Mot so bien phap phong chong beo phi o tre mam non

Tiếp tục thực hiện một số biện pháp phòng chống trẻ béo phì Trang
I- LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Cùng với sự phát triển chung của xã hội, mỗi người chúng ta ngày nay đều có
cuộc sống đầy đủ sung túc hơn. Chính vì vậy trẻ em ngày nay được hưởng sự chăm
sóc đặc biệt của gia đình và toàn xã hội, nhiều người cho rằng có điều kiện cho con
ăn nhiều là tốt; con mình càng mập mạp, càng bụ bẫm thì càng tốt hơn, nên đến khi
cha mẹ phát hiện con mình thừa cân quá nhiều thì đã muộn. Trong lúc mức độ báo
động và cần thiết sự quan tâm của xã hội đối với trẻ thừa cân béo phì hiện nay được
ưu tiên hàng đầu.
Là một cán bộ phụ trách mãng công tác bán trú của một trường mầm non tôi đã
suy nghĩ và có nhận thức như sau: Giáo dục mầm non là một bộ phận quan trọng
trong sự nghiệp giáo dục và đào tạo, là tiền đề cho sự phát triển toàn diện về đức, trí,
thể mỹ của con người. Sự phát triển của con người bắt đầu từ những ngày thơ ấu;
đây là điểm nút góp phần hình thành nhân cách cho trẻ. Do vậy, bậc học mầm non
phải có nhiệm vụ phát triển toàn diện về mọi mặt; trong đó chăm sóc sức khỏe mầm
non là một điều kiện cần thiết. Bởi vì, trẻ em lớn lên thông qua 2 quá trình tăng
trưởng và phát triển, hai quá trình này tuy khác nhau, nhưng có mối quan hệ phụ
thụôc vào nhau, tác động qua lại với nhau. Nếu một đứa trẻ sức khỏe tốt là cơ sở cho
sự phát triển về nhân cách. Do đó, nhiệm vụ trọng tâm của trường mầm non là phải
kết hợp hài hòa giữa giáo dục nâng cao sức khỏe với phát triển các mặt vận động,
tâm lý của trẻ. Chăm sóc sức khỏe cho trẻ, đảm bảo các điều kiện về chế độ dinh
dưỡng, chế độ sinh hoạt hàng ngày như: ăn, ngủ, vệ sinh thân thể, vệ sinh môi trường
thoáng mát, an toàn đối với trẻ, để phòng chống các loại vi khuẩn và khám bệnh định
kỳ cho trẻ; gắn với giáo dục tâm lý, tình cảm, bồi dưỡng năng lực nhận biết về thế
giới xung quanh, về các biện pháp vận động thể lực cho trẻ. Sức khỏe của trẻ em phụ
thụôc vào rất nhiều yếu tố như chế độ dinh dưỡng, phòng bệnh, di truyền, môi
trường … trong đó, chế độ dinh dưỡng là yếu tố quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp tới
sự phát triển của trẻ em; thiếu ăn, ăn không đủ chất, ăn không hợp lý dẫn đến trẻ suy
dinh dưỡng và ngược lại nếu cho trẻ ăn quá mức cần thiết, ăn quá nhiều thức ăn, tỷ lệ
mỡ và thức ăn béo trong khẩu phần ăn quá cao, chế độ ăn ít thay đổi, hoạt động thể
lực ít cũng dẫn đến trẻ thừa cân, béo phì … đều gây tác hại cho sức khỏe của trẻ sau

này.
1
Tiếp tục thực hiện một số biện pháp phòng chống trẻ béo phì Trang
Từ nhận thức “Sức khỏe trẻ em hôm nay là sự phồn vinh của đất nước ngày
mai”, sức khỏe ảnh hưởng đến sự phát triển thể lực trí tuệ, là yếu tố quyết định đến
sự phát triển của trẻ sau này.
Sức khỏe là một yếu tố không thể thiếu của con người. Để thế hệ trẻ được khỏe
mạnh, thông minh sáng tạo, có thể đáp ứng được yêu cầu đổi mới của đất nước trong
thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa thì việc nuôi dạy trẻ là yêu cầu rất lớn.
Hiện nay tình trạng thừa cân và béo phì ở trẻ em đang tăng lên với một tốc độ
báo động không những ở các nước phát triển mà ở cả những nước đang phát triển.
Béo phì thường đi kèm theo tỷ lệ bệnh tật do các bệnh tăng huyết áp, tiểu đường,
viêm xương khớp… trẻ em béo phì một yếu tố nguy cơ. Béo phì ảnh hưởng đến sự
linh hoạt, sáng tạo, sự phát triển của trẻ.
Béo phì là trình trạng cơ thể tích tụ quá nhiều mỡ do sự thừa năng lượng trong
khẩu phần ăn hàng ngày so với nhu cầu tiêu hao của cơ thể. Đối với trẻ béo phì đều
trở thành người lớn béo phì, nên đều có nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, bệnh huyết
áp, bệnh viêm khớp, bệnh tiểu đường … Trẻ em béo phì thường xuyên có cảm giác
kém cỏi do chứng hạn chế và bị cách ly với các bạn khác, ảnh hưởng tới sinh hoạt và
học tập, trẻ béo phì thường được người khác nựng nịu, dòm ngó, trẻ tự cho mình là
“xấu xí” và có mặc cảm, có tác hại cho trẻ về nhiều mặt.
Sự gia tăng tình trạng béo phì ở trẻ em đòi hỏi chúng ta phải có một sự quan
tâm và hành động kịp thời. Xác định được tầm quan trọng đó và thực trạng hiện nay,
song hành với trẻ suy dinh dưỡng thì nhà trường hiện đang phải thực hiện chế độ
chăm sóc trẻ béo phì và có nguy cơ béo phì..
Với đề tài “Thực hiện một số biện pháp phòng chống và điều trị trẻ béo phì” đã
thực hiện ở năm học 2007-2008 thấy có một số kết quả rất khả quan, và trước thực
trạng hiện nay qua khảo sát đầu năm học 2008- 2009 cũng vậy, ở trường trẻ có nguy
cơ béo phì và có trẻ đã bị béo phì, nên tôi đã chọn đề tài:
“Một số biện pháp phòng chống béo phì ở trẻ mầm non”

II- THỰC TRẠNG Ở TRƯỜNG:
- Trường mầm non Hoa Hồng là một trường bán trú, nên công tác chăm sóc-
nuôi dưỡng- giáo dục là một nhiệm vụ trọng tâm của nhà trường. Xác định được tầm
2
Tiếp tục thực hiện một số biện pháp phòng chống trẻ béo phì Trang
quan trọng đó và thực trạng hiện nay ở trường trẻ có nguy cơ béo phì và béo phì. Bản
thân là Hiệu phó phụ trách công tác bán trú, tôi không thể nào không quan tâm đến
vấn đề này, và luôn trăn trở cần tìm nhiều biện pháp chăm sóc trẻ tốt hơn và làm sao
để trẻ không bị thừa cân béo phì, phát triển một cách toàn diện cả về trí lực và thể
lực.
* Thuận lợi:
- Trong những năm gần đây nhờ sự quan tâm đầu tư của Đảng và Nhà nước
cũng như của xã hội đối với ngành Giáo dục nói chung và bậc học mầm non nói
riêng đã có bước chuyển biến đáng kể về điều kiện cơ sở vật chất cũng như trang
thiết bị dạy và học.
- Đội ngũ cán bộ- giáo viên- nhân viên nêu cao tinh thần trách nhiệm, nhịêt tình
trong công tác nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ. 100% giáo viên được chuẩn
hoá theo quy định và tay nghề từng bước được nâng lên.
- Tất cả giáo viên ở trường được tham gia qua các lớp học tập huấn nghiệp vụ
về chăm sóc sức khỏe, vệ sinh an toàn thực phẩm cho trẻ do ngành Giáo dục tổ chức.
- Đa số phụ huynh có ý thức, trách nhiệm hơn trong việc giáo dục trẻ tại gia
đình. Biết phối hợp giữa nhà trường và gia đình để chăm sóc trẻ tốt hơn.
* Khó khăn:
- Đội ngũ cấp dưỡng trong trường chưa qua lớp đào tạo nấu ăn, chủ yếu thông
qua kinh nghiệm hoạt động thực tiễn là chính, nên việc tiếp thu, nắm bắt qua phổ
biến, tập huấn về chế độ dinh dưỡng của nhà trường có phần còn hạn chế. Mặt khác,
đa số các chị cấp dưỡng lớn tuổi nên việc tham gia học tập kiến thức nuôi dạy trẻ có
nhiều khó khăn nhất định.
- Một bộ phận phụ huynh ở trường thường hay cưng chiều con quá mức trong
việc ăn uống, cha mẹ dùng những thực phẩm không thích hợp để làm yên những đứa

trẻ hiếu động, quấy khóc, hoặc dùng thức ăn mà trẻ yêu thích như: (kẹo, bánh,
Snack, Socola …).
* Khảo sát thực trạng:
- Đầu năm học 2007- 2008, tôi chỉ đạo và phát biểu đồ tăng trưởng cho giáo
viên từng nhóm, lớp lập biểu đồ tăng trưởng cân đo vào ngày 15/9/2007. Sau đó, tôi
3
Tiếp tục thực hiện một số biện pháp phòng chống trẻ béo phì Trang
kiểm tra biểu đồ tăng trưởng và dựa vào bảng đánh giá chiều cao, cân nặng để đánh
giá trẻ có suy dinh dưỡng và trẻ có béo phì hay không? và nắm số liệu, qua khảo sát
kết quả như sau:
+ Có 8 cháu bị thừa cân, béo phì.
+ Có 10 cháu nguy cơ bị thừa cân- béo phì.
- Năm học 2008-2009 cũng vào ngày 15/9/2008 cho giáo viên từng nhóm, lớp
lập biểu đồ tăng trưởng cân đo. Sau đó, tôi kiểm tra biểu đồ tăng trưởng và dựa vào
bảng đánh giá chiều cao, cân nặng để đánh giá trẻ có suy dinh dưỡng và trẻ có béo
phì, cập nhật kết quả và phân loại sức khỏe trẻ. Qua số liệu thực tế:
+ Có 13 cháu bị thừa cân, béo phì.
+ Có 12 cháu nguy cơ bị thừa cân- béo phì.
- Qua số liệu qua khảo sát đầu năm học 2008-2009 cho thấy số trẻ béo phì và
có nguy cơ béo phì tăng hơn so với năm học trước, là do số cháu mới nhập học vào
trường, đồng thời cũng có một số trẻ đã học ở trường năm cũ và đã được trường thực
hiện biện pháp phòng chống trẻ béo phì đã có tốc độ giảm dần, nhưng 3 tháng hè trẻ
ở nhà với cha mẹ khi nhập học vào trường, tháng 9/2009 cân đo thì thấy trẻ tăng cân
quá mức độ. Vì thế tôi phải tìm hiểu nguyên nhân do đâu? Vì sao?
- Trước hết tôi gặp trực tiếp cha mẹ trẻ hỏi về tình hình 3 tháng hè cháu ở nhà
về việc chăm sóc trẻ như thế nào, sinh hoạt ngày của trẻ ra sao … và nhất là chế độ
ăn uống của trẻ, thì biết được là do phụ huynh quá nuông chiều con, thậm chí cho
con ăn bánh kẹo nhiều, uống nước ngọt, ăn không đúng thời gian, ăn cơm quá nhiều,
ít tập thể dục, xem ti vi phim họat hình nhiều…, có nhiều phụ huynh còn cho rằng ở
trường trẻ nghe lời cô giáo nên việc học tập, ăn uống của trẻ có nề nếp, còn về nhà

trẻ không lời bố mẹ nên rất khó dạy con được.
- Xuất phát từ thực trạng trên, tôi suy nghĩ cần tìm nhiều giải pháp tiếp tục
thực hiện biện pháp phòng chống và điều trị trẻ béo phì trong năm học này.
III- BIỆN PHÁP PHÒNG CHỐNG VÀ ĐIỀU TRỊ TRẺ BÉO PHÌ VÀ
CÓ NGUY CƠ BÉO PHÌ:
1- Trách nhiệm của Hiệu phó bán trú:
4
Tiếp tục thực hiện một số biện pháp phòng chống trẻ béo phì Trang
Sau khi nắm tình hình số trẻ béo phì, tôi tổng hợp số liệu báo cáo với Hiệu
trưởng và có kế hoạch đề ra một số biện pháp như sau:
- Họp Hội đồng thông báo lại tình hình quả kết quả cân đo ngày 15/9, ở khối
mầm, chồi, lá cho giáo viên 3 khối nắm lại danh sách trẻ cũ và trẻ mới tuyển vào bị
béo phì và có nguy cơ béo phì. Sau đó tôi phổ biến biện pháp thực hiện đối với
những trẻ bị béo phì và có nguy cơ béo phì hướng dẫn cấp dưỡng nấu ăn riêng và
giáo viên tổ chức cho trẻ ăn theo thực đơn riêng …; đồng thời phải phối hợp chặt chẽ
với phụ huynh để có chế độ ăn phù hợp cho trẻ tại gia đình, giáo viên chú ý thường
xuyên cho trẻ tham gia các hoạt động thể dục, thể thao.
- Trên cơ sở được sự thống nhất của Ban giám hiệu, hội đồng nhà trường, tôi
đã tổ chức họp phụ huynh thông báo danh sách những trẻ béo phì và có nguy cơ bị
béo phì cho phụ huynh biết; đồng thời tổ chức họp riêng những phụ huynh có con bị
nguy cơ béo phì và béo phì để phối hợp một số biện pháp thực hiện trong năm học.
- Tôi nghĩ muốn biện pháp này có kết quả, cần phải có sự kết hợp với nhiều
đối tượng khác để cùng nhau chăm sóc trẻ thì mới đạt hiệu quả cao, nhất là những
người đang làm công tác nuôi dưỡng trẻ cần phái có cái tâm thật sự tốt, thật sự yêu
nghề, và lòng kiên nhẫn thì mới thực hiện được.
- Tôi phải thường xuyên sưu tầm những tranh ảnh, tài liệu, trên mạng, trang
Web cập nhật thông tin để phổ biến cho giáo viên nắm và tuyên truyền cho phụ
huynh biết.
* Có kế hoạch thay đổi dần chế độ ăn uống cho trẻ béo phì và có nguy cơ béo
phì bằng cách:

- Giảm năng lượng đưa vào khẩu phần ăn từng bước một, mỗi tháng giảm
khoảng 50 Cala so với khẩu phần ăn trước đó cho đến khi đạt năng lượng tương ứng,
đặc biệt là giảm chất béo, đường ngọt, tăng chất xơ trong các bữa ăn, nhưng vẫn đảm
bảo cho trẻ được ăn no, đủ chất và khỏe mạnh thật sự.
- Đối với những trẻ béo phì rồi thì phải hạn chế dầu mỡ trong bữa ăn chứ
không phải là cấm ăn dầu mỡ. Vì dầu mỡ ngoài cung cấp năng lượng còn là dung
môi hòa tan các loại vitamin tan trong dầu như Vitamin A phòng bệnh khô mắt giúp
trẻ phát triển thể lực, Vitamin D chống bệnh còi xương, Vitamin K,E tham gia vào
5
Tiếp tục thực hiện một số biện pháp phòng chống trẻ béo phì Trang
nhiều chức phận trong cơ thể. Vì thế, khẩu phần ăn của những trẻ này tôi giảm bớt
dầu, mỡ, cơm bằng cách thêm rau, củ, quả, ít ngọt để đảm bảo các cháu vẫn có cảm
giác no mà không thừa năng lượng. Thường xuyên thay đổi thực phẩm, kết hợp
nhiều loại thực phẩm, món ăn hỗn hợp để trẻ ăn nhiều rau xanh, nhưng rất chú ý đến
10 cặp thực phẩm xung khắc và thường xuyên thay đổi cách chế biến các món ăn,
thực đơn cho trẻ để tránh béo phì.
- Vì thế thực đơn tôi lên riêng cho những trẻ béo phì vẫn cho trẻ ăn đầy đủ
chất đạm, Vitamin và muối khoáng. Ăn cân đối giữa đạm động vật và đạm thực vật.
Cho ăn các loại thịt nạc, tăng cường sử dụng các thức ăn ít béo có sẵn ở địa phương,
rẻ tiền và chất lượng như: cá, tôm, tép, cua, đậu phụ, lạc vừng, … nhưng mới đầu chỉ
thay đổi từ từ để trẻ quen dần và phân công cấp dưỡng nấu ăn riêng cho trẻ béo phì
và hướng dẫn cấp dưỡng cách chế món ăn, dù trẻ ăn theo chế độ riêng nhưng vẫn
cảm thấy thích thú trong bữa ăn.
- Đồng thời chỉ đạo giáo viên lưu ý cho trẻ hạn chế ăn các loại bánh kẹo,
đường, mật, kem, sữa đặc có đường, sữa béo (vì cung cấp nhiều năng lượng). Nhưng
thay vào đó tôi cho trẻ uống sữa bột tách bơ, sữa đậu nành, sữa chua.
Tôi kiểm tra thường xuyên giờ ăn của trẻ xem khi thay đổi chế độ ăn thì trẻ ăn
có ngon miệng không, giáo viên, cấp dưỡng thực hiện như thế nào để phát hiện kịp
thời và uốn nắn những sai lệch xảy ra.
* Phổ biến chỉ đạo cho giáo viên nên tăng cường cho trẻ hoạt động thể dục,

thể thao bằng cách:
- Đối với trẻ béo phì, điều quan trọng là vận động để tiêu hao năng lượng chứ
không phải là nhịn ăn để giảm béo bằng cách khuyến khích trẻ tham gia các môn thể
dục thể thao như: giáo viên tổ chức trong các giờ chơi cho những trẻ này có thể chơi
những trò chơi như: chạy, nhảy dây, đá bóng, đi bộ, trò chơi dân gian (cướp cờ, mèo
đuổi chuột, trốn tìm …). Do vậy, tôi chỉ đạo giáo viên tổ chức các họat động vui chơi
ngoài trời. Hạn chế xem tivi, video. Nhưng phải chú ý sinh hoạt, vui chơi phải điều
độ, thể dục thể thao, lao động có giới hạn, không quá sức của trẻ. Khuyến khích trẻ
tham gia lao động tự phục vụ: tự rữa mặt, rữa tay … cô không nên bắt trẻ ngồi học
quá nhiều, đồng thời phải thương yêu, khuyến khích trẻ, giải thích cho những trẻ
6
Tiếp tục thực hiện một số biện pháp phòng chống trẻ béo phì Trang
khác trong lớp hiểu đề cùng giúp đỡ, động viên trẻ béo phì, tránh chọc ghẹo, chê bai
bạn.
- Qua khảo sát có 25 cháu bị béo phì và nguy cơ béo phì nhưng ở các khối
mầm và chồi, lá tôi đã phân công cho giáo viên kết hợp dẫn trẻ đi bộ với (hình thức
giống như đi tham quan) hàng ngày như, ví dụ: tôi phân công tuần 1 giáo viên phụ
khối mầm dẫn trẻ đi bộ, tuần 2 giáo viên phụ lớp chồi, tuần 3 giáo viên phụ lớp lá
dẫn trẻ đi bộ 15’ vào giờ đón trẻ buổi sáng cứ như thế phân công xoay vòng.
* Đối với những trẻ có nguy cơ bị béo phì thì tôi có biện pháp như sau:
- Trẻ em cần được nuôi dưỡng một cách khoa học để phát triển đúng quy luật.
Vì vậy, phải giữ chế độ ăn hợp khoa học, không ăn quá nhiều chất béo, chỉ ăn đủ
lượng protein, đủ Vitamin và chất khoáng, tăng tỷ lệ chất xơ, khoai củ, đậu đỗ, hạn
chế ăn đường, thay đổi các món ăn thường xuyên trong tuần.
- Do vậy, tôi chỉ đạo giáo viên phải thường xuyên tổ chức cho trẻ luyện tập thể
dục thể thao, vui chơi, hoạt động, nhưng phải phù hợp với thể lực. Chú ý giáo viên
theo dõi cân nặng hàng tháng, phát hiện sớm nguy cơ thừa cân của trẻ để có biện
pháp phòng ngừa và điều trị trẻ béo phì kịp thời.
* Làm tốt công tác phối hợp giữa nhà trường và gia đình:
Đây là việc làm nhà trường xác định có tầm quan trọng rất lớn để đem đến

hiệu quả trong việc chăm sóc và phòng ngừa trẻ béo phì.
- Do vậy, tôi chỉ đạo hàng ngày giáo viên thường xuyên trao đổi tình hình trẻ ở
tại trường trong giờ đón trả trẻ, kết hợp tuyên truyền giáo dục dinh dưỡng cho trẻ béo
phì ở cả gia đình và nhà trường.
- Cho phụ huynh biết béo phì là gì? Tác hại và nguy cơ béo phì? Nguyên nhân
béo phì là do đâu? Cách điều trị và phòng ngừa.
- Cho phụ huynh biết cho trẻ ăn hạn chế các loại bánh kẹo, đường, mật, kem,
sữa đặc có đường, sữa béo (vì cung cấp nhiều năng lượng), thay vào đó cho trẻ uống
sữa bột tách bơ, sữa đậu nành, sữa chua.
- Bản thân tôi cũng như giáo viên thường xuyên gặp phụ huynh trao đổi với
phụ huynh về tình hình của trẻ sau mỗi lần cân đo, kiểm tra sức khỏe trẻ.
7