Giáo án Lịch sử 12 bài 16: Phong trào giải phóng dân tộc và Tổng khởi nghĩa tháng tám (1939 1945). Nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa ra đời

Giáo án điện tử môn Lịch sử lớp 12
Ngày soạn:
Tiết: 24

Bài 16
Phong trào GPDT và tổng khởi nghĩa tháng Tám
(1939 – 1945). Nước Việt Nam dân chủ cộng hoà ra đời

I / Mục tiêu:
1. Kiến thức: Hiểu được
- Tình hìnhchính trị, KT- XH Việt Nam những năm khủng hoảng 1939 - 1945
- Đường lối cách mạng đúng đắn của Đảng trong hội nghị 11/1939
- Các cuộc khởi nghĩa mở đầu thời kì đ /tr mới
2. Kỹ năng
- Kĩ năng phân tích, đánh giá các sự kiện LS .
3. Thái độ
- Bồi dưỡng về tinh thần yêu nước, niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng.
- Bồi dưỡng tinh thần hăng hái tham gia nhiệt tình các hoạt động cách mạng của đoàn thể, Đảng
tổ chức
II / Chuẩn bị:
1. Chuẩn bị của giáo viên:
- Lược đồ khởi nghĩa Bắc Sơn, Nam kì, Binh biến Đơ Lương
2. Chuẩn bị của học sinh:
- Đọc bài trước trong SGK
III / Hoạt động dạy học:
1. Ổn định tình hình lớp: Kiểm tra sĩ số, tác phong HS.
2. Kiểm tra bài cũ: 1. Đánh giá của em về PTCM 1936 – 1939 ?
3. Giảng bài mới:
TG
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS

Nội dung
HĐLớp: Khái quát tình hình I. Tình hình Việt Nam trong
châu Âu và C. Á trong g/đ đầu những năm 1939 – 1945
5’
cuộcchính trịTG2
1/ Tình hìnhchính trị
- 6/1940 Đức t/cơng Pháp Pháp
đầu hàng
- Nhật từ biên giới Việt – Trung
vào Đông Dương  Pháp đầu
hàng
K: Phân tích tình thế của Pháp
ở Đơng Dương và sự lựa chọn
của Pháp?
- Catơru thay Đờcu làm - Có nguy cơ bị mất Đơng - Chính quyền TD mới thi hành
Tồn quyền Đơng Dương
Dương bởi cách mạng Đơng các chính sách để vơ vét sức
người, sức của phục vụ chiến
Dương và Nhật
- Tiến hành vơ vét Đông Dương tranh đế quốc
và đầu hàng Nhật, mở cửa cho - Nhật nhảy vào Đông Dương
+ Giữ nguyên bộ máy t/trị của
Nhật vào Đông Dương
TDP để đàn áp cách mạng và vơ
vét kinh tế phục vụ nhu cầu
- Lôi kéo, mua chuộc đội
chiến tranh.
ngũ tay sai người Việt thông
+ Thành lập các đảng phái thân
qua các đảng phái, tôn giáo

Nhật,
(Đại Việt, Phục quốc…)
chuẩn bị hất cẳng Pháp


Giáo án điện tử môn Lịch sử lớp 12

8’

- Giải thích hành động của
Nhật
K: Tình hìnhchính trị nổi bật ở
Việt Nam?
- Nhật – Pháp cấu kết nhau
đàn áp , bóc lột Đông Dương,
nhưng >< giữa chúng trở nên
sâu sắc => Nhật đảo chính Pháp
- Huy động 7 vạn TN đi
lính, phu phen.

- 9/3/1945 Nhật đảo chính Pháp
=> Quần chúng nhân dân sục
sơi khí thế cách mạng
2. Tình hình KT – XH
b) Kinh tế:
- Thực dân Pháp:
+ Thi hành lệnh tổng động
viên và chính sách “ kinh tế chỉ
huy” nhằm dốc tiềm lực tối đa
của Việt Nam cho Pháp

- Giá lúa còn 5 – 6 đồng/tạ
- Cho Nhật sử dụng sân bay,
+ Nhượng bộ, nộp tiền cho
p/tiện GTVT, tàu biển
HĐCN: Chứng minh KT chỉ Nhật…
- Trong 4 năm 6 tháng nộp huy
724tr đồng cho Nhật
- Tăng thuế cũ, thêm thuế mới,
quốc trái…
- Phát xít Nhật:
- Sa thải cơng nhân, tăng giờ
+ Bịn rút TNgun, Lthực,
làm, kiểm sốt gắt gao SX, giá Tphẩm để phục vụ chiến tranh
cả

+ Bỏ vốn đầu tư các ngành
phục vụ nhu cầu quân sự

- Như khai quặng mỏ: Mn,
Fe, Cr, Apatít
HĐCN: Chứng minh ?
- Cướp ruộng đất của nhân dân,
bắt nhân dân nhổ lúa trồng đay
và thầu dầu, buộc Pháp cung
ứng nguyên liệu (than, Fe, cao
su, xi măng…), nhu yếu phẩm
“Cả Đông Dương như
….bão nổi ngày mai
=> địi hỏi Đảng ta phải có

đường lối đấu tranh cho phù
hợp
10’ - Họp tại Bà Điểm(Hóc
mơn – Gia Định) do tổng bí
thư Nguyễn Văn Cừ chủ trì
Kết hợp ghi

a) Xã hội:
- Đời sống các tầng lớp nhân
TB: Tình hình XH Việt Nam ? dân ta sống cùng cực
- Chính sách vơ vét của P – N - nhân dân ta sẵn sàng đứng lên
đẩy nhân dân ta cùng cực:
lật đổ ách thống trị của thực
tr
+ 2 người chết đói 1944 - dân, Phát xít và PK.
1945
+ CN bị sa thải, tăng giờ
+ TS dân tộc, TTS điêu đứng
II. Phong trào giải phóng dân
- >< XH gay gắt
tộc từ 9/1939 đến 3/1945
1. Hội nghị BCHTW ĐCS
Đông Dương (11/939)
- Xác định mục tiêu, n/vụ trước


Giáo án điện tử môn Lịch sử lớp 12
mắt của cách mạngĐD: đánh đổ
đế quốc và tay sai, GP các DT
Đơng Dương  Đơng Dương

hồn độc lập
- Chủ trương
+ Tạm gác k/hiệu “CM ruộng
HĐCN: Tìm hiểu nội dung đất” và “C/quyền XV CN binh”
chính của H/nghị
+ Đề ra khẩu hiệu “tịch thu
ruộng đất của TD đế quốc và địa
chủ phản động”, “chống tô cao
lãi nặng” và “C/phủ DCCH”
+ Thành lập MTTNDT phản
đế Đông Dương (MT phản đế
Đông Dương)
- Mục tiêu đấu tranh: Đánh đổ
c/q của đế quốc và tay sai
- Hình thức đấu tranh: Bí mật
TB: Mục đích?
- Đồn kết mọi giai cấp, tầng
lớp, cá nhân, DT ở Đông Dương
- Thể hiện sự nhạy bén
vềchính trị và năng lực sáng
tạo của Đảng  Đưa nhân
dân ta vào t/kì vận động
18’ cứu nước trực tiếp

Lược đồ khởi nghĩa Bắc
Sơn
- Ném bom Hải Phòng, đổ
bộ lên Đồ Sơn, nhằm gây
sức ép, buộc Pháp nhượng
bộ

K: Điểm mới của h/nghị 11/39
so với h/nghị lần I?
- Xác định n/vụ trọng tâm:
Chống đế quốcFX  Đông
Dương ĐL
- Nâng n/vụ GPDT lên hàng đầu
- Đoàn kết rộng rãi g/c, tầng lớp,
cá x, DT ở Đông Dương trong
MT chung
=> Sự chuyển hướng chỉ đạo của
Đảng

=> Nghị quyết trên đánh dấu sự
chuyển hướng quan trọng của
Đảng: Đặt n/vụ GPDT lên hàng
đầu
2/ Những cuộc đấu tranh mở
đầu thời kì mới.
a) KN Bắc Sơn (27/9/1940)
- 22/9/1940 Nhật đánh vào
Lạng Sơn

 quân Pháp thua rút chạy qua
châu Bắc Sơn.
- 27/9/1940 Đảng bộ Bắc Sơn
HĐnhóm: Đọc và rút ra ý l/đạo nhân dân khởi nghĩa
chính
chiếm đồn Mỏ Nhài, làm chủ
- Bắt và trừng trị phản * Nhóm 1: khởi nghĩa Bắc Sơn châu lị và lập đội du kích Bắc

động, tay sai
Sơn
- Tịch thu ruộng đất của đế
quốc, tay sai chia cho nông
dân
- Nhật + Pháp khủng bố cách
- N thả tù binh Pháp, cho
mạng
quân Pháp đóng lại các đồn


Giáo án điện tử môn Lịch sử lớp 12
bốt ở Lạng .Sơn  20/10
đánh úp Vũ Lăng

 khởi nghĩa thất bại.
b) KN Nam kì (23/11/1940)

Lược đồ khởi nghĩa Nam
Kì

- Nhiều binh lính đào ngũ
llạc Đảng bộ Nam kì (t/lập
sau 3/2/30)
“Biến chiến tranh Pháp –
Thái…nội ..”
- Cử người ra Bắc xin chỉ
thị của TW nhưng không
được TW đồng ý ( Trong
hội nghị 11/1940) vì chưa

chín muồi

- Trước thái độ nhân dân và
binh lính NKì phản đối âm mưu
của TDP đưa binh lính ra mặt
* Nhóm 2: khởi nghĩa Nam Kì
trận,
- Nhật xúi giục và giúp đỡ TLan Xứ uỷ NKì chuẩn bị phát động
gây xung đột P biên giới CPC khởi nghĩa
=> huy động TNVN sang CPC
đánh TLan làm bia đỡ đạn cho
qn Pháp => nhân dân NKì và
binh lính phản đối
- Đêm 22 rạng 23/11/1940 nhân
dân các tỉnh miền NK đồng loạt
khởi nghĩa, lập c/quyền cách
mạng

- 12 tỉnh Đông và Tây NK,
lần đầu tiên lá cờ đỏ sao
vàng x/hiện

- TDP khủng bố đẫm máu, khởi
nghĩa thất bại.

- Nhiều cơ sở đảng bị vỡ,
L2 khởi nghĩa còn lại rút về
Đồng Tháp và U Minh để
C2 L2
Lược đồ Binh biến Đô

Lương

c) Binh biến
(13/1/1941)

* Nhóm 3: Binh biến Đơ
Lương.
- Gồm 50 người: Giết chết - Dưới tác động khởi nghĩa Bắc
tên quan Ba và V-C tên Sơn và NKì
- Bất bình c/sách thâm độc của P
kiểm lâm người P
- 11/2 ông bị bắt, quyết
khơng khai, tự nhận trách
nhiệm về mình => 4/1941 P
đem ông và 10 đ/chí xử tử

HĐLớp: Thảo luận rút nhận
xét 3 cuộc đấu tranh trên ?
- Do Đ (cấp huyện, xứ uỷ) và L2
ngoài Đ lãnh đạo
- CN, nhân dân và binh lính

Đơ

Lương

- 13/1/1941 dưới sự chỉ huy của
Đội Cung, binh lính người Việt
đồn chợ Rạng chiếm đồn sau
đó tiến về Vinh nhưng không

thành

* Đánh giá:
- Các cuộc đấu tranh diễn ra
khắp cả nước với sự tham gia
của toàn dân  nêu cao T2 bất


Giáo án điện tử môn Lịch sử lớp 12
tham gia (nông dân) từ B đến
N=> nhân dân Việt Nam sẵn
sàng nổi dậy giành ĐL
- Thất bại do thời cơ chưa chín
muồi, diễn ra từng địa phương, P
cịn mạnh
- Báo hiệu t/kì đấu tranh mới:
đấu tranh vũ trang giành c/quyền

•
•
•
•

Củng cố: Nhắc ý chính của tiết học
Bài tập về nhà: Trả lời câu hỏi SGK
Dặn dò: Đọc phần tiếp theo của bài
Rút kinh nghiệm:

khuất của toàn dân Việt Nam
- khởi nghĩa thất bại do đ/kiện

chưa chín muồi.
- Báo hiệu thời kì đấu tranh
mới: đấu tranh vũ trang giành
c/quyền


Giáo án điện tử mơn Lịch sử lớp 12
•
Ngày soạn:
Tiết: 25

Bài 16
Phong trào GPDT và tổng khởi nghĩa tháng Tám
(1939 – 1945). Nước Việt NamDCCH ra đời. (TT)

I / Mục tiêu:
1. Kiến thức: Hiểu được
- Đường lốicách mạng đúng đắn của Đảng trong hội nghị VIII (5/19341) và chuẩn bị vũ trang
khởi nghĩa giành chính quyền
- Các cuộc khởi nghĩa từ tháng 3 đến 4/1945 và những chuẩn bị cuối cùng cho cuộc tổng khởi
nghĩa 8/1945 2. Kỹ năng
- Kĩ năng phân tích, đánh giá các sự kiện LS .
3. Thái độ
- Bồi dưỡng về tinh thần yêu nước, niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng.
- Bồi dưỡng T2 hăng hái tham gia nhiệt tình các hoạt độngcách mạng của đoàn thể, Đảng tổ chức
II / Chuẩn bị:
1. Chuẩn bị của giáo viên:
- Lược đồ khởi nghĩa Bắc Sơn, Nam kì, Binh biến Đơ Lương
2. Chuẩn bị của học sinh:
- Đọc bài trước trong SGK

III / Hoạt động dạy học:
1. Ổn định tình hình lớp: Kiểm tra sĩ số, tác phong HS.
2. Kiểm tra bài cũ: 1. Nội dung chính hội nghị 11/1939 ? Đánh giá của em về các cuộc đấu tranh
những năm 1940 – 1941?
3. Giảng bài mới:
TG
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
8’
3/ Nguyễn Ái Quốc về nước
trực tiếp lãnh đạocách mạng.
Hội nghị VIII BCHTW
K: Tại sao vào thời điểm này ĐCSĐD (5/1941)
Nguyễn Ái Quốc quyết định về - 28/1/1941 Nguyễn Ái Quốc
nước?
về nước trực tiếp lãnh đạocách
- Thời cơ giành chính mạng
quyềnuyền đang đến gần
- Từ 10  19/5/1941 Nguyễn
Ái Quốc chủ trì hội nghị
Kết hợp ghi
BCHTW Đảng lần 8 tại Pác Pó
HĐCN: Tìm hiểu nội dung (Cao Bằng)
“Trg lúc này quyền lợi giai chính hội nghị
cấp phải đặt dưới sự sinh tử
+ Khẳng định nhiệm vụ chủ
tồn vong của q/gia, dân tộc.
yếu,
trước

mắt:cách
Trg lúc này nếu k g/quyết
mạngGPDT đánh đuổi ĐQ P –
được v/đề GPDT, k địi được
N, thành lập c/phủ Việt
ĐLTD cho tồn thể dân tộc
NamCHDC
thì chẳng những tồn thể dân
tộc, q/gia cịn chịu mãi kiếp
ngựa trâu mà quyền lợi 1 bộ
phận, giai cấp đến vạn 5
cũng k đòi lại được”


Giáo án điện tử môn Lịch sử lớp 12
- Nhấn mạnh trong đ/kcách
mạng mỗi nước ĐD, v/đề dân
tộc g/quyết trong khuôn khổ
của mỗi nước
- Thay cho MTDTTN phản đế
ĐD, thông qua các Hội cứu
quốc và giúp đỡ thành lập MT
cho CPC, Lào
- Ra tun ngơn, chương trình,
điều lệ
- Phát triển L2cách mạng

=>Có tác dụng quyết định
15’ trong việc vận động tồn Đảng
tồn dân tích cực khởi nghĩa

vũ
trang
giành
chính
quyềnuyền

+ Tạm gác khẩu hiện:
“CÁCH MạNG RĐ” = “giảm
tô, giảm thuế, chia lại ruộng
công, thực hiện người cày có
ruộng”.
+ Thành lập MT Việt Nam
độc lập đồng minh

(VM, ra đời 19/5/1941)
+ Nhấn mạnh chuẩn bị khởi
nghĩa vũ trang và khi thời cơ
đến, khởi nghĩa từng phần tiến
lên tổng khởi nghĩa giành
HĐLớp: Thảo luận giải thích chính quyềnuyền
“HN8
hồn
chỉnh
chủ KL: Hội nghị 8 BCHTW
trương..”
Đảng đã hồn chỉnh chủ
HN11/39

HN VIII
trương được đề ra từ hội nghị

TW 11/1939
+ Kẻ thù: ĐQPháp
 P-N
+ nhiệm vụ:GPDT(ĐD)
GPDT(VN)
+ C/trương: MTTNDTf’đế ĐD
 MT VMinh
+ Nhấn mạnh:
 Hình thái khởi nghĩa

4/ Chuẩn bị tiến tới khởi
nghĩa giành chính quyền
HĐCN: Biện pháp?
- Vận động các tầng lớp nhân a) XD lực lượng cho cuộc
dân tham gia các đồn thể của KN 2vũ trang:
* L chính trị:
VM (hội Cứu quốc)

- 1942 có 9 châu ở Cao Bằng
có hội Cứu quốc (3 châu
A.T.K)
- Nội dung: Chống lại VH đồi
truỵ P – N và XD nền VH mới,

- Vận động nhân dân tham gia
các hội Cứu quốc trong
VM( mở đầu ở Cao Bằng)
 1942 UB VMinh Cao Bằng
và UBVMinh lâm thời Cao Bắc - Lạng thành lập
- 1943 Đảng đề ra “Đề cương

VH Việt Nam”


Giáo án điện tử môn Lịch sử lớp 12
con người mới  hướng văn
nghệ sĩ đi theocách mạng

 1944 Hội VH Cứu quốc,
K: Nhận xét hoạt động của Đảng DCVN thành lập đứng
- giai cấp TS, trí thức theocách VM?
trong MTVM
Tập
hợp
rộng
rãi
mọi
tầng
lớp
mạng
- Đảng vận động binh lính
nhân dân trong MT cứu quốc
người Việt và ngoại kiều tham
HĐCN: Tìm trong SGK quá giacách mạng
trình XD L2 vũ trang
* L2 vũ trang:
Kết hợp ghi

- 2/1941 TN các đội du kích
Bắc Sơn thành Trung đội
Cứu quốc quân I

- Phát động c/tr du kích trong
8 tháng (7/41 2/42). Sau đó
phân tán để chấn chỉnh L2 và
- Đối phó sự vây ráp của địch
gây dựng cơ sở trong quần
- Tại L.Sơn, T.Quang, T.
chúng
Nguyên
- 9/1941 Trung đội Cứu quốc
quân II ra đời
* XD căn cứ địa:
11/1940 đến 1941 căn cứ địa
Bắc Sơn – Võ Nhai và Cao
TB: Tại sao Đ gấp rút chuẩn Bằng được XD
=> Như vậy từ 5/19412/1943 bị khởi nghĩaVT ?
là g/đoạn XD L2, căn cứ địa và - chính trịTGII đang có lợi
chocách mạng: LX phản công, b) Gấp rút chuẩn bị khởi
tổ chức c/đấu bảo vệ c/cứ địa
FX đang đứng trước nguy cơ nghĩa vũ trang giành chính
thất bại
quyền:
Từ 25  28/2/1943 Hội nghị
Ban T/vụ TW Đảng vạch kế
HĐCN: Nêu các bước gấp rút hoạch cụ thể chuẩn bị toàn
- Từ sau h/nghị c/tác chuẩn bị chuẩn bị khởi nghĩa ?
diện cho cuộc khởi nghĩa giành
khởi nghĩa gấp rút tiến hành
chính quyền.
Kết hợp ghi
- Thành lập các hội Cứu quốc

và đoàn thể VM trong cả nước
- Tại các căn cứ địacách
Đọc chữ nhỏ trg 110 – 111
mạng:
+ Các đội Cứu quốc quân,
- C/tr du kích, tuyên truyền
đội tự vệ VT và du kích hoạt
VT, gây dựng cơ sở chính trị…
động mạnh
 2/1944 Trung đội Cứu quốc
quân III ra đời
- Do UBVM liên tỉnh Cao+ 1943 lập 19 ban “Xung
Bắc-Lạng thành lập
phong Nam tiến” để  L2cách
mạng ở miền xuôi


Giáo án điện tử môn Lịch sử lớp 12
- 7/5/1944 Tổng bộ VM ra chỉ
thị “ sửa soạn khởi nghĩa” và
10/8/1944 TW Đảng kêu gọi
nhân dân “sắm vũ khí đuổi kẻ
thù chung”
- 22/12/1944 Đội Việt Nam
tuyên truyền GP quân t/lập

- nhân dân góp tiền vào quĩ
mua súng
15’ - Khu rừng THĐ (Cao Bằng)
- Giành t/lợi Phay Khắt, Nà

Ngần (Cao =)  Căn cứ CaoBắc-Lạng được c/cố, mở rộng

Đầu 1945:
- C. Âu: Đ thất bại liên tiếp,
chính phủ Đờgơn về Pari
- TBD: Anh-Mĩ khống chế
đường biển từ N  căn cứ QS,
Pháp ráo riết hoạt động chờ
thời cơ  Nhật

III. khởi nghĩa vũ trang
giành chính quyền
1/ khởi nghĩa từng phần
(tháng 3 đến giữa 8/1945)
a) Hồn cảnh LS
TB: Trước tình hình trên,
q/hệ Nhật – Pháp ở ĐD ?
- >< cao độ  Nhật đảo chính
Pháp

- Đầu 1945 phát xít thất bại
khắp nơi, ở Đơng Dương mâu
K: Tại sao N đảo chính P ?
- Nhật-Pháp không thể cùng thuẫn giữa Nhật – Pháp cao độ
- 20 giờ 9/3/1945 Nhật đảo
chung ĐD
- Trừ nguy cơ Pháp đánh sau chính Pháp,
lưng khi đồng minh đến Đông
Pháp chống cự yếu ớt rồi đầu
Dương.

hàng
- Độc chiếm Đông Dương.
* Hậu quả: Nhật độc chiếm
Đơng Dương, lập chính phủ
bù nhìn, tăng cường bóc lột và
đàn áp nhân dân
- T/ bố: Giúp ĐDĐL nhưng lập
c/phủ do Bảo Đại làm Quốc
trưởng
- Thu thóc, phá màu trồng đay TB: Thái độ của Đảng trước
- Cho q/đội  C/cứ Việt Minh sự kiện trên ?
“Nhổ tận gốc mầm mốngcách - Ban T/vụ TW Đảng họp phát
động cao trào kháng Nhật cứu
mạng”
- Đêm 9/3/45 Ban T/vụ TW
nước
Đảng họp:
+ Ra chỉ thị “ Nhật-Pháp bắn
nhau và hành động của chúng
ta”(công bố 12/3/45)
HĐCN: Nội dung chỉ thị?
- Phân tích tình hình k/hoảng
chính trị sắc: 2 qn cướp nước
cắn xé nhau, chính quyền P tan
rã, chính quyền N chưa ổn
định, q/chúngcách mạng muốn
hành động
- Xác định kẻ thù chính của ĐD

Giáo án điện tử môn Lịch sử lớp 12
là FXN
- Thay khẩu hiệu “Đánh đuổi
P-N” = “Đánh đuổi phát xít
Nhật”
- Hình thức đấu tranh: Bất hợp
tác, b/cơng, b/thị  biểu tình thị
+ Phát động cao trào kháng
uy, vũ trang du kích, khi có Nhật cứu nước tạo tiền đề cho
đ/kiện tổng khởi nghĩa giành cuộc tổng khởi nghĩa
b) Diễn biến:
chính quyền

5’

- Căn cứ địa Cao-Bắc- Lạng:
Kết hợp ghi
HĐCN: Tìm hiểu những nét Việt NamTTGPQ và Cứu quốc
chính của cao trào kháng quân phối hợp GP hàng loạt
các xã, châu, lập chính
Nhật.
quyềncách mạng, củng cố và
phát triển các hội Cứu quốc.
- Quần chúng nhân dân ở B-T
kì nổi dậy phá kho thóc Nhật
- Khắp cả nước, làn sóng khởi
nghĩa từng phần dâng cao,
nhiều nơi lập chính quyền cách
- BNinh, HYên, QNgãi,
mạng

MTho, Hậu Giang
2/ Sự chuẩn bị cuối cùng
trước ngày tổng khởi nghĩa
- Từ 15 đến 20/4/1945 Hội
nghị QS cách mạng Bắc kì
quyết định chuẩn bị mọi mặt
cho cuộc tổng khởi nghĩa.
HĐCN: Nêu những quyết
định của hội nghị?
- T/nhất các lực lượng vũ trang
- P/triển các lực lượng vũ trang  Ủy ban quân sự cách mạng
- Do Việt NamGiáp và và ½ VT
Bắc kì t/lập
VTDũng chỉ huy: Chỉ huy các - Đào tạo cán bộ QS-CT
chiến khu ở BK, g/đỡ cả nước - Đẩy mạnh c/tr du kích, xây
về QS
dựng chiến khu
- 16/4/1945 Tổng bộ VM ra
chỉ thị t/lập UBDTGPVN và
UBDTGP các cấp
- 15/5/1945 Việt NamTTGPQ
+ Việt Nam Cứu quốc quân =>
Việt NamNGP quân
- 5/1945 Hồ Chí Minh chọn
Tân Trào làm trung tâm chỉ
đạocách mạng cả nước
- 4/6/1945 Khu PG Việt Bắc
và UB lâm thời Khu giải
- Tân Trào là thủ đơ, thi hành
phóng thành lập

Giáo án điện tử môn Lịch sử lớp 12
10 c/sách của VM => Hình
ảnh thu nhỏ nước Việt Nam
mới

=> là căn cứ địacách mạng
của cả nước

K: KL về g/đoạn này củacách
mạng?
- Đảng gấp rút hồn thành mọi
mặt(CT, QS, chính quyền, khởi
nghĩa từng phần…) cho cuộc
tổng khởi nghĩa giành chính
quyền trong tồn quốc
• Củng cố: Từ 5/1941 đến 6/1945 là q trình tồn Đảng tồn dân chuẩn bị mọi mặt cho cuộc
tổng khởi nghĩa giành chính quyềnuyền trong tồn quốc. Đó chính là cuộc tổng diễn tập cho thắng
lợicách mạng 8/1945
• Bài tập về nhà: Lập bảng thống kê các sự kiện đánh dấu sự chuẩn bị mọi mặt của toàn Đảng
tồn dân gấp rút tiến tới khởi nghĩa giành chính quyềnuyền
• Dặn dị: Đọc phần tiếp theo của bài
• Rút kinh nghiệm:


Giáo án điện tử mơn Lịch sử lớp 12
•
Ngày soạn:
Tiết: 26

Bài 16
Phong trào GPDT và tổng khởi nghĩa tháng Tám
(1939 – 1945). Nước VNDCCH ra đời. (TT)

I / Mục tiêu:
1. Kiến thức: Hiểu được
- Những nét chính diễn biến tổng khởi nghĩa tháng Tám 1945
- Sự ra đời của nhà nước VNDCCH. Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của cách mạng
tháng Tám 1945
2. Kỹ năng
- Kĩ năng xác định kiến thức cơ bản, sự kiện cơ bản
- Kĩ năng phân tích, đánh giá các sự kiện lịch sử .
3. Thái độ
- Bồi dưỡng về tinh thần yêu nước, niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng.
- Bồi dưỡng T2 hăng hái tham gia nhiệt tình các hoạt động cách mạng của đoàn thể, Đảng tổ
chức
- Noi gương T2 cách mạng tháng Tám của cha ông, trân trọng, giữ gìn và phát huy thành quả
cách mạng tháng Tám
II / Chuẩn bị:
1. Chuẩn bị của giáo viên:
- Tranh ảnh về cách mạng/Tám và lược đồ Tổng KHởI NGHĨA tháng Tám
2. Chuẩn bị của học sinh:
- Đọc bài trước trong SGK
III / Hoạt động dạy học:
1. Ổn định tình hình lớp: Kiểm tra sĩ số, tác phong HS.
2. Kiểm tra bài cũ: 1. Những nét chính cơng tác gấp rút chuẩn tổng khởi nghĩa giành c/quyền?
3. Giảng bài mới:
TG
Hoạt động của GV

Hoạt động của HS
Nội dung
22’
3/ Tổng KHởI NGHĨA tháng
Tám 1945
a) Nhật đầu hàng Đồng minh,
HĐCN: Nhắc lại những sự kiện lệnh Tổng khởi nghĩa được
dẫn đến N đầu hàng Đồng minh? ban bố.
- 6 và 9/8 Mĩ ném bom n/tử
- 9/8 LX tấn công quân Quan
Đông
=> 15/8 N tuyên bố đầu hàng
- 15/8/1945 N tuyên bố đầu
hàng Đồng minh không điều
HĐ lớp: Thảo luận sự kiện kiện  quân N rệu rã, c/phủ bù
này?
nhìn ở ĐD hoang mang
- Thời cơ đã đến cho dân tộc ta
M R: 3 yếu tố tạo nên thời vì kẻ thù khơng thể thống trị như
cơ:
trước được nữa
- Kẻ thù không thể thống trị
như trước được nữa
- Lực lượng trung gian ngả
về cách mạng
- Q/chúng cách mạng sẵn


Giáo án điện tử môn Lịch sử lớp 12
sàng hành động.“Cơ hội

000 5 có 1 cho ĐD giành
ĐL đã đến, tình thế vơ
cùng khẩn cấp và thuận lợi K: Những quyết định của Đảng
đòi hỏi Đảng phải quyết và ND trong thời điểm này?
đốn nhanh chóng”
- 13/8 ?
- 14 đến 15/8 ?
- Khi nghe tin N sắp đầu hàng,
13/8/1945 TW Đảng và Tổng
bộ VM thành lập UBKHởI
NGHĨA toàn quốc
- 5 người: TChinh, VNGiáp,
và ra “Quân lệnh số 1”, chính
Lê Thanh Nghị, Trần Đăng
thức phát lệnh Tổng KHởI
Ninh và Chu văn Tấn
NGHĨA
Đọc Quân lệnh
- 14  15/8 Hội nghị toàn quốc
của Đảng
- Tân Trào
+ Vạch kế hoạch KHởI
NGHĨA
+ Quyết định về chính sách
đối nội - ngoại sau khi giành
c/quyền
- Tân Trào
- 16  17/8 ĐH Quốc dân
+ Tán thành chủ trương Tổng
KHởI NGHĨA của Đảng

HĐ Lớp: So sánh với hội nghị
+ Thơng qua 10 chính sách
Diên Hồng và Bình Than ?
của VM
- Gồm 15 người
- Kinh nghiệm cha ông phát huy
+ Cử UBDTGPVN do HCM
cao độ
làm chủ tịch
- Sự l/đạo kịp thời của Đảng và
sự nhất trí tồn Đảng tồn dân
q/tâm giành ĐLTD
Lược đồ tổng KHởI
NGHĨA tháng Tám
- Dù chưa nhận lệnh KHởI
NGHĨA, nhưng Đ Bộ và
VM, căn cứ tình hình cụ thể
ở đ/phương và chỉ thị của Đ
“N-P bắn nhau…”
- Châu thổ S.Hồng,Q.Ngãi K: Đánh giá sự kiện này?
T.Hoá,
N.An,
H.Tĩnh, - Tinh thần chuẩn bị sẵn sàng
K.Hồ
đón lấy thời cơ của ND (Q.Ngãi)
 Q.Ngãi giành c/quyền

- Khẩu hiệu: “Ủng hộ VM”,

b) Diễn biến cuộc Tổng KHởI

NGHĨA

- 14/8/1945: ND ở nhiều địa
phương nổi dậy KHởI NGHĨA.

- 16/8 Thị xã Thái Nguyên GP
- 18/8: Bắc Giang, H.Dương,
Hà Tĩnh, Q.Nam giành chính
quyền
- Hà Nội
+ Chiều 17/8 quần chúng mít
tinh tại Nhà hát Lớn ủng hộ


Giáo án điện tử môn Lịch sử lớp 12
“Đả đảo bù nhìn”, “VNĐL”

- Phối hợp đội tự vệ chiến
đấu
- Phủ khâm sai, Sở cảnh sát,
Bưu điện…Hình 41
- Q/định giành c/q vào 23/8
- Xứ uỷ NKì q/định khởi
nghĩa ngày 25/8
- Sở mật thám, Cảnh sát,
nhà ga, bưu điện…

Việt Minh
+ Ủy ban khởi nghĩa quyết
định khởi nghĩa giành chính

quyền ngày 19/8
+ 19/8 q/chúng biểu dương
2
L , chiếm các cơ quan đầu não
của địch.
Tối 19/8 khởi nghĩa thắng lợi
ở HN
- Huế:
+ 20/8 Ủy ban khởi nghĩa
được thành lập
HĐ lớp: Ý nghĩa t/lợi HN, Huế,
+ 23/8 giành được chính
SG?
quyền.
- Thắng lợi ở HN, H, SG cổ vũ - Sài Gòn:
PT cả nước phát triển
25/8 Quần chúng cách mạng
chiếm các cơ quan địch và
giành chính quyền

- Hai tỉnh cuối cùng Đồng
Nai Thượng và Hà Tiên
3’

- 28/8 cả nước giành được
- Trước 5 vạn ND Huế, tại
c/quyền
Ngọ Môn – Phan Huy Liệu, HĐCN: Nêu những sự kiện - 30/8 Bảo Đại tun bố thối
“Làm …nước nơ lệ”
dẽân đến VNDCCH ra đời.

vị. Chế độ PK VN sụp đổ
25/8
HCM,
TW
Đ,
UBDTGPVN từ Tân Trào về HN IV. Nước VNDCCH được
- 28/8 UBDTGPVN cải tổ thành thành lập (2/9/1945)
c/phủ lâm thời nước VNDCCH
- HCM soạn Tuyên ngôn ĐL,
chuẩn bị cho c/phủ ra mắt quốc
dân
HĐCN: Đọc SGK tìm hiểu nội
dung cơ bản của Tun ngơn.
Kết hợp ghi

5’

Hình 43: Quảng trường
BĐ
HĐ lớp: Thảo luận “CM tháng
Tám là sự ăn may”?
- Sai. Nếu như thời cơ đến
trước , mà Đ và toàn dân VN
chưa chuẩn bị mọi mặt cho cách
mạng thì khơng thể thắng lợi

2/9/1945 Tại Quảng trường
Ba Đình (HN) chủ tịch HCM
đọc Tuyên ngôn ĐL, tuyên bố
thành lập nước VNDCCH

+ Khẳng định quyền ĐLTD
của NDVN
+ Khẳng định ý chí sắt đá
của ND ta quyết giữ vững nền
ĐLTD vừa giành được.
V. Nguyên nhân thắng lợi, ý
nghĩa lịch sử và bài học kinh
nghiệm của cách mạng tháng
Tám 1945
1/ Nguyên nhân thắng lợi


Giáo án điện tử môn Lịch sử lớp 12

8’

Trên nền tảng CN MLN:
- Với 3 PT cách mạng, Đ đã
tập hợp, giác ngộ quần
chúng CNông trong 1 MT
chung
- Đ XD L2 CT, VT, kết hợp
tài tình đ/tr VT với CT, du
kích với khởi nghĩa từng
phần
- Khi thời cơ đến Đ:
+ Kịp thời phát động Tổng
khởi nghĩa trước khi quân
Đồng minh vào
+ Sáng tạo: khởi nghĩa

toàn dân, CT + VT, từ t/phố
đến nông thôn, từng phần
đến tổng khởi nghĩa

a) Chủ quan
- Truyền thống yêu nước, tinh
thần đấu tranh kiên cường, bất
khuất cho ĐLTD của toàn dân
Việt Nam.
- Đường lối lãnh đạo đúng đắn,
sáng tạo của ĐCSĐD, đứng đầu
là HCM

=> quyết định thắng lợi cách
mạng tháng Tám
b) Khách quan
HĐnhóm: Thảo luận
Thắng lợi của Hồng quân LX
* Nhóm 1: Sự thay đổi của DT và Đồng minh: đánh bại FX N
và ND sau cách mạng thắng đã cổ vũ và tạo thời cơ để ND
Tám?
ta vùng lên Tổng khởi nghĩa
2/ Ý nghĩa lịch sử
* Trong nước:

Hướng dẫn, phân tích, ghi

- DTVN t/địa  DT ĐL
- NDVN nô lệ  làm chủ

5’

- Mở ra bước ngoặt lớn trong
lịch sử DT
+ Lật nhào c/độ PK t/trị gần
1000 năm, đập tan xiềng xích
*Nhóm 2: Tương lai đất nước nô lệ hơn 80 năm của TDP và
sau cách mạng tháng Tám?
gần 5 năm của FXN
+ Thành lập nước VNDCCH
do NDLD làm chủ
- Đánh dấu bước nhảy vọt của
lịch sửDTVN - Bước vào kỉ
nguyên mới:
+ ĐLTD; NDLĐ nắm chính
*Nhóm 3: Ảnh hưởng cách quyền, làm chủ đất nước, DT
mạngTG ?
+ GPDT + GP g/cấp
+ ĐCSĐD trở thành Đảng cầm
quyền
* Th ế Giới:
- Góp phần vào chiến thắng


Giáo án điện tử môn Lịch sử lớp 12
chống CNFX và làm lung lay
hệ thống thuộc địa của CNĐQ
* Nhóm 4: Bài học kinh - Cổ vũ mạnh mẽ PTGPDT thế
nghiệm?
giới (Miên và Lào)

3/ Bài học kinh nghiệm
- Đảng phải có đường lối đúng
đắn, vận dụng sáng tạo CN
MLN và kịp thời đề ra đường
lối, chủ trương, biện pháp phù
hợp với từng giai đoạn cách
mạng
- Đánh giá đúng lực lượng cách
mạng tồn dân trên cơ sở liên
minh cơng – nơng
- Tập hợp rộng rãi các tầng
lớp trong MT chung
- Phân hố , cơ lập kẻ thù  K: Được Đảng vận dụng trong
thực tiễn như thế nào?
đánh bại chúng
- K/chiến chống Mĩ cứu nước

- Nắm vững và vận dụng quan
điểm bạo lực cách mạng,
phương pháp cách mạng: đấu
tranh chính trị + đấu tranh vũ
trang, khởi nghĩa từng phần 
Tổng khởi nghãi

• Củng cố:
1. Vai trị VM đối với PT kháng N: Là tổ chức rộng rãi, tập hợp đông đảo các tầng lớp, g/c, cá nhân
tham gia vào SN GPDT. Từ khi N đảo chính P. mọi hoạt động của cách mạng đều diễn ra dưới
ngọn cờ VM
2. Sự l/đạo đúng đắn của Đảng và HCM trong cách mạng/ 8: Đề ra đường lối đ/đắn trong cách
mạng/8, tiến hành XD lực lượng, chớp thời cơ khởi nghĩa sử dụng lực lượng và hình thức đấu

tranh thích hợp  giành chính quyền nhanh chóng và ít đổ máu.
• Bài tập về nhà: Trả lời câu hỏi SGK
• Dặn dị: Đọc trước bài 178 “Nước VNDCCH…”
• Rút kinh nghiệm:

Quân lệnh số 1
“Hỡi quân dân toàn quốc !
…FX N đã đầu hàng Đồng minh, QĐ N đã bị tan rã khắp các MT. Kẻ thù của chúng ta đã ngã gục.
Giờ tổng KHởI NGHĨA đã đánh !
…Chúng ta phải hành động cho nhanh vứi 1 tinh thần vô cùng quả cảm, vô cùng thận trọng !
Tổ quốc đang đòi hỏi những hi sinh lớn lao của các bạn ! Cuộc thắng lợi hoàn tồn nhất định về
ta!”
•