TS247 DT de thi thu thptqg mon ngu van so gd quang nam nam 2019 co loi giai chi tiet 35613 1556091427

www.facebook.com/groups/TaiLieuOnThiDaiHoc01

SỞ GDĐT QUẢNG NAM

KÌ THI KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG HỌC SINH 12

ĐỀ CHÍNH THỨC

NĂM HỌC 2018 – 2019
Bài thi môn: Ngữ văn
Thời gian làm bài:120 phút

Mục tiêu:
Kiến thức: Kiểm tra mức độ đạt chuẩn kiến thức của học sinh cụ thể như sau:
- Kiến thức làm văn, tiếng Việt
- Kiến thức văn học: Tác giả, tác phẩm.
- Kiến thức đời sống.
Kĩ năng:
- Kĩ năng đọc hiểu văn bản.
- Kĩ năng tạo lập văn bản (viết đoạn văn nghị luận xã hội, viết bài văn nghị luận văn học).
I. ĐỌC HIỂU (ID: 333642)
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
“Bạn nói những gì, làm điều gì, cảm thấy như thế nào – tất cả đều có nguồn gốc từ trong tâm trí bạn, và bắt đầu
chỉ bằng một ý nghĩ.
Suy nghĩ của chúng ta cũng giống như những hạt giống, mỗi suy nghĩ sẽ đơm hoa kết trái để tạo ra một hương
vị riêng biệt. Suy nghĩ có thể là sự sáng tạo hay phá hủy, yêu thương hay thù hận, nâng đỡ hay vùi dập. Khi
chúng ta hiểu và học cách kiểm soát những ý nghĩ của bản thân thì chúng ta sẽ trải nghiệm được sự bình an,
niềm hạnh phúc và sự vững vàng trong tâm hồn. Suy nghĩ tích cực dạy chúng ta cách hành động thay vì phản
ứng: “hướng dẫn” cuộc đời ta thay vì để cho hành vi của người khác, những trải nghiệm của quá khứ, hay hoàn
cảnh hiện tại điều khiển tinh thần của ta.
Theo tính toán, mỗi người trung bình có khoảng 30.000 – 50.000 ý nghĩa mỗi ngày. Một tâm trí đang trong tình

trạng stress sẽ tạo ra nhiều ý nghĩ hơn, có thể lên đến 80.000 ý nghĩ. Hẳn bạn đã từng rơi vào trạng thái căng
thẳng thần kinh vì gặp phải một sự kiện đột ngột xảy ra trong đời, lúc đó có thể đến hàng ngàn ý nghĩ chạy dồn
dập trong đầu bạn.
Tâm trí chúng ta có một khả năng rất lớn, làm việc không ngừng nghỉ ngay cả khi ngủ. Như đã nói, suy nghĩ
chính là hạt giống cho những hành động và cảm xúc. Vì vậy, bằng cách tạo nên những suy nghĩ tích cực và lành
mạnh, chúng ta đã kích hoạt tiềm năng tích cực của chính mình.
(Frederic Labarthe, Anthony Strano – Tư duy tích cực, NXB Tổng hợp TP Hồ Chí Mình)
Câu 1: Nhận biết
Chỉ ra phép tu từ trong câu: “Suy nghĩ của chúng ta cũng giống như những hạt giống, mỗi suy nghĩ sẽ đơm hoa
kết trái để tạo ra một hương vị riêng biệt”.

1

Truy cập để học Toán – Lý – Hóa – Sinh – Anh – Văn – Sử - Địa – GDCD tốt
nhất!

www.facebook.com/groups/TaiLieuOnThiDaiHoc01


www.facebook.com/groups/TaiLieuOnThiDaiHoc01

Câu 2: Nhận biết
Theo tác giả, ý nghĩ phụ thuộc như thế nào vào trạng thái tinh thần của con người.
Câu 3: Thông hiểu
Theo anh/chị, vì sao tác giả lại cho rằng “Khi chúng ta hiểu và học cách kiểm soát những ý nghĩ của bản thân
thì chúng ta sẽ trải nghiệm được sự bình an, niềm hạnh phúc và sự vững vàng trong tâm hồn”?
Câu 4: Thông hiểu
Anh/chị có đồng ý với quan điểm: “suy nghĩ chính là hạt giống cho những hành động và cảm xúc” không? Vì
sao?
II. LÀM VĂN

Câu 1: (ID: 333647) Vận dụng cao
Viết đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của anh/chị về vấn đề: suy nghĩ tích cực
Câu 2: (ID: 333648) Vận dụng cao
Trong bài tùy bút Người lái đò sông Đà, Nguyễn Tuân đã có những lần miêu tả bờ sông Đà:
Ở thượng nguồn: “Hùng vĩ của sông Đà không phải chỉ có thác đá. Mà nó còn là những cảnh đá bờ sông dựng
vách thành, mặt sông chỗ ấy chỉ lúc đúng ngọ mới có mặt trời. Có vách đá thành chẹt lòng sông Đà như một cái
yết hầu. Đứng bên này bờ nhẹ tay ném hòn đá qua bên kia vách. Có quãng con nai con hổ đã có lần vọt từ bờ
này sang bờ kia. Ngồi trong khoang đò quãng ấy, đang mùa hè mà cũng thấy lạnh, cảm thấy như đang đứng ở
hè một cái ngõ mà ngóng vọng lên một khung cửa sổ nào trên cái tầng nhà thứ mấy nào vừa tắt phụt đèn điện”.
Ở hạ nguồn: “Thuyền tôi trôi trên sông Đà. Cảnh ven sông ở đây lặng tờ. Hình như từ đời Lí đời Trần đời Lê,
quãng sông này cũng lặng tờ đến thế mà thôi. Thuyền tôi trôi qua một nương ngô mới nhú lên mấy lá ngô non
đầu mùa. Mà tịnh không một bóng người. Cỏ gianh đồi núi đang ra những nõn búp. Một đàn hươu cúi đầu ngốn
búp cỏ gianh đẫm sương đêm. Bờ sông hoang dại như một bờ tiền sử. Bờ sông hồn nhiên như một nỗi niềm cổ
tích tuổi xưa”.
Cảm nhận của anh/chị về hình ảnh sông Đà qua hai đoạn văn trên, từ đó làm nổi bật cái tôi tài hoa, uyên bác của
nhà văn Nguyễn Tuân.
HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT
THỰC HIỆN: BAN CHUYÊN MÔN TUYENSINH247.COM
Câu
1

Nội dung
1.
Phương pháp: căn cứ bài So sánh
Cách giải:
- Biện pháp: so sánh (Suy nghĩ của chúng ta cũng giống như những hạt giống, mỗi suy nghĩ sẽ
đơm hoa kết trái để tạo ra một hương vị riêng biệt).
2.
Phương pháp: căn cứ nội dung đoạn trích

2

Truy cập để học Toán – Lý – Hóa – Sinh – Anh – Văn – Sử - Địa – GDCD tốt
nhất!

www.facebook.com/groups/TaiLieuOnThiDaiHoc01


www.facebook.com/groups/TaiLieuOnThiDaiHoc01

Cách giải:
Ý nghĩ phụ thuộc vào trạng thái tinh thần như sau: Bạn nói những gì, làm điều gì, cảm thấy như
thế nào – tất cả đều có nguồn gốc từ trong tâm trí bạn, và bắt đầu chỉ bằng một ý nghĩ.
3.
Phương pháp: phân tích, lý giải
Cách giải:
“Khi chúng ta hiểu và học cách kiểm soát những ý nghĩ của bản thân thì chúng ta sẽ trải nghiệm
được sự bình an, niềm hạnh phúc và sự vững vàng trong tâm hồn”
Có thể hiểu: khi đã kiểm soát được ý nghĩ của bản thân tức bạn đang làm chủ chính mình, điều
khiển, cân bằng được các loại cảm xúc, có thể loại bỏ suy nghĩ tiêu cực, nghĩ về những điều tích
cực, từ đó sẽ làm bản thân an yên, hạnh phúc.
4.
Phương pháp: phân tích, lý giải, tổng hợp
Cách giải:
- Đồng ý với quan điểm: “suy nghĩ chính là hạt giống cho những hành động và cảm xúc”
- Vì: suy nghĩ của mỗi chúng ta ảnh hưởng đến hành động và cảm xúc. Khi suy nghĩ tích cực hành
động cũng tốt và cảm xúc thăng hoa. Ngược lại khi có suy nghĩ tiêu cực bạn chỉ nghĩ về những gì
tồi tệ, xấu xí từ đó có những hành vi tiêu cực, cảm xúc xấu ảnh hưởng đến bản thân.
2

Phương pháp: phân tích, lý giải, tổng hợp
Cách giải:
1. Giải thích thái độ sống tích cực là gì ?
- Thái độ sống tích cực: Thái độ chủ động trước cuộc sống, được biểu hiện thông qua cách nhìn,
cách nghĩ, cách hành động.
2. Bàn luận về thái độ sống tích cực
a. Biểu hiện của thái độ sống tích cực
- Có cái nhìn đúng đắn về cuộc sống, về mối liên hệ giữa cá nhân với cuộc đời, về trách nhiệm của
bản thân với gia đình và xã hội. Là người luôn chủ động trước cuộc sống: Xác định được mục tiêu
sống, có ước mơ, hoài bão, dám phấn đấu cho ước mơ, hoài bão dù phải đối diện với nhiều thử
thách khó khăn; Luôn có khát vọng vươn lên khẳng định bản thân và hoàn thiện mình, luôn phấn
đấu sống tốt, cho mình và cho mọi người.
- Người có thái độ sống tích cực cơ hội thành công trong cuộc sống sẽ cao hơn đồng nghĩa với việc
tạo dựng được những thành quả từ chính sức lực, trí tuệ, lối sống của mình.
- Thái độ sống tích cực của cá nhân góp phần thúc đẩy xã hội phát triển, tiến bộ.
3. Bài học nhận thức và hành động
- Nhận thức sâu sắc về ý nghĩa to lớn của thái độ sống tích cực nhất là trong xu thế hội nhập của
đất nước.
- Tích cực phấn đấu rèn luyện trong học tập, trong cuộc sống, bồi dưỡng lòng tự tin, ý thức tự chủ.

3

Truy cập để học Toán – Lý – Hóa – Sinh – Anh – Văn – Sử - Địa – GDCD tốt
nhất!

www.facebook.com/groups/TaiLieuOnThiDaiHoc01


www.facebook.com/groups/TaiLieuOnThiDaiHoc01

3

Phương pháp: phân tích, lý giải, tổng hợp
Cách giải:
• Giới thiệu tác giả, tác phẩm
- Nguyễn Tuân là một nhà văn tài hoa, uyên bác và là con người của nghệ thuật. Ông là một định
nghĩa về người nghệ sĩ. Cuộc đời cầm bút của ông là cuộc hành trình không mệt mỏi khám phá và
diễn tả cái đẹp của thiên nhiên sông núi quê hương, vẻ đẹp con người.
- Người lái đò sông Đà là thiên tùy bút rút trong tập Sông Đà (1960) của Nguyễn Tuân. Sông Đà
nói chung và tùy bút Người lái đò sông Đà nói riêng cho bạn đọc thấy một nhà văn Nguyễn Tuân
mới mẻ, hòa nhập vào cuộc sống lớn của đất nước và nhân dân, khác hẳn một Nguyễn Tuân trước
Cách mạng.
▪

• Phân tích hai đoạn trích
Đoạn 1:

*Vị trí: Đoạn trích nằm ở phần đầu tác phẩm, tái hiện vẻ đẹp hung bạo của sông Đà ở cảnh đá
bờ sông dựng vách thành
*Phân tích:
- Hình ảnh “mặt sông chỗ ấy chỉ lúc đúng ngọ mới có mặt trời” đã gợi ra được độ cao và diễn tả
được cái lạnh lẽo, âm u của khúc sông.
- Hình ảnh so sánh “vách đá thành chẹt lòng Sông Đà như một cái yết hầu” đã diễn tả sự nhỏ hẹp
của dòng chảy gợi ra lưu tốc rất lớn nhất là vào mùa nước lũ với bao nhiêu nguy hiểm rình rập.
- Bằng liên tưởng độc đáo, Nguyễn Tuân đã tiếp tục khắc sâu ấn tượng về độ cao của những vách
đá, sự lạnh lẽo, u tối của đoạn sông và sự nhỏ hẹp của dòng chảy “ngồi trong khoang đò qua
quãng ấy, đang mùa hè mà cũng thấy lạnh, cảm thấy mình như đứng ở hè một cái ngõ mà ngóng
vọng lên một khung cửa sổ nào trên cái tầng nhà thứ mấy nào vừa tắt phụt đèn điện”.
=> Bằng vốn hiểu biết phong phú về hội họa và điêu khắc, cùng trí tưởng tượng độc đáo và óc
quan sát sắc sảo được diễn tả bằng vốn ngôn ngữ phong phú, điêu luyện, giàu giá trị tạo hình, nhà

văn đã giúp ta mường tượng về độ cao hun hút khôn cùng của “đá bờ sông dựng vách thành” gợi
lên nét hùng vĩ, hoang sơ, và cả sự ghê rợn của sông Đà.
▪

Đoạn 2:

*Vị trí: Đoạn trích nằm ở phần cuối tác phẩm, tái hiện vẻ đẹp trữ tình của sông Đà dưới góc nhìn
từ giữa lòng sông Đà, con sông mang vẻ đẹp của một người tình nhân:
* Phân tích:
- Đó là vẻ đẹp tĩnh lặng, yên ả, thanh bình như còn lưu lại dấu tích của lịch sử cha ông: Cảnh ven
sông ở đây lặng tờ. Hình như từ đời Lí đời Trần đời Lê, quãng sông này cũng lặng tờ đến thế mà
thôi.
- Đó là vẻ đẹp tươi mới, tràn trề nhựa sống, như bắt đầu một mùa nảy lộc sinh sôi: Thuyền tôi trôi
qua một nương ngô mới nhú lên mấy lá ngô non đầu mùa. Mà tình không một bóng người. Cỏ
gianh đồi núi đang ra những nõn búp. Một đàn hươu cúi đầu ngốn búp cỏ gianh đẫm sương đêm.
- Đó còn là vẻ đẹp hoang sơ, cổ kính: Bờ sông hoang dại như một bờ tiền sử. Bờ sông hồn nhiên

4

Truy cập để học Toán – Lý – Hóa – Sinh – Anh – Văn – Sử - Địa – GDCD tốt
nhất!

www.facebook.com/groups/TaiLieuOnThiDaiHoc01


www.facebook.com/groups/TaiLieuOnThiDaiHoc01

như một nỗi niềm cổ tích tuổi xưa.
▪

Cái tôi tài hoa, uyên bác của Nguyễn Tuân

Hai đoạn trích cũng cho thấy sự tài hoa và uyên bác của Nguyễn Tuân.
- Trước hết là sự uyên bác: với vốn sống phong phú và trí tưởng tượng dồi dào đã giúp nhà văn tạo
nên những trang viết hết sức độc đáo và có giá trị nghệ thuật cao về con sông Đà. Từ thượng
nguồn sông Đà mang vẻ hung bạo dữ dội, cho đến hạ nguồn nên thơ trữ tình, ở mỗi địa điểm
Nguyễn Tuân lại nắm bắt được cái thần riêng của đối tượng, làm nổi bật lên vẻ đẹp của chúng.
Phải có một tri thức phong phú và uyên bác đến chừng nào tác giả mới có những trang văn đầy chi
tiết và tinh tế đến vậy để miêu tả sông Đà.
- Thứ hai là tài hoa của người nghệ sĩ Nguyễn Tuân:
+ Nhà văn cũng đã thể hiện tài năng điêu luyện của một người nghệ sĩ ngôn từ:
•

Một bức tranh đầy chất thơ và cổ kính khi miêu tả sông Đà ở hạ nguồn, sử dụng từ Hán
Việt dày đặc.
• Lớp ngôn từ mới mẻ, sáng tạo, mang một bản sắc riêng của Nguyễn Tuân: lặng lờ, bờ
tiền sử,…
• Sử dụng từ ngữ đầy chuẩn xác, nắm bắt được chính xác cái thần, cái hồn của sự vật.
+ Nhịp điệu linh hoạt có sự co duỗi hết sức nhịp nhàng.
Tổng kết
- Sông Đà hiện lên qua những trang văn của Nguyễn Tuân không chỉ thuần túy là thiên nhiên, mà
còn là một sản phẩm nghệ thuật vô giá -> Qua đây tác giả cũng kín đáo thể hiện tình cảm yêu nước
tha thiết và niềm say mê, tự hào với thiên nhiên của quê hương xứ sở mình.
- Hình tượng sông Đà còn có ý nghĩa là phông nền cho sự xuất hiện và tôn vinh vẻ đẹp của con
người - người lái đò trên dòng sông.

5

Truy cập để học Toán – Lý – Hóa – Sinh – Anh – Văn – Sử - Địa – GDCD tốt
nhất!

www.facebook.com/groups/TaiLieuOnThiDaiHoc01