Nguyn Lng Hựng Trng THCS Tụ Hong
Lặng lẽ sa pa
- Nguyễn Thành Long -
Trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa, tác giả Nguyễn Thành Long đã gửi gắm chủ
đề của câu chuyện vào một lời nhận xét ngắn gọn trong cái lặng im... đất nớc.
Hãy phân tích để làm rõ vẻ đẹp của con ngời lao động và ý nghĩa cao quý của
những công việc thầm lặng.
Dàn ý chi tiết
I. Mở bài:
- Trong văn học Việt Nam có những cây bút văn xuôi chỉ chuyên về truyện ngắn
và ký Nguyễn Thành Long là một trong số đó. Ông đợc khẳng định nh một cây bút
truyện ngắn và ký đáng chú ý trong những năm 60 70 với cả gần chục sách đã in.
Lặng lẽ Sa Pa là kết quả của chuyến thâm nhập thực tế ở Lào Cai của tác giả
trong mùa hè năm ấy.
- Trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa, tác giả Nguyễn Thành Long đã gửi gắm chủ
đề của câu chuyện trong cái lặng im... đất nớc.
Điều ấy sẽ đợc thấy rõ qua nhân vật: anh thanh niên; ông...
II. Thân bài:
- Đọc truyện, ngời đọc thấy vẻ đẹp của Sa Pa hiện lên thật độc đáo, đầy chất thơ,
nhng truyện còn giới thiệu với chúng ta về vẻ đẹp của con ngời Sa Pa. Đó là những con
ngời miệt mài làm việc, nghiên cứu khoa học, trong lặng lẽ mà rất khẩn trơng vì lợi ích
của đất nớc, vì cuộc sống của con ngời.
1. Đó là anh thanh niên:
- Nhân vật chính trong truyện làm công tác khí tợng kiêm vật lý địa cầu. Sống một
mình trên đỉnh núi Yên Sơn cao 2600m, quanh năm suốt tháng giữa cỏ cây và mây núi Sa
Pa. Công việc của anh là: đo gió, đo ma, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dựa
vào công việc báo trớc thời tiết hàng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu.
- Vợt lên hoàn cảnh sống, những vất vả của công việc, anh có những suy nghĩ
rất đẹp:
+ Đối với công việc, anh yêu nó tới mức trong khi mọi ngời còn ái ngại cho cuộc
sống ở độ cao 2600m của anh thì anh lại ớc ao đợc làm việc ở độ cao trên 3000m. Vì anh
cho nh vậy mới gọi là lý tởng.
+ Anh có những suy nghĩ thật đúng và sâu sắc về công việc đối với cuộc sống con
ngời: khi ta làm việc, ta với công việc là một, sao lại gọi là một mình đợc và anh hiểu
rằng công việc của anh còn gắn với công việc của bao anh em đồng chí dới kia. Công
việc của cháu gian khổ thật đấy chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất.
Nguyn Lng Hựng Trng THCS Tụ Hong
+ Quan niệm của anh về hạnh phúc thật là đơn giản nhng cũng thật đẹp. Khi biết
một lần do phát hiện kịp thời một đám mây khô mà anh đã góp phần vào chiến thắng của
không quân ta bắn rơi đợc máy bay Mỹ trên cầu Hàm Rồng, anh thấy mình thật hạnh
phúc.
+ Cuộc sống của anh không cô đơn buồn tủi nh ngời khác nghĩ. Bởi anh còn biết
tạo niềm vui trong công việc, đó là đọc sách. Vì sách chính là ngời bạn để anh trò
chuyện. Nhờ có sách mà anh chống trọi đợc với sự vắng lặng quanh năm. Nhờ có sách
mà anh tiếp tục học hành, mở mang kiến thức.
- Từ những suy nghĩ đẹp về công việc, hạnh phúc và cuộc sống, ở anh còn có
những hành động thật đẹp đẽ biết bao:
+ Mặc dù chỉ có một mình, không ngời giám sát, anh đã vợt qua những gian khổ
của hoàn cảnh, làm việc một cách nghiêm túc, tự giác với tinh thần trách nhiệm cao. Nửa
đêm, đúng giờ ốp, dù ma tuyết giá lạnh thế nào anh cũng trở dậy ra ngoài trời làm việc.
Ngày nào cũng vậy, anh làm việc một cách đều đặn, chính xác đủ 4 lần trong một ngày
vào lúc 4 giờ, 11 giờ, 7 giờ tối và 1 giờ sáng.
+ Nhng cái gian khổ nhất là vợt qua đợc sự cô đơn, vắng vẻ quanh năm suốt tháng
một mình trên đỉnh núi cao, không một bóng ngời. Mới đầu, anh thèm ngời tới mức
phải lấy cây chắn ngang đờng ô tô để đợc nghe tiếng ngời ! Về sau anh nghĩ: Nếu đó chỉ
là nỗi nhớ phồn hoa đô thị thì thật xoàng và anh đã vợt qua để sống, làm việc một mình
với cỏ cây thiên nhiên Sa Pa, để trở thành: con ngời cô độc nhất thế gian mà bất cứ ai đã
một lần gặp anh đều mang theo ấn tợng đẹp đẽ.
- Anh còn có một nếp sống đẹp: Anh tự sắp xếp cuộc sống một mình ở trạm một
cách ngăn nắp: có một vờn rau xanh tốt, một đàn gà đẻ trứng, một vờn hoa rực rỡ.
- ở ngời thanh niên ấy còn có một phong cách sống rất đẹp:
+ Đó là sự cởi mở, chân thành với khách, rất qúy trọng tình cảm của mọi ngời,
khao khát đợc gặp gỡ, đợc trò chuyện. Dẫu phải sống một mình nhng anh vẫn luôn quan
tâm tới ngời khác: anh gửi biếu gói tam thất cho vợ bác lái xe vừa bị ốm, tặng hoa cho cô
gái, mời bác lái xe và ông hoạ sĩ uống trà, tặng cho ngời đi xa một giỏ trứng gà tơi.
+ Anh còn là ngời khiêm tốn, thành thực cảm thấy công việc và những đóng góp
của mình chỉ là nhỏ bé. Khi ông hoạ sĩ muốn vẽ chân dung anh, anh nhiệt tình giới thiệu
với ông những ngời khác mà anh cho rằng đáng cảm phục hơn anh.
2) Ta còn bắt gặp ở đất Sa Pa những con ngời làm việc âm thầm, lặng lẽ cho đất
nớc qua lời kể của anh thanh niên:
a) Đó là ông kỹ s vờn rau: Ngày này qua ngày khác ngồi trong vờn, chăm chú rình
xem cách lấy mật của ong để rồi tự tay thụ phấn cho hàng vạn cây su hào để hạt giống
làm ra tốt hơn, để xu hào trên toàn miền Bắc ta ăn đợc to hơn, ngọt hơn trớc.
Nguyn Lng Hựng Trng THCS Tụ Hong
b) Đó là anh cán bộ nghiên cứu sét: đã 11 năm không một ngày xa cơ quan
luôn trong t thế sẵn sàng, suốt ngày chờ sét để lập bản đồ tìm ra tài nguyên trong lòng
đất.
Những con ngời ấy làm cho anh thanh niên thấy cuộc đời đẹp quá đâu còn
buồn tẻ cô độc nhất thế gian.
Đúng nh tác giả đã viết: Trong cái lặng im... cho đất nớc.
3) Nhân vật anh thanh niên, ông kỹ s vờn rau, anh cán bộ nghiên cứu sét giúp
ta hiểu thêm ý nghĩa của những công việc thầm lặng:
- Sống cống hiến cho dân tộc, cho nhân dân, sống có ý nghĩa sẽ mang đến cho con
ngời niềm vui và hạnh phúc.
- Cuộc sống lao động giản dị nhng cao đẹp làm nên vẻ đẹp đích thực của mỗi con
ngời, có sức thuyết phục lan toả với những ngời xung quanh.
III. Kết bài:
Qua phần phân tích trên ta thấy Lặng lẽ Sa Pa đang ngân vang trong lòng ta
những rung động nhẹ nhàng mà thú vị về những con ngời âm thầm lặng lẽ nhng thật đáng
yêu. Họ đã dệt lên bài ca về tình yêu tổ quốc, tình yêu đất nớc.