tăng cường bản chất giai cấp công nhân, tính tiên phong của đảng ta hiện nay

Giữ vững và tăng cờng bản chất giai cấp công nhân,
tính tiên phong của Đảng ta hiện nay.
Mở đầu

Xác định rõ bản chất của Đảng là vấn đề mấu chốt và
hệ trọng. Nó chi phối nội dung, nguyên tắc hoạt động của
Đảng, đồng thời quyết định phơng hớng, biện pháp xây
dựng Đảng. Trong Cơng lĩnh và Điều lệ Đảng do Đại hội VII
thông qua (6 - 1991) tiếp tục khẳng định: Đảng Cộng sản
Việt Nam là đội tiên phong của giai cấp công nhân Việt
Nam, đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân,
nhân dân lao động và của cả dân tộc1. Sự khẳng định
đó vừa nói rõ đợc bản chất giai cấp của Đảng, vừa nêu lên ý
nghĩa đại biểu cho lợi ích của nhân dân lao động và của
cả dân tộc. Bản chất giai cấp công nhân là vấn đề cơ bản,
bao trùm, có tính nguyên tắc đối với tất cả các đảng mácxít
- lêninnít chân chính. Nó càng đặc biệt quan trọng đối với
Đảng ta - một Đảng ra đời và trởng thành ở một nớc nông
nghiệp lạc hậu, công nghiệp cha phát triển, giai cấp công
nhân còn nhỏ bé, đảng viên xuất thân từ công nhân còn
ít. Hiện nay, Đảng ta lại đang hoạt động trong điều kiện mới
- điều kiện một Đảng cầm quyền lãnh đạo đất nớc chuyển
sang thời kỳ phát triển kinh tế nhiều thành phần, mở cửa,
môi trờng xã hội có nhiều phức tạp, cán bộ, đảng viên của
Đảng giữ nhiều trọng trách, hàng ngày, hàng giờ tiếp xúc với
hàng và tiền, đối mặt với chủ nghĩa t bản, phải làm gì để
giữ vững và tăng cờng bản chất giai cấp công nhân ,tính
tiên phong của Đảng. Nếu không nhận rõ và khẳng định bản
1

Đảng Cộng sản Việt Nam:Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VII, Cơng lĩnh xây

dựng đất nớc trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, Nxb ST, H, 1991, tr, 21.


2
chất giai cấp công nhân của Đảng để có biện pháp tích cực
đổi mới, xây dựng, chỉnh đốn Đảng thì rất dễ mơ hồ và
Đảng rất dễ bị biến chất. Vấn đề giữ cho Đảng không biến
chất, trớc sau đều mang bản chất của giai cấp công nhân là
vấn đề hết sức cơ bản và quyết định. Càng đi vào phát
triển kinh tế thị trờng lại càng phải chăm lo giữ vững và tăng
cờng bản chất giai cấp công nhân của Đảng. Không phải
ngẫu nhiên Đảng coi đây là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu
đối với Đảng ta lúc này.
Nói bản chất giai cấp công nhân là nói bản chất cách
mạng và khoa học, ý chí kiên định và trí tuệ tiên phong,
đạo đức mẫu mực và ý thức tổ chức kỷ luật chặt chẽ của
giai cấp công nhân. Bản chất giai cấp công nhân của Đảng
thấm sâu vào tất cả các mặt chính trị, t tởng và tổ chức,
tức là cả trong đờng lối chính trị, nền tảng t tởng, nguyên
tắc tổ chức và mọi hoạt động của Đảng. Nh vậy, bản chất
giai cấp công nhân của Đảng đợc thể hiện ở một số nội dung
cơ sở lý luận và thực tiễn sau đây:
Nội dung

1. cơ sở lý luận và thực tiễn của việc giữ vững và tăng cờng
bản chất giai cấp công nhân, tính tiên phong của Đảng.
Bản chất giai cấp công nhân của Đảng: là toàn bộ
những mặt, những thuộc tính, những mối quan hệ cơ bản
nhất quy định Đảng là đội tiên phong của giai cấp công
nhân, đại biểu trung thành với lợi ích của giai cấp công

nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc.


3
Trong suốt quá trình xây dựng và hoạt động lãnh đạo,
Đảng ta luôn xác định: Đảng Cộng sản Việt Nam là đội tiên
phong của giai cấp công nhân Việt Nam. Trong chính cơng
sách lợc vắn tắt tại Hội nghị thành lập Đảng (3/2/1930) đã
chỉ ra: Đảng Cộng sản Việt Nam là đội tiên phong của vô sản
giai cấp và từ khi ra đời cho đến nay Đảng ta luôn khẳng
định: Phải giữ vững và tăng cờng bản chất giai cấp công
nhân, tính tiên phong của Đảng. Đây là nhiệm vụ có ý nghĩa
quan trọng hàng đầu trong công tác xây dựng Đảng.
Trong Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc là thứ VIII có đoạn
viết: Điều xuyên suốt có ý nghĩa quan trọng hàng đầu đối
với Đảng ta trong giai đoạn hiện nay là giữ vững và tăng cờng
bản chất giai cấp công nhân của Đảng.2
1.1 Cơ sở lý luận, thực tiễn Đảng ta khẳng định trong giai
đoạn hiện nay phải giữ vững và tăng cờng bản chất giai cấp
công nhân của Đảng.
Một là, xuất phát từ lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin về
vấn đề giai cấp và đấu tranh giai cấp, từ vị trí, vai trò và sứ
mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.Chủ nghĩa Mác - Lênin
chỉ ra rằng trong xã hội có giai cấp thì đấu tranh giai cấp là
tất yếu, do đó, cuộc đấu tranh của giai cấp vô sản cũng là
tất yếu khách quan. Đấu tranh giai cấp diễn ra từ thấp đến
cao mà đỉnh cao là cách mạng xã hội , đó là điều kiện thời
cơ cho sự ra đời của Đảng Cộng sản. Đảng Cộng sản chính là
đội tiên phong, lãnh tụ chính trị của giai cấp công nhân. Do
đó, Đảng phải mang bản chất của giai cấp công nhân chứ

2

Đảng Cộng sản Việt Nam Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VIII, trang 48.


4
không phải của giai cấp nào khác. Đảng Cộng sản là đội tiên
phong của giai cấp công nhân chứ không phải là toàn bộ giai
cấp. Để làm tròn vai trò đội tiên phong, Bộ tham mu chiến
đấu của giai cấp công nhân, Đảng phải có tổ chức chặt chẽ,
kỷ luật tự giác, nghiêm minh. Điều đó chỉ có ở giai cấp công
nhân, sản phẩm của nền đại công nghiệp, một giai cấp có
kỷ luật chặt chẽ, tinh thần đoàn kết cao, tính cách mạng
triệt để, là do địa vị kinh tế -xã hội quy định.
Trong Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản C. Mác - Ph.
Ăngghen đã chỉ ra sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
là giai cấp có sứ mệnh xoá bỏ chủ nghĩa t bản, xây dựng
chủ nghĩa xã hội và cuối cùng là chủ nghĩa cộng sản trên
phạm vi toàn thế giới. Để thực hiện đợc sứ mệnh lịch đó, giai
cấp công nhân phải tổ chức ra chính Đảng của mình. Đảng
đó, phải mang bản chất của giai cấp công nhân mới đảm đơng đợc trọng trách vinh quang và nặng nề này. Đề cập đến
vấn đề bản chất giai cấp công nhân C. Mác - Ph. Ăngghen
chỉ rõ: Đảng Cộng sản phải thể hiện tính vô sản rõ rệt,
nghĩa là Đảng Cộng sản là Đảng của giai cấp công nhân,
Đảng luôn đứng vững trên lập trờng của giai cấp công nhân
để giải quyết mọi vấn đề trong xây dựng và hoạt động .
Hai là, xuất phát từ quy luật ra đời của Đảng Cộng sản
nói chung và quy luật ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam nói
riêng.Đảng Cộng sản ra đời là sản phẩm của sự kết hợp giữa
chủ nghĩa xã hội khoa học với phong trào công nhân. Chính

C. Mác - Ph. Ăngghen đề ra t tởng của sự kết hợp đó. Khi nói
về vấn đề này, V. I. Lênin khẳng định: Việc hớng chủ


5
nghĩa xã hội đi đến chỗ kết hợp với phong trào công nhân
đó là công lao chủ yếu của C. Mác - Ph. Ăngghen. Hai ông đã
sáng tạo ra một lý luận cách mạng, lý luận giải thích tính tất
yếu của sự kết hợp ấy và đề ra nhiệm vụ cho những ngời xã
hội chủ nghĩa là phải tổ chức cuộc đấu tranh giai cấp của
giai cấp vô sản3.
Điều đó có nghĩa là: chính sự kết hợp giữa chủ nghĩa
xã hội khoa học với phong trào công nhân là quy luật ra đời
của các Đảng vô sản, sự kết hợp giữa học thuyết cách mạng
và khoa học với một phong trào cách mạng để thành lập ra
chính đảng cách mạng của giai cấp công nhân. Nh vậy, bản
chất cách mạng và khoa học là thuộc tính căn bản của Đảng
Cộng sản. Cho nên, việc tăng cờng bản chất giai cấp công
nhân trong quá trình xây dựng Đảng là một tất yếu khách
quan, một nhu cầu của sự nghiệp cách mạng.
ở Việt Nam, sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam vừa
tuân theo những quy luật chung (tính phổ biến), đồng thời
cũng có quy luật riêng (tính đặc thù). Đó là sự kết hợp giữa
chủ nghĩa Mác - Lênin với phong trào công nhân và phong
trào yêu nớc Việt Nam. Đảng viên của Đảng ta chiếm hơn 90%
xuất thân từ thành phần nông dân, gần 10% xuất thân từ
thành phần giai cấp công nhân. Mặc dù, có những nét riêng
nhng giai cấp công nhân Việt Nam mang đầy đủ đặc
điểm của giai cấp công nhân quốc tế, đó là giai cấp triệt
để cách mạng, có tinh thần đoàn kết, có kỷ luật tự giác

nghiêm minh, là giai cấp đại diện cho phơng thức sản xuất
tiên tiến cũng chính từ những nét riêng đó dẫn đến thành
3

V. I. Lênin toàn tập, tập 4, Nxb. M, 1978, tr. 308.


6
phần xã hội của đội ngũ đảng viên cũng không giống các
Đảng Cộng sản ở các nớc trên thế giới. Do đó, trong công tác
xây dựng Đảng phải ra sức giáo dục, bồi dỡng, rèn luyện bản
chất giai cấp công nhân, tính tiên phong của đội ngũ cán bộ,
đảng viên. Thờng xuyên giữ vững và tăng cờng bản chất giai
cấp công nhân cho toàn Đảng là tất yếu khách quan, là vấn
đề cấp bách trong tình hình hiện nay. Khi đề cập đến
vấn đề bản chất giai cấp công nhân V. I. Lênin chỉ rõ: cái
quyết định nhất là Đảng đó chiến đấu cho mục đích lý tởng gì chứ không phải là số lợng giai cấp công nhân nhiều
hay ít trong Đảng. Đảng Cộng sản Việt Nam là một Đảng mà
phần lớn đảng viên xuất thân từ giai cấp nông dân, nhng
mục tiêu, lý tởng của Đảng là mục tiêu lý tởng của giai cấp
công nhân, đó là lãnh đạo thực hiện thắng lợi sự nghiệp
công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nớc, xây dựng thành công
chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản ở Việt Nam.
Ba là, xuất phát từ vai trò và sứ mệnh lịch sử của giai
cấp công nhân Việt nam.Có thể nói rằng giai cấp công nhân
Việt nam là giai cấp tiên tiến nhất, đại diện cho phơng thức
sản xuất tiến bộ nhất, tiêu biểu cho xu thế phát triển của
thời đại và cũng là giai cấp tiêu biểu cho truyền thống tốt
đẹp của dân tộc ta. Là giai cấp duy nhất có khả năng lãnh
đạo toàn thể nhân dân lao động tiến hành công cuộc đổi

mới và xây dựng đất nớc theo định hớng xã hội chủ nghĩa,
xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội và bảo vệ vững chắc
Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Sự ra đời và phát triển
của giai cấp công nhân Việt Nam gắn liền với công cuộc khai


7
thác thuộc địa của thực dân Pháp (giai cấp công nhân ra
đời trong cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất, lớn lên trong
cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai của Pháp). Giai cấp công
nhân Việt Nam ra đời trong một đất nớc có truyền thống
yêu nớc, so với giai cấp nông dân thì giai cấp công nhân Việt
Nam nhỏ bé về số lợng, chất lợng lúc đầu còn hạn chế, là giai
cấp bị bóc lột nặng nề nhất, ra đời trớc giai cấp t sản dân
tộc, chịu ảnh hởng của cách mạng Tháng Mời nhng sớm có
Đảng lãnh đạo. Là giai cấp ra đời gắn liền với lợi ích dân tộc,
có quan hệ máu thịt với giai cấp nông dân. Dù nhỏ bé về số lợng nhng giai cấp công nhân Việt Nam mang đầy đủ bản
chất của giai cấp công nhân quốc tế và là giai cấp duy nhất
có khả năng lãnh đạo cách mạng Việt Nam, giải phóng dân
tộc và xây dựng chủ nghĩa xã hội. Sứ mệnh lịch sử của giai
cấp công nhân Việt Nam là lãnh đạo toàn thể nhân dân lao
động tiến hành đấu tranh cách mạng, đánh đổ đế quốc,
phong kiến, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội và bảo
vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Xuất
phát từ sứ mệnh lịch sử đó, cho nên trong công tác xây
dựng Đảng phải giữ vững và tăng cờng bản chất giai cấp công
nhân, tính tiên phong của Đảng.
Bốn là, xuất phát từ thực tiễn lịch sử ra đời của các
Đảng Cộng sản và phong trào công nhân trên thế giới và thực
tiễn ra đời, xây dựng, phát triển của Đảng Cộng sản Việt

Nam hơn 76 năm qua.Cách mạng tháng Mời Nga năm 1917
thắng lợi, hàng loạt các Đảng Cộng Sản trên thế giới đợc thành
lập .Nhng thực tiễn hiện nay, các Đảng Cộng sản và phong


8
trào công nhân thế giới đang đứng trớc một thách thức mới
đó là sự sụp đổ của chủ nghĩa xã hội, sự tan rã của các Đảng
Cộng sản ở Liên Xô và Đông Âu, khi xem xét có nhiều nguyên
nhân. Một trong những nguyên nhân đó là, Đảng Cộng Sản
ở đó không thờng xuyên giữ vững và tăng cờng bản chất giai
cấp công nhân, tính tiên phong của Đảng, dẫn đến hiệu quả
lãnh đạo bị giảm sút, thậm trí Đảng mất vai trò lãnh đạo đối
với toàn xã hội.
Thực tiễn với Đảng ta: từ khi ra đời đến nay, Đảng ta
luôn giữ vững và tăng cờng bản chất giai cấp công nhân,
tính tiên phong của Đảng. Vì vậy, vai trò lãnh đạo của Đảng
luôn đợc củng cố và phát huy. Điều đó đợc thể hiện ở sự lãnh
đạo tài tình, tinh thần chiến đấu kiên cờng, anh dũng, tận
tuỵ, trung thành và sáng tạo của các tổ chức đảng, của cán
bộ, đảng viên ở việc giải quyết một cách khoa học, chính
xác về những vấn đề chiến lợc, sách lợc. Do thờng xuyên giữ
và tăng cờng bản chất giai cấp công nhân, luôn đứng vững
trên lập trờng của giai cấp công nhân mà Đảng ta luôn có đờng lối và phơng pháp cách mạng đúng đắn để lãnh đạo
cách mạng giành thắng lợi trọn vẹn, xứng đáng là lãnh tụ
chính trị, Bộ tham mu chiến đấu của giai cấp công nhân.
Chính sự giữ vững và tăng cờng bản chất giai cấp công
nhân, tính tiên phong của Đảng nên đã thực hiện tốt các
nguyên tắc trong xây dựng Đảng. Kết quả là Đảng đã lãnh
đạo nhân dân ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác.

Cũng chính nhờ giữ vững và tăng cờng bản chất giai cấp
công nhân, tính tiên phong mà Đảng đã lãnh đạo nhân dân


9
ta vợt qua muôn vàn khó khăn thử thách, giành đợc nhiều
thành tựu quan trọng, nhất là trong 20 năm đổi mới đất nớc.
Từ thực tiễn đó đặt ra là Đảng phải giữ vững và tăng cờng
bản chất giai cấp công nhân, tính tiên phong của Đảng.
Năm là, xuất phát từ thực tiễn thế giới, khu vực, trong nớc
có nhiều diễn biến phức tạp. Từ công cuộc đổi mới chúng ta
thực hiện nền kinh tế thị trờng theo định hớng xã hội chủ
nghĩa, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nớc, mở
rông giao lu hợp tác quốc tế, đã xuất hiện thành phần kinh tế
t bản chủ nghĩa tồn tại và phát triển ở nớc ta. Mọi cán bộ,
đảng viên hàng ngày, hàng giờ tiếp xúc với kinh tế t bản chủ
nghĩa, lối sống t bản chủ nghĩa. Bởi vậy, việc giữ bản chất
giai cấp công nhân, tính tiên phong của Đảng có ý nghĩa
quyết định đến bản chất và sự thành công của công cuộc
đổi mới, quyết định sự tồn tại của chế độ xã hội chủ nghĩa
và để khắc phục đợc khuyết tật của nền kinh tế nhiều
thành phần, để cán bộ, đảng viên không bị xa ngã trớc lối
sống t bản chủ nghĩa. Hiện nay, Đảng ta là Đảng cầm quyền
lực lợng lãnh đạo toàn xã hội thì Bản chất giai cấp công nhân,
tính tiên phong của Đảng có ý nghĩa quyết định đối với bản
chất của chế độ xã hội, bản chất của hệ thống chính trị. Giữ
vững bản chất giai cấp công nhân của Đảng là biện pháp cơ
bản và cấp bách để khắc phục có hiệu quả mặt trái của
nền kinh tế thị trờng, giữ vững đợc định hớng xã hội chủ
nghĩa. Bởi vì, trong khi phát triển nền kinh tế thị trờng thì

thành phần trong Đảng đứng trong các thành phần kinh tế
đều mang dấu ấn riêng khác nhau. Do đó, phải củng cố, tăng


10
cờng bản chất giai cấp công nhân là tất yếu, có giữ vững
bản chất giai cấp công nhân thì đội ngũ cán bộ, đảng viên
mới có bản lĩnh chính trị vững vàng, không bị xa ngã trớc
những diễn biến mau lẹ và phức tạp của cuộc sống, trớc sự
cám dỗ của đồng tiền.Mặt khác, bản chất giai cấp công
nhân của Đảng là hiện tợng chính trị xã hội, là cái tơng đối
ổn định nhng không hoàn toàn ổn định, mà luôn chịu tác
động nhiều chiều của các yếu tố kinh tế xã hội. Trớc những
diễn biến của tình hình trong nớc, khu vực, thế giới và sự
điên cuồng chống phá của chủ nghĩa đế quốc, các thế lực
thù địch, thì việc giữ vững và tăng cờng bản chất giai cấp
công nhân, tính tiên phong của Đảng là vấn đề cấp thiết
hiện nay. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII đã tổng kết
công tác xây dựng Đảng sau 10 năm đổi mới, một trong
những khuyết điểm của công tác xây dựng Đảng là : Trong
điều kiện cơ chế thị trờng, kinh tế nhiều thành phần, mở
cửa với bên ngoài, cán bộ, đảng viên hàng ngày, hàng giờ
chịu tác động của nhiều nhân tố rất phức tạp, kể cả những
hoạt động chống phá Đảng, vấn đề giữ vững bản chất giai
cấp công nhân đứng trớc những thử thách mới. Song, Đảng
thiếu sự chuẩn bị đầy đủ cho bớc chuyển này, cha chú ý
đúng mức vấn đề giáo dục, rèn luyện phẩm chất chính trị
và đạo đức đối với cán bộ đảng viên. Một bộ phận không nhỏ
cán bộ, đảng viên thiếu tu dỡng bản thân, phai nhạt lý tởng,
mất cảnh giác, giảm sút ý chí, kém ý thức tổ chức kỷ luật,

xa đoạ về đạo đức và lối sống. Một số thoái hoá về chính


11
trị, tuy rất ít nhng hoạt động của họ gây hậu quả hết sức
xấu4.
Thực trạng đó cho thấy, việc giữ vững và tăng cờng bản
chất giai cấp công nhân, tính tiên phong của Đảng là nhiệm
vụ quan trọng hàng đầu của công tác xây dựng Đảng, là vấn
đề có ý nghĩa quyết định đến năng lực lãnh đạo sức chiến
đấu của Đảng, bảo đảm cho Đảng luôn là đội tiên phong
chính trị, lực lợng lãnh đạo có uy tín với toàn bộ dân tộc hiện
nay.
1.2 Nội dung giữ vững và tăng cờng bản chất giai cấp
công nhân, tính tiên phong của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Biểu hiện bản chất giai cấp công nhân: Bản chất giai
cấp công nhân của Đảng thể hiện ở mục tiêu, lý tởng, ở Cơng
lĩnh, đờng lối, nền tảng t tởng, các nguyên tắc tổ chức sinh
hoạt Đảng, ở phẩm chất năng lực của đội ngũ cán bộ, đảng
viên, mối quan hệ gắn bó giữa Đảng với nhân dân và ở sự
kết hợp giải quyết giữa vấn đề dân tộc và vấn đề quốc tế.
Về mục tiêu, Đảng Cộng sản Việt Nam là Đảng của giai
cấp công nhân Việt Nam, mục tiêu lý tởng, lập trờng, lợi ích
của Đảng là của giai cấp công nhân. mọi đờng lối, chủ trơng
chiến lợc, sách lợc đợc đề ra trên cơ sở của giai cấp công
nhân, đó là độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, là xây
dựng một nớc Việt Nam dân giàu, nớc mạnh, xã hội công bằng,
dân chủ, văn minh. Xét về vai trò sứ mệnh lịch sử của Đảng
thì Đảng chính là đội tiên phong của giai cấp công nhân,
đồng thời là đội tiên phong của cả dân tộc. Sự nghiệp độc

4

Đảng Cộng sản Văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII, Nxb CTQG, H, 1996,
tr. 137.


12
lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội vì mục tiêu dân giàu, nớc
mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh mà Đảng ta đã và
đang phấn đấu là mục tiêu lý tởng của giai cấp công nhân
và của cả dân tộc. Đảng ta lãnh đạo giai cấp công nhân và
toàn dân tộc đoàn kết chung sức phấn đấu cho mục tiêu lý
tởng đó. Đảng ta, đợc cả dân tộc tin yêu, thừa nhận là ngời
lãnh đạo, đó là niềm vinh dự, nguồn sức mạnh của Đảng, nhất
là hiện nay Đảng ta lại là Đảng cầm quyền. Điều đó, nói lên sự
lớn mạnh và uy tín của Đảng đợc tăng lên. Mặt khác, còn
khẳng định trong thời đại ngày nay, chỉ có Đảng mang bản
chất của giai cấp công nhân theo chủ nghĩa Mác - Lênin mới
đại diện cho lợi ích chân chính của dân tộc. Đồng thời, dơng cao ngọn cờ dân tộc và biết đấu tranh cho thắng lợi
của sự nghiệp giải phóng dân tộc là dấu hiệu của một Đảng
Mác - Lênin, Đảng chiến đấu cách mạng chân chính của giai
cấp công nhân.
Về hệ t tởng: Nền tảng t tởng của Đảng là của giai cấp
công nhân, đó là chủ nghĩa Mác - Lênin và t tởng Hồ Chí
Minh. Đây là luận điểm quan trọng nhất, quyết định bản
chất giai cấp công nhân của Đảng Cộng sản, trong báo cáo
chính trị Đại hội Đảng lần thứ IX khẳng định: Đảng và nhân
dân ta quyết tâm xây dựng đất nớc Việt Nam theo con đờng xã hội chủ nghĩa trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin và
t tởng Hồ Chí Minh. Đồng thời, báo cáo cũng chỉ rõ: khẳng
định lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và t tởng Hồ Chí Minh làm

nền tảng t tởng, kim chỉ nam cho hành động của Đảng là sự
tổng kết sâu sắc thực tiễn cách mạng và là bớc phát triển


13
quan trọng trong nhận thức và t duy lý luận của Đảng ta. 5
Chủ nghĩa Mác - Lênin là học thuyết cách mạng nhất, hoàn
chỉnh nhất, là tinh hoa của trí tuệ loài ngời, là sản phẩm có
tính quy luật của sự phát triển những t tởng tiên tiến của
nhân loại. Chủ nghĩa Mác - Lênin chỉ ra quy luật vận động
khách quan của tự nhiên, xã hội, t duy, chỉ ra quy luật phát
triển tất yếu của xã hội loài ngời là tiến lên chủ nghĩa cộng
sản. Chủ nghĩa Mác - Lênin là thế giới quan, phơng pháp luận,
là vũ khí t tởng của giai cấp công nhân và Đảng Cộng sản.
Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: bây giờ học thuyết
nhiều, chủ nghĩa nhiều nhng chủ nghĩa chắc chắn nhất,
chân chính nhất, cách mạng nhất là chủ nghĩa Lênin.
T tởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn
diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng
Việt Nam, là kết quả của sự vận dụng và phát triển sáng tạo
chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể của nớc ta, kế
thừa và phát triển các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân
tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại. Đó là t tởng về giải
phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con ngời; về
độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, kết hộ sức
mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại; về sức mạnh của nhân
dân, của khối đại đoàn kết dân tộc; về quyền làm chủ của
nhân dân, xây dựng Nhà nớc thực sự của dân, do dân, vì
dân; về quốc phòng toàn dân, xây dựng lực lợng vũ trang
nhân dân về xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, cán bộ,

5

Đảng Cộng sản Văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, Nxb CTQG, H, 2001, tr.
83 - 84.


14
đảng viên vừa là ngời lãnh đạo vừa là ngời đầy tớ thật trung
thành của nhân dân
Nh vậy, khi nói về bản chất giai cấp công nhân của
Đảng là xét về hệ t tởng của Đảng. Đảng chỉ có thể mang hệ
t tởng của giai cấp công nhân, tức là chủ nghĩa Mác - Lênin
mà không mang hệ t tởng của giai cấp nào khác. Chủ nghĩa
Mác - Lênin và t tởng Hồ Chí Minh là nền tảng t tởng của Đảng
ta, là hệ t tởng của giai cấp công nhân nớc ta và ngày càng
giữ vai trò chủ đạo trong đời sống tinh thần

t tởng của

nhân dân ta. Nh vậy, trong hệ t tởng của giai cấp công
nhân nớc ta có sự kết hợp của chủ nghĩa Mác - Lênin với
những giá trị truyền thống của dân tộc ta, nó không thể đối
lập giá trị của giai cấp công nhân với giá trị của dân tộc.
Về nguyên tắc hoạt động: Đảng phải xây dựng và hoạt
động theo nguyên tắc phù hợp với đặc điểm và tổ chức của
giai cấp công nhân, đó là tập trung dân chủ, tập thể lãnh
đạo, cá nhân phụ trách, tự phê bình và phê bình. Trong đó,
nguyên tắc tập trung dân chủ là nguyên tắc tổ chức cơ bản
của Đảng. Nguyên tắc này chi phối, xuyên suốt quá trình
xây dựng, tổ chức, sinh hoạt và hoạt động lãnh đạo của

Đảng. Sức mạnh của Đảng đợc quyết định bởi việc quán triệt
và thực hiện đầy đủ nguyên tắc này. Tập trung dân chủ
quy định hình thức, cơ cấu tổ chức của Đảng, quy định
nguyên tắc giải quyết quan hệ nội bộ Đảng. Tập trung dân
chủ phát huy đợc tính chủ động tích cực sáng tạo, ý thức
trách nhiệm cao của mọi cán bộ đảng viên và tổ chức đảng,
đồng thời tập trung đợc trí tuệ và sức mạnh của toàn Đảng.


15
Tập trung dân chủ còn là cơ sở để xây dựng và củng cố
Đảng, xây dựng sự đoàn kết thống nhất, là cơ sở để xây
dựng và giữ vững kỷ luật Đảng, là tiêu chuẩn để phân biệt
đảng mác xít chân chính hay cơ hội về mặt tổ chức.
Về nguyên tắc tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách, là
nguyên tắc lãnh đạo cao nhất của Đảng, nó là sự biểu hiện cụ
thể của nguyên tắc tập trung dân chủ trong phơng pháp, tác
phong lãnh đạo của Đảng. Thực hiện tốt nguyên tắc này sẽ
phát huy đợc quyền làm chủ, tính năng động sáng tạo và trí
tuệ tập thể, trách nhiệm của mỗi cá nhân trong quá trình
đề ra đờng lối, chủ trơng, biện pháp, bảo đảm cho mọi chủ
trơng, đờng lối đợc quyết định đúng đắn, chính xác và
tổ chức thực hiện triệt để. Hạn chế đến mực thấp nhất
những sai lầm trong lãnh đạo, hoạt động của Đảng, đồng thời
phải thực hiện tốt tự phê bình và phê bình, đó là quy luật
phát triển của Đảng, là thớc đo trình độ dân chủ trong sinh
hoạt Đảng, là trách nhiệm của Đảng đối với nhân dân. Vì
vậy, để tăng cờng bản chất giai cấp công nhân, tính tiên
phong của Đảng thì Đảng phải đợc xây dựng và tổ chức hoạt
động theo nguyên tắc này.

Về lợi ích: Lợi ích của Đảng là đại biểu trung thành cho
lợi ích của giai cấp công nhân. Lợi ích của giai cấp công
nhân thống nhất với lợi ích của nhân dân lao động và của
cả dân tộc. Bời vì, Đảng Cộng sản Việt Nam mang bản chất
của giai cấp công nhân Việt Nam, Đảng là lãnh tụ chính trị,
đội tiên phong của giai cấp công nhân. Do đó, lợi ích của
Đảng trớc hết là đại biểu cho lợi ích của giai cấp công nhân.


16
Lợi ích của giai cấp lại luôn thống nhất với lợi ích của các tầng
lớp nhân dân lao động và toàn dân tộc. Vì vậy, Đảng không
chỉ là lãnh tụ chính trị và đại biểu cho lợi ích của giai cấp
công nhân mà Đảng còn là lãnh tụ chính và đại biểu cho lợi
ích của nhân dân lao động và của cả dân tộc Việt Nam.
Đảng là lực lợng lãnh đạo duy nhất đối với sự nghiệp cách
mạng nớc ta. Trong điều kiện Đảng cầm quyền, Đảng trở
thành lực lợng lãnh đạo toàn xã hội. Cho nên, Đảng đại biểu
cho lợi ích và chăm lo lợi ích của toàn dân tộc, chịu trách
nhiệm về vận mệnh của toàn dân tộc. Khi nói về lợi ích của
Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: ngoài lợi ích của giai
cấp công nhân và nhân dân lao động, Đảng ta không có lợi
ích nào khác6. Đại hội Đảng lần thứ VI xác định: Đảng ta
không có mục đích nào khác là đấu tranh vì hạnh phúc của
nhân dân7và Mọi chủ trơng, chính sách của Đảng phải
xuất phát từ lợi ích, nguyện vọng và khả năng của nhân dân
lao động, khơi dậy đợc sự đồng tình, ủng hộ của quần
chúng. Quan liêu, mệnh lệnh, xa rời quần chúng đi ngợc lại lợi
ích của nhân dân là làm suy yếu sức mạnh của Đảng 8. Đảng
có thực sự là đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công

nhân, của nhân dân lao động và của cả dân tộc thì Đảng
mới gắn bó mật thiết với giai cấp, dân tộc, mới có đờng lối,
chủ trơng đúng đắn, phản ánh lợi ích của dân tộc và giai
cấp, quần chúng nhân dân mới tin theo Đảng, Đảng mới có lực
lợng hùng hậu và phát huy đợc vai trò lãnh đạo của mình đối
với giai cấp và dân tộc. Để gắn bó chặt chẽ với giai cấp và
6
7
8

Hồ Chí Minh toàn tập, tập 9, Nxb CTQG, H, 1996, tr. 286.
Đảng Cộng sản Văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI Nxb ST, H, 1987, tr. 29.
Đảng Cộng sản Văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI Nxb ST, H, 1987, tr. 29.


17
dân tộc, trong toàn bộ hoạt động của mình Đảng phải quán
triệt quan điểm lấy dân làm gốc phải xây dựng và phát
huy quyền làm chủ thực sự của quần chúng nhân dân.
Về mối quan hệ giữa Đảng với nhân dân: Đảng phải
gắn bó mật thiết với quần chúng nhân dân. Đây là mối
quan hệ bản chất của Đảng Cộng sản, là sức mạnh và là vấn
đề sống còn của Đảng, là nguyên tắc để xây dựng Đảng, là
tiêu chuẩn để phân biệt Đảng mácxít

với các đảng phái

khác. Mối liên hệ này bảo đảm và phát huy đợc quyền làm
chủ thực sự của nhân dân thông qua hệ thống chính trị.
Nói về mối quan hệ Đảng với nhân dân, Chủ tịch Hồ Chí

Minh chỉ rõ: Ngời lãnh đạo ắt phải có mối liên hệ giữa mình
với các tầng lớp ngời, với dân chúng, gắn chặt mối liên hệ với
dân chúng và luôn lắng tai nghe ý kiến của dân chúng, đó
là nền tảng, lực lợng của Đảng nhờ đó mà Đảng thắng lợi. Vì
vậy, cách xa dân chúng, không liên hệ chặt chẽ với dân
chúng cũng nh đứng lơ lửng giữa trời, nhất định thất bại.
Chỉ có liên hệ với quần chúng nhân dân, với t cách là
đối tợng lãnh đạo thì Đảng mới tồn tại với t cách là ngời lãnh
đạo, là lãnh tụ chính trị của giai cấp công nhân, nhân dân
lao động. Quan liêu, mệnh lệnh xa rời dân có nghĩa là Đảng
tự cắt đứt mối liên hệ với nhân dân và tự phủ nhận địa vị
lãnh đạo của mình. Làm cho đờng lối và hoạt động của Đảng
sẽ mất phơng hớng , Đảng sẽ không còn sức mạnh.
Về chủ nghĩa quốc tế: .Từ khi thành lập đến nay, Đảng
ta luôn khẳng định cách mạng Việt Nam là một bộ phận của
cách mạng thế giới. Mọi đờng lối, chính sách của Đảng bao giờ


18
cũng thể hiện sự kết hợp chặt chẽ lợi ích dân tộc với lợi ích
của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế. Đảng đã
đấu tranh không mệt mỏi vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa
xã hội của dân tộc mình, đồng thời luôn có ý thức và hành
động thiết thực với trách nhiệm, nghĩa vụ với phong trào giải
phóng dân tộc trên toàn thế giới. Cuộc kháng chiến chống
thực dân Pháp và đế quốc Mỹ của dân tộc ta do Đảng lãnh
đạo đã tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của phong
trào giải phóng dân tộc và phong trào cộng sản trên thế giới.
Trong hoạt động lý luận cũng nh trong thực tiễn Đảng ta vừa
giữ vững tinh thần độc lập tự chủ, tự lực tự cờng vừa tranh

thủ sự ủng hộ và hợp tác quốc tế. Đảng vừa chăm lo củng cố,
đoàn kết giai cấp, đoàn kết dân tộc, vừa không ngừng vun
đắp tình đoàn kết quốc tế và làm tròn nghĩa vụ quốc tế
của mình. Một trong những bài học kinh nghiệm Đảng ta rút
ra từ thực tiễn cách mạng là: Kết hợp sức mạnh dân tộc với sức
mạnh thời đại, sức mạnh trong nớc và sức mạnh quốc tế. Ngày
nay, trớc cuộc đấu tranh của nhân dân thế giới vì hoà
bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội, trớc sự
phát triển của khoa học công nghệ hiện đại và quá trình
quốc tế hoá nền kinh tế. Cho nên, cần phải kết hợp chặt chẽ
yếu tố dân tộc với yếu tố quốc tế, yếu tố truyền thống và
yếu tố hiện đại để đa đất nớc tiến lên. Chủ tịch Hồ Chí
Minh đã chỉ rõ: Chính vì đã biết kết hợp phong trào cách
mạng nớc ta với phong trào cách mạng của giai cấp công nhân
quốc tế và của các dân tộc bị áp bức mà Đảng ta đã vợt qua
đợc mọi khó khăn, đa giai cấp công nhân và nhân dân ta


19
đến những thắng lợi vẻ vang ngày nay 9và quan sơn muôn
dặm một nhà, bốn phơng vô sản đều là anh em10.
Trong điều kiện hiện nay, Đảng cầm quyền lãnh đạo
toàn dân ta tiến hành xây dựng chủ nghĩa xã hội, nội dung
bản chất giai cấp công nhân của Đảng đợc Đại hội Đảng toàn
quốc lần thứ VI nêu lên là: Đảng Cộng sản Việt Nam, bộ tham
mu chiến đấu có tổ chức và là tổ chức cao nhất của giai
cấp công nhân Việt Nam. Đảng đại biểu trung thành lợi ích
giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc
đồng thời Đảng làm nghĩa vụ của mình đối với phong trào
cộng sản quốc tế11. Đến Đại hội VII Đảng tổng kết quá trinh

thắng lợi của cách mạng nớc ta nêu trong Điều lệ Đảng viết gọn
lại nhng vẫn thể hiện bản chất giai cấp công nhân, tính tiên
phong của Đảng: Đảng là đội tiên phong của giai cấp công
nhân Việt Nam, đại biểu trung thành của giai cấp công
nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc. Mục đích
của Đảng là xây dựng nớc Việt Nam, tự chủ, giàu mạnh theo
con đờng xã hội chủ nghĩa và cuối cùng là thực hiện mục tiêu
lý tởng cộng sản chủ nghĩa. Đến Đại hội VIII và Đại hội IX Đảng
ta tiếp tục bổ sung: Mục đích của Đảng là xây dựng một nớc
Việt Nam dân chủ giàu mạnh, xã hội công bằng, văn minh,
thực hiện thành công chủ nghĩa xã hội và cuối cùng là chủ
nghĩa cộng sản. Sự bổ sung này có ý nghĩa nhấn mạnh t tởng độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, phù hợp với
giai đoạn mới, khắc phục, đề phòng các biểu hiện lệch lạc
9

Hồ Chí Minh toàn tập, tập 10, Nxb CTQG, H, 1996, tr. 19.
Hồ Chí Minh toàn tập, tập 10, Nxb CTQG, H, 1996, tr. 195.
11
Đảng Cộng sản Báo cáo tổng kết xây dựng Đảng và sửa đổi Điều lệ Đảng tại Đại hội
VI, Nxb ST, H, 1997, tr. 27.
10


20
trong điều kiện đổi mới, mở cửa và hội nhập quốc tế. Nh
vậy, quy định về bản chất giai cấp công nhân, tính tiên
phong của Đảng thực chất đây là nguyên tắc cơ bản nhất,
có tính bao trùm cả về chính trị, t tởng và tổ chức của công
tác xây dựng Đảng của Đảng ta. Điều đó, đòi hỏi Đảng ta
trong ý thức và hoạt động của mình phải đứng vững trên

lập trờng, quan điểm của giai cấp công nhân, giải quyết
một cách tốt nhất các mối quan hệ giữa lợi ích của giai cấp với
lợi ích của dân tộc, giữa lợi ích dân tộc với lợi ích quốc tế
trên tất cả các lính vực chính trị, kinh tế, văn hoá, t tởng và
tổ chức.
*Biểu hiện tính tiên phong của Đảng.
Đảng Cộng sản Việt Nam mang bản chất của giai cấp
công nhân Việt Nam nhng Đảng không phải là toàn bộ giai
cấp công nhân mà Đảng là bộ phận u tú nhất, giác ngộ nhất,
cách mạng nhất, tiên tiến nhất của giai cấp công nhân và
quần chúng nhân dân lao động. Đảng liên hệ chặt chẽ với
giai cấp không tách rời giai cấp, nhng Đảng là đội tiên phong,
lãnh tụ chính trị, Bộ tham mu chiến đấu của giai cấp công
nhân Việt Nam. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: Đảng là đội
tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời cũng là đội
tiên phong của cả dân tộc12. Với t cách là lãnh tụ chính trị,
Đảng phải tiên phong về chính trị, t tởng, tổ chức, Đảng tiên
phong cả về phẩm chất và năng lực, t tởng hành động, lý
luận và thực tiễn. Đảng chỉ kết nạp vào hàng ngũ của mình
những ngời u tú nhất, có giác ngộ cộng sản chủ nghĩa, gơng
mẫu dũng cảm và hy sinh nhất trong giai cấp công nhân và
12

Hồ Chí Minh toàn tập, tập 8, Nxb CTQG, H, 2000, tr. 295.


21
các tầng lớp nhân dân lao động để phấn đấu cho mục
đích và lý tởng của Đảng.
Tiên phong về chính trị: Đảng phải kiên định với mục

tiêu lý tởng, con đờng cách mạng xã hội chủ nghĩa. Đảng phải
đề ra đờng lối, cơng lĩnh, chính sách đúng. Đờng lối, chính
sách của Đảng phải tuân thủ và phản ánh đúng quy luật và
điều kiện khách quan, phải trên cơ sở kết hợp đúng đắn
những nguyên lý của chủ nghĩa Mác - Lênin, t tởng Hồ Chí
Minh với thực tiễn cách mạng. Đờng lối của Đảng phản ánh
đúng tâm t, nguyện vọng, lợi ích của quần chúng, phù hợp với
sức dân, phù hợp thực tiễn và đặc thù của đất nớc, của dân
tộc. Đờng lối chính trị đúng là nguồn sức mạnh to lớn của
Đảng, là gốc rễ của mọi thắng lợi cách mạng. Đảng vạch ra đờng lối chính trị đúng thì mới có thể tăng cờng vai trò lãnh
đạo của mình, đoàn kết và tranh thủ sự ủng hộ đông đảo
của quần chúng nhân dân lao động, phát triển lực lợng cách
mạng lớn mạnh, đa sự nghiệp cách mạng không ngừng lớn lên.
Đờng lối chính trị đúng còn là điều kiện tiên quyết để
nâng cao chất lợng công tác t tởng và tổ chức, là cơ sở để
giáo dục đảng viên , cán bộ thống nhất t tởng và hành động.
Đờng lối chính trị đúng là linh hồn của tổ chức, là mục
tiêu và lý do tồn tại của tổ chức Đảng, một trong những điều
kiện căn bản nhất để xây dựng và củng cố kỷ luật của Đảng.
Nó yêu cầu và quy định phơng hớng về lựa chọn đảng viên,
năng lực, phẩm chất cán bộ, quy định việc bố trí, sử dụng
cán bộ để thực hiện đờng lối ấy. Đồng thời, cũng quy định
hình thức tổ chức, chức năng và cơ cấu bộ máy phù hợp với


22
đòi hỏi của đờng lối. Do vậy, nếu nhiệm vụ chính trị sai
thì công tác tổ chức cũng sai theo, nếu nhiệm vụ chính trị
không rõ ràng thì công tác t tởng và công tác tổ chức sẽ rơi
vào tình trạng lúng túng, mò mẫm, mất phơng hớng. Nhìn lại

quá trình xây dựng Đảng ta, chúng ta càng tự hào rằng Đảng
ta luôn có đờng lối chính trị đúng đắn và sáng tạo cả trong
đấu tranh cách mạng và trong lĩnh vực xây dựng đất nớc;
trong ngoai giao đờng lối đó đợc Đảng ta vạch ra một cách
độc lập, sáng tạo nhằm nắm vững những nguyên lý của chủ
nghĩa Mác - Lênin, chú trọng tổng kết kinh nghiệm phong
phú qua đấu tranh cách mạng, đồng thời tiếp thu có chọn
lọc của các Đảng anh em.
Tiên phong về t tởng: tức là Đảng phải lấy chủ nghĩa
Mác - Lênin, t tởng Hồ Chí Minh làm hệ t tởng duy nhất đồng
thời truyền bá hệ t tởng đó giữ địa vị thống trị trên lĩnh
vực t tởng toàn xã hội. Phải làm cho toàn Đảng đứng vững
trên lập trờng quan điểm của giai cấp công nhân, tuyệt đối
trung thành với chủ nghĩa Mác - Lênin, nâng cao phẩm chất
cách mạng của cán bộ, đảng viên. Đấu tranh chống mọi biểu
hiện và trào lu t tởng phi vô sản, biểu hiện của chủ nghĩa
cơ hội, xét lại. Đúng nh Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định:
muốn cách mạng thành công thì phải lấy dân chúng (công
nông) làm gốc, phải có Đảng vững bền, phải bền gan, phải
hy sinh, phải thống nhất. Nói tóm lại là phải theo chủ nghĩa
Mã Khắc T và Lênin13. Mặt khác, Đảng phải thờng xuyên là
chỗ dựa về t tởng và tinh thần cho quần chúng nhân dân
trong mọi thử thách. Thực tiễn chứng minh, trong cuộc kháng
13

Hồ Chí Minh toàn tập, tập 2, Nxb CTQG, H, 2000, tr. 280.


23
chiến chống Mỹ, đế quốc Mỹ là kẻ thù có tiềm lực mọi mặt,

nhiều nớc trên thế giới phải lo ngại. Nhng Đảng ta đã vững
vàng về t tởng, sáng suốt lãnh đạo nhân dân ta đánh bại đế
quốc Mỹ. Hoặc sau khi Liên Xô và hệ thống xã hội chủ nghĩa
ở Đông Âu sụp đổ thì Đảng ta một lần nữa lại khẳng định sự
vững vàng về t tởng và tìm ra con đờng đi phù hợp với thực tiễn
Việt Nam nói riêng và xu thế của thời đại nói chung.
Tiên phong về tổ chức: tức là Đảng phải thờng xuyên
xây dựng mình là một chỉnh thể có tổ chức. Nghĩa là
Đảng phải là một khối đoàn kết, thống nhất, có kỷ luật tự
giác, nghiêm minh, hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân
chủ, tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách, tự phê bình và phê
bình. Bởi vì, tổ chức là điều kiện vật chất bảo đảm cho t
tởng biến thành hành động, thành hiện thực. Trong điều
kiện Đảng lãnh đạo chính quyền, lãnh đạo cách mạng xã hội
chủ nghĩa và xây dựng chủ nghĩa xã hội thì sự tiên phong
về tổ chức có vị trí hết sức quan trọng. Nói về tổ chức V. I.
Lênin đã chỉ rõ: Lĩnh vực trọng yếu khó khăn nhất của cách
mạng xã hội chủ nghĩa là nhiệm vụ tổ chức. Khi đã có đờng
lối thì tất cả vấn đề là ở tổ chức thực hiện, tổ chức là biện
pháp cơ bản bảo đảm thực hiện đờng lối. Đảng ta trong lãnh
đạo cách mạng thờng xuyên quan tâm chăm lo xây dựng
Đảng cả về chính trị, t tởng và tổ chức, đồng thời luôn đấu
tranh chống các biểu hiện nhận thức lệch lạc, xem thờng vai
trò của tổ chức hoặc thiên về những biện pháp tổ chức và
hành chính đơn thuần, coi nhẹ vai trò công tác t tởng.
Chính trị t tởng tách khỏi tổ chức sẽ chỉ dừng lại ở nhận


24
thức, không thể biến thành hành động, tổ chức tách rời

chính trị t tởng sẽ thành hành động mù quáng, độc đoán,
mệnh lệnh. Vì vậy, để giữ vững bản chất giai cấp công
nhân, tính tiên phong của Đảng, thì phải xây dựng cả ba
mặt trên. Đồng thời, để giữ vững và tăng cờng bản chất giai
cấp công nhân, tính tiên phong của Đảng phải thực hiện tốt
một số giải pháp cơ bản sau đây:
2. Một số giải pháp cơ bản để giữ vững và tăng cờng
bản chất giai cấp công nhân, tính tiên phong của Đảng trong
tình hình hiện nay
2.1 Thực trạng công tác xây dựng Đảng trong thời gian
qua.
Trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nớc
mà chúng ta đang tiến hành, nhiệm vụ chính trị của Đảng
hết sức nặng nề. Bên cạnh những thuận lợi và những thành
tựu mà chúng ta đã đạt đợc thì cũng phải đơng đầu với
không ít những khó khăn và thử thách. Sự nghiệp xây dựng
chủ nghĩa xã hội và bảo vệ vững chắc Tổ quốc xã hội chủ
nghĩa diễn ra trong bối cảnh rất phức tạp, cuộc đấu tranh
dân tộc, giai cấp trên phạm vi toàn thế giới đang tiếp tục
diễn ra sâu sắc và quyết liệt. Cuộc cách mạng khoa học và
công nghệ phát triển với tốc độ nh vũ bão. Do vậy, để nâng
cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, để Đảng lãnh
đạo thành công sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá
đất nớc, xây dựng chủ nghĩa xã hội. Trớc hết, phải giữ vững
và tăng cờng bản chất giai cấp công nhân, tính tiên phong
của Đảng. Thời gian vừa qua, công tác xây dựng Đảng nói


25
chung và việc giữ vững bản chất giai cấp công nhân, tính

tiên phong của Đảng nói riêng cũng còn có những hạn chế
nhất định nh Đại hội IX đã đánh giá: Trong công tác xây
dựng Đảng, bên cạnh những yếu kém và khuyết điểm, nhất
là khuyết điểm về công tác giáo dục, rèn luyện đội ngũ cán
bộ, đảng viên. Cha ngăn chặn đợc sự suy thoái về t tởng,
chính trị và đạo đức lối sống. Một số tổ chức Đảng ở các
cấp cha đợc chỉnh đốn, dân chủ bị vi phạm, kỷ luật, kỷ cơng lỏng lẻo, nội bộ không đoàn kết. Công tác tổ chức cán
bộ còn biểu hiện trì trệ, tổ chức thực hiện, chỉ đạo các
nghị quyết của Đảng và pháp luật của Nhà nớc còn yếu14.
Trong khi đó, các thế lực thù địch đang tìm mọi cách
tiến công phá hoại sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta
nhất là chiến lợc diễn biến hoà bình. Chúng ra sức xuyên
tạc, vu cáo với những thủ đoạn hết sức thâm độc và nguy
hiểm đối với Đảng và Nhà nớc ta, đánh thẳng vào hệ t tởng,
đờng lối chính trị của Đảng, kích động chia rẽ nội bộ Đảng.
Chúng muốn chia rẽ Đảng, Nhà nớc với nhân dân hòng làm tan
rã Đảng ta, chế độ ta từ bên trong. Đứng trớc tình hình ấy
nếu Đảng ta không vững vàng về chính trị t tởng, không
thống nhất ý chí và hành động, không trong sạch về đạo
đức lối sống, không chặt chẽ về tổ chức cán bộ, không nhận
đợc sự đồng tình ủng hộ của nhân dân thì Đảng ta sẽ
không hoàn thành đợc sứ mệnh lịch sử của mình. Vì vậy,
trong tình hình hiện nay trớc sự nghiệp công nghiệp hoá,
hiện đại hoá để xây dựng đất nớc, hơn lúc nào hết vấn
14

Đảng Cộng sản Văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX Nxb ST, H, 2001, tr.
52.