Giáo án Ngữ văn 9 bài 18: Luyện tập Phép phân tích và tổng hợp

GIÁO ÁN NGỮ VĂN LỚP 9
LUYỆN TẬP PHÂN TÍCH VÀ TỔNG HỢP
-------A- Mục tiêu cần
đạt
-

Kiến Giúp học sinh luyện tập củng cố phép phân tích

thức

và tổng hợp, sự kết hợp hai thao tác, nhận biết
hai thao tác trong văn bản, hiểu được tác dụng
của việc dùng phép phân tích và phép tổng hợp
trong đoạn văn hoặc bài văn.

- Kỹ năng Rèn kỹ năng phân tích và tổng hợp, phân biệt và
:
-

bước đầu biết sử dụng có hiệu quả.
Thái Ý thức kết hợp hai thao tác trong giao tiếp và

độ :

viết bài.

B- Chuẩn bị :
- Sơ đồ “Mấu chốt của sự thành đạt”.
- Các đoạn văn mẫu.
C- Lên lớp :
1- Kiểm tra :

2- Bài mới :
Hoạt động của thầy và trò
* HOẠT ĐỘNG 1 :

Nội dung ghi bảng
I- Đọc, nhận diện và

- Đọc bài viết SGK 11. Tác giả đã phân tích vấn đề đánh giá :
gì ? Câu văn mang ý đó ?

1- Đoạn a :

+ “Thơ hay là hay cả hồn lẫn xác không thể tóm tắt - Thơ hay cả hồn lẫn
thơ được, mà phải đọc lại”

Mấu chốt của sự thành đạt

xác.


- Tác giả phân tích bằng cách nào ? Cách phân tích
bài thơ căn cứ vào các bình diện nào của thơ ?

- Dẫn chứng :

+ Chứng minh bằng một bài thơ hay (Thu điếu – + Bài Thu điếu
Nguyễn Khuyến).
Các bình diện :
+ Cái thú vị ở các bình diện : Màu sắc, cử động, ở
+ Các điệu xanh, những

các vần thơ (sự kết hợp từ, với nghĩa chữ).
cử động, các vần thơ,
- Cách bắt đầu phân tích từ khái quát đến cụ thể hay các từ, chữ
từ cụ thể đến khái quát ?

- Phân tích theo cách

+ Từ khái quát đến cụ thể : luận điểm khái quát ở

diễn dịch.

đầu “Thơ hay là hay cả hồn lẫn xác, hay cả bài ...
không thể tóm tắt thơ được, mà phải đọc lại”.
- Đọc đoạn văn b SGK 11. Vấn đề đưa ra bàn bạc ở

2- Đoạn b :

đây là gì ? Chỉ ra trình tự phân tích ?
+ Vấn đề đặt ra dưới dạng câu hỏi : “Mấu chốt của
thành đạt là ở đâu ?

- Vấn đề đặt ra dưới

+ Đoạn 1 : Nêu các mấu chốt của sự thành đạt.

dạng câu hỏi.

+ Đoạn 2 : Phân tích từng quan niệm đúng sai và
chốt lại việc phân tích bản thân chủ quan mỗi người.

- Là đoạn nghị luận
phân tích -> tổng hợp

Khách quan
Gặp
thời

Hoàn
cảnh

Điều
kiện
học
tập

Chủ quan
con người

(quy nạp).

Tài
năng

Phân tích đúng sai -> nguyên
nhân khách quan

Khẳng định mấu chốt của
sự thành đạt

HOẠT ĐỘNG 2 :
- Thảo luận chung :
+ Là học mà không lấy việc học làm mục đích.
+ Học bị động, cốt đối phó với thầy cô.

II- Thực hành phân

+ Học không hứng thú hiệu quả thấp.

tích :

+ Học hình thức không thực chất.

1- Phân tích thực chất

+ Dù có bằng cấp đầu óc rỗng tuếch.

của lối học đối phó.

- HS nêu ý kiến, HS khác bổ sung. GV tổng quát.
- Những lý do khiến mọi người phải đọc sách ?
+ Sách vở đúc kết tri thức nhân loại.
+ Muốn tiến bộ, phát triển phải đọc sách để tiếp thu
tri thức, kinh nghiệm.

* HOẠT ĐỘNG 3 :

2- Phân tích lý do mọi

- Tìm hiểu phép tổng hợp của Chu Quang Tiềm về lối người phải đọc sách :

học đối phó ?

-> Đọc kỹ, hiểu sâu

+ Lối học bị động, hình thức không lấy việc học làm -> Đọc sâu, đọc rộng
mục đích chính. Lối học đó làm cho người học mệt
III- Thực hành tổng
mỏi, không tạo được nhân tài đích thực
hợp :
- Tìm hiểu phép tổng hợp của Chu Quang Tiềm về lý
do khiến mọi người đọc sách ?
+ Sự cần thiết, tác dụng của sách.
+ Đọc sách, hiểu kỹ hiểu sâu.
+ Đọc chuyên sâu, đọc mở rộng -> Đọc sách là con
đường của học vấn.

- Tổng hợp tác hại của
lối học đối phó.


- Tổng hợp lý do phải
đọc sách : Con đường
quan trọng của học vấn
là đọc sách

3- Củng cố :
- Đọc lại ghi nhớ về phép phân tích và tổng hợp SGK
10
4- Dặn dò :
- Tìm hiểu các đoạn văn sử dụng phân tích và tổng

hợp.
- Soạn “Tiếng nói của văn nghệ”, chú ý mục chú thích
và câu hỏi hướng dẫn học bài.