LUẬN VĂN PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC CÔNG NHÂN KỸ THUẬT TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN SƠN TỔNG HỢP HÀ NỘI

B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR

NG

B XÂY D NG

I H C KI N TRÚC HÀ N I
---------------------------

NCS ÀO PH

NG ANH

T CH C KHÔNG GIAN
I M DỂN C
NÔNG THÔN TRONG HÀNH LANG XANH HÀ N I

LU N ÁN TI N S KI N TRÚC

HÀ N I - 2019


B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR

NG

B XÂY D NG

I H C KI N TRÚC HÀ N I

---------------------------

NCS ÀO PH

NG ANH

T CH C KHÔNG GIAN
I M DỂN C
NÔNG THÔN TRONG HÀNH LANG XANH HÀ N I

CHUYÊN NGÀNH KI N TRÚC

MÃ S : 62.58.01.02

NG
IH
NG D N KHOA H C
1. PGS.TS. KTS TR NH H NG OÀN
2. PGS.TS. KTS L NG TÚ QUYểN

HÀ N I - 2019


L I CAM OAN
Tôi xin cam đoan lu n án ti n s ắT ch c không gian

đi m dơn c nông

thôn trong hành lang xanh Hà N i” lƠ công trình nghiên c u c a riêng tôi. Các s
li u, tài li u trong lu n án là trung th c vƠ ch a đ

c công b trong b t k công trình

nghiên c u nào.

Hà N i, n m 2019
Nghiên c u sinh

Ơo Ph

ng Anh


L IC M

N

Tôi xin bày t s bi t n chân thành và sâu s c đ n PGS.TS. Tr nh H ng
oàn và PGS.TS. L

ng Tú Quyên đã t n tình h

ng d n, đ ng viên, khuy n khích

tôi trong su t quá trình th c hi n Lu n án.
Tôi xin trân tr ng c m n tr

ng

i h c Ki n trúc Hà N i, khoa Sau đ i h c,

B môn Sau đ i h c Nhà , Khoa Quy ho ch
Khoa, Phòng ban khác trong Tr

ô th và Nông thôn c ng nh các

ng đã t o đi u ki n t t nh t giúp tôi hoàn thành

Lu n án này.
Tôi c ng xin chân thành c m n các Th y, Cô giáo, các nhà khoa h c cùng các
anh ch đ ng nghi p đã trao đ i, đóng góp nhi u ý ki n quý báu giúp tôi hoàn thi n
h n Lu n án.
Tôi xin đ

c đ c bi t g i l i c m n t i Gia đình vì đã luôn đ ng hành, đ ng

viên, h tr và giúp đ tôi trong su t quá trình th c hi n Lu n án.

Hà N i, n m 2019
Nghiên c u sinh

Ơo Ph

ng Anh


I

M CL C
M CL C

......................................................................................................... I

DANH M C CÁC CH

VI T T T ................................................................. IV

DANH M C CÁC HỊNH V .............................................................................. V
DANH M C CÁC B NG............................................................................... VIII
M

U

........................................................................................................ 1

1. Lý do ch n đ tài ............................................................................................... 1
2.

it

ng và ph m vi nghiên c u ..................................................................... 2

3. M c đích nghiên c u ......................................................................................... 2
4. Ph

ng pháp nghiên c u................................................................................... 3

5. ụ ngh a khoa h c và th c ti n c a đ tài .......................................................... 4
6. Nh ng đóng góp m i c a lu n án ..................................................................... 4
7. Các khái ni m s d ng trong lu n án ................................................................ 5

8. C u trúc lu n án................................................................................................. 6
CH

NG 1: T NG QUAN V T CH C KHỌNG GIAN

I M DỂN C

NỌNG THỌN TRONG HÀNH LANG XANH HÀ N I .................................... 7
1.1. So sánh hành lang xanh Hà N i v i hƠnh lang xanh vƠ vƠnh đai xanh trên th
gi i ....................................................................................................................... 7
1.2. T ch c không gian

đi m dơn c nông thôn trong hƠnh lang xanh trên th

gi i ..................................................................................................................... 14
1.2.1. T ch c không gian ..................................................................... 15
1.2.2. T ch c ki n trúc nhƠ .................................................................. 18
1.2.3. Các bài h c kinh nghi m ................................................................ 20
1.3. Th c tr ng t ch c không gian

đi m dơn c nông thôn trong hành lang

xanh Hà N i ........................................................................................................ 22
1.3.1. Th c tr ng hƠnh lang xanh HƠ N i ................................................ 23
1.3.2. Th c tr ng không gian

đi m dơn c nông thôn ........................... 25

1.3.3. Th c tr ng ki n trúc nhƠ .............................................................. 33
1.4. Các công trình nghiên c u liên quan ........................................................... 40

II
CH

NG 2: C

DỂN C

S

KHOA H C V

T

CH C KHỌNG GIAN

I M

NỌNG THỌN TRONG HÀNH LANG XANH HÀ N I ................. 44

2.1. C s lý thuy t ............................................................................................. 44
2.1.1. Lý thuy t v quy ho ch đô th vƠ nông thôn .................................. 44
2.1.2. Lý thuy t v t ch c không gian

đi m dơn c nông thôn ........... 45

2.1.3. Lý thuy t v t ch c ki n trúc nhƠ

nông thôn ............................. 46

2.2. C s pháp lý................................................................................................ 49
2.2.1. Các v n b n quy ph m pháp lu t .................................................... 49
2.2.2. Các quy chu n, tiêu chu n .............................................................. 50
2.2.3. Các đ nh h

ng, chi n l

c vƠ quy ho ch liên quan ...................... 53

2.3. Các y u t tác đ ng đ n t ch c không gian

đi m dơn c nông thôn trong

hƠnh lang xanh HƠ N i ........................................................................................ 59
2.3.1. Y u t t nhiên................................................................................ 59
2.3.2. Y u t kinh t xư h i ....................................................................... 62
2.3.3. Các đ c tr ng v t ch c không gian

đi m dơn c nông thôn .... 64

2.3.4. Tác đ ng c a đô th hóa, công nghi p hóa .................................... 69
2.3.5. Y u t tác đ ng c a khu v c hƠnh lang xanh ................................. 70
2.3.6. M t s ch tiêu áp d ng cho không gian

đi m dơn c nông thôn 73

2.3.7. Y u t phơn lo i đi m dơn c nông thôn trong hƠnh lang xanh ..... 75
2.4. Kinh nghi m th c ti n .................................................................................. 76
2.5. Nh n xét chung............................................................................................. 84

CH

NG 3: GI I PHÁP T

CH C KHỌNG GIAN

I M DỂN C

NỌNG THỌN TRONG HÀNH LANG XANH HÀ N I .................................. 85
3.1. Quan đi m vƠ m c tiêu ................................................................................ 85
3.1.1. Quan đi m ....................................................................................... 85
3.1.2. M c tiêu .......................................................................................... 85
3.2. Nguyên t c và quy trình ............................................................................... 88
3.2.1. Nguyên t c ...................................................................................... 88
3.2.2. Quy trình ......................................................................................... 88


III
3.3.

xu t gi i pháp t ch c không gian
3.3.1.

..................................................... 90

xu t các bi n pháp ki m soát phát tri n .................................... 90

3.3.2 Xác đ nh tiêu chí t ch c không gian ........................................... 91
3.3.3. Phơn lo i đi m dơn c nông thôn trong hƠnh lang xanh HƠ N i .... 94
3.3.4.

xu t gi i pháp nh m t ng c

ng kh n ng ti p c n .................. 99

3.3.5. T ch c không gian ................................................................... 103
3.4.

xu t gi i pháp t ch c ki n trúc nhà
3.4.1.

xu t các tiêu chí cho nhƠ

3.4.2. Phơn lo i nhƠ

................................................ 113

nông thôn ..................................... 113

nông thôn ............................................................ 114

3.4.3. Gi i pháp t ch c xơy m i nhƠ

có ch c n ng truy n th ng ...... 115

3.4.4. Gi i pháp t ch c xơy m i nhƠ

có ch c n ng m i .................... 123

3.4.5. Gi i pháp c i t o nhƠ

hi n tr ng ch a phù h p tiêu chí ............ 128

3.4.6. Các gi i pháp k thu t, môi tr

ng, n ng l

ng .......................... 130

3.5. Nghiên c u áp d ng ................................................................................... 131
3.6. Bàn lu n v k t qu nghiên c u ................................................................. 143
K T LU N VÀ KI N NGH ........................................................................... 146
BÀI BÁO KHOA H C Ã CỌNG B LIểN QUAN

N LU N ÁN............. i

TÀI LI U THAM KH O ..................................................................................... ii


IV

DANH M C CÁC CH

VI T T T

TT

Ch vi t t t

N i dung

1

HLX

Hành lang xanh

2

V X

VƠnh đai xanh

3

DCNT

Dơn c nông thôn

4

TH

5

QHC

Quy ho ch chung

6

NCS

Nghiên c u sinh

7

BSH

8

KCN

ô th hóa

ng b ng sông H ng
Khu công nghi p


V

DANH M C CÁC HÌNH V
Hình 1.1: Hành lang xanh Hà N i vƠ ý t

ng th c hi n ...................................... 9

Hình 1.2: So sánh hình d ng hành lang xanh, vƠnh đai xanh ............................. 11
Hình 1.3: M t s không gian xanh bi n th c a vƠnh đai xanh .......................... 14
Hình 1.4: Không gian

đi m dơn c nông thôn trong vƠnh đai xanh Tokyo .... 15

Hình 1.5: VƠnh đai xanh London ........................................................................ 16
Hình 1.6: VƠnh đai xanh Seoul ........................................................................... 17
Hình 1.7: VƠnh đai xanh B c Kinh ..................................................................... 18
Hình 1.8:

a gi i hành chính các huy n ti n hành kh o sát ............................. 22

Hình 1.9: So sánh s d ng đ t m t s hành lang xanh, vƠnh đai xanh .............. 23
Hình 1.10: S d ng đ t trong hành lang xanh Hà N i qua các th i k .............. 23
Hình 1.11: Các d án trong hành lang xanh Hà N i n m 2011 .......................... 24
Hình 1.12: Phân b đi m dơn c nông thôn hƠnh lang xanh HƠ N i, 2016 ....... 26
Hình 1.13: T

ng quan phơn b , t l di n tích đi m dơn c nông thôn ........... 26

Hình 1.14: So sánh s d ng đ t trong hành lang xanh Hà N i qua các n m...... 27
Hình 1.15: Quá trình phát tri n t phát c a các đi m dơn c nông thôn ............ 27
Hình 1.16: M t s đi m dơn c nông thôn có nguy c k t n i v i nhau............ 28
Hình 1.17: Hi n tr ng c nh quan, môi tr
Hình 1.18: Nhà

ng, h t ng các huy n ..................... 32

truy n th ng đi m dơn c nông thôn trong hƠnh lang xanh .. 35

Hình 1.19: Di n tích khuôn viên nhà

b t n d ng t i đa .................................. 36

Hình 1.20: Quá trình chia nh khuôn viên đ t đ xây nhà ................................. 37
Hình 1.21: Tình hình th c tr ng khu v c hành lang xanh Hà N i ..................... 39
Hình 2.1: C s lý thuy t v t ch c không gian đi m dơn c nông thôn
trong hành lang xanh Hà N i .............................................................................. 48
Hình 2.2: T ch c không gian đi m dơn c nông thôn theo các v n b n quy
ph m pháp lu t, quy chu n, tiêu chu n ............................................................... 52
Hình 2.3: Các mô hình nhà t i các đi m dơn c nông thôn trong hƠnh lang xanh
Hà N i ................................................................................................................. 55


VI
Hình 2.4: nh h ng t ch c không gian đi m dơn c nông thôn trong hƠnh
lang xanh theo quy ho ch Hà N i đ n 2030 ....................................................... 56
Hình 2.5: S đ vƠ th c tr ng h th ng sông thƠnh ph HƠ N i ........................ 61
Hình 2.6: C u trúc đi m dơn c nông thôn truy n th ng ................................... 65
Hình 2.7: M t s hình nh đ c tr ng c a đi m dơn c nông thôn trong hƠnh lang
xanh Hà N i ........................................................................................................ 66
Hình 2.8: c tr ng t ch c không gian đi m dơn c nông thôn trong hƠnh lang
xanh Hà N i ........................................................................................................ 68
Hình 2.9: So sánh hành lang xanh Hà N i theo quy ho ch và hi n tr ng .......... 70
Hình 2.10: Quy ho ch c i t o lƠng 1350 dơn trong vƠnh đai xanh B c Kinh .... 79
Hình 2.11: Chính sách m r ng nhà

trong vƠnh đai xanh Birmingham .......... 80

Hình 2.12: H

ng d n thay th nhà

trong vƠnh đai xanh Aberdeen ............... 81

Hình 2.13: H

ng d n thi t k c a s và c a ra vào .......................................... 82

Hình 2.14: H

ng d n thi t k nhà

nông thôn trong vƠnh đai xanh Surrey .... 83

Hình 3.1: Quy trình t ch c không gian đi m dơn c nông thôn trong hƠnh lang
xanh Hà N i ........................................................................................................ 89
Hình 3.2: Các tiêu chí không gian đi m dơn c nông thôn trong hành lang xanh
Hà N i ................................................................................................................. 92
Hình 3.3: M i quan h gi a các đi m dơn c nông thôn trong hƠnh lang xanh v i
các đi m dơn c đô th c a Hà N i ..................................................................... 98
Hình 3.4: T o h sinh thái c nh quan cho hành lang xanh Hà N i .................. 100
Hình 3.5: C c u t ch c không gian đi m dơn c nông thôn trong hành lang xanh
Hà N i ............................................................................................................... 104
Hình 3.6: Giao thông đi m dơn c nông thôn trong hƠnh lang xanh HƠ N iầ.105
Hình 3.7: Quá trình t ch c ngõ xanh bán công c ng ...................................... 107
Hình 3.8: H th ng không gian xanh t i các đi m dơn c nông thôn trong hƠnh
lang xanh Hà N i............................................................................................... 109
Hình 3.9: Mô hình không gian đi m dơn c nông thôn s n xu t nông nghi p
trong hành lang xanh ......................................................................................... 111
Hình 3.10: Phân lo i nhà
Hình 3.11: Các b

đi m dơn c nông thôn trong hƠnh lang xanh ....... 115

c t ch c ki n trúc nhà

xây m i ..................................... 116


VII

Hình 3.12: Nguyên t c t ch c khuôn viên nhà

nông thôn ........................... 118

Hình 3.13: Nguyên t c t ch c khuôn viên nhà

có ch c n ng truy n th ng . 119

Hình 3.14: Gi i pháp t ch c khuôn viên nhà

có ch c n ng truy n th ng ... 120

Hình 3.15: Gi i pháp xây d ng nhà

linh ho t ................................................ 122

Hình 3.16: T ch c khuôn viên nhà

th 2 ..................................................... 124

Hình 3.17: T ch c nhà

kinh doanh d ch v l u trú (homestay) ................... 127

Hình 3.18: V trí và gi i h n đi m dơn c nông thôn Phú Vinh ....................... 132
Hình 3.19: S d ng đ t Phú Vinh qua các th i k ............................................ 133
Hình 3.20: So sánh s d ng đ t Phú Vinh qua các th i k ............................... 133
Hình 3.21: So sánh s d ng đ t xư Phú Ngh a qua các th i k ........................ 134
Hình 3.22: So sánh m t đ xây d ng đi m dơn c nông thôn Phú Vinh .......... 134
Hình 3.23: Th c tr ng cây xanh m t n

c đi m dơn c nông thôn Phú Vinh . 135

Hình 3.24: Hi n tr ng c nh quan và h t ng Phú Vinh .................................... 135
Hình 3.25: M t s công trình công c ng

Phú Vinh ....................................... 136

Hình 3.26: S n ph m mơy tre đan Phú Vinh..................................................... 136
Hình 3.27: M t s nhà c còn t n t i
Hình 3.28: T ch c không gian
Hình 3.28: Các ph

Phú Vinh ............................................ 137

đi m dơn c nông thôn Phú Vinh ............... 141

ng án c i t o t h p nhà

nông thôn .............................. 142

VIII

DANH M C CÁC B NG
B ng 1.1: So sánh hành lang xanh Hà N i v i hành lang xanh vƠ vƠnh đai xanh
th gi i ................................................................................................................. 12
B ng 1.2: Các khu v c b lo i tr kh i vƠnh đai xanh Seoul ............................. 17
B ng 1.3: Chính sách m r ng nhà
B ng 1.4: Quy đ nh cho phép nhà

trong vƠnh đai xanh London ................... 19
đ

c m r ng ............................................ 20

B ng 1.5: H th ng khu công nghi p và c m công nghi p làng ngh trong hành
lang xanh Hà N i................................................................................................. 23
B ng 1.6: T l di n tích đ t nông nghi p các huy n trong hành lang xanh ...... 24
B ng 1.7: Phân lo i đi m dơn c nông thôn trong hƠnh lang xanh HƠ N i
theo quy mô di n tích .......................................................................................... 25
B ng 1.8: Quy mô đi m dơn c nông thôn t i m t s vùng c a Vi t Nam ........ 25
B ng 1.9: Di n tích đi m dơn c nông thôn trong hƠnh lang xanh HƠ N i ........ 26
B ng 1.10: M t đ dơn c c a các đi m dơn c nông thôn trong hành lang xanh
Hà N i n m 2016 ................................................................................................ 29
B ng 1.11: T l các lo i nhà

t i m t s xã trong hành lang xanh .................. 34

B ng 1.12: So sánh khuôn viên nhà

nông thôn trong hành lang xanh ............ 37

B ng 2.1 Ch tiêu s d ng đ t đi m dơn c nông thôn ...................................... 50
B ng 2.2: Ch tiêu đ t xây d ng đi m dơn c nông thôn.................................... 51
B ng 2.3: S d ng đ t t i khu v c nông thôn Hà N i ........................................ 54
B ng 2.4: Di n tích các khu v c c a Hà N i ...................................................... 57
B ng 2.5: D báo dân s trong hành lang xanh Hà N i ..................................... 58
B ng 2.6: B ng th ng kê các d ng đ a hình c b n c a Hà N i......................... 59
B ng 2.7: Tình hình t ng tr ng và chuy n d ch c c u kinh t các huy n trong
hành lang xanh Hà N i n m 2015. ...................................................................... 62
B ng 2.8: T l các c s s n xu t t i các làng ngh Hà N i ............................. 64
B ng 2.9: S d ng đ t trong hành lang xanh Hà N i đ n 2030 ......................... 71
B ng 2.10: So sánh đi m dơn c nông thôn thông th ng vƠ đi m dơn c nông
thôn trong hành lang xanh ................................................................................... 72
B ng 2.11: M t s ch tiêu m t đ xây d ng tham kh o .................................... 73


IX
B ng 2.12: M t s ch tiêu m t đ không gian xanh tham kh o ........................ 73
B ng 2.13: Các ch tiêu v di n tích đ t
B ng 2.14: M t s
trong khuôn viên nhà

tham kh o ........................................ 74

ch tiêu tham kh o v m t đ xây d ng t i đa
nông thôn ...................................................................... 74

B ng 3.1: Phân c p m t s tiêu chí phân lo i đi m dơn c nông thôn
theo ch tiêu không gian ................................................................................... 97

B ng 3.2: Các tiêu chí đánh giá ti m n ng phát tri n du l ch ............................. 99
B ng 3.3: Tiêu chí không gian đi m dơn c nông thôn s n xu t th công nghi p
và phát tri n du l ch ........................................................................................... 112
B ng 3.4: Tiêu chí không gian

đi m dơn c nông thôn Phú Vinh................. 138


1

M

U

1. Lý do ch n đ tài
Xây d ng nông thôn là nhi m v tr ng tơm, có ý ngh a kinh t - chính tr xã h i, mang đ n l i ích thi t thơn cho ng i dân khu v c nông thôn (chi m
kho ng 70% dân s c n c). Chính vì v y, đ tài v nông thôn đư đ c nhi u
lu n v n, lu n án, đ tài nghiên c u khoa h c đ c p. Tuy nhiên, các đ tài ch
y u t p trung vào hai c p đ : quy ho ch đi m dơn c nông thôn vƠ t ch c ki n
trúc nhà nông thôn. Nh v y, t n t i kho ng trung gian gi a đi m dơn c nông
thôn và nhà nông thôn (không gian đi m dơn c nông thôn) ch a đ c nghiên
c u, t ch c.
H n n a, vi c t ch c đi m dơn c nông thôn hi n nay h u nh m i ch t p
trung gi i quy t y u t k thu t, h t ng mƠ ch a chú ý đ y đ t i ch t l ng, b n
s c không gian . i u này t o nên s đ i l p v c u trúc, hình nh, b n s c trong
không gian đi m dơn c nông thôn; gây nên s thi u liên k t trong b n thân
c ng đ ng nông thôn và gi a không gian nông thôn v i không gian đô th .
Thêm vƠo đó, đ c đi m riêng c a quy ho ch Hà N i là hành lang xanh bao
trùm khu v c nông thôn, v i ch c n ng phơn tách, gi i h n ng ng phát tri n c a
đô th ; t o l p c nh quan, môi tr ng s ng t t; qua đó hình thƠnh giá tr đ c tr ng

cho Hà N i. Do đó, hƠnh lang xanh chính lƠ y u t hình thành b n s c cho mô
hình đ nh c c a nông thôn Hà N i.
Hành lang xanh có di n tích 2341 km2, chi m 70% di n tích đ t t nhiên
toàn thành ph , g m ph n b o t n và ph n phát tri n cân b ng d a trên b o t n.
Di n tích dành cho b o t n chi m 57%, bao g m: khu v c ắxanh” t nhiên; di n
tích đ t nông nghi p và các di s n v n hóa. Di n tích đ c phát tri n cân b ng
d a trên b o t n là 43%, bao g m: h th ng đi m dơn c nông thôn; các khu đô
th hi n h u; các khu công nghi p, c m công nghi p làng ngh ; các khu du l ch
sinh thái, vui ch i gi i trí; công trình đ u m i; công c ng ngoài qu n lý đô th .
H th ng đi m dơn c nông thôn lƠ thƠnh ph n ch c n ng quan tr ng c a
hành lang xanh Hà N i, vì nó chi m t l di n tích l n nh t trong ph n phát tri n;
lƠ n i sinh s ng c a h n 3 tri u ng i dân; lƠ n i t n t i, l u gi các giá tr truy n
th ng đ c tr ng c a khu v c nông thôn. Tuy quan tr ng nh ng hi n nay, h th ng
đi m dơn c nông thôn l i là thành ph n ch c n ng thi u b n v ng; gây nên nh ng
kho ng đ t g y, gián đo n cho hành lang xanh do s khác bi t c b n v tính ch t
c a hai khu v c. Trong khi hành lang xanh đ c đ c tr ng b i không gian xanh,
m t đ th p; thì các đi m dơn c nông thôn có m t đ xây d ng dƠy đ c, ít không


2
gian xanh vƠ đang ch u tác đ ng m nh c a đô th hóa. Trong khi hành lang xanh
c n duy trì không gian xanh đ ng n ch n s phát tri n lan t a c a đô th thì đi m
dơn c nông thôn c n thêm qu đ t đ phát tri n kinh t , nơng cao đ i s ng cho
ng i dân, đóng góp vƠo s phát tri n kinh t chung c a Th đô. Chính vì v y,
các đi m dơn c nông thôn trong hành lang xanh Hà N i c n phát tri n đ đ m
b o đ ng th i hai m c tiêu: phát tri n theo h ng n i li n kho ng đ t g y đ m
b o cho s t n t i và phát tri n c a hành lang xanh; phát tri n kinh t , duy trì giá
tr nông thôn truy n th ng.
M c dù, đ án quy ho ch chung xây d ng th đô HƠ N i đ n n m 2030,
t m nhìn đ n n m 2050 đư đ nh h ng ắphát tri n d a trên b o t n”; đư có quy

ho ch m ng l i và mô hình phát tri n cho các đi m dơn c nông thôn trong hành
lang xanh, tuy nhiên cho đ n nay vi c t ch c không gian đi m dơn c nông
thôn trong hành lang xanh v n g p ph i nhi u khó kh n vƠ thách th c, nh h ng
đ n tính kh thi c a mô hình. Các thách th c đ n t vi c c n duy trì s cân b ng
gi a ph n xây d ng vƠ môi tr ng thiên nhiên, duy trì m t đ xây d ng th p và
n đ nh trong b i c nh dân s v n ti p t c t ng v i t l 0.2% vƠ tác đ ng c a đô
th hóa ngƠy cƠng t ng cao, thi u ki m soát; t c đ chuy n đ i c c u kinh t
nhanh d n đ n s suy gi m di n tích đ t nông nghi p và h sinh thái t nhiên; c u
trúc làng xóm bi n đ i nh h ng không nh t i h th ng di s n, l i s ng và giá
tr v n hóa truy n th ng.
H n n a các đi m dơn c nông thôn trong hành lang xanh Hà N i vô cùng
đa d ng và riêng bi t t đi u ki n hi n tr ng, quy mô dân s , quy mô không gian
đ n đ c đi m s n xu t kinh t . Do đó, đ khuy n khích phát tri n có hi u qu các
đi m dơn c nông thôn, phù h p v i m c đích vƠ m c tiêu c a khu v c hành lang
xanh, vi c t ch c không gian t i các đi m dơn c nông thôn trong hƠnh lang
xanh Hà N i là vô cùng c p thi t.
2.

it

ng và ph m vi nghiên c u
i t ng nghiên c u
i t ng nghiên c u là không gian , nhà t i các đi m dơn c nông thôn
trong hành lang xanh Hà N i.

Ph m vi nghiên c u
Ph m vi không gian: Hành lang xanh Hà N i theo Quy ho ch chung xây
d ng Th đô HƠ N i đ c Th t ng phê duy t trong Quy t đ nh s 1259/Q TTg ngày 26/7/2011.
Ph m vi th i gian: Lu n án nghiên c u giai đo n đ n n m 2030, t m nhìn
2050 theo Quy ho ch chung xây d ng Th đô HƠ N i.

3
3. M c đích nghiên c u
Nghiên c u đ xu t gi i pháp v t ch c không gian và t ch c ki n trúc
nhà t i các đi m dơn c nông thôn trong hƠnh lang xanh HƠ N i nh m: phát huy
vai trò c a khu v c hành lang xanh thành ph Hà N i; nơng cao đi u ki n s ng,
sinh k cho ng i dân nông thôn; các đi m dơn c nông thôn phát tri n hài hòa,
thân thi n, b o v môi tr ng; duy trì và phát tri n giá tr nông thôn truy n th ng.
4. Ph

ng pháp nghiên c u

4.1. Ph ng pháp kh o sát hi n tr ng
Ti n hành kh o sát th c ti n t i các đi m dơn c nông thôn trong khu v c
hành lang xanh Hà N i. Do khu v c hành lang xanh Hà N i có di n tích quá l n,
nhi u khu v c có đ c đi m t ng đ ng nên lu n án l a ch n ph ng pháp kh o
sát theo m u đi n hình. Ch n m u đi n hình g m 7 huy n trên t ng s 16 qu n,
huy n, th xã trong khu v c nông thôn trong hành lang xanh. Vi c l a ch n đ c
th c hi n d a theo 3 tiêu chí: (1) c đi m phát tri n kinh t , s n xu t hi n t i;
(2) c đi m đ a hình, đ a lý; (3) Kho ng cách t i đô th trung tâm. Vi c kh o sát
th c tr ng h th ng đi m đi m dơn c nông thôn s thu đ c k t qu mang tính
khách quan, bao trùm khu v c nông thôn trong hành lang xanh Hà N i
4.2. Ph ng pháp th ng kê, so sánh, đ i chi u
Sau khi thu th p đ c h th ng d li u t ph ng pháp kh o sát vƠ ph ng
pháp phân tích t ng h p lý thuy t, lu n án s d ng ph ng pháp th ng kê đ nh n
đ nh đ c các đ c tính c a hƠnh lang xanh, đi m dơn c nông thôn trong hƠnh
lang xanh. Ph ng pháp này cho phép so sánh, phân lo i, t o m i quan h t ng
tác, c c u đ c h th ng d li u vƠ đ a ra đ c cái nhìn t ng th v thông tin.
4.3. Ph ng pháp d báo

Ph ng pháp d báo lƠ ph ng pháp d a vào các s li u th ng kê hi n
tr ng và các công th c toán h c đ c thi t l p đ d báo nhu c u cho t ng lai.
đ t đ c hi u qu cao khi ti n hành d báo c n th c hi n theo các b c: xác
đ nh m c tiêu d báo; xác đ nh th i gian c n d b o; ch n mô hình d báo; thu
th p các s li u liên quan. ơy lƠ ph ng pháp vô cùng c n thi t đ d báo v
dân s phát tri n, nhu c u v nhà , s n xu t, h t ng xã h i trong t ng lai. Qua
đó, m i có mô hình đ xu t đáp ng đ c các nhu c u phát tri n trong t ng lai.
4.4. Ph ng pháp s đ
S đ là m t công c toán h c đ c s d ng r ng rưi trong các l nh v c
khoa h c. S d ng ph ng pháp s đ đ mô t và mô hình hóa c u trúc các v n
đ c n nghiên c u, giúp hình dung m t cách tr c quan các m i liên h gi a các
y u t trong c u trúc giúp s p x p vƠ đi u khi n t i u v n đ nghiên c u.


4
4.5. Ph ng pháp ch ng l p b n đ
Ph ng pháp ch ng l p b n đ đ c lu n án s d ng đ phân tích các s
li u thu c v không gian, đ có th xây d ng m t b n đ m i mang đ c tính hoàn
toàn c a các b n đ tr c đơy. K t qu th hi n tr c ti p b ng hình nh tuy nhiên
có nh c đi m lƠ các đánh giá ph thu c nhi u vào ch quan c a ng i đánh giá.
Do đó, nên đ c s d ng song song v i các ph ng pháp nghiên c u khác.
4.6. Ph ng pháp phân tích và ti p c n h th ng
Ph ng pháp nƠy đ c s d ng nh m thu th p các tài li u khoa h c, lu n
án, lu n v n có liên quan đ n đ tƠi đ phân tích tìm ra c u trúc vƠ xu h ng phát
tri n c a v n đ c n nghiên c u. T ng h p và liên k t t ng khía c nh thông tin đư
đ c phân tích nh m t o ra h th ng lý thuy t m i, đ y đ , sâu s c v hành lang
xanh c ng nh t ch c không gian t i các đi m dơn c nông thôn trong khu v c
hành lang xanh Hà N i. Thông qua đó, d đoán đ c các xu h ng phát tri n m i
c a khoa h c và th c ti n.
4.7. Ph

ng pháp chuyên gia
ơy lƠ ph ng pháp s d ng trí tu , khai thác ý ki n đánh giá c a chuyên
gia có trình đ cao đ xem xét, nh n đ nh v v n đ nghiên c u. Lu n án s d ng
2 ph ng pháp chuyên gia, đó lƠ ph ng v n vƠ ph ng pháp h i đ ng. Ph ng v n
lƠ đ a ra nh ng câu h i v i ng i đ i tho i đ thu th p thông tin. Ph ng pháp
h i đ ng lƠ đ a ý ki n ra tr c nhóm chuyên gia đ nghe th o lu n và phân tích.
5. ụ ngh a khoa h c và th c ti n c a đ tài
ụ ngh a khoa h c
a ra các lu n c khoa h c v t ch c không gian , ki n trúc nhà
đi m dân c nông thôn trong hƠnh lang xanh HƠ N i
vƠ xu h

t i

xu t các gi i pháp có tính m i phù h p v i tính ch t c a hành lang xanh
ng phát tri n b n v ng.

ụ ngh a th c ti n
K t qu nghiên c u b sung tính lý lu n trong n i dung th c hi n chính
sách hành lang xanh; tác đ ng t i công tác quy ho ch, thi t k không gian và
ki n trúc nhà đi m dơn c nông thôn trong hƠnh lang xanh HƠ N i.
6. Nh ng đóng góp m i c a lu n án
Qua quá trình nghiên c u, lu n án đư đ xu t đ c m t s đóng góp m i
nh sau:
- Nh n di n b n ch t, giá tr c a hành lang xanh; vai trò c a h th ng đi m
dơn c nông thôn đ i v i s phát tri n b n v ng, b n s c c a đô th Hà N i.


5

- Xác đ nh đ c nguyên t c vƠ quy trình sáu b c v t ch c không gian
đi m dơn c nông thôn trong hƠnh lang xanh Hà N i
xu t các gi i pháp t ch c không gian
c nông thôn trong hƠnh lang xanh HƠ N i.

và ki n trúc nhà

đi m dân

7. Các khái ni m, thu t ng s d ng trong lu n án
7.1. i m dân c nông thôn
M c 16, đi u 3, ch ng 1, Lu t Xây d ng s 50/2014/QH13 quy đ nh:
ắ i m dơn c nông thôn lƠ n i c trú t p trung c a các h gia đình g n k t v i
nhau trong s n xu t, sinh ho t và các ho t đ ng xã h i khác trong m t ph m vi
khu v c nh t đ nh, đ c hình thƠnh do các đi u ki n t nhiên, đi u ki n kinh t xã h i, v n hóa vƠ các y u t khác”.
i u 29, m c 4, ch ng 2, Lu t Xây d ng s 50/2014/QH13: ắQHXD nông
thôn bao g m QHC xây d ng xã và QH chi ti t xây d ng đi m dơn c nông thôn”.
Trong h th ng t ch c hƠnh chính c a n c ta, c quan hƠnh chính c p c
s
nông thôn lƠ ắxư”. Tuy nhiên, theo t p quán truy n th ng, ắlƠng” t n t i nh
m t đ n v c ng đ ng d i đ n v hƠnh chính c p c s [35]. Nh v y, m i đ n
v hƠnh chính c s ắxư” s bao g m m t s đi m dơn c nông thôn (lƠng, xóm).
Trong đó, có m t đi m dơn c trung tơm xư.
Tuy nhiên, d i tác đ ng c a đô th hóa, công nghi p hóa, nhi u làng, xóm
đư phát tri n m r ng di n tích d n đ n k t n i vƠo nhau. Do đó, có nh ng đi m
dơn c nông thôn ch bao g m 1 lƠng, xóm; l i có nh ng đi m dơn c nông thôn
bao g m hai ho c nhi u lƠng, xóm ghép l i. Khi đó, ph m vi ranh gi i c a đi m
dơn c nông thôn đ c l y theo ranh gi i khuôn viên th c c a h n m sát mép
ngoƠi, xung quanh lƠ đ ng ru ng.
7.2. Không gian đi m dân c nông thôn

Theo lu n án ti n s : ắGi i pháp quy ho ch ki n trúc nh m nâng cao ch t
l ng không gian t i các khu đô th m i Hà N i”, n m 2005 c a Nguy n V n
H i, ắKhông gian bao g m không gian trong và ngoài c n h . ó là nh ng
không gian riêng t , không gian bán riêng t , không gian bán công c ng và không
gian sinh ho t c ng đ ng xung quanh ngôi nhà”. Theo đó, các gi i pháp quy
ho ch ki n trúc c n t p trung gi i quy t hai v n đ chính, đó lƠ: t ch c không
gian c n h và t ch c không gian bán công c ng ngoƠi c n h .
T ng t , không gian đi m dân c nông thôn có th đ c đ nh ngh a lƠ:
không gian trong và ngoài khuôn viên nhà nông thôn. ó là nh ng không gian


6
riêng t , không gian bán riêng t , không gian bán công c ng và không gian sinh
ho t c ng đ ng xung quanh ngôi nhà.
Tuy nhiên, khác v i lu n án ti n s c a Nguy n V n H i, các đi m dơn c
nông thôn đ c đ c p trong lu n án này thu c khu v c đ c thù là hành lang xanh
Hà N i. Do đó, các v n đ nghiên c u c n đ c m r ng, bao quát h n đ làm
n i b t đ c tính ch t c a đi m dơn c nông thôn trong hƠnh lang xanh, qua đó,
m i có các gi i pháp t ch c không gian đi m dơn c nông thôn, t ch c không
gian bán công c ng ngoài khuôn viên nhà và t ch c ki n trúc nhà nông thôn.
7.3. Vành đai xanh
Osborn đ nh ngh a vƠnh đai xanh (greenbelt) là không gian xanh bao quanh
thành ph hay khu v c xây d ng l n [108]. Lu t quy ho ch đô th và nông thôn
Anh, 1990 đ nh ngh a: vƠnh đai xanh là không gian xanh bao quanh thành ph
nh m gi i h n s phát tri n c a thành ph đó. t trong vƠnh đai xanh b ki m
soát ch t ch đ h n ch phát tri n xây d ng t i đa [124]. Yokohari đ nh ngh a
vƠnh đai xanh là khu v c bao quanh thành ph n i các ho t đ ng phát tri n b
ki m soát nghiêm ng t [130].
7.4. Hành lang xanh
Theo lu t quy ho ch đô th và nông thôn n c Anh n m 1990, hành lang

xanh (green corridor) là h th ng không gian xanh d ng tuy n liên k t khu v i
khu trung tơm, hay n i lƠm vi c nh m khuy n khích ng i dơn đi b hay xe đ p
trong đô th [124]. Theo Jongman, hành lang xanh là tuy n không gian xanh d c
theo đ ng giao thông, sông su i hay thung l ng ph c v cho m c đích gi i trí,
sinh thái, v n hóa [94]. Kurtaslan đ nh ngh a hành lang xanh là d i xanh liên t c
k t n i các khu v c c nh quan c a thành ph thông qua đ ng đi b , đi xe đ p
hay c i ng a [97].
8. C u trúc lu n án
Lu n án g m 3 ph n: Ph n m đ u, ph n n i dung, ph n k t lu n và ki n
ngh . Trong đó ph n n i dung nghiên c u bao g m 3 ch ng.


7
CH
NG 1: T NG QUAN V T CH C KHÔNG GIAN
C NỌNG THỌN TRONG HÀNH LANG XANH HÀ N I

I M DÂN

1.1. So sánh hành lang xanh Hà N i v i hành lang xanh và vƠnh đai xanh
th gi i
Trong quá trình nghiên c u v HLX Hà N i, lu n án nh n th y có s khác
bi t gi a HLX Hà N i (Hanoi green corridor) và HLX th gi i (green corridor).
H n n a, trong m t s nghiên c u Vi t Nam, các tác gi đư áp d ng kinh nghi m
th c hi n V X (greenbelt) cho HLX HƠ N i. Vì v y, c n nghiên c u v HLX Hà
N i và HLX, V X trên th gi i, qua đó, tìm ra b n ch t c a HLX Hà N i.
a. Hành lang xanh Hà N i
án QHC xây d ng Th đô HƠ N i đ n 2030 và t m nhìn 2050 đ c Th
T ng Chính ph phê duy t theo Quy t đ nh 1259/Q -TTg quy đ nh v HLX
nh sau: Thi t l p HLX là trung gian gi a b o t n và phát tri n. HLX là không

gian b o t n vùng nông nghi p-nông thôn; h n ch s phát tri n lan t a c a đô
th , đ m b o phát tri n Th đô trên c s b o t n, cân b ng vƠ b n v ng [58].
HLX có di n tích 2341 km2 chi m 70% di n tích t nhiên c a Hà N i, bao
g m không gian xanh ch y d c sông áy, sông Tích, vùng núi Ba Vì vƠ H ng
Tích, theo đ ng vƠnh đai 4 v t qua sông H ng k t n i v i khu v c xanh quanh
n Sóc. Trong đó, 40% (t ng di n tích Th đô) đ c b o t n; 30% (t ng di n
tích Th đô) còn l i đ hình thành các khu v c phát tri n d a trên b o t n.
ụ ngh a c a HLX Hà N i bao g m: phân tách, gi i h n ng ng phát tri n
c a đô th ; thi t l p ranh gi i, qu n lý s phát tri n thi u ki m soát c a đô th ; b o
v vùng nông nghi p n ng su t cao; b o v các vùng d x y ra l ; b o t n v n
hóa và di s n; khuy n khích ho t đ ng xanh, thân thi n môi tr ng; duy trì, nâng
c p làng ngh truy n th ng, thúc đ y du l ch sinh thái; t o thu n ti n cho giao
thông công c ng gi a đô th v tinh vƠ đô th trung tâm.
b. Hành lang xanh th gi i
Quá trình đô th hóa vƠ t ng nhanh dơn s b t đ u sau cu c cách m ng công
nghi p gi a th k 18 đư khi n không gian xanh trong thành ph l n liên t c b
thu h p và cô l p [85]. S thay đ i này gây h u qu nghiêm tr ng cho h sinh
thái, đa d ng sinh h c vƠ môi tr ng. Vì v y, vi c k t n i các không gian xanh
t o thành m t h th ng c nh quan và sinh thái liên t c là nhu c u c n thi t giúp
đô th phát tri n b n v ng [97]. T quan đi m đó, HLX (green corridor) đư ra đ i,
là y u t k t n i h th ng c nh quan, không gian xanh trong đô th . Ngày nay,
HLX đư đ c áp d ng t i r t nhi u qu c gia trên th gi i, nh : HLX Braga, B
Ơo Nha; HLX Manchester, Anh; HLX Cheshire East, Anh; HLX Singaporeầ


8
ụ t ng v HLX (green corridor) v i m c đích k t n i t o ra tính liên t c
cho không gian xanh đô th đ c d a trên khái ni m ắParkways” c a Olmsted
[122]. Theo J.Ahern, HLX là s k t n i c a các tuy n không gian đ c lên k
ho ch, thi t k và qu n lý cho m c đích: sinh thái, gi i trí, v n hóa, th m m [63].

Theo lu t quy ho ch đô th và nông thôn Anh n m 1990, HLX là h th ng không
gian xanh d ng tuy n liên k t khu v i khu trung tâm, không gian công c ng hay
n i lƠm vi c nh m khuy n khích ng i dơn đi b hay xe đ p trong đô th [124].
Ho c theo Salici, HLX là các tuy n đ ng đ p d c theo các con sông, con su i
hay các đ ng tuy n đ ng s t c ph c v cho các ho t đ ng ngoài tr i nh ch y
b , leo núi, đi xe đ p d c theo b sông [119].
NgoƠi ra, HLX còn đem l i nhi u tính n ng b n v ng cho đô th nh : cung
c p không gian xanh; ki m soát ô nhi m; t o tính k t n i và liên t c; t o đ c tr ng
c nh quan; góp ph n thi t l p c u trúc đô th ; t ng tính đa d ng, kh n ng ti p c n
c a h th ng giao thông; t ng tính liên k t vƠ c h i vui ch i gi i trí [77].
Tuy nhiên, HLX d b t n th ng do thay đ i s d ng đ t; tính liên t c c a
chúng d dàng b phá v đ phát tri n giao thông, khu , khu công nghi p [74].
c. VƠnh đai xanh th gi i
Ch ng trình nh c Con ng i Liên H p Qu c nh n đ nh phát tri n đô
th tràn lan thi u ki m soát là m t trong nh ng thách th c hƠng đ u hi n nay th
gi i ph i đ i m t. i u này kích thích các nghiên c u gi i pháp qu n lý s phát
tri n c a đô th [126]. Pendall đư t ng k t đ c ba lo i chính sách ng n ch n s
phát tri n tràn lan c a đô th [110]: V X (greenbelts); ranh gi i phát tri n đô th
(urban growth boundaries) và ranh gi i d ch v đô th (urban service boundaries).
Trong đó, V X đ c coi là chính sách ki m soát phát tri n nghiêm ng t nh t.
ụ t ng không gian xanh bao quanh thành ph ra đ i t n m 1580, khi n
hoàng Elizabeth I c m các tòa nhà m i xây d ng trong bán kính 3 d m (4.8 km)
ngo i vi London. Tuy nhiên, đ n 1902, khái ni m ắvƠnh đai xanh” m i chính th c
xu t hi n trong thành ph v n c a Ebenezer Howard [86],[114],[104],[132].
N m 1935, V X đ u tiên trên th gi i đ c thành l p t i London. K t đó, V X
tr thành công c quy ho ch đô th h u ích, áp d ng t i Châu Âu, châu Á và B c
M do đư thƠnh công trong vi c ng n ch n s phát tri n lan t a c a đô th .
Ngoài ch c n ng chính lƠ ng n ch n s phát tri n lan t a c a khu v c đô
th , V X có m t s ch c n ng khác, bao g m: ng n ch n s m r ng và k t n i
c a các làng nông thôn; h tr b o v di n tích đ t nông nghi p; b o t n các giá

tr truy n th ng vƠ v n hóa c a c ng đ ng nông thôn; h tr tái t o đô th thông
qua khuy n khích phát tri n trong đô th .


9

Hành lang xanh Hà N i

Hình 1.1: Hành lang xanh Hà N i vƠ ý t

Ýt

ng th c hi n

ng th c hi n [58]

d. So sánh
Lu n án so sánh ba lo i không gian xanh nêu trên đ tìm ra b n ch t c a
HLX Hà N i. Vi c so sánh d a trên đ nh ngh a, hình d ng, v trí, kích th c, ch c
n ng chính, m c đ ki m soát phát tri n, ti n ích c a các không gian xanh.
nh ngh a: Theo lu t quy ho ch đô th và nông thôn n c Anh n m 1990,
HLX (green corridor) là h th ng không gian xanh d ng tuy n liên k t khu v i
khu trung tơm, hay n i lƠm vi c nh m khuy n khích ng i dơn đi b hay xe đ p
trong đô th [124]. Theo Jongman, HLX là tuy n không gian xanh d c theo đ ng
giao thông, sông su i hay thung l ng ph c v cho m c đích gi i trí, sinh thái, v n
hóa [94]. Kurtaslan đ nh ngh a HLX là d i xanh liên t c k t n i các khu v c c nh
quan c a thành ph thông qua đ ng đi b , đi xe đ p hay c i ng a [97].
Trong khi đó, Osborn đ nh ngh a V X (greenbelt) lƠ không gian xanh bao
quanh thành ph hay khu v c xây d ng l n [108]. Lu t quy ho ch đô th và nông
thôn Anh, 1990 đ nh ngh a: V X lƠ không gian xanh bao quanh thƠnh ph nh m

gi i h n s phát tri n c a thành ph đó. t trong V X b ki m soát ch t ch đ
h n ch phát tri n xây d ng t i đa [124]. Yokohari đ nh ngh a V X là khu v c
bao quanh thành ph n i các ho t đ ng phát tri n b ki m soát nghiêm ng t [130].


10
Theo đ án QHC xây d ng Th đô HƠ N i đ n 2030, HLX Hà N i là không
gian xanh ch y d c sông áy, sông Tích, vùng núi Ba Vì vƠ H ng Tích, theo
đ ng vƠnh đai 4 v t qua sông H ng k t n i v i khu v c xanh quanh n Sóc.
Hình d ng: V X là không gian xanh khép kín bao quanh thành ph . Tuy
nhiên, do đi u ki n đ a lý, xã h i, m t s thành ph đư không th hình thành m t
vòng tròn hoàn ch nh, d n đ n V X có khá nhi u hình d ng khác nhau (hình 1.2).
Ví d , Hong Kong, h th ng núi cao bao quanh thành ph đư khi n cho V X
không liên t c. T i Adelaide, Úc V X ch bao quanh m t ph n c a thành ph .
V X c ng có th là m t t p h p các công viên c p vùng nh V X Berlin.
HLX có hình d ng đ ng nh t là tuy n xanh dài, h p ngang. Hi n nay, có
hai mô hình HLX ph bi n là HLX d ng vòng và HLX d ng kh p n i [84].
Hình d ng c a HLX Hà N i là không gian xanh bao b c phía Tây và m t
ph n phía ông B c c a đô th trung tâm.
V trí: V X lƠ không gian xanh n m ngoài, bao b c quanh đô th trung
tơm. HLX thông th ng n m trong đô th , có m t s ít HLX làm nhi m v k t
n i gi a đô th và nông thôn [84].
Kích th c: V X có kích th c đa d ng, ph thu c nhi u vào di n tích
thành ph trung tơm. V X l n nh t th gi i lƠ V X Ontario, Canada có di n tích
7280 km2 g p 11 l n di n tích thành ph Ontario. V X London có di n tích 4978
km2, g p 3.1 l n thành ph . So v i V X, di n tích HLX nh h n nhi u do chi u
r ng c a tuy n không gian xanh khá nh , ch kho ng t 100-500m [115]. HLX
Hà N i có di n tích 2341 km2, g p h n 2,5 l n so v i đô th trung tâm.
Ch c n ng: Ch c n ng chính c a V X là h n ch s phát tri n lan t a c a
đô th . Tuy nhiên, V X c ng có m t s ch c n ng đ c bi t khác. Ví d , V X

Tokyo là hàng rào phòng không c a thành ph trong th chi n th II. Hay, V X
nh b l c gi m ô nhi m không khí và ti ng n Kolkata, n .
Ch c n ng chính c a HLX là k t n i các khu v c đô th , t o nên không
gian xanh m . HLX còn là c u n i gi a đô th và nông thôn t o nên liên k t sinh
thái và b n v ng gi a hai khu v c [89]. HLX Hà N i có ch c n ng chính lƠ ki m
soát s phát tri n lan t a c a đô th trung tơm vƠ các đô th v tinh.
M c đ ki m soát phát tri n: Các phát tri n trong V X th gi i đ c
ki m soát ch t ch nh m duy trì m t đ th p, b o v di n tích xanh trong khu v c.
Theo đ nh h ng QHC xây d ng th đô HƠ N i, HLX s đ c phát tri n cân b ng
d a trên b o t n. Trong khi đó, HLX trên th gi i d dàng b đ t g y b i vi c xây
d ng công trình th ng m i, d ch v , công nghi p [74].


11

Vành đai xanh London, Anh

Vành đai xanh Hong Kong

Vành đai xanh Berlin,

Vành đai xanh Adelaide, Úc

Vành đai xanh Tokyo, Nh t

Hành lang xanh Hà N i

Hành lang xanh Manchester,
Anh

Hành lang xanh Singapore

Hành lang xanh Braga,
B ào Nha

c

Hình 1.2: So sánh hình d ng hành lang xanh Hà N i và hành lang xanh, vành
đai xanh th gi i


12
B ng 1.1: So sánh hƠnh lang xanh HƠ N i v i hƠnh lang xanh
vƠ vƠnh đai xanh th gi i
Thành
ph n

nh
ngh a

VƠnh đai xanh
th gi i

Hành lang xanh
th gi i

- Là không gian xanh bao - Là h th ng không gian
b c xung quanh thành ph xanh d ng tuy n liên k t khu
hay m t khu v c xây d ng
v i khu trung tâm, không

l n [108]
gian công c ng hay n i lƠm
- Là h th ng không gian vi c nh m khuy n khích đi
xanh đ c thi t k bao b hay xe đ p trong đô th
b c xung quanh đô th [124]
nh m gi i h n s phát
- Là tuy n không gian xanh
tri n c a đô th đó [124]
d c theo các con đ ng,
- Là khu v c bao b c xung sông su i hay thung l ng
quanh thành ph n i các nh m ph c v cho m c đích
ho t đ ng phát tri n b gi i trí, sinh thái vƠ v n hóa
ki m
soát
nghiêm
[94]
ng t[130]
- Là d i xanh liên t c k t n i
các khu v c c nh quan chính
c a thành ph thông qua
đ ng đi b , đi xe đ p hay
c i ng a [97]

Hành lang xanh
Hà N i
- Là không gian xanh
ch y d c sông áy,
sông Tích, vùng núi
Ba Vì vƠ H ng Tích,
theo đ ng vƠnh đai 4

v t qua sông H ng
k t n i v i khu v c
xanh quanh
n Sóc
[58].

Hình
dáng

V trí

Kích
th c

Bao b c bên ngoƠi đô th
trung tâm

Th ng trong khu v c đô Bao b c ph n phía Tây
th , có th có hành lang xanh và m t ph n phía
k t n i nông thôn vƠ đô th
ông B c đô th trung
[84]
tâm

Kích th c l n, đ dày có Kích th c nh , đ dày ch
th lên đ n 10-15 km
kho ng 100-500m [115]

dày trung bình
kho ng 13 km