Giáo án Ngữ văn 12 tuần 15 bài: Quá trình văn học và phong cách văn học

GIÁO ÁN NGỮ VĂN LỚP 12
QUÁ TRÌNH VĂN HỌC VÀ
PHONG CÁCH VĂN HỌC

I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Nắm được khái niệm quá trình văn học và bước đầu có ý niệm về trào lưu văn học.
- Hiểu được khái niệm phong cách văn học, bước dầu nhận diện được các biểu hiện của
phong cách văn học.
II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG
1.Kiến thức:
- Khái niệm quá trình văn học và trào lưu văn học.
- Phong cách văn học:
2. Kĩ năng:
- Nhận diện các trào lưu văn học.
- Thấy được những biểu hiện của phong cách văn học.
III. CHUẨN BỊ:
1.Giáo viên: Sách giáo khoa Ngữ văn, sách bài tập Ngữ văn, sách Chuẩn KTKN, sách
GV, phụ bảng...
2. Học sinh: Sách giáo khoa, trả lời câu hỏi thảo luận.
IV. PHƯƠNG PHÁP: Nêu vấn đề, thuyết minh, thảo luận…
V. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
1 Ổn định lớp.
2 Kiểm tra bài cũ.


3. Bài mới:
Tg

HĐ của GV

Hoạt động của HS

Nội dung cần đạt

*Hoạt động 1:Tìm - Đọc tiểu dẫn SGk I. Quá trình văn học:
hiểu chung
và nêu :
1. Khái niệm:
- Cho Hs đọc mục I
- Văn học là một loại hình nghệ thuật, một
trong Sgk trang -Nêu khái niệm
hình thái ý thức xã hội luôn vận động biến
178 và trả lời các
chuyển
câu hỏi.
Thảo luận nhóm và - Diễn tiến của Vh như một hệ thống chỉnh
- Văn học là gì?
nêu lên sự khác thể với sự hình thành, tồn tại thay đổi có
-Lịch sử vh khác nhau :
mối quan hệ khắng khít với thời kỳ lịch sử
với QTVH như thế
- Quá trình văn học là diễn tiến, hình thành,
nào
tồn tại, phát triển và thay đổi của văn học
Quan
hệ
gắn
bó
- Bản thân vh và
qua các thời kỳ lịch sử.
khắng

khít
với
toàn bộ đời sống
* Những quy luật chung tác động đến quá
Vh khác nhau ntn? nhau
trình văn học
+ Qui luật VH gắn bó với đời sống xã
-Kế
thừa
và
cách
- Giữa VH và lịch
hội.
tân
sử có mối quan hệ
Bản chất của đời sống Xh trong từng thời
ra sao?
kỳ lịch sử sẽ qui định nội dung, tính chất
-Giữ gìn bản sắc của Vh
- Mối quan hệ giữa Vh dân tộc, giao
+ Qui luật kế thừa và cách tân
lưu
Vh
với
các
các thời kỳ văn học
Kế thừa là dựa trên nền tảng truyền thống,
nước khác
ntn?
là cơ sở tồn tại của Vh.

- Nêu trào lưu Vh
Cách tân là làm ra cái mới, làm choVh luôn
vận động và phát triển
- Qui luật bảo lưu - Có thể có nhiều
+ Qui luật bảo lưu và tiếp biến.
trường
phái
và
và tiếp biến là gì ?
nhiều
khuynh Văn học mỗi dân tộc để tồn tại và phát triển
-có nền văn học hướng
phải giao lưu với Vh các nước khác đồng
nào tồn tại, phát
thời biết chọn lọc, cải biến để làm giàu cho
triển mà không cần
Vh dân tộc mình.
giao lưu? Vì sao
*Thảo luận nhóm
2. Trào lưu văn học:
*Hoạt động 2:Tìm
Trào lưu văn học là một hiện tượng có tính
hiểu trào lưuVH
chất lịch sử. Đó là một phong trào sáng tác
* Nhóm 1:
tập hợp những tác giả, tác phẩm gần gũi
-VH thời phục nhau về cảm hứng, tư tưởng, nguyên tắc
- Trào lưu Vh là gì? hưng

- Có phải mỗi trào
lưu chỉ có một
khuynh hướng, một
trường phái ?

- Chủ nghĩa cổ điển miêu tả hiện thực tạo thành một dòng rộng
Nhóm cử đại diện lớn có bề thế trong đời sống văn học của
trình bày cả lớp một dân tộc hoặc một thời đại.
góp ý

*Các trào lưu văn học lớn trên thế giới:
a.Văn học thời phục hưng ( ở Châu Âu vào
TK XV- XVI )

Hãy nêu các trào
lưu lớn trên thế
- Đặc trưng : Đề cao con người, giải phóng
* Nhóm 2 :
giới ?
cá tính chống lại tư tưởng khắc nghiệt thời
Chủ
nghĩa
lãng
- Nêu đặc trưng
trung cổ.
của Vh thời phục mạn
- Tác giả tiêu biểu : Sêch-xpia ( Anh), Xechưng
van- tec ( TBN)
Nhóm cử đại diện b Chủ nghĩa cổ điển(Pháp VàoTK XVII)
- Nêu đặc trưng, trình bày cả lớp - Đặc trưng : Coi Văn hóa cổ đại là hình

tác giả tiêu biểu góp ý
mẫu lý tưởng, luôn đề cao lý trí, sáng tác
của Chủ nghĩa cổ
theo các quy phạm chặt chẽ.
điển ?
* Nhóm 3 :
- Tác giả tiêu biểu : Cooc- nây,
- Chủ nghĩa lãng
mạn có những đặc - Chủ nghĩa hiện Mô-li-e ( Pháp )
thực phê phán
trưng nào ?
c. Chủ nghĩa lãng mạn : ( Ở các nước Tây
Chủ
nghĩa
hiện
âu sau cách mạng tư sản Pháp 1789)
- Chủ nghĩa HTPP
thực
XHCN
có những đặc trưng
-Đặc trưng : Đề cao những nguyên tắc chủ
ntn ?
quan, lấy đề tài trong thề giới tưởng tượng
Chủ nghĩa hiện Nhóm cử đại diện của nhà văn, hình tượng nghệ thuật thường
thực XHCN có trình bày cả lớp có vẻ đẹp khác thường
những đặc trưng góp ý
- Tác giả tiêu biểu :V.Huygô(Pháp)
nào ?
F. Si-le ( Đức)
- Chủ nghĩa siêu * Nhóm 4 :

d. Chủ nghĩa hiện thực phê phán
thực có những đặc
- Chủ nghĩa siêu ( Châu âu TKXIX )
trưng ntn ?
thực
- Chủ nghĩa hiện
- Đặc trưng : Thiên về những nguyên tắc
thực huyền ảo có - Chủ nghĩa hiện sáng tác khách quan. thường lấy đề tài từ
những đặc trưng, thực huyền ảo
đời sống hiện thực, xây dựng những tính
tác giả tiêu biểu
cách điển hình, vừa có tính khái quát, vừa
nào ?
có tính cụ thể.
Nhóm cử đại diện
trình bày cả lớp -Tác giả tiêu biểu : H. Ban- dăc( Pháp) L.
Tôn-tôi ( Nga)
Nhận xét chung góp ý
các nhóm, kết luận
e. Chủ nghĩa hiện thực XHCN


( TK XX sau Cách mạng tháng 10 Nga)
- Đặc trưng : Miêu tả cuộc sống trong quá
trình phát triển cách mạng
-Tác giả tiêu biểu:M.Gooc-ki(Nga)
Giooc – giơ A-ma- đô ( Braxin)
g.Chủ nghĩa siêu thực: ( Pháp-Vào 1922)
-Đặc trưng : Quan niệm thế giới trên hiện
thực mới là mảnh đất sáng tạo của người

nghệ sĩ
- Tác giả tiêu biểu:A. Brơ- tôn ( Pháp )
h. Chủ nghĩa hiện thực huyền ảo:
( Mỹ La tinh sau thế chiến thứ hai)
- Đặc trưng : Coi thực tại bao gồm cả đời
sống tâm linh, niềm tin tôn giáo , các huyền
thoại, truyền thuyết
-Tác giả tiêu biểu : G. Mac- ket.
* Ở Việt Nam :
- Trào lưu xuất hiện vào những năm 30 của
TK XX.
+ Trào lưu lãng mạn
+ Trào lưu hiện thực phê phán
+ Trào lưu hiện thực XHCN
*Hoạt động 3 : Đọc VB và tìm II. Phong cách văn học :
Phong cách văn hiểu nội dung cơ 1. Khái niệm :
học
bản
-Phong cách Vh là sự độc đáo, riêng biệt
Cho HS đọc và tìm - Khái niệm
của các nghệ sĩ biểu hiện trong tác phẩm.
hiểu VB
- Tìm dẫn chứng để - PCVH nẩy sinh do chính nhu cầu, đòi hỏi
làm sáng tỏ
sự xuất hiện cái mới và nhu cầu của quá
- Phong cách Vh là
gì ?
- Nêu những biểu
hiện của phong
-Phong cách Vh có cách VH

trình sáng tạo Vh

những biểu hiện
gì ?

- Phong cách in dậm dấu ấn dân tộc và thời
đại

- Qúa trình Vh được đánh dấu bằng những
nhà văn kiệt xuất với phong cách độc đáo
của họ.


*Hoạt động
Tổng kết

4:

2. Những biểu hiện của phong cách văn
học :

Cho HS đọc ghi
nhớ Sgk trang 183

- Giọng điệu riêng biệt, cách nhìn, cách
cảm thụ có tính khám phá .

*Hoạt động
Luyện tập

-Sự sáng tạo các yếu tố thuộc nội dung tác
phẩm

5:

- Hệ thống phương thức biểu hiện, các thủ
pháp kỹ thuật mang dấu ấn riêng.
- Thống nhất từ cốt lõi, nhưng có sự triển
khai đa dạng đổi mới.
- Có phẩm chất thẩm mỹ cao, giàu tính
nghệ thuật.
-Cho HS làm luyện

- Đọc ghi nhớ Sgk

III. Ghi nhớ : Sgk trang 183

tập Sgk trang183

Làm bài tập Sgk V. Luyện tập :Căn cứ hướng dẫn Sgk trang
trang 183
183

4. Củng cố - Dặn dò :
- Quá trình phát triển của văn học ntn?
- Phong cách văn hoc là gì ?
- Đọc lại VB, nắm vững ý chính
- Soạn bài “ Người lái đò sông Đà ”

=========================================