở sạch tên, bao bọc sách vở của học.
sẽ.
học sinh.
- Nhắc nhở học sinh luôn - Nhắc nhở
giữ tay sạch sẽ trước khi thường
viết bài.

xuyên.
- Nhắc nhở học sinh luôn - Theo dõi,
chuẩn bị giấy lót tay khi nhắc
nhở
viết bài.
thường
xuyên.

7

Phân loại mức độ - Từ kết quả nhận bàn - Đầu năm
học tập của học giao ở mầm non, qua học.
sinh
một tháng học tập, giáo
viên tổ chức phân loại
học sinh tạm thời theo
các nhóm: Chăm học,
lười học, tiếp thu bài tốt,
chậm tiếp thu bài…

8

Hình thành kĩ - Hướng dẫn học sinh tự - Hình thành
năng nhận xét và nhận xét mình từ kết quả và rèn luyện
tự nhận xét.
đã có của giáo viên.
trong
quá
- Hướng dẫn học sinh trình học tập.
nhận xét bạn bằng vốn

hiểu biết của mình.

9

Quán triệt việc - Nhắc nhở học sinh viết - Hình thành
học tập ở nhà.
bài, ôn lại bài đã học.
thói quen ở
gian
- Liên hệ với phụ huynh thời
theo dõi việc học tập của đầu.Kiểm tra
việc
thực
học sinh.
hiện
trong
quá trình học.

10

Thực hiện công - Thành lập Ban cán sự - Thành lập
tác phối hợp
lớp, phân công nhiệm vụ vào đầu năm
cụ thể
học, có thể
- Phối hợp với Ban cán thay đổi sau
sự lớp, giáo viên bộ 2 tháng.
môn, phụ huynh học - Phối hợp
sinh.
thường

xuyên và lâu
dài.

Người thực hiện: Trần Thị Kim Huệ9


Một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một.

Bên cạnh đó, giáo viên luôn chuẩn bị một cuốn sổ tay ghi lại sự tiến bộ
cũng như những biểu hiện bất thường cần khắc phục của học sinh để thuận tiện
cho việc theo dõi, giúp đỡ học sinh.
Việc xây dựng các nội dung trên là cơ sở để giáo viên thực hiện tất cả các
việc theo thời gian đã vạch ra, tránh trường hợp bỏ sót một nội dung nào đó
hoặc không rèn luyện thường xuyên. Đây còn là bước mở đầu cho hành trình
xây dựng và rèn luyện nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp
Một.
3. Nắm bắt tâm sinh lí, phát huy hiệu quả phương pháp trực quan.
Việc nắm bắt cũng như hiểu được tâm lí của từng học sinh và tâm lí lứa
tuổi là rất cần thiết trong giáo dục học sinh tiểu học nói chung và học sinh lớp
Một nói riêng, điều đó ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng giáo dục.
Với giải pháp này, tôi thực hiện đổi mới trong một số nội dung sau:
3.1 Chuẩn bị và bảo quản sách vở, đồ dùng học tập khi đến trường.
Với học sinh lớp Một, tư duy của các em chủ yếu là tư duy trực quan, việc
quan sát hình ảnh sẽ là phương pháp tối ưu nhất trong thời gian này. Ở giai đoạn
đầu năm học các em còn chưa phân biệt được sách, vở, đồ dùng học tập, chưa
nắm được tên các môn học và 100% học sinh đều nhờ ba mẹ, người thân giúp
đỡ. Để giúp HS tự mình chuẩn bị, phát huy năng lực tự phục vụ của học sinh tôi
thực hiện việc làm quen bằng phương pháp quan sát trực quan.
Trước khi đến lớp, các em cần soạn bài, chuẩn bị đồ dùng học tập. Để học
sinh tự thực hiện được, ngày đầu năm học tôi phát mỗi học sinh một Thời khóa

biểu có hình ảnh kèm theo và hình ảnh các đồ dùng học tập để học sinh nhận
biết và chuẩn bị.
Ví dụ 1: Để soạn sách vở trước khi đến lớp, các em sẽ quan sát Thời khóa
biểu sau:
THỜI KHÓA BIỂU _LỚP 1D
9 buổi/tuần
(Áp dụng từ ngày 28/08/2017)
BUỔI

TIẾT

THỨ 2

SÁNG
1

HĐTT

2

Tiếng Việt

THỨ 3

THỨ 4

THỨ 5

THỨ 6

Tiếng Việt

Đạo đức

Toán

Tiếng Việt

Tiếng Việt

Âm nhạc

Tiếng Việt

Tiếng Việt

Người thực hiện: Trần Thị Kim Huệ10


Một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một.

Tiếng Việt

Toán

TN&XH

Tiếng Việt

Toán

Mĩ thuật

Thủ công

Toán

3

4

Thể dục

HĐTT

Toán

Toán

Toán

Toán

Tiếng Việt

Tiếng Việt

Tiếng Việt

Tiếng Việt

1

CHIỀU

Nghỉ

2
Tiếng Việt

Tiếng Việt

Tiếng Việt

Tiếng Việt

3
- Khi phát thời khóa biểu cho học sinh, giáo viên hướng dẫn cách sử
dụng, đọc qua các mục cho học sinh hiểu: Thứ, buổi, buổi nghỉ…và cho các em
thực hiện thử một lần trên lớp. Từ những hình ảnh kèm theo bên dưới môn học
mỗi ngày, học sinh có thể tự soạn đầy đủ sách vở cho mình trước khi đến lớp mà
không cần sự giúp đỡ của người thân.
- Ngoài việc soạn sách vở, giáo viên nhắc nhở học sinh xếp sách vở đúng
theo thứ tự từ trên xuống dưới của mỗi ngày, bảng con để ở cuối cùng. Khi đến
lớp các em sẽ lấy theo đúng thứ tự đã xếp bỏ vào hộc bàn, học xong môn nào,
xếp sách, vở môn đó vào cặp. Việc làm này tuy nhỏ nhưng khắc phục được việc
đến tiết học các em sẽ lục tung cặp để tìm, gây mất thời gian, mất trật tự trong
lớp học, ngoài ra sẽ tránh được việc để quên, thất lạc sách vở khi ra về.
- Ở thời gian đầu thực hiện, phụ huynh chỉ cần kiểm tra lại xem các em đã
sắp xếp đúng hay chưa để có thể kịp thời hỗ trợ khi cần thiết.

- Chúng ta có thể hiểu được tâm lí của học sinh khi mới bước vào buổi
học các em sẽ hứng thú, tích cực hơn những tiết học cuối. Theo khảo sát thực tế,
tôi nhận thấy hầu hết học sinh thích học môn Toán hơn môn Tiếng Việt bởi môn
Toán viết ít, đọc ít và có kết quả rõ ràng, môn Tiếng Việt thì viết nhiều: viết Tập
viết, viết Chính tả, viết bảng con dẫn đến tình trạng lười học. Hiểu được điều
này, khi làm Thời khóa biểu cho lớp, tôi sắp xếp các môn học Toán và Tiếng
Người thực hiện: Trần Thị Kim Huệ11


Một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một.

Việt phù hợp với tâm lí, sở thích của các em. Vào buổi sáng, ở những tiết cuối,
khi cơ thể cảm thấy không còn nhiều năng lượng lại học những môn học không
thuộc sở thích các em, điều này chắc chắn ảnh hưởng đến chất lượng môn học,
tôi xếp học môn Tiếng Việt trước môn Toán sau. Vào buổi chiều, ở đầu tiết các
em thường hay buồn ngủ, tôi xếp học môn Toán trước và Tiếng Việt sau.
Ví dụ 2: Đối với việc chuẩn bị đồ dùng học tập, cũng bằng phương pháp
trực quan, tôi chuẩn bị mỗi học sinh một trang hình ảnh về các đồ dùng học tập
để các em tự chuẩn bị ở nhà.
- Vào đầu giờ học, trước khi vào giờ học, tôi cho 2 phút để học sinh chuẩn bị
đồ dùng vào một cái rổ đặt giữa bàn. Việc chuẩn bị này giúp các em dễ dàng lấy đồ
dùng khi cần, không mất thời gian tìm và tránh trường hợp rơi và hỏng đồ dùng.

Hình 1: Lớp 1D trong giờ Tập viết
- Sau mỗi giờ học, trước khi ra về, tôi cho học sinh 2 phút thu dọn và
kiểm tra đồ dùng học tập. Ở giai đoạn đầu, các em còn hay quên đồ dùng và
không nhớ mình có những đồ dùng gì.Để khắc phục điều này, ngay ở góc học
tập, tôi trang trí các đồ dùng học tập để các em có thể nhìn đó và kiểm tra đồ
dùng trước khi ra về.

Hình 2: Góc học tập lớp 1D
Với việc thực hiện giải pháp trên, tôi nhận thấy học sinh tích cực, tự giác
chuẩn bị và bảo quản sách vở, đồ dùng của mình mà không phụ thuộc vào người
Người thực hiện: Trần Thị Kim Huệ12


Một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một.

thân.Từ đó dần hình thành cho các em năng lực tự phục vụ, tự quản, phát huy tối
đa năng lực của các em.
3.2 Làm quen, thực hiện theo các kí hiệu, hiệu lệnh của giáo viên.
Với học sinh lớp Một, ở tuần học đầu tiên là tuần làm quen, giáo viên
hướng dẫn học sinh hiểu và ghi nhớ các kí hiệu, lệnh ngay trong tuần này như
lệnh: Lấy bảng, lấy sách, đọc các mức độ, đọc trơn, đọc phân tích, lệnh giơ bảng
con, đọc bảng con,… Việc làm này giúp cho sự phối hợp giữa giáo viên và học
sinh được thuận lợi, thoải mái và nhịp nhàng hơn trong quá trình học tập lâu dài.
Đây là lần đầu tiên các em được làm quen với các kí hiệu, lần đầu được nghe
các lệnh khi học tập, vậy giáo viên cần làm thế nào để các em dễ ghi nhớ và chú
ý thực hiện theo. Với sự thuận lợi của hình ảnh trực quan, tôi thực hiện cho học
sinh quan sát bằng những hình vẽ có liên quan, gợi nhớ cho các em hiểu được
mục đích của giáo viên cần các em làm gì.
Qua tìm hiểu thực tế ở một số lớp học cũng như trường học khác, đại đa
số giáo viên sử dụng các chữ cái để lệnh cho học sinh lấy đồ dùng: Lấy sách: kí
hiệu chữ S, lấy vở: kí hiệu chữ V, lấy bảng: kí hiệu chữ B. Với việc làm này,
những học sinh chưa thuộc chữ cái, hoặc ghi nhớ chậm sẽ rất khó nhớ và khó có
thể làm theo. Hiểu được điều này, cũng bằng những chữ cái đó, tôi thêm vào một
số hình vẽ gợi mở, tạo điều kiện cho tất cả đối tượng học sinh đều hiểu và thực
hiện được.
Ví dụ:
- Kí hiệu lấy sách, vở, tôi vẽ hình trang sách, vở:  một bên ghi chữ cái S

hoặc V, và một bên ghi số trang cần mở.
- Kí hiệu lấy bảng là một hình chữ nhật tượng trưng cho cái bảng có ghi
chữ cái B.

Hình 3: Các lệnh hỗ trợ học tập

Người thực hiện: Trần Thị Kim Huệ13


Một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một.

- Kí hiệu đọc theo 4 mức độ: Sử dụng hình các mặt cười từ to đến nhỏ dần
thể hiện 4 mức độ đọc: To – nhỏ - nhẩm – thầm. Việc sử dụng những hình ảnh
sinh động tạo được sự hứng thú cũng như chú ý của học sinh khi giáo viên lệnh
đọc.
- Lệnh đọc trơn: Đưa thước nằm ngang thể hiện việc đọc không tách
tiếng. Lệnh đọc phân tích: đặt thước dọc, nằm giữa phần đầu và phần vần thể
hiện việc đọc theo cơ chế tách đôi.

Đọc trơn

Đọc phân tích

Hình 4, 5: Lệnh đọc trơn và đọc phân tích.
3.3. Rèn luyện ngồi học đúng tư thế ngồi.
Không như ở Mẫu giáo, bước vào lớp Một các em mang trên mình nhiệm
vụ học tập là chính. Việc ngồi bàn học chiếm 90% thời gian đến lớp, chính vì
vậy, việc rèn luyện cho học sinh ngồi học đúng tư thế là việc làm quan trọng,
giúp cho quá trình học tập diễn ra thuận lợi, phòng chống một số bệnh tật về
xương, mắt. Tuy nhiên, có thể thấy rằng ở lứa tuổi năng động, không ngồi yên

được lâu thì việc rèn luyện cho học sinh ngồi đúng tư thế là một điều không dễ
dàng. Các em thường ngồi hướng quay ngang sang bạn bên cạnh, cúi mặt, nằm
dài lên bàn, gác chân lên bàn,…Để khắc phục điều đó, ngay từ đầu năm học, tôi
hướng dẫn cho các em biết tư thế ngồi học đúng: Lưng thẳng, không tì ngực vào
bàn, đầu hơi cúi, mắt cách vở 20cm – 30cm, hai chân song song thoải mái. Cùng
với đó, tôi hướng dẫn học sinh rèn luyện thường xuyên và tự nhắc lại tư thế ngồi
học mỗi ngày.
Ngoài ra, để các em hiểu được tác hại của việc ngồi học không đúng tư
thế, ngay ở góc học tập, tôi sử dụng một số hình ảnh về các bệnh cong vẹo cột
sống, gù lưng, cận thị,… để các em thấy, hiểu được và có ý thức ngồi học đúng
tư thế để bản thân tránh được những bệnh đó, giúp cho quá trình học tập diễn ra
thuận lợi hơn.
Người thực hiện: Trần Thị Kim Huệ14


Một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một.

Hình 6, 7: Hình minh họa các bệnh có thể mắc phải do ngồi học sai tư thế.
4. Tổ chức tốt công tác phối hợp với Ban cán sự lớp, các biệt đội trong
lớp, giáo viên bộ môn, phụ huynh học sinh.
4.1 Thành lập và phối hợp với Ban cán sự lớp, các biệt đội trong lớp.
Ban cán sự lớp là lực lượng nồng cốt, giúp đỡ giáo viên thực hiện các
nhiệm vụ quản lí, tổ chức lớp. Thành viên Ban cán sự lớp được thành lập thông
qua việc ứng cử hoặc đề cử của giáo viên và tập thể lớp dựa trên năng lực cũng
như phẩm chất của học sinh.
Giáo viên chủ nhiệm tổ chức thành lập Ban cán sự lớp, phân công trách
nhiệm cho từng cá nhân, các tổ, nhóm, đồng thời tổ chức thực hiện các hoạt
động theo kế hoạch cá nhân, theo kế hoạch, phong trào thi đua của nhà trường
và của các cấp.
Để tạo cơ hội cho tất cả học sinh được phát huy năng lực của bản thân, tôi

thực hiện thành lập Ban cán sự lớp gồm: Lớp trưởng, lớp phó học tập, lớp phó
lao động, lớp phó văn thể, tổ trưởng, tổ phó, bàn trưởng. Với lực lượng này, tạo
điều kiện cho đa số các em được thể hiện mình, các em chủ động, tích cực hơn
trong học tập để làm gương cho các bạn và còn thể hiện sự có ích của cá nhân
các em trong tập thể lớp.
Cùng với Ban cán sự lớp, giáo viên hướng dẫn Ban cán sự lớp tổ chức,
quản lí việc học tập của bản thân và của các bạn. Mỗi thành viên thực hiện các
nhiệm vụ cụ thể, khác nhau:
- Lớp trưởng: Quản lí chung, nhắc nhở các thành viên trong Ban cán sự
thực hiện nhiệm vụ, nhắc nhở cả lớp chuẩn bị và thu dọn đồ dùng học tập.
- Lớp phó học tập: Kiểm tra việc học tập của các bạn, tổ chức sinh hoạt
học tập phút đầu giờ.
Người thực hiện: Trần Thị Kim Huệ15


Một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một.

- Lớp phó văn thể: Tổ chức trò chơi, văn nghệ cho lớp ở các giờ giải lao.
- Lớp phó lao động: Kiểm tra việc dọn vệ sinh lớp, đôn đốc, nhắc nhở các
tổ trưởng phân công nhiệm vụ dọn vệ sinh, tưới cây,… cho các thành viên trong
tổ.
- Tổ trưởng: Quản lí chung tổ mình.
- Tổ phó: Cùng với tổ trưởng quản lí tổ, khi tổ trưởng vắng, tổ phó chịu
trách nhiệm như một tổ trưởng.
- Bàn trưởng: Nhắc nhở việc chuẩn bị đồ dùng, việc học tập của bạn cùng
bàn. Một tháng thay đổi bàn trưởng một lần để tạo điều kiện cho tất cả học sinh
đều được phát huy năng lực của mình.
Bên cạnh Ban cán sự lớp, tôi thực hiện thành lập các biệt đội trong lớp
như:
- Biệt đội chữ viết đẹp: Thành viên của đội là những học sinh viết chữ

đẹp, giữ vở sạch và học sinh viết tiến bộ. Nhiệm vụ của đội là rèn chữ, kiểm tra
việc rèn chữ của các bạn trong lớp.Trong lớp, học sinh nào viết chữ tiến bộ, đẹp
sẽ được gia nhập vào đội.
- Biệt đội giúp bạn: Thành viên của đội là những học sinh học giỏi, làm
toán nhanh, chính xác, đọc tốt. Nhiệm vụ của đội là giúp đỡ những bạn làm toán
chậm học tốt hơn, kiểm tra việc đọc, việc làm bài tập của các bạn trong lớp dưới
sự phân công của giáo viên chủ nhiệm.
Mỗi tháng sẽ tổ chức tổng kết các biệt đội, gia nhập thành viên mới, tuyên
dương khen thưởng thành viên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.

Hình 8: Tổng kết, khen thưởng học sinh có thành tích tốt trong tháng.
Qua quá trình thực hiện những việc như trên, tôi nhận thấy các em hứng
thú với nhiệm vụ của mình, ham thích, tích cực học hỏi để làm gương cho các
Người thực hiện: Trần Thị Kim Huệ16


Một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một.

bạn, và cũng từ đây, nề nếp học tập của lớp được rèn luyện thường xuyên, giáo
viên chủ nhiệm đỡ bớt phần nào thời gian trong việc rèn nề nếp học tập cho lớp.
4.2 Phối hợp với giáo viên bộ môn.
Cùng với giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn chịu trách nhiệm dạy
các môn chuyên biệt trong lớp gồm các môn: Mĩ thuật, Âm nhạc, Thể dục. Tuy
thời lượng các tiết học không quá nhiều, nhưng các tiết học đó vẫn cần thực hiện
theo nề nếp lớp học đã xây dựng. Để làm được điều này, tôi chủ động trao đổi
với giáo viên bộ môn về một số nội quy, quy tắc trong lớp học để có thể hỗ trợ
rèn luyện nề nếp học tập thường xuyên và lâu dài.Ở thời gian đầu, giáo viên bộ
môn còn ngại, nhưng nhờ sự kiên trì, ủng hộ, phối hợp nhịp nhàng với giáo viên
chủ nhiệm nên nề nếp lớp học được rèn luyện thành thói quen trong học tập.
Ví dụ: Giáo viên bộ môn thường xuyên hướng dẫn học sinh nhận biết

sách, vở của môn học đang dạy,thường xuyên nhắc nhở học sinh tư thế ngồi,
cách phát biểu, cách sử dụng bảng con,…
Giáo viên chủ nhiệm cần quán triệt tư tưởng, suy nghĩ cho học sinh về
tầm quan trọng của tất cả các môn học, không có môn nào xem nhẹ hơn môn
nào, các em cần tôn trọng các thầy cô bộ môn và chăm chỉ học tập ở tất cả các
môn.
4.3 Phối hợp với phụ huynh học sinh.
Ngoài việc xây dựng nề nếp học tập trên lớp thì việc xây dựng nề nếp học
tập ở nhà là một việc làm tất yếu mà phụ huynh đóng vai trò quan trọng. Việc
phối hợp với phụ huynh là một việc làm mà mỗi người giáo viên hay nhà trường
đều thực hiện, nhưng làm thế nào để phối hợp với phụ huynh phát huy được tính
chủ động, tích cực học tập của học sinh khi ở nhà bởi chúng ta có thể hiểu đại đa
số phụ huynh rất yêu thương, chiều chuộng con, đặc biệt khi con còn nhỏ. Ở lứa
tuổi lớp Một, các em còn chưa ý thức được nhiệm vụ của mình do đó phụ huynh
không kiên trì rèn luyện nề nếp học tập cho con mà thường làm thay con. Chính
vì điều đó, các em thường ỷ lại vào ba mẹ và lười thực hiện nhiệm vụ của
mình.Để tránh tình trạng này, giáo viên chủ nhiệm cần có những kế hoạch phối
hợp với phụ huynh học sinh khi xây dựng, rèn luyện nề nếp học tập ở nhà.
Hiện nay, đa số các phần bài học đều được giáo viên hướng dẫn và hoàn
thành ngay tại lớp duy chỉ có phần Tập viết ở nhà thì hoàn thành ở nhà, tuy
nhiên giáo viên vẫn thường giao việc về nhà như đọc lại bài, xem lại bài đã học,
… bởi đa số học sinh chỉ nghe lời cô dặn, cô dặn thì làm, không dặn thì không
làm. Để rèn luyện tính chủ động học tập ở nhà cho các em, tôi phối hợp cùng
phụ huynh lập thời gian biểu cho các em.Tùy vào thời gian sinh hoạt ở mỗi nhà,
phụ huynh linh hoạt sắp xếp thời gian đủ để các em học Toán, học Tiếng Việt,
các môn học khác. Trong thời gian biểu luôn có các nội dung thường xuyên thực
hiện mỗi ngày, không cần cô nhắc các em cũng thực hiện: tập viết, đọc lại bài
mới học và có các nội dung học các môn khác thì thay đổi theo thời khóa biểu.
Ví dụ: Tôi giao nhiệm vụ học Tiếng Việt ở nhà và nhắc học sinh đây là
nhiệm vụ làm mỗi ngày, cô không nhắc thì vẫn tự biết thực hiện.

- Hoàn thành phần tập viết ở nhà: Trong vở Em tập viết lớp 1 có phần kí
Người thực hiện: Trần Thị Kim Huệ17


Một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một.

hiệu hình ngôi nhà có nghĩa là viết ở nhà, các em mở vở và tự biết phải hoàn
thành bài.
- Đọc lại bài mới học 3 - 5 lần: Đối với học sinh lớp 1, ở lớp các em được
làm quen, ghi nhớ vần nhưng để các em đọc thông thạo, ghi nhớ bền vững thì
các em cần đọc đi đọc lại nhiều lần.
Từ việc xây dựng nề nếp ban đầu, các em chủ động hoàn thành nhiệm vụ
ở nhà mà không cần giáo viên, ba mẹ hay người thân nhắc nhở. Để làm được
điều này, ngay từ buổi họp phụ huynh đầu năm, giáo viên chủ nhiệm cần trao
đổi, thống nhất với phụ huynh những nội dung mà giáo viên muốn rèn luyện để
phát huy được tính chủ động, tích cực của học sinh, nhắc nhở phụ huynh tránh
tình trạng làm thay con mà thay vào đó, phụ huynh chỉ kiểm tra, hỗ trợ con khi
thật sự cần thiết. Bên cạnh đó, giáo viên chủ nhiệm cần thường xuyên liên lạc
với phụ huynh để theo dõi tình hình xây dựng và rèn luyện nề nếp học tập ở nhà
của học sinh.
Trong thời đại công nghệ 4.0 như hiện nay, việc liên hệ với phụ huynh
học sinh không còn khó khăn. Giáo viên chủ nhiệm có thể liên hệ với phụ huynh
qua điện thoại, qua mạng xã hội như facebook, zalo,… bên cạnh đó nhà trường
triển khai thực hiện phần mềm VNEDU cũng tạo điều kiện để giáo viên liên hệ
với phụ huynh một cách thường xuyên qua tin nhắn điện thoại mà không mất
nhiều thời gian.
Ví dụ: - Với những phụ huynh sử dụng mạng xã hội như facebook, tôi lập
nhóm Phụ huynh lớp 1D. Có những thông báo chung thì đăng vào nhóm để phụ
huynh được biết. Tại đây, tôi cũng có thể gửi những hình ảnh của học sinh về
các hoạt động học tập, vui chơi ở lớp để phụ huynh tiện theo dõi. Ngoài ra để

trao đổi về tình hình học tập, rèn luyện nề nếp học tập ở lớp cũng như ở nhà của
từng học sinh thì có thể gọi bằng ứng dụng facebook, zalo để có thể trao đổi
thoải mái mà không lo ngại việc tốn phí.
- Với những phụ huynh không sử dụng mạng xã hội, tôi sử dụng phần
mềm VNEDU để nhắn tin nội dung cần thông báo, với phần mềm này, giáo viên
chỉ cần nhắn một tin nhắn và gửi một lần đến tất cả phụ huynh, thuận tiện và tiết
kiệm được nhiều thời gian.
Qua đây, có thể thấy rằng việc tổ chức tốt công tác phối hợp với các lực
lượng như Ban cán sự lớp, giáo viên bộ môn, phụ huynh học sinh giúp cho việc
xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực của học sinh được triệt để,
thường xuyên, lâu dài và bền vững.
5. Tích cực thực hiện công tác làm gương và nêu gương, khen thưởng
học sinh.
Ở lứa tuổi lớp 1 các em dễ chịu sự ảnh hưởng, cũng như tác động từ bên
ngoài nên để thực hiện tốt nhiệm vụ của một giáo viên chủ nhiệm thì trước hết
bản thân giáo viên phải luôn mẫu mực trong mọi việc làm, sinh hoạt, lời nói, khi
đã hứa thì phải thực hiện, nếu không thực hiện phải nêu rõ lí do, luôn tạo niềm
tin cho các em bởi mỗi giáo viên là tấm gương cho học sinh noi theo. Các em
luôn dành trọn sự tin tưởng vào thầy cô của mình, bất kì việc làm nào của thầy
Người thực hiện: Trần Thị Kim Huệ18


Một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một.

cô các em đều cho là đúng và có thể học theo. Chính vì điều đó, người giáo viên
cần chú ý tất cả các mặt từ hành động, thái độ, lời nói đến những việc dù là nhỏ
nhặt nhất.
Ví dụ: Giáo viên xây dựng, rèn luyện cho các em việc lau bảng bằng khăn
và dùng thước để kẻ thì khi lau bảng chi tiết nhỏ giáo viên cũng tránh việc lau
bằng tay hay kẻ một nét nhỏ cũng cần phải dùng thước.

Bên cạnh đó, có thể hiểu rằng bất kì ai cũng muốn được khen và các em
cũng vậy, việc tuyên dương, khen thưởng các em là động lực để các em cố gắng,
tích cực hoạt động, hoàn thành tốt nhiệm vụ học tập của mình hơn. Hiểu được
điều đó, ở lớp tôi thường xuyên tổ chức tổng kết, tuyên dương khen thưởng cho
những cá nhân, những tổ, những biệt đội có nhiều cố gắng trong việc xây dựng,
rèn luyện nề nếp tốt để các em khác noi theo. Đồng thời, cần nhắc nhở nhẹ
nhàng nhưng nghiêm khắc với những cá nhân, tổ còn mắc sai phạm làm ảnh
hưởng đến nề nếp lớp.

Hình 9, 10,: Khen thưởng học sinh thực hiện tốt nhiệm vụ
Ngoài việc tuyên dương, khen thưởng của giáo viên, tôi tổ chức, hướng
dẫn Ban cán sự lớp nhận xét và tuyên dương bạn của mình vào những tiết học
hay những tiết sinh hoạt lớp cuối tuần, qua đây, tạo cơ hội để các em phát triển
kĩ năng giao tiếp, chủ động trước đám đông.
Việc thực hiện giải pháp này, giáo viên tạo được niềm tin, động lực rất lớn
để học sinh phát huy tính chủ động, tích cực trong việc xây dựng, rèn luyện nề
nếp học tập lâu dài.
IV. Tính mới của giải pháp.
Với mỗi giáo viên chủ nhiệm, việc xây dựng nề nếp học tập của lớp là
nhiệm vụ mà bất kì người giáo viên nào cũng có kế hoạch và thực hiện. Tuy
nhiên, trong đề tài này, tôi mong muốn không chỉ dừng lại ở việc xây dựng nề
nếp học tập mà phải xây dựng nề nếp học tập phát huy được tính tích cực của
Người thực hiện: Trần Thị Kim Huệ19


Một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một.

học sinh, đáp ứng được mục tiêu cũng như những đổi mới trong giáo dục hiện
nay, tránh tình trạng thiết lập nề nếp học tập cho học sinh một cách rập khuôn,
máy móc.

Từ những khó khăn đã trải qua trong quá trình xây dựng nề nếp học tập
cho học sinh ở những năm trước, tôi nghiên cứu biện pháp mới để thực hiện một
số nội dung xây dựng nề nếp học tập cho học sinh lớp Một được nhẹ nhàng,
thoải mái và mang lại kết quả khả quan hơn.
Với đề tài này, tôi xây dựng 5 giải pháp, trong đó có một số biện pháp
mới mà bản thân đã nghiên cứu và thực hiện như sau:
Với giải pháp “Nắm bắt tâm sinh lí, phát huy hiệu quả phương pháp trực
quan” tôi xây dựng biện pháp sử dụng thời khóa biểu hình ảnh, công cụ hỗ trợ từ
góc học tập và sự sinh động trong các lệnh của giáo viên. Biện pháp này góp
phần giúp học sinh chủ động, tạo được hứng thú cho các em trong việc chuẩn bị
và bảo quản sách vở, đồ dùng học tập mà không phụ thuộc vào ba mẹ, người
thân. Khắc phục tình trạng hay quên sách vở, đồ dùng học tập của học sinh trước
khi đến lớp và khi đi học về. Sự sinh động từ những hình ảnh gợi mở, liên quan
đến lệnh của giáo viên tạo được sự chú ý, hứng thú cho học sinh và đặc biệt hơn
nữa là mọi đối tượng học sinh đều dễ dàng ghi nhớ và thực hiện một cách chủ
động, nhanh chóng. Ngoài ra, tôi sử dụng hình ảnh về các bệnh do ảnh hưởng từ
việc ngồi học không đúng tư thế, từ đó các em thấy, hiểu hơn về tầm quan trọng
của việc ngồi học đúng tư thế, chủ động điều chỉnh tư thế ngồi học của mình.
Với giải pháp “Tổ chức tốt công tác phối hợp với Ban cán sự lớp, các biệt
đội trong lớp, giáo viên bộ môn, phụ huynh học sinh.” Tôi chú trọng tổ chức tốt
công tác phối hợp, đặc biệt thực hiện thành lập các biệt đội chuyên trách, phát
huy tối đa năng lực của các thành viên trong đội, xây dựng lực lượng nồng cốt
hỗ trợ đắc lực cho giáo viên chủ nhiệm trong quá trình xây dựng nề nếp học tập.
Ngoài ra, tôi đổi mới việc phối hợp với phụ huynh học sinh theo thời đại
công nghệ 4.0 thông qua các trang mạng xã hội, qua phần mềm VNEDU – Mạng
Giáo dục Việt Nam.
Các giải pháp “Ổn định tâm lí, tạo môi trường thân thiện với học sinh”,
“Xây dựng nội dung để lập kế hoạch hình thành nề nếp học tập cho học sinh.”
và “Tích cực thực hiện công tác làm gương và nêu gương, khen thưởng học
sinh.” là các giải pháp hỗ trợ cho các giải pháp mới nêu trên được thực hiện tốt

hơn.
V. Hiệu quả của sáng kiến.
Từ việc thực hiện các giải pháp đã nghiên cứu, tôi nhận thấy, việc xây
dựng nề nếp học tập cho học sinh lớp Một dễ dàng hơn, đồng thời phát huy được
tính tích cực, chủ động của học sinh, đáp ứng nhu cầu của đổi mới giáo dục hiện
nay.
Qua việc áp dụng các giải pháp đã nghiên cứu, tôi nhận được kết quả khả
Người thực hiện: Trần Thị Kim Huệ20


Một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một.

quan hơn, đạt được mục tiêu cần thực hiện, cụ thể như sau:
Bảng 3: Bảng thống kê so sánh số học sinh hình thành nề nếp học tập
cuối kì 1 của học sinh lớp 1C, năm học 2016 – 2017 và học sinh lớp 1D năm
học 2017 - 2018 của Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi:

Nề nếp học tập

Cuối kì 1
Năm học: 2016 2017

Cuối kì 1
Năm học: 2017 2018

Tỉ lệ
tăng

Số học
sinh

Tỉ lệ

Số học
sinh

Tỉ lệ

Biết cách giơ tay phát
biểu.

13/23

57,5%

17/23

73,9%

16,4%

Tự chuẩn bị sách vở, đồ
dùng học tập đầy đủ.

10/23

44,5%

15/23

65,2%

20,7%

Biết xếp sách vở, đồ
dùng học tập ngăn nắp,
biết cách bảo quản sách
vở, đồ dùng.

10/23

44,5%

14/23

60,9%

16,4%

Thường xuyên học bài ở
nhà.

11/23

47,8%

15/23

65,2%

17,4%

Hiểu và nhanh chóng
thực hiện theo hiệu lệnh
của giáo viên

15/23

65,2%

18/23

78,3%

12,8%

Học sinh ngồi viết đúng
tư thế.

12/23

52,1%

15/23

65,2%

13,1%

Qua quá trình tôi nghiên cứu, thực hiện các giải pháp trên đã mang lại kết

quả nhất định. Ở cuối học kì 1 năm học 2017 – 2018 số học sinh nhanh chóng
hình thành và thường xuyên rèn luyện nề nếp học tập có xu hướng tăng hơn so
với mặt bằng chung các năm trước, cụ thể: Học sinh biết cách giơ tay phát biểu
tăng 16,4%, học sinh tự chuẩn bị sách vở, đồ dùng học tập đầy đủ tăng 20,7%,
học sinh biết xếp sách vở, đồ dùng học tập ngăn nắp, biết cách bảo quản sách
vở, đồ dùng tăng 16,4%, học sinh thường xuyên học bài ở nhà tăng 17,4%, học
sinh hiểu và nhanh chóng thực hiện theo hiệu lệnh của giáo viên tăng 12, 8%,
học sinh ngồi viết đúng tư thế tăng 13,1%.
Từ những kết quả đạt được đó, năm học 2018 – 2019 tôi tiếp tục áp dụng
Người thực hiện: Trần Thị Kim Huệ21


Một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một.

các giải pháp trên và mang lại hiệu quả cao.
Bảng 4: Bảng thống kê số học sinh hình thành nề nếp học tập cuối kì 1
của học sinh lớp 1D, năm học 2018 – 2019.

Nề nếp học tập

Cuối kì 1
Năm học: 2018 - 2019
Số học sinh

Tỉ lệ

Biết cách giơ tay phát biểu.

20/26

76,9%

Tự chuẩn bị sách vở, đồ dùng học tập
đầy đủ.

18/26

69,2%

Biết xếp sách vở, đồ dùng học tập
ngăn nắp, biết cách bảo quản sách vở,
đồ dùng.

3%
4%
0,6%

16/26

61,5%

17/26

65,4%

Hiểu và nhanh chóng thực hiện theo
hiệu lệnh của giáo viên

21/26

80,8%

Học sinh ngồi viết đúng tư thế.

17/26

65,4%

Thường xuyên học bài ở nhà.

Tỉ lệ tăng so
với năm học
2017 - 2018

0,2%
2,5%
0,2%

Bên cạnh đó, các em còn nâng cao ý thức học tập, rèn luyện, chủ động,
tích cực hơn trong việc phục vụ cho bản thân, dần hình thành và phát huy năng
lực tự phục vụ, tự quản.
Ngoài những kết quả đạt được, tôi nhận thấy ở các em một sự cẩn thận,
tính kỉ luật cao, xây dựng cho các em một nền móng chắc chắn, một bước đầu
vững vàng, một hành trang quan trọng cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài, góp
phần thực hiện mục tiêu “Giáo dục toàn diện” của Giáo dục.
Phần thứ ba: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ.
I. Kết luận.
Xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh là một nhiệm
vụ mang tính thời đại, góp phần đáp ứng yêu cầu cơ bản của đổi mới giáo dục
hiện nay.

Để vận dụng tốt các giải pháp mà đề tài nêu ra một cách có hiệu quả nhằm
xây dựng nề nếp học tập ở học sinh lớp Một trước hết giáo viên cần chủ động
nghiên cứu, linh hoạt sử dụng các giải pháp, phát huy tối đa mục đích của giải
Người thực hiện: Trần Thị Kim Huệ22


Một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một.

pháp đó. Bên cạnh đó, giáo viên cần tìm hiểu hoàn cảnh, nắm bắt tâm lí từng
học sinh, xây dựng tốt kế hoạch chủ nhiệm, kiên trì, nổ lực không ngừng, tìm
tòi, học hỏi, sáng tạo những biện pháp dạy học phù hợp nhất với hoàn cảnh, với
đối tượng học sinh.Bên cạnh đó, giáo viên cần tạo điều kiện cho mỗi cá nhân
học sinh bộc lộ và phát triển khả năng, năng khiếu của mình trong quá trình học
tập và rèn luyện.
II. Kiến nghị.
Từ thực tế giảng dạy hiện nay cũng như những nội dung tôi mong muốn
đạt được, tôi đưa ra một số kiến nghị sau:
- Về phía các cấp lãnh đạo.
+ Tạo điều kiện tốt nhất trong việc đầu tư cơ sở vật chất, các thiết bị, đồ
dùng dạy học.
+ Thường xuyên tổ chức các buổi chuyên đề về công tác chủ nhiệm,giao
lưu, học hỏi kinh nghiệm, không ngừng nâng cao kĩ năng, nghiệp vụ sư phạm.
- Về phía nhà trường:
+ Tuyên truyền và vận động phụ huynh tích cực phối hợp cùng giáo viên
trong việc giáo dục học sinh.
+ Có hình thức khen thưởng đối với giáo viên thực hiện tốt công tác chủ
nhiệm.
- Về phía giáo viên:
+ Không ngừng học hỏi, đúc kết kinh nghiệm, nâng cao nghiệp vụ cho
bản thân.

+ Xây dựng tốt kế hoạch chủ nhiệm, sử dụng và phát huy tối đa công
dụng các đồ dùng trực quan.
+ Thường xuyên liên hệ với phụ huynh học sinh, tìm hiểu hoàn cảnh, nắm
bắt tính cách, tâm lí từng học sinh.
Trên đây là một số giải pháp nhầm xây dựng nề nếp học tập phát huy tính
tích cực cho học sinh lớp Một. Trong khi viết, không thể tránh khỏi thiếu sót, rất
mong nhận được sự chia sẻ, góp ý từ bạn đồng nghiệp và từ Hội đồng chấm
sáng kiến để sáng kiến kinh nghiệm được hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Quảng Điền, ngày 10 tháng 4 năm 2019
Người thực hiện

Trần Thị Kim Huệ

Người thực hiện: Trần Thị Kim Huệ23


Một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Điều lệ trường Tiểu học – Bộ Giáo dục và Đào tạo.
2. Nghị quyết Hội nghị TW8 khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và
đào tạo.
3. Giáo trình Tâm lí học Tiểu học – GS.TS Bùi Văn Huệ.
4. Tài liệu Chủ nhiệm lớp cấp Tiểu học – Bộ Giáo dục và Đào tạo.
5. Kĩ năng công tác Giáo viên chủ nhiệm – NXB Lao Động

Người thực hiện: Trần Thị Kim Huệ24

Một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp Một.

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM SÁNG KIẾN CẤP TRƯỜNG
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
(Ký tên, đóng dấu)

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM SÁNG KIẾN CẤP HUYỆN
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
(Ký tên, đóng dấu)

Người thực hiện: Trần Thị Kim Huệ25