Giáo án Ngữ văn 10 tuần 24 bài: Chuyện chức phán sự đến Tản Viên Nguyễn Dữ

GIÁO ÁN NGỮ VĂN LỚP 10
Chuyện chức phán sự đền Tản Viên
Nguyễn Dữ
( 2 tiết)
I.

Mục tiêu cần đạt :

Giúp học sinh
- Thấy được tính cách dũng cảm, kiên cường, trọng chân lý của nhân vật Ngô Tử Văn
đại diện cho chính nghĩa chống lại thế lực gian tà
- Hiểu được nghệ thuật kể chuyện sinh động, hấp dẫn, giàu kịch tính, đặc trưng của thể
loại truyền kỳ .
II.
Chuẩn bị :
- GV : Nghiên cứu tài liệu, SGK, SGV, soạn giáo án
- HS : SGK, bài soạn ở nhà.
III. Phương pháp :
- Tổ chức giờ dạy theo phương pháp đọc sáng tạo, gợi tìm kết hợp với tổ chức thảo luận
nhóm, trả lời câu hỏi…
IV. Tiến trình lên lớp:
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ (4p)
3. Bài mới :
Ở chương trình Ngữ Văn lớp 9,các em đã được tìm hiểu thể loại truyền kỳ thông qua
tác phẩm “Chuyện người con gái Nam Xương” của tác giả Nguyễn Dữ, hôm nay để
hiểu thêm về đặc trưng của thể loại này chúng ta sẽ tìm hiểu thêm một tác phẩm nữa
cũng nằm trong bộ “Truyền kỳ mạn lục “đó là “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên”.

Hoạt động của GV và HS

Nội dung cần đạt


Tiết 2
I.

Mục tiêu cần đạt :

Giúp học sinh
- Thấy được tính cách dũng cảm, kiên cường, trọng chân lý của nhân vật Ngô Tử Văn
đại diện cho chính nghĩa chống lại thế lực gian tà
- Hiểu được nghệ thuật kể chuyện sinh động, hấp dẫn, giàu kịch tính, đặc trưng của thể
loại truyền kỳ .
II.
Chuẩn bị :
- GV : Nghiên cứu tài liệu, SGK, SGV, soạn giáo án
- HS : SGK, bài soạn ở nhà.
III. Phương pháp :
- Tổ chức giờ dạy theo phương pháp đọc sáng tạo, gợi tìm kết hợp với tổ chức thảo luận
nhóm, trả lời câu hỏi…
IV. Tiến trình lên lớp:
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ:
- Nv NTV được giới thiệu là người có tính cách như thế nào ?Tính cách đó được biểu
hiện qua hành động (sự việc) nào đáng chú ý
3. Bài mới :
Tiết trước chúng ta đã tìm hiểu về nhân vật NTV và cuộc gặp gỡ của NTV với tên bách
hộ họ Thôi và Thổ Công.Hôm nay chúng ta tiếp tục tìm hiểu diễn biến câu chuyện qua
cuộc chiến đấu của NTV và các thế lực đen tối.

Hoạt động của GV và HS

Nội dung cần đạt

-GV: Khung cảnh âm phủ được miêu tả 4.Cuộc xử kiện dưới Minh ty :


thông qua những chi tiết nào?Khung * Khung cảnh âm phủ hiện lên một cách
cảnh ấy gây ấn tượng gì cho người đọc?

rùng rợn : Quỷ sứ,quỷ dạ xoa, thành sắt cao
vọi, gió tanh sóng xám, hơi lạnh thấu
xương… Khung cảnh khiến cho người ta
ghê sợ,hồn siêu phách lạc.

+ Những điều này chứng tỏ để dành

 Con đường gian nan,khó khăn

được công lý,NTV đã phải trải qua con
đường ntn?

- Ngoài khung cảnh âm phủ ghê rợn * NTV trong cuộc chiến đấu :
đó,NTV còn phải đối diện với điều gì?

- Đối diện với Diêm Vương :

+Diêm vương đóng vai trò như thế nào + Diêm vương là bậc chí tôn ở Minh ty,là vị
trong cuộc xử kiện?

quan tòa xử kiện,là người cầm cán cân công
lý.

+ Với trách nhiệm đó lẽ ra Diêm vương +Thái độ với NTV : Hiểu lầm coi
phải có sự phán xét công bằng nhưng thường,sỉ nhục “Tội sâu ,ác nặng”, “Bướng
Thái độ của Diêm vương với NTV như bính,ngoan cố”
thế nào??Tại sao Diêm vương có thái độ + Thái độ xuất phát từ việc Diêm vương bị
như vậy đối với NTV ?

lừa gạt,bị che mắt bởi gian thần mà trực tiếp


là tên bách hộ và các quan lại tham của
đútKhông nhìn thấy lẽ phải.
+ Qua việc xây dựng tình huống Dv bị + Tố cáo thánh thần quan lại ở cõi âm: Các
lừa gạt dẫn đến sự phán quyết hồ đồ đối đền miếu tham của đút bênh vực cho tên
với NTV và qua lời trách của DV đối với tướng giặc, Dv bị che mắt,thật giả lẫn
các phán quan,tác giả muốn tố cáo điều lộn,quan lại lộn xộn rối ren ( NTV : “Sao
gì?

mà nhiều thần quá vậy

=>XH được phơi bày ntn?

=>Thực trạng XH : Quan tham ô tiếp tay

+ Trước khung cảnh ấy,thái độ của Ngô
Tử Văn ra sao?

cho kẻ ác gây ra đau khổ cho người lương

thiện.
Giá trị phê phán của tp.

-Tên bách hộ họ Thôi là thế lực thứ 2 mà -Đối diện với tên bách hộ họ Thôi :
NTV phải đối diện

+ Vu oan cho NTV,cãi cọ, lăng nhục,làm lẫn

+GV : Tính cách gian manh,giảo trá của lộn phải trái
tên bách hộ bộc lộ rõ rệt ở dưới âm + Giả nhân giả nghĩa xin tha tội cho NTV
phủ ?Em hãy tìm những chi tiết thể hiện
tính cách đó?
=>Thể hiện con người ntn?

=>Con người thủ đoạn,giả tạo,tham sống sợ
chết.


Thể hiện tinh thần dân tộc sâu sắc,phê
phán chiến tranh xâm lược phi nghĩa và các
-GV : Trước khung cảnh âm phủ và phải

thế lực xâm lược tàn ác.

đối diện với các thế lực tàn ác đó,NTv
đã chiến đấu ntn?
+ Thái độ của NTV thể hiện qua những
chi tiết nào?Thái độ đó thể hiện tinh
thần của NTV như thế nào trong cuộc

-Thái độ của NTV

chiến đấu?
+ Khảng khái,hiên ngang : “ Ngô Soạn
này…”
+ Dũng cảm vạch mặt quân gian ác.
-Kết quả của cuộc chiến đấu :
+ Đối với tên bách hộ?Kết quả đó thể

+ Cứng gỏi,không chịu nhún nhường
+ Lập luận chặt chẽ,sắc sảo

hiện điều gì?
 Tinh thần kiên quyết, triệt để chống gian
tà, coi thường cái chết để giành lại lẽ
+ Chiến thắng của NTV? Chiến thắng
đó có ý nghĩa ntn?

phải,giành lại chính nghĩa.
-Kết quả :
+ Tên bách hộ : Nhét khẩu gỗ vào
miệng,tống vào ngục Cửu U,hài cốt tan tành


như cám.
=>Sự trả giá của cái ác và sự chôn vùi uy
danh quân xâm lược.
+ NTV đã chiến thắng vẻ vang, đem lại
-Ý nghĩa lời bình kết thúc tp?

chính nghĩa cho cuộc đời và được tiến cử
giữ chức phán sự đền Tản Viên, đảm trách
giữ gìn và bảo vệ công lý
Chiến thắng của chính nghĩa
 Phần thưởng xứng đáng khuyến khích
lòng dũng cảm, cương trực, dám hi sinh

GV : Câu chuyện là ước mơ của tác giả, thân mình để bảo vệ công lý.
gửi gắm niềm tin vào chính nghĩa ,ước
mơ đối với XH mà ông đang sống ( so

 Đó còn là cách Nguyễn Dữ bất tử hoá vẻ
đẹp của kẻ sĩ đất Việt.

sánh với Chuyện người con gái Nam
Xương với kết cấu chuyện chết đi-sống
lại-hóa thành bất tử ) thể hiện sự mơ
ước.

 Người kẻ sĩ đất Việt dù sống hay
chết đều luôn là người chính
trực,tấm lòng ngay thẳng,trong
sáng

-GV : Truyện truyền kỳ sử dụng các yếu
tố kỳ ảo để thể hiện cốt lõi hiện thực.Em
hãy chỉ ra các yếu tố kỳ ảo và ý nghĩa

-Ý nghĩa lời bình :
+ Nhận xét của tác giả về nv NTV và sự

hiện thực của chúng?

việc thể hiện tính cách
+Gửi gắm niềm tin,ước mơ vào chính
nghĩa,thể hiện nềm tự hào đối với kẻ sĩ đất
Việt.
+ Lời khuyên : Không nên kiêng sợ sự cứng
cỏi.
* Nghệ thuật của tác phẩm :
-Kết hợp thành công bút pháp hiện thực và
bút pháp kỳ ảo :
+ Yếu tố kỳ ảo : Sự xuất hiện thần linh và
mối tương giao của con người và thần linh
+ Ý nghĩa :
. Lôi cuốn hấp dẫn người đọc
. Phản ánh cốt lõi hiện thực (Phản ánh cuộc
xâm lược của quân phương Bắc,phản ánh xã
hội rối ren ,cái xấu,cái ác trong Xh đương
thời)
-Kết cấu truyện giàu kịch tính với nhiều tình
tiết lôi cuốn :


+ Tác phẩm có kết cấu thắt nút với những
xung đột ngày càng căng thẳng dẫn đến cao
trào,cuối cùng là mở nút.
+ Tính cách nhân vật phát triển theo sự phát
triển của cốt truyện tạo nên sự căng

thẳng,kịch tính…
 Câu chuyện có sức lôi cuốn và hấp
dẫn đặc biệt,là điểm hình cho thể
loại Truyền kỳ.
III.Tổng Kết :
*Ghi nhớ : SGK
IV.Luyện tập:
HS tóm tắt câu chuyện.

IV.Củng cố :
- Nhắc lại tính cách nhân vật Ngô Tử Văn, rút ra đặc điểm của thể loại truyền kỳ
- Dặn dò học sinh làm bài tập, chuẩn bị bài Những yêu cầu sử dụng tiếng Việt.
V.
Đánh giá , rút kinh nghiệm:
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................


......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
...........................................................
GVHD ký duyệt

Tống Thị Hương Giang