Giáo án Lịch sử 8 bài 11: Các nước Đông Nam Á cuối thế kỉ 19 đầu thế kỉ 20

Bài: 11
CÁC NƯỚC ĐÔNG NAM Á
CUỐI THẾ KỈ XIX- ĐẦU THẾ KỈ XX ( 1 tiết
A . Mục tiêu:
- Kiến thức:
- Sự thống trị, bóc lột của chủ nghĩa thực dân là nguyên nhân làm cho phong trào
đấu tranh giải phóng dân tộc ngày càng phát triển ở các nước Đông Nam Á.
- Trong khi giai cấp phong kiến trở thành công cụ, tay sai cho chủ nghĩa thực dân
thì giai cấp tư sản dân tộc ở các nước thuộc địa, mặt dù còn non yếu, đã tổ chức,
lãnh đạo các phong trào đấu tranh. Đặc biệt, giai cấp công nhân ngày một trưởng
thành, từng bước đứng lên nắm giữ vai trò lãnh đạo trong cuộc đấu tranh giải
phóng dân tộc.
- Những phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc tiêu biểu vào cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX diễn ra ở các nước Đông Nam Á, trước tiên là ở In-đô-nê-xi-a, Philíp-pin, Cam-pu-chia, Lào, Việt Nam.
-Thái độ:
- Nhận thức đúng về thời kì phát triển sôi động của phong trào giải phóng dân tộc
chống chủ nghĩa đế quốc, chủ nghĩa thực dân.
- Có tinh thần đoàn kết hữu nghị, ủng hộ cuộc đấu tranh vì độc lập, tự do và tiến bộ
của nhân dân các nước trong khu vực.
- Kỹ năng :
- Sử dụng lược đồ Đông Nam Á cuối thế kỉ XIX trong SGK để trình bày những sự
kiện tiêu biểu.
- Phân biệt những nét chung, riêng của các nước trong khu vực Đông Nam Á cuối
thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX.
B. Thiết bị dạy học:
- Lược đồ Đông Nam Á cuối thế kỉ XIX.
- Các tài liệu về các nước Đông Nam Á.
C. Phư ơng ph áp :
- Thảo luận, trực quan, phân tích , nhận x ét ...
D. Tiến trình dạy học:
I. Ổn định tổ chức: (1’)
II. Kiểm tra bài cũ: (5’) ? Kết quả và ý nghĩa của cuộc cách mạng Tân Hợi?

* Kết quả: - Lật đổ chế độ phong kiến hơn 2000 năm tồn tại.
* Ý nghĩa: - Mở đường cho cách mạng tư sản phát triển ở Trung Quốc.
- Là cuộc cách mạng tư sản đầu tiên ở Trung Quốc
III. Bài mới: (35’)
Giới thiệu: Vào cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX, khi chuyển sang giai đoạn
chủ nghĩa đế quốc, các nước tư bản đua nhau xâm chiến thuộc địa. Ở câu Á, Ân Độ


đã trở thành thuộc địa của Anh, Trung Quốc bị các đế quốc xâu xé, còn các nước
Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam thì như thế nào? Chúng ta tìm hiểu qua bài
học hôm nay.
Hoạt động dạy và học
Nội dung ghi bảng
* Hoạt động 1: (15’)
GV sử dụng lược đồ Các nước Đông
Nam Á, giới thiệu về khu vực này: vị trí
địa lý, tầm quan trọng chiến lược, tài
nguyên, là khu vực có nền văn minh lâu
đời.
? Nhận xét về vị trí địa lý của các quốc
gia Đông Nam Á?
- Nằm trên đường hành hải từ Tây sang
Đông, có vị trí chiến lược quan trọng.
- Đọc phần tư liệu trong SGK, trang 63.
? Tại sao Đông Nam Á trở thành đối
tượng xâm lược của các nước tư bản
phương Tây?
- Vì các nước tư bản cần thị trường,
thuộc địa mà Đông Nam Á là vùng chiến
lược quan trọng, lại giàu tài nguyên, chế

độ phong kiến đang suy yếu,...
GV: Dùng lược đồ chỉ các nước Đông
Nam Á trở thành thuộc địa của thực dân
phương Tây: Anh => Mã Lai, Miến Điện
; Pháp => Việt Nam, Lào, Cam-pu-chia;
Tây Ban Nha rồi Mỹ => Phi-líp-pin; Hà
Lan => In-đô-nê-xi-a; Anh, Pháp chia
nhau "khu vực ảnh hưởng" ở Xiêm.
GV: Như vậy đến cuối thế kỉ XIX - đầu
thế kỉ XX, hầu hết các nước Đông Nam
Á thành thuộc địa phụ thuộc của các đế
quốc phương Tây.
GV: Sau khi biến Đông Nam Á thành
thuộc địa, thực dân phương Tây đã tiến
hành chính sách cai trị hà khắc.
? Chính sách thuộc địa của thực dân
phương Tây ở Đông Nam Á có điểm gì
chung?

I. Quá trình xâm lược của chủ nghĩa
thực dân ở các nước Đông Nam Á.
- Đông Nam Á có vị trí chiến lược quan
trọng, giàu tài nguyên.

- Thực dân phương tây xâm lược, biến
Đông Nam Á thành thuộc địa, phụ thuộc.

II. Phong trào đấu tranh giải phóng dân
tộc.

- Vơ vét tài nguyên, khủng bố, đàn áp,
chia để trị.
? Thái độ của nhân dân Đông Nam Á
trước hoạ mất nước và chính sách cai trị
hà khắc đó?
HS: Các cuộc đấu tranh chống xâm lược,
giải phóng dân tộc phát triển liên tục,
rộng khắp.
* Hoạt động 2: (20’)
GV hướng dẫn HS đọc SGK, lập bảng
niên biểu (theo mẫu sau)
NIÊN BIỂU PHONG TRÀO ĐẤU TRANH GIẢI PHÓNG DÂN TỘC Ở CÁC NƯỚC ĐÔNG
NAM Á CUỐI THẾ KỈ XIX -ĐẦU THẾ KỈ XX.

Tên nước

Thời gian

Phong trào tiêu biểu

In-đô-nê-xi-a

1905
1908

Thành lập Công đoàn xe lửa.
Thành lập hội liên hiệp công nhân

Phi-líp-pin

1896 - 1898

Cách mạng bùng nổ

Cam-pu-chia

1863 - 1866
1866 - 1867
1901
1901 - 1907

Khởi nghĩa ở Ta Keo
Khởi nghĩa ở Cra-chê
Đấu tranh vũ trang ở Xa-van-nakhét
Khởi nghĩa ở cao nguyên Bô-lôven
Phong trào Cần Vương.
Khởi nghĩa Yên Thế.

Lào

Việt Nam

1885 - 1896
1884 - 1913

Thành quả bước
đầu
Đảng cộng sản Inđô-nê-xi-a được
thành lập

Nước Công hoà
Phi-líp-pin ra đời
Gây cho Pháp
nhiều tổn thất
Gây cho Pháp
nhiều tổn thất.
Bước đầu thành
lập liên minh
chống Pháp

Miến Điện
1885
Kháng chiến chống thực dân Anh.
Sau khi lập xong niên biểu, HS thảo luận nhóm:
IV. Củng cố : (3’)
+ Nhận xét về phong trào giải phóng dân tộc ở Đông Nam Á cuối thế kỉ XIX đầu
thế kỉ XX?
+ Nguyên nhân thất bại của phong trào?
( Gợi ý: + Nhận xét: Phong trào phát triển liên tục, rộng khắp. thu hút nhiều tầng
lớp nhân dân tham gia. Đấu tranh bằng nhiều hình thức nhưng chủ yếu là đấu tranh
vũ trang.


+ Nguyên nhân thất bại: Thực dân phương Tây đang mạnh. Chế độ
phong kiến suy yếu không lãnh đạo được phong trào đấu tranh. Phong trào tiếu
thiếu tổ chức, đường lối và lực lượng lãnh đạo.)
V. HDVN: (1’)
- Học thuộc bài và chuẩn bị bài sau:" Nhật Bản giữa thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX
".
E. Rút kinh nghiệm: ..

.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
....................................