Giáo án Ngữ văn 12 tuần 28 bài: Ông già và biển cả Hê Minh Uê

GIÁO ÁN NGỮ VĂN LỚP 12
ÔNG GIÀ VÀ BIỂN CẢ
(Trích)

Hê-minh-uê

A- Mục tiêu:
- Hiểu được niềm tin, ý chí, nghị lực của con người được gửi gắm qua tác phẩm.
- Phân biệt được các kiểu ngôn từ: đối thoại, độc thoại nội tâm và hiểu cách viết
theo nguyên lí “tảng băng trôi” của Hê-minh-uê.
B- Dự kiến cách thức tiến hành giảng dạy:
- Phương pháp phát vấn - gợi mở.
- Phương pháp đàm thoại - thuyết minh.
C- Tiến trình dạy học:
1- Ổn định:
- Kiểm tra số hs.
- Kiểm tra vệ sinh, nề nếp.
2- Kiểm tra bài cũ:
3- Tổ chức giờ dạy:
Phương pháp
Hoạt động 1: tìm hiểu tiểu dẫn

Nội dung bài học
I- Tiểu dẫn:

- Gv cho hs đọc phần tiểu dẫn, 1- Tác giả:
nêu vắn tắt về tác giả. Gạch một - Nhà văn Mĩ nổi tiếng (1899 – 1961).
số ý trong sgk.
- Sinh ra trong một gia đình trí thức.
- Gv bổ sung: phân tích ảnh
- Cuộc đời gắn liền với hai cuộc chiến tranh thế giới.

hưởng của các cuộc chiến tranh - Các tác phẩm chính: sgk.
thế giới ( đặc biệt là chiến tranh - Đóng góp nổi bật: nghệ thuật đối thoại, nguyên lí
thế giới 1) với Hê-minh-uê.
“tảng băng trôi”, thể hiện niềm tin bất diệt vào ý chí,
- Gv cho hs đọc và tóm tắt.
nghị lực, lương tri của con người…
2- Tác phẩm:
- Tiểu thuyết ra đời 1952 và đến năm 1954 nhận giải
Noben văn học.
- Được xem là tuyên ngôn nghệ thuật cho toàn bộ các
sáng tác của H.
- Tóm tắt tác phẩm: sgk.
- Vị trí đoạn trích: gần cuối tác phẩm.
@- Bố cục:
- Phần 1: Từ đầu -> “con cá trắng bạc, thẳng đơ và bồng
bềnh theo sóng”: miêu tả cuộc chinh phục cá kiếm của
ông lão.
- Phần 2: tiếp theo đến hết: miêu tả hành trình trở về của
ông lão.
II- Đọc hiểu:
Hoạt động 2: Tìm hiểu tác
phẩm.
Bước 1: Tìm hiểu bố cục:

1- Cuộc chinh phục cá kiếm của ông lão:
a- Nghệ thuật miêu tả cá kiếm:
- Ngoại hình: khổng lồ, đẹp.

- Gv cho hs phát biểu cách chia - Yếu tố được đặc tả: thân hình và cái đuôi- đồ sộ, hiên
ngang, mạnh mẽ…
bố cục.
=> cuộc chiến càng quyết liệt, nâng cao tầm vóc ông
- Gv đề xuất cách chia bố cục.
lão.
Bước 2: Tìm hiểu cuộc chinh
- Thái độ của ông lão với con cá:
phục cá kiếm của ông lão.
- Nhận xét về nghệ thuật miêu tả + Vừa yêu quí,vừa quyết tâm giết nó cho bằng được.
cá kiếm?
+ Nguyên nhân: Yêu con cá có những phẩm chất cao
- Cá kiếm được đặc tả ở những quí. Nghề câu cá – phải bắt cá: chứng tỏ mình ( danh dự
và lòng tự trọng)
chi tiết nào?
- Cảm nhận của em về cái chết @ Nghệ thuật miêu tả của tác giả: hình ảnh con cá kiếm
của cá kiếm? ( hình ảnh? Ý hiện lên như một đối thủ đáng gờm của ông lão, báo


nghĩa?)

hiệu một cuộc chiến đấu cật lực, gay cấn, đầy ý nghĩa.

- Theo dõi cuộc chiến đấu giữa
b- Chiến thắng của ông lão:
ông lão và con cá kiếm, em nhận - Ông lão già yếu chiến thắng con cá kiếm khổng lồ.
thấy thái đọ của ông lão như thế
=> Nỗ lực lớn lao.
nào?
- Nguyên nhân đưa đến thắng lợi => Nâng cao ý nghĩa chiến thắng.

của ông lão?
- Nguyên nhân: tay nghề điêu luyện + niềm tin, ý chí,
- Từ cuộc chinh phục cá kiếm nghị lực.
của ông lão, em rút ra được điều - Ý nghĩa:
gì?
+ Phải biết tích lũy kinh nghiệm.
-Thái độ của nhà văn? ( Thể
+ Dùng đầu óc để suy xét.
hiện tư tưởng nổi bật của tác
+ Chịu đựng, nhẫn nại để giành chiến thắng.
phẩm)
- Thái độ cua nhà văn:
+ Ngợi ca, tin tưởng vào con người.
+ Khẳng định trí tuệ, khả năng chịu đựng của con
người.

TIẾT 02

@ Cuộc chiến đấu và chinh phục cá kiếm thể hiện tài
nghẹ, ý chí và nghị lực của ông lão, khảng định “Con
người có thể bị hủy diệt nhưng không thể bị đánh bại”
2 – Nghệ thuật xây dựng đối thoại, độc thoại nội tâm:
- Độc thoại nội tâm: lúc thầm kín, lúc bộc ra thành tiếng
(ngôn từ đối thoại) nhằm:

Bước 3- Nghệ thuật xây dựng + Phân tích tình hình.
đối thoại, độc thoại nội tâm:
+ Tự động viên bản thân.
- Trong văn bản có nhiều lần + Ý thức về công việc nhọc nhằn của mình.
xuất hiện cụm từ “laoc nói” và “

=> Kiểu “nhân vật tâm trạng”
lão nghĩ”, những cụm từ này báo
Đan xen lời kể, độc thoại, đối thoại => lời kể hấp dẫn,
hiệu hình thức ngôn ngữ gì?
có chiều sâu, không nhàm chán.
- Những câu nói của ông lão,
thực chất có phải đối thoại @ Độc thoại nội tâm góp phần bộc lộ rõ chân dung
nhân vật, tạo chiều sâu cho tác phẩm, thể hiện rõ hơn
không? Tại sao?
nguyên lí “ tảng băng trôi’ trong tác phẩm.
- Tìm các dẫn chứng và phân
tích xem chúng bộc lộ nội tâm gì - Nguyên lí “tảng băng trôi” trong đoạn trích:


của ông lão? Từ đó, nhận xét + Có nhiều “ khoảng trống trong câu chữ”.
thêm về nhân vật?
+ Hình tượng giàu sức gợi, đa tầng nghĩa ( hình tượng
- Em có nhận xét gì cách phân ông lão trong cuộc chiến với con cá kiếm)
bố các kiểu lời văn
III- Tổng kêt:
Hoạt động 3: Hưỡng dẫn hs tổng 1- Nghệ thuật:
kết bài học:
- Nghệ thuật kể chuyện: kết hợp kể, tả, xây dựng đối
- Nghệ thuật?
thoại, độc thoại nội tâm nhuần nhuyễn.
- Nội dung?
- Vận dụng nguyên lí “tảng băng trôi” tạo chiều sâu ý
nghĩa.
2- Nội dung: Qua hình tượng quật cường của ông lão,
tác giả gởi gắm niềm tin lớn lao vào con người: Trong

bất kì hoàn cảnh nào “ Con người có thể bị hủy diệt
nhưng không thể bị đánh bại”

D- Củng cố - dặn dò:
- Nắm các nội dung tìm hiểu và nguyên lí “ tảng băng trôi” thể hiện trong tác
phẩm.
- Chuẩn bị bài “ Diễn đạt trong văn nghị luận”

-----------------------------------------------------