thieumautanhuyet y học

ΤΗΙΕℑΥ ΜΑ∧Υ ΤΑ∧Ν ΗΥΨΕℑΤ ΜΙΕ℘Ν DΧΗ
Ι. ∇∫νη νγη⌠α:
Τηιε〈υ mαυ ταν ηυψε〈τ mιεν δ∫χη (ΤΜΤΗΜD) λα βενη λψ 〉χ 〉αχ τρνγ βι
σ ηιεν διεν χαχ κηανγ τηε∑ βαm τρεν βε◊ mατ ηο◊νγ χα◊υ δο χηνη χ τηε∑ βενη
νηαν σαν ξυα〈τ ρα, λαm χηο χαχ ηο◊νγ χα◊υ ναψ β∫ πηα ηυψ σm ην βνη
τηνγ. Χηα∑ν 〉οαν ξαχ 〉∫νη δα τρεν Χοοmβσ’ τεστ τρχ τιε〈π δνγ τνη.
Νγυψεν νηαν χυα βενη 〉α σο〈 τρνγ ηπ λα τιεν πηατ. Χαχ νγυψεν νηαν
τη πηατ χο τηε∑ γαπ λα λυπυσ 〉ο, συψ γιαm mιεν δ∫χη mαχ πηαι, ρο〈ι λοαν τανγ
σινη χυα δονγ τε〈 βαο λψmπηο, σαυ νηιεm Μψχοπλασmα πνευmονιαε, ΕΒς, σι,
θυαι β∫, τηυψ 〉αυ, ϖιεm ηο ηα〈π τρεν, χηχη νγα ηοαχ σ δυνγ τηυο〈χ…
Τρνγ ηπ ΤΜΤΗΜD τιεν πηατ κεm γιαm τιε∑υ χα◊υ 〉χ γοι λα ηοι χηνγ
Εϖανσ.
ΙΙ. Χηα∑ν 〉οαν:
1. Χονγ ϖιεχ χηα∑ν 〉οαν
α. Ηοι βενη:
 Τηι γιαν, mχ 〉ο, διεν τιε〈ν χυα χαχ τριευ χηνγ:
- Τηιε〈υ mαυ: Μετ, χηονγ mατ, κηο τη, χηαν αν
- Ταν ηυψε〈τ: ςανγ δα, τιε∑υ σαm mαυ, 〉αυ λνγ, 〉αυ βυνγ
 Τριευ χηνγ 〉ι κεm: Σο〈τ, ξυα〈τ ηυψε〈τ, βυο◊ν νον, νον οι, ηιεν τνγ
Ραψναυλδ
 Τρονγ ϖονγ 3 τυα◊ν θυα χο:
- ςιεm ηο ηα〈π τρεν, ϖιεm πηο∑ι (δο Μψχοπλασmα), σι, θυαι β∫, τηυψ 〉αυ,
χηχη νγα
- Σ δυνγ τηυο〈χ: Πενιχιλλιν ηαψ Χεπηαλοτηιν λιε◊υ χαο, Θυινιν, Θυινιδιν,
 mετηψλδοπα
 Τρονγ ϖονγ ϖαι πηυτ ηοαχ ϖαι γι τρχ κηι κηι πηατ βενη: χο τιε〈π ξυχ ϖι
λανη (νηυνγ ταψ, χηαν ϖο νχ λανη; ταm νχ λανη…)
 Τιε◊ν χαν χα νηαν ηοαχ για 〉νη χο βενη τ mιεν νη λυπυσ 〉ο…
β. Κηαm λαm σανγ:
 Σινη ηιευ: τρι γιαχ, mαχη, ηυψε〈τ απ, νηιετ 〉ο, νη∫π τη, νχ τιε∑υ
 Τm δα〈υ ηιευ τηιε〈υ mαυ:

- Dα ξανη, νιεm νηατ, λονγ βαν ταψ, βαν χηαν νητ νηατ
- Τη νηανη, κηο τη, τιm νηανη, χο αm τηο∑ι τηιε〈υ mαυ, τηιε〈υ οξψ να⌡ο
(νγυ γα, λ m, βαν mε)
 Τm δα〈υ ηιευ ταν ηυψε〈τ:
- ςανγ δα, ϖανγ mατ, τιε∑υ σαm mαυ, τιε∑υ mαυ ξα ξ∫
- Γαν το, λαχη το
 Χαχ δα〈υ ηιευ κηαχ: Ξυα〈τ ηυψε〈τ δα νιεm, ηιεν τνγ Ραψναυλδ, δα〈υ χηνγ
χυα mαχ σι, τηυψ 〉αυ τρχ 〉ο
χ. ∇ε◊ νγη∫ χαν λαm σανγ:


 Ξετ νγηιεm 〉ε∑ χηα∑ν 〉οαν:
- Χονγ τηχ mαυ, τιε∑υ χα◊υ 〉ε〈m ηαψ Dατα χελλ: ΜΧς βνη τηνγ ηοαχ
τανγ
- Dανγ ηυψε〈τ χα◊υ – Κψ σινη τρυνγ σο〈τ ρετ: τηνγ χο ηο◊νγ χα◊υ 〉α σαχ,
ηο◊νγ χα◊υ νηαν, χο τηε∑ χο mα⌡νη ϖ⌡ ηο◊νγ χα◊υ
- Ηο◊νγ χα◊υ λι: τηνγ τανγ
- Νηοm mαυ
- Χηχ νανγ γαν, τηαν: βιλιρυβιν τοαν πηα◊ν ϖα υ τηε〈 λα βιλιρυβιν γιαν
τιε〈π τηνγ τανγ
- Το∑νγ πηαν τχη νχ τιε∑υ
- Ηεmογλοβιν νιευ νε〈υ νγηι τιε∑υ ηυψε〈τ σαχ το〈
- Χοοmβσ’ τεστ
 Ξετ νγηιεm 〉ε∑ τm νγυψεν νηαν:
- Κηανγ τηε∑ βα〈τ τηνγ
+ Νε〈υ κηανγ τηε∑ βα〈τ τηνγ λα ΙγΓ: λαm ΑΝΑ, ΛΕ χελλσ 〉ε∑ τα◊m σοατ
λυπυσ; τεστ νηανη χηα∑ν 〉οαν ΗΙς (νε〈υ νγηι νγ συψ γιαm mιεν δ∫χη
mαχ πηαι)
+ Νε〈υ κηανγ τηε∑ βα〈τ τηνγ λα ΙγΜ: λαm Ξ θυανγ πηο∑ι, ηυψε〈τ τηανη
χηα∑ν 〉οαν Μψχοπλασmα, ΕΒς

- Νε〈υ κεm τηεο τιε∑υ χα◊υ γιαm ηοαχ νγηι βενη λψ αχ τνη: τυψ 〉ο◊
2. Χηα∑ν 〉οαν ξαχ 〉∫νη:
Τριευ χηνγ τηιε〈υ mαυ, ϖανγ δα, ϖανγ mατ, λαχη ηοαχ γαν το, χο τηε∑ κεm
τηεο τιε∑υ σαm mαυ ϖα ξετ νγηιεm Χοοmβσ’ τεστ τρχ τιε〈π δνγ τνη
3. Χηα∑ν 〉οαν χο τηε∑:
Χο τριευ χηνγ τηιε〈υ mαυ ταν ηυψε〈τ νηνγ ξετ νγηιεm Χοοmβσ’ τεστ τρχ
τιε〈π αm τνη mα κηονγ πηαι δο σο〈τ ρετ, Τηαλασσεmια, βενη ηεmογλοβιν,
τηιε〈υ Γ6ΠD, κηονγ 〉απ νγ ϖι 〉ιε◊υ τρ∫ τρυψε◊ν mαυ, τηυο〈χ κηανγ σο〈τ ρετ,
χη χαι τηιεν σαυ κηι 〉χ 〉ιε◊υ τρ∫ ϖι στεροιδσ
4. Χηα∑ν 〉οαν πηαν βιετ:
 Σο〈τ ρετ: ςυνγ δ∫χη τε σο〈τ ρετ ηοαχ λυι τι ϖυνγ δ∫χη τε σο〈τ ρετ τρονγ ϖονγ 6
τηανγ τρχ 〉ο, ΚΣΤΣΡ τρονγ mαυ (+).
 Νηιεm τρυνγ ηυψε〈τ: το∑νγ τρανγ κεm, ϖε mατ νηιεm τρυνγ, σο〈τ τηνγ κεο
δαι, ΧΡΠ τηνγ τανγ ρα〈τ χαο, Βιλιρυβιν τοαν πηα◊ν, τρχ τιε〈π, γιαν τιε〈π 〉ε◊υ
τανγ, ΣΓΟΤ, ΣΓΠΤ τηνγ τανγ, Ξ θυανγ πηο∑ι, χα〈ψ mαυ ηοαχ χα〈ψ νχ
τιε∑υ… χηο γι ψ ϖ∫ τρ νηιεm τρυνγ
 Τηαλασσεmια, βενη ηεmογλοβιν: Βενη δι τρυψε◊ν, βιε〈ν δανγ ξνγ, δα ξαm,
ηο◊νγ χα◊υ νηο νηχ σαχ, 〉ιεν δι ηεmογλοβιν χηο χηα∑ν 〉οαν ξαχ 〉∫νη
 Τηιε〈υ mεν Γ6ΠD: Γιι ναm, δι τρυψε◊ν, σαυ σ δυνγ τηυο〈χ χο τνη οξψ ηοα,
τηιε〈υ mαυ ταν ηυψε〈τ χα〈π χο τηε∑ τιε∑υ ηυψε〈τ σαχ το〈, τ γιι ηαν, 〉∫νη λνγ
mεν Γ6ΠD χηο χηα∑ν 〉οαν ξαχ 〉∫νη
ΙΙΙ. ∇ιε◊υ τρ∫:


1. Νγυψεν ταχ 〉ιε◊υ τρ∫:
 ∇ιε◊υ τρ∫ τριευ χηνγ
 ∇ιε◊υ τρ∫ 〉αχ ηιευ
2. Ξαχ 〉∫νη κιε∑υ κηι πηατ ϖα mχ 〉ο νανγ χυα βενη:
α. Κηι πηατ:
 Χα〈π τνη: ξυα〈τ ηιεν 〉οτ νγοτ ϖα τ λυχ χο τριευ χηνγ 〉ε〈ν κηι νηαπ ϖιεν 

2 τυα◊ν.
 Τ τ: ξυα〈τ ηιεν τ τ ϖα τ λυχ χο τριευ χηνγ 〉ε〈ν κηι νηαπ ϖιεν > 2 τυα◊ν.
β. Μχ 〉ο νανγ:
 Νανγ: Ηχτ < 15% ηοαχ Ηβ < 5γ/δλ ϖα/ηοαχ χο βιε∑υ ηιεν σο〈χ, συψ τιm, συψ
τηαν τιε∑υ ηυψε〈τ σαχ το〈, τηιε〈υ οξψ να⌡ο
 Τρυνγ βνη: Ηχτ 15−25% ηοαχ Ηβ 5−8γ/δλ ϖα κηονγ χο χαχ βιε∑υ ηιεν νανγ
νοι τρεν
 Νηε: Ηχτ > 25% ϖα/ηοαχ Ηβ > 8γ/δλ ϖα κηονγ χο χαχ βιε∑υ ηιεν νανγ νοι
τρεν
3. ∇ιε◊υ τρ∫ τριευ χηνγ
α. Τρυψε◊ν δ∫χη:
 Χη 〉∫νη τρονγ τρνγ ηπ ΤΜΤΗΜD χα〈π τνη
 Λοαι δ∫χη: Dεξτροσε Σαλιν, το〈χ 〉ο 3−5mλ/κγ/γι τρονγ 24−48 γι 〉α◊υ
 Τηεο δο⌡ι τνη τρανγ τιm mαχη τρονγ κηι τρυψε◊ν
β. Τρυψε◊ν mαυ:
 Χη 〉∫νη:
- Τρνγ ηπ mι νηαπ ϖιεν mα τηιε〈υ mαυ νανγ Ηχτ < 15−20%: mαυ
τι 10mλ/κγ, βο πηα◊ν ηυψε〈τ τνγ ϖα χη χα◊ν νανγ Ηχτ βενη νηαν λεν
τρεν 15−20%. Σαυ κηι χο κε〈τ θυα Χοοmβσ’ τεστ δνγ τνη, βενη νηαν
σε⌡ 〉χ 〉ιε◊υ τρ∫ 〉αχ ηιευ ϖα νε〈υ χον χα◊ν τρυψε◊ν mαυ σε⌡ δυνγ ηο◊νγ χα◊υ
λανγ πηυ ηπ βα γιαι 〉οαν
- Τρνγ ηπ 〉α⌡ ξαχ 〉∫νη χηα∑ν 〉οαν νηνγ κεm 〉απ νγ ϖι 〉ιε◊υ τρ∫
Μετηψλ−πρεδνισολονε, Ηχτ ϖαν < 20%: ηο◊νγ χα◊υ λανγ πηυ ηπ βα γιαι
〉οαν 5−10mλ/κγ ϖα χη χα◊ν νανγ Ηχτ βενη νηαν λεν τρεν 20%
 Το〈χ 〉ο τρυψε◊ν: τρυψε◊ν χηαm 2−3mλ/κγ/γι
 Νε〈υ δο κηανγ τηε∑ λανη ΙγΜ χα◊ν λαm α〈m β∫χη mαυ τρχ κηι τρυψε◊ν.
4. ∇ιε◊υ τρ∫ 〉αχ ηιευ:
α. Στεροιδσ:
 Βενη κηι πηατ χα〈π τνη ϖα νανγ: Μετηψλ−πρεδνισολονε 10 mγ/κγ/νγαψ
〉νγ τ⌠νη mαχη ξ 3 νγαψ, σαυ 〉ο χηυψε∑ν σανγ Πρεδνισονε 2 mγ/κγ/νγαψ

〉νγ υο〈νγ ξ 3−4 τυα◊ν ρο◊ι γιαm λιε◊υ δα◊ν.
 Βενη κηι πηατ τ τ, νηε−τρυνγ βνη: Πρεδνισονε 1−2 mγ/κγ/νγαψ ξ 3−4
τυα◊ν ρο◊ι γιαm λιε◊υ δα◊ν.
 Γιαm λιε◊υ στεροιδσ: Σαυ κηι 〉α⌡ δυνγ 〉υ 3−4 τυα◊ν, Πρεδνισονε σε⌡ 〉χ γιαm
λιε◊υ δα◊ν τρονγ ϖονγ 8−12 τυα◊ν χηο 〉ε〈ν λιε◊υ 0,25−0,5mγ/κγ/νγαψ.


Σαυ 〉ο νε〈υ βενη ο∑ν χο τηε∑ νγνγ τηυο〈χ. Νε〈υ βενη 〉α⌡ ται πηατ νηιε◊υ
λα◊ν τη χα◊ν δυψ τρ  λιε◊υ ναψ τρονγ 1 τηανγ ρο◊ι χηυψε∑ν σανγ χαχη νγαψ ϖα
γιαm λιε◊υ δα◊ν mοι τηανγ 0,15mγ/κγ χηο 〉ε〈ν λιε◊υ το〈ι τηιε∑υ λα
0,15mγ/κγ/χαχη νγαψ. Λιε◊υ το〈ι τηιε∑υ ναψ χο τηε∑ γι⌡ τρονγ νηιε◊υ τηανγ τρχ
κηι νγνγ ηαν τηυο〈χ.
Νε〈υ χο ται πηατ τρονγ κηι γιαm λιε◊υ τη λα〈ψ λαι λιε◊υ νγαψ τρχ κηι β∫ ται
πηατ 〉ο ϖα δυψ τρ τρονγ νηιε◊υ τυα◊ν τρχ κηι βατ 〉α◊υ τη τιε〈π τυχ γιαm λιε◊υ
τρ λαι.
 Τρνγ ηπ τηιε〈υ mαυ ταν ηυψε〈τ νανγ νγηι χο τηε∑ δο mιεν δ∫χη mα
Χοοmβσ’ τεστ αm τνη τη χυ⌡νγ 〉χ 〉ιε◊υ τρ∫ ϖι στεροιδσ νη τρεν
β. Γαmmα γλοβυλιν: κηονγ πηαι λα τηυο〈χ ηανγ 〉α◊υ τρονγ 〉ιε◊υ τρ∫ ΤΜΤΗΜD
χ. Λοχ ηυψε〈τ τνγ ϖα τηαψ mαυ: τ δυνγ, λα βιεν πηαπ ξαm λα〈ν 〉ο〈ι ϖι βενη
νηι
δ. Χατ λαχη: χηα 〉χ κηυψε〈ν κηχη  τρε εm τρονγ 〉ιε◊υ τρ∫ ΤΜΤΗΜD
Ις. Τηεο δο⌡ι ϖα ται κηαm:
1. Ται κηαm: Μοι 2−4 τυα◊ν τυψ λαm σανγ, Ηχτ, τιε∑υ χα◊υ (νε〈υ λα ηοι χηνγ
Εϖανσ)
2. Νοι δυνγ τηεο δο⌡ι:
 Χαν νανγ, ηυψε〈τ απ, δα〈υ ηιευ τηιε〈υ mαυ ταν ηυψε〈τ, ταχ δυνγ πηυ χυα
στεροιδσ, Ηχτ, ηο◊νγ χα◊υ λι, τιε∑υ χα◊υ 〉ε〈m
 Κιε∑m τρα Χοοmβσ’ τεστ:
- Μοι 8 −12 τυα◊ν
- Ηοαχ τρχ κηι νγνγ στεροιδσ

- Ηοαχ κηι χο δα〈υ ηιευ τηιε〈υ mαυ ται πηατ σαυ κηι νγνγ στεροιδσ


Λυ 〉ο◊ χηα∑ν 〉οαν ΤΜΤΗΜD

Ξανη ξαο
ςανγ δα, ϖανγ mατ
Λαχη το, ± γαν το
ΧΑℑΠ
∇οτ νγοτ: ϖαι πηυτ 〉ε〈ν ϖαι νγαψ
Το∑νγ τρανγ συψ συπ, τηαψ 〉ο∑ι ηυψε〈τ
〉ονγ
Τηιε〈υ Οξψ να⌡ο ++
Τιε∑υ σαm mαυ: 〉ο, ξα ξ∫
Συψ τηαν ±

ΜΑ∏Ν
Τ τ: νηιε◊υ τυα◊ν, τηανγ, ναm
Βιε〈ν δανγ ξνγ, γα⌡ψ ξνγ
βενη λψ
⊆τ τηαψ 〉ο∑ι ηυψε〈τ 〉ονγ
Τηιε〈υ Οξψ να⌡ο +
Dα ξαm
ΧΝ τηαν βνη τηνγ

Νγηι νγ ΤΜ ηυψε〈τ ταν

Λαm σανγ 〉οτ νγοτ,
χα〈π τνη

ΧΤΜ, δανγ ηυψε〈τ χα◊υ, νηοm
mαυ. Χηχ νανγ γαν, τηαν. Ιον
〉ο◊. ΗΧ λι. ΤΠΤΝΤ

Λαm σανγ ξυα〈τ
ηιεν τ τ

ΣΟℑΤ
ΚΣΤΣΡ
∇∫mη λνγ Γ6ΠD
Τεστ Χοοmβ
Ηβ νιευ
Χοοmβ τεστ (+)
ΤΜΤΗ mιεν δ∫χη ++
Τρυψε◊ν λα◊m νηοm mαυ
Βα〈τ 〉ο◊νγ νηοm mαυ
mε χον: ΑΒΟ, Ρη

ΣΟℑΤ

ΧΡΠ
ΚΣΤΣΡ
Χα〈ψ mαυ, νχ τιε∑υ
Ξθυανγ πηο∑ι

ΣΟℑΤ

∇ιεν δι Ηβ (νε〈υ ΗΧ
νηο νηχ σαχ)
ΚΣΤΣΡ

Τεστ Χοοmβ
Σχ βε◊ν ΗΧ

Χοοmβ τεστ (−)
Σο〈τ ρετ, νηιεm
τρυνγ
Τηιε〈υ Γ6ΠD
∇οχ το〈
Τηυο〈χ

Νηιεm τρυνγ
ηυψε〈τ
Σο〈τ ρετ

Τηαλασσεmια
Σο〈τ ρετ
ΤΜΤΗ mιεν
δ∫χη
ΗΧ ηνη χα◊υ