ConTHA slise y học

C¬n t¨ng huyÕt ¸p


Cơn tăng huyết áp



Đại cơng
Cơn THA = THA nặng có nguy cơ tử vong

Cơn THA = THA với HATTr > 120 mmHg, hoặc
HATTr thêm> 40 mmHg so với HA nền.

Số HA tuyệt đối không quan trọng bằng 2

yếu tố:


Tốc độ gia tăng HA



HA nền cao hay không


Cơn tăng huyết áp
Đại cơng


Dựa vào tính cấp thiết cần hạ số HA xuống
ngay lập tức hay từ từ, cơn THA thành 2

loại:
THA khẩn cấp (hypertensive emergencies)



THA nặng + tổn thơng mới hoặc tiến triển của các
cơ quan đích ( não, tim - mạch, thận )
( Cần hạ HA ngay lập tức )

THA cấp cứu (hypertensive urgencies)




THA nặng + không có các biến chứng cấp cơ
quan đích
( Cần hạ HA nhanh chóng trong vòng 24 giờ )


Cơn tăng huyết áp
Đại cơng



THA khẩn cấp
Thần kinh:
Bệnh

não THA
Tổn thơng nội sọ cấp:

Xuất huyết não

Xuất huyết dới nhện
Nhồi máu não


C¬n t¨ng huyÕt ¸p
THA khÈn cÊp


Tim m¹ch:
– ThiÕu m¸u côc bé c¬ tim cÊp:


C¬n §TN kh«ng æn ®Þnh



NMCT

– Suy tim tr¸i cÊp ( OAP )
– Bãc t¸ch cÊp tÝnh §MC


C¬n t¨ng huyÕt ¸p
THA khÈn cÊp


ThËn:
– Suy thËn cÊp



Kh¸c:
– C¬n cêng catecholamin cÊp:


Pheochromocytoma



Qu¸ liÒu thuèc gièng giao c¶m (cocain)

– S¶n giËt


Cơn tăng huyết áp


THA cấp cứu




THA ác tính - gia tăng
THA xung quanh cuộc mổ
THA nặng có kèm:

Suy tim ứ huyết
Cơn đau thắt ngực ổn định
TIA
Suy thận do các nguyên nhân khác

THA sau ngừng đột ngột thuốc hạ HA


Cơn tăng huyết áp
THA cấp cứu


THA ác tính:



THA gia tăng (accelerated)

THA nặng + phù gai

THA nặng + xuất huyết xuất tiết võng mạc


THA ác tính-gia tăng
Bệnh não THA: đột ngột HA+ đau đầu
nhiều,

RLYT, hồi phục sau khi hạ HA





Cơn tăng huyết áp


Triệu chứng- định hớng khám lâm
sàng
Con số HA: HATTr > 120 mmHg, hoặc

HATTr thêm> 40 mmHg so với HA
nền.


Cơn tăng huyết áp
Triệu chứng- định hớng khám lâm sàng


Soi đáy mắt: rất quan trọng vì đánh giá đợc
trực tiếp tổn thơng vi mạch ( đại diện cho
tổn thơng mạch của THA ):


Xuất huyết dạng sợi, và/hoặc

Xuất huyết dạng bông



Phù gai


Cơn tăng huyết áp
Triệu chứng- định hớng khám lâm sàng


Thần kinh:
Bệnh não THA: đau đầu, nôn, lẫn lộn, co
giật thờng không thể phân biệt với các
biến chứng thần kinh cấp khác ( XHN,
XHMN...);
Chỉ có thể dựa vào cải thiện nhanh
chóng triệu chứng sau điều trị hạ HA
Cần tìm triệu chứng thần kinh khu trú


Cơn tăng huyết áp
Triệu chứng- định hớng khám lâm sàng


Tim mạch:
Đau ngực (TMCB cơ tim-tách thành ĐM
chủ)
Tìm tr/c tách thành ĐM chủ (đo HA tứ
chi)

OAP
suy tim trái
ECG


Cơn tăng huyết áp
Triệu chứng- định hớng khám lâm sàng



Thận: thờng biểu hiện muộn
Phù, đái ít, đái máu
Protein niệu, hồng cầu niệu, trụ tế bào
Ure, creatinin máu: tăng


Cơn tăng huyết áp



Xử trí
Mục tiêu:


Hạ HA



Duy trì tới máu các cơ quan và tránh biến
chứng (do giảm HA quá nhanh )

Cơn tăng huyết áp
Xử trí


Nguyên tắc xử lý chung
THA khẩn cấp: hạ HA ngay = thuốc tĩnh
mạch
Giảm 25% HATB hoặc đa HATTr xuống
đến 100 - 110 trong vòng vài phút vài
giờ ( tuỳ theo tình huống )
Sau đó đa dần HA về số an toàn trong
vòng 24 - 48giờ (có thể bắt đầu thuốc
uống sau 12 - 24giờ)



Cơn tăng huyết áp
Xử trí


THA khẩn cấp
Lựa chọn thuốc:

Tuỳ theo trờng hợp cụ thể:


Natri nitroprusside ( trừ sản giật )

Hội chứng vành cấp: nitroglycerine



Sản giật: Hydralazine / Loxen



Tăng catecholamin: labetalol


Cơn tăng huyết áp
Xử trí
THA khẩn cấp


Các thuốc chính:
Natri nitropruside:
Dãn tiểu động mạch và tĩnh mạch
Tác dụng sau vài giây, thời gian tác dụng
3-5 phút (hay đợc sử dụng)
Liều: 0,3 - 10 Mg/kg/phút
Có thể ngộ độc axit cyanhydric nếu
dùng liều cao, kéo dài



C¬n t¨ng huyÕt ¸p

Xö trÝ THA khÈn cÊp
C¸c thuèc chÝnh:

– Nicardipine ( Loxen ):
ChÑn kªnh canxi
 LiÒu: 5 - 15 mg/h, sau ®ã duy tr× 3 - 5
mg/h


– Nitroglycerin:
T¸c dông h¹ ¸p Ýt h¬n, thêng dïng khi cã
TMCBCT
 5 - 100 Mg/phót



Cơn tăng huyết áp
Xử trí THA khẩn cấp
Các thuốc chính

Hydralazin: 5 - 20 mg TM,
sau đó truyền TM 0,5 - 1 mg/phút
Diazoxid: truyền15-30 mg/phút, tối đa
600mg

Labetalol: 1 mg/kg TM trong 10 phút,
sau đó 0,1 mg/kg/h truyền TM
Lasix: chỉ nên dùng lợi tiểu khi thừa thể
tích

Cơn tăng huyết áp
Xử trí


Cơn THA cấp cứu:
Cần hạ HA xuống mức an toàn trong
24 giờ
Dùng thuốc uống:





Chẹn Ca: Nifedipin,.....
ức chế men chuyển
Lợi tiểu
Chẹn beta


Cơn tăng huyết áp
Xử trí


Các bệnh cảnh cụ thể
Bệnh não THA:



Nitroprusside

Labetalol, diazoxide, nitroglycerin

Xuất huyết nội sọ: Hạ 20 % HATB (duy trì
khoảng: 160-170/100)
Xuất huyết dới nhện:



Tơng tự XHN
Nimodipin hoặc nicardipin


Cơn tăng huyết áp
Xử trí
Các bệnh cảnh cụ thể


Nhồi máu não:
Thờng có THA phản ứng, rất nhạy với thuốc
Nếu Hattr> 130: hạ HA nhng từ từ

Thuốc uống hoặc:
Nitroprusside, labetalol, nitroglycerin


Theo dõi sát tình trạng thần kinh