Giáo án Ngữ văn 12 tuần 22 bài: Rừng xà nu Nguyễn Trung Thành

GIÁO ÁN NGỮ VĂN LỚP 12
RỪNG XÀ NU
(Nguyễn Trung Thành)
A. MỤC TIÊU:
Giúp học sinh:
-Thấy được vẻ đẹp tâm hồn, sức mạnh tư tưởng của nhân dân Tây Nguyên mà dân
làng Xôman là những con người tiêu biểu cho những năm chống Mĩ cứu nước.
- Cảm nhận chất sử thi của tác phẩm, nắm được cốt truyện, chủ đền, ghệ thuật xây
dựng hình tượng trong tác phẩm.
-Giáo dục các em niềm tự hào dân tộc, lòng yêu nước và thái độ căm thù giặc sâu
sắc
B. PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY:
-Đọc diễn cảm.
-Giảng bình, nêu vấn đề.
C. CHUẨN BỊ GIÁO CỤ:
* Giáo viên

: Soạn giáo án.

* Học sinh

: Soạn bài.

D. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
1. Ổn định lớp - kiểm tra sĩ số:
2. Kiểm tra bài cũ:
3. Nội dung bài mới:
a. Đặt vấn đề:


b. Triển khai bài dạy:

Hoạt động thầy và trò

Nội dung kiến thức

-Đọc tiểu dẫn. Vài nét về tác I. Vài nét chung.
phẩm?

1. Tác giả.
-Tên khai sinh là Nguyễn Văn Báu.

Giáo viên giới thiệu thêm-giảng -Bút danh: Nguyên Ngọc, Nguyễn trung
nhanh.
Thành.
-1950: Gia nhập quân đội khi đang học trung
học chuyên khoa.
-Nêu những hiểu biết của em về -1962: Chủ tịch chi hội văn nghệ giả phóng
tác phẩm?

miền Trung Trung Bộ.

+Xuất xứ?

-Gắn bó mật thiết với chiến trường Tây

+Cốt truỵên?

Nguyên.

Truyện về một đời người được kể 2. Tác phẩm.
kại trong một đêm.

a. Xuất xứ: Truyện được in trong tập "Trên
quê hương những người anh hùng Điện Ngọc"

Em có nhận xét gì về kết cấu tác
phẩm?

viết năm 1965.
b. Cốt truyện:

Mở đầu và kết thúc đều là hình -Chuyện về cuộc đời Tnú lồng vào cuộc nổi
ảnh cây xà nu, chỉ thay đổi chữ dậy của dân làng Xôman.
"đồi" thành chữ "rừng"Sự lặp
lại đầy dụng ý.
-Tác giả khắc hoạ cây xà nurừng

II. Đọc hiểu.


xà nu qua những chi tiết nàovới 1. Hình tượng cây xà nu.
những thủ pháp nghệ thuật gì?

-Cả rừng không cây nào không bị thương,
nhựa ứa ra-từng cục máu lớn.
-Không giết nổi…

Giáo viên bình:

-Vết thương chóng lành, lớn nhanh, thay thế

-Xà nu có mặt trong suốt câu những cây đã ngã.
chuyện, trong đời sống hàng ngày -Cây mẹ ngãcây con mọc lên.
của dân làng.

-Ươn tấm ngực ra che chở cho làng.
-Những đồi (rừng) xà nu nối tiếp nối.
Nghệ thuật nhân hoá, so sánh-hình ảnh giàu

-Ý nghĩa biểu tượng của cây xà giá trị tạo hình, cảnh như khắc chạm tạo thành
nurừng xà nu?

hình khối có màu sắcmùi vịMột phần sự
sống Tây Nguyên gắn bó với con người.
 Cây xà nu, rừng xà nu tiêu biểu cho số
phận, phẩm chất, sức sống bất diệt, tinh thần
dấu tranh quật cường của nhân dân Tây
Nguyên.

Giáo viên chuyển:
Hình ảnh cụ Mết được khắc hoạ
qua những chi tiết nào?

-Các thế hệ cây xà nu tượng trưng cho các thế
hệ dân làng Xoman và nhân dân Việt Nam.
2. Hình tượnh người dân Xôman.
a. Cụ Mết.
-Tiếng nói ồ ồ, bàn tay nặng trịch, mắt sáng,

Giáo viên bình:

râu dài tới ngực, ngực căng như thân cây xà


nu lớnKhoẻ mạnh, quắc thước.
Vai trò của cụ Mết? Ý nghĩa của -Lúc ông nói: Nó cầm súngmình cầm giáo
hình tượng nhân vật này?
mác, mọi người nín bặtcó uy tín đối với dân
làng.
Là người đại diện cho quần chúng, biểu
tượng cho sức mạnh tinh thần và vật chất có
-Nhân vật Dít được khắc hoạ như
thế nào? gợi nhớ đến ai?

tính truyền thống, cội nguồn của miền núi Tây
Nguyên, là người trực tiếp lãnh đạo dân làng
vùng lên đánh giặc.
b. Nhân vật Dít.
-Sự hiện thântiếp nối của Mai.
+Lúc nhỏ: Gan góclanh lợi.

Dít được miêu tả qua những chi
tiết nào?

+Lớn lên: Bí thư kiêm chính trị viên xã đội.
*Đôi mắt: bình thảntrong suốt khi nhìn kẻ
thù.
ráo hoảnh khi mọi người khóc
Mai.

Giáo viên chuyển.

nghiêm khắc nhìn Tnú.
Sống có nguyên tác và giàu tình yêu
thương. Đôi mắt chị chứa đầy chiều sâu nghị

-Hình ảnh be heng gợi cho em lực. Cùng với Tnú, họ là lớp trẻ đáng tin cậylà
những suy nghĩ gì?

chỗ dựa của dân làng Xôman.
c. Bé Heng.


-Gợi lại tuổi thơ của Mai, Dít, Tnú.
-Tiêu biểu cho tập thể dân làng là Tượng trưng cho lớp người kế tiếp đầy sinh
Tnú, nhân vật Tnú được khắc như lực, đầy nhựa sống, hứa hẹn một thế hệ Cách
thế nào trong truyện?

mạng mới vững vàng.
d. Nhân vật Tnú.
Xuất hiện qua lời kể của cụ Mết.
*Cuộc đời:
+Lúc nhỏ: mồ côi, được dân làng Xôman cưu
mang.
gan góc, lanh lợi, dũng cảm, táo
bạo, sớm đến với Cách mạng.

Giáo viên bình: có yêu thương sâu
sắc mới biết căm thù mãnh liệt.

-Bị giặc bắt: chỉ vào bụng nói "cộng sản ở đây

này".
+Lớn lên: Ra tù, gặp Mai, lãnh đạo dân làng
đánh giặc.
Tận mắt chứng kiến cảnh vợ con bị giết.
Bản thân bị địch bắt, tra tấn dã man.
Gia nhập bộ đội.

-Nếu Dít được đặc tả ở đôi mắt thì
Tnú được đặc tả ở chi tiết nào?

Can đảm vượt lên mọi đau đớn-bi kịch cá
nhân, quyết tâm trả thù nhà đền nợ nước.
*Đôi bàn tay:

-Phẩm chất của anh còn được bộc

+Khi nguyên vẹn: là đôi bàn tay tình nghĩa.


lộ trong ngày về phép. Nhận xét?

+Khi tật nguyền: vẫn vững vàng cầm vũ khí.

"Mười ngón tay Tnú bốc cháybiểu *Ngày về phép:
trưng cho lòng căm thù và ngọn
lửa đấu tranh của dân làng
Xôman".

Về đúng một đêm.
Lặng người đi khi nghe tiếng chày.

Nhớ rõ từng người-nhắc tên từng người
trong một niềm xúc động sâu xa.

-Nêu những giả trị nghệ thuật tiêu
biểu làm nên thành công của
truyện?

Có tính kỷ luật cao và giàu tình yêu thương
đối với đồng bào.
Là đứa con chung của dân làng Xôman.
3. Vài nét nghệ thuật.
-Nghệ thuật kể chuyện ngắn gọn, hàm súc,
hấp dẫnn, ghệ thuật miêu tả tỉ mỉ, sinh động.
-Giọng kể hào hùngthâm trầm, xúc động mang
âm hưởng sử thi.

-Đánh giá chung về nội dung,
nghệ thuật của tác phẩm?

-Nghệ thuật xây dựng hình tượng cây xà nu và
rừng xà nu.
III. Tổng kết.
-Truyện cô đúc mang âm hưởng sử thi hùng
tráng Thông qua việc miêu tả sức sống mãnh
liệt của cây xà nu và người dân Xôman, tác
giả đã khắc hoạ hình ảnh Tây Nguyên anh
hùng, bất khuất một lòng đi theo Đảng Thể
hiện thành công CNAH Cách mạng Việt Nam.

4. Củng cố: Nắm nội dungnghệ thuật tác phẩm.

5. Dặn dò: Tiết sau học Đọc thêm "Bắt sấu rừng U Minh hạ".