Giáo án Ngữ văn 10 tuần 4: Truyện An Dương Vương và Mỵ Châu Trọng Thủy

Giáo án Ngữ văn 10

TRUYỆN AN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỊ CHÂU- TRỌNG THỦY
(Truyền thuyết)
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
Giúp học sinh: - Nắm được các đặc trưng cơ bản, giá trị, ý nghĩa, môi trường sinh
thành, biến đổi và diễn xướng của truyền thuyết.
- Những chiến công của An Dương Vương.
2. Kĩ năng: - Rèn kĩ năng phân tích nhân vật trong tác phẩm tự sự.
3. Thái độ: GDHS thái độ trân trọng đối với VH dân gian, di sản văn hóa
của dân tộc.
II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS:
1. Giáo viên: - Sách gáo khoa,sách giáo viên.
- Chuẩn bị sơ đồ các bộ phận hợp thành của văn học việt nam.
- Sách giáo khoa Ngữ văn 10 – tập 1. Sách giáo viên Ngữ văn 10 – tập 1..Giới
thiệu giáo án Ngữ văn 10 – tập 1.Bài tập Ngữ văn 10 – tập 1.
2. Học sinh: Đọc và chuẩn bị bài theo hệ thống câu hỏi SGK.
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
Hoạt động 1:(5phút)
1. Kiểm tra bài cũ: Không
a. Câu hỏi: :
b. Đáp án:


Giáo án Ngữ văn 10
Tên học sinh trả lời:
2. Nội dung bài mới:
Vào bài:

Nhà thơ Tố Hữu, trong bài thơ Tâm sự đã viết:

“Tôi kể ngày xưa chuyện Mị Châu,
Trái tim lầm chỗ để trên đầu.
Nỏ thần vô ý trao tay giặc,
Nên nỗi cơ đồ đắm biển sâu.”

Đó là cách đánh giá của ông về một nhân vật trong truyền thuyết đặc sắc: Truyện
An Dương Vương và Mị Châu – Trọng Thủy. Trải qua hàng nghìn năm đến nay, câu
chuyện ấy vẫn đem lại cho chúng ta những bài học sâu sắc. Hôm nay, chúng ta sẽ
cùng tìm hiểu về câu chuyện đó.

Hoạt động của gv
Hoạt động 1:(10phút)

Hoạt động của hs
I. Tìm hiểu chung:

Nội dung ghi bảng
I. Tìm hiểu chung:

GV: Hs đọc phần tiểu dẫn 1. Giới thiệu chung về
truyền thuyết:
trong sgk.

1. Giới thiệu chung về truyền
thuyết:

GV: - Nhắc lại khái niệm a. Đặc trưng:
về truyền thuyết?
- Là tác phẩm tự sự dân gian
kể về sự kiện và nhân vật

lịch sử (có liên quan đến lịch
sử) theo xu hướng lí tưởng
hóa.
GV: - Các đặc trưng cơ
bản của truyền thuyết?
- Thể hiện nhận thức, quan
điểm đánh giá, tình cảm của

a. Đặc trưng:
- Là tác phẩm tự sự dân gian kể
về sự kiện và nhân vật lịch sử (có
liên quan đến lịch sử) theo xu
hướng lí tưởng hóa.


Giáo án Ngữ văn 10

nhân dân lao động đối với
các sự kiện, nhân vật lịch sử
ấy Yếu tố lịch sử và yếu tố
tưởng tượng thần kì hòa
quyện.
Gv cung cấp cho hs nhận
xét của cố thủ tướng Phạm
Văn Đồng:“Những truyền
thuyết dân gian thường có
một cái lợi là sự thật lịch
sử mà nhân dân qua nhiều
thế hệ đó lí tưởng hóa, gửi
gắm vào tâm tình thiết tha

của mình cùng với thơ và
mộng, chắp đôi cánh của
sức tưởng tượng và nghệ
thuật dân gian làm nên
tác phẩm văn hóaa mà
đời đời con cháu ưa
thích.”
GV: - Theo em, qmụi
trường sinh thành, biến
đổi và diễn xướng của
truyền thuyết là gì?

GV: - Em biết truyền HS: Môi trường sinh
thuyết An Dương Vương thành, biến đổi và diễn
và Mị Châu- Trọng Thủy xướng:
có mấy bản kể?
Lễ hội và các di tích lịch sử
có liên quan.
HS: Truyền thuyết An
Dương Vương và Mị ChâuTrọng Thủy:

b. Môi trường sinh thành, biến
đổi và diễn xướng:
Lễ hội và các di tích lịch sử có
liên quan.

2. Truyền thuyết An Dương


Giáo án Ngữ văn 10

- Văn bản: 3 bản kể:
+ Truyện Rùa Vàng- trong
Lĩnh Nam chích quái (Những
chuyện quái dị ở đất Lĩnh
Nam) do Vũ Quỳnh và Kiều
Phú sưu tập, biên soạn bằng
chữ Hán vào cuối thế kỉ XV,
được Đinh Gia Khánh và
Nguyễn Ngọc San dịch.
+ Thục kỉ An Dương Vươngtrong Thiên Nam ngữ lục.
Hoạt động 3:(30phút)
GV: Yêu cầu hs đọc văn
bản.

Vương và Mị Châu- Trọng
Thủy:
- Văn bản: 3 bản kể:
+ Truyện Rùa Vàng- trong Lĩnh
Nam chích quái.
+ Thục kỉ An Dương Vươngtrong Thiên Nam ngữ lục.
+ Mị châu- Trọng Thủy- truyền
thuyết ở vùng Cổ Loa.

+ Mị châu- Trọng Thủytruyền thuyết ở vùng Cổ Loa.

HS: Đọc.
GV: - Em hãy tóm bố cục HS: .Bố cục: 4 phần
của truyện?
+ (1) An Dương Vương xây

thành, chế nỏ và chiến thắng
Triệu Đà.
+ (2) Trọng Thủy lấy cắp lẫy
nỏ thần.
+ (3) Triệu Đà lại phát binh
xâm lược, An Dương Vương
thất bại, chém Mị Châu, theo
Rùa Vàng xuống biển.
+ (4) Kết cục bi thảm của
Trọng Thủy, hình ảnh ngọc
trai- nước giếng.

II. Đọc- hiểu văn bản:
1. Đọc.
2.Bố cục: 4 phần
+ (1) An Dương Vương xây
thành, chế nỏ và chiến thắng
Triệu Đà.
+ (2) Trọng Thủy lấy cắp lẫy nỏ
thần.
+ (3) Triệu Đà lại phát binh xâm


Giáo án Ngữ văn 10

HS thảo luận trả lời.
: . Nhân vật An Dương
Vương vỡ:

GV: - Theo em, chúng ta

nên phân tích câu chuyện Những chiến công xây
này theo kiểu phân tích thành, chế nỏ, chiến thắng
chủ đề hay phân tích nhân Triệu Đà lần một:
vật? Vì sao?
- Xây thành Cổ Loa:
Hs thảo luận trả lời.
Quá trình xây thành:
Gv hướng hs đến cách
+ Thành đắp đến đâu lại lở
phân tích nhân vật.
đến đó.
VD: - Nhân vật An Dương
Vương đó lập nên những + Lập đàn cầu đảo bách thần,
chiến công nào? Quá trình trai giới.
xây thành của An Dương
Vương được miêu tả ntn? + Nhờ cụ già mách bảo, sứ
Thanh Giang giúp  xây
thành xong trong nửa tháng.
 Nhận xét:

lược, An Dương Vương thất bại,
chém Mị Châu, theo Rùa Vàng
xuống biển.
+ (4) Kết cục bi thảm của Trọng
Thủy, hình ảnh ngọc trai- nước
giếng.

3. Tìm hiểu văn bản:
3.1. Nhân vật An Dương
Vương:

a. Những chiến công xây thành,
chế nỏ, chiến thắng Triệu Đà
lần một:

- Quá trình xây thành gian - Xây thành Cổ Loa:
nan, khó nhọc cũng giống
Quá trình xây thành:
như quá trình dựng nước.
- Nhân dân ngưỡng mộ, ngợi
ca việc xây thành nên đã
sáng tạo các chi tiết thần kì.
- ý nghĩa của các chi tiết thần
kì:
+ Lí tưởng hóa việc xây
GV: - Ý nghĩa của các chi thành.
tiết thần kì: An Dương
Vương được một cụ già + Nét đẹp của truyền thống


Giáo án Ngữ văn 10

mách bảo, sứ Thanh Việt Nam: cha ông luôn
Giang giúp xây thành?
ngầm giúp đỡ con cháu đời
sau trong công cuộc dựng  Nhận xét:
nước và giữ nước.
- Quá trình xây thành gian nan,
- Khi Rùa Vàng từ biệt, An khó nhọc cũng giống như quá
trình dựng nước.
Dương Vương:

GV: - Xây thành xong, khi
Rùa Vàng từ biệt, An + Cảm tạ Rùa Vàng.
- Nhân dân ngưỡng mộ, ngợi ca
Dương Vương đã nói gì
việc xây thành nên đã sáng tạo
với Rùa Vàng? Qua đó, + Băn khoăn“Nếu có giặc các chi tiết thần kì.
em có suy nghĩ gì về An ngoài thì lấy gì mà chống?”
- Ý nghĩa của các chi tiết thần kì:
Dương Vương?
 ý thức trách nhiệm cao với
đất nước và tinh thần cảnh + Lí tưởng hóa việc xây thành.
giác.
+ Nét đẹp của truyền thống Việt
- An Dương Vương chiến Nam: cha ông luôn ngầm giúp đỡ
GV: - Tại sao An Dương thắng quân xâm lược do:
con cháu đời sau trong công cuộc
Vương lại dễ dàng chiến
dựng nước và giữ nước.
thắng kẻ thù xâm lược + Có thành ốc kiên cố.
- Khi Rùa Vàng từ biệt, An
trong giai đoạn này?
+ Có nỏ thần kì diệu trăm Dương Vương:
phát trăm trúng.
+ Cảm tạ Rùa Vàng.
+ Đặc biệt là có tinh thần
+ Băn khoăn“Nếu có giặc ngoài
cảnh giác cao độ.
thì lấy gì mà chống?”
 Ý thức trách nhiệm cao với đất
nước và tinh thần cảnh giác.

- An Dương Vương chiến thắng
quân xâm lược do:
+ Có thành ốc kiên cố.
+ Có nỏ thần kì diệu trăm phát
trăm trúng.


Giáo án Ngữ văn 10

+ Đặc biệt là có tinh thần cảnh
giác cao độ.
Hoạt động 5:(5phút)
3. Củng cố, dặn dò:
Yêu cầu hs: Tiếp tục tìm hiểu về các nhân vật: An Dương Vương, Mị Châu và
Trọng Thủy.
4. Hướng dẫn HS học bài và chuẩn bị bài mới:
* Bài cũ:
- Học bài theo hướng dẫn trong SGK.
* Bài mới:
- Chuẩn bị bài mới .


Giáo án Ngữ văn 10


Giáo án Ngữ văn 10