Trạm KNKL Tân
Lạc
KĨ THUẬT NUÔI ONG LẤY MẬT
Tân Lạc, tháng 4 năm 2019
KĨ THUẬT NUÔI ONG LẤY MẬT
NỘI DUNG CHÍNH
Phần 1
Các loài ong mật ở nước ta
Đặc điểm sinh học
Phần 2
Chuẩn bị giống
Dụng cụ nuôi ong
Kĩ thuật quản lý
Các hiện tượng thường gặp
Phần 3
Các cây nguồn mật, phấn nuôi ong
Quản lý đàn ong theo mùa vụ
Bệnh hại ong
Phần 4
Sâu hại ong
Các loài dịch hại khác
Thu hoạch mật ong
Phần 5
Thu hoạch sáp ong
Thu hoạch các sản phẩm khác
TÌM HIỂU ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC ONG MẬT
Phần I:CÁC LOÀI ONG MẬT Ở NƯỚC TA
1.
2.
3.
4.
5.
Ong ruồi
Ong khoái
Ong nội
Ong ngoại
Ong ngòi không đốt
1a.Ong ruồi đen
A.CÁC LOÀI ONG MẬT Ở NƯỚC TA
1b:Ong ruồi đỏ
2.Ong khoái
A.CÁC LOÀI ONG MẬT Ở NƯỚC TA
3a.Ong nội nuôi trong hốc
đá
3b.Ong nội nuôi trong đõ
A.CÁC LOÀI ONG MẬT Ở NƯỚC TA
3c.Ong nội nuôi trong thanh
xà cải tiến
3d.Ong nội nuôi trong
thùng
A.CÁC LOÀI ONG MẬT Ở NƯỚC TA
5.Ong ngòi không đốt
4.Đàn ong Ý
B.ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC CỦA ONG MẬT
•
Cơ thể ong mật được
chia làm ba phần chính
các phần này được nối
với nhau bằng khớp di
động, có 1 đôi râu, 3 đôi
chân và 2 đôi cánh;
Phần ngực
Phần đầu
Phần bụng
B.ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC CỦA ONG MẬT
2. Các thành viên trong đàn ong:
Trong đàn ong có 3 cấp đó là:
o Ong thợ
o Ong chúa
o Ong đực
Ong thợ ong chúa
ong đực
B.ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC CỦA ONG MẬT
Chúa nội
Chúa ngoại
Ong chúa: Khối lượng lớn nhất đàn.
+ Lưng ngực ong chúa rộng
+ Cánh ngắn
+ Bụng thon dài cân đối
Trong đàn chỉ có một con ong chúa duy nhất.
ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC CỦA ONG MẬT
Ong thợ nội
•
Ong thợ ngoại
Ong thợ: Kích thước cơ thể nhỏ nhất.
Ong thợ ong nội có màu nâu xám hoặc đen xám có sọc vàng.
Ong thợ ong Ý có màu vàng.
ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC CỦA ONG MẬT
-
Ong thợ làm tất cả các công việc trong
đàn như:
Nuôi ấu trùng.
Nuôi chúa.
Dọn vệ sinh trong tổ.
Thu hoạch và chế biến thức ăn.
Lấy keo, xây và bảo vệ tổ.
Điều hòa nhiệt độ, ẩm độ trong tổ.
Ong thợ trong cầu ong
B.ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC CỦA ONG MẬT
Ong đực nội
•
Ong đực ngoại
Ong đực: Kích thước cơ thể lớn hơn ong chúa nhưng bụng ngắn
hơn.
+ Ong đực nội có màu đen.
+ Ong đực Ý có có màu vàng, nhiều lông dài.
+ Cánh dài, đốt bụng cuối bằng, không có ngòi đốt.
CHUẨN BỊ GIỐNG, DỤNG CỤ NUÔI ONG
Phần 2:Chuẩn bị giống
Phải có số cầu ít nhất là 3
cầu, quân đông
Sức đẻ trứng của ong chúa
trung bình 400 – 600
trứng/ngày đêm
Tỷ lệ chia đàn thấp dưới 5%
Tỷ lệ bốc bay thấp
Năng suất mật 10 –
15 kg/đàn/năm;
Đàn ong nội
A.Chuẩn bị giống
Phải có số cầu ít nhất là 5
cầu, quân đông 20.00060.000 con;
Sức đẻ trứng của ong chúa
trung bình 600 – 800
trứng/ngày đêm
Tỷ lệ chia đàn thấp dưới 5%;
Đàn ong Ý
A.Chuẩn bị giống
Các hình thức bắt ong tự nhiên
1. Hánh ong ( bẫy ong)
•
Hánh ong là việc đặt các thùng,
đõ ở những nơi thích hợp để
ong tự về làm tổ.
A.Chuẩn bị giống
2. Bắt ong soi đõ ( ong trinh sát)
Ong soi đõ chính là các ong trinh sát có nhiệm vụ tìm được nơi ở mới,
thích hợp rồi báo cáo cho cả đàn biết để bay tới xây tổ.
Hành vi ong soi đõ: Bay dọc theo cột, vách nhà, gốc cây. Ong bốc bay
chậm nhìn thấy đôi chân thứ 3 thõng xuống, khi bay phát ra âm thanh to
hơn các con khác.
Cách bắt ong soi đõ hiệu quả nhất là dùng đõ mồi ( đõ chuyên để bắt
ong soi đõ);
A.Chuẩn bị giống
3.Bắt ong bay
Khi phát hiện thấy đàn ong
bay thấp ngang qua, ta tung đất,
cát, ném quần áo hoặc té nước
vào đám ong làm chúng hạ độ
cao, sau đó đàn ong tụ lại hẳn
giống như một cái mũ cát treo ở
trên cành cây.
A.Chuẩn bị giống
Khi phát hiện được tổ ong
trông hốc cây, hốc đá, dùng
rìu, búa mở rộng cửa tổ.
Dùng khói phun nhẹ vào tổ để
ong dạt vào một góc.
Cắt từng bánh tổ ra buộc vào
khung cầu. Bốc ong có cả chúa
cho vào thùng có khung cầu.
Bịt cửa tổ cũ lại để ong bay hết
vào thùng mới.
Đàn ong trong hốc đá
B.Dụng cụ nuôi ong
1. Thùng ong
Thùng nuôi ong là dụng cụ
quan trọng nhất, là nơi ở của đàn
ong, bảo vệ ong khỏi nắng mưa và
các kẻ thù.
• Yêu cầu:
Thùng phải kín để địch hại không
xâm nhập được
Thùng nuôi ong phải thuận tiện
cho viêc quản lý, chăm sóc đàn
ong;
B.Dụng cụ nuôi ong
Khung cầu ong Ý
Thùng nuôi ong
B.Dụng cụ nuôi ong
Chân thùng ong
Sơ đồ thùng nuôi ong
B.Dụng cụ nuôi ong
Vách ngăn
Thước cữ
Ghi chú: Chọn gỗ đóng thùng khô, không mùi, nhẹ, bền, không vênh, nứt
như: thông, mít, gạo, xoan…