MỘT số GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG NGHIÊN cứu KHOA học của SINH VIÊN KHOA QUAN hệ QUỐC tế, HUFLIT SOME SOLUTIONS FOR IMPROVING SCIENTIFIC RESEARCH QUALITY OF DIRS STUDENT, HUFLIT

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG NGHIÊN CỨU
KHOA HỌC CỦA SINH VIÊN KHOA QUAN HỆ QUỐC TẾ, HUFLIT
SOME SOLUTIONS FOR IMPROVING SCIENTIFIC RESEARCH
QUALITY OF DIR’S STUDENT, HUFLIT
Th.S Ngô Thị Bích Lan, Khoa Quan hệ Quốc tế, HUFLIT

Tóm tắt
Bài nghiên cứu cung cấp thông tin tổng quan về số lượng sinh viên khoa Quan hệ
Quốc tế (QHQT) đã tham gia nghiên cứu khoa học (NCKH) những năm gần đây và
nội dung các đề tài đã được thực hiện. Đề tài còn thực hiện khảo sát ngẫu nhiên 100
sinh viên khoa QHQT từ năm 1 đến năm 4, trên cơ sở đó đưa ra những giải pháp nhằm
nâng cao chất lượng NCKH của sinh viên khoa QHQT nói riêng và HUFLIT nói
chung.
Từ khóa: nghiên cứu khoa học, nghiên cứu khoa học sinh viên, sinh viên khoa
QHQT – HUFLIT.
Abstract
This study provides overview of the number of DIR students who participated in
scientific research and their topics in recent years. The researcher also conducted a
survey of 100 DIR students from the first-year to four-year. After survey results were
analyzed, this study showed the summary review of student’s opinions and gave some
suggestions to improve scientific research quality of DIR’s student, HUFLIT.
Keywords: scientific research, scientific research of student, DIR’s student,
Huflit’s student.
1. Đặt vấn đề
Nghiên cứu khoa học (NCKH) là một trong những nội dung quan trọng của
chương trình đào tạo bậc đại học. Đối với mỗi sinh viên (SV), bên cạnh việc học tập
các môn theo chương trình đào tạo đại học, tham gia NCKH giúp SV có cơ hội tiếp
cận và mở rộng kiến thức chuyên ngành, rèn luyện tác phong làm việc khoa học, học
tập các phương pháp nghiên cứu và nhìn nhận vấn đề một cách khách quan, tiếp cận từ
nhiều phía, qua đó hình thành tư duy khoa học, tích lũy kinh nghiệm cho quá trình học
tập và làm việc sau này.

Thực hiện nguyên lý giáo dục của Đảng "Học đi đôi với hành, giáo dục kết hợp
với lao động sản xuất, nhà trường gắn liền với xã hội" góp phần nâng cao chất lượng
đào tạo toàn diện, với phương châm “giảng dạy kết hợp với thực nghiệm và NCKH”,
từ năm 2012, khoa Quan hệ Quốc tế, HUFLIT đã tạo điều kiện và khuyến khích SV
1


các khóa tham gia NCKH. Bên cạnh những thành tựu đáng khích lệ, thực trạng NCKH
của SV khoa QHQT cũng còn những mặt hạn chế nhất định.
Vậy làm thế nào để có thể phát huy tối đa sự năng động, sáng tạo và nâng chất
lượng NCKH của SV? Đây là một vấn đề cần được xem xét trên nhiều phương diện.
Trong phạm vi nghiên cứu của đề tài, tôi xin đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao
chất lượng NCKH của SV khoa QHQT nói riêng và HUFLIT nói chung.
2. Nội dung nghiên cứu
2.1. Đối tượng nghiên cứu: SV khoa QHQT đã từng tham gia NCKH và chưa từng
tham gia NCKH.
2.2. Tiến trình thực hiện:
- Thống kê số lượng SV tham gia NCKH và các đề tài đã thực hiện từ năm 2012.
- Khảo sát ngẫu nhiên 100 SV khoa QHQT từ SV năm 1 đến năm 4.
- Thống kê kết quả khảo sát, xử lý số liệu và đưa ra đề xuất.
3. Kết quả nghiên cứu và thảo luận
3.1.
Kết quả nghiên cứu
Kết quả thống kê
Bảng 1: Số lượng SV khoa QHQT tham gia NCKH và các đề tài đã thực hiện
Số lượng
STT Thời gian
Nội dung
BC SV
1

4.2012
Các lĩnh vực truyền thông, tiếp thị, PR, văn hóa tổ 34
44
chức, chăm sóc khách hàng, luật, quan hệ quốc tế.
2
9.2012
Tiếp thị, giao tế ứng xử, văn hoá, các vấn đề xã hội, 30
43
quan hệ quốc tế.
3
5.2013
Lĩnh vực truyền thông, tiếp thị, PR, văn hóa tổ chức, 30
44
chăm sóc khách hàng, quan hệ quốc tế.
4
11.2013
Tiếp thị, giao tế ứng xử, văn hoá, các vấn đề xã hội
30
51
5
11.2014
Các chiến lược tiếp thị, quảng bá hình ảnh của 17
26
doanh nghiệp, các kỹ năng mềm như quản lý thời
gian, phong cách lãnh đạo, giao tiếp trong kinh
doanh, việc ứng dụng bản đồ tư duy Mind-map.
6
3.2015
Chiến lược quảng bá HUFLIT: hoạt động ngoại 25
47

khóa, kết hợp lý thuyết thực hành, các kế hoạch
truyền thông, kỹ năng mềm…
(Nguồn: Khoa QHQT-HUFLIT)

2


Kết quả khảo sát
Câu 1: Anh/chị là sinh viên năm thứ?

Câu 1

33%

30%

Năm 1
Năm 2
Năm 3

16%

Năm 4

21%

Câu 2: Anh/chị đã được học môn phương pháp nghiên cứu khoa học (PP NCKH) tại
trường đại học chưa? Nếu câu trả lời là “Chưa” thì tiếp tục từ câu hỏi số 6.

Câu 2

45%

Rồi
Chưa

55%

Câu 3: Sau khi kết thúc môn PP NCKH, anh/chị có từng hoàn thành một đề tài NCKH

hoàn chỉnh không?

Câu 3

27%
Có
Không
73%

3


Câu 4: Lý do anh/chị lựa chọn hoàn thành một đề tài NCKH hoàn chỉnh là?
 Bổ sung thêm kiến thức và kinh nghiệm
 Học hỏi kinh nghiệm nghiên cứu
 Để có giấy chứng nhận
Câu 5: Lý do anh/chị không lựa chọn hoàn thành một đề tài NCKH hoàn chỉnh là?
 Không tìm được đề tài yêu thích.
 Không đủ năng lực.
 Mất nhiều thời gian.

 Nặng: có nhiều bài phải làm trong 1 học kì
 Tốn nhiều thời gian, công sức.
 Thời gian nghiên cứu khoa học quá ngắn.
Câu 6: Anh/chị có mong muốn được tham gia NCKH khi là sinh viên tại trường đại
học không?

Câu 8
20%
Có
Không
80%

Câu 7: Lý do anh/chị muốn tham gia NCKH khi là sinh viên tại trường đại học là?
 Tôn trọng khoảng thời gian khi còn là sinh viên
 Tìm hiểu những kiến thức mới
 Học hỏi thêm được những kiến thức cho việc NCKH
 Thử thách mình
 Nâng cao hiểu biết về kĩ năng lẫn kiến thức
 Trải nghiệm thực tế và tìm hiểu sâu về các đề tài yêu thích
 Học hỏi thêm kinh nghiệm, mở rộng kiến thức
 Thể hiện khả năng của bản thân
 Tạo ưu điểm khi ra trường
 Học cách chủ động làm việc
4


 Tiền đề làm khóa luận
Câu 8: Lý do anh/chị không muốn tham gia NCKH khi là sinh viên tại trường đại học
là?
 Không liên quan đến công việc sau này

 Không hứng thú
 Thấy không cần thiết
 NCKH mang tầm vĩ mô cao
 Không phù hợp với chuyên ngành
 Không nhìn ra được tầm quan trọng của việc NCKH ở trường đại
học.
 Tốn thời gian, kinh phí
Câu 9: Theo anh/chị, những yếu tố nào sau đây có thể khuyến khích sinh viên tham
gia NCKH? (Có thể chọn nhiều phương án).

Câu 10
Cộng điểm cho môn học

Giải thưởng hấp dẫn

Hỗ trợ kinh phí NCKH

Trao giấy chứng nhận

Ý kiến khác
0

5

10

15

20

25

30

35

40

Đề xuất
3.2.1. Theo kết quả nghiên cứu, bình quân mỗi năm khoa QHQT thực hiện 2
hội thảo NCKH dành cho SV. Trên thực tế, mỗi năm SV 2 ngành IR và PR sẽ được
học môn phương pháp NCKH, một số SV sẽ tự nguyện đăng ký đề tài để làm hoàn
chỉnh hoặc giảng viên sẽ lựa chọn những SV có khả năng thực hiện các đề tài NCKH
hoàn chỉnh. Khi cho SV đang học môn phương pháp NCKH và thực hiện đề tài hoàn
chỉnh trong cùng 1 học kỳ (sau khi kết thúc môn) có 2 mặt như sau:
3.2.

5


Thứ nhất, SV vừa được học phương pháp nghiên cứu, sẽ có nhiều tò mò và
hứng thú để thử sức mình trong quá trình hoàn thành một đề tài NCKH hoàn chỉnh và
báo cáo tại Hội nghị NCKH sinh viên do khoa tổ chức.
Thứ hai, việc phải hoàn thành gấp gáp một đề tài NCKH hoàn chỉnh trong
khoảng thời gian 3 – 5 tháng khiến SV chịu khá nhiều áp lực khi vừa phải hoàn thành
bài NCKH để kịp báo cáo đảm bảo điểm thi kết thúc môn đồng thời phải đảm bảo chất
lượng bài nghiên cứu. Như vậy, khi SV thực hiện báo cáo một đề tài NCKH hoàn
chỉnh tức là đang thực hiện bài thi của mình, hội thảo NCKH sinh viên vô tình mang
tính chất thi cử nhiều hơn là tính chất NCKH.
Dựa theo tình hình đó, nên chăng chúng ta nên tách việc hoàn thành bài thi kết

thúc môn và việc cho SV đăng ký NCKH thành hoạt động riêng để SV có thể dành
nhiều thời gian hơn nghiên cứu các đề tài, nội dung yêu thích, phù hợp với khả năng,
nghiên cứu tài liệu và tiến hành đăng ký tham gia NCKH theo hình thức một hội thảo
NCKH thực sự chứ không phải là hoàn thành một bài thi học kỳ.
3.2.2. Theo kết quả khảo sát ý kiến từ sinh viên và trên cơ sở nghiên cứu tình
hình thực tế NCKH của SV khoa QHQT, HUFLIT, tác giả đề xuất những biện pháp
nhằm nâng cao chất lượng NCKH của SV khoa QHQT nói riêng và HUFLIT nói
chung khi tách hoạt động NCKH thành 1 hoạt động riêng dành cho SV như sau:
- Nhà trường nên hỗ trợ nguồn kinh phí NCKH dành cho SV. Khi hoạt động
NCKH không còn gắn liền với việc thi kết thúc môn sẽ rất khó để SV chủ động đăng
ký các đề tài nghiên cứu khi việc hoàn thành một đề tài NCKH đòi hỏi SV phải mất rất
nhiều thời gian, công sức, tiền bạc và tâm huyết. Khoa QHQT có cấp giấy chứng nhận
cho SV thực hiện đề tài NCKH hoàn chỉnh, đây cũng là một động lực thúc đẩy SV tích
cực tham gia NCKH để được chứng nhận thành tích. Tuy nhiên, chỉ cấp giấy chứng
nhận là chưa đủ để có thể khuyến khích đông đảo SV có khả năng tham gia NCKH.
Theo tìm hiểu của tác giả, rất nhiều trường ĐH ở TPHCM nói riêng và cả nước nói
chung đều hỗ trợ kinh phí cho SV khi tham gia NCKH, mức độ nhiều ít khác nhau tùy
tình hình thực tế và khả năng của từng trường.
- Thường xuyên tổ chức các hội thảo NCKH cấp trường. Để nâng cao chất lượng
NCKH của SV và khuyến khích SV tích cực tham gia NCKH, nhà trường nên tổ chức
thường xuyên các hội thảo NCKH cấp trường để SV có dịp học hỏi, trao đổi kinh
nghiệm lẫn nhau và nâng cao tầm hiểu biết cũng như hứng thú trong NCKH khi còn
đang ngồi trên ghế nhà trường cũng như công tác có liên quan sau này.
- Nên đưa ra những chủ đề NCKH đặc trưng cho từng hội thảo. Trong năm 2015,
theo kế hoạch, khoa QHQT sẽ thực hiện 2 hội thảo NCKH dành cho SV với 2 chủ đề
đặc trưng: “Chiến lược quảng bá HUFLIT” và “Văn hóa tổ chức”. Hội thảo đầu tiên
đã thực hiện vào tháng 3/2015, hội thảo tiếp theo dự kiến vào tháng 8/2015. Tuy nhiên,
6

do đặc thù ngành học cũng như để đảm bảo SV có thể NCKH phù hợp với khả năng
khoa QHQT linh động tạo điều kiện cho SV chọn các chủ đề về chính trị - ngoại giao
(nếu có). Theo đó, tác giả đề xuất ở phạm vi nhà trường, các hội thảo NCKH cấp
trường có thể tổ chức theo dạng các chủ đề đặc trưng cho từng hội thảo, phù hợp với
yêu cầu học tập cũng như các vấn đề thực tiễn xã hội, như vậy SV các khoa khác nhau,
chuyên ngành khác nhau cũng có thể đăng ký tham gia theo hiểu biết và năng lực của
SV.
- Thành lập Hội đồng khoa học (cấp khoa/trường) để duyệt đề cương cho SV
trước khi tiến hành thực hiện một đề tài NCKH hoàn chỉnh. Trong quá trình đề ra ý
tưởng và kế hoạch cho đề tài NCKH, có thể SV còn thiếu kinh nghiệm, kiến thức và
kỹ năng cần thiết để thực hiện một đề tài hoàn chỉnh, thông qua quá trình hội đồng
khoa học duyệt đề cương sẽ giúp SV hoàn thiện những mảng kiến thức còn thiếu,
phương pháp luận, tiến trình thực hiện… phù hợp với khả năng thực tế và năng lực của
SV cũng như tính khả thi của đề tài. Khi đề cương NCKH của SV được sự góp ý và
thông qua của hội đồng khoa học cấp khoa/trường sẽ hạn chế được tình trạng SV bế
tắc trong quá trình thực hiện đề tài của mình dẫn đến việc bỏ dở hoặc hủy đề tài.
4. Kết luận
NCKH luôn là một trong những hoạt động quan trọng của SV tại các trường đại
học, cao đẳng. Tuy nhiên, việc tổ chức một cách hiệu quả hoạt động NCKH cho SV là
vấn đề không hề đơn giản. Bên cạnh những khó khăn chủ quan từ phía SV như chưa
nhiệt tình, đam mê với NCKH, chưa chủ động học tập, tìm tòi NCKH… còn có những
lý do khách quan cần sự hỗ trợ từ phía nhà trường như tạo điều kiện hỗ trợ về vật chất,
kinh phí, tạo môi trường NCKH thực sự cho SV nhằm thúc đẩy sự hăng say, sáng tạo,
tìm tòi NCKH trong SV. Để hoạt động NCKH của SV thật sự hiệu quả và có chất
lượng cần sự nỗ lực và thay đổi cả từ phía SV cũng như thầy cô, lãnh đạo nhà trường.
Với vai trò hỗ trợ, dẫn dắt và khuyến khích SV tham gia NCKH, tôi hy vọng những đề
xuất trên đây có thể góp phần nâng cao chất lượng NCKH của SV khoa QHQT nói
riêng và trường HUFLIT nói chung trong những năm tiếp theo.
5. Tài liệu tham khảo
1. “Chia sẻ kinh nghiệm NCKH của sinh viên”, />2. “Nghiên cứu khoa học – những điều sinh viên cần biết”,

/>3. “Những khó khăn của sinh viên khi tham gia nghiên cứu khoa học”,
/>7


4. Đinh Thị Hà (2011), “Hoạt động nghiên cứu khoa học của sinh viên”,
/>d=1214
5. ĐH Quốc gia Hà Nội, Quy định về nghiên cứu khoa học của sinh viên,
/>6. Thống kê số lượng SV nghiên cứu khoa học, khoa QHQT, HUFLIT.

8


BẢNG KHẢO SÁT
Bảng khảo sát được dành cho sinh viên khoa Quan hệ quốc tế, HUFLIT nhằm phục vụ
cho đề tài nghiên cứu “NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG NCKH CỦA SINH VIÊN KHOA
QUAN HỆ QUỐC TẾ, HUFLIT”.
1. Anh/chị là sinh viên năm thứ?
 1
 2
 3
 4
2. Anh/chị đã được học môn phương pháp nghiên cứu khoa học (PP NCKH) tại
trường đại học chưa? Nếu câu trả lời là “Chưa” thì tiếp tục từ câu hỏi số 6
 Rồi
 Chưa
3. Sau khi kết thúc môn PP NCKH, anh/chị có từng hoàn thành một đề tài NCKH
hoàn chỉnh không?
 Có
 Không
4. Lý do anh/chị lựa chọn hoàn thành một đề tài NCKH hoàn chỉnh là?

………………………………………………………………………………………..
5. Lý do anh/chị không lựa chọn hoàn thành một đề tài NCKH hoàn chỉnh là?
………………………………………………………………………………………..
6. Anh/chị có mong muốn được tham gia NCKH khi là sinh viên tại trường đại học
không?
 Có
 Không
7. Lý do anh/chị muốn tham gia NCKH khi là sinh viên tại trường đại học là?
……………………………………………………………………………………….
8. Lý do anh/chị không muốn tham gia NCKH khi là sinh viên tại trường đại học
là?
……………………………………………………………………………………….
9. Theo anh/chị, những yếu tố nào sau đây có thể khuyến khích sinh viên tham gia
NCKH? (có thể chọn nhiều phương án)
 Giải thưởng hấp dẫn
 Hỗ trợ kinh phí NCKH
 Trao giấy chứng nhận
 Cộng điểm cho môn học
 Ý kiến khác

9