Giáo án Ngữ văn 10 tuần 7: Miêu tả và biểu cảm trong văn tự sự

Tuần 7/ HKI - Tiết PPCT: 24

MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM TRONG BÀI VĂN TỰ SỰ.
I. Mục tiêu bài dạy.
* Giúp HS:
- Củng cố vững chắc hơn những kiến thức, kĩ năng đã học về miêu tả và biểu cảm trong văn
tự sự.
- Thấy rõ được người làm văn tự sự sẻ khó có thể miêu tả hay biểu cảm thành công nếu
không chú trọng quan sát, liên tưởng hay tưởng tượng; Từ đó có ý thức rèn luyện năng lực miêu
tả và biểu cảm nói chung.
II. Phương tiện dạy học.
* Sách giáo khoa, sách giáo viên, thiết kế bài học, đoạn văn tự sự đầy cảm xúc.
III. Cách thức tiến hành.
* Vận dụng phương pháp dạy học thích hợp, linh hoạt.
+ Dẫn dắt HS đi từ cái đã biết đến chưa biết.
+ Tạo điều kiện cho HS suy nghĩ chiếm lĩnh và làm chủ kiến thức.
+ Sử dụng phương pháp phù hợp phân môn làm văn.
IV. Tiến trình dạy học.
1. Ổn định, kiểm tra bài cũ:
1.Giới thiệu bài mới.

Hoạt động giáo viên và học sinh

Yêu cầu cần đạt

Hoạt động 1: GV hướng dẫn học sinh ôn lại
kiến thức đã học ở bậc THCS.

I. Miêu tả và biểu cảm trong văn tự sự.

* Đọc văn bản mục 4 sgk và trả lời các nội

dung sau:

* Dùng ngôn ngữ hoặc một phương
tiện nghệ thuật khác làm cho người
nghe, người đọc, người xem thấy sự vật
hiên tượng như đang hiện ra trước mắt.

H: Miêu tả là gì? Biểu cảm là gì?

1. Miêu tả là gì?

2. Biểu cảm là gì?
* Là bộc lộ tình cảm của bản thân
trước sự vật, sự việc, hiện tượng con


người trong đời sống.
3.a. Sự khác nhau giữa miêu tả trong
văn tự sự và miêu tả trong văn miêu tả.

H: Sự khác nhau giữa miêu tả trong văn tự sự
và miêu tả trong văn miêu tả? Sự khác nhau giữa
* Miêu tả trong miêu tả chỉ có mục
biểu cảm trong văn tự sự và biểu cảm trong văn đích miêu tả cho rõ, cho hay.
biểu cảm?
* Miêu tả trong tự sự có mục đích
chính là để kể cho rõ ràng, cụ thể, sinh
động, thích thú hơn.
3.b. Sự khác nhau giữa biểu cảm
trong văn tự sự và biểu cảm trong văn

biểu cảm.(tương tự…)

Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh nắm các khái
niệm: quan sát, liên tưởng, tưởng tượng đối với
việc miêu tả và biểu cảm trong bài văn tự sự.
* Dựa vào gợi ý sgk, chúng ta điển các từ:
quan sát, liên tưởng, tưởng tượng vào các vị trí
như sau:
+ Quan sát -> b
+ Liên tưởng -> a
+ Tưởng tượng -> c
H: Vai trò của quan sát, liên tưởng, tưởng
tượng trong văn tự sự?

II. Quan sát, liên tưởng, tưởng tượng
đối với việc miêu tả và biểu cảm trong
bài văn tự sự.
1. Hình thành các khái niệm: quan
sát, liên tưởng, tưởng tượng.
* Quan sát là …
* Liên tưởng là …
* Tưởng tượng là …
-> Vai trò của quan sát, liên tưởng,
tưởng tượng là hiểu con người, cuộc
sống, bản thân, đồng thời biết chú ý
quan sát, liên tưởng, tưởng tượng, lắng
nghe những lay động mà sự vật, sự việc
khách quan gieo vào lòng mình.
III. Luyện tập.

Hoạt động 3: GV hướng dẫn học sinh thực hành
luyện tập.
* Nhận xét về vai trò của các yếu tố miêu tả và


biểu cảm trong đoạn trích sau (sgk)
+ Đoạn trích được viết chủ yếu để kể một chi
tiết trong câu chuyện…
+ Tuy nhiên đoạn văn có sử dụng nhiều yếu tố
miêu tả và biểu cảm nhờ thế mà người đọc như
đang tận mắt thấy bức tranh tuyệt đẹp về mùa
thu vàng.
+ Hiệu quả của nó là thấy được tình yêu của
nhà văn với cuộc sống và khả năng quan sát, liên
tưởng, tưởng tượng tinh tế.
2. Hướng dẫn học sinh học bài, củng cố.
 Đọc kĩ phần ghi nhớ sgk.
 Tự thực hành luyện tập bài số 2. Tr 76 sgk. Đọc thêm Về dưới bóng hoàng lan
 Soạn bài đọc văn Tam đại con gà.