Bài 26
TÌNH HÌNH XÃ HỘI Ở NỮA ĐẦU THẾ KỈ XIX VÀ PHONG
TRÀO ĐẤU TRANH CỦA NHÂN DÂN
I- Mục tiêu bài học:
1- Về kiến thức:
Giúp hs hiểu và nắm được:
- Tình hình chính trị, xã hội Việt Nam dần dần trở lại ổn định nhưng mâu thuẫn giai
cấp vẫn không dịu đi
- Các cuộc đấu tranh của nd diễn ra liên tục và mở rộng ra hầu hết cả nước, lôi cuốn
cả một bộ phận binh lính
2- Về thái độ:
Bồi dưỡng ý thức trách nhiệm với nd, quan tâm đến đời sống của cộng đồng
3- Về kĩ năng:
Rèn luyện cho hs kĩ năng phân tích, tổng hợp, nhận xét, đánh giá sự kiện lịch sử
II- Tài liệu- thiết bị dạy học
- Bản đồ Việt Nam
- Một số câu thơ, ca dao về cuộc sống của nd ta dưới thời Nguyễn
III- Tiến trình giờ học
1Ổn định
2. Kiểm tra bài cũ:
Hỏi: - Nêu tình hình kinh tế và chính sách của nhà Nguyễn?
- Nêu thành tựu về văn hóa – giáo dục?
3- Dẫn vào bài mới:
Hoạt động của GV và HS
Hoạt động: cả lớp- cá nhân
- GVH: Nêu tình hình xã hội dưới triều
Nguyễn?, đời sống nhân dân sẽ ra sao?
- HS: Đọc sgk+ suy nghĩ trả lời
- GV: Nhận xét, bổ sung và chốt ý
- GVH: Em nghĩ thế nào về đời sống của
nd ta dưới triều Nguyễn, so sánh với thế
kỉ XVIII ?
- HS: Suy nghĩ trả lời
- GV: Nhận xét, bổ sung => Đời sống của
nd cực khổ hơn các triều đại trước, dẫn
đến mâu thuẫn xã hội lên cao, bùng nổ
Kiến thức cơ bản
1-Tình hình xã hội và đời sống nhân dân
a. Xã hội: Chia thành 2 giai cấp
+ Giai cấp thống trị: vua, quan lại, đ/c cường
hào
+ Giai cấp bị trị: đại đa số là nông dân
+ Tệ tham quan ô lại rất phổ biến
+ Ở nông thôn địa chủ cường hào ức hiếp nd
b. Đời sống nhân dân
+ Chịu cảnh sưu cao, thuế nặng
+ Chế độ lao dịch nặng nề
+ Thiên tai, mất mùa đói kém thường xuyên
các cuộc đấu tranh
* Hoạt động: Cả lớp- cá nhân
-GV: Cho hs tóm tắt những nét chính về
phong trào đấu tranh của nd và binh
línhdưới triều Nguyễn, sau đó gọi hs trình
bày- hs khác nghe và nhận xét, bổ sunggv nhận xét, bổ sung và chốt ý
- GVH: Em có biết gì tiểu sử của Phan Bá
Vành và Cao Bá Quát?
- HS: Dựa vào kiến thức đã chuẩn bị
trước
để trả lời
- GV: Nhận xét, bổ sung và chốt ý
-GVH: Qua những nét chính về phong
trào
Đấu tranh của nông dân thời Nguyễn em
Hãy rút ra đặc điểm của phong trào?
- HS: Dựa vào diễn biến của phong trào+
Suy nghĩ trả lời
- GV: Nhận xát, bổ sung và chốt ý
* Hoạt động: cả lớp- cá nhân
- GVH: Do đâu mà các dân tộc người
thiểu
số nổi dậy đấu tranh, cuộc đấu tranh diễn
ra ntn?
- HS: Đọc sgk rút ra ý chính trả lời
- GV: Nhận xét, bổ sung và chốt ý
xảy ra
=> Đời sống của nd cực khổ hơn các triều đại
trước, dẫn đến mâu thuẫn xã hội lên cao, bùng
nổ các cuộc đấu tranh
2- Phong trào đấu tranh của nhân dân và
binh lính
- Nửa đầu thế kỉ XIX phong trào đấu tranh
của Nông dân nổ ra rầm rộ, khắp nơi, có 400
cuộc Khởi nghĩa
- Tiêu biểu:
+ Khởi nghĩa của Phan Bá Vành nổ ra năm
1821 đến 1827 bị đàn áp
+ Khởi nghĩa của Cao Bá Quát nổ ra1854 đến
1855 bị đàn áp
+ Năm 1833 binh lính nổi dậy do Lê Văn Khôi
chỉ huy ở Phiên An ( Gia Định), đến năm 1835
bị dập tắt
- Đặc điểm:
+ Phong trào nổ ra ngay từ đầu khi nhà
Nguyễn lên cầm quyền
+ Nổ ra liên tuc, số lượng lớn, quy mô lớn và
thời gian kéo dài
3- Đấu tranh của các dân tộc ít người
- Nữa đầu thế kỉ XIX các dân tộc ít người
nhiều
lần nổi dậy chống chính quyền
- Ở phía Bắc: có khởi nghĩa của người Tày ở
Cao Bằng ( 1833- 1835 ) do Nông Văn Vân
lãnh đạo
- Ở phía Nam: có cuộc khởi nghĩa của người
Khơ Me ở miền tây nam bộ
4. Củng cố
- Khái quát lại các kiến thức chính trong bài.
5. Dặn dò
- Nhắc HS về nhà học bài cũ, trả lời các câu hỏi trong SGK,đọc và chuẩn bị trước
bài mới