Giáo án Lịch sử 7 bài 15: Sự phát triển kinh tế và văn hóa thời Trần

BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HÓA THỜI TRẦN
A. Mục tiêu bài học:
1/. Kiến thức:
- Nắm những nét chủ yếu về tình hình kinh tế, xã hội nước ta sau chiến thắng chống Mông
Nguyên lần thứ 3.
- Nắm được những thành tựu phản ánh sự phát triển của văn hóa, giáo dục, khoa học kỹ thuật
thời Trần.
2/ Kỹ năng:
- HS làm quên với phương pháp so sánh đối chiếu các sự kiện lịch sử.
3/ Tư tưởng:
- Bồi dưỡng cho HS lòng yêu nước, yêu quê hương, niềm tự hào dân tộc, biết ơn tổ tiên.
B. Phương tiện dạy học:
- Tranh ảnh đồ gốm thời Trần
C.Thiết kế bài học:
I. Ổn định lớp:
II. Kiểm tra bài cũ.
- Vì sao cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên của nhà Trần giành thắng lợi.
- Ý nghĩa của 3 lần kháng chiến chống quân Mông - Nguyên?
III. Bài mới:
Sau chiến tranh nhà Trần đã làm gì để phát triển kinh tế, văn hóa, và đã đạt được những thành
tựu gì?
Phương pháp
Nội dung
I. Sự phát triển kinh tế.
1/. Tình hình kinh tế sau chiến tranh.
GV:- Tình hình kinh tế NN sau chiến tranh
* Nông nghiệp:
như thế nào?
- Được phục hồi và phát triển.
GV:-Sau chiến tranh nhà Trần đã thực hiện
- Ruộng đất công làng xã chiếm phần lớn diện

chính sách gì để phát triển nông nghiệp?
tích ruộng đất trong.
- So với thời Lý, ruộng tư dưới thời Trần có
gì khác? Tại sao vậy?
-Em có nhận xét gì về tình hình Nncủa Đaị
Việt sau chiến tranh?
GV:- Tình hình TCN như thế nào?
- Kể tên những nghề TCN do nhà nước quản * Thủ công nghiệp:
lý.
-TNN do nhà nước quản lý được mở rộng,
Nghề trong nhân dân, H35 - 36.
nhiều ngành nghề khác nhau gồm tráng men,
Nhận xét gì về TCN thời Trần.
dệt, đóng thuyền.
-TCN trong nhân dân phổ biến và phát triển,
nghề mộc, xây dựng, đúc đồng, rèn sắt…
GV:Thương nghiệp có gì đáng chú ý?
* TN:
- Việc trao đổi buôn bán trong và ngoài nước
được đẩy mạnh.
- Nhiều trung tâm kinh tế được mở ra trong cả
nước tiêu biểu là Thăng Long, Vân Đồn.
2/. Tình hình xã hội sau chiến tranh.

KTBS


GV:Nhà Trần có những tầng lớp XH nào?
HS dựa vào SGK kể các tầng lớp.
GV:So sánh giữa thời Lý và Trần về các

tầng lớp xã hội?

- Xã hội ngày càng phân hóa sâu sắc.
- Tầng lớp thống trị:Vua,vương hầu,quý
tộc.quan lại,địa chủ
- Tầng lớp bịï trị:Thợ thủ công,thương
nhân,Nông dân tá điền,Nông nô,Nô tì.

IV. Củng cố - Bài tập:
-Trình bày một vài nét tình hình kinh tế, xã hội thời Trần sau chiến tranh?
-Bài tập 1, 2, 3, 4 trang 41, 42 - SBT.
V. Dặn dò:
Học bài, soạn phần II bài 15.
D. Rút kinh nghiệm:

BÀI 15: (TT)
II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA
A. Mục tiêu:
1.Kiến thức:
-Đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân ta dưới thời lý rất phong phú,đa dạng.
-Một nền văn học phong phú mang đậm bản sắc dân tộc làm rạng rỡ cho nền văn hóa Đaị Việt .
Giáo dục,khoa học kĩ thuật thời Trần đạt tới trình dộ cao,nhiều công trình nghệ thuật tiêu biểu.
2.kĩ năng:
Giúp học sinh nhìn nhận sự phát triển về xã hội và văn hóa qua phương pháp so sánh với thời kì
trườc.
-Phân tích đánh giá nhận xét những thành tựu văn hóa đặc sắc.
3.Tư tưởng:
Bồi dưỡng ý thức dân tộc và niềm tự hào về môt thời lịch sử có nền văn hóa riêng mang đậm bản
sắc dân tộc.
B. Phương tiện dạy học:

Tranh ảnh thành tựu văn hóa thời Trần.
C. Thiết kế bài học:
I. Ổn định lớp:
II. Kiểm tra bài cũ.
-Nêu tình hình kinh tế thời Trần sau chiến tranh?
III. Bài mới:
Ở tiết trước chúng ta thấy nhà Trần mặc dù trải qua các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm
nhưng nền kinh tế rất phát triển.
Vậy trên lĩnh vực văn hóa thì sao, đó là nội dung bài học hôm nay.
Phương pháp
Nội dung
KTBS
- HS đọc phần 1 SGK
1/. Đời sống văn hóa:
GV:Đời sống văn hóa Đại Việt thời Trần
- Các tín ngưỡng cổ truyền phổ biến trong
được thể hiện như thế nào? Kể tên một số tín nhân dân.


ngưỡng trong nhân dân?
HS:Thờ tổ tiên,thờ các anh hùng dân tộc có
công với đất nước.
GV: So với đạo Phật, nho giáo phát triển
như thế nào? Nêu một số dẫn chứng về tập
quán sống, giản dị của nhân dân?
HS:Đi chân đất,quần áo đơn giản,áo đen
hoặc áo tứ thân,cạo trọc đầu.
GV:Văn học thời Trần có đặc điểm gì? Kể
tên một số tác phẩm mà em biết?
HS:

-Hịch tướng sĩ.
-Phò giá về kinh.
-Phú sông bạch đằng.
GV:Trình bày vài nét về tình hình giáo dục
thời Trần? Nhận xét?
HS:Phát triển mạnh trên mọi lĩnh vực và có
nhiều đóng góp cho nền văn hóa dân tộc,tạo
bước phát triển cao cho nền văn minh Đại
Việt.
GV:Trình bày về khoa học kỹ thuật?
GV:Quốc sử viễn có nhiệm vụ gì?do ai đứng
đầu và điều hành?
HS:Quan sát H37-38 giới thiệu những nét
độc đáo của nghệ thuật kiến trúc và điêu
khắc?

- Đạo phật và nho giáo đều phát triển, nho
giáo phát triển mạnh do nhu cầu xây dựng bộ
máy nhà nước.
- Các hình thức sinh hoạt văn hóa, ca hát,
nhảy máy được phổ biến.
2/. Văn học:
Bao gồm cả văn học chữ Hán và chữ nôm
chứa đựng nhiều nội dung phong phú và làm
rạng rỡ văn hóa Đại Việt.
3/. Giáo dục và khoa học kỹ thuật
* Giáo dục: trường học mở ra ngày càng
nhiều, các kỳ thi chọn người giỏi được tổ
chức thường xuyên.
* Khoa học kỹ thuật:

+ Lập ra quốc sử viện
+ 1272 bộ Đại Việt sử ký ra đời.
+ Quân sự, y học đạt nhiều thành tựu.
4/. Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc:
- Nhiều công trình kiến trúc có giá trị ra đời.
Tháp Phổ Minh, Thành Tây Đô.
- Nghệ thuật chạm, khắc tinh tế.

IV. Củng cố:
-Sinh hoạt văn hóa thời Trần được thể hiện như thế nào?
-Nêu dẫn chứng về sự phát triển của giáo dục - khọc học kỹ thuật.
V. Dặn dò:
Học bài, soạn bài 16 - Bài tập 3,4.
D. Rút kinh nghiệm: