Bài 2:
CÁCH TÍNH THỜI GIAN TRONG LỊCH SỬ
A/ Mục tiêu bài học:
- Giúp học sinh hiểu tầm quan trọng của việc tính thời gian trong lịch sử, thế nào là
âm - dương - công lịch, biết cách đọc ghi năm tháng theo công lịch.
- Giúp học sinh biết quý thời gian, bồi dưỡng ý thức về tính chính xác khoa học
- Bồi dưỡng cách ghi, tính năm, khoảng cách giữa các TK với hiện tại.
B/ Phương tiện dạy học:
-H: SGK, lịch treo tường
- G: SGK - SGV, quả địa cầu
C/ Tiến trình DH:
1/ KTCB: Tại sao chúng ta phải học lịch sử? Giải thích câu " Lịch sử là thày dạy
của cuộc sống"
2/ Học bài mới:
- ở bài trước các em đã biết lịch sử là những gì diễn ra trong quá khứ theo trình tự
thời gian có trước, có sau. Vậy người xưa nghĩ ra cách ghi và tính thời gian như thế
nào?
1/ Tại sao phải xác định thời gian?
H.đ 1: KTGĐ: H hiểu vì sao phải tính thời gian trong lịch sử:
H. dẫn H tìm hiểu SGK: ý 1: LS ... t
Thảo luận nhóm
- Nhìn vào H1 - 2 (B1) các em, có thể biết
trường làng hoặc tấm bia đá được dựng lên
cách đây nhiều năm?
Chúng ta có cần biết dựng một tấm bia tiến sĩ
nào đó không?
- Phân tích: Giả sử tất cả các SKLS đều
không ghi lại thời gian cụ thể, chỉ ghi ngày
Nghe G t' trình
Muốn hiểu và
xưa thôi thì chúng ta có thể hêỉu và dựng lại
dựng lại lịch sử
lịch sử được không? Vậy việc xác định thời
phải sắp xếp tât
gian là thực sự cần thiết
cả các sự kiện
Muốn dựng lại lịch sử chúng ta phải biết SK
theo trình tự thời
đó xảy ra vào thời gian nào? ở đâu rối sắp
gian.
xếp lại với nhau theo trật tự thời gian.
- Xác định thời gian là một nguyên tắc cơ
bản quá trình của lịch sử .
H.d 2: Hiểu cơ sở để xác định thời gian.
Quan sát TN, em thấy có hiện tượng nào
lặp đi lặp lại?
Dựa vào đâu và bằng cách nào con người
sáng tạo ra được cách tính thời gian?
Phân tích: Những hiện tượng thiên nhiên
lặp đi lặp lại, thời tiết ảnh hưởng sin hoạt con
người, nhận thức được thời gian, xác định
Thảo luận nhóm
đựơc thời gian.
2/ Người xưa đã tính thời gian như thế nào?
H. dẫn học sinh đọc SGK: - Dựa vào đâu
Đọc SGK và trả
để người xưa tính lịch?
lời
G. vận dụng kiến thức Địa: Trải qua thời
gian dàu, người xưa quan sát và nhận thấy
sự di chuyển của trái đất xung quanh mặt
trời và mặt trời xung quanh trái đất tạo ra
hiện tượng ban ngày- ban đêm. Tính toán
sự di chuyển đó làm ra lịch. Chia ra ngày,
- Âm lịch
tháng, năm, giờ, phút, giây.
- Dương lịch
HĐ 2: Cách chính để tính thời gian của
Nghe G giải thích
người xưa:
Chú ý: Người xưa cho rằng mặt trăng,
mặt trời đều quanh quanh trái đất tính khá
chính xác: 1 tháng ( tuần trăng) = 29 - 30
ngày. 1 năm có 360 - 365 ngày ( cách đây
4000 - 3000 năm người phương đông đã
sáng tạo ra lịch)
Theo A.L: cứ 4 năm có 1 năm nhuận
Bằng tính toán khoa học: 1 năm = 365
ngày 6 giờ
- Chia số ngày đó cho 12 tháng thì số
ngày cộng lại là bao nhiêu? Thừa bao
nhiêu? Làm thế nào?
- 4 năm có 1 năm nhuận và thêm 1 ngày
Làm phép tính
vào tháng 2 ở năm đó.
VD: Năm nào có 2 số cuối chia hết cho 4
- là năm nhuận.
Tháng 2 có 29 ngày - Lịch ta dùng là âm
lịch.
3/ Thế giới cần có một thứ lịch chung hay không?
Tại sao nhu cầu thóng nhất cách tính thời
Thảo luận nhóm
gian của xã hội loài người đựơc đặt ra?
KL: Thế giới có cần 1 thứ lịch chung hay
- Dựa vào các
không?
thành tựu KH
HĐ 2: TG dùng lịch chung là lịch gì ?
dương lịch được
cách tính lịch đó như thế nào?
Ghe G g.thích
hoàn chỉnh - Gọi
G. thích: lịch ta (âm - dương lịch) chỉ
là công lịch.
dùng trong sinh hoạt.
- Công lịch lấy
dân gian- Lịch tây đựơc sử dụng rộng rãi
năm chúa Giêsu
trên TG
ra đời là năm đầu
G.thích từ công nguyên: CN là năm
tiên của CN
twong truyền chúa Giêsu sáng lập đạo Cơ
Trước năm đó là
đốc ( gọi thiết chúa hoặc Kitô) sinh ra. Đó
TCN - 100 năm
là năm đầu CN. Thời gian trước đó gọi là
đó là 1 TK
trước công nguyên sau đó gọi là sau công
- 1000 năm đó là
nguyên.
1 thiên niên kỷ
1 TK đựơc tính từ năm 01 đến 100 của
thế kỷ ấy:
TK I - 100 năm
TK XX từ 1901
- 2000
TK II - 200 năm
TNK I từ 1 -
1000
Minh hoạ bằng trục năm:
TCN
CN
111
40
3/ Sơ kết bài:
Xác định thời gian là một nguyên tắt cơ bản quá trình của lịch sử. Do n/c ghi
nhớ và xác định thời gian từ thời xa xưa của con người đã sáng tạo ra lịch, tức là có
cách tính và xác định thời gian thống nhất cụ thể.
4/ Củng cố:
Theo em vì sao trên tờ lịch của chúng ta có ghi thêm ngày tháng năm âm
lịch?
5/ H. dẫn H học bài: BT1 (7), chuẩn bị bài 3