Giáo án Ngữ văn 8 bài 26: Hội thoại

HỘI THOẠI
I.MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
-Hiểu khái niệm vai xã hội trong hội thoại .
-Biết xác định thái độ đúng đắn trong quan hệ giao tiếp .
II.KIẾN THỨC, KỸ NĂNG:
1. Kiến thức:
Vai xã hội trong hội thoại.
2. Kĩ năng:
Xác định được các vai xã hội trong cuộc thoại.
III.HƯỚNG DẪN-THỰC HIỆN:
HOẠT ĐỘNG THẦY

HOẠT ĐỘNG TRÒ

NỘI DUNG

*Hoạt động 1 :Khởi động.
1.ổn định :Kiểm diện, trật tự
2.KTBC:
3.Bài mới: GV giới thiệu
*Hoạt động2:Hình thành
khái niệm.

I. Vai Xã Hội trong hội
thoại:

-GV gợi dẫn: Trong cuộc
sống hằng ngày, người nào
cũng có mối quan hệ XH.
Sau đó GV yêu cầu HS tìm
hiểu đoạn văn trích I. SGK

- Vai XH là vị trí của người

-HS đọc đoạn trích trả lời


tr 92 trả lời câu hỏi.
- Quan hệ giữa các nhân
vật tham gia hội thoại trích
trên là quan hệ gì? ai ở vai
trên, ai là vai dưới?

câu hỏi.

tham gia hội thoại đối với
người khác trong cuộc
thoại vai XH được xác định
bằng các quan hệ XH.

-HSTL: Quan hệ gia tộc

- Cách đối xử của người cô
- Quan hệ trên – dưới hay
Người
cô
của
Hồng
là
vai
có gì đáng chê trách?(HSngang hàng (theo tuổi tác,

trên,
Hồng
là
vai
dưới.
YK)
thứ bậc trong gia đình và
XH).
- cách đối xử thiếu thiện
chí, không phù hợp với
quan hệ ruột thịt vừa không
thể hiện thái độ đúng mực - Quan hệ thân – sơ (Theo
-Tìm các chi tiết cho thấy của người trên đối với mức độ quen biết thân tình)
nhân vật chú bé Hồng đã người dưới.
cố gắng kìm nén sự bất
bình của mình để giữ thái -HS: các chi tiết:
độ lễ phép. (HS-YK)
. . tôi cúi đầu không đáp. .
Tôi lại im lặng cúi đầu
xuống đất. . . Cổ họng tôi - Vì quan hệ XH vốn rất đa
đã nghẹn ứ khóc không ra dạng nên vai XH cua mỗi
Giải thích vì sao Hồng tiếng. . . .
người cũng đa dạng, nhiều
phải làm như vậy?.
chiều khi tham gia hội
- Bé Hồng cố gắng kìm nén thoại, mỗi người cần xác
- GV cho Hs đọc ghi nhớ.
vì biết rằng mình là bề dưới định đúng vai của mình để
phải tôn trọng bề trên.
chọn cách nói cho phù hợp.

HS đọc ghi nhớ và ghi vào
*Hoạt động 3: luyện tập
- GV hướng dẫn HS làm
bài tập.

II. Luyện tập:


Bài tập 1:

1.Bài tập 1:

Tìm những chi tiết trong
bài “Hịch tướng sĩ” thể
hiện thái độ vừa nghiêm
khắc vừa khoan dung của
Trần Quốc Tuấn đối với
binh sĩ dưới quyền .

- Thái độ nghiêm khắc: Nay các người ngồi nhìn chủ
nhục mà không biết lo, thấy Nước nhục mà không biết
thẹn. .
- Thái độ khoan dung: Nếu các người biết chuyện tập
sách này, theo lời dạy bảo của ta thì mới phải đạo thần
chủ. . . . Ta viết ra bài hịch này để các ngươi biết bụng ta.

GVHD và HS thực hiện
sau đó GV sửa bài.
Bài tập 2:
Đọc đoạn trích và trả lời

câu hỏi: (SGK tr 94)

Bài tập 2: có 3 câu hỏi

GVHD cho HS thảo luận
a. Xét về địa vị XH, ông giáo là người có địa vị cao hơn
trong 4 phút.
1 nông dân nghèo như lão Hạc. Nhưng xét về tuổi tác thì
GV gọi HS trình bày sau lão Hạc có vị trí cao hơn.
đó sửa bài.
b. Ông giáo nói với lão Hạc bằng lời lẽ ôn tồn, thân mật
nắm lấy vai lão, mời lão hút thuốc, uống nước, ăn khoai.
Trong lời lẽ ông Giáo gọi lão Hạc là cụ xưng hô gộp 2
người: “ông con mình” (thể hiện sự kính trọng) xưng
“tôi” (quan hệ bình đẳng).
c. Lão Hạc gọi người đối thoại với mình là ông giáo,
dùng từ “dạy” thay từ “nói” (thể hiện sự tôn trọng) đồng
hồ xưng hô gộp 2 người là “chúng mình”, cách nói đùa
thể hiện sự thân tình.
Nhưng qua cách nói của Lão hạc ta thấy vẫn có 1 nỗi
buồn, 1 sự giữ khoảng cách; cười đưa đà, cười gượng, từ
chối chuyện ăn khoai, uống nước với ông giáo.
*Hoạt động 4:Củng cố -Dặn dò.


-vai xã hội được xác định bằng các quan hệ xã hội nào? (HS-YK)
- Về học bài, làm bài tập 3(GVHDHS làm)
- Chuẩn bị bài: Tìm hiểu yếu tố biểu cảmtrong văn nghị luận.
+ Yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận.(HS-YK)
+Xem trước phần luyện tập.