Sáng kiến kinh nghiệm môn mĩ thuật: Một số biện pháp dạy học Mĩ thuật theo phương pháp mới

Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật cấp tiểu học

PHẦN MỞ ĐẦU
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
“Không có giáo viên nào hay bài học nào là hoàn hảo”. Thật vậy! Giáo viên có
hoàn hảo hay không? Bài học đã hoàn hảo chưa? Điều đó phụ thuộc vào nhiều yếu
tố. Nhưng yếu tố quyết định chất lượng của việc dạy và học chính là khả năng dẫn
dắt, truyền đạt kiến thức của mỗi giáo viên. Để có được điều đó ngoài năng khiếu
sư phạm mỗi giáo viên cần phải có những kinh nghiệm qua cả một quá trình giảng
dạy. Nhưng làm thế nào để rút ra được những kinh nghiệm lại là cả một vấn đề.
Giáo viên có thể tham khảo tài liệu, học hỏi đồng nghiệp, nhưng cái chính là phải
tự thân vận động của mỗi cá nhân, có như thế mới xử lý linh hoạt các tình huống sư
phạm, không rập khuôn, lý thuyết.
Đối với bộ môn Mĩ thuật, việc dạy trong nhà trường phổ thông nói chung và ở
bậc Tiểu học nói riêng không nhằm mục đích đào tạo học sinh thành những hoạ sĩ
hay những nhà nghiên cứu nghệ thuật chuyên nghiệp mà là để giáo dục cho các em
thị hiếu thẩm mĩ cần thiết cho việc hình thành và phát triển một nhân cách toàn
diện, hài hoà: đó là khả năng biết cảm nhận và biết tạo ra cái đẹp - trước hết là cho
chính các em sau là cho gia đình và xã hội.
Cũng như các đơn vị trường Tiểu học khác trên địa bàn tỉnh Hà Giang, phương
pháp dạy học Mĩ thuật mới được áp dụng vào giảng dạy ở trường PTDT BT tiểu
học Quảng Nguyên từ năm học 2015-2016. Mục tiêu của phương pháp dạy học Mĩ
thuật mới này hướng nhiều đến khả năng sáng tạo, tư duy của học sinh, đáng kể
nhất là rèn được nhiều kỹ năng quan trọng cho học sinh như: kỹ năng giao tiếp, kỹ
năng sống, kỹ năng hợp tác… Việc dạy học Mĩ thuật theo phương pháp của Đan
Mạch giúp giáo viên nói chung và giáo viên dạy Mĩ thuật nói riêng nhận thức được:
Dạy học Mĩ thuật trong nhà trường thông qua các hoạt động tạo hình để khơi gợi và
phát huy khiếu thẩm mỹ vốn có ở trẻ, gây hứng thú cho các em trước cái đẹp tiến
tới hình thành thị hiếu thẩm mỹ của riêng mình trong cuộc sống hằng ngày. Việc
dạy học Mĩ thuật theo phương pháp mới nhằm truyền cảm hứng cho giáo viên dạy
Mĩ thuật, khuyến khích giáo viên kết hợp các kỹ năng mỹ thuật với các phương

pháp dạy học lấy người học làm trung tâm, khuyến khích sự tương tác, kích thích tư
duy sáng tạo, kích thích phát triển nhận thức thông qua hoạt động thực tế. Trên cơ
sở lý thuyết giáo dục và giảng dạy Mĩ thuật, giáo viên sẽ tổ chức dạy cho các em
học Mĩ thuật qua các hoạt động Vẽ cùng nhau, Vẽ theo nhạc, Vẽ biểu đạt, tạo hình
3D từ các vật tìm được, Xây dựng cốt truyện... Thông qua các hoạt động tạo hình sẽ
khơi gợi và phát huy được năng khiếu thẩm mỹ vốn có ở trẻ, gây hứng thú cho các
em trước cái đẹp, tiến tới hình thành thị hiếu thẩm mỹ của học sinh trong cuộc
sống. Đây là một chương trình giáo dục Mĩ thuật Tiểu học năng động, phát huy, rèn
luyện được nhiều kỹ năng cho học sinh, đặc biệt là kỹ năng sống, một sự thay đổi
lớn cả về phương pháp lẫn mục tiêu giáo dục của bộ môn Mĩ thuật ở Tiểu học.
Ngoài việc thay đổi nội dung phân phối chương trình, sự thay đổi hình thức tổ chức
lớp học phần lớn được thông qua hoạt động nhóm thì vấn đề để học sinh tiếp thu
Giáo viên Hoàng Kim Đề

Trang

1


Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật cấp tiểu học

được kiến thức, phát triển tư duy, sáng tạo ra những sản phẩm mĩ thuật là một trong
những vấn đề trọng tâm khiến giáo viên không khỏi tránh được những khó khăn,
vướng mắc. Vì theo phương pháp mới, mỗi chủ đề sẽ thực hiện bằng nhiều quy
trình mĩ thuật khác nhau, giáo viên hoàn toàn không hướng dẫn học sinh thực hành
mà chủ yếu do học sinh tự tìm hiểu vấn đề, đề ra cách giải quyết nên câu hỏi đặt ra
là: Học sinh lớp Một có khả năng tư duy và sáng tạo ra câu chuyện được kể bằng
ngôn ngữ mĩ thuật? Hầu hết các giáo viên dạy Mĩ thuật Tiểu học đều cho rằng minh
họa hướng dẫn từng bước để học sinh vẽ còn chưa hiệu quả huống gì là để tự các
em vẽ theo cảm nhận và sự hiểu biết của bản thân.

Có thể nói ưu điểm của phương pháp dạy học mới là tích cực, mà ở đó học sinh
chủ động, tự lực khai thác tri thức dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Các phương
pháp dạy học mới được triển khai trong dự án đã kích thích sự say mê, hứng thú
trong học tập, bồi dưỡng phát triển năng lực cảm thụ thẩm mĩ, năng lực tư duy và
trí tưởng tượng của học sinh. Tuy nhiên vấn đề đồ dùng phục vụ môn học giải
quyết như thế nào để đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh hay hình thức tổ chức
lớp học ra sao, cách thực hiện các quy trình sáng tạo vẫn là những băn khoăn lớn
của mỗi giáo viên chuyên trách khi giảng dạy. Chính từ những trăn trở này, chúng
tôi đã tiến hành nghiên cứu và thực hiện đề tài: “Một số biện pháp dạy học môn
Mĩ thuật cho học sinh lớp Một theo phương pháp mới”, nhằm tìm ra giải pháp:
- Giúp học sinh lớp Một thêm yêu thích môn học thông qua các hoạt động học
tập
- Giúp học sinh phát huy được trí tưởng tượng, sáng tạo, khả năng tư duy, rèn
luyện cho các em có khả năng biểu đạt, phân tích và tăng cường kỹ năng giao tiếp.
- Rèn cho học sinh có thói quen học tập chủ động, thoải mái, nhẹ nhàng nhưng
vẫn đảm bảo kỷ luật lớp học.
Mặt khác, qua việc đúc kết những kinh nghiệm cũng chính là một trong những
cách để ghi nhận và xem xét lại quá trình thực hành giảng - dạy, để hoàn thiện kỹ
năng sư phạm của bản thân, để chọn lọc ra những gì đã làm tốt, cái gì cần phải làm
tốt hơn và nghĩ cách khắc phục những gì chưa tốt. Việc tự phân tích thiết yếu này
có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển nghề nghiệp của mỗi giáo viên, đồng
thời giúp cho mỗi giáo viên có cơ hội để trao đổi, học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau
nhằm hướng tới mục tiêu giáo dục đạt kết quả cao hơn.
II. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU :
- Chủ thể: Một số biện pháp dạy học môn Mĩ thuật cho học sinh lớp Một theo
phương pháp mới.
- Khách thể: Học sinh khối 1 trường PTDT BT Tiểu hoc Quảng Nguyên.
III. PHẠM VI NGHIÊN CỨU:
Phạm vi nghiên cứu tập trung chủ yếu là:
- Tìm hiểu quá trình dạy và học bộ môn Mĩ thuật ở lớp Một.

- Tìm hiểu những vấn đề cơ bản thường gặp, những tình huống, ưu điểm, hạn
chế qua quá trình dạy và học bộ môn Mĩ thuật ở khối 1, trường PTDT BT Tiểu hoc
Quảng Nguyên.
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
Các phương pháp cơ bản được sử dụng vào nghiên cứu đề tài bao gồm:
Giáo viên Hoàng Kim Đề

Trang

2


Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật cấp tiểu học

1. Sưu tầm tài liệu có liên quan: Trong quá trình thực hiện nghiên cứu đề tài,
không thể phủ nhận vai trò quan trọng của công tác tham khảo tài liệu. Tài liệu có
từ nhiều nguồn khác nhau như: sách, báo, tạp chí, kinh nghiệm từ đồng nghiệp…
Đặc biệt là sử dụng Internet: đây là một công cụ thuận tiện để tiếp cận nhanh và dễ
dàng đến một lượng thông tin khổng lồ và phong phú. Nhưng khi tham khảo cần
phải có kiến thức và kinh nghiệm để sàng lọc những thông tin (vì không phải thông
tin nào cũng là đúng) thì mới tìm được nguồn thông tin phù hợp, chính xác với nhu
cầu một cách nhanh chóng, hiệu quả.
2. Phương pháp vấn đáp: Là phương pháp mà giáo viên sẽ dùng một hệ thống
câu hỏi để học sinh trả lời bằng miệng nhằm thu được những thông tin nói lên nhận
thức hoặc thái độ của cá nhân đối với vấn đề học bộ môn Mĩ thuật 1 theo phương
pháp mới (phương pháp Đan Mạch).
3. Phương pháp quan sát: Quan sát là phương pháp thu thập thông tin về quá
trình giáo dục trên cơ sở tri giác trực tiếp các hoạt động dạy – học cho ta những tài
liệu về thực tiễn để có thể nắm bắt một cách hiệu quả và chính xác. Thông qua quá
trình quan sát, giáo viên ghi nhận lại tình hình học tập của học sinh, những vấn đề

nảy sinh trong quá trình giảng dạy nhằm tìm ra biện pháp giải quyết thích hợp nhất.
4. Phương pháp thực nghiệm: Giáo viên chủ động tác động vào học sinh và
quá trình dạy – học để hướng theo mục tiêu dự kiến của mình.
5. Phương pháp phân tích, tổng hợp: Phân tích nguyên nhân dẫn đến thực
trạng và tổng hợp các kết quả thu được qua quá trình nghiên cứu nhằm đánh giá
hiệu quả của giải pháp.
V. GIẢ THUYẾT KHOA HỌC:
Để vấn đề nghiên cứu được thực hiện có hiệu quả và đạt được mục tiêu đề ra,
trước khi đi sâu vào giải quyết và tìm ra giải pháp, chúng tôi đã đề ra một số giả
thuyết và dự kiến tình huống như sau:
1. Nếu giáo viên thực hiện tốt việc áp dụng phương pháp dạy học Mĩ thuật mới
thì hiệu quả giáo dục chắc chắn sẽ cao.
2. Những quy trình mĩ thuật theo phương pháp mới kích thích sự tư duy, sáng
tạo của học sinh. Nếu giáo viên biết cách vận dụng linh hoạt vào điều kiện thực tế
thì sẽ không còn gặp khó khăn gì.
3. Mĩ thuật là một bộ môn thuộc về năng khiếu của mỗi cá nhân, do đó cho dù
giáo viên có cố gắng thế nào cũng không thể nâng cao kết quả học tập của các em.
PHẦN NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
1. Những định hướng và mục tiêu giáo dục Mĩ thuật bậc Tiểu học:
Luật Giáo dục điều 24.2 đã ghi: "Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát
huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc điểm
của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kĩ năng vận
dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú
học tập cho học sinh". Đồng thời còn nêu rõ: “Mục tiêu giáo dục Tiểu học nhằm
giúp cho học sinh những cơ sở ban đầu nhưng rất quan trọng cho sự hình thành và
phát triển nhân cách một con người, chuẩn bị tốt cho các em về các mặt đạo đức, trí
tuệ, thể chất, thẩm mĩ và lao động để học sinh tiếp tục học lên trung học hoặc đi
Giáo viên Hoàng Kim Đề

Trang

3


Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật cấp tiểu học

vào cuộc sống tùy theo nhu cầu và nguyện vọng bằng những hình thức thích hợp”.
Điều này khẳng định giáo dục thẩm mĩ trong trường Tiểu học là một nội dung có
ảnh hưởng mạnh mẽ đối với các mặt giáo dục khác, tạo nên sự hoàn thiện trong
việc phát triển nhân cách của học sinh. Chính vì vậy việc giáo dục và bồi dưỡng
cho học sinh có trình độ văn hoá thẩm mĩ phổ thông là hết sức cần thiết.
Thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung Ương khóa XI
về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp
hóa - hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa
và hội nhập quốc tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo được sự hỗ trợ của Chính phủ Đan
Mạch, đã triển khai Dự án Hỗ trợ giáo dục Mĩ thuật cấp tiểu học (SAEPS) thử
nghiệm tại các trường tiểu học ở một số tỉnh, thành phố đại diện cho các vùng miền
trên cả nước.
Năm học 2014 - 2015 Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo triển khai phương pháp
dạy - học Mĩ thuật mới sử dụng những quy trình dạy - học Mĩ thuật của SAEPS ở
tất cả trường tiểu học trên toàn quốc. Theo đó, năm học 2015 – 2016 Bộ Giáo Dục
& Đào Tạo tiếp tục chỉ đạo các Sở Giáo dục, các trường: Tiếp tục triển khai thử
nghiệm dạy học Mĩ thuật theo phương pháp mới tại các trường Tiểu học (Công văn
số 4323/BGD&ĐT-GDTH).
2. Đặc điểm tâm lý học sinh lớp Một:
Ở độ 6 tuổi là khởi đầu của giai đoạn phát triển mới của tư duy. Theo các nhà
tâm lí học, ở lứa tuổi này sự tri giác của các em còn mang tính đại thể, ít đi sâu vào
chi tiết. Lứa tuổi này là lứa tuổi giàu tưởng tượng, tuy nhiên tưởng tượng của các
em còn tản mạn, ít có tổ chức. Hình ảnh của tưởng tượng còn đơn giản, hay thay

đổi do năng lực tư duy hạn chế. Mặt khác, năng lực chú ý và trí nhớ ở lứa tuổi này
cũng còn kém bền vững, chưa thể tập trung lâu trong thời gian dài. Nói chung là
các em luôn hiếu động ham chơi, thích cái mới lạ nhưng lại chóng chán do môi
trường của các em có sự thay đổi, từ hoạt động vui chơi là chính chuyển qua hoạt
động chủ đạo là học tập. Các em có thể nhớ rất nhanh và thích làm những gì mình
thích, nhưng lại mau quên, khó tập trung vào việc học. Tâm lý của các em là thích
được khen hơn chê, cho nên khi các em được thầy cô khen, bạn bè quý mến các em
rất thích. Mặt khác khi chuyển từ giai đoạn từ chơi là chính sang hoạt động học là
chính, các em còn bỡ ngỡ rất nhiều. Thậm chí có em còn sợ đi học vì ít nhiều đều
cảm thấy không thoải mái, bị bó buộc trong khuôn khổ nhất định. Đây là giai đoạn
khó khăn đối với các em. Việc tìm hiểu những đặc điểm tâm lí nói trên rất có lợi
cho việc dạy Mĩ thuật cho trẻ lớp Một. Giúp cho giáo viên có thể sử dụng những
phương pháp, phương tiện thích hợp trong việc giảng dạy.
3. Một số vấn đề về phương pháp dạy học Mĩ thuật theo phương pháp mới .
Giáo dục Mĩ thuật Tiểu học là một phần quan trọng trong nỗ lực của Đại sứ
quán Đan Mạch nhằm hỗ trợ quá trình dân chủ và đa nguyên tại Việt Nam. “Các em
học sinh khi tới trường giống như những cây non có rễ cứng cáp và đầy tiềm năng.
Giáo viên chỉ đóng vai trò là những người thúc đẩy, biết cần phải thêm chất xúc tác
gì vào nước tưới để giúp những cây non đó phát triển”, đó là thông điệp bà Kirsren
Fugl, chuyên gia tư vấn Đan Mạch đã nêu tại các buổi tập huấn cho giáo viên khi
thực hiện phương pháp mới của dự án. Dự án này nhằm truyền cảm hứng cho giáo
viên dạy Mĩ thuật để hỗ trợ học sinh phát triển khả năng tiếp thu thẩm mĩ và sáng
Giáo viên Hoàng Kim Đề

Trang

4


Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật cấp tiểu học

tạo, bằng cách khuyến khích các em trải nghiệm, sáng tạo, bày tỏ, hợp tác và giao
tiếp với nhau qua các hoạt động mĩ thuật thực tế. Thông qua hoạt động thực tế, học
sinh tự mình làm giàu cách biểu đạt, phân tích, đánh giá, lựa chọn và nhận thức để
hình thành, phát triển những năng lực ở cá nhân. Cùng lúc với việc phát triển
những năng lực này, học sinh cũng có thể phát triển các giác quan, các kĩ năng
sống, kinh nghiệm và khả năng giải quyết vấn đề, các năng lực hợp tác, khả năng tự
học và tự đánh giá.
* Về mục tiêu: Mục tiêu chính của phương pháp này nhằm giúp học sinh hình
thành và phát triển các năng lực:
+ Năng lực trải nghiệm: Cho các em được làm việc với những chủ đề liên quan
đến kinh nghiệm đã có của bản thân.
+ Năng lực kỹ năng và kỹ thuật thông qua các hoạt động: Vẽ cùng nhau, chân
dung biểu đạt, vẽ theo nhạc, tạo hình từ vật tìm được, nặn hoặc uốn tạo dáng, xây
dựng cốt truyện (xây dựng bối cảnh câu chuyện).
+ Năng lực biểu đạt: Có nghĩa là học sinh ứng dụng ngôn ngữ mĩ thuật để diễn
đạt sự trải nghiệm và thái độ của bản thân.
+ Năng lực phân tích và trình bày: Thông qua các hoạt động trình bày về tác
phẩm của mình, tham gia giải thích, phân tích, nhận xét về nghệ thuật, kỹ thuật thể
hiện tác phẩm.
+ Năng lực giao tiếp và đánh giá: Học sinh tham gia giao tiếp, thảo luận và
đánh giá tất cả các hoạt động trong tiết Mĩ thuật, đánh giá những gì đã làm được, có
như mong muốn hay không?...
* Nội dung chương trình: Điểm nổi bật của phương pháp dạy học này là giáo
viên có thể chủ động theo từng nội dung tiết dạy mà kết hợp nhiều kỹ thuật trong
một bài dạy. Nội dung chương trình giáo dục Mĩ thuật theo phương pháp mới
không theo trình tự các bài như chương trình hiện hành, mà giáo viên căn cứ vào đó
để xây dựng các chủ đề cho phù hợp. Mỗi chủ đề tạo thành một quy trình mỹ thuật
tương tác và tích hợp giữa 5 nội dung: Vẽ theo mẫu, Vẽ trang trí, Vẽ tranh, Tập nặn
tạo dáng, Thường thức Mỹ thuật. Mỗi chủ đề sẽ lồng ghép giáo dục nhiều mục tiêu

và được thực hiện ít nhất là 2 tiết, nhiều nhất là 5 tiết hoặc cũng có thể hơn.
* Các quy trình mĩ thuật: Trên cơ sở lý thuyết giáo dục và giảng dạy Mĩ
thuật, giáo viên sẽ tổ chức dạy cho các em học Mĩ thuật qua các hoạt động Vẽ cùng
nhau, Vẽ theo nhạc, Vẽ biểu đạt, tạo hình 3D từ các vật tìm được, Xây dựng cốt
truyện... Thông qua các hoạt động tạo hình sẽ khơi gợi và phát huy được năng
khiếu thẩm mỹ vốn có ở trẻ, gây hứng thú cho các em trước cái đẹp, tiến tới hình
thành thị hiếu thẩm mỹ của học sinh trong cuộc sống. Hoạt động giáo dục Mĩ thuật
còn góp phần đem lại nhận thức mới, niềm vui, hứng thú và sáng tạo học tập cho
trẻ. Việc sử dụng nền nhạc trong các hoạt động Mĩ thuật cũng tạo cho học sinh
hứng thú, không khí lớp học vui vẻ, thân thiện.
* Hình thức tổ chức của lớp học: Hình thức tổ chức lớp học chủ yếu là thực
hành theo nhóm, cần không gian rộng để học sinh có thể vận động và di chuyển.
Phải có nơi trưng bày tranh, sản phẩm để học sinh dễ dàng quan sát, nhận xét, đánh
giá.

Giáo viên Hoàng Kim Đề

Trang

5


Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật cấp tiểu học

SƠ ĐỒ HÌNH THÀNH CÁC NĂNG LỰC CỦA HỌC SINH
Theo phương pháp mới
Tóm lại: Qua quá trình áp dụng hiệu quả như thế nào, chúng ta cùng tìm hiểu
thực trạng dạy và học môn Mĩ thuật 1 tại trường trường PTDT BT Tiểu hoc Quảng
Nguyên.
II. CƠ SỞ THỰC TIỄN:

1.Khái quát tình hình chung về nhà trường:
Trường PTDT BT Tiểu hoc Quảng Nguyên là trường trên xã còn gặp nhiều
khó khăn về mọi mặt. Trường cũng là đơn vị có nhiều thành tích đáng kể trong
công tác giáo dục, trong những năm qua trường đã luôn nhận được sự quan tâm chỉ
đạo sát sao của PGD, của Đảng uỷ chính quyền địa phương và sự đồng tình ủng hộ
của phụ huynh học sinh.
* Về cơ sở vật chất:
Nhìn chung về tình hình cơ sở vật chất của nhà trường đảm bảo đầy đủ, đáp
ứng được mục tiêu giáo dục cũng như đáp ứng được nhu cầu giảng dạy nghiên cứu
của giáo viên và nhu cầu học tập của học sinh theo chương trình đổi mới hiện nay.
- Trường có 32 lớp học được trang bị bàn ghế và các trang thiết bị tối thiểu theo
tiêu chuẩn quy định.
- Sân chơi rộng rãi, thoáng mát.
* Về đội ngũ giáo viên và học sinh:
- Tổng số cán bộ, giáo viên: 47. Đội ngũ cán bộ quản lí và giáo viên trình độ đạt
chuẩn và trình độ trên chuẩn, 01 giáo viên chuyên Mĩ thuật.
- Đại đa số giáo viên đều nhiệt tình công tác, tích cực tham gia các phong trào
thi đua và có tinh thần cầu tiến.

Giáo viên Hoàng Kim Đề

Trang

6


Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật cấp tiểu học

- Học sinh chủ yếu dân địa phương nên rất thuận lợi cho việc đến trường và
phần lớn là con em các gia đình làm nông hoặc buôn bán nhỏ, điều kiện kinh tế gia

đình cũng còn nhiều khó khăn.
* Về chất lượng giáo dục:
Ban giám hiệu nhà trường tạo mọi điều kiện để nâng cao chất lượng giáo dục
toàn diện cho học sinh. Chú trọng xây dựng và bồi dưỡng đội ngũ, làm tốt công tác
xã hội hoá giáo dục, tham mưu xây dựng cơ sở vật chất cho nhà trường, đổi mới,
sáng tạo trong công tác quản lí, chỉ đạo chuyên môn và nhà trường. Thực hiện tốt
qui chế dân chủ cơ sở, đảm bảo dân chủ, kỉ cương, tình thương, trách nhiệm. Bên
cạnh đó, ban Giám hiệu nhà trường luôn chú trọng triển khai có hiệu quả các cuộc
vận động, các phong trào thi đua. Đặc biệt, trong những năm gần đây nhà trường đã
thực hiện tốt cuộc vận động “Hai không” với 4 nội dung của Bộ GD&ĐT và cuộc
vận động “Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương đạo đức tự học và sáng tạo” của
Công đoàn giáo dục Việt Nam và cuộc vận động “Học tập và làm theo tư tưởng,
đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”. Chỉ đạo tổ chức thực hiện tốt phong trào thi
đua: “Xây dựng trường học thân thiện - học sinh tích cực”. Với sự nỗ lực phấn đấu
không ngừng của đội ngũ cán bộ quản lí, giáo viên, học sinh trong năm qua trường
PTDT BT Tiểu hoc Quảng Nguyên đã đạt được những thành tích đáng kể: Nhiều
giáo viên đạt danh hiệu giáo viên giỏi các cấp và được cộng nhận danh hiệu Lao
động tiên tiến.
- Nhiều học sinh giỏi đạt giải vòng huyện, ở các kỳ cuộc: Giao lưu tiếng
việt của chúng em, thi viết chữ đẹp, Ô lim pích toán...
- Hằng năm tỉ lệ học sinh các lớp đều đạt từ mức hoàn thành trở lên.
2. Thực trạng việc dạy và học bộ môn Mĩ thuật trường PTDT BT Tiểu hoc
Quảng Nguyên.
Hiện nay ở các trường Tiểu học hầu hết đã có đủ giáo viên được đào tạo chuyên
dạy môn Mĩ thuật. Có thể nói năng lực giáo viên không còn là vấn đề phải bàn cãi.
Do vậy chất lượng giảng dạy luôn được giáo viên quan tâm. Tuy nhiên việc dạy bộ
môn Mĩ thuật vẫn còn rất nhiều bất cập do nhiều yếu tố khác nhau, chưa đạt được
kết quả như mục tiêu giáo dục đề ra.
Qua 2 đợt tập huấn do Sở Giáo dục Hà Giang và phòng Giáo dục và Đào tạo
huyện Xín Mần tổ chức, qua những lần hỗ trợ kỹ thuật dạy học mĩ thuật tại các

trường trong toàn huyện, đại đa số giáo viên đều nắm được các bước thực hiện một
quy trình mĩ thuật, Các giáo viên tham gia dạy thí điểm cũng được Ban giám hiệu
nhà trường tạo điều kiện về thời gian, công việc, phối kết hợp với các thầy cô trong
nhóm để có thể dự giờ lẫn nhau, giúp giáo viên có thể trải nghiệm phương pháp
mới cùng các đồng nghiệp. Qua quá trình tập huấn và dạy thực tế, chúng tôi nhận
thấy tính ưu việt của dự án là lấy học sinh làm trung tâm, đồng thời xây dựng quy
trình tương tác và tích hợp các phân môn cho từng nội dung học tập, nhưng áp
dụng vào giảng dạy như thế nào thì hầu hết còn rất mơ hồ. Bản thân giáo viên, khi
chịu trách nhiệm triển khai và thực hiện một tiết dạy minh họa cho giáo viên trong
huyện Xín Mần dự cũng không trả lời thỏa đáng được nhiều câu hỏi của người dự
đưa ra. Khi tiến hành áp dụng, cũng như nhiều giáo viên chuyên trách khác không
tránh được những khó khăn vướng mắc, lúng túng khi thực hiện. Về nội dung các
chủ đề giáo viên có thể xây dựng dựa trên chương trình hiện hành nhưng khó khăn
Giáo viên Hoàng Kim Đề

Trang

7


Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật cấp tiểu học

lớn là việc tổ chức các quy trình. Nếu thực hiện tại lớp thì không thể tổ chức được
do phải sắp xếp lại bàn ghế, trong khi thời lượng tiết dạy chỉ có 35 phút.
Bên cạnh đó vẫn còn khá nhiều điểm giáo viên băn khoăn, lúng túng, không
biết thực hiện như thế nào cho đúng tinh thần đổi mới, cho đạt hiệu quả. Ví dụ như:
- Khi giáo viên được dự giờ, thao giảng, hội giảng…có nhất thiết phải thực hiện
đầy đủ các bước, quy trình như khi dạy theo phương pháp trước đây? Bởi có khi
tiết được dự giờ là tiết thực hiện tiếp quy trình mà các em đang thực hiện.
- Nếu trường có phòng chức năng để dạy Mĩ thuật thì không sao, nhưng đối với

nhiều trường không có thì sắp xếp bàn ghế như thế nào để áp dụng như đúng
phương pháp mới mà vẫn đảm bảo về mặt thời lượng 35 phút cho 1 tiết, các tiết rời
rạc không liên tục cũng gặp rất nhiều khó khăn cho việc lưu giữ sản phảm của học
sinh?
Vậy thực tế quá trình giảng dạy bộ môn Mĩ thuật cho học sinh lớp Một ở
trường tiểu học diễn ra như thế nào? Có đạt mục tiêu giáo dục môn như đã đề ra
hay không?
Như đã nêu ở trên, dạy học Mĩ thuật theo phương pháp mới sẽ rèn luyện cho
học sinh rất nhiều kỹ năng, phát huy được trí tưởng tượng của các em. Các hoạt
động học tập trên lớp hoàn toàn do học sinh chủ động: chủ động hợp tác, chủ động
tư duy sáng tạo, chủ động phân tích đánh giá…Nếu dạy theo phương pháp cũ, giáo
viên chỉ cần chuẩn bị một số tranh, ảnh hoặc mẫu vật…dùng cho một tiết dạy là đủ.
Khi lên lớp cứ theo trình tự các hoạt động ở các tiết là xong. Nhưng khi dạy theo
phương pháp mới đòi hỏi giáo viên phải có kế hoạch dạy học xuyên suốt và liên kết
giữa các tiết trong cùng một chủ đề, không tiết nào giống tiết nào.Việc thay đổi
hoàn toàn cả về nội dung chương trình lẫn phương pháp, hình thức tổ chức lớp học
cũng đã gây nhiều tranh luận giữa các giáo viên chuyên trách và các thầy cô trong
buổi tập huấn cũng như hội thảo. Nhiều ý kiến cho rằng hay thì có hay nhưng
không phù hợp điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường, điều kiện kinh tế của gia
đình học sinh…do phải có phòng chức năng riêng, học sinh phải chuẩn bị nhiều vật
dụng để phục vụ cho việc học (mà vấn đề đồ dùng học tập này ở Đan Mạch là do
nhà trường đầu tư, có sẵn tại lớp).
Qua thực tế giảng dạy bộ môn Mĩ thuật cho học sinh lớp Một, bản thân chúng
tôi cũng gặp không ít khó khăn về vấn đề đồ dùng học tập này. Mỗi em được trang
bị một hộp màu sáp, vở ô li; bút chì; giấy thủ công... Nếu thực hiện quy trình Vẽ
cùng nhau, Vẽ biểu cảm thì không có gì đáng bàn, nhưng còn các quy trình khác
thì sao? Dây kẽm, giấy bồi, keo, các vật dụng khác…thì phải làm thế nào để có?
Yêu cầu phụ huynh mua cho các em là điều còn khó khăn. Lý do: Phần lớn gia đình
các em còn gặp nhiều khó khăn về kinh tế, mặt khác phụ huynh cho rằng Mĩ thuật
là môn phụ nên con em họ học được gì, học như thế nào cũng chẳng đáng quan

tâm. Chính vì vậy, hầu hết các chủ đề đều áp dụng quy trình Vẽ cùng nhau hoặc Vẽ
biểu cảm là chính, còn các quy trình khác không thể thực hiện được vì lý do trên.
Mặt khác đối với học sinh lớp Một, nhận thức của các em chủ yếu là nhận thức
cảm tính. Các em vẽ hình thường còn quá nhỏ, không tự tin khi thể hiện (khi vẽ
biểu đạt, tạo ngân hàng hình ảnh), bố cục trống trải (khi vẽ cùng nhau), tạo hình
bằng đất nặn, xé dán hình chưa phong phú dẫn đến sản phẩm đạt được không đẹp
mắt, khó biểu đạt nội dung chủ đề. Mặt khác do chất liệu bút chì dễ tẩy xoá nên
Giáo viên Hoàng Kim Đề

Trang

8


Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật cấp tiểu học

nhiều học sinh quá lạm dụng tẩy, làm cho bài vẽ bị bẩn, thường bị rách giấy, hình
vẽ thiếu tự nhiên. Các bài vẽ, các sản phẩm của học sinh còn mang tính sao chép,
na ná giống nhau, chưa có nhiều sáng tạo hay ý tưởng đột phá. Khi vẽ màu thường
đơn điệu, không có đậm nhạt, vẽ màu không gọn. Trong khi có thể nói các em rất
thích học Mĩ thuật, thích vẽ, thích xem tranh, thích được sáng tạo nhưng các giờ
học vẫn đại đa số vẫn chưa thực sự thoải mái, chưa thật sự là “không gian của sự
sáng tạo”. Các em vẽ thường bị gò bó, công thức, đôi khi rập khuôn, sự suy nghĩ,
tìm tòi chưa được giải phóng, hiện tượng bắt chước, lặp lại từ cách vẽ hình, vẽ màu,
cách tìm chủ đề cho vẫn còn chung chung...Nhưng nếu giáo viên thiếu quan sát hay
quản lý lớp là các em thường nói chuyện riêng, đùa giỡn,làm ảnh hưởng đến lớp
học bên cạnh, nhất là khi làm việc nhóm hay vẽ ngoài sân trường, ngoài không gian
lớp học.
Có thể tóm tắt một số thuận lợi và khó khăn khi áp dụng phương pháp mới vào
giảng dạy bộ môn Mĩ thuật cho học sinh lớp 1 như sau:

a. Thuận lợi:
* Về phía giáo viên:
- Giáo viên dạy Mĩ thuật luôn được sự quan tâm của Ngành cấp trên, đặc biệt là
ban giám hiệu nhà trường thường xuyên động viên, khuyến khích giáo viên áp dụng
phương pháp mới vào giảng dạy, luôn tạo mọi điều kiện để giáo viên an tâm công
tác và thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.
- Giáo viên nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ, có kinh nghiệm và năng lực chuyên
môn.
- Cơ sở vật chất của nhà trường tương đối khang trang, xanh sạch đẹp,
- Nội dung chương trình Mĩ thuật Tiểu học có một số bài không phù hợp vì
mang yếu tố đặc thù vùng miền, nhưng theo phương pháp mới thì giáo viên có thể
xây dựng kế hoạch dạy học cho phù hợp với tình hình thực tế địa phương, khả năng
nhận thức của học sinh mà không quá phụ thuộc vào khuôn khổ của chương trình
hiện hành.
* Về phía học sinh:
- Các hoạt động của mỗi chủ đề nối tiếp liền mạch nhau, làm cho học sinh luôn
cảm thấy hào hứng khi được khám phá, sáng tạo với nhiều trải nghiệm. Mặt khác,
các em được thỏa thích với những sáng tạo, được trao đổi, học hỏi từ bạn rất nhiều.
Thông qua hoạt động mỹ thuật thực tế, học sinh tự mình làm giàu cách biểu đạt,
phân tích, đánh giá, tự lựa chọn và nhận thức để hình thành, phát triển những năng
lực cá nhân
- Có thể nói việc giảng dạy bộ môn Mĩ thuật tương đối nhàn nhã, học sinh rất
yêu thích môn học vì là một giờ học không gò bó, không có nhiều áp lực. Đó chính
là một lợi thế, không phải môn học nào cũng có được.
b. Khó khăn:
Tuy nhiên qua quá trình áp dụng từ năm học 2015- 2016 chúng tôi nhận thấy
còn gặp một số khó khăn sau:
* Về phía giáo viên:
- Trang thiết bị phục vụ môn học chưa được đầu tư thoả đáng, chưa đủ đáp ứng
nhu cầu cho dạy - học Mĩ thuật, sách đọc thêm và các tài liệu tham khảo rất hiếm.

Giáo viên Hoàng Kim Đề

Trang

9


Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật cấp tiểu học

- Khi dạy mĩ thuật theo phương pháp của mới đòi hỏi giáo viên phải có kế
hoạch dạy học xuyên suốt và liên kết giữa các tiết trong cùng một chủ đề. Xây
dựng nội dung các chủ đề như thế nào cho đảm bảm mục tiêu giáo dục thì giáo viên
vẫn còn nhiều băn khoăn. Nếu chủ đề quá xa lạ hoặc quá khó sẽ không tạo được
hứng thú học tập cho các em và ngược lại nếu quá dễ thì sẽ gây tâm lý nhàm chán
cho học sinh. Bên cạnh đó giáo viên vẫn còn lung túng nhiều trong việc lựa chọn và
vận dụng các quy trình làm sao cho phù hợp với chủ đề thì mới đạt hiệu quả và mục
tiêu giáo dục của bài học.
* Về học sinh:
- Đối với học sinh Tiểu học nói chung, học sinh lớp 1 nói riêng, giáo viên phải
hướng dẫn vẽ từng bước chi tiết có khi các em còn chưa thực hiện được huống gì là
theo phương pháp mới các em phải tự tìm ra cách thể hiện, cách vẽ, cách dựng câu
chuyện… thông qua những trải nghiệm trên lớp. Hơn nữa nếu là học sinh lớp 1 thì
vấn đề này càng đáng lo ngại, bởi lẽ không phải học sinh nào cũng sẵn sàng sáng
tạo khi mà bản thân chưa hiểu, chưa nắm được cách vẽ, cách thể hiện qua các
đường nét, màu sắc…để đạt yêu cầu bài học. Học sinh chưa phát huy được sự sáng
tạo, chưa mạnh dạn tham gia các hoạt động trên lớp.
- Khi áp dụng phương pháp mới thì hình thức tổ chức lớp học thay đổi, chủ yếu
là thực hành theo nhóm, giáo viên sẽ mất nhiều thời gian cho việc sắp xếp, ổn định
chỗ ngồi cho học sinh, rất khó khăn trong việc quản lý trật tự lớp học. Hoạt động
theo nhóm nhiều lợi thế nhưng nếu không được tổ chức một cách khoa học thì vấn

đề trật tự lớp học sẽ vượt ra khỏi tầm kiểm soát của giáo viên. Vì học nhóm, các em
ngồi đối diện nhau hoặc thành vòng tròn nên hay nói chuyện, đùa giỡn trong giờ
học. Hầu hết giáo viên dạy bộ môn cho học sinh lớp 1 đều gặp khó khăn ở đầu năm
học. Nề nếp lớp chưa ổn định, học sinh không quen ngồi lâu trong khuôn khổ. Giữ
trật tự đã khó, để các em tham gia vào hoạt động học tập theo hướng dẫn của giáo
viên còn khó hơn.
- Bảy quy trình dạy – học mĩ thuật chủ yếu là đề cao khả năng tự học của học
sinh, nhưng để thực hiện được một quy trình các em phải chuẩn bị rất nhiều vật
dụng như: giấy A0, A4, giấy bồi, kẽm, băng keo, hộp giấy, vật dụng tìm được…
Điều này quả là khó khăn cho cả giáo viên và học sinh, vì bản thân các em chưa thể
tự chuẩn bị được mà phải có sự hỗ trợ từ phía phụ huynh. Với “vị trí” của môn học
như hiện nay thì sự nhiệt tình của phụ huynh có được như mong muốn? Nhiều em
hoàn cảnh khó khăn có được hộp màu và vở vẽ đã là may mắn. Mặt khác, học sinh
lớp 1 rất khó khăn trong việc sử dụng kéo, chưa biết cách cầm kéo (ở quy trình Vẽ
theo nhạc) hay uốn dây thép, bồi giấy ( Quy trình Tạo hình bằng dây thép). Khi
thực hiện giảng dạy theo những quy trình này, giáo viên thường mất rất nhiều thời
gian để hướng dẫn, hỗ trợ các em, thậm chí hết tiết học mà nhiều em vẫn chưa hoàn
thành được sản phẩm.
Kết luận: Phải giảng dạy Mĩ thuật cho học sinh lớp Một và áp dụng phương
pháp mới như thế nào cho phù hợp và đạt mục tiêu giáo dục? Như lời bà Kirsren
Fugl, chuyên gia tư vấn Đan Mạch đã nêu tại các buổi tập huấn cho giáo viên khi
thực hiện phương pháp mới của dự án “Các em học sinh khi tới trường giống như
những cây non có rễ cứng cáp và đầy tiềm năng. Giáo viên chỉ đóng vai trò là
những người thúc đẩy, biết cần phải thêm chất xúc tác gì vào nước tưới để giúp
Giáo viên Hoàng Kim Đề

Trang

10

Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật cấp tiểu học

những cây non đó phát triển”. Cũng chính từ thông điệp này, qua quá trình giảng
dạy bộ môn Mĩ thuật cho học sinh lớp 1 trường PTDT BT Tiểu hoc Quảng Nguyên,
chúng tôi đã nghiên cứu, thực hiện và rút ra một số giải pháp cơ bản giúp giáo viên
phần nào thực hiện có hiệu quả việc đổi mới như sau:

Tranh vẽ của học sinh
III. GIẢI PHÁP:
Giải pháp 1: Lập kế hoạch dạy học chi tiết, khoa học và đảm bảo đúng tinh
thần đổi mới theo phương pháp mới.
* Mục đích: Lập kế hoạch dạy chi tiết từng hoạt động giúp giáo viên chủ động
và ứng phó kịp thời, đúng đắn các tình huống sư phạm có thể xảy ra trên lớp.
* Biện pháp thực hiện: Khi dạy học dưới bất cứ phương pháp nào đều yêu cầu
giáo viên phải lập được kế hoạch dạy học hoàn chỉnh. Đó không chỉ là đơn thuần
thực hiện cho đúng nhiệm vụ khi lên lớp mà nó còn thể hiện tinh thần trách nhiệm
của mỗi giáo viên đối với học sinh. Có thể nói việc lập kế hoạch giảng dạy tốt là đã
thành công một nửa của quá trình dạy học. Giáo viên là người điều khiển quá trình
và tạo điều kiện cho học sinh phát triển tư duy bằng các câu hỏi mở và khuyến
khích các em chia sẻ những kinh nghiệm sẵn có của mình. Điều này tạo ra nền tảng
cần thiết để giúp các em kiến tạo được quy trình học tập của mình bằng cách liên hệ
những điều đã biết với những điều sẽ học. Khi lập kế hoạch giáo viên phải căn cứ
vào tình hình thực tế của lớp để điều chỉnh, thay đổi cho phù hợp và sát với khả
năng tiếp thu của học sinh. Kế hoạch cho từng hoạt động hoặc cho toàn bộ quy
trình theo phương pháp mới có thể ngắn, dài và kết nối, liên kết, xâu chuỗi các hoạt
động quy trình với nhau, kết thúc hoạt động này sẽ là mở đầu cho hoạt động tiếp
theo… Cụ thể khi xây dựng kế hoạch dạy học theo phương pháp mới, giáo viên cần
phải chú ý tới:
- Mục tiêu bài học: Mỗi bài học, tiết học đều có mục tiêu chung là hướng tới

hình thành cho học sinh phát huy khả năng tưởng tượng, sáng tạo và năng lực diễn
đạt bằng lời nói, học sinh tưởng tượng và sáng tạo được một câu chuyện bằng ngôn
ngữ mĩ thuật. Tuy nhiên, giáo viên vẫn cần xác định rõ mục tiêu cụ thể của bài học
đó là học sinh hiểu được gì? Thực hiện như thế nào và làm được gì? Ví dụ nếu là
chủ đề Những con cá đáng yêu:
Giáo viên Hoàng Kim Đề

Trang

11


Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật cấp tiểu học

Mục tiêu là: Học sinh nhận ra và nêu được đặc điểm chung về hình dáng của con
cá. Học sinh biết cách vẽ hoặc tạo hình con cá bằng các chất liệu. Học sinh nhận
xét và nêu được cảm nhận về sản phẩm của nhóm mình, nhóm bạn.
- Nội dung chủ đề: Nội dung các chủ đề phải vừa sức học sinh, phù hợp với tâm
lý lứa tuổi của các em.
- Điều kiện tiên quyết: Đó là những yêu cầu thiết yếu để quá tình giảng dạy có
hiệu quả, bao gồm: Tạo điều kiện để học sinh học qua nhiều kênh; chú ý khả năng,
phong cách học của từng học sinh; kết hợp kiến thức của bản thân học sinh và
chiến lược học tập;xây dựng môi trường học tập thân thiện, truyền cảm hứng cho
các em.
- Môi trường học tập: Học tại lớp, học ở phòng chức năng hay sân trường. Môi
trường học tập thoải mái sẽ hỗ trợ rất nhiều cho quá trình dạy và học.
- Quá trình học: Mỗi quá trình học là một sâu chuỗi các hoạt động diễn ra.
- Đáng giá: Đánh giá từng giai đoạn và đánh giá cả quá trình thực hiện.
Môn Mĩ thuật là môn dành thời gian chủ yếu cho học sinh thực hành, do vậy
giáo viên cần thiết kế tổ chức các hoạt động trải nghiệm phong phú, đa dạng nhưng

không quá dài, mất nhiều thời gian. Tuyệt đối không đưa ra tranh vẽ, sản phẩm làm
mẫu để học sinh quan sát trước khi thực hành mà phải để học sinh chủ động tích
cực tìm hiểu và tham gia vào quá trình tranh luận, thảo luận, bàn bạc khi làm việc
cùng các bạn. Để thực hiện việc lập kế hoạch dạy học chi tiết, khoa học và đảm bảo
đúng tinh thần đổi mới giáo viên cần tiến hành như sau:
a. Dự kiến các hoạt động dạy - học diễn ra theo trình tự hợp lý và nối tiếp
nhau.
Mỗi tiết dạy, mỗi giai đoạn của một quy trình đều có những hoạt động và mục
tiêu giáo dục khác nhau, do đó đòi hỏi giáo viên phải xây dựng và đề ra những nội
dung công việc cụ thể, hình thức học tập, cách thực hiện... Ví dụ ở tiết 1: Hướng
dẫn học sinh tìm hiểu chủ đề ( chủ đề Vườn cây của em ) trình tự các hoạt động
như sau:
- Tổ chức trò chơi: Ai nhanh hơn. Luật chơi: Mỗi nhóm cử 1 đại diện lên vẽ
cây. Học sinh dưới lớp hát 1 bài. Khi hát hết bài thì các đội thi vẽ phải ngừng tay.
Đội nào có học sinh vẽ nhanh, vẽ được nhiều hình cây nhất là đội thắng cuộc.
- Giáo viên cùng học sinh nhận xét phần thi đua của các đội.
- Giáo viên giới thiệu chủ đề:
+ Cảnh vật xung quanh chúng ta thường có những gì? (cây cối, hoa lá, nhà cửa,
…).
+ Để giúp các em thấy được vẻ đẹp của cảnh vật xung quanh chúng ta và vẽ
được những bức tranh thật đẹp, hôm nay cô và các em cùng tìm hiểu qua chủ đề:
Vườn cây của em.
- Giáo viên cho học sinh quan sát một số ảnh vườn cây, gợi ý học sinh trả lời:
+ Trong tranh, ảnh này có những cây gì?
+ Em hãy kể những loại cây mà em biết, tên cây, hình dáng, đặc điểm.
+ Em sẽ chọn những cây gì để vẽ tranh.
- Giáo viên tóm tắt :
+ Vườn cây có nhiều loại cây hoặc có một loại cây (Dừa hoặc na, mít, soài...).
+ Loại cây có hoa, có quả.
Giáo viên Hoàng Kim Đề

Trang

12


Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật cấp tiểu học

- Học sinh thảo luận nhóm đôi: Kể cho bạn nghe về hình loại cây mà mình
thích.
- Một số học sinh kể trước lớp..
- Giáo viên kết luận: Vẽ tranh chủ đề về Vườn cây em có thể vẽ được rất nhiều
các hình ảnh khác nhau. Có thể là vườn cây, vườn hoa,..trong đó có thêm hình ảnh
các con vật, người cho bức tranh thêm sinh động.
- Gợi ý học sinh cách vẽ:
+ Vẽ tranh vườn cây em sẽ vẽ những gì?
+ Vẽ cây, em vẽ bộ phận nào trước?
- Một số học sinh lên bảng tập vẽ.
- Giáo viên và học sinh cùng nhận xét, rút ra cách vẽ.
- Học sinh hát một bài kết hợp vận động để kết thúc tiết học.
b. Dự kiến cách giới thiệu bài phong phú, đa dạng để lôi cuốn học sinh
tham gia tích cực vào tiết học.
Nhiều giáo viên quan niệm: Giới thiệu chỉ cần ngắn gọn, cứ nêu ngay tên bài là
xong mà chưa chú ý nhiều đến tác dụng giáo dục của việc này. Nếu làm phép thử
nghiệm để so sánh giữa hai hình thức giới thiệu bài trực tiếp và giới thiệu bài gián
tiếp sẽ thấy rõ ngay hiệu quả như thế nào.
Ví dụ khi giới thiệu chủ đề Đàn gà của em
+ Cách 1:
- Giới thiệu trực tiếp: Hôm này thầy và các em cùng tìm hiểu về chủ đề Đàn gà
của em.

- Hiệu quả: Học sinh nắm được tên bài học. Không khí lớp học không thay đổi,
học sinh chăm chú nghe nhưng chưa nắm được thêm bất cứ kiến thức gì ngoài tên
bài.
+ Cách 2:
- Giới thiệu gián tiếp: Giáo viên tổ chức trò chơi ô chữ đoán tên con vật (chú ý
chỉ nêu tên và hình con vật nuôi), gợi ý học sinh tìm chữ. Khi học sinh đoán đúng
thì hình con vật được lật ra. Kết thúc trò chơi, giáo viên giới thiệu: Đây là những
con vật quen thuộc. Để giúp các em có thể tạo hình được những con vật nuôi mà
mình thích, hôm nay thầy và các em cùng tìm hiểu qua chủ đề Đàn gà của em.
- Hiệu quả: học sinh nắm được tên bài học, biết được những con vật nào là vật
nuôi, không khí lớp học sinh động, học sinh thích thú khi được tham gia trò chơi.
Vậy nên giáo viên cần chú ý giới thiệu bài thông qua nhiều hình thức như: thông
qua trò chơi, kể một câu chuyện nhỏ, một tình huống hay đóng vai, tạo dáng, trải
nghiệm thực tế…vừa tạo hứng thú học tập cho học sinh vừa cung cấp kiện thức một
cách dễ hiểu nhất.
Chính vì vậy khi giới thiệu bài, giáo viên nên tạo không khí phấn khởi cho giờ
học, thu hút sự chú ý, gây tâm lý chờ đón, hồi hộp cho học sinh, không nên “đi
ngay” vào nội dung.
c. Xây dựng các nội dung giúp học sinh trải nghiệm.
Học sinh thích học thông qua các họat động nên giáo viên không nên sử dụng
hình thức thuyết giảng mà nên dạy học tích cực, dạy học tương tác, lý thuyết gắn
với thực hành. Học sinh được nói, được làm và vận dụng ngay thì sẽ dễ dàng tiếp
thu kiến thức và nhớ lâu bền. Trong giáo dục mĩ thuật, học sinh được phát triển
Giáo viên Hoàng Kim Đề

Trang

13

Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật cấp tiểu học

không ngừng và có sự khác biệt ở mỗi em về khả năng quan sát, trí tưởng tượng, trí
nhớ, cách thức thể hiện con người, con vật, đồ vật về hình dáng, đặc điểm, cấu trúc,
tỉ lệ...Học sinh được kích thích thông qua các khả năng của bản thân cũng như trải
nghiệm với người khác như: những thành viên trong gia đình, bạn bè và thậm chí
những người mới quen biết, với con vật yêu thích, đồ vật thân quen. Học sinh bị
ảnh hưởng thông qua tiếp xúc với sự vật, hiện tượng xung quanh thông qua các
kênh thông tin như: ti vi, sách vở, truyện tranh, quảng cáo, internet và các tác phẩm
điêu khắc công cộng. Dần dần học sinh nhận biết được những cách thức thể hiện
hình ảnh con người khác nhau về hình dáng, cấu trúc, tỉ lệ như: phác họa con
người, biểu cảm của nhân vật, biểu tượng người khái quát... Do đó việc để học sinh
trải nghiệm rất quan trọng, tùy theo từng chủ đề mà giáo viên lựa chọn các hoạt
động cho phù hợp giúp học sinh nhớ lại kiến thức, những kỷ niệm và tưởng tượng,
đồng thời cho các em cơ hội chia sẻ những gì các em đã biết khi trình bày về sở
thích, mối quan tâm, mơ ước hay ý tưởng. Qua quá trình này học sinh sẽ có được
những kiến thức thực tế để gợi mở cách nhìn nhận, cảm giác, sự tò mò, trí nhớ, trí
tưởng tượng và phát triển sức sáng tạo và biểu đạt thông qua việc được nghe kể
chuyện, chia sẻ những trải nghiệm của bản thân về chủ đề liên quan, xem tranh ảnh,
hoặc tổ chức các trò chơi phù hợp với từng lớp học.
Ví dụ: Ở chủ đề Đàn gà của em giáo viên nên tổ chức cho học sinh kể về con
vật em thích nhất (hình dáng, màu sắc, đặc điểm nổi bật…). Hay chủ đề Em và bạn
em giáo viên tổ chức cho học sinh tạo dáng và giới thiệu sẽ thấy ngay hiệu quả bất
ngờ. Vì tự giới thiệu gây hứng thú học tập, giúp cho học sinh sự tự tin, mạnh dạn.
Qua cách tự giới thiệu và giới thiệu về bạn các em dễ dàng nắm bắt được đặc điểm
của bản thân và bạn bè.
d. Tổ chức hình thức học tập theo quy trình hiệu quả nhất.
Mỗi quy trình theo phương pháp mới đều có mục tiêu giáo dục khác nhau để
giúp học sinh có thể phát triển khả năng tự học. Khi lựa chọn quy trình cần chú ý
sắp xếp trình tự các bước sao cho có sự kết hợp hài hoà giữa phương pháp, nội

dung và hình thức tổ chức lớp học. Vì nếu lựa chọn quy trình không phù hợp sẽ dẫn
đến tình trạng học sinh học tập chán nản, thiếu ý tưởng sáng tạo. Ví dụ: nếu là chủ
đề Vui chơi thì chỉ nên vận dụng quy trình tạo hình 3D (nặn) hoặc Vẽ cùng nhau,
còn quy trình Tạo hình từ vật tìm được là không thể thực hiện được.
e. Kế hoạch giảng dạy một chủ đề (giáo án):
Mặc dù không có bất cứ một hướng dẫn cụ thể nào về việc xây dựng kế hoạch
dạy học, nhưng theo chúng tôi mỗi chủ đề cần được thực hiện các tiết theo thứ tự
như sau:
- Tiết 1: Học sinh tìm hiểu về chủ đề thông qua các hoạt động trải nghiệm, tham
quan, quan sát thực tế…để hình thành ý tưởng cho tác phẩm của mình.
- Tiết 2: Học sinh thể hiện ý tưởng thông qua việc tạo hình 2D (vẽ biểu đạt, tạo
ngân hàng hình ảnh)
- Tiết 3: Tổ chức cho học sinh hoạt động nhóm (vẽ cùng nhau, vẽ theo nhạc, tạo
hình 3D…)
Ví dụ: Chủ đề Những con cá đáng yêu (Mĩ thuật 1) – thực hiện 3 tiết. Trong đó:
Tiết 1: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu chủ đề. Giáo viên gợi ý học sinh tìm hiểu
đặc điểm hình dáng, màu sắc con cá thông qua các câu hỏi gợi ý để các em thảo
Giáo viên Hoàng Kim Đề

Trang

14


Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật cấp tiểu học

luận. Tổ chức trò chơi Thi vẽ nhanh một con vật mà em thích. Học sinh tìm ra cách
vẽ các con vật sau khi trải nghiệm trò chơi. Học sinh vẽ những con vật nuôi mà mình
thích vào giấy A4. Học sinh trong nhóm trao đổi và học hỏi cách vẽ.
Tiết 2: Vẽ cùng nhau. Học sinh vẽ theo nhóm, kết hợp xé dán hoặc nặn những

con cá em thích.
Học sinh vẽ cùng nhau

Tiết 3: Tạo hình 3D. Học sinh nặn kết hợp nặn, xé dán hình, tạo hình bằng các
vật tìm được các con cá theo nhóm.
Tiết 4: Trưng bày sản phẩm. Các nhóm tiếp tục hoàn thành bài và sản phẩm và
trưng bày sản phẩm. Giáo viên tổ chức cho học sinh xem và nêu cảm nhận của cá
nhân, của nhóm.
* Kết quả sau khi áp dụng giải pháp: Giáo viên không còn lúng túng khi lên
lớp, các hoạt động diễn ra theo trình tự một cách khoa học và gắn kết với nhau. Học
sinh dễ tiếp thu bài hơn, hiệu quả sáng tạo tăng lên rõ rệt.
Giải pháp 2: Xây dựng các chủ đề học tập có nội dung gần gũi, quen thuộc
và phù hợp với khả năng nhận thức của các em.
* Mục đích: Giúp học có thể khám phá, suy nghĩ, thể hiện về các trải nghiệm,
quan điểm, cảm xúc và khả năng tưởng tượng của bản thân.
* Biện pháp thực hiện: Theo phương pháp mới thì giáo viên được chủ động
xây dựng kế hoạch, nội dung giảng dạy trên cơ sở căn cứ vào chương trình hiện
hành và khả năng nhận thức của học sinh. Chính vì vậy, nếu giáo viên đề ra nội
dung quá khó (khó ở cách thể hiện, khó hiểu đối với học sinh) thì hiệu quả sáng tạo
của các em sẽ không cao. Do đó để xây dựng các chủ đề cho phù hợp với lứa tuổi
học sinh lớp Một, phù hợp với khả năng của các em, trước hết giáo viên cần nghiên
cứu nội dung, chương trình Mĩ thuật hiện hành, xây dựng kế hoạch dạy học Mĩ
thuật theo phương pháp mới. Đồng thời tham khảo Tài liệu tập huấn phương pháp
dạy học Mĩ thuật mới để xây dựng các chủ đề cho đảm bảo mục tiêu giáo dục của
môn học. Đây là tài liệu được biên soạn với sự giúp đỡ tận tình, tâm huyết của Giáo
sư anne kirsten Fugl - Trường Đại học sealand, vương quốc Đan Mạch, và sự tham
gia nhiệt tình của các giảng viên mĩ thuật Trường Đại học sư phạm Nghệ thuật
Trung ương và một số Giáo viên ở các trường Tiểu học tham gia thí điểm. Tài liệu
này sẽ giúp cho các giáo viên Mĩ thuật Tiểu học có thể vận dụng linh hoạt phương
pháp dạy học mới vào thực tiễn một cách hiệu quả. Tuy nhiên tùy điều kiện vật chất

Giáo viên Hoàng Kim Đề

Trang

15


Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật cấp tiểu học

của nhà trường, khả năng chuẩn bị đồ dùng học tập của học sinh mà giáo viên có
thể bỏ bớt, thay vào chủ đề khác hoặc xây dựng số lượng tiết dạy theo từng chủ đề
cho phù hợp. Chẳng hạn chủ đề Em trong cuộc sống với phạm vi quá rộng, khó giải
thích cho học sinh thì giáo viên có thể điều chỉnh thành các chủ đề như Em và bạn
em hoặc Khu nhà nơi em ở…Nói chung, khi lựa chọn các chủ đề giáo viên cần
quan tâm đến sở thích, tâm lý lứa tuổi, khả năng nhận thức của học sinh để có
những nội dung học tập sinh động và hiệu quả nhất.
Bên cạnh đó, cần xây dựng kế hoạch giảng dạy linh hoạt và có sự tích hợp hài
hòa các quy trình dạy - học mĩ thuật mới sao cho phù hợp với đối tượng học sinh
lớp Một cũng như điều kiện thực tế tại địa phương, xác định rõ thời gian, số tiết,
quy trình thực hiện, mục tiêu giáo dục của từng chủ đề ngay từ đầu năm học. Cần
lưu ý lựa chọn thứ tự các chủ đề phải đi từ dễ tới khó, từ đơn giản đến sinh động…
để học sinh dễ tiếp thu. Chính vì vậy mà chủ đề 1 chỉ nên giới thiệu với các em về
môn học Mĩ thuật, để các em làm quen với màu sắc thông qua việc vẽ theo cảm
nhận, vẽ theo ý thích của bản thân. Chủ đề 2 được nâng lên một bước với mục tiêu
giúp các em nhận biết các nét vẽ (nét thẳng, nét cong) và vẽ được những hình vẽ từ
các nét này…Việc đề ra kế hoạch chi tiết giúp giáo viên chủ động hơn trong việc
nâng cao nhận thức cho học sinh. Cụ thể:
KẾ HOẠCH DẠY HỌC KÌ 1 – KHỐI 1
S
tt

Chủ đề

Số
tiết

1

Cuộc dạo
chơi của
đường nét

2

2

Sắc màu
em yêu

2

3

Sáng tạo
cùng hình
vuông,
hình tròn,
hình chữ
nhật, hình
tam giác.

2

Giáo viên Hoàng Kim Đề

Mục tiêu giáo dục

Quy
trình
thực
hiện

- Học sinh nhận ra và nêu được đặc điểm
Vẽ
của các đường nét cơ bản.
cùng
- Vẽ được các nét và tạo ra sự chuyển động nhau
của đường nét khác nhau theo ý thích.
- Giới thiệu, nhận xét và nêu được cảm nhận
về sản phẩm của nhóm mình, nhóm bạn.
- Học sinh nhận ra và nêu được màu sắc của
Vẽ
các sự vật trong tự nhiên và các đồ vật xung
theo
quanh.
nhạc
- Nhận biết được 3 màu chính: Đỏ, lam,
vàng.
- Biết cách sử dụng màu để vẽ theo ý thích.
- Giới thiệu, nhận xét và nêu được cảm nhận

về sản phẩm của nhóm mình, nhóm bạn.
- Học sinh nhận ra và nêu được một số đồ
Tạo
vật, con vật, hình ảnh trong tự nhiên có hình
dạng hình vuông, hình tròn, hình chữ nhật, 2D từ
hình tam giác.
những
- Vé được hình vuông, hình tròn, hình chữ vật tìm
nhật, hình tam giác.
được
- Biết cách ghép các hình vuông, hình tròn,
hình chữ nhật, hình tam giác để tạo ra các
Trang

Tuần
CM

1,2

3,4

5,6

16


Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật cấp tiểu học

4

Những
con cá
đáng yêu

3

5 Em và bạn
em

3

6

Ông mặt
trời vui
tính

2

7

Những
con vật
ngộ
nghĩnh

2

8

Bình hoa
xinh xắn

2

hình ảnh con vật, đồ vật hoặc các hình ảnh
trong tự nhiên theo ý thích.
- Giới thiệu, nhận xét và nêu được cảm nhận
về sản phẩm của nhóm mình, nhóm bạn.
- Học sinh nhận ra và nêu được đặc điểm về
hình dáng và màu sắc của con cá.
- Vẽ được con cá và dùng đường nét, màu
sắc để trang trí co cá theo ý thích.
- Giới thiệu, nhận xét và nêu được cảm nhận
về sản phẩm của nhóm mình, nhóm bạn.

- Học sinh nhận ra và nêu được tên các bộ
phận chính trên cơ thể người.
- Vẽ hoặc xé dán được tranh theo chủ đề
“Em và bạn em” theo ý thích.
- Giới thiệu, nhận xét và nêu được cảm nhận
về sản phẩm của nhóm mình, nhóm bạn.
- Học sinh nhận ra và nêu được hình dạng
và màu sắc của Mặt trời.
- Phát huy được trí tưởng tượng trong quá
trình thể hiện hình ảnh Mặt trời theo ý thích.
- Giới thiệu, nhận xét và nêu được cảm nhận
về sản phẩm của nhóm mình, nhóm bạn.
- Học sinh nêu được hình ảnh và màu sắc
trong tranh.

- Mô phỏng lại theo bức tranh bằng cách vẽ
hoặc đất nặn.
- Giới thiệu, nhận xét và nêu được cảm nhận
về sản phẩm của nhóm mình, nhóm bạn.
- Học sinh nhận ra và nêu được hình dạng
và màu của một số lọ hoa.
- Vẽ, cắt dán hoặc xé dán, nặn được lọ hoa
theo ý thích.
- Giới thiệu, nhận xét và nêu được cảm nhận
về sản phẩm của nhóm mình, nhóm bạn.

Vẽ
cùng
nhau,
Xây
dựng
cốt
truyện.

7,8,9

Vẽ
cùng
nhau

10,11,
12

Vẽ
cùng

nhau

13,14

Vẽ
cùng
nhau

15,16

Luyện
tập,
thực
hành

17,18

* Kết quả sau khi áp dụng: Học sinh rất thích thú khi được làm việc với một
chủ đề liên quan đến kinh nghiệm sẵn có của bản thân và những gì các em đã biết.
Lớp học sinh động với những tranh luận từ thực tế, sản phẩm đa dạng và phong
phú.
Giải pháp 3: Vận dụng linh hoạt 7 quy trình Mĩ thuật mới phù hợp với khả
năng nhận thức của học sinh và điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường.

Giáo viên Hoàng Kim Đề

Trang

17

Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật cấp tiểu học

* Mục đích: Tạo cơ hội cho học sinh thích học và học thực sự dựa trên những
gì các em đã biết, những gì liên quan đế sở thích của các em.
* Biện pháp thực hiện: Bảy quy trình mĩ thuật theo phương pháp mới bao
gồm:
1. Quy trình Vẽ cùng nhau và sáng tạo các câu chuyện.
2. Quy trình Vẽ biểu cảm.
3. Quy trình Trang trí và vẽ tranh qua âm nhạc.
4. Quy trình Xây dựng cốt truyện.
5. Quy trình Tạo hình từ dây thép và vật tìm được.
6. Quy trình Điêu khắc – Nghệ thuật tạo hình không gian.
7. Quy trình Tạo hình con rối và biểu diễn nghệ thuật.
Giáo viên tạo hứng thú cho học sinh bằng cách lập nên các quy trình dạy - học
mĩ thuật tích hợp, linh hoạt theo chủ đề liên quan đến kinh nghiệm cá nhân, tâm lý
lứa tuổi và kiến thức của học sinh. Tùy điều kiện cơ sở vật chất mà giáo viên tổ
chức các hoạt động học tập vận dụng linh hoạt 7 quy trình Mĩ thuật mới. Khi thực
hiện tích hợp các quy trình dạy - học giáo viên cần chú ý:
- Xây dựng dựa trên những gì học sinh đã biết, và những gì liên quan đến sở
thích, mối quan tâm của các em.
- Để học sinh chủ động trong quá trình học tập.
- Tạo điều kiện cho học sinh sáng tạo, giao tiếp và thể hiện.
- Hình thành cho học sinh những kĩ năng cần thiết như: nói, trình bày và làm
việc cùng nhau
- Giáo viên cần tạo cơ hội cho học sinh thích học và học thực sự thông qua việc
học sinh tự làm và thích làm, bởi vì quy trình dạy - học mĩ thuật đó có liên hệ và
gắn với cuộc sống hàng ngày và quá trình học tập của các em, sẽ phát triển thêm
những kỹ năng sống mới cho các em.
Trong các quy trình dạy - học mĩ thuật sáng tạo, giáo viên phải luôn chỉ ra cho

học sinh thấy rằng sẽ có vô vàn cách thức biểu đạt khác nhau chứ không phải chỉ có
một cách duy nhất. Những quy trình dạy - học mĩ thuật này không phải là công
thức cố định mà chúng ta phải làm theo. Những quy trình này tạo cảm hứng cho
giáo viên và nó còn có thể điều chỉnh cho phù hợp với đối tượng học sinh và điều
kiện thực tế tại địa phương. Giáo viên có thể phát triển khả năng của học sinh ở các
mức độ khác nhau trong các quy trình này như khả năng trải nghiệm, sáng tạo, biểu
đạt, giao tiếp và đánh giá. Với bất kì quy trình dạy - học mĩ thuật nào, giáo viên
cũng cần quan tâm đến việc dẫn dắt học sinh trao đổi, thảo luận trong suốt quy trình
với các hoạt động học như thế nào và trưng bày tác phẩm hoàn thành ra sao. Cùng
lúc với việc phát triển những khả năng nói trên, học sinh cũng có thể phát triển các
giác quan, các kỹ năng sống, các năng lực hợp tác, kinh nghiệm và khả năng giải
quyết vấn đề, năng lực tự học và tự đánh giá. Giáo dục mĩ thuật giúp học sinh có
khả năng khám phá ra năng lực của mình thông qua các phương tiện khác nhau
cũng như trải nghiệm những niềm vui thích khi tạo ra những sản phẩm, những biểu
đạt mang tính độc lập và đặc sắc của mình. Điều này giúp học sinh có thể sử dụng
và ứng dụng ngôn ngữ mĩ thuật để có thể biểu đạt kinh nghiệm và thái độ của các
em bằng nhiều cách khác nhau. Cụ thể là:
- Năng lực giao tiếp được phát triển thông qua việc thảo luận, làm việc nhóm.
Giáo viên Hoàng Kim Đề

Trang

18


Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật cấp tiểu học

- Năng lực đánh giá được phát triển qua quá trình quan sát,trải nghiệm và
thưởng thức các sản phẩm mĩ thuật do chính các em tạo nên…
Ví dụ: Giáo viên và học sinh đánh giá kết quả làm việc khi các nhóm học sinh

thuyết trình về tác phẩm của mình. Để diễn giải, phân tích và khuyến khích các em
đưa ra phản hồi và hội thoại với nhau về tác phẩm, giáo viên có thể sử dụng
phương pháp phỏng vấn, tìm kiếm hình ảnh tưởng tượng qua khung hình trên bức
tranh màu sắc trừu tượng, đóng kịch, di chuyển vị trí nhân vật trong tranh, nhân
cách hoá hình ảnh, hoặc vẽ lại một tác phẩm nghệ thuật...Mỗi nhóm học sinh trình
bày câu chuyện của mình giống như một vở kịch ngắn. Học sinh sẽ thảo luận và
đánh giá các hoạt động tại lớp học. Trong suốt quy trình, giáo viên và học sinh có
thể thảo luận mục đích và kết quả qua từng bước sáng tạo từ đầu cho đến khi có sản
phẩm cuối cùng. Sau mỗi quy trình, giáo viên và học sinh sẽ đánh giá chất lượng
của mỗi sản phẩm được tạo ra cũng như hiệu quả xuyên suốt quá trình học tập.
Tuy nhiên, do cơ sở vật chất, không gian học tập, khả năng nhận thức của học
sinh lớp Một chưa thể đáp ứng được yêu cầu khi dạy theo phương pháp mới nên
giáo viên chỉ có thể áp dụng 5 quy trình, còn 2 quy trình Điêu khắc – Nghệ thuật
tạo hình không gian, Tạo hình con rối và biểu diễn nghệ thuật chỉ có thể thực hiện ở
các khối lớp lớn hơn. Cụ thể thực hiện các quy trình như sau:
- Vẽ cùng nhau: Học sinh biến những quan sát của mình thành các bức vẽ cá
nhân. Tất cả các bài vẽ cá nhân sẽ là ngân hàng hình ảnh của nhóm để các em lựa
chọn, sắp xếp theo một câu chuyện và vẽ cùng nhau, tạo thành một tác phẩm lớn
hơn. Đúng ra là học sinh sẽ vẽ cùng nhau trên khổ giấy A0 hoặc A3 nhưng do điều
kiện khó khăn của học sinh nên giáo viên có thể yêu cầu học sinh chuẩn bị một vở
vẽ khổ A4. Khi tạo ngân hàng hình ảnh, các em sẽ vẽ vào giấy A4 (vẽ theo nhóm 2
hoặc nhóm 4). Điều này cũng ít nhiều làm ảnh hưởng đến sự kết hợp của các em
trong hoạt động nhóm do giấy quá nhỏ, chỉ phù hợp ở nhóm 2 và 3 nhưng thực tế
chỉ có thể như vậy. Do điều kiện kinh tế nhiều học sinh còn khó khăn nên việc
chuẩn bị giấy vẽ nhiều khi chưa đáp ứng được nhu cầu học tập. Để khắc phục vấn
đề này, giáo viên nên kêu gọi sự hỗ trợ của các đồng nghiệp trong nhà trường, thu
gom các giấy khổ A4 đã qua sử dụng in 1 mặt cho học sinh vẽ vừa không để lãng
phí vừa giúp ích rất nhiều cho các em.
- Vẽ biểu cảm: Học sinh sẽ tập trung quan sát, sử dụng kết hợp mắt và tay, vẽ
không nhìn giấy. Học sinh thường sợ vẽ không đúng, không đẹp nên hay lén nhìn

giấy, nên giáo viên cần lưu ý ngay từ đầu rằng, mục đích không phải vẽ cho đúng
với mẫu mà chúng ta quan sát, ghi nhớ và truyền cảm xúc qua tay, thể hiện lên giấy
tạo ra bức vẽ ấn tượng và hài hước. Đồng thời giáo viên cần khuyến khích, tuyên
dương các em học sinh vẽ đúng yêu cầu của phương pháp, không nhìn giấy khi vẽ
để các em còn lại cố gắng thực hiện theo.
- Vẽ theo nhạc: Khi vẽ theo nhạc, nếu có phòng chức năng thì giáo viên nên tổ
chức cho học sinh đứng xung quanh mép bàn theo từng nhóm (có từ 5 em trở lên),
trước mỗi học sinh là một bảng màu. Giáo viên lựa chọn nhạc (nhạc không lời,
nhạc thiếu nhi..), tuy nhiên tùy theo tình hình thực tế có thể dùng nhạc có lời, tiếng
vỗ tay, nghe hát…từ nhẹ nhàng chuyển sang nhanh, mạnh, sôi nổi. Học sinh lắng
nghe và cảm nhận giai điệu, vẽ theo hướng dẫn của giáo viên: thứ tự các màu từ
sáng sang đậm. Ví dụ: Theo thứ tự vàng, đỏ, cam, xanh… và kết thúc bằng màu
Giáo viên Hoàng Kim Đề

Trang

19


Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật cấp tiểu học

đen. Sau khi hoàn thành bức tranh lớn, giáo viên yêu cầu học sinh quan sát và
tưởng tượng theo mức độ cảm nhận: Em nhìn thấy gì trong tranh? Em nghĩ đến đề
tài nào? Từ đó giáo viên gợi ý học sinh sáng tạo từ thế giới tưởng tượng của mình
để bắt đầu quy trình: lựa chọn một phần tranh trong bức tranh lớn làm tác phẩm của
mình. Học sinh có thể vẽ thêm vào để làm nổi bật nội dung chủ đề hoặc bỏ bớt các
chi tiết, để cuối cùng tác phẩm đạt được có thể là: bưu thiếp, thiệp mừng, bìa sách,
họa tiết trang trí đồ vật, tranh đề tài…Nhưng thực tế không có phòng chức năng thì
giáo viên tổ chức cho học sinh vẽ theo nhạc bằng cách: yêu cầu các em đứng tại
chỗ vẽ và vận động theo nhạc trên khổ giấy A3, A4.

- Tạo hình bằng dây thép và vật dụng tìm được: Nói rõ hơn có nghĩa là tạo
hình bằng lắp ghép, trang trí từ những vật liệu phế thải, uốn dây thép và giấy bồi…
thông qua sự liên tưởng về thế giới xung quanh để tạo thành các tác phẩm biểu đạt
2 chiều hoặc 3 chiều. Đối với học sinh lớp Một, quy trình tạo hình bằng dây thép là
khó thực hiện được vì các em chưa thể sử dụng kìm cắt, uốn dây thép theo ý muốn
mà chỉ có thể tạo hình từ vật phế thải ở một số chủ đề như: Ngôi nhà của em, Em
sáng tạo với đồ vật...Tuy nhiên giáo viên cũng nên giới thiệu về cách thực hiện và
sáng tạo với dây thép để học sinh có điều kiện làm ở nhà với sự hỗ trợ từ phụ
huynh.
- Xây dựng cốt truyện: Khi chọn nội dung để xây dựng cốt truyện, giáo viên
cần lưu ý về nhân vật, bối cảnh, sự kiện… phải phù hợp tâm lý lứa tuổi của các em.
Tình huống truyện dễ hình dung, dễ trình bày để học sinh có thể sắm vai, đóng kịch
và xây dựng ố cảnh bằng hình thức vẽ, cắt dán, xé dán, tạo hình 3D…Ví dụ một số
nội dung như: lao động làm vệ sinh, biểu diễn văn nghệ…
* Kết quả sau khi áp dụng: Hầu hết học sinh đều biết chủ động trong quá trình
học tập, tự tin trước lớp, giao tiếp tiến bộ, năng lực sáng tạo, biểu đạt có tiến bộ rõ
rệt.
Giải pháp 4 : Xây dựng bầu không khí lớp học thân thiện, tạo hứng thú học
tập cho học sinh thông qua các hoạt động thi đua, trò chơi.
* Mục đích: Tăng cường sự tham gia một cách hứng thú của học sinh trong các
hoạt động giáo dục với thái độ tự giác, chủ động và ý thức sáng tạo. Học sinh cảm
nhận được sự thoải mái khi việc học của mình vừa gắn với kiến thức trong sách vở,
vừa thông qua sự trải nghiệm của chính bản thân trong các hoạt động tập thể.
* Biện pháp thực hiện:
a. Xây dựng bầu không khí học tập thân thiện:
Để các học sinh tự tin hơn khi thực hiện các sản phẩm của mình thì rất cần một môi
trường học tập thân thiện. Phong trào này cũng đã được Bộ Giáo dục - Đào tạo
triển khai trong toàn ngành từ những năm gần đây, được xác định gồm 5 nội dung.
Đó là:
- Xây dựng trường, lớp xanh, sạch, đẹp, an toàn.

- Dạy và học có hiệu quả, phù hợp với đặc điểm lứa tuổi của học sinh ở mỗi địa
phương, giúp các em tự tin trong học tập.
- Rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh.
- Tổ chức các hoạt động tập thể, vui tươi, lành mạnh.
Giáo viên Hoàng Kim Đề

Trang

20


Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật cấp tiểu học

- Học sinh tham gia tìm hiểu, chăm sóc và phát huy giá trị các di tích lịch sử,
văn hóa, cách mạng ở địa phương.
Do đó muốn xây dựng môi trường học tập thân thiện thì cũng phải thực hiện tốt
các nội dung trên, nhưng ở phạm vi lớp học và tùy tình hình học sinh, cơ sở vật
chất…mà giáo viên tổ chức cho phù hợp. Trước hết giáo viên cần thể hiện phong
cách giao tiếp thực sự tôn trọng học sinh. Tất cả bề ngoài hình thức như dáng đi,
đứng, cử chỉ, điệu bộ, thái độ, ngôn ngữ …đều phải thể hiện được sự thân thiện.
Luôn giao tiếp thân thiện với học sinh trong mọi tình huống.
Đại đa số học sinh tiểu học, nhất là đối với các em lớp Một, các em mới bước
vào môi trường học tập thực sự nên các em rất ngại tiếp xúc với thầy cô, thậm chí
có em sợ thầy cô hơn cả cha mẹ. Vậy làm thế nào để các em mạnh dạn hơn thì giáo
viên phải gần gũi, thân tình để các em dễ hoà đồng vào môi trường tập thể. Nếu các
em nhận ra ở thầy cô một sự bảo bọc che chở, nhất là sự quan tâm, cảm thông thực
sự, các em sẽ dần dần quấn quýt, tin cậy gần như tuyệt đối và thầy cô như là thần
tượng của các em. Để làm được điều này thì cách nói, âm vực lời nói là vô cùng
quan trọng. Có nghĩa là giáo viên chỉ phát âm vừa đủ nghe, tránh quát tháo, lớn
tiếng dễ gây tâm lý sợ học, sợ thầy cô cho học sinh. Thời gian đầu của lớp 1 các em

còn gặp khó khăn do chưa quen bạn và cô giáo, khó tiếp thu trong khi học, tính kỉ
luật chưa cao. Giáo viên phải biết điều chỉnh, tạo không khí hào hứng trong lớp học
song vẫn giữ được tính kỉ luật, trật tự. Cho phép các em trao đổi ý kiến, xem, nhận
xét bài bạn, nhưng giáo viên phải nhắc nhở những học sinh mải chơi, nói chuyện
riêng ngoài việc học vẽ.
Mặt khác Mĩ thuật là một bộ môn phụ thuộc nhiều vào năng khiếu của từng cá
nhân, do đó giáo viên không nên đòi hỏi quá nhiều ở các em. Học sinh hoàn thành
sản phẩm đúng theo nội dung chủ đề, qua mỗi giờ học các em có thể nhận xét, đánh
giá cái đẹp – cái chưa đẹp đã là thành công. Mỗi lời động viên, khích lệ dù rất nhỏ
của giáo viên cũng có thể là một động lực lớn để các em cố gắng.
Khi học sinh thực hành, giáo viên cần phải theo dõi, quán xuyến chung, điều
chỉnh, bổ sung những gì mà đa số học sinh chưa rõ hoặc còn lúng túng. Theo dõi
giúp học sinh kém, động viên khích lệ học sinh khá, cụ thể là:
+ Gợi ý học sinh nhận ra những thiếu sót ở bài vẽ để học sinh rút kinh nghiệm
và tự sửa chữa.
+ Động viên, khích lệ học sinh khá, giỏi tạo điều kiện cho các em suy nghĩ tìm
tòi thêm, nâng cao hiệu quả sáng tạo ở bài vẽ.
Ví dụ như khi học sinh vẽ biểu đạt : Tùy điều kiện thực tế, giáo viên khuyến
khích học sinh lựa chọn chất liệu, màu sắc phù hợp để vẽ nhằm tăng tính biểu cảm.
Giáo viên nên đi và quan sát cả lớp, đặt câu hỏi để giúp các em lựa chọn được màu
sắc và nội dung đạt chất lượng. sau hoạt động này, giáo viên cần hướng dẫn học
sinh dùng khung tự tạo để xác định bố cục bức tranh trong Vẽ chân dung, và cả
những bức tranh khác được sáng tạo trong suốt quá trình học mĩ thuật, tạo cho các
em cách nhìn thẩm mĩ và phương pháp trình bày tác phẩm khi trưng bày bằng
những câu hỏi gợi ý như:
- Em muốn thể hiện điều gì và em thể hiện nội dung đó như thế nào trong bức
tranh này?
- Tại sao em sử dụng màu này?
Giáo viên Hoàng Kim Đề

Trang

21


Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật cấp tiểu học

- Hình ảnh trong tranh của em có theo những gì em muốn thể hiện không?
- Trong bài vẽ của mình, em muốn thêm hay bỏ chi tiết nào? Lí do?...
Mặt khác, dù dạy theo phương pháp cũ hay mới, giáo viên chuyên trách Mĩ
thuật luôn gặp khó khăn chung với đối tượng học sinh lớp Một đó là : Các em
không dám vẽ, sợ vẽ xấu các bạn chê cười, hay sao chép hoặc bắt chước ý tưởng
của bạn. Khi vẽ các em hay tẩy xóa, thường vẽ hình quá nhỏ. Đây là hạn chế mà
các em thường mắc phải nhiều. Nhất là giai đoạn đầu năm, các em còn bỡ ngỡ do
chưa quen, thậm chí có em chưa một lần cầm bút vẽ, chưa nhận biết được tên các
màu. Giáo viên phải biết cách phát huy các mặt mạnh của học sinh, luôn khen ngợi
những học sinh có nét vẽ ngộ nghĩnh, động viên, khích lệ học sinh còn yếu. Động
viên khích lệ kịp thời một tiến bộ dù nhỏ nhất của các em. Điều này sẽ giúp các em
bớt mặc cảm tự ti và có tinh thần học tập hơn. Có em vẽ hình rất đẹp nhưng lại hay
tẩy xoá vì các em sợ sai, vì các em chưa nhìn thấy được cái đẹp trong tranh của
mình. Ngoài việc giải thích, giáo viên cần so sánh bài vẽ đẹp và chưa đẹp để học
sinh hiểu thêm. Đồng thời nên tuyên dương thường xuyên những nỗ lực dù rất nhỏ
của các em để các em tự tin hơn trong học tập.
b. Tăng cường tổ chức các trò chơi lồng ghép vào quá trình học tập:
Bên cạnh hoạt động học là chủ đạo thì nhu cầu chơi, giao tiếp với bạn bè của
các em học sinh lớp Một cũng không thể thiếu. Nếu giáo viên biết phối hợp nhịp
nhàng giữa nhiệm vụ của hoạt động học với sự thỏa mãn nhu cầu chơi, giao tiếp
của các em "Học mà chơi, chơi mà học" thì các em sẽ hăng hái, say mê học tập và
một điều tất yếu là kết qủa học tập của các em sẽ được nâng lên. Đây cũng là một
phương pháp dạy học phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo của học sinh trên

cơ sở khai thác đặc điểm tâm sinh lý của học sinh. Khi tổ chức trò chơi,giáo viên
cần lưu ý:
+ Lựa chọn trò chơi vừa sức với học sinh. Các em học đấy nhưng phải vui, khi
vui thích thì việc học tập sẽ là tự nguyện, không bị gò ép, thúc bách. Khi học mà
như chơi thì việc học sẽ trở nên nhẹ nhàng, thoải mái, học sẽ trở thành là một trong
những nhu cầu của học sinh. Song cần tìm những trò chơi sao cho nhiều em được
tham gia sẽ phát huy tính tích cực hơn. Giáo viên cần lưu ý cần lựa chọn các trò
chơi làm cho học sinh tự khám ra nội dung bài học một cách chủ động, thích thú và
ghi nhớ được kiến thức một cách tự nhiên và sâu sắc. Trò chơi có chứa đựng những
chủ đề, nội dung nhất định, có những quy chế nhất định mà học sinh phải tuân thủ.
Trò chơi vừa mang tính chất vui chơi giải trí song đồng thời lại có ý nghĩa giáo dục.
Dạy học bằng phương pháp tổ chức trò chơi là đưa học sinh đến với các hoạt động
vui chơi giải trí nhưng có nội dung gắn liền với bài học.Trò chơi trong học tập có
tác dụng giúp học sinh hăng say vào học tập, chống mệt mỏi, tránh làm cho tiết học
nặng nề nhàm chán, tăng cường khả năng thực hành kiến thức của bài học, phát huy
hứng thú, tạo thói quen độc lập, chủ động và sự sáng tạo của học sinh, lôi cuốn các
em vào những hoạt động học tập. Hay nói cách khác: trò chơi học tập là hoạt động
được tổ chức có tính chất vui chơi, giải trí nhưng có nội dung gắn với bài học hay
hoạt động học tập của học sinh.
+ Tổ chức vào thời điểm thích hợp. Trong thực tế dạy học, giáo viên thường tổ
chức trò chơi học tập để củng cố kiến thức, kỹ năng. Tuy nhiên việc tổ chức cho
học sinh chơi các trò chơi để giới thiệu bài hay hình thành kiến thức, kỹ năng mới
Giáo viên Hoàng Kim Đề

Trang

22


Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật cấp tiểu học

là rất cần để tạo hứng thú học tập cho học sinh ngay từ khi bắt đầu bài học mới. Do
đó giáo viên nên linh hoạt tổ chức ở những thời điểm khác nhau nhằm tạo sự bất
ngờ và giảm căng thẳng của giờ học.
+ Lôi cuốn tất cả học sinh của lớp cùng tham gia. Trò chơi học tập là một hình
thức học tập bằng hoạt động, hấp dẫn học sinh nên duy trì tốt hơn sự chú ý của các
em với bài học. Trò chơi làm thay đổi hình thức học tập chỉ bằng hoạt động trí tuệ,
do đó giảm tính chất căng thẳng của giờ học, nhất là các giờ học kiến thức mới. Trò
chơi có nhiều học sinh tham gia sẽ tạo cơ hội rèn luyện kỹ năng học tập hợp tác cho
học sinh, tăng cường khả năng giao tiếp và giúp các em rèn kỹ năng hợp tác. Có thể
nói điều khiển tiến trình một cuộc chơi với học sinh lớp Một sao cho sôi nổi, sinh
động, hấp dẫn lôi cuốn được tất cả các em tham gia chơi một cách thích thú nhưng
vẫn đảm bảo mục tiêu tiết học là không dễ. Vì nếu tổ chức sơ sài hoặc mang tính
chất hình thức thì học sinh tham gia một cách miễn cưỡng, có em còn nhân dịp này
để làm việc riêng, đùa giỡn gây mất trật tự lớp học. Còn nếu tổ chức quá chú trọng
vào phần chơi mà quên đi phần học thì giáo viên sẽ khó mà quản lý lớp học đi đúng
hướng.
Một số trò chơi có thể áp dụng như: thi vẽ nhanh, vẽ đẹp, tưởng tượng từ hình
có sẵn… vào đầu, cuối tiết học hoặc trước khi thực hành. Đây chính là thời gian để
các em luyện vẽ và tăng cường khả năng vẽ nhanh, vẽ đẹp và giúp các em phấn
chấn tinh thần, hăng hái học tập hơn. Cách tiến hành như sau :

- Trò chơi Tưởng tượng từ hình có sẵn: Giáo viên vẽ lên bảng một số hình (có liên
quan đến chủ đề đang học), yêu cầu các đội cử đại diện tham gia thi đua vẽ tiếp vào
hình có sẵn để thành hình theo đúng chủ đề giáo viên yêu cầu. Ví dụ như chủ đề
Con vật nuôi, giáo viên có thể vẽ lên bảng những hình như sau:
Từ những hình này, học sinh vẽ tiếp thành hình các con vật mà em thích như: con
trâu, con heo, con mèo, con thỏ…
- Trò chơi : Ai nhanh hơn. Luật chơi: Mỗi nhóm cử 1 đại diện lên vẽ nhiều con
vật nuôi ( hoặc vẽ một tranh). Học sinh dưới lớp hát 1 bài. Khi hát hết bài thì các

đội thi vẽ phải ngừng tay. Đội nào có học sinh vẽ nhanh, vẽ nhiều con vật (hoặc
tranh đẹp nhất) là đội thắng cuộc…
Khi tổ chức trò chơi, giáo viên cần đánh giá cao phần tham gia của các đội,
không làm qua loa đại khái, có khen thưởng, tuyên dương kịp thời cũng là một biện
pháp làm cho học sinh thêm tích cực vì em nào cũng thích được khen, được thầy cô
quan tâm đến việc làm của mình. Bên cạnh đó cần động viên những đội còn lại để
các em cố gắng hơn ở lần sau. Sau mỗi lần chơi giáo viên cần nhận xét đánh giá kết
quả của học sinh. Dựa vào yêu cầu, nội quy chơi, kết quả cuộc chơi giáo viên đánh
gía cuộc chơi và phân loại thắng thua thật công bằng, rõ ràng. Giáo viên phải hết
sức lưu ý vấn đề này vì đôi khi có giáo viên nêu yêu cầu và luật chơi rất khắt khe
nhưng khi đánh giá kết quả lại đại khái, không chính xác hoặc không công bằng vì
Giáo viên Hoàng Kim Đề

Trang

23


Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật cấp tiểu học

vậy sẽ làm cho học sinh mất phấn khởi, đôi khi các em biểu lộ sự phản đối với sự
đánh giá đó và không chấp nhận kết luận của giáo viên. Để đánh giá đúng thực chất
của cuộc chơi, giáo viên phải thống kê ra được những ưu điểm, nhược điểm của
từng đội tham gia chơi. Tuy nhiên vẫn cần sự đánh giá nhẹ nhàng mang tính chất
động viên, khích lệ là chính, tránh tình trạng đánh giá để các em buồn và xấu hổ
với bạn bè khi không thắng trò chơi.
* Kết quả sau khi áp dụng: Nhiều học sinh hăng hái phát biểu và thích được
phát biểu, thích tham gia nhận xét, đánh giá, hứng thú tham gia trò chơi học tập.
Đặc biệt các em tập trung trong học tập hơn, không còn hiện tượng nói chuyện
riêng, làm việc riêng trong giờ học.

Giải pháp 5 : Tăng cường nhận xét, đánh giá học sinh
* Mục đích: Nhận biết được điểm mạnh,điểm yếu của học sinh để có biện pháp
cải thiện, hoàn thiện phương thức dạy và học để phát triển năng lực của học sinh.
* Biện pháp thực hiện: Việc đánh giá quá trình và kết quả học tập của học sinh
là một nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên được thực hiện ở các tiết cuối của mỗi
chủ đề (hoạt động Trưng bày sản phẩm). Nó không đơn thuần là thực hiện một quy
định bắt buộc để giáo viên ghi nhận vào Sổ theo dõi mà dựa vào đó giúp giáo viên
nắm được năng lực, khả năng phối hợp của từng học sinh, từ đó có kế hoạch tổ
chức dạy - học phù hợp và hiệu quả. Giáo viên không được đưa ra bất cứ một
nhận xét nào về sản phẩm của các em. Mà tùy theo từng sản phẩm, giáo viên gợi ý
các em có nên thêm vào, hay bỏ bớt các hình ảnh, nên chỉnh sửa hay thay đổi gì để
tác phẩm đẹp hơn, từ đó các em tự rút ra được kiến thức và kinh nghiệm cho bản
thân ở lần sau. Mặt khác cần theo dõi, đánh giá học sinh trong suốt quá trình tham
gia các hoạt động chứ không chỉ là dựa trên đánh giá sản phẩm chung của nhóm.
Mỗi học sinh có năng lực, sở trường riêng (em thì vẽ đẹp nhưng tạo hình bằng đất
thì chưa đạt và ngược lại…) nên giáo viên cần quan tâm theo dõi để có những nhận
xét, đánh giá cho hợp lý và đảm bảo khách quan. Giáo viên cần quan sát thái độ
học tập và làm việc trong các nhóm, đánh giá sự tiến bộ của nhóm trên cơ sở thu
thập những thông tin về sự tiến bộ của mỗi thành viên trong nhóm. Sản phẩm của
nhóm thể hiện quá trình trao đổi, trình bày ý kiến và kỹ năng hợp tác của từng
thành viên. Do đó việc nhận xét quá trình làm việc của nhóm không nên qua loa,
đại khái. Càng đưa ra nhận định cụ thể càng giúp học sinh tích lũy nhiều kinh
nghiệm cho những lần làm việc sau. Những tiêu chí nhận xét cần thiết phải có:
- Sự phân công trong nhóm.
- Tinh thần thái độ làm việc của các thành viên trong quá trình thực hiện.
- Kết quả thực hiện nhiệm vụ được giao.
- Thời gian hoàn thành sản phẩm.
- Kĩ năng trình bày nội dung tranh vẽ trước lớp.
Việc đánh giá kết quả không chỉ dựa trên thành tích chung của cả nhóm mà còn
dựa trên sự đóng góp của từng thành viên trong nhóm. Để thực hiện việc đánh giá

đảm bảo công bằng, đúng thực tế, giáo viên cần có sổ tay theo dõi ghi nhận ngay
những cá nhân tích cực, cá nhân thụ động hay sáng tạo, những nhóm làm việc hiệu
quả…Khi thực hiện việc đánh giá, giáo viên cần nêu rõ những mặt được và chưa
được để học sinh nắm và thực hiện tốt hơn. Bên cạnh việc tuyên dương những học
sinh tích cực, chăm chỉ, giáo viên cũng cần nghiêm khắc nhắc nhở những học sinh
Giáo viên Hoàng Kim Đề

Trang

24


Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật cấp tiểu học

chưa tập trung, lơ là, hay nói chuyện, làm việc riêng…để các em có trách nhiệm và
ý thức hơn.
Khi đánh giá hoạt động của một nhóm, giáo viên cũng cần lưu ý tới những tiến
bộ của các em. Bởi vì sự tiến bộ đó thể hiện tinh thần, thái độ tiếp thu bài học có
hiệu quả mà các em đạt được. Sản phẩm của một nhóm thường là hoàn thành tốt thì
không có gì phải bàn, nhưng có nhiều trường hợp ở hoạt động trước các em chỉ
hoàn thành hoặc chưa hoàn chỉnh, ở hoạt động sau lại có sản phẩm nổi trội hoặc
xuất sắc thì rất cần sự ghi nhận của giáo viên. Đó chính là động lực để các em có
tinh thần học tập tốt hơn ở các hoạt động sau.
Hiện tại việc đánh giá môn học được thực hiện theo thông tư 30, do đó đánh giá
hoạt động nhóm là một phần quan trọng để làm căn cứ cho giáo viên thực hiện
đúng thực chất, công bằng và khách quan. Nhất là đối với nội dung năng lực và
phẩm chất, nếu giáo viên chỉ dựa trên cơ sở là sản phẩm mĩ thuật của các em là
chưa đủ, chưa chính xác, mà phải dựa trên nhiều yếu tố như: Khả năng kết hợp với
bạn, khả năng giao tiếp, tính tích cực, sáng tạo…Chính vì vậy, giáo viên cần coi
trọng khâu đánh giá hoạt động nhóm của học sinh trong các giờ học, để đảm bảo

các yêu cầu về chuyên môn, đạt mục tiêu giáo dục của môn học Mĩ thuật trong
trường Tiểu học nói chung, Mĩ thuật 1 nói riêng.
* Kết quả sau khi áp dụng: Học sinh tích cực tham gia các hoạt động của
nhóm hơn, nhiều em đã biết khắc phục và khắc phục được những hạn chế của bản
thân, sáng tạo nhiều sản phẩm mĩ thuật độc đáo và đẹp mắt.
Tranh của học sinh lớp 1

IV. KẾT QUẢ SAU ÁP DỤNG, GIẢI PHÁP:
Tính tới thời điểm hiện tại, học sinh đã khá quen và thực hiện tương đối tốt mô
hình học tập mới này, áp lực học tập không còn là vấn đề với các em. Đây chính là
hình thức dạy học theo phương pháp mở (kết thúc bài học này là mở ra một bài học
mới), tăng cường dạy học hợp tác nhưng vẫn coi trọng cá thể hóa học sinh. Tạo cơ
hội cho học sinh thực hành các bài tập ứng dụng thiết thực, phục vụ cho học tập và
cuộc sống.
Qua việc học tập theo phương pháp mới giúp cho học sinh có được những trải
nghiệm để gợi mở cách nhìn nhận, cảm giác, sự tò mò, trí nhớ, trí tưởng tượng và
phát triển sức sáng tạo và biểu đạt, vì vậy học sinh sẽ có được những hình ảnh và
động lực mang tính tinh thần. Hạn chế được cảm giác lo sợ vì không biết vẽ của các
Giáo viên Hoàng Kim Đề

Trang

25