Giáo án Lịch sử 9 bài 17: Cách mạng Việt Nam trước khi Đảng Cộng sản ra đời

BÀI 17 :
CÁCH MẠNG VIỆT NAM TRƯỚC KHI ĐẢNG CỘNG SẢN RA
ĐỜI
I. Mục tiêu bài học: Qua bài học sinh nắm được:
1. Kiến thức:
- Trình bày những phong trào cách mạng Việt Nam trong những năm 1926 –
1927, bước phát triển mới của phong trào.
- Biết được sự ra đời và hoạt động của Tân Việt cách mạng Đảng và Việt Nam
quốc dân đảng.
2. Kĩ năng:
- Rèn luyện cho học sinh kĩ năng sử dụng bản đồ, và kĩ năng nhận định, đánh
giá, phân tích khách quan những sự kiện lịch sử.
3. Thái độ:
- Qua các sự kiện lịch sử, giáo dục cho học sinh lòng kính yêu và khâm phục
các bậc tiền bối, quyết tâm phấn đấu hy sinh cho độc lập dân tộc.
II. Chuẩn bị :
1. Giáo viên:
- Sưu tầm chân dung các nhân vật lịch sử: Ngô Gia Tự, Nguyễn Đức Cảnh,
Nguyễn Thái Học, Phạm Tuấn Tài, Nguyễn Khắc Nhu, Phó Đức Chính.
- Những tài liệu về lịch sử, hoạt động của các nhân vật trên.
- Tài liệu về Tân Việt cách mạng Đảng, VN Quốc Dân Đảng.
2. Học sinh: Đọc và tìm hiểu bài mới.
III. Tổ chức các hoạt động dạy và học.
1. Ổn định tổ chức: (1')
9A1:
9A2:
2. Kiểm tra bài cũ: (5')
? Tại sao nói N.A.Quốc là người trực tiếp chuẩn bị về tư tưởng và tổ chức cho
sự ra đời của chính Đảng vô sản ở Việt Nam.
3. Bài mới. (36')
* Giới thiệu bài mới : Tiết trước các em đã tìm hiểu sự ra đời của tổ chức Hội

Việt Nam Cách mạng thanh niên và những hoạt động của tổ chức đó. Vậy sau khi


ra đời tổ chức này có ảnh hưởng như thế nào đến phong trào cách mạng trong
nước…
* Dạy và học bài mới :
Hoạt động của thầy, trò
Kiến thức cơ bản
I. Bước phát triển mới của
phong trào cách mạng VN.
? Phong trào cách mạng Việt Nam (1926-1927) (1926 - 1927)
diễn ra trong bối cảnh lịch sử như thế nào.
- Hội Việt Nam CMTN ra đời và hoạt động tích
cực đã có tác dụng to lớn đến phong trào công
nhân nước ta, cũng như phong trào cách mạng
trong nước.
? Phong trào đấu tranh của công nhân trong những
năm 1926 - 1927 diễn ra như thế nào.
* Phong trào công nhân:
+ Lớn nhất là cuộc bãi công của công nhân nhà
- Nhiều cuộc đấu tranh của
máy sợi Nam Định, đồn điền cao su Cam Tiêm, công nhân liên tiếp nổ ra như
Phú Riềng (Bình Phước) công nhân đồn điền cà các cuộc bãi công của công nhân
phê Ray - Na (Thái Nguyên)
nhà máy sợi Nam Định, đồn
? Tại sao công nhân nhà máy sợi và công nhân cao điền cao su Phú Riềng, Cam
su lại liên tiếp đấu tranh?
Tiêm.
? Em có nhận xét gì về phong trào công nhân
những năm 1926 - 1927 (về qui mô, tổ chức...)

- Phong trào mang tính thống
+ Có nhiều cuộc đấu tranh nổ ra từ Bắc chí Nam: nhất toàn quốc và mang tính
công nhân nhà máy xi măng Hải Phòng, nhà máy chính trị, có sự liên kết với nhau.
dệt Nam Định, nhà máy Diêm, nhà máy cưa Bến
Thuỷ, sửa chữa ô tô AVIA - Hà Nội, Ba Son (Sài
Gòn) đồn điền Phú Riềng.
? Bước phát triển mới của phong trào công nhân
những năm 1926 - 1927 chứng tỏ điều gì.
- Tình hình đó chứng tỏ trình độ giác ngộ của công
nhân đã nâng lên rõ rệt, tuy chưa đều khắp.
- Các cuộc đấu tranh mang tính chất chính trị.
- Giáo viên minh hoạ: Từ 1926 - 1927 toàn quốc đã
nổ ra 27 cuộc đấu tranh của công nhân.
Họ nhằm hai mục đích:
+ Tăng lương: 20  40%
+ Đòi ngày làm 8 giờ như công nhân Pháp.


? Phong trào yêu nước của các tầng lớp khác thời
kỳ này diễn ra như thế nào .
- GV dẫn chứng chứng minh:
+ Nông dân đấu tranh chống ĐQ và PK.
+ Tại Huế: học sinh bãi khoá
+ Hà Nội: những người lao động, học sinh biểu
tình
+ Nam kì: xôn xao vụ đàn áp "Nguyễn Anh Ninh".
? Theo em, phong trào cách mạng nước ta trong
những năm 1926 - 1927 có điểm gì mới so với thời
gian trước. (GV tổ chức học sinh thảo luận nhóm).
- Phong trào công nhân và phong trào của nông

dân, TTS đã kết thành làn sóng đấu tranh rộng
khắp toàn quốc, trong đó giai cấp công nhân đã trở
thành 1 lực lượng chính trị độc lập.
- Phong trào đấu tranh mang tính thống nhất, trình
độ giác ngộ của giai cấp công nhân ngày càng cao
* Kết luận: Phong trào cách mạng trong nước phát
triển, đó là đk thuận lợi cho các tổ chức cách mạng
nối tiếp nhau ra đời ở Việt Nam.

* Phong trào đấu tranh của các
tầng lớp khác :
- Phong trào đấu tranh của nông
dân, TTS và các tầng lớp nhân
dân đã kết thành 1 làn sóng chính
trị khắp cả nước.

II. Tân Việt cách mạng Đảng (7
/1928)
* Quá trình thành lập:

? Cho biết sự ra đời của tổ chức Tân Việt cách
mạng Đảng.
- Khác với hội VN cách mạng TN, Tân Việt là tổ
chức yêu nước trải qua nhiều thay đổi, cải tổ, tiền
thân của Tân Việt cách mạng Đảng là Hội Phục
Việt được thành lập ngày ( 14/7/ 1925) tại Vinh
(Nghệ An) gồm hai nhóm chính trị ở Trung kỳ, tiêu
biểu: Lê Văn Huân, Nguyễn Đình Kiên, và các SV
sư phạm Hà Nội.
- 1926 Hội Phục Việt đổi tên là Hưng Nam.

- 1927 đổi tên thành VN cách mạng Đảng rồi VN
cách mạng đồng chí hội.
- Khi hội VN cách mạng TN được thành lập ở
- Sau nhiều lần đổi tên, 7/1928
nước ngoài và phát triển cơ sở về trong nước thì
lấy tên là Tân Việt cách mạng
Tân Việt cách mạng Đảng cũng được thành lập ở
Đảng.
trong nước. (14/7/1928)
? Đảng Tân Việt gồm những thành phần nào tham


gia?
? Địa bàn hoạt động chủ yếu của tổ chức này ở
đâu?
? Sau khi thành lập Tân Việt cách mạng đảng đã có
những hoạt động gì.

- Thành phần: những trí thức trẻ
và thanh niên TTS yêu nước.
- Địa bàn: Chủ yếu ở Trung Kỳ.

? Cho biết thời gian thành lập và người lãnh đạo?
? Tiền thân của tổ chức này là gì?
- Cơ sở hạt nhân của đảng là Nam Đồng thư xãmột nhà xuất bản tiến bộ…
? Xu hướng chính của Quốc Dân đảng là gì?

- 25/ 12/ 1927 VN Quốc dân
Đảng ra đời do Nguyễn Thái
Học, Phó Đức Chính, Phạm

Tuấn Tài sáng lập.
- Xu hướng: Là chính đảng
chính trị theo xu hướng cách
mạng dân chủ tư sản .

- Hoạt động:
+ Cử người sang dự các lớp
? Với những ảnh hưởng của Hội Việt Nam Cách huấn luyện của hội Việt Nam
mạng thanh niên,Tân Việt cách mạng Đảng đó có Cách mạng thanh niên.
những biến động gì.
+ Nội bộ diễn ra cuộc đấu tranh
giữa hai xu hướng vô sản và tư
sản, vô sản chiếm ưu thế.
+ Một số đảng viên tiên tiến
? Em có nhận xét gì về tổ chức cách mạng này chuyển sang Hội VNCMTN,
tích cực chuẩn bị thành lập
(so với Hội VNCMTN)
Đảng.
- Gv: tổ chức học sinh thảo luận nhóm.
- Đại diện nhóm trình bày..
- So với tổ chức Hội VNCMTN, Tân Việt còn
nhiều hạn chế song cũng là 1 tổ chức cách mạng
mới: Có tổ chức và hoạt động sôi nổi hơn các tổ
chức trong giai đoạn trước.
- Học sinh quan sát "Từ đầu ->Người Việt trong III- Việt Nam quốc dân đảng
quân đội Pháp " (sgk - 65 - 66).
và cuộc khởi nghĩa Yên Bái
(1930)
a) Việt Nam Quốc dân đảng
? Việt Nam Quốc dân Đảng ra đời trong hoàn cảnh (1927)

- Hoàn cảnh ra đời: do sự phát
nào.
- Do ảnh hưởng của phong trào cách mạng dân tộc triển của phong trào dân tộc dân
dân chủ trong nước và ảnh hưởng của "CN Tam chủ và ảnh hưởng của trào lưu tư
tưởng bên ngoài...
dân" của Tôn Trung Sơn.

? Cho biết địa bàn hoạt động chính của tổ chức


này?

- Địa bàn hoạt động chính: Bắc
Kì

? Quốc dân Đảng thành lập với sự tham gia của
những thành phần nào, mục tiêu?
- Thành phần: Tư sản, học sinh,
? Em có nhận xét gì về lực lượng tham gia của tổ sinh viên, công chức, thân hào,
địa chủ, binh lính...
chức này?
- Thành phần tham gia ô hợp rất dễ cho thực dân - Mục tiêu: Đánh đuổi thực dân
Pháp, thiết lập dân quyền.
Pháp trà trộn và phá hoại từ bên trong.
- Gv sơ kết bài học.
4 - Củng cố - dặn dò (3').
? Trình bày những nét mới của phong trào đấu tranh thời kỳ này?
* Dặn dò :
- Về nhà học bài theo câu hỏi SGK, biết so sánh với sự kiện đã học.
- Bài tập 1: Nêu sự phát triển của phong trào cách mạng VN trong những năm

1926 - 1927.
- Bài tập 2: Tại sao đa số hội viên TVCM Đảng lại gia nhập T/C Hội
VNCMTN.
- Đọc và tìm hiểu tiếp phần III, IV của Bài 17.

BÀI 17:
CÁCH MẠNG VIỆT NAM
TRƯỚC KHI ĐẢNG CỘNG SẢN RA ĐỜI (tiếp)
I. Mục tiêu bài học: Qua bài học sinh nắm được:
1. Kiến thức:
- Nắm được những nét chính của cuộc khởi nghĩa Yên Bái.
- Nắm được sự ra đời của ba tổ chức cộng sản ở Việt Nam trong năm 1929,
tiền đề cơ bản cho sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam.
2. Kĩ năng:
- Rèn luyện cho học sinh kĩ năng sử dụng bản đồ, và kĩ năng nhận định, đánh
giá, phân tích khách quan những sự kiện lịch sử.
3. Thái độ.
- Qua các sự kiện lịch sử, giáo dục cho học sinh lòng kính yêu và khâm phục
các bậc tiền bối, quyết tâm phấn đấu hy sinh cho độc lập dân tộc.
II. Chuẩn bị :


1.Giáo viên:
- Lược đồ khởi nghĩa Yên Bái .
- Một số hình ảnh về VN quốc dân Đảng và 3 tổ chức cộng sản (ảnh trụ sở
chi bộ cộng sản đầu tiên nhà số 5D phố Hàm Long - HN.)
2.Học sinh:
- Học sinh chuẩn bị bài theo câu hỏi SGK.
III. Tổ chức các hoạt động dạy và học.
1. Ổn định tổ chức: (1')

9C:
9D:
2. Kiểm tra bài cũ: (5')
? Cho biết sự thành lập và hoạt động của Quốc dân đảng?
3. Bài mới. (36')
* Giới thiệu bài: Phong trào cách mạng phát triển theo xu hướng vô sản đã
thúc đẩy sự phân hóa của Tân Việt cách mạng đảng và sau đó không lâu tổ chức
Việt Nam Quốc dân đảng thành lập, cho đến năm 1929 ba tổ chức cộng sản nối tiếp
nhau ra đời. Để hiểu rõ hoạt động của các tổ chức này như thế nào tiết học hôm
nay thầy cùng các em tìm hiểu.
* Dạy và học bài mới:

Hoạt động của thầy, trò

Kiến thức cơ bản

III. Việt Nam Quốc dân Đảng
(1927) và cuộc khởi nghĩa Yên
GV : yêu cầu học sinh nhắc lại tư tưởng chính trị Bái (1930).
và mục đích hoạt động của Việt Nam Quốc dân
đảng.
? Hoạt động chính của VN Quốc dân Đảng là gì?
VD:
+ Ngày 9/ 2/ 1929 VN Quốc dân Đảng đã ám sát
tên trùm mộ phu Ba - danh.
+ Ngày 9/2/1930 khởi nghĩa Yên Bái, Phú thọ, Hải
Dương, Thái Bình và ném bom ở Hà Nội.
? So sánh sự khác nhau về chủ trương, biện pháp
và hoạt động của VN Quốc dân Đảng với Hội
VNCMTN và Tân Việt.

-Thảo luận nhóm.
- §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy.
+ Chủ trương: cùng mục đích là đánh đuổi TDP
giành độc lập dân tộc, nhưng chủ trương của VN
Quốc dân Đảng là nhằm xây dựng 1 nước VN theo
con đường TBCN còn 2 tổ chức trên XD nước VN
theo con đường XHCN.
+ Biện pháp: 2 tổ chức Tân Việt và Thanh niên xác
định động lực chính là công nhân và nông dân,
nhưng Việt Nam Quốc dân Đảng xác định là: TTS
tri thức, địa chủ, binh lính...
+ Hoạt động:
+ Tổ chức Hội VNCMTN và Tân Việt tập trung
công tác huấn luyện, tuyên truyền Đảng viên vận
động quần chúng đấu tranh.
+ VN Quốc dân Đảng xem nhẹ công tác tuyên
truyền, huấn luyện mà nghiêng về bạo động, ám
sát.
? Vì sao Quốc dân đảng lại có những non yếu đó ?
- Là tổ chức chính trị của g/c tư sản, chưa có
cương lĩnh hoạt động.
- Đi theo khuynh hướng dân chủ tư sản, khuynh
hướng này đã trở nên lỗi thời, lạc hậu ở Việt Nam
lúc bấy giờ.
? Nguyên nhân nào dẫn đến cuộc khởi nghĩa Yên
Bái (9/2/1930).

- GV dùng lược đồ H 29 (SGK - 67): Lược đồ khởi

nghĩa Yên Bái (1930) để thuật diễn biến .
- GV khắc hoạ hình ảnh gương hy sinh oanh liệt
của các chiến sĩ yêu nước ở khởi nghĩa Yên Bái.
Nguyễn Thái Học, Nguyễn Khắc Nhu, Phó Đức
Chính (sgv - 86 - 87)
Nguyễn Thái Học có câu nói nổi tiếng: « Không

b) Khởi nghĩa Yên Bái (1930)
* Nguyên nhân:
- Ngày 9-2-1929, sau vụ Ba danh bị giết. Thực dân Pháp mở
nhiều cuộc vây ráp lớn và Quốc
dân Đảng bị tổn thất nặng.
Những nhân vật chủ chốt còn lại
đã quyết định khởi nghĩa.
* Diễn biến.
- 09/ 02/ 1930 khởi nghĩa nổ ra
ở Yên Bái, Phú Thọ, Hải Dương,
Thái Bình, Hà Nội.
* Kết quả: Khởi nghĩa nhanh
chóng thất bại.


thành công cũng thành nhân ».
? Kết quả của cuộc khởi nghĩa này như thế nào ?
? Vì sao cuộc khởi nghĩa Yên Bái thất bại nhanh
* Nguyên nhân thất bại.
chóng.
- Thực dân Pháp đủ mạnh để đàn
- Khách quan: TDP còn đủ mạnh để đàn áp 1 cuộc áp cuộc khởi nghĩa.
khởi nghĩa địa phương, non yếu về tổ chức và lãnh - Quốc dân Đảng còn non kém

về chính trị và tổ chức.
đạo.
- Chủ quan:
+ Lãnh đạo không thống nhất, non yếu.
+ Công tác tổ chức thiếu thận trọng, để cả bọn mật
thám chui vào Đảng, phá Đảng từ trong phá ra.
* Ý nghĩa:
+ Thiếu cơ sở quần chúng.
- Góp phần cổ vũ lòng yêu
? Tuy thất bại nhưng cuộc khởi nghĩa Yên Bái có ý nước và ý trí căm thù bè lũ cướp
nghĩa lịch sử như thế nào đối với lịch sử dân tộc nước tay sai.
VN.
=> Từ đây trở đi "Trên dải đất VN, phong trào
chống đế quốc, giành độc lập dân tộc là những
IV. Ba tổ chức cộng sản nối
phong trào do giai cấp vô sản lãnh đạo".
tiếp nhau ra đời trong năm
1929
* Hoàn cảnh:
- Cuối 1928 đầu 1929
phong trào d©n téc d©n
? Cuối năm 1928-1929 phong trào cách mạng ở chñ ở trong nước đặc biệt là
phong trào công nông theo con
nước ta diễn ra như thế nào.
đường CMVS phát triển mạnh
đòi hỏi phải có một đảng cộng
? Tình hình đó đã đặt ra cho cách mạng Việt Nam sản để lãnh đạo.
yêu cầu gì ?
* Qúa trình thành lập 3 tổ
chức cộng sản ở VN.

? Chi bộ Đảng cộng sản đầu tiên ra đời như thế + Tháng 3-1929, chi bộ cộng sản
nào?
đầu tiên ra đời ở số nhà 5D – phố
- Trước sự phát triển mạnh mẽ của cách mạng Việt Hàm Long – Hà Nội.
Nam, đặc biệt là phong trào công nông cuối 1928
đầu 1929, Hội Việt Nam cách mạng thanh niên lúc
này không còn đủ sức lãnh đạo cách mạng nữa =>
một số hội viên tiên tiến của hội ở Bắc kỳ chủ động


đứng lên thành lập chi bộ đảng Cộng sản đầu tiên ở
Việt Nam gồm 7 người (Ngô Gia Tự, Nguyễn Đức
Cảnh, Trịnh Đình Cửu, Trần Văn Cung, Đỗ Ngọc
Du, Dương Hạc Đính, Nguyễn Tuân).
GV : giới thiệu trụ sở của chi bộ cộng sản đầu tiên,
số nhà 5Đ phố Hàm Long- Hà Nội.(SGV/84)
? Việc thành lập chi bộ đảng cộng sản ở Bắc kỳ(31929) có ý nghĩa gì.
- Là thắng lợi đầu tiên của tư tưởng vô sản trong
cuộc đấu tranh với quan điểm ttsản để thành lập
đảng của g/c công nhân VN -> chứng tỏ g/c công
nhân Việt Nam đã trưởng thành, vươn lên giành
quyền lãnh đạo cách mạng, nó là cơ sở cho sự ra
đời của Đông Dương Cộng sản đảng sau này.
- 5/1929, tại đại hội của Hội
? Tại Đại hội toàn quốc của VNCMTN, đoàn đại VNCMTN lần thứ nhất, đoàn đại
biểu Bắc kỳ đưa ra ý kiến thành
biểu Bắc kỳ có chủ trương gì?
lập đảng cộng sản song không
? Vì sao lại có sự đấu tranh trong nội bộ của tổ được chấp nhận họ đã bỏ về
nước.

chức HVNCMTN.
- Thảo luận nhóm.
Có những nhận thức khác nhau đó là do nhận thức
ở từng miền khác nhau (miền Bắc phong trào phát
triển hơn nên các đại biểu Bắc kỳ nhận thức được
yêu cầu có Đảng sớm hơn để lãnh đạo cách mạng
Việt Nam đang trên đà phát triển) trong khi đó đại
biểu ở các nơi khác chưa nhận thức được vấn đề đó.
? Sau khi kiến nghị về việc thành lập Đảng cộng
sản không được chấp nhận đoàn đại biểu Bắc Kỳ đã
- Ngày 17/6/1929 Đông Dương
về nước và làm gì.
cộng sản Đảng thành lập tại Bắc
? Em hãy trình bày sự ra đời của Đông Dương kỳ.
cộng sản Đảng.
- Ra đời tại số nhà 312 phố Khâm Thiên – Hà
Nội. Thông qua bản tuyên ngôn và điều lệ Đảng,
ra báo "Búa liềm" làm cơ quan ngôn luận của
Đảng.
? Trước sự ảnh hưởng của Đông Dương Cộng sản - Tháng 8- 1929, An Nam cộng
đảng, bộ phận còn lại của Hội Việt Nam cách sản Đảng thành lập ở Nam Kỳ.
mạng thanh niên đã làm gì?


? Đông Dương cộng sản liên đoàn ra đời như thế
nào.
+ Đông Dương cộng sản Đảng và An Nam cộng
sản Đảng ra đời tác động mạnh mẽ đến Tân Việt
cách mạng Đảng.
- Tháng 9-1929, Đông Dương

-> 9 . 1929, các Đảng viên tiên tiến của Tân Việt cộng sản liên đoàn được thành
tách ra thành lập Đông Dương cộng sản liên đoàn. lập tại Trung kỳ.
? Em có nhận xét gì về sự ra đời của 3 tổ chức
cộng sản ở VN.
KL => Chỉ trong vòng không đầy 4 tháng (06 
09/ 1929) ở VN đã có 3 tổ chức cộng sản lần lượt
tuyên bố độc lập. Cả 3 tổ chức này đều đi vào
công nhân, nông dân, tri thức yêu nước để lãnh
đạo và tuyên truyền cho tổ chức mới.
Sự kiện đó khẳng định bước phát triển nhảy vọt
của cách mạng VN. Nó chứng tỏ rằng: hệ T 2 cộng
sản đã giành được ưu thế trong phong trào dân tộc,
nó chứng tỏ đk thành lập Đảng cộng sản hoàn toàn
chín muồi trong cả nước. Xu thế ra đời của tổ
chức cộng sản là tất yếu.
? Ba tổ chức cộng sản cùng ra đời và lãnh đạo
công nhân đấu tranh sẽ có những hạn chế gì?
- Sự không thống nhất với nhau và đòi hỏi phải có
một sự hợp nhất của ba tổ chức cộng sản thành
một đảng duy nhất để lãnh đạo cách mạng.
4 - Củng cố - Dặn dò. (3')
* Củng cố:
- GV sơ kết bài học.
- Bài tập: Hãy nối 1 ô ở cột I ( Thời gian) với 1 ô ở cột II ( sự kiện) bằng các
mũi tên sao cho đúng.
Cột I (Thời gian)
Nối
Cột II (Sự kiện)
25/12/1927
Sau nhiều lần đổi tên, Hội Phục Việt lấy tên

là Tân Việt cách mạng Đảng.
7/1928
Việt Nam Quốc dân Đảng thành lập.
6/1929
Khởi nghĩa Yên Bái.
9/2/1930
Đông Dương cộng sản Đảng ra đời.
* Dặn dò.


- Về nhà học bài, so sánh với sự khác nhau giữa 3 tổ chức cách mạng và sự ra
đời của 3 tổ chức cộng sản đầu tiên
- Về nhà lập niên biểu về sự ra đời của 3 t/c cộng sản ở VN (1929) theo mẫu.
Thời gian
Sự ra đời của 3 t/c cộng sản
Ý nghĩa lịch sử
................................... ..............................................
……………………... ……………………………..

........................................
…………………………