Một số giải pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm nhằm kích thích trẻ tích cực tham gia hoạt động tại trường mầm non nga yên huyện nga sơn tỉnh thanh hóa

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH THANH HÓA
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGA SƠN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỈ ĐẠO NÂNG CAO CHẤT
LƯỢNG XÂY DỰNG MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC LẤY TRẺ
LÀM TRUNG TÂM NHẰM KÍCH THÍCH TRẺ TÍCH CỰC
THAM GIA HOẠT ĐỘNG TẠI TRƯỜNG MẦM NON
NGA YÊN - HUYỆN NGA SƠN - TỈNH THANH HÓA

Người thực hiện: Mai Thị Liên
Chức vụ : Hiệu trưởng
Đơn vị công tác : Trường Mầm non Nga Yên
SKKN thuộc lĩnh vực: Quản lý

THANH HÓA NĂM 2019


MỤC LỤC
Nội dung
1. Mở đầu

Trang
1

1.1. Lý do chọn đề tài

1

1.2. Mục đích nghiên cứu

2

1.3. Đối tượng nghiên cứu

2

1.4. Phương pháp nghiên cứu

2

2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm

2

2.1 Cơ sở lý luận

2

2.2 Thực trạng vấn đề

2

2.3. Các biện pháp sử dụng để giải quyết vấn đề

4

2.3.1.Giải pháp bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, cũng như kiến
thức kỹ năng xây dựng MTGD cho đội ngũ giáo viên

4

2.3.2. Giải pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng MTGD theo chủ đề .

6

2.3.3. Giải pháp phối hợp chỉ đạo trực tiếp giáo viên xây dựng môi
trường lấy trẻ làm trung tâm.
2.3.4. Chỉ đạo giáo viên cách hướng dẫn trẻ hoạt động ở các góc
cũng như mọi lúc mọi nơi
2.3.5. Giải pháp xây dựng khu phát triển vận động chung trong nhà
trường từ những nguyên vật liệu phế thải nhằm phát triển thể chất
cho trẻ
2.3.6. Giải pháp chỉ đạo thực hiện tuyên truyền phối hợp với phụ
huynh
2.4. Hiệu quả của sáng kiến

8
13
14
16
18

3. Kết luận, kiến nghị

19

3.1. Kết luận
3.2 Kiến nghị
TÀI LIỆU THAM KHẢO

DANH MỤC CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

19
20

PHỤ LỤC


1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài.
Trẻ em là niềm hạnh phúc của mọi gia đình, là những mầm non tương lai
của đất nước chính vì vậy phải chăm sóc giáo dục thật tốt ngay từ khi trẻ còn ở
độ tuổi mầm non. Trẻ phải được giáo dục toàn diện để phát triển các mặt: thể
chất, nhận thức, ngôn ngữ, thẩm mỹ, tình cảm xã hội. Sinh thời Bác Hồ luôn
dành cho các em nhỏ tình thương yêu và tình cảm đặc biệt, Bác nói “Cái mầm
có xanh thì cây mới vững, cái búp có xanh thì lá mới tươi quả mới tốt, con tre
được nuôi dưỡng giáo dục hẳn hoi thì dân tộc mới tự cường tự lập”[1]. Thấm
nhuần lời dạy của Bác vì thế trong những năm học gần đây Đảng và Nhà nước ta
đầu tư kinh phí, xây dựng các phòng học, mua sắm trang thiết bị đồ dùng, đồ
chơi cho các trường mầm non để tạo môi trường cho trẻ mầm non được hoạt
động tích cực; đổi mới nội dung và phương pháp giảng dạy và phát động các
cuộc vận động, phong trào thi đua nhằm nâng cao chất lượng giáo dục.
“Việc xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non vô cùng cần
thiết và đặc biệt quan trọng. Nó được ví như người giáo viên thứ hai trong công
tác tổ chức, hướng dẫn tre nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của
tre, thông qua đó nhân cách của tre được hình thành và phát triển toàn diện”
[2].
“Mỗi đứa tre là một cá thể riêng biệt, chúng khác nhau về thể chất, tình
cảm, xã hội, trí tuệ, hoàn cảnh gia đình, văn hóa và tâm lý. Do đó, mỗi tre em
có hứng thú, cách học và tốc độ học tập khác nhau và chúng cần môi trường

học tập thực sự tốt làm bước đệm bền vững để phát triển. Tre học bằng chơi tốt
nhất khi có người lớn hỗ trợ và mở rộng những gì chúng đang hứng thú và đang
thực hiện”. [ 3]
Như vậy xây dựng môi trường hoạt động giáo dục cho trẻ ở trường mầm
non, thực chất là giáo viên tạo cơ hội, tạo điều kiện cho trẻ học tập, thông qua
hoạt động chơi với môi trường. Nếu tạo được môi trường hoạt động giáo dục tốt
sẽ phát huy được tác động của môi trường trong việc thu hút trẻ tích cực tham
gia và các hoạt động giáo dục, nhằm nâng cao hiệu quả tổ chức các hoạt động
giáo dục. Vì vậy đòi hỏi người cán bộ quản lý và giáo viên mầm non đang trực
tiếp đứng lớp cần hiểu sâu sắc về tầm quan trọng, ích lợi, yêu cầu, nội dung,
phương pháp, hình thức, tính chất của việc xây dựng môi trường hoạt động giáo
dục trong trường mầm non. Để tạo cơ hội cho trẻ được trải nghiệm. Đồng thời
phát triển tiềm năng sáng tạo và sự khéo léo của giáo viên và trẻ. Từ đó giúp trẻ
phát triển toàn diện.
Nhận thức được vai trò ý nghĩa của việc xây dựng môi trường giáo dục,
cũng như nhận thức nhiệm vụ của một quản lý chỉ đạo chung trong nhà trường
với mục tiêu nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. Cùng với việc tìm tòi
các cách làm mới để chỉ đạo nâng cao chất lượng toàn diện đạt hiệu quả cao.
Đáp ứng được những yêu cầu của nền giáo dục hiện đại. Với cương vị là người
đứng đầu, tôi rất băn khoăn trăn trở và tìm ra những giải pháp để phát huy tính
chủ động sáng tạo của giáo viên và học sinh cùng chung tay quan tâm xây dựng
môi trường giáo dục của trẻ trong từng năm học. Từ lý do đó, năm học 2018 1


2019, tôi chọn đề tài nghiên cứu sáng kiến kinh nghiệm trong công tác quản lý
đó là: “Một số giải pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng xây dựng môi trường
giáo dục lấy trẻ làm trung tâm nhằm kích thích trẻ tích cực tham gia hoạt
động tại trường mầm non Nga Yên – Huyện Nga Sơn - Tỉnh Thanh Hóa” làm
đề tài nghiên cứu trong năm học qua
1.2. Mục đích nghiên cứu.

- Tìm ra một số giải pháp chỉ đạo đội ngũ cán bộ, giáo viên không ngừng
cải tiến nâng cao chất lượng xây dựng MTGD lấy trẻ làm trung tâm nhằm kích
thích trẻ tích cực tham gia hoạt động tại trường mầm non Nga Yên – Huyện
Nga Sơn - Tỉnh Thanh Hóa;
- Xây dựng và tổ chức các hoạt động cho trẻ trong môi trường giáo dục
theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. Đầu tư cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết
bị, làm đồ dùng đồ chơi… nhằm phục vụ tổ chức các hoạt động trong ngày cho
trẻ đạt hiệu quả cao. Góp phần phát triển tiềm năng sáng tạo và sự khéo léo của
giáo viên và trẻ. Tạo điều kiện và cơ hội cho trẻ học tập, thực hành, trải nghiệm
thường xuyên với môi trường đã xây dựng.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
- Phó Hiệu trưởng - Giáo viên - Học sinh, phụ huynh trường Mầm non
Nga Yên – Huyện Nga Sơn - Tỉnh Thanh Hóa
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
Phương pháp nghiên cứu lí luận
Phương pháp trực quan
Phương pháp quan sát sư phạm
Phương pháp đàm thoại
Phương pháp thực hành
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lý luận.
Chúng ta có thể khẳng định rằng yếu tố môi trường có tính chất quyết
định đến sự phát triển cả về thể chất và tinh thần của trẻ. Trẻ được sống học tập
và sinh hoạt trong môi trường giáo dục tích cực trẻ sẽ có một cơ thể khỏe mạnh
và thông minh, nhanh nhẹn, hình thành nhân cách lành mạnh làm nền móng cho
sự phát triển sau này của trẻ. Đối với nhà giáo dục việc xây dựng môi trường
giáo dục phù hợp sẽ là phương tiện, là điều kiện để họ phát triển phù hợp với
từng trẻ và từng lứa tuổi...
Theo tiến sỹ Phan Thị Thu Hiền, chuyên gia về giáo dục đầu đời tại Việt
Nam cho rằng “Cách tiếp cận tốt nhất để giáo dục tre 0-11 tuổi là lấy tre làm

trung tâm và ứng dụng các phương pháp dạy học tích cực để thúc đẩy tính chủ
động, khả năng tư duy phản biện và giải quyết các vấn đề ở tre”[4].
Môi trường bao gồm môi trường vật chất và môi trường xã hội. Trong đó,
môi trường vật chất là tổng hòa các yếu tố tự nhiên và yếu tố vật chất nhân tạo
có quan hệ mật thiết với nhau, bao quanh con người, có ảnh hưởng tới đời sống,
sản xuất, sự tồn tại phát triển của con người và thiên nhiên.
2


Môi trường tự nhiên ở trường mầm non là các yếu tố tự nhiên bao quanh
như: đất, nước, cát, sỏi, đá, nhiệt độ, không khí, ánh sáng, nắng, mưa, gió, bão,
cây, cỏ, hoa...
Môi trường nhân tạo ở trường mầm non bao gồm tất cả những gì mà con
người tạo nên, làm thành những tiện nghi trong cuộc sống như: Phòng nhóm lớp
học. Các phòng chức năng, bếp ăn, góc chơi, khu vệ sinh, sân chơi, bãi tập, trang
thiết bị, đồ dùng đồ chơi, tài liệu học...
Năm 2017 Chính phủ ban hành Nghị định 80/2017/NĐCP ngày 17 tháng
7 năm 2017về xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện cho
trẻ trong các cơ sở giáo dục mầm non. Trong đó, “ Môi trường giáo dục an toàn
là môi trường giáo dục mà người học được bảo vệ, không bị tổn hại về thể chất
và tinh thần; Môi trường giáo dục lành mạnh là môi trường giáo dục không có
tệ nạn xã hội, không bạo lực, người học, cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên có
lối sống lành mạnh, ứng xử văn hóa;Môi trường giáo dục thân thiện là môi
trường giáo dục mà người học được tôn trọng, đối xử công bằng, bình đẳng và
nhân ái; được phát huy dân chủ và tạo điều kiện để phát triển phẩm chất và
năng lực”. [5]
Như vậy xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non ta có thể
khái quát: là tạo nên môi trường trong ngoài lớp học của trường mầm non. Môi
trường đó có tác động trực tiếp đến hoạt động dạy và học của giáo viên và trẻ.
Trong giáo dục mầm non hiện nay, xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ

là nhiệm vụ cần thiết mà cán bộ giáo viện mầm non phải thực hiện nghiêm túc.
Môi trường có tác động lớn đối với nâng cao hiệu quả tổ chức các hoạt động
giáo dục trẻ; giúp trẻ được trải nghiệm để nhận thức thế giới xung quanh, rèn
luyện các kỹ năng cho trẻ, góp phần phát triển toàn diện trẻ mầm non.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
2.2.1. Thuận lợi
- Là trường đạt chuẩn Quốc gia mức độ I, đạt kiểm định chất lượng giáo
dục cấp độ 3 năm 2018 nên cơ sở vật chất tương đối đầy đủ phục vụ cho quá
trình chăm sóc – nuôi dưỡng - giáo dục trẻ. Năm học 2018 – 2019 nhà trường
được sự quan tâm của cấp ủy đảng, chính quyền địa phương đầu tư kinh phí
nâng cấp sửa chữa các phòng học, phòng chức năng rộng rãi, khang trang, cùng
các khu vườn cổ tích, vườn rau của bé, khu vui chơi vận động, tạo thành khuôn
viên xanh - sạch - đẹp theo yêu cầu của trường chuẩn mức độ II.Ban giám hiệu
nhà trường luôn năng động sáng tạo, có nhiều biện pháp, cách làm để chỉ đạo
thực hiện có hiệu quả nội dung xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm.
- Đội ngũ giáo viên trẻ, luôn nhiệt tình trong công việc, hết lòng yêu
thương trẻ, có tinh thần trách nhiệm cao trong công tác và xây dựng môi trường,
làm đồ dùng đồ chơi sáng tạo; 100% cán bộ, giáo viên, nhân viên trong nhà
trường đều đạt trình độ trên chuẩn. 79% có năng lực chuyên môn tốt, khá, không
có cán bộ giáo viên xếp yếu kém theo tiêu chí đánh giá chuẩn nghề nghiệp giáo
viên mầm non.
3


- Đa số các bậc phụ huynh luôn nhiệt tình ủng hộ mọi hoạt động của nhà
trường và quan tâm đến các cháu
- Đối với trẻ: Tỷ lệ trẻ ra lớp đông, trẻ ngoan, thông minh, nhanh nhẹn.
2.2.1. Khó khăn:
Tuy nhiên bên cạnh những thuận lợi và kết quả đạt được, thì công tác chỉ

đạo xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm vẫn còn nhiều hạn chế
cần phải quan tâm khắc phục đó là:
- Đa số môi trường giáo dục trong nhóm lớp chưa thật sự phản ánh được
môi trường mang tính mở để kích thích trẻ tích cực hoạt động. Các góc chưa xây
dựng đồng bộ, còn một vài góc của một số lớp nội dung của góc phụ chưa bám
vào nội dung của góc chính và chưa phù hợp với chủ đề. Môi trường giáo dục
của một vài lớp còn mang tính chất trang trí là chủ yếu, đồ dùng, đồ chơi phục
vụ cho chủ đề còn hạn chế.
- Một số giáo viên chưa khai thác hết được nguồn nguyên liệu sẵn có của
địa phương để làm đồ dùng, đồ chơi, việc hướng dẫn trẻ cùng cô làm đồ dùng đồ
chơi phục vụ cho hoạt động còn ít. Giáo viên xây dựng môi trường mang nặng
hình thức, rập khuôn, máy móc, chưa tạo điều kiện cho trẻ bộc lộ khả năng cá
nhân, tích cực tham gia thực hành trải nghiệm.
- Trẻ chưa mạnh dạn, tích cực tham gia hoạt động trải nghiệm, hưởng ứng
cùng cô làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo, trẻ hoạt động một cách thụ động.
- Một số phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến các cháu còn ỷ lại và
khoán trắng cho nhà trường.
Từ việc đánh giá mặt đạt được và những hạn chế của công tác xây dựng
môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm của nhà trường. Là một quản lý tôi
nhận định đây là những hạn chế ảnh hưởng đến chất lượng tổ chức các hoạt
động chăm sóc giáo dục trẻ. Vì vậy tôi đã tiến hành khảo sát một số nội dung
cần thiết để áp dụng các giải pháp tổ chức thực hiện phù hợp. Kết quả khảo sát
ban đầu thể hiện qua bảng khảo sát giáo viên và học sinh đầu năm học:
Bảng khảo sát Giáo viên và học sinh
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
2.3.1. Thường xuyên bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, cũng như kiến thức
kỹ năng xây dựng môi trường giáo dục cho đội ngũ giáo viên
* Bồi dưỡng lý thuyết nâng cao kiến thức cho đội ngũ giáo viên
Phải nói rằng việc tự học hỏi, nâng cao trình độ chuyên môn ngiệp vụ cho
bản thân là điều đặt lên hàng đầu đối với mỗi giáo viên. Muốn thực hiện được

điều đó mỗi giáo viên phải tự tìm tòi sách báo và các phương tiện thông tin đại
chúng để trau dồi bản thân. Luôn nắm vững tâm sinh lý của trẻ để có phương
pháp tổ chức các hoạt động cho trẻ, không để trẻ nhàm chán im lặng, phải giúp
trẻ hoạt động tích cực vào các hoạt động, gây hứng thú và sự chú ý cho trẻ.
Là hiệu trưởng nhà trường tôi chỉ đạo giáo viên tự học tập bồi dưỡng về
nhận thức vai trò, về kiến thức kỹ năng thực hành xây dựng môi trường hoạt
động giáo dục.
4


Trước hết tôi tổ chức cho giáo viên học tập lại chuyên đề giáo xây dựng
môi trường giáo dục, đặc biệt là thảo luận sâu về chuyên đề để khai thác hết yêu
cầu của chuyên đề, áp dụng vào hoạt động thực hành xây dựng môi trường.
Bằng cách phát động giáo viên tranh thủ nghiên cứu sách báo, sưu tầm
các loaị tranh ảnh, xem các kênh truyền hình, truy cập mạng để có vốn kiến thức
được đầy đủ và phong phú hơn.
Luôn có ý thức học hỏi những người đi trước, dự giờ, tham quan các
trường bạn nhằm trau dồi kiến thức, học tập những điều hay, điều mới lạ để chỉ
đạo giáo viên thực hiện dạy trẻ có hiệu quả nhất.
Chính vì vậy ngay từ đầu năm tôi đã lên kế hoạch bồi dưỡng cán bộ, giáo
viên theo từng tuần, từng tháng, từng năm học.
Cán bộ, giáo viên trong trường phải nắm chắc và hiểu được vai trò và tầm
quan trọng của việc xây dựng môi trường hoạt động giáo dục đối với sự phát
triển toàn diện của trẻ.
Đây được coi là biện pháp then chốt, bởi vì đội ngũ cán bộ giáo viên mới
chính là những người trực tiếp xây dựng môi trường - chăm sóc giáo dục trẻ.
Nếu giáo viên có nhận thức đúng sẽ giúp cho hành động đúng.
Để chỉ đạo thực hiện tốt biện giải pháp này bản thân tôi luôn tích cực chủ
động trao đổi với hai đồng chí phó hiệu trưởng hướng dẫn giáo viên tự học bằng
cách:

+ Sưu tầm, tìm tòi tài liệu, tập san… viết về nội dung xây dựng môi
trường hoạt động giáo dục cho toàn trường học tập nghiên cứu.
+ Truy cập những tranh ảnh, đồ dùng trên mạng Internet, băng đĩa, chiếu
cho chị em xem về quy trình, nguyên tắc, thiết kế (cách sắp xếp, bố trí và cách
làm từ những nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương, để cho sự sắp xếp góc phù
hợp với từng góc từng chủ đề).
+ Mở hội thảo chuyên đề cho cán bộ giáo viên cùng tham gia hưởng ứng
thảo luận về nội dung thực hiện.
+ Tổ chức đi thăm quan các trường trọng điểm trong huyện như trường
Mầm non Nga Điền, Nga Giáp, Nga Thái... để giáo viên được học hỏi về kinh
nghiệm xây dựng, sắp xếp và trang trí môi trường giáo dục cho trẻ có thể được
học tập và vui chơi trong một môi giáo dục tốt nhất.
* Bồi dưỡng thông qua thực hành nâng cao kỹ năng xây dựng môi trường
giáo dục cho đội ngũ giáo viên
Song song với công tác bồi dưỡng lý thuyết để đội ngũ giáo viên có kiến
thức chuyên sâu về nội dung xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm. Tôi xây dựng kế hoạch lựa chọn các nội dung tổ chức hoạt động thực hành
đó là mỗi nhóm lớp xây dựng một góc hoạt động trong lớp mà mình tâm đắc
nhất, Sau đó tổ chức buổi thăm quan trực tiếp ở tất cả các lớp, tổ chức hội thảo
đóng góp ý kiến để các giáo viên có nhiều cơ hội trải nghiệm, học tập kinh
nghiệm trừ những giáo viên có nhiều kinh nghiệm và sáng tạo trong công tác
xây dựng môi trường trong lớp, từ buổi thăm quan thực tế tôi đánh giá được
năng lực sát thực từng giáo viên, nhận ra được điểm mạnh để các giáo viên khác
học tập, còn điểm yếu để có biện pháp bồi dưỡng giáo viên phù hợp. Trên cơ sở
5


đó lựa chọn các lớp điểm về xây dựng môi trường giáo dục. Khi Xây dựng thành
công các lớp điểm mới nhân ra diện rộng.
Hình ảnh giáo viên thực hành xây dựng môi trường trong lớp

Mặt khác, tôi lên kế hoạch chỉ đạo giáo viên cốt cán xây dựng tổ chức các
hoạt động dạy mẫu cũng như cách sắp xếp bố trí của các lớp để toàn thể cán bộ
giáo viên trong trường đều được tham gia thực hành.
Ngoài ra, còn tổ chức thực hành mẫu việc thay đổi đồ dùng, đồ chơi phù
hợp với chủ đề, giúp trẻ dễ lấy và hoạt động thoải mái, nhằm phát triển tư duy
của trẻ.
Hình ảnh tổ chức dạy mẫu trẻ hoạt động trong môi trường vừa xây dựng
Để quá trình xây dựng môi trường giáo dục đạt hiệu quả cao tôi cùng với
Ban giám hiệu tổ chức hội thi “làm đồ dùng đồ chơi” bổ sung nguồn đồ chơi tự
tạo phong phú kích thích trẻ tích cực tham gia hoạt động thực hành, trải nghiệm.
Phát động toàn thể giáo viên trong trường tham gia làm đồ dùng đồ từ những
phế thải, nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương để xây dựng môi trường giáo dục
phục vụ cho việc dạy của giáo viên và học của trẻ.
Hội thi “Đồ dùng, đồ chơi” tại trường MN Nga Yên
Kết quả: Nhận thức của đội ngũ giáo viên về xây dựng môi trường được
nâng lên. Giáo viên hiểu thêm về vai trò tác động của môi trường đối với chất
lượng các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ. Từ đó đã có tư duy và cách làm mới
trong xây dựng môi trường tại nhóm lớp để kích thích trẻ tích cực tham gia
hoạt động với môi trường.
2.3.2. Chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục thay đổi mới lạ theo
chủ đề trong trường mầm non để lôi cuốn, hấp dẫn trẻ tích cực tham gia
hoạt động
* Chỉ đạo giáo viên lưu ý xây dựng môi trường toát lên hình ảnh và nội
dung phản ánh chủ đề phù hợp với mỗi độ tuổi với nội dung mới lạ.
Trong chương trình giáo dục mầm non hiện hành, chương trình giáo dục
được xây dựng theo chủ đề giáo dục. Vì vậy việc xây dựng môi trường hoạt
động giáo dục cần thiết phải được xây dựng theo chủ để để phục vụ cho các hoạt
động học tập vui chơi của trẻ trong chủ đề.
Xây dựng môi trường theo chủ đề là giáo viên trang trí môi trường bằng hình
ảnh, đồ dùng đồ chơi ở tất cả không gian lớp đề toát lên được đặc điểm, nội

dung của chủ đề. Như vậy giáo viên cần phải bám vào nội dung, mục tiêu của
từng chủ đề để có biện pháp xây dựng môi trường phù hợp. Môi trường xây
dựng phải đảm bảo giúp cho trẻ thích tham gia và được hoạt động trải nghiệm
trong môi trường đó , để tiếp thu kiến thức kỹ năng trong chủ đề cụ thể.
Chỉ đạo giáo viên cần phải xác định môi trường trong ngoài nhóm lớp đều
được phản ánh đặc trưng của chủ đề. Từ mảng chủ đề chính, đến các mảng góc
6


đều phải được trang trí, bố trí sắp xếp đồ dùng đồ chơi, chuẩn bị các nguyên vật
liệu để phục vụ cho các nội dung hoạt động học tập, vui chơi trong chủ đề cụ thể
làm cho các bé có cảm giác khi bước chân vào cổng trường mầm non như được
bước vào một thể giới khác, thế giới của trẻ thơ với những bức tranh đầy màu
sắc, từ những nhân vật cổ tích, cỏ cây, hoa lá đến những nhân vật hoạt hình ngộ
nghĩnh… được trang trí trên khắp tường rào, hành lang lớp học. Còn bên trong
lớp học các hình ảnh được trang trí phong phú hơn gắn với nội dung giáo dục
theo chủ đề. Việc trang trí lớp học theo chủ đề vừa tạo sự chú ý và hứng thú
khám phá ở trẻ vừa cho mọi người biết lớp học đang học chủ đề nào. Việc làm
này nhà trường đã thực hiện từ rất nhiều năm trước đây, nhưng giáo viên chỉ làm
rầm rộ vào lúc chuẩn bị khai giảng năm học mới, sau đó chỉ bổ sung vài hình
ảnh cho có gọi là trang trí theo chủ đề. Để khắc phục tình trạng này, ngay từ đầu
năm học nhà trường đã cung cấp đầy đủ các đồ dùng, nguyên liệu như: kéo,
sung bắn keo, giấy màu, xốp màu,…yêu cầu giáo viên vận động trẻ sưu tầm
thêm nguyên liệu đến làm đồ dùng dạy học cùng cô. Một chủ đề không không
nhất thiết phải trang trí hoàn chỉnh ngay từ khi bắt đầu, mà có thể bổ sung dần
qua từng nhánh nhỏ của chủ đề cho đến khi kết thúc chủ đề.
Ví dụ: Với chủ đề “Thế giới thực vật – tết và mùa xuân” có các nhánh:
Nhánh 1: Một số loại hoa quả - Tết nguyên đán; Nhánh 2: Các loại rau; Nhánh
3: Cây xanh và môi trường sống. Cô và trẻ lần lượt trang trí những hình ảnh của
từng nhánh nhỏ theo thời gian thực hiện của mỗi chủ đề ( mỗi tuần một nhánh).

Yêu cầu trẻ cùng cô làm đồ dùng trang trí các góc hoạt động:
Trong góc học tập: góc toán giáo viên cho trẻ vẽ, cắt các loại hoa, quả,
cây và dán theo số lượng vào các tranh theo yêu cầu của cô và ghi rõ số tương
ứng; Góc khám phá thì giáo viên yêu cầu trẻ vẽ, cắt, sưu tầm các loại hoa, quả
có cùng đặc điểm dán vào các bộ phận sưu tập, các mảng tường cô để trống có
các yêu cầu cụ thể. Đối với trẻ mẫu giáo bé tôi gợi ý để giáo viên trang trí các
hình ảnh hoa, quả có số lượng sao cho có thể sử dụng làm trò chơi học tập khi
học Toán: “ Hãy tìm xung quanh lớp nhóm hoa có số lượng ít hơn 3”; Với Nhà
trẻ cô yêu cầu: “tìm cho cô chùm quả có màu đỏ, Tìm cho Cô Bông hoa có màu
vàng,…”. Ngoài ra tôi còn yêu cầu giáo viên sưu tầm các bài tập nhằm phát kích
thích tư duy của trẻ phát triển. Ở chủ đề này giáo viên cần chuẩn bị đồ dùng,
nguyên vật liệu, phế thải để trẻ có thể tạo ra được những bức tranh đẹp về cỏ
cây, hoa lá được tạo ra từ những vỏ ngao, hột hạt…giáo dục cho trẻ biết yêu
thiên nhiên, yêu cỏ cây hoa lá, biết chăm sóc và bảo vệ cỏ cây hoa lá xung
quanh mình, biết tạo ra những bức tranh đẹp, biết yêu quý những sản phẩm mình
đã tạo ra… Biết tết truyền thống của quê hương, biết những hương vị ngày tết
Hoạt động tạo hình của cháu 5 tuổi trường Mầm non Nga Yên
Chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục trong và ngoài lớp học
phải thật sự sinh động, hấp dẫn trẻ, lôi cuốn trẻ vào nội dung các hoạt động có
trong chủ đề. Điều này đòi hỏi giáo viên phải có tư duy để có lựa chọn ý tưởng
hình ảnh, bố cụ trang trí trong tất cả các mảng góc, các vị trí không gian trong và
ngoài lớp, để làm sao đạt được mục tiêu thu hút trẻ tích cực tham gia.
7


Thực hiện nội dung này, tôi đã chỉ đạo giáo viên khai thác tìm hiểu trên
mạng để có được vốn ý tưởng về hình ảnh, cách bố trí sắp xếp. Từ đó lựa chon
và sáng tạo để áp dụng vào xây dựng tại nhóm lớp. Chỉ đạo giáo viên lựa chọn
các đồ dùng đồ chơi , các nguyên liệu cho trẻ trải nghiệm có giá trị phục vụ cho
các hoạt động trong các chủ đề.

*Chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục đảm bảo có sự thay
đổ thường xuyên theo chủ đề và có tính liên kết các chủ đề và trẻ được trải
nghiệm tối đa với môi trường.
Là hiệu trưởng nhà trường tôi thường xuyên đến các nhóm lớp để kiểm tra,
đôn đốc việc thực hiện xây dựng môi trường giáo dục của giáo viên, kịp thời khắc
phục hạn chế, đồng thời hướng dẫn giáo viên bố trí góc chơi đảm bảo yếu tố tĩnh động, có “ranh giới” rõ ràng, lối di chuyển thuận tiện. Chỉ đạo giáo viên cùng trẻ
trang trí tranh ảnh, biểu bảng vừa với tầm mắt của trẻ; sử dụng túi bóng kính,
những loại móc, kẹp, nhám dính gắn vào tường để thuận tiện cho việc thay đổi
tranh ảnh, đồ dùng trong quá trình trẻ hoạt động; tích cực bổ sung nguyên vật liệu
mang tính mở (hột, hạt, lá cây, sỏi...) và sản phẩm hoàn thiện, sản phẩm chưa
hoàn thiện vào các góc chơi để tạo cơ hội cho trẻ sáng tạo; sắp xếp đồ dùng, đồ
chơi gọn gàng, vừa tầm với của trẻ để trẻ dễ thấy, dễ lấy, dễ cất.
Chỉ đạo, hướng dẫn giáo viên tạo bầu không khí thân thiện, vui tươi giữa
cô và trẻ; tôn trọng, đảm bảo nhu cầu hứng thú của trẻ, hiểu và đánh giá đúng
thế mạnh của trẻ để mỗi trẻ đều có cơ hội thành công trong việc tự tạo môi
trường học tập trong nhóm lớp.
Hình ảnh cô và trẻ Trường MN Nga Yên cùng nhau xây MT học tập
Kết quả: Khi tổ chức thực hiện biện pháp này tôi nhận thấy đa số giáo
viên đã nhận thức được tầm quan trọng của của việc lập kế hoạch trang trí lớp
theo chủ đề và thực hện tốt các kế hoạch đã đề ra. Các mảng tường của lớp được
trang trí các hình ảnh vừa đảm bảo tính thẩm mỹ (đẹp, hấp dẫn trẻ), vừa đảm
bảo các yêu cầu giáo dục (có thể sử dụng các mảng trang trí làm phương tiện
dạy học), trẻ rất thích được tham gia các hoạt động cùng cô trang trí môi trường
lớp học.
2.3.3. Tích cực phối hợp chỉ đạo trực tiếp giáo viên thực hiện xây
dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
* Xây dựng môi trường vật chất:
** Phối hợp chỉ đạo xây dựng môi trường bên trong lớp học
Trong lớp học không thể thiếu những góc chơi của trẻ, do đó để lớp học
thêm lôi cuốn trẻ các cô giáo cần tạo nên một môi trường lớp học với những

màu sắc sinh động, những nhân vật ngộ nghĩnh… Môi trường có không gian,
cách sắp xếp phù hợp, gần gũi, quen thuộc với cuộc sống thực hàng ngày của
trẻ; phản ánh kinh nghiệm, văn hóa của địa phương; luôn thay đổi để tạo ra sự
hấp dẫn mới lạ đối với trẻ. Các góc hoạt động chính được duy trì thường xuyên,
chúng không cần phải di chuyển đi hoặc đóng lại. Vì vậy chúng ta cần suy nghĩ
cẩn trọng về việc bố trí các góc này. Việc sắp xếp phải rất linh hoạt để có thể sắp
xếp lại. chính vì vậy tôi đã chỉ đạo giáo viên:
8


- Bố trí góc chơi phù hợp với lớp học : Để hoạt động vui chơi của trẻ đạt
kết quả tốt thì trước hết phải tạo được góc chơi phù hợp. Vì thế tôi đã chỉ đạo
giáo viên lựa chọn bố trí góc chơi có diện tích đảm bảo cho số trẻ tham gia vào
hoạt động, bố trí phù hợp với thực tế không gian của nhóm lớp.
Mặt khác tuỳ theo nội dung của từng chủ đề mà lớp đang thực hiện để bố
trí các góc chơi cho phù hợp. Tránh tình trạng giáo viên dạy trẻ lạc chủ đề như
vậy sẽ cung cấp kiến thức sai cho trẻ không đúng với chủ đề bé đang học.
Và giữa các góc chơi cần có ranh giới rõ ràng có lối đi lại giữa các góc đủ
rộng cho trẻ di chuyển và thuận tiện cho sự bao quát của cô. Chính vì vậy mà
tôi luôn chỉ đạo giáo viên nên sử dụng các mảng tường và các giá tủ đều ngăn
cách giữa các góc chơi. Khi thực hiện hoạt động chơi trẻ chỉ cần xoay giá là tạo
thành góc chơi riêng biệt không bị ảnh hưởng đến các nhóm chơi khác.
Sau khi chỉ đạo các nhóm lớp thực hiện việc lựa chọn sắp xếp bố trí góc
chơi cho trẻ phù hợp như trên tôi thấy có hiệu quả rõ ràng, tôi quan sát thấy trẻ
chơi tự tin hơn, trật tự hơn không xô đẩy va chạm nhau. Các góc yên tĩnh không
bị ảnh hưởng bởi các góc chơi ồn ào,các góc chơi có không gian rộng riêng biệt
trẻ chơi thoải mái, chơi hứng thú. Và đặc biệt là giáo viên có thể bao quát trẻ
chơi tốt hơn. Và một điều cũng đặc biệt cần lưu ý khi xây dựng môi trường học
tập chúng ta phải xây dựng các góc theo đúng nguyên tắc: Góc ồn ào xa góc yên
tĩnh (Góc học tập phải xa góc xây dựng…)

VD: + Góc ghệ thuật: Một số lớp giáo viên đã bố trí phía bên phải của lớp học,
để tận dụng các mảng tường và các mặt sau của các giá để dán tranh ảnh có nội
dung hướng dẫn trẻ hoạt động.
+ Góc phân vai: Một số giáo viên đã biết tận dụng diện tích rộng và tách
biệt có thể kê được giường tủ và giá nội trợ giáo viên đã bố trí ngay cửa ra vào
của lớp vì đó là khoảng rộng nhất của lớp học.
+ Góc hoc tập: Còn đối với góc học tập cần yên tĩnh hơn nên ở một số
lớp giáo viên đã bố trí nơi có không gian rộng rãi ánh sáng phù hợp, cách xa góc
xây dựng… cho trẻ được ngồi yên tĩnh để đọc thơ, đọc chuyện…
+ Góc xây dựng: Một số lớp đã bố trí phía bên trái của lớp học có mảng
tường rộng dành cho trẻ treo tranh gợi ý và có khoảng rộng dành cho nhiều trẻ
chơi. Bởi vì góc xây dựng là một góc chơi chiếm rất nhiều diện tích,chính vì vậy
chúng ta cần phải đảo bảo đủ diện tích để trẻ có thể xây dựng và hoàn thành
công trình của mình như mong muốn.
Hình ảnh xây dựngvà tạo môi trường hoạt động trong lớp học
- Chuẩn bị đồ dùng đồ chơi hấp dẫn cho trẻ sáng tạo:
Với việc linh hoạt lồng ghép các hoạt động đã kích thích trẻ tự tìm hiểu,
phát hiện ra các chức năng sử dụng của đồ dùng, đồ chơi, tránh sự đơn điệu,
nhàm chán, tạo cho trẻ em sự hấp dẫn, mới lạ, giúp cho trẻ dễ tiếp thu bài học và
có thể tham gia thể hiện ý tưởng của mình.
Các mảng tường trống cũng được tận dụng để trang trí phù hợp với chủ đề
bé học, từ đó trẻ có thể nhận biết các hoạt động của bé ở trường qua các mảng
trang trí của cô.
Ơ

9


Các sản phẩm của bé được trưng bày đó là một sự khích lệ với trẻ động
viên để trẻ phấn đấu cố gắng trong các hoạt động.Cửa sổ cũng là nơi cô có thể

trang trí đưa thiên nhiên vào trong lớp học với các lọ cây xanh cô tận dụng từ
nguyên vật liệu phế thải.
Tạo cho trẻ cảm nhận được “Đi học là hạnh phúc và mỗi ngày đến
trường là một ngày vui”, làm cho trẻ thêm yêu trường,yêu lớp, gắn bó với ngôi
nhà chung, đó chính là trách nhiệm của mỗi thầy cô giáo và giáo viên mầm non
nói riêng.
Việc trang trí lớp học sao cho tự nhiên, biến không gian lớp học trở nên
gần gũi, thân thiện có ý nghĩa giáo dục cho trẻ là việc làm không phải dễ. Bởi
vậy tôi đã “Trang trí kết hợp giữa làm đẹp cảnh quan lớp học với yêu cầu phục
vụ học tập của trẻ lớp mình”.
Như vậy việc tạo cảnh quan thân thiện đối với trẻ giúp trẻ học tập một
cách gần gũi thân thiện có tác dụng giúp trẻ đạt được các mục tiêu giáo dục.
Và điều quan trọng hơn cả, thông qua việc cùng nhau trang trí lớp học hầu
hết trẻ đều rất yêu thích đến trường vì nó đem lại cho trẻ nhiều điều bổ ích, như
được bày tỏ những điều mình mong muốn, được trưng bày những sản phẩm
mình làm ra và được làm chủ lớp học của mình.
- Chọn tiêu đề tranh ảnh thu hút sự chú ý của trẻ
Xuất phát từ đặc điểm trên của trẻ để có góc chơi hấp dẫn tạo cảm giác
mới lạ kích thích hứng thú cho trẻ tôi luôn chỉ đạo và nhắc nhở giáo viên phải
đặc biệt chú ý tới việc lựa chọn tranh ảnh tiêu đề đơn giản, ngắn gọn, các hình
ảnh ngộ nghĩnh, các sản phẩm quen thuộc của địa phương phù hợp với chủ đề
đang thực hiện.
VD: Góc chơi bác sĩ thuộc chủ đề thế giới động vật ở lớp 5 tuổi thì giáo
viên lại trang trí hình ảnh bạn gấu mặc áo bác sĩ màu trắng đầu đội mũ có chũ
thập, đeo ống nghe đang khám bệnh cho bệnh nhân thỏ và bên trên có ghi
''Phòng khám đa khoa của bé''.
VD: Ở góc chơi bán hàng thuộc chủ đề bản thân lớp MG nhỡ giáo viên
đã sử dụng hoạ tiết trang trí là hình ảnh chợ quê với những đồ dùng đồ chơi
ngộ nghĩnh, đẹp mắt được làm từ những nguyên vật liệu sẵn có gần gũi với cuộc
sống thường ngày của trẻ, những vai chơi sẽ tái hiện lại cuộc sống hiện thực

đang diễn ra hằng ngày, như vậy có thể thu hút được sự chú ý của trẻ, và sẽ làm
cho trẻ cảm thấy thích chơi và được chơi ở góc mình lựa chọn nhằm giúp trẻ
phát triển cả về thể chất lẫn trí tuệ.
Hình ảnh trẻ chơi ở góc bán hàng
Tương tự tất cả các góc đều được quan tâm lựa chọn tiêu đề một cách hợp lý
nhất. Ngoài ra việc lựa chọn tiêu đề hoạ tiết trang trí ở các góc chơi cũng cần
phải linh hoạt có sự kết hợp giữa các sản phẩm của trẻ và của cô để trang trí
giúp cho trẻ cảm thấy yêu thích góc chơi đó hơn và tự tin, tự hào hơn khi thấy
các sản phẩm từ chính tay mình làm được dùng để trang trí. Đó cũng chính là
một trong những yếu tố giúp trẻ chơi sáng tạo hơn.
** Phối hợp chỉ đạo xây dựng môi trường ngoài lớp
10


Việc xây dựng và tạo cảnh quan môi trường bên ngoài lớp học là đã tạo
được sân chơi cho trẻ được hoạt động, học tập và vui chơi, vì vậy tôi đã cùng
với ban giám hiệu nhà trường chọn ra giáo viên điển hình, thực hiện tốt việc xây
dựng và sử dụng môi trường giáo dục để làm mô hình điểm, tổ chức cho giáo
viên toàn trường học tập, nhân rộng. Ngoài ra giao cho Phó HT phụ trách
chuyên môn giáo dục, CNTT tìm kiếm, lựa chọn những giáo án, video xây dựng
và khai thác môi trường giáo dục hiệu quả cho giáo viên xem, đồng thời cung
cấp tài liệu, đường link trên website của nhà trường để giáo viên tham khảo, học
tập và tự bồi dưỡng. Sau khi thực hiện các giải pháp trên việc xây dựng môi
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đã đạt được như sau:
Xây dựng khu chơi với cát nước ngoài trời là nơi đặc biệt thu hút sự tham
gia của trẻ. Vui chơi ở đây không những giúp trẻ thư giãn mà đồng thời trẻ còn
có những trải nghiệm tuyệt vời và phát triển các giác quan cho trẻ. Ở đây trẻ có
thể chơi câu cá, làm các thí nghiệm vui với nước như: "Vật chìm - nổi", "Đong
nước"... Sân chơi giao thông được các cô thiết kế một cách phù hợp và được
nhà trường đầu tư những chiếc xe. Nơi đây trẻ được vui chơi, học và thực hành

luật giao thông một cách lý thú., chợ quê, vườn cổ tích…; mua mô hình 4 câu
chuyện, 200m2 cỏ nhân tạo, vẽ trên 1000m2 tranh tường; làm được 60 bộ đồ chơi
ngoài trời, hàng nghìn đồ dùng, đồ chơi ở các góc; sơn, sửa các loại đồ dùng, đồ
chơi. Tổng kinh phí trên 250 triệu đồng (trong đó phụ huynh ủng hộ 18 triệu và
56 ngày công). 100% GV xây dựng và khai thác hiệu quả môi trường giáo dục,
trong đó xếp loại khá, tốt 89,7% tăng 16,7% so với đầu năm. 100% trẻ hào
hứng, thích thú tham gia vào hoạt động; chất lượng giáo dục trẻ được nâng lên
có 96,8% trẻ đạt các mục tiêu giáo dục tăng 16,8% so với đầu năm.
Đặc biệt trong Hội thi “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm” tổ chức năm 2017 – 2018 nhà trường đạt giải Nhất cấp huyện, giải Ba cấp
tỉnh, đó phần nào cũng minh chứng cho hiệu quả của các giải pháp trên và hơn thế
nữa là tạo được sự tin tưởng của phụ huynh với nhà trường, tạo sự hứng khởi cho
trẻ để với trẻ “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”.
Xây dựng môi trường bên ngoài cho trẻ hoạt động
Đối “Vườn rau của bé” là nơi trẻ được cùng cô trải nghiệm trồng rau, tìm
hiểu và chăm sóc các loại rau. Trẻ được tự tay xới đất gieo hạt, trồng rau, nhổ
cỏ, chăm bón và tự tay thu hoạch chính những sản phẩm của mình làm ra…Qua
các trải nghiệm đó, giáo viên giáo dục ý thức lao động, ý thức bảo vệ cây xanh,
bảo vệ môi trường cho trẻ .tôi yêu cầu giáo viên sưu tầm trồng các loại rau phù
hợp theo mùa như mùa đông trồng Bắp cải, xu hào, xà lách; mùa hè gieo rau
đay, mùng tơi; Mùa thu gieo rau cải,…Mỗi một loại rau phải có biển chữ đầy đủ
để khi trẻ được quan sát khám phá cây xanh cùng một lúc có thể giúp trẻ làm
quen với các chữ cái trong biển.
Ngoài các loại rau tôi yêu cầu giáo viên bố trí không gian trồng thêm một
số cây hoa làm cho môi trường thêm rực rỡ sắc màu. Giáo viên đã sưu tầm được
một số cây hoa đẹp và còn vận động phụ huynh ủng hộ thêm cây cảnh giúp tạo
môi trường cho trẻ hoạt động. Nhờ đó mà môi trường xung quanh lớp học của
11

trường tôi có rất nhiều cây xanh, cây cảnh, không khí trường học trong lành, mát
mẻ.
Để xây dựng được môi trường giáo dục một cách hoàn chỉnh, đáp ứng
yêu cầu giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đòi hỏi Ban giám hiệu và tập thể giáo
viên mầm non phải đầu tư một cách toàn diện từ vật chất đến công sức, sự sáng
tạo và tâm huyết của mình.
Vườn rau, vườn thiên nhiên của bé
* Xây dựng môi trường xã hội:
Trường mầm non là môi trường thuận lợi để hình thành các kỹ năng xã hội
cho trẻ: Đảm bảo môi trường giao tiếp thân thiện, hòa đồng, ấm cúng, cởi mở
giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với môi trường xung quanh. Quan hệ
giữa cô và trẻ, người lớn với trẻ phải thể hiện tình cảm yêu thương, thái độ tôn
trọng, tin tưởng trẻ, tạo cơ hội cho trẻ bộc lộ những suy nghĩ, tâm tư nguyện
vọng của mình. Tạo điều kiện cho trẻ giao tiếp và thể hiện sự quan tâm của mình
đối với mọi người, đối với sự vật hiện tượng gần gũi xung quanh. Mọi cử chỉ,
lời nói, việc làm của cô giáo và người lớn phải luôn mẫu mực để trẻ noi theo.
Mối quan hệ giữa trẻ với trẻ là quan hệ bạn bè cùng học cùng chơi, đoàn kết,
hợp tác, chia sẻ, đồng cảm, học hỏi lẫn nhau. Giáo viên cần nhạy cảm để tận
dụng các mối quan hệ giữa trẻ với trẻ để giáo dục trẻ và có sự thống nhất giữa
trường mầm non, gia đình và cộng đồng xã hội trong việc chăm sóc, giáo dục
trẻ.
Kết quả: Có thể nói việc xây dựng môi trường giáo dục “ Lấy trẻ làm
trung tâm”trong trường mầm non thực sự cần thiết và rất quan trọng đã đáp ứng
được yêu cầu chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” và
thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ, thông qua đó, nhân cách của trẻ
được hình thành và phát triển toàn diện. Một môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự
bố trí khu vực chơi và học trong lớp và ngoài trời phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa
to lớn không chỉ đối với sự phát triển thể chất của trẻ, mà còn thỏa mãn nhu cầu
nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo,
là phương tiện, điều kiện để trẻ phát triển toàn diện về thể chất, ngôn ngữ, trí

tuệ, khả năng thẩm mỹ, tình cảm và kỹ năng xã hội, tạo tiền đề vững chắc sự
phát triển nhân cách của trẻ .. Nó được ví như người giáo viên thứ hai trong công
tác tổ chức, hướng dẫn cho trẻ nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động
của trẻ, thông qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện.
Một môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự bố trí khu vực chơi và học trong lớp và
ngoài trời phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát triển
thể chất của trẻ, mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ,
kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Môi trường giao tiếp cởi mở, thân
thiện giữa cô với trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với môi trường xung quanh sẽ
tạo cơ hội cho trẻ được chia sẻ, giãi bày tâm sự, nguyện vọng, mong ước của trẻ
với cô, với bạn bè, nhờ vậy mà cô hiểu trẻ hơn, trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động
phối hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu quả hoạt động cũng cao hơn, trẻ yêu trường,
yêu lớp, yêu cô giáo và bạn bè hơn
12


Khi thực hiện biện pháp này tôi thấy giáo viên đã vững vàng lên rất nhiều,
đã linh hoạt, sáng tạo trong trang trí lớp, đồ dùng đồ chơi phong phú đa dạng.
Hình thức trang trí lớp, xây dựng môi trường học tập của các lớp rất phong phú,
đa dạng, phù hợp với độ tuổi, với từng chủ đề. Cảnh quan môi trường trong và
ngoài lớp học sinh động, xanh – sạch – đẹp thu hút phụ huynh đến gửi con vào
trường.
2.3.4. Chỉ đạo giáo viên thường xuyên tạo cơ hội cho trẻ thực hành trải
nghiệm thông qua hoạt động ở các góc cũng như mọi lúc mọi nơi
Xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ hoạt động là nhiệm vụ cần thiết mà
mỗi cán bộ giáo viên mầm non phải thực hiện nghiêm túc, nói như vậy không có
nghĩa là xây dựng môi trường chỉ có giáo viên làm mà trẻ phải được làm được
hoạt động bằng chính sản phẩm của trẻ tạo ra như vậy sẽ làm cho trẻ thấy thích
thú hơn. Chính vì vậy tôi đã chỉ đạo giáo viên cách hướng dẫn trẻ hoạt động
* Ở hoạt động góc.

Hoạt động góc là hình thức tổ chức cho trẻ học hoặc chơi theo sở thích và
cá nhân hoặc nhóm nhỏ để trẻ thực hiện mục tiêu và nội dung giáo dục. Tại các
góc hoạt động trẻ được trải nghiệm, củng cố, rèn luyện những kiến thức, kỹ
năng đã được học trong hoạt động học; được khám phá tìm tòi phát hiện những
cái mới ở xung quanh.
Vậy muốn trẻ chơi hiệu quả, tích cực, sáng tạo, nghĩ ra nhiều cách chơi thì
ngay từ đầu giáo viên phải biết cách giới thiệu cho trẻ làm quen các góc chơi;
quản lý tốt trẻ chơi trong các góc và hoạt động mọi lúc mọi nơi. Biện pháp này
giúp trẻ tự tin khi lựa chọn hoạt động, chủ động tìm kiếm đồ chơi khi cần, triển
khai trò chơi, thu dọn và cất đồ chơi đúng nơi qui định.
Việc giới thiệu cho trẻ làm quen với các góc chơi tiến hành chủ yếu vào
đầu năm học, khi trẻ còn bỡ ngỡ, chưa quen với đồ dùng đồ chơi trong lớp, chưa
biết tên, vị trí đồ chơi và các khu vự để chơi. Vì vậy, tôi phải giúp trẻ biết nơi để
các để đồ chơi, các góc chơi bắt đầu từ đâu, kết thúc ở đâu.
Khi trẻ quen dần với các góc chơi và vị trí các đồ chơi thì đầu giờ chơi cô
giới thiệu nội dung chơi của chủ đề nhánh.
Khi chơi, cô chú ý bao quát, động viên, hướng dẫn trẻ triển khai nội dung
chơi, chú ý những trẻ rụt rè nhút nhát. Cô phải luôn động viên, khuyến khích trẻ
gợi ý nội dung chơi khi trẻ lúng túng hay gợi ý trẻ sáng tạo nên các nội dung
chơi mới dựa trên ý tưởng của trẻ.
Ví dụ: Chủ đề: “Thế giới thực vật”
Góc phân vai: Với các nguyên vật liệu đã chuẩn bị sẵn như rau, củ quả, lá
cây, cỏ, vỏ thạch dừa, keo dán, keo hai mặt, bìa đã phun màu nền. Khi chơi, trẻ
đến góc đã chọn nhưng còn lúng túng chưa biết làm gì với những nguyên vật
liệu cô đã chuẩn bị sẵn. Cô giáo đến hỏi và động viên trẻ giúp trẻ biết cách chơi
và chơi tự nhiên
GV theo dõi quá trình tiến triển của trò chơi, theo dõi xem trẻ chơi có tích
cực không và gợi ý giúp trẻ tham gia vào các quan hệ phức tạp, trong quá trình
chơi trẻ biết phối hợp, chia sẻ, hợp tác với nhau từ đó nội dung trò chơi sẽ phong
13

phú và đa dạng hơn , GV cần chú ý liên kết giữa các nhóm chơi thông qua chủ
đề chơi.
Dùng các câu hỏi gợi ý để giúp trẻ khi trẻ gặp khó khăn trong khi chơi
Giúp trẻ phát triển trò chơi theo hướng tích cực và mở rộng các chủ đề chơi
thông qua việc cho trẻ quan sát, tham quan các hoạt động của con người trong
xã hội.
Hướng trẻ vào chủ đề, tạo điều kiện cho trẻ vận dụng những kinh nghiệm
và hiểu biết đã có trong cuộc sống hằng ngày vào trò chơi.
Hoạt động góc của cháu lớp 4 – 5 tuổi
Trong giờ chơi, cô luôn giáo dục trẻ chơi cùng bạn, không giành đồ chơi
của bạn, cất dọn đồ chơi gọn gàng vào chỗ cũ sau khi chơi xong. Muốn quản lý
trẻ tốt, cô giáo phải làm kí hiệu ở các góc hoạt động để theo dõi trẻ nhằm giúp
trẻ chơi ở tất cả các góc trong năm học. Ký hiệu của trẻ ở các góc trùng với các
ký hiệu của trẻ ở đồ dùng cá nhân trẻ.
* Ở hoạt động mọi lúc mọi nơi.
Song song với việc tổ chức hoạt động học, hoạt động ở các góc chơi giáo
viên luôn chú ý để rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi.
Trong các ngày lễ, ngày hội tôi tổ chức các hoạt động chiều, hoạt động theo
ý thích...cho trẻ tham gia, qua đó giáo dục trẻ biết chia sẽ quan tâm và chăm sóc
người thân. (Ví dụ: Ngày 8/3 tổ chức cho trẻ làm thiệp tặng mẹ, tặng bà, tặng cô
giáo khơi gợi ở trẻ lòng biết ơn và kính trọng mẹ, bà, cô giáo qua những sản
phẩm trẻ tự làm).
Các cháu lớp 5 tuổi làm thiệp 8/3

Tổ chức các lễ hội có nội dung phong phú, gẫn gũi đời sống trẻ: “Giai điệu
mùa xuân”, “Ngày hè”, “Mừng sinh nhật”. Các buổi đó trẻ không chỉ múa hát,
đọc thơ, kể chuyện mà còn được chơi các trò chơi dân gian: ném còn, đua
thuyền, đua vịt, đi chợ quê với quang gánh, rau, củ, quả, những đặc sản quê

hương như bánh đúc, bánh tráng...Tất cả được trang trí trong một khung cảnh
quê hương có cây tre, bụi chuối, trẻ được mặc áo quần bà ba, tứ thân, váy yếm,
khăn đóng áo dài.... Qua đó, trẻ được tăng cường mối quan hệ giao tiếp giữa trẻ
với trẻ, trẻ và cô, trẻ với người lớn....Điều này giúp trẻ tự tin khẳng định mình,
biết cùng nhau hoạt động trong nhóm, biết chia sẽ ý tưởng để hoàn thành sản
phẩm. Ở các ngày lễ hội tổ chức trong lớp, trẻ không còn “chơi” chỉ để chơi nữa
mà chơi thật trong cuộc sống.
Kết quả: Khi đưa giải pháp này vào thực hiện ở các lớp tôi thấy trẻ biết cách
chơi và tham gia chơi một cách hứng thú, bết tự mình làm được nhiều những
món quà ý nghĩa để tặng người thân trong những ngày lễ
2.3.5. Huy động các nguồn lực xây dựng khu phát triển vận động
chung trong nhà trường từ những nguyên liệu, phế thải nhằm phát triển thể
chất cho trẻ

14


Xây dựng môi trường GDPTVĐ cho trẻ mầm non gắn với việc lựa chọn
trang thiết bị, đồ dùng, dụng cụ luyện tập.Việc sử dụng các thiết bị, dụng cụ
luyện tập có thể tạo ra các tình huống, phương án, phức tạp hóa điều kiện thực
hiện các bài tập thể dục khác nhau, giúp trẻ có sự nhận thức rõ ràng về vận
động, về phương pháp thực hiện với các đồ dùng, dụng cụ luyện tập. Các dụng
cụ luyện tập thể dục giúp nâng cao hứng thú thực hiện các nhiệm vụ vận động
trong những điều kiện khác nhau, giúp thỏa mãn nhu cầu vận động, ảnh hưởng
tốt đến sức khỏe, thể chất và tâm thần của trẻ, hình thành cho trẻ thói quen rèn
luyện thân thể thường xuyên. Các dụng cụ luyện tập thể dục kích thích sự lĩnh
hội kĩ năng vận động nhanh, chính xác. Việc trẻ tích cực tham gia chuẩn bị đồ
dùng, dụng cụ luyện tập giúp hình thành cho trẻ các thói quen cẩn thận, chu đáo
trong hoạt động.
Nhận định được vị trí quan trọng của môi trường giáo dục

phát triển vận động cho trẻ trong trường mầm non, tôi đã cùng
với BGH nhà trưởng lên kế hoạch chi tiết, đồng thời phác thảo
mô hình các khu hoạt hoạt động ngoài trời và các thiết bị, đồ
dùng phục vụ cho hoạt động của trẻ.Với điều kiện thực tế của
nhà trường đó là sân chơi rộng, có nhiều đồ chơi ngoài trời tuy
nhiên đó đều là đồ chơi sẵn có. Tôi đã chỉ đạo quy hoạch lại sân
chơi, sắp xếp lại các đồ chơi có sẵn và để riêng một khu để làm
khu vui chơi liên hoàn cho trẻ. Tôi xác định, khu vui chơi liên
hoàn sẽ giúp trẻ phát triển các cơ một cách toàn diện, bao gồm
các trò chơi phát triển cơ tay, cơ chân và cơ toàn thân. Ngoài ra
tôi cũng xác định để thu hút trẻ chơi ở khu vui chơi này thì đồ
chơi phải có sự khác biệt rõ ràng. Tuy nhiên vấn đề khó khăn
trong việc thực hiện đó là nhà trường không có nguồn kinh phí
lớn để đầu tư mua sắm các trang thiết bị mới. Do đó tôi đã
nghiên cứu và chỉ giáo viên lên kế hoạch làm các đồ chơi từ phế
liệu và các nguyên vật liệu rẻ tiền. Tôi đã làm thông báo tới các
bậc phụ huynh về việc thực hiện chuyên đề, ý nghĩa và tầm
quan trọng của việc thực hiện chuyên đề phát triển vận động
cho trẻ trong trường mầm non. Bên cạnh đó tôi cũng liệt kê các
nguyên vật liệu cần thiết cho việc làm các đồ chơi phục vụ
chuyên đề và kêu gọi sự ủng hộ của các bậc phụ huynh. Sau khi
thông báo tại góc tuyên truyền của các lớp và góc tuyên truyền
chung của nhà trường đã được các bậc phụ huynh nhiệt tình
ủng hộ các nguyên vật liệu như: lốp xe cũ, ống nước cũ, dây
thừng, thùng phi cũ…. Và từ các vật liệu tưởng chừng chỉ để bỏ
đi đó tôi đã chỉ đạo giáo tận dụng làm thành các đồ chơi có ý
nghĩa cho trẻ để trẻ được vui chơi hoạt động
Ví dụ: + Làm hệ thống ống chui: Đây là đồ chơi nhằm phát
triển cơ tay và cơ chân cho trẻ. Khi trẻ tham gia trò chơi này sẽ
phải phối hợp nhịp nhàng cả tay và chân để thực hiện vận động

bò hoặc trườn. Tôi đã sử dụng thùng phi hỏng để làm hệ thống
15


ống chui bằng cách cắt bỏ đi phần đáy để thông hai đầu và mài
nhẵn hai đầu để đảm bảo an toàn cho trẻ khi chơi rồi sử dụng
giấy đề can để cắt dán lên các thùng phi cho đẹp để đảm bảo
tính thẩm mỹ và thu hút trẻ. Sau đó nhờ thợ hàn để hàn hai
chân nhỏ phía dưới để khi sử dụng tránh cho việc thùng phi bị
lăn khi trẻ chơi, làm như vậy chúng tao có thể di chuyển đến
bất kỳ vị trí nào khi muốn chơi, với cách làm này đã thu hút
được sự thích thú của trẻ khi tham gia trò chơi
+ Làm cầu dao động: Là trò chơi nhằm phát triển cơ chân
và rèn luyện sự khéo léo của trẻ, trẻ biết giữ thăng bằng khi
tham gia vào vận động này. Vật liệu để làm ra cầu giao động
chính là những bánh xe máy cũ, hỏng và khung gỗ để làm.
Chúng tôi đã vận động phụ huynh làm nghề mộc làm ủng hộ
các cháu khung cầu từ những thanh gỗ thừa, và vận động một
số phụ huynh làm nghề sửa chữa xe máy thu gom bánh xe hỏng
đến để ủng hộ nhà trường, bánh xe sau khi vệ sinh sạch sẽ được
đem dùi lỗ sau đó dùng dây xích và ốc vít để gắn các bánh xe
lại với nhau và treo lên khung như vậy là chúng tôi đã hoàn
thành xong hệ thống cầu giao động chỉ với một số phế thải dễ
kiếm và vài bước đơn giản. Khi trẻ tham gia vào trò chơi này, trẻ
phải tập giữ được thăng bằng, lần lượt bước lên các bánh xe và
đi từ đầu đến cuối cầu.
+ Làm thang leo hình chữ nhật : Đây là thiết bị vui chơi
vận động dành cho trẻ em, giúp bé phát triển khả năng vận
động, rèn sự khéo léo, nhanh nhẹn và bền bỉ khi luyện tập. Tôi
đã tham khảo kiểu mẫu của các công ty đồ chơi sau đó tôi đã

vận động phụ hunh làm nghề cơ khí làm ủng hộ làm giúp phần
khung với kích thước theo yêu cầu của tôi. Khi phần khung được
làm xong, tôi đã chỉ đạo giáo viên cùng sử dụng dây thừng đan
theo hình các ô vuông nhỏ cho trẻ bám vào để leo, khi thang
leo đã hoàn thành xong tôi thấy các cháu thích thú tham gia
hoạt động, phụ huynh phấn khởi khi thấy được thành quả của
mình được nhà trường và các cháu ghi nhận
Sau khi đã hoàn thành xong các đồ chơi cần thiết, tôi đã
chỉ đạo giáo viên trong trường sắp xếp tạo thành khu vui chơi
liên hoàn trong đó tôi cũng đã kết hợp tận dụng cả đồ chơi liên
hoàn sẵn có của nhà trường. Các đồ chơi tự tạo được bố trí sắp
xếp hợp lý và được đánh số thứ tự chỉ dẫn gợi ý trẻ biết nên
chơi thiết bị nào trước, thiết bị nào sau. Để khu vui chơi nổi bật
hơn nhằm thu hút trẻ, tôi đã làm một số đồ để trang trí như
dùng lốp xe và vỏ ống rửa bát tạo thành hình ông mặt trời và
con ếch; sử dụng thùng đựng sơn để làm các chậu trồng cây
cảnh, trên thùng sơn vẽ nội dung trong các truyện cổ tích gần
gũi với trẻ.
16


Hình ảnh xây dựng khu giáo dục phát triển thể chất
trong trường Mầm non
Kết quả: Nâng cao nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên, mạnh dạn
trong việc lựa chọn nội dung PTVĐ; tích cực, sáng tạo trong làm đồ dùng, đồ
chơi cho trẻ. Tham gia hoạt động PTVĐ giúp trẻ phát triển các giác quan, ngôn
ngữ giao tiếp, hoàn thiện các tố chất tâm lý: Mạnh dạn, tự tin, can đảm, độc lập,
tự chủ, biết kiềm chế, có tính kỷ luật, biết lắng nghe, chú ý quan sát... góp phần
nâng cao chất lượng GD toàn diện của nhà trường. Phụ huynh phấn khởi
khi thấy con em mình được vui chơi trong môi trường an toàn,

thân thiện…
2.3.6. Chỉ đạo giáo viên tích cực tuyên truyền phối hợp với phụ huynh
tạo sự lan tỏa mạnh mẽ về nội dung xây dựng môi trường giáo dục trong
nhà trường.
Đối với nhà giáo dục, việc xây dựng môi trường giáo dục phù hợp sẽ là
phương tiện, là điều kiện để họ phát triển phù hợp với từng trẻ và từng lứa tuổi.
Đối với phụ huynh và xã hội, quá trình xây dựng môi trường giáo dục sẽ thu hút
được sự tham gia của các bậc phụ huynh và sự đóng góp của cộng đồng xã hội
để thỏa mãn mong đợi của họ đối với sự phát triển của con mình trong từng giai
đoạn. Chính vì vậy mà sự phối kết hợp với phụ huynh đóng vai trò rất quan
trọng trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ tại trường, nên tôi chúng tôi rất quan
tâm làm tốt công tác tuyên truyền và phối kết hợp với phụ huynh thông qua
nhiều hình thức. Trong các buổi họp ban chấp hành phụ huynh cũng như họp
phụ huynh toàn trường tôi đã trực tiếp trao đổi phổ biến để phụ huynnh hiểu rõ
tầm quan trọng của việc đổi mới nội dung, hình thức tổ chức, phương pháp giáo
dục trẻ, những định hướng, mục tiêu chươnng trình giáo dục mầm non.
Ví dụ: Trao đổi với phụ huynh điều kiện đầu tiên để có thể giúp giáo viên
đổi mới hình thức tổ chức giáo dục trẻ là phải xây dựng được một môi trường
sinh động cho trẻ hoạt động. Nên rất cần sự quan tâm, chia sẻ, giúp đỡ từ cha mẹ
trẻ, trong mỗi một chủ đề giáo dục các nhóm lớp cần phải có rất nhiều nguyên
liệu để tạo môi trường học tập vì vậy cần có sự góp nhặt nguyên vật liệu, sách
báo,… của phụ huynh giúp trẻ có nhiều đồ dùng, tư liệu để trẻ hoạt động, học
tập. Đặc biệt trong năm học mới này chúng tôi đã tích cực đưa các kỹ năng tự
phục vụ vào chương trình giáo dục trẻ, nhưng đồ dùng để cho trẻ thực hành kỹ
năng rất nhiều và kinh phí lớn. Nhờ vị phụ huynh lên tiếng vận động các phụ
huynh khác trong buổi họp phụ huynh trên lớp.
- Trước khi tổ chức họp phụ huynh ở các nhóm lớp tôi cho họp đại diện mỗi
lớp một giáo viên, hướng dẫn cách vận động phụ huynh ủng hộ.
Ví dụ: Giáo viên phải trình bày cụ thể những nội dung, mục tiêu cần đạt
được trong một năm học của trẻ ở lớp mình, nhấn mạnh môi trường học tập cố

tầm quan trọng rất lớn đến kết quả chăm sóc giáo dục trẻ. Nêu một vài ví vụ về
tạo môi trường trong từng chủ đề giáo dục. Đặc biệt là môi trường đồ dùng dụng
cụ để giáo dục trẻ kỹ năng tự phục vụ cần rất nhiều kinh phí. Gợi ý một số đồ
17


dùng nhờ phụ huynh có thể tự mua đến ủng hộ hoặc có thể ủng hộ bằng tài chính
để giáo viên và vị đại diện phụ huynh của lớp đi mua cho trẻ…
Vào các buổi đón trả trẻ trong ngày, giáo viên mời phụ huynh tham quan các
góc hoạt động trong lớp có sử dụng sản phẩm của con em tự làm ra qua hoạt
động một ngày ở trường. Trao đổi với phụ huynh các nội dung trẻ học trong
ngày, hướng dẫn phụ huynh cách ôn luyện, củng cố cũng như cung cấp vốn hiểu
biết cho trẻ tại gia đình. Hướng dẫn phụ huynh dạy trẻ kỹ năng cất dép kỹ năng
sử dụng kéo, kỹ năng vẽ, tô màu, cách cầm sách, đọc sách, mở lật từng trang, rồi
tư thế ngồi học,… để phối hợp dạy trẻ tại nhà.
- Trong một số hội giảng, hội thi: thi giáo viên dạy giỏi, thi trang trí lớp, thi
triển lãm đồ dùng đồ chơi tự làm. Nhà trường có mời cha mẹ học sinh đến dự.
Qua đó phụ huynh có sự thay đổi rất tích cực trong việc nhìn nhận đánh giá giáo
viên mầm non “ giáo viên mầm non không phải chỉ có trông giữ trẻ như họ
thường nghĩ”. Phụ huynh rất thích và rất khen gợi cô giáo, trẻ đã tận dụng được
những hộp nhựa, hộp giấy, lọ nước rửa bát,…qua bàn tay khéo léo của cô và trẻ
đã trở thành các con vật, đồ chơi phong phú đẹp mắt gây được nhiều xúc cảm
cho học sinh.
Kết quả: Bằng những hình thức trên, chúng tôi đã nâng cao nhận thức của
phụ huynh học sinh trong việc cùng nhà trường chăm sóc giáo dục trẻ.
Phụ huynh ngày càng tin tưởng vào chất lượng chăm sóc giáo dục của nhà
trường, sẵn sàng hộ trợ khi nhà trường cần có sự giúp đỡ của phụ huynh.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
Qua quá trình vận dụng các biện pháp tích cực của bản thân, cùng với sự nỗ
lực phấn đấu chung của tập thể nhà trường, đến cuối năm đã đạt kết quả như

sau:
*Đối với hoạt động giáo dục: Nhờ việc thành công của đề tài này, chất
lượng giáo dục toàn diện của nhà trường đạt hiệu quả rất cao. Trẻ tích cực tham
gia vào các hoạt động. Xây dựng tốt môi trường giáo dục trong trường mầm non
là phương tiện, điều kiện để trẻ phát triển toàn diện về thể chất, ngôn ngữ, trí
tuệ, khả năng thẩm mỹ, tình cảm và kỹ năng xã hội, tạo tiền đề vững chắc cho
trẻ mầm non vào học lớp 1 trường tiểu học
*Đối với bản thân: Sáng kiến được hội đồng khoa học ngành đánh giá
cao. Bản thân rút ra được nhiều bài học kinh nghiệm bổ ích trong quá trình chỉ
đạo chung, coi đây là cẩm nang để nâng cao hiệu quả công tác quản lý chỉ đạo
đội ngũ giáo viên trong việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
và nhiều công tác khác. Tạo tiền đề vững chắc để thực hiện thành công chuyên
đề “ Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”. Chấm dứt tình trạng xây
dựng môi trường giáo dục mang nặng hình thức, rập khuôn, máy móc, trẻ thụ
động trong mọi hoạt động.
*Đối với giáo viên và đồng nghiệp: Sau khi đưa những giải pháp này
áp dụng vào thực tết tại các nhóm lớp giáo viên luôn biết cách tạo cơ hội và
mở rộng quan hệ giao tiếp xã hội giữa trẻ với trẻ, giúp trẻ tự tin, tích cực,
hứng thú với các hoạt động giáo dục phát triển toàn diện; giáo viên tích cực
sưu tầm và sáng tạo thêm trò chơi bằng cách thường xuyên thay đổi cách
18


chơi, luật chơi để khích lệ trẻ tham gia, chủ động chơi- tập - thử nghiệm với
các loại thiết bị, đồ dùng, đồ chơi; khuyến khích trẻ tự tạo ra đồ chơi, trò chơi
theo ý tưởng riêng của mình; tổ chức cho trẻ tham gia các hoạt động chơi tự
do, hội thi, lễ hội...để trẻ được trải nghiệm và “tập làm”. Đồng nghiệp luôn
tâm đắc, học tập kinh nghiệm trong quá trình quản lý chỉ đạo.
* Đối với nhà trường: Thành công của sáng kiến kinh nghiệm được nhà trường
tổ chức hội thảo, chia sẻ kinh nghiệm và có sức lan toàn không chỉ trong nhà

trường mà cả cộng đồng. Các trường bạn đến thăm quan học tập kinh nghiệm.
Thu hút được sự quan tâm của cha mẹ học sinh và cộng đồng về ý nghĩa của
việc xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non; tạo nhiều cơ hội cho
gia đình và cộng đồng được tham gia vào các hoạt động của nhà trường; xây
dựng mối quan hệ tích cực đối với gia đình trẻ, phối hợp chặt chẽ với gia đình
và cộng đồng trong chăm sóc, giáo dục trẻ; tôn trọng sự khác biệt và nhu cầu
của mỗi gia đình để có những phối hợp với từng gia đình trong chăm sóc, giáo
dục trẻ bằng nhiều hình thức, phương pháp nhằm thu hút các bậc cha mẹ và
cộng đồng tham gia hiệu quả vào công tác xây dựng môi trường giáo dục trong
trường mầm non.
Khảo sát giáo viên – Học sinh

3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận.
Yêu cầu chăm sóc giáo dục trẻ mầm non hiện nay, xây dựng môi trường
giáo dục trong trường mầm non là một yêu cầu cần thiết. môi trường có vai trò
tác động rất lớn đến sự phát triển toàn diện của trẻ. Môi trường giáo dục là học
liệu của trẻ mầm non. Nếu xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non
đạt hiệu quả sẽ tạo được điều kiện tốt cho trẻ học tập, vui chơi.
Vì vậy nhiệm vụ xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non
cần được các nhà trường quan tâm chỉ đạo thực hiện nghiệm túc có hiệu quả.
Để xây dựng môi trường giáo dục trong trường các mầm non được tốt,
yêu cầu mỗi cán bộ giáo viên mầm non cần phải học tập để nhận thức sâu sắc
vai trò của môi trường đối với giáo dục trẻ phát triển toàn diện. Đặc biệt cán bộ
quản lý nhà trường cần phải có cách làm hiệu quả trong công tác chỉ đạo giáo
viên thực hiện xây dựng môi trường giáo dục tại nhà trường phù hợp với điều
kiện thực tế của trường mình.
Nhận thức và chỉ đạo công tác xây dựng môi trường tại trường mầm non
Nga Yên, tôi rút ra một số bài học cần lưu ý như sau:
1. Cần quan tâm đặc biệt đến các vấn đề bồi dưỡng kiến thức kỹ năng cho

giáo viên về xây dựng môi trường giáo dục.
2. Chỉ đạo và động viện giáo viên có tâm huyết và trách nhiệm cao để tư
duy cách làm sáng tạo trong xây dựng môi trường giáo dục phù hợp với điều
19


kiện tại nhóm lớp. Để đạt mục tiêu xây dựng môi trường giáo dục nhằm kích
thích trẻ tích cực tham gia vào hoạt động với môi trường để trải nghiệm, tìm tòi
khám phá và nhận thức.
3. Chỉ đạo thực hiện thường xuyên có hiệu quả công tác tuyên truyền phối
hợp với phụ huynh để thu hút các nguồn đầu tư từ cá nhân, từ các tổ chức xã
hội, từ phụ huynh để mua sắm trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi, phục vụ cho công
tác xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ trong Trường Mầm non.
Qua việc áp dụng thực hiện một số giải pháp chỉ đạo thực hiện xây dựng
môi trường giáo dục trong nhà trường nêu trong sáng kiến kinh nghiệm này; Đã
đạt được những kết quả khả quan. Tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu để có những biện
pháp tích cực, năng động, sáng tạo hơn nữa bổ xung cho đề tài áp dụng trong
những năm học tiếp theo đạt hiệu quả cao hơn.
Trên đây là “Một số giải pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng xây dựng
môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm nhằm kích thích trẻ tích cực
tham gia hoạt động tại trường mầm non Nga Yên”.Các giải pháp đã được
thực nghiệm và có kết quả khả quan. Song trong quá trình thực hiện cũng
không tránh khỏi những thiếu sót, kính mong được sự góp ý của Hội đồng
khoa học ngành cũng như các bạn đồng nghiệp để Sáng kiến kinh nghiệm
của tôi có kêt quả cao hơn.
3.2. Kiến nghị.
Phòng giáo dục tạo điều kiện tổ chức cho đội ngũ quản lý bậc học mầm non
đi thăm quan học tập kinh nghiệm một số trường trọng điểm chất lượng cao ở
trong và ngoài tỉnh để học tập kinh nghiệm về công tác xây dựng trường mầm
non lấy trẻ làm trung tâm.

Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN
CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Nga Yên, ngày 10 tháng 4 năm 2019
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung của
người khác.
Người viết sáng kiến
Mai Thị Liên

20


21


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bài viết: Chủ tịch Hồ Chí Minh với “ Ươm mầm xanh” tương lai của đất
nước – tác giả: Phạm thị Nhung- Tạp chí xây dựng Đảng
2. XDMNGD trong trường MN- 31/12/2015 Nguyễn Thị Thơm – Phòng
GDMN- Sở GD&ĐT Tỉnh Lào Cai
3. Môi trường giáo dục nào giúp trẻ phát triển toàn diện? (Báo PL&XH số
ra ngày 10/8/2016.
4. Lấy trẻ làm trung tâm là cách giáo dục tốt nhất- tác giả: Mai thương- tạp
chí giáo dục.
5. Nghị định 80/2017/NĐCP ngày 17 tháng 7 năm 2017 về xây dựng môi
trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện cho trẻ trong các cơ sở giáo dục
mầm non.
6. Tài liệu BDTX Module 1 Xây dựng trường MN lấy trẻ làm trung

tâm(Dành cho giáo viên)
7. Chọn tiêu đề tranh ảnh thu hút sự chú ý của trẻ - Báo mẹ và bé số ra ngày
30 tháng 4 năm 2015
8. Tài liệu BDTX Module Mầm non 8: Xây dựng môi trường cho
trẻ 3 - 36
tháng tuổi - Nguyễn Thị Bách Chiến
9. Tài liệu BDTX Module Mầm non 9: Xây dựng môi trường cho
trẻ 3 - 6
tuổi - Nguyễn Thị Bách Chiến.
10. Hoàng, Nguyễn Thị Thanh Giang, Bùi Thị Kim Tuyến, Lương Thị
Bình, Nguyễn Thị Quyên, Bùi Thị Lâm, Hoàng Thị Thu Hương (Đồng chủ biên)
Hướng dẫn thưc hành ắp dụng quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong
trường mầm non – Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam


DANH MỤC
CÁC ĐỀ TÀI SÁNH KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG
ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ CÁC
CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Mai Thị Liên
Chức vụ và đơn vị công tác:HT Trường MN Nga Yên

TT

1

2

3

4

5

Tên đề tài SKKN

Cấp đánh
giá xếp loại
(Phòng, Sở,
Tỉnh…)

Một số biện pháp nâng cao chất
Phòng
lượng giáo dục bảo vệ môi
GD&ĐT
trường trong trường Mầm non
Nga Sơn
Nga Yên
Một số biện pháp nâng cao chất
lượng giáo dục bảo vệ môi Sở GD&TĐ
trường trong trường Mầm non Thanh Hóa
Nga Yên
Một số giải pháp chỉ đạo thực
hiện phong trào thi đua xây
Phòng
dựng “Trường học thân
GD&ĐT
thiện,học sinh tích cực” ở
Nga Sơn
trường Mầm non Nga Yên

Một số giải pháp chỉ đạo thực
hiện phong trào thi đua xây
Sở GD&TĐ
dựng “Trường học thân
Thanh Hóa
thiện,học sinh tích cực” ở
trường Mầm non Nga Yên
Một số biện pháp chỉ đạo giáo
viên tích hợp nội dung giáo dục
Phòng
bảo vệ tài nguyên,môi trường
GD&ĐT
biển,hải đảo vào chương trình
Nga Sơn
giáo dục trẻ mẫu giáo 5 tuổi ở
trường Mầm non Nga Yên
Một số biện pháp chỉ đạo giáo
viên tích hợp nội dung giáo dục
bảo vệ tài nguyên,môi trường Sở GD&TĐ
biển,hải đảo vào chương trình Thanh Hóa
giáo dục trẻ mẫu giáo 5 tuổi ở
trường Mầm non Nga Yên

Kết quả
đánh giá
xếp loại
( A,B
hoặc C)

Năm học

đánh giá
xếp loại

A

2010-2011

C

2010-2011

A

2013-2014

B

2013-2014

A

2016-2017

2016-2017