Giáo án Ngữ văn 8 bài 15: Thuyết minh về một thể loại văn học

Tuần 16 Tiết 61

THUYẾT MINH VỀ MỘT THỂ LOẠI VĂN HỌC
A-MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giúp hs:
1.Kiến thức: Thấy được muốn làm bài văn thuyết minh chủ yếu phải dựa
vào quan sát, tìm hiểu, tra cứu.
2.Rèn luyện kĩ năng quan sát, nhận thức, dùng kết quả quan sát mà làm bài
thuyết minh.
3.Thái độ: Giáo dục hs ý thức nghiêm túc trong học tập.
B- CHUẨN BỊ:
1.Thầy: Giáo án, sgk, sgv, TKBG.
2 Trò: Sgk, vở ghi, chuẩn bị bài theo nd câu hỏi trong sgk
C- TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
Hoạt động 1: ÔĐTC:
Hoạt động 2:Kiểm tra sự chuẩn bị của hs:
? Nêu cách làm bài văn thuyết minh?
Hoạt động 3: Tổ chức dạy - học bài mới:

Hoạt động của thầy và trò

Yêu cầu cần đạt
I-Từ quan sát đến mô tả, thuyết minh đặc


-Đọc đề bài

điểm một thể loại văn học:

? Đọc lại 2 bài thơ “Đập đá ở
Côn Lôn” và “Cảm tác vào nhà
ngục Quảng Đông” và cho biết

mỗi bài có mấy dòng? Có bao
nhiêu chữ / câu? Số lượng câu
chữ như thế có bắt buộc không?

a. Đề bài: Thuyết minh đặc điểm thơ Thất ngôn
bát cú Đường luật.

? Hãy ghi kí hiệu bằng, trắc cho
hai bài thơ đó?

-8 dòng / bài, 7 tiếng / dòng (bắt buộc, không
được thêm, bớt)
b.Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác
TBBTTBB
TTBBTTB
TTBBBTT
TBTTTBB
TBBTBBT
TTBBTTB
BTTBBTT
BBBTTBB
Đập đá ở Côn Lôn
BBTTTBB
BTBBTTB
TTTBBTT
BBTTTBB
TBBTBBT
BTBBTTB

? Xác định “đối”, “niêm” giữa

các dòng?

BTTBBTT
BBBTTBB
C.Theo luật:
“Nhất, tam, ngũ bất luận

? Xác định các vần trong hai bài
thơ?

? Xác định cách ngắt nhịp trong
hai bài thơ?
-Hd hs lập dàn bài

Nhị, tứ, lục phân minh”
( Không cần xét các tiếng 1,3,5. Chỉ xem xét
“đối”, “niêm” ở các tiếng thư 2,4,6)
d.Bài “Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác”: tù,
thù, châu, đâu: vần bằng
-Bài “Đập đá ở Côn Lôn”: Lôn, non, hòn, son,
con: vần bằng
e.Nhịp 4/3
2.Lập dàn bài:
a.MB: nêu những hiểu biết của em về thơ thất
ngôn bát cú
b.TB: Giới thiệu các đặc điểm của thể thơ:
-Số câu, số chữ trong một bài
-Quy định bằng, trắc của thể thơ

-Cách gieo vần

? Vậy, muốn thuyết minh đặc
điểm của 1 thể loại văn học thì
chúng ta cần làm gì? Trong khi
nêu đặc điểm cần lưu ý gì?
? Thuyết minh đặc điểm chính
của truyện ngắn trên cơ sở các

-Cách ngắt nhịp
c.KB: Nêu vai trò của thể thơ từ xưa đến nay
*Ghi nhớ: SgkT154


truyện đã học: Tôi đi học, Lão
Hạc, Chiếc lá cuối cùng?

II-Luyện tập:
BT1:
-Bước 1: Định nghĩa truyện ngắn là gì? (Xem
bài tham khảo trong sgk)
-Bước 2: giới thiệu các yếu tố của truyện ngắn
1.Tự sự:
a.Là yếu tố chính, quyết định cho sự tồn tại cho
một truyện ngắn
b.Gồm: Sự việc chính và nhân vật chính
VD: Sự việc chính: Lão Hạc giữ tài sản cho con
bằng mọi giá
-Nhân vật chính: Lão Hạc
Ngoài ra còn có các sự việc và nhân vật phụ

2.Mtả, biểu cảm, đánh giá:
-Là yếu tố bổ trợ giúp cho truyện ngán sinh
động, háp dẫn
-Thường đan xen các yếu tố tự sự
3.Bố cục, lời văn, chi tiết:
-Bố cục chặt chẽ, hợp lí
-Lời văn trong sáng, giàu hình ảnh
-Chi tiết bất ngờ, độc đáo.


Hoạt động 4. Củng cố:
-Nêu phương pháp thuyết minh về một thể loại văn học?
Hoạt động 5. HDVN:
-Nắm chắc nd bài học
-Soạn bài “Muốn làm thằng Cuội”