Giáo án Ngữ văn 12 tuần 16 bài: Chữa lỗi lập luận trong văn nghị luận

GIÁO ÁN NGỮ VĂN LỚP 12
CHỮA LỖI LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN

A. Mục tiêu bài học: Giúp hs:
- Liệt kê các lỗi thường gặp khi lập luận.
- Phát hiện, phân tích và sửa chữa lỗi về lập luận.
- Có ý thức thận trọng để tránh lỗi về lập luận.
B. Phương pháp giảng dạy:
-Kết hợp các PP phát vấn - gợi tìm và thảo luận nhóm.
C. Phương tiện thực hiện:
- Sách giáo khoa, sách GV và bản thiết kế.
D. Tiến trình lên lớp:
1. Ổn định kiểm tra:
2. Bài mới:
Trong quá trình viết văn nghị luận, chúng ta thường mắc nhiều lỗi về cách nêu
luận điểm, luận cứ và luận chứng. Bài học hôm nay chúng ta sẽ đi vào tìm hiểu các lỗi
thường gặp để tìm cách phân tích và sửa chữa khi viết văn nghị luận.

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Nội dung cần đạt

*Hoạt động 1: GV

I. Lỗi liên quan đến việc nêu luận

hướng dẫn HS tìm

điểm:

hiểu các lỗi liên quan
đến việc nêu luận
điểm.

- HS thảo luận và trả 1. Bài tập 1: Lỗi nêu luận điểm
lời:

a. Việc nêu luận điểm chưa rõ ràng, nội

+ Nhóm 1: đoạn văn dung trùng lặp mà không có sự nhấn
Bài tập 1: - GV cho
mạnh hay phát triển ý
a


HS thảo luận theo + Nhóm 2: đoạn văn b. Đoạn văn b: Luận điểm nêu ra dài
nhóm sau đó nhận b
xét.

dòng, rườm rà, không rõ ràng, không

+ Nhóm 3: đoạn văn trình bày được đúng bản chất của vấn
đề.
c
c. Đoạn văn c: Luận điểm không rõ
ràng, nhiều luận điểm nhưng không
luận điểm nào được triển khai đầy đủ,
chưa logic với luận cứ nêu ra.

Bài tập 2: GV hướng
dẫn

HS

2. Bài tập 2:

chữa

lại - Đoạn văn a: nên - Đoạn văn a: (GV đọc đoạn văn mẫu
những đoạn văn trên thay từ “vắng vẻ” đã sửa)
cho đúng.
bằng một tính từ
- GV yêu cầu HS khác để phù hợp với
chữa lại các đoạn văn các luận cứ
sao cho mỗi đoạn nêu - Đoạn văn b: thay - Đoạn văn b: (GV đọc đoạn văn mẫu
đã sửa)
rõ luận điểm
bằng luận điểm
- Sau khi HS đưa ra “Người làm trai thời
cách chữa đoạn văn xưa luôn mang theo
của mình, gv yêu cầu bên mình món nợ
một HS khác nhận công danh”
xét, sau đó GV kết - Đoạn văn c: Luận
- Đoạn văn c: (GV đọc đoạn văn mẫu
luận.
điểm cần sửa lại là
đã sửa)
“VHDG là kho tàng
kinh nghiệm của cha

ông được đúc kết từ * HS đọc ghi nhớ về các lỗi nêu luận
xưa”

điểm.

*Hoạt động 2: GV HS trao đổi, thảo II. Lỗi liên quan đến việc nêu luận
hướng dẫn HS tìm


hiểu lỗi liên quan đến luận và trả lời.

cứ:

việc nêu luận cứ.

1. Bài tập 1:

- GV yêu cầu HS chỉ - HS thảo luận theo - Lỗi nêu luận cứ: dẫn thơ sai, luận cứ
ra lỗi nêu luận cứ ở nhóm và trả lời. các đưa ra chưa chính xác, mơ hồ.
mỗi ví dụ và sửa lại thành viên tổ khác
(GV cho HS tham khảo đoạn văn đã
cho đúng.
tham gia nhận xét và sửa đúng)
sửa chửa bổ sung.

2. Bài tập 2:
- Lỗi nêu luận cứ: luận cứ đưa ra thiếu
chính xác, thiếu toàn diện.
3. Bài tập 3:
- Lỗi luận cứ: lộn xộn, không theo

trình tự logic.
- Luận cứ không phù hợp với luận
điểm.
* HS đọc ghi nhớ về các lỗi nêu luận
cứ.

- GV hướng dẫn HS * HS thảo luận theo III. Lỗi về cách thức lập luận
tìm ra lỗi liên quan nhóm.
đến việc vận dụng

Bài tập 1:

cách thức lập luận.

- Lỗi về cách thức lập luận: trình bày
luận cứ thiếu lôgic, lộn xộn. Hệ thống
- GV yêu cầu HS
phân tích lỗi về cách

- Bổ sung luận cứ

luận cứ không đủ làm sáng tỏ cho luận

điểm chính.
Sắp
xếp
lại
luận
cứ
thức lập luận và sửa

Bài tập 2:
cho phù hợp.
chữa lại cho đúng
- Lỗi về cách thức lập luận: Luận điểm
- GV yêu cầu HS
không rõ ràng.
phân tích lỗi và sửa


chữa đoạn. Sau đó Gv

- Luận cứ thiếu toàn diện (chỉ tập trung

nhận xét.

vào “cái đói”trong tác phẩm viết về đề

- GV yêu cầu HS tìm

tài nông thôn và nông dân của Nam

lỗi của đoạn và chữa

Cao)

lại cho đúng.GV nhận

Bài tập 3:

xét câu trả lời và điều - HS suy nghĩ trả lời. - Luận điểm không rõ ràng, luận cứ

chỉnh bài của HS
không phù hợp với phạm vi đề tài.
(GV cho HS tham khảo đoạn văn).
- Qua các bài tập đã

* HS đọc ghi nhớ về các lỗi liên quan

làm em rút ra kết luận

đến cách thức lập luận.

gì về những lỗi nên
tránh khi viết văn
nghị luận?

IV. Tổng kết: (ghi nhớ)/sgk

3. Củng cố dặn dò:
- GV yêu cầu HS về nhà xem lại các lỗi ở bài viết số 3 và làm bài tập trong sách
bài tập ngữ văn 12.
- GV sẽ kiểm tra vở bài tập của một số HS trong giờ trả bài cũ tại lớp.
- Chuẩn bị bài mới: “Ai đã đặt tên cho dòng sông” (Hoàng Phủ Ngọc Tường)
4. Rút kinh nghiệm - Bổ sung: