Giúp học sinh lớp một giữ vở sạch, viết chữ đẹp

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
MÔ TẢ SÁNG KIẾN
Mã số:.....................................................
1. Tên sáng kiến: "Giúp học sinh lớp Một giữ vở sạch, viết chữ đẹp".
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục tiểu học.
3. Mô tả bản chất sáng kiến
3.1. Tình trạng giải pháp đã biết
3.1.1. Hiện trạng trước khi áp dụng giải pháp mới
- "Giúp học sinh giữ vở sạch, viết chữ đẹp" là một trong những mục tiêu
quan trọng mà giáo dục tiểu học đã đề ra. Việc hình thành và xây dựng những kĩ
năng, thói quen tốt về chữ viết cho học sinh là một nội dung giáo dục quan trọng
bởi vì: "Chữ viết cũng là một sự biểu hiện của nết người" cho nên trong nhà
trường của chúng ta nói chung và mỗi giáo viên dạy lớp nói riêng cần phải dạy
cho học sinh viết đúng, viết đẹp, viết cẩn thận ngay từ lớp Một và cả những lớp
sau đó. Chúng tôi nhận thấy việc giúp học sinh lớp Một giữ vở sạch, viết chữ
đẹp là hết sức cần thiết, góp phần không nhỏ và có thể nói là quyết định chữ viết
của các em sau này. Các em như tờ giấy trắng và giáo viên dạy lớp Một chính là
người đầu tiên viết lên trang giấy đó nên chúng ta phải thận trọng và viết lên đó
những gì tốt đẹp nhất để làm hành trang cho các em sau này, trong đó có việc
rèn chữ viết cho các em. Có được chữ viết đẹp các em sẽ tự tin hơn, không ngại
khi phải trình bày một văn bản bằng ngôn ngữ viết vì những bài viết sạch và có
chữ viết đẹp, trình bày rõ ràng thì ai cũng thích xem;
- Mặt khác, dạy viết và chữ viết là vấn đề đang được cả xã hội quan tâm.
Dạy cho học sinh viết chữ đẹp và giữ gìn sách vở cẩn thận là góp phần rèn luyện
cho các em nhiều đức tính tốt như: tính cẩn thận, tính kỉ luật, chăm chỉ, chịu
khó, lòng tự trọng đối với mình cũng như đối với người khác. Thấy được tầm
quan trọng của việc giữ vở sạch, viết chữ đẹp cho học sinh nói chung và học
sinh lớp Một nói riêng, chúng tôi đều là giáo viên dạy lớp Một hơn mười lăm
năm nên càng chú trọng nhiều hơn đến phân môn tập viết, bởi vì chúng tôi nghĩ:

đây là năm đầu tiên các em mới bỡ ngỡ bước vào học tập theo chương trình phổ
thông, việc học tập và giữ vở sạch, viết chữ đẹp cần được thực hiện ngay từ đầu
tạo nền tảng vững chắc cho việc học tập môn Tiếng Việt và các môn học khác.
3.1.2. Ưu điểm
- Đa số các em đều nắm được quy trình viết, biết cách viết chữ ghi âm
Tiếng Việt;
- Nhiều học sinh có ý thức tốt trong việc viết chữ, cơ bản học sinh viết
đúng mẫu và đúng cỡ chữ quy định. Khi viết nhiều em bước đầu đã thể hiện
được tính thẩm mỹ, biết cách trình bày một bài viết theo thể loại văn xuôi, thơ;
- Các em học 2 buổi/ngày nên có điều kiện luyện viết đúng, viết đẹp;
- Phong trào rèn chữ viết được phát động khắp trong nhà trường. Hằng
năm các em đều được tham gia thi vở sạch, chữ đẹp các cấp trường, huyện;
- Trình độ nhận thức và tâm sinh lí của các em phù hợp để tiếp thu chuẩn
kiến thức ở lớp Một.
3.1.3. Nhược điểm
- Tư thế ngồi, cách cầm bút chưa đúng. Đa số các em ngồi cúi mặt sát với
vở, người cong vẹo, vai thấp, vai cao. Tốc độ viết còn rất chậm, học sinh còn sử
dụng nhiều loại bút, nhiều màu mực, chưa biết cách giữ gìn sách vở, đồ dùng
học tập sạch sẽ;
- Một số ít học sinh viết chữ chưa đúng mẫu, các chữ cái để ghi âm, vần,
tiếng. Dấu thanh, dấu phụ chưa ghi đúng vị trí;
- Phần lớn học sinh viết chữ chưa đẹp, các nét chữ chưa đều, sự kết hợp
giữa các con chữ chưa mềm mại, chữ viết nghiêng ngả một cách tùy tiện,
khoảng cách các chữ không đều;
- Sách giáo viên, tài liệu tham khảo còn rất hạn chế, chưa cụ thể, rõ ràng
như các môn học khác;
- Bảng lớp chưa có kẻ ô đúng qui định. Khi dạy Tập viết giáo viên phải
mất rất nhiều thời gian cho việc chuẩn bị trình bày bảng mà nhiều lúc cũng chưa

chính xác về độ cao, độ rộng với những đường kẻ tay;
- Một số học sinh chưa ý thức, chưa thấy được tầm quan trọng của chữ
2


viết đẹp nên còn xem nhẹ việc rèn chữ viết;
- Còn một số phụ huynh do điều kiện khó khăn nên chưa quan tâm nhiều
đến chữ viết và cách giữ gìn sách vở của con em mình.
3.2. Nội dung giải pháp đề nghị công nhận là sáng kiến
3.2.1.Mục đích của giải pháp
- Nhằm điều chỉnh, cải tiến, nâng chất những giải pháp đã thực hiện
nhưng hiệu quả chưa cao;
- Đưa ra những giải pháp mới có tính thiết thực hơn nhằm rèn chữ viết
cho học sinh, giúp các em giữ vở sạch, viết chữ đẹp làm cơ sở để học tốt các
môn học khác;
- Trên cơ sở trải nghiệm những giải pháp mới sẽ rút kinh nghiệm, đúc kết
những thành tựu nhằm chia sẻ, phổ biến đến đồng nghiệp.
3.2.2. Nội dung của giải pháp
* Tính mới của giải pháp
- Cái khác biệt nhất của giải pháp mới là trước hết phải rèn luyện cho các
em có nề nếp tốt và phải viết chữ đúng thì mới có cơ sở tiến đến viết chữ đẹp;
- Rèn học sinh giữ vở sạch, viết chữ đẹp để tham gia tốt hội thi "Vở sạch,
chữ đẹp" của ngành phát động;
- Hiểu và thực hiện đúng tinh thần Văn bản hợp nhất số 03/2016/TTBGD&ĐT ngày 28 tháng 9 năm 2016 của Bộ Giáo dục và đào tạo về Thông tư
Ban hành quy định đánh giá học sinh tiểu học, giúp các em ham thích có được
vở sạch và chữ viết đẹp.
* Các bước thực hiện giải pháp
a) Giai đoạn chuẩn bị:
Sau khi đã ổn định nề nếp lớp chúng tôi tiến hành những công việc để
chuẩn bị thật tốt cho quá trình dạy tập viết sắp tới:

- Trước tiên, nhắc nhở các em có sự chuẩn bị đầy đủ đồ dùng học tập khi
đến lớp như: vở tập viết, bút chì, tẩy, bảng con, bông lau bảng, phấn,...Tất cả
những đồ đùng học tập ấy đều được giáo viên kiểm tra ngay ngày đầu tiên đến
lớp và trong mỗi buổi học;
3


- Sau đó là hướng dẫn học sinh tư thế ngồi viết đúng: Muốn học sinh có tư
thế ngồi đúng, thoải mái khi viết chữ thì giáo viên phải hướng dẫn học sinh thật
kĩ. Trước hết giáo viên phải có tư thế ngồi thật đúng để học sinh bắt chước.
Chúng tôi làm mẫu cho cả lớp xem: lưng thẳng, ngực không tì vào bàn, tay phải
cầm bút, tay trái giữ mép vở, vai ngang bằng, đầu hơi cúi cách mặt với vở
khoảng 20 đến 30cm (hơn một gang tay người lớn). Cột sống lưng luôn ở tư thế
thẳng đứng vuông góc với mặt ghế ngồi, không ngồi vặn vẹo vì lâu ngày thành
có tật dẫn đến lệch cột sống thì chữ viết sẽ xiên vẹo theo. Sau đó cho học sinh
thực hiện, giáo viên theo dõi, chỉnh sửa;
- Kết hợp với rèn tư thế ngồi là việc hướng dẫn học sinh cầm bút. Giáo
viên tiếp tục làm mẫu cho cả lớp xem và hướng dẫn thật tỉ mĩ: cầm bút tay phải,
cách cầm bút bằng ba ngón tay: ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa. Ngón cái và ngón
trỏ đặt ở phía trên, ngón giữa ở phía dưới đỡ lấy bút, cán bút hơi nghiêng về bên
phải, đầu ngón trỏ cách đầu ngòi bút khoảng 2,5 cm. Khi viết đưa bút nhẹ nhàng
không ấn mạnh, điều khiển cây bút bằng các cơ cổ tay và các ngón tay. Tiếp tục
cho học sinh làm theo;
- Tiếp theo chúng tôi dạy các em cách cầm viên phấn kết hợp hướng dẫn
viết bảng con;
- Học sinh lớp Một rất mau quên, các em sẽ luôn thay đổi tư thế ngồi khi
viết. Vì vậy trong suốt quá trình giảng dạy, chúng tôi luôn kiên trì nhắc nhở sửa
chữa cho từng em. Vào đầu mỗi buổi tập viết, giáo viên thường gọi học sinh
nhắc lại tư thế ngồi, cách cầm viết, để vở. Làm như vậy sẽ giúp các em nhớ lại
những đều mà cô đã hướng dẫn và lặp đi lặp lại nhiều lần dần dần sẽ thành thói

quen, các em sẽ ngồi đúng và cầm viết đúng;
- Việc cuối cùng của giai đoạn chuẩn bị là hướng dẫn các em xác định
đường kẻ, dòng li. Việc nhận biết chính xác các đường kẻ ngang, các dòng li và
các đường kẻ dọc sẽ giúp ích cho giáo viên và học sinh rất nhiều trong việc dạy
và học viết chữ đúng, chữ đẹp sau này.
b) Rèn cho học sinh viết đúng, viết đẹp:
- Muốn dạy học sinh viết tốt điều quan trọng hàng đầu là giáo viên phải
4


nắm vững kiến thức, viết tốt mẫu chữ qui định để hướng dẫn học sinh về độ cao,
độ rộng của từng con chữ, vị trí đặt các dấu thanh. Người giáo viên là thần
tượng tuyệt vời trong mắt học sinh tiểu học nên chúng tôi luôn rèn viết đúng,
viết đẹp qua cách trình bày bảng, lời nhận xét trong vở học sinh. Do vậy, việc
khổ công rèn luyện viết đúng, viết đẹp, viết rõ ràng và ngay ngắn là tiêu chí mà
mọi giáo viên đều phải đặt ra và thực hiện cho bằng được. Vì vậy muốn dạy học
sinh mình viết chữ đẹp thì trước tiên giáo viên phải rèn cho chữ mình thật đẹp;
- Việc rèn chữ viết cho học sinh trong nhà trường là vô cùng quan trọng.
Để giúp học sinh viết đúng cỡ chữ, viết đẹp thì việc đầu tiên là các em phải nắm
chắc các nét cơ bản. Chúng tôi yêu cầu các em phải nhớ được tên gọi và độ cao
của 13 nét cơ bản trong vở tập viết là: nét thẳng ngang, nét thẳng đứng, nét xiên
trái, nét xiên phải, nét móc xuôi, nét móc ngược, nét móc hai đầu, nét cong hở
trái, nét cong hở phải, nét cong kín, nét khuyết trên, nét khuyết dưới, nét thắc. Vì
từ những nét cơ bản này học sinh viết sang các chữ sẽ dễ dàng vì đã định hướng
được chữ cần viết gồm những nét cơ bản nào ghép lại;
- Để học sinh viết không bị rời rạc, đứt nét thì giáo viên phải nhấn mạnh
hơn chỗ nối nét, nối chữ nhất là chỗ rê bút, nhắc các em viết liền mạch đến đâu
mới nhấc bút. Ở phần học chữ ghi âm, khi học âm nào giáo viên cũng cần phải
cho học sinh nắm chắc về độ cao, độ rộng của từng chữ để khi dạy sang phần
vần thì không cần hướng dẫn qui trình viết từng chữ mà chỉ cần cho học sinh

thường xuyên nhắc về độ cao, khoảng cách của các chữ và tìm ra những chữ có
độ cao giống nhau;
- Chúng tôi lấy phương châm: "Học gì viết nấy" để vận dụng vào giảng
dạy phân môn Học vần, học sinh học xong âm nào thì rèn viết ngay chữ ghi âm
đó để các em nắm thật chắc. Mặt khác sau vài tuần học, căn cứ vào đặc điểm cấu
tạo nét và mối quan hệ về cách viết các chữ cái để học sinh viết đúng kĩ thuật,
chúng tôi chia nhóm chữ và xác định chữ trọng tâm đại diện cho mỗi nhóm chữ
học sinh hay sai chỗ nào, học sinh gặp khó khăn gì khi viết các chữ ở nhóm đó.
Do đó, phải rèn các em viết đúng theo từng nhóm chữ. Cụ thể:
+ Nhóm 1: Gồm các chữ: m, n, i, u, ư, v, r, t
5


Với nhóm chữ này học sinh hay mắc lỗi viết chưa đúng nét nối giữa các
nét, nét móc thường bị đổ nghiêng, khi hất lên thường chưa thẳng;
Để khắc phục nhược điểm trên ngay từ nét bút đầu tiên chúng tôi đặt
trọng tâm rèn luyện học sinh viết nét móc ngược, nét móc hai đầu thật đúng, thật
ngay ngắn trước khi ghép các nét tạo thành chữ. Khi ghép chữ luôn chú ý minh
họa rõ nét điểm đặt bút, điểm dừng bút của mỗi nét để chữ viết cân đối, đẹp;
Từ các nét cơ bản ở nhóm chữ thứ nhất được viết đúng kĩ thuật học sinh
sẽ có cơ sở viết chữ ở nhóm thứ hai dễ hơn.
+ Nhóm 2: Gồm các chữ: l, b, h, k, y
Ở nhóm chữ này học sinh hay viết chưa đúng điểm giao nhau của nét và
chữ viết còn cong vẹo;
Để giúp học sinh viết đúng điểm giao nhau của các nét khuyết chúng tôi
luôn cho học sinh xác định rõ ràng điểm giao nhau của nét khuyết bằng một dấu
chấm nhỏ và rèn cho học sinh thóí quen đưa bút từ điểm bắt đầu qua đúng chấm
rồi mới đưa bút lên tiếp thì sẽ viết đúng;
Đối với học sinh lớp Một để viết được nhóm chữ này thẳng, ngay ngắn thì
cần rèn cho học sinh biết viết nét sổ thật đúng, thật thẳng ở ngay các bài nét chữ

cơ bản khi nào thành thạo thì mới tiến hành viết nét khuyết.
+ Nhóm 3: Gồm các chữ: o, ô, ơ, ă, â
Với nhóm chữ này nhiều người cứ nghĩ là đơn giản nhưng thực tế hầu hết
học sinh viết chưa đẹp từ chữ o như chiều ngang quá rộng hoặc quá hẹp, nét chữ
không đều đầu to đầu bé;
Chính vì vậy ở nhóm chữ này chúng tôi xác định cần dạy học sinh viết
đúng nét cong kín tạo nên chữ o để làm cơ sở cho viết đúng các chữ khác trong
nhóm. Vậy thì o viết thế nào cho đúng? Điểm đặt bút từ đâu? Chiều ngang
chiếm tỉ lệ bao nhiêu so với chiều cao? Đó là việc làm rất khó để cho học sinh
xác định được. Vì vậy khi dạy chữ o giáo viên kẻ một ô vuông trên bảng rồi chia
ra làm ba phần bằng nhau, đánh dấu bốn điểm ở giữa các cạnh hình chữ nhật,
dùng phấn màu chấm hình chữ o sau đó tô lên các dấu chấm, vừa tô vừa giảng
kĩ, nhấn mạnh điểm đặt bút đầu tiên và điểm dừng bút chính là điểm để viết
6


thêm dấu chữ o và điểm để nối các nét chữ khác khi viết nhanh. Viết được chữ o
đúng học sinh dễ dàng viết đúng các chữ cái khác trong nhóm.
+ Sau khi chia các nhóm chữ, xác định trọng tâm cần dạy kĩ ở mỗi nhóm
chúng tôi luôn đặt ra một kế hoạch rèn chữ hàng tuần, hàng tháng một cách cụ
thể. Mỗi bài viết cần nhận xét “nét nào được, nét nào hỏng ?”. Tìm nguyên nhân
vì sao hỏng: Tại tư thế cầm bút, ngồi viết không đúng quy định, tay đặt bút
không có điểm tựa, vì chưa chuyển dịch bút đúng tầm tay đưa bút, do vướng vấp
cạnh bàn, mặt giấy không nhẵn, mực xuống không đều… Tóm lại có rất nhiều
nguyên nhân dẫn đến chữ chưa đẹp trong khi viết. Sau khi phát hiện ra nguyên
nhân chỗ viết hỏng, cần giúp trẻ rút kinh nghiệm, tránh vấp phải sai sót tương tự
ở lần viết sau. Cứ như vậy, rèn viết đúng rồi tiến tới rèn viết đẹp nên học sinh rất
say mê, phấn khởi, không căng thẳng lo lắng khi tập viết;
- Khi viết thấy mỏi tay hoặc hoa mắt, có nghĩa là ngồi quá lâu, phải nghỉ
ngơi bằng cách chuyển sang các hoạt động cơ bắp như: Vươn vai, hít thở, tập thể

dục,… Sau 3 - 5 phút trở lại ngồi viết sẽ có hiệu quả hơn;
- Mỗi một nét, một chữ giáo viên đều phải đưa ra một hệ thống dấu chấm
để làm điểm đặt bút đến vị trí đưa bút qua và dừng bút lại;
- Chuyển sang phần viết tiếng, viết từ, giáo viên cần nhấn mạnh chỗ ghi
dấu thanh. Khi dạy tiếng, từ mới cuối cùng chúng tôi đều cho học sinh nhận xét
là phải ghi dấu thanh trên âm chính. Đặc biệt ở bài ôn tập mỗi loại vần tôi đều
khắc sâu lại cách ghi dấu thanh. Với chữ có dấu phụ là dấu mũ như ô, ơ, ê thì
thanh sắc, huyền, hỏi phải ghi ở bên phải dấu mũ còn thanh ngã thì ghi ở giữa,
phía trên của dấu mũ. Các dấu thanh phải ngay ngắn, cân đối nằm đúng dòng li
qui định và không được chạm vào chữ cái hay dấu phụ;
- Vị trí dấu phụ phải đặt đúng quy định. Dấu ở các chữ cái ă, â, ê, ô phải
hướng dẫn học sinh đặt trên đầu các chữ cái, điểm cao nhất của mỗi chữ không
quá 1/3 đơn vị chữ, điểm thấp nhất của dấu không chạm vào đầu các chữ cái,
chiều ngang của dấu bằng 1/3 đơn vị chữ.
c) Hướng dẫn học sinh giữ vở sạch, rèn chữ đẹp:
- Ở đầu năm học, các em đều viết bút chì, chúng tôi thường xuyên nhắc
7


nhở và giúp các em vuốt bút sao không quá nhọn tránh dễ gãy và có thể làm
rách giấy, cũng không nên để đầu bút quá to thì nét chữ không được đẹp. Ngoài
ra chúng tôi còn hướng dẫn các em cách tẩy xóa sao cho nhẹ nhàng tránh làm
bẩn, làm rách vở;
- Để học sinh có định hướng đúng về viết chữ đẹp chúng tôi sẽ giới thiệu
một số vở sạch, chữ đẹp đã sưu tầm của những học sinh năm trước cho lớp xem
để từ đó khơi gợi niềm say mê có được vở sạch và viết chữ đẹp ở các em;
- Học sinh thường ra mồ hôi tay nên chúng tôi luôn nhắc các em chuẩn bị
một chiếc khăn nhỏ, khi viết vở thì lót khăn lên vở rồi đặt tay lên khăn để vở
không bị bẩn;
- Chữ viết mẫu của giáo là hình ảnh trực quan vô cùng hiệu quả. Vì các

em sẽ được tận mắt nhìn thấy tay cô đang viết từng nét chữ. Do đó giáo viên cần
viết thật chậm, đúng mẫu và hướng dẫn thật tỉ mỉ để giúp học sinh nhận ra từ
cách đặt bút cách nối nét đến điểm kết thúc, cách đặt các dấu thanh;
- Trước khi viết vào vở chúng tôi thường cho học sinh viết thuần thục trên
bảng con. Có thể nói bảng con là phương tiện ưu việc nhất giúp giáo viên chỉnh
sửa kịp thời, nhanh chóng những lỗi mà học sinh mắc phải để đến khi viết vào
vở sẽ viết đúng và hạn chế việc tẩy sửa;
- Đến giai đoạn viết bút mực cũng cần lưu ý nhiều điều: Cần thống nhất
với cả lớp chọn chung một màu mực, giới thiệu với các em và phụ huynh những
loại bút có nét chữ đẹp. Trong quá trình viết giáo viên luôn lưu ý học sinh cẩn
thận để hạn chế tối đa sai sót, nếu phát hiện viết không đúng thì dùng thước và
bút gạch ngang chữ đó và viết lại chữ đúng kế bên hoặc đến khi dò soát lại bài
mới phát hiện viết sai thì cũng dùng thước và bút gạch ngang chữ đó rồi viết chữ
đúng lên trên, không được tẩy xóa hoặc viết chồng lên nhau;
- Khi viết chữ cỡ nhỏ một số em sẽ gặp khó khăn: chữ viết không đúng độ
cao, độ rộng không đều dẫn đến chữ viết không rõ ràng. Giáo viên phải thường
xuyên giúp đỡ, nhắc nhở, uốn nắn các em điều chỉnh sao cho phù hợp.
d) Chuẩn bị đồ dùng dạy học phục vụ cho tiết dạy:
Ngoài sự trang bị sẵn về cơ sở vật chất trong nhà trường, chúng tôi còn
8


treo thêm nhiều mẫu chữ theo qui định và những chữ sáng tạo để học sinh có thể
bắt chước và phát huy năng khiếu của mình. Trong mỗi giờ dạy, giáo viên đều
kẻ bảng có đầy đủ các đường kẻ, dòng li để hướng dẫn học sinh.
đ) Xây dựng chương trình, phương pháp dạy học cụ thể:
- Đối với mỗi giờ dạy tập viết, chúng tôi đều thực hiện đầy đủ các bước:
Từ hướng dẫn học sinh quan sát, nhận xét, giáo viên viết mẫu, học sinh viết
bảng con, viết vào vở, đến nhận xét, chữa bài cụ thể từng học sinh;
- Để phát huy tính tích cực ở các em, khi viết vào vở tập viết, chúng tôi sẽ

quy định thời gian nhằm phân hóa đối tượng học sinh. Đối với học sinh viết
chậm thì viết 1/2 số dòng, số chữ quy định trong vở tập viết còn những học sinh
viết nhanh có thể viết hết cả bài. Trước khi viết, chúng tôi luôn nhắc nhở các em
phải thật cẩn thận tránh tẩy xóa, không làm quăn mép góc vở;
- Tốc độ viết cũng ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng chữ viết: thời gian
đầu giáo viên cho học sinh viết chậm. Khi viết chữ đúng, đẹp chúng tôi mới yêu
cầu tăng dần tốc độ. Tập cho các em mỗi khi viết xong chữ thì tự nhẩm lại sau
đó để bút xuống;
- Khi học sinh thực hành luyện viết, chúng tôi luôn quan tâm theo dõi hoạt
động viết chữ của học sinh để kịp thời nhắc nhở và uốn nắn giúp đỡ để các em
viết đúng. Chúng tôi còn cố ý sắp xếp một học sinh viết chữ chưa đẹp ngồi gần
học sinh viết chữ đẹp để các em tự bắt chước và nhắc nhở lẫn nhau;
- Chúng tôi còn tăng cường luyện tập và rèn luyện chữ viết cho các em
vào giờ học buổi chiều ở các loại vở: ô li có mẫu chữ và vở trắng có giấy đẹp;
- Ngoài yêu cầu về viết đúng, viết đẹp chúng tôi còn chú ý tạo sự thống
nhất trong cách trình bày vở của học sinh, chuẩn mực từ các chi tiết nhỏ nhất
(gạch chân, kẻ hết bài, kẻ hết buổi, cách ghi phân môn, cách trình bày bài thơ
lục bát, thơ tự do và bài văn xuôi,...);
- Giáo viên luôn thường xuyên nhận xét, đánh giá bài viết từng em bằng
những lời lẽ thật cụ thể, rõ ràng dễ hiểu giúp học sinh khắc phục nhanh chóng
những lỗi mà mình còn mắc phải để viết ngày càng tiến bộ hơn. Khi chấm bài,
chú ý đến việc chữa lỗi kĩ cho học sinh kết hợp với lời nhận xét chính xác, mang
9


tính khích lệ, chỉ bảo, luôn chứa đựng tình cảm, động viên để các em tự tin vào
bản thân khi viết bài và nhận ra những tồn tại cần khắc phục. Ví dụ:
+ Đối với học sinh viết đúng, viết đẹp thì nhận xét: "Bài con viết đúng,
chữ viết mềm mại, đáng khen";
+ Đối với học sinh viết chưa đúng mà có tiến bộ thì cần nhận xét mang

tính khích lệ: "Chữ viết đã tiến bộ. Cô rất vui, con hãy cố gắng hơn nữa nhé";
+ Nếu có những học sinh thường viết sai, chúng tôi nhận xét thật rõ ràng
những nét chưa đúng đó và viết mẫu cho các em hai, ba dòng để tập viết lại theo
mẫu và nói: "Con viết chưa đúng nét... hãy tập viết lại chiều nay cô kiểm nha".
- Để tránh nhàm chán và gây hứng thú cho học sinh trong giờ luyện viết
chúng tôi còn tổ chức cho các em thi đua viết đúng, viết đẹp có quy định thời
gian và nhận xét, tuyên dương cụ thể từng bài. Hàng tuần, hàng tháng trưng bày
vở sạch, chữ đẹp của lớp và không quên tuyên dương, phát thưởng cho những cá
nhân có thành tích xuất sắc tạo cho các em có thêm sự hăng hái, hứng khởi trong
rèn luyện;
- Ngoài ra, chúng tôi còn kể cho học sinh nghe gương rèn chữ viết của
ông Cao Bá Quát, Nguyễn Văn Siêu để từ đó giáo dục các em sự tin tưởng, lòng
say mê ham thích viết chữ đẹp.
e) Rèn chữ viết ở các môn học khác:
Quá trình giảng dạy cho học sinh viết đúng, viết đẹp không chỉ thực hiện
đối với riêng phân môn tập viết mà chúng tôi còn luôn nhắc nhở học sinh rèn
viết ở tất cả các môn học khác. Lưu ý học sinh viết chữ số, cách trình bày bài
toán có lời văn hoặc đề thứ hay ghi tên môn học,...Mỗi yêu cầu giáo viên đưa ra
đều được kiểm tra lại để nhắc nhở dù là một lỗi nhỏ trong cách viết, cách trình
bày. Cứ như thế, dần dần hình thành cho các em một ý thức, một nguyên tắc
nhất định là phải viết thật đẹp và viết cho thật đúng. Bất kỳ lúc nào, môn học
nào thì học sinh cũng được giáo viên lồng vào việc rèn chữ viết.
f) Kết hợp với cha mẹ học sinh và tổ chức tốt phong trào thi đua:
- Đặc điểm học sinh lớp Một là mau quên vì vậy việc luyện viết chữ đúng,
đẹp cần được làm thường xuyên và liên tục, ngoài sự dạy dỗ của thầy cô ở lớp,
10


thì việc cha mẹ giúp đỡ con cái rèn chữ ở nhà rất quan trọng. Vì vậy mà giáo
viên chủ nhiệm phải biết phối hợp chặt chẽ với cha mẹ học sinh về việc rèn chữ

và giữ gìn sách vở, đồ dùng học tập cho học sinh ở nhà ngay từ đầu năm học;
- Chúng tôi luôn chú ý bồi dưỡng lòng say mê và quyết tâm rèn chữ viết
cho học sinh thông qua các phong trào thi đua theo tuần, theo chủ điểm và kết
hợp với hội cha mẹ học sinh của lớp để có kinh phí khen thưởng kịp thời. Ví dụ:
mỗi tuần vào tiết Sinh hoạt lớp thì dành khoảng 10-15 phút để tổng kết đánh giá
việc rèn chữ, giữ vở của học sinh và tuyên dương;
- Ngoài việc phát động thi đua trong học sinh, chúng tôi còn giới thiệu các
bài viết đẹp, các trang viết đẹp của học sinh trong buổi họp cha mẹ học sinh để
cha mẹ học sinh xem và rèn luyện cho con em mình viết chữ đẹp;
- Xem lời nhận xét từng lúc của giáo viên trong bài viết của con mình để
kịp thời động viên nhắc nhở thêm.
3.3 Khả năng áp dụng của giải pháp
Đề tài này có thể áp dụng để giúp học sinh giữ vở sạch, viết chữ đẹp cho
học sinh lớp Một ở trường chúng tôi và các trường tiểu học khác.
3.4. Hiệu quả, lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp
dụng giải pháp
- Chúng tôi đã thực hiện các giải pháp trên một cách thường xuyên và thu
được hiệu quả sau:
+ Kết quả chữ viết của học sinh ở các lớp:

11


Lớp 11
Trước
Sau khi

Lớp 14
Trước
Sau khi

khi

áp dụng

khi

áp dụng

khi

áp dụng

áp dụng

SK

áp dụng

SK

áp dụng

SK

Kết
quả

Lớp 13
Trước

Sau khi

SK
SL TL

rèn
luyện

SL

(%)

TL

SK
SL TL

(%)

(%)

SL

TL

SK
SL TL

(%)

(%)

SL

TL
(%)

Học sinh
ngồi viết

8/

30.8 24/ 88.9 9/

34.6 20/ 80.0 10/ 34.5 25/

đúng tư thế
Học sinh

26

27

26

25

29

30

giữ vở sạch,

5/

19.2 9/

33.3 4/

15.4 8/

32.0 5/

17.3 11/

chữ viết

26

27

26

25

29

30

83.3

36.7

đúng, đẹp
+ Kết quả học sinh tham gia Hội thi "Vở sạch, chữ đẹp":
Số
Năm học

Lớp

HS
dự

2015-2016
(Trước khi
áp dụng SK)
2016-2017
(Sau khi áp
dụng SK)

1
13
14

thi
3
3
3

11

13
14

3
3
3

1

Cấp trường
Cấp huyện
Giải Giải Giải Giải Giải Giải Giải Giải
I

II

III

KK

I

II

III

KK

1
1

1
1

1
1

1
1

- Với những kết quả trên đã khẳng định những giải pháp mà chúng tôi
thực hiện đã mang lại hiệu quả, không những học sinh giữ vở sạch, viết chữ đẹp
mà các em còn có tư thế ngồi viết đúng. Đây là nền tảng ban đầu vững chắc giúp

12


các em học tốt ở các lớp trên góp phần thực hiện tốt mục tiêu giáo dục tiểu học
đã đề ra là góp phần hình thành nhân cách con người Việt Nam.
3.5. Tài liệu kèm theo: không có
Mỏ Cày Nam, ngày 03 tháng 01 năm 2018

13