47 Tiep can va xu tri tre ngo doc cap 2016

TIẾP CẬN VÀ XỬ TRÍ
NGỘ ĐỘC CẤP Ở TRẺ EM

ThS. BS. Nguyễn Duy Nam Anh - Bộ môn Nhi ĐHYD Huế


Mục tiêu
 Nắm được một số đặc điểm chung
về ngộ độc cấp ở trẻ em

 Biết cách nhận biết và tiếp cận trẻ
ngộ độc cấp

 Nắm được các bước xử trí trẻ ngộ
độc cấp và cách phịng ngừa


Đại cương
Ngộ độc cấp ở trẻ em là một tình huống cấp cứu khá thường gặp, chiếm
2 - 5% tổng số bệnh nhi vào cấp cứu.
Chỉ số nghiên cứu

2012

2013

2014

Tổng

Số bệnh nhân nội trú chung

63008

79483

64541

207032

66

114

120

300

0.10

0.14

0.19

0.14

Số tử vong + nặng xin về

0

5

1

6

Tỷ lệ tử vong (%)

0

4.4

0.83

2

Số bệnh nhân nội trú ngộ độc

Tỷ lệ ngộ độc (%)

Phạm Thị Thanh Tâm, Trương Thị Mai Hồng (2014), Dịch tễ học ngộ độc cấp trẻ em tại bệnh viện
Nhi Trung Ương năm 2012 - 2014


Tại sao trẻ em dễ ngộ độc


Tại sao trẻ em dễ ngộ độc

Đâu là kẹo?

Dịch tễ học
Biểu đồ tuổi của bệnh nhân
8%
22%
0-4

70%

5-9
10-15

Phạm Thị Thanh Tâm, Trương Thị Mai Hồng (2014), Dịch tễ học ngộ độc cấp trẻ em tại bệnh viện
Nhi Trung Ương năm 2012 - 2014


Dịch tễ học
2012

2013

2014

Tổng

%

Vơ tình

66

110

119

295

98.3

Cố ý

0

1

1

2

0.7

Bị đầu độc

0

3

0

3

1

Tổng

66

114

120

300

100

Phạm Thị Thanh Tâm, Trương Thị Mai Hồng (2014), Dịch tễ
học ngộ độc cấp trẻ em tại bệnh viện Nhi Trung Ương năm
2012 - 2014

 Hơn 90% trường hợp ngộ
độc xảy ra tại nhà


Tác nhân


Tác nhân


Tác nhân

Tác nhân


Tác nhân


Tác nhân


Tác nhân


Tác nhân


Tác nhân


Tác nhân
Tác nhân ngộ độc
Thức ăn có độc (thịt cóc, cá nóc, dứa, cà, nấm, sắn…)
Thức ăn bị nhiễm độc
Hóa chất hữu cơ (thuốc diệt chuột, trừ sâu, xăng dầu...)
Hóa chất gia dụng
Kim loại (chì, thủy ngân…)
Thuốc đường uống (hạ sốt, KS, an thần....)
Thuốc dùng tại chỗ (nhỏ mắt, mũi)
Côn trùng (rắn, ong, kiến)

Tổng

2012

2013

2014

Tổng

4
29
0
1
23
9
0
0
66

2
47
4
5
33
15
1
7
114

2
32
5
17
23
22
7
12
120

8
108
9
23
79
46
8
19
300

Phạm Thị Thanh Tâm, Trương Thị Mai Hồng (2014), Dịch tễ học ngộ độc cấp trẻ em tại bệnh viện
Nhi Trung Ương năm 2012 - 2014


Đường vào
Đường vào
Tiêu hóa
Da, niêm mạc
Tổng

2012
65
1
66

Phạm Thị Thanh Tâm, Trương Thị Mai
Hồng (2014), Dịch tễ học ngộ độc cấp
trẻ em tại bệnh viện Nhi Trung Ương
năm 2012 - 2014

2013
106
8
114

2014
102
18
120

Tổng
273
27
300

%
91
19
100

Nghi ngờ ngộ độc cấp
 Những rối loạn chức năng cấp xảy ra ở trẻ trước đó khoẻ mạnh
 Những rối loạn chức năng cấp xảy ra ở một trẻ đang có vấn đề

về tâm lý - tình cảm hoặc có mắc một bệnh mãn tính
 Những rối loạn chức năng xảy ra ở một trẻ trước đó có tiếp

xúc với một loại thuốc hay một hoá chất độc
 Những rối loạn chức năng cấp giống nhau xảy ra cùng lúc ở

nhiều trẻ trong một tập thể


Khai thác tiền sử
 Hoàn cảnh phát hiện

 Loại độc chất (dựa vào các vật người nhà cầm
theo: vỉ thuốc, lọ thuốc, chai thuỷ tinh…)

 Lượng độc chất
 Thời gian ngộ độc

 Các biểu hiện
 Xử trí trước đó


Triệu chứng lâm sàng
Các dấu hiệu sinh tồn
 Mạch:

 Huyết áp:

 Mạch nhanh

 Huyết áp tăng

 Mạch chậm

 Huyết áp hạ

 Hô hấp:

 Nhiệt độ:

 Thở nhanh

 Thân nhiệt tăng

 Thở chậm

 Thân nhiệt hạ


Triệu chứng lâm sàng
Các dấu hiệu thần kinh cơ
 Hôn mê
 Loạn thần
 Co giật
 Thất điều

 Liệt


Triệu chứng lâm sàng
Mắt
 Đồng tử
 Đồng tử co
 Đồng tử dãn
 Rung giật nhãn cầu


Triệu chứng lâm sàng
Da
 Vàng da
 Đỏ da
 Tím tái


Triệu chứng lâm sàng
Mùi
 Acetone
 Rượu
 Hạnh nhân.
 Tỏi
 Tinh dầu
 Dầu hoả