Giáo án Ngữ văn 10 tuần 1: Tổng quan văn học Việt Nam

TUẦN 1 – TIẾT 1-2: TỔNG QUAN VĂN HỌC VIỆT NAM
I. Mục tiêu bài học: Giúp học sinh:
- Nắm được một cách đại cương hai bộ phận lớn của VHVN: VH dân gian và VH viết.
- Nắm được một cách khái quát quá trình phát triển của VH viết Việt Nam.
- Hiểu được những nội dung thể hiện con người Việt Nam trong VH.
II. phương tiện thực hiện:
- Sách giáo khoa, sách giáo viên và bản thiết kế.
III . Cách thức tiến hành:
Tổ chức tiết dạy theo hướng kết hợp các phương pháp đọc hiểu, gơi tìm ; kết hợp với các
hình thức trao đổi thảo luận nhóm, trả lời câu hỏi.
IV. Tiến trình lên lớp.
1.
2.

Giới thiệu bài mới.
Hướng dẫn đọc hiểu

H.động của GV và HS

Nội dung cần đạt
I . Các bộ phận hợp thành của VHVN:

-GV cho HS đọc và theo
1. Văn học dân gian:
dõi, thảo luận rút ra những - Khái niệm: Là sáng tác tập thể và truyền miệng của nhân
ý chính. GV củng cố, hoàn dân lao động.
thiện nội dung.
- Thể loại :(SGK)
- Đặc trưng: Tính truyền miệng, tính tập thể và tính nguyên
hợp
2. Văn học viết:

- Khái niệm:Là sáng tác của trí thức, được ghi lại bằng chữ
viết.
a. Chữ viết của VHVN: Hán, Nôm và chữ Quốc ngữ.
b. Hệ thống thể loại của VH viết:
- Chữ Hán có 3 nhóm chính: - Văn xuôi, thơ và văn biền
ngẫu.
-GV cho HS đọc và theo

- Chữ Nôm: chủ yếu là thơ và văn biền ngẫu.


dõi, thảo luận rút ra những - Quốc ngữ có 3 loại thể: Tự sự, trữ tình và kịch.
ý chính. GV củng cố, hoàn II. Quá trình phát triển của VHVN:
thiện nội dung.
1.Văn học trung đại:
Hình thành từ thế kỷ thứ X, tồn tại đến đầu thế kỷ
XX.
-

Ngôn ngữ sáng tác: Chữ Hán và chữ Nôm.

-

Chịu ảnh hưởng tư tưởng Nho – Phật – Lão.

Ảnh hưởng VH Trung Quốc về hệ thống thể loại và
hệ thi pháp.
Văn học chữ Nôm phát triển mạnh từ thế kỷ XVXVIII
-

Thành tựu ( tác giả, tác phẩm): SGK

2.Văn học hiện đại :

-GV cho HS đọc và theo
dõi, thảo luận rút ra những
ý chính. GV củng cố, hoàn
thiện nội dung.

-

Hình thành và phát triển từ thế kỷ XX đến nay.

-

Ngôn ngữ sáng tác chính: Chữ Quốc ngữ.

-

Ảnh hưởng văn học Âu – Tây

Khác với VH trung đại về hệ thi pháp, thể loại, đời
sống VH, tác giả…
+ Nội dung: Văn học yêu nước và cách mạng gắn với các
công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc.
+ Thể loại: Tiếp tục phát triển thơ, văn xuôi quốc ngữ ra
đời, hiện đại hóa thơ, kịch, truyện ngắn…
III. Con người Việt Nam qua văn học:
1.Con người Việt Nam trong quan hệ với thiên nhiên : Nổi
bật nhất là tình yêu thiên nhiên.

2. Con người Việt Nam trong quan hệ quốc gia cộng đồng:
Nổi bật nhất là tình yêu quê hương đất nước.
3. Con người Việt Nam trong quan hệ xã hội: Nổi bật nhất
là tinh thần nhân đạo.
4. Con người Việt Nam và ý thức về bản thân: Nổi bật là ý


thức về đạo làm người.
IV. Tổng kết - ghi nhớ:
( Ghi nhớ: Xem sách )
4. Dặn dò: Soạn bài Hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ.
5. Rút kinh nghiệm - bổ sung: