Bài giảng Vật lý 6 bài 19: Sự nở vì nhiệt của chất lỏng

SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT LỎNG

TaiLieu.VN


KIỂM TRA BÀI CŨ:
Câu 1. Em hãy làm bài 18.3 (Trang 22 SBT)
Câu 2. Em hãy nêu kết luận về sự nở vì nhiệt của
các chất rắn. Làm bài 18.a,18.c (Vở BT Vật lí 6).
Đáp án câu 2:
Kết luận:
- Các chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi
lạnh đi.
- Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác
nhau.
- Bài 18.a: Câu D
- Bài 18.c: Câu A


Đáp án câu 1 Bài 18.3 :
1. Câu C. Hợp kim platinit vì hợp kim platinit
có độ nở dài gần bằng độ nở dài của thuỷ tinh.
2. Đổ nước nóng vào cốc thuỷ tinh chịu lửa
thì cốc không bị vỡ vì thuỷ tinh chịu lửa nở vì nhiệt
ít hơn thuỷ tinh thường tới 3 lần. Nghĩa là khi bị
nóng lên do rót nước sôi vào thì thuỷ tinh chịu lửa
nở ra rất ít, cốc không bị vỡ.
Đổ nước nóng vào cốc thuỷ tinh thường thì
cốc dễ bị vỡ vì thuỷ tinh thường nở vì nhiệt nhiều
hơn thuỷ tinh chịu lửa tới 3 lần. Nghĩa là khi bị
nóng lên do rót nước sôi vào thì thuỷ tinh thường

nở ra nhiều hơn, làm cho cốc dễ bị vỡ hơn.
TaiLieu.VN


1. Thí nghiệm:

a/ Dụng cụ thí nghiệm:
Một bình cầu thuỷ tinh đựng nước màu có
nút cao su cắm xuyên qua một ống thuỷ tinh, một
bình nước nóng, một bình nước lạnh, khăn lau khô
và sạch.
b/ Tiến hành thí nghiệm :
-Nút chặt bình bằng nút cao su.
Quan sát nước màu dâng lên trong
ống thuỷ tinh.
- Đặt bình cầu vào chậu nước nóng.
Quan sát hiện tượng xảy ra với mực
nước màu trong ống thuỷ tinh.
TaiLieu.VN


2.Trả lời câu hỏi:
C1: Có hiện tượng gì xảy ra với mực nước trong
ống thuỷ tinh khi ta đặt bình vào chậu nước nóng?
Giải thích ?
Hiện tượng: Mực nước dâng lên, vì nước
nóng lên, nở ra.
C2: Nếu sau đó ta đặt bình cầu vào nước lạnh thì
sẽ có hiện tượng gì xảy ra với mực nước trong
ống thuỷ tinh? Hãy dự đoán và làm thí nghiệm

kiểm chứng.
Hiện tượng: Mực nước hạ xuống, vì nước
lạnh đi, co lại.
TaiLieu.VN


C3: Em hãy quan sát
hình vẽ mô tả thí
nghiệm về sự nở vì
nhiệt của các chất
lỏng khác nhau.
►Tại sao trong thí nghiệm phải dùng các bình giống

nhau, chứa các chất lỏng khác nhau?
Trong thí nghiệm phải dùng các bình giống nhau
(bình có dung tích bằng nhau, làm bằng cùng một
chất), chứa các chất lỏng khác nhau để khi tăng
nhiệt độ lên như nhau, các bình nở vì nhiệt giống
nhau, ta mới quan sát được chính xác các chất lỏng
khác nhau nở vì nhiệt.
TaiLieu.VN


►Tại sao lượng chất lỏng trong cả

3 bình phải như

nhau?
Lượng chất lỏng trong cả 3 bình phải như nhau để
thể tích ban đầu của 3 chất lỏng bằng nhau.

►Tại sao cả 3 bình lại phải nhúng vào cùng một
chậu nước nóng?
Cả 3 bình phải nhúng vào cùng một chậu nước
nóng để độ tăng nhiệt độ của các chất lỏng trong 3
bình như nhau.
►Em hãy cho biết trong những điều kiện như nhau,
các chất lỏng khác nhau nở vì nhiệt có giống nhau
hay không?
Các chất lỏng khác nhau nở vì nhiệt khác nhau.
TaiLieu.VN


3. Kết luận:
C4: Điền từ thích hợp vào chỗ trống của các câu
sau:
a) Thể tích của nước trong bình …….
tăng khi nóng
giảm khi lạnh đi.
lên, …….
b) Các chất lỏng khác nhau nở vì
nhiệt……………………
không giống nhau

TaiLieu.VN


4.Vận dụng:
C5:Tại sao khi đun nước, ta không nên đổ nước
thật đầy ấm?
Khi đun nước, ta không nên đổ nước thật đầy ấm

vì khi bị đun nóng, nước trong ấm nở ra và tràn ra
ngoài.
C6: Tại sao người ta không đóng chai nước ngọt
thật đầy?
Người ta không đóng chai nước ngọt thật đầy để
tránh tình trạng nắp bật ra khi chất lỏng đựng
trong chai nở vì nhiệt, vì chất lỏng khi nở bị nắp
chai cản trở sẽ gây ra lực lớn đẩy bật nắp ra.
TaiLieu.VN


C7: Nếu trong thí nghiệm mô tả ở hình 19.1, ta cắm
hai ống có tiết diện khác nhau vào hai bình có dung
tích bằng nhau và đựng cùng một lượng chất lỏng,
thì khi tăng nhiệt độ của hai bình lên như nhau, mực
chất lỏng trong hai ống có dâng cao như nhau
không? Tại sao?
Mực chất lỏng trong ống nhỏ dâng lên nhiều hơn. Vì
thể tích chất lỏng ở hai bình tăng lên như nhau nên
ở ống có tiết diện nhỏ hơn thì chiều cao cột chất
lỏng phải lớn hơn.

TaiLieu.VN


Em hãy nêu kết luận về sự nở vì nhiệt của
các chất lỏng.
- Các chất lỏng nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.
- Các chất lỏng khác nhau nở vì nhiệt khác nhau.

TaiLieu.VN


BÀI TẬP

Bài tập 1: Hãy chọn câu đúng trong các câu sau:
A/ Mọi chất lỏng đều giãn nở như nhau.
B/ Chất lỏng nở ra khi lạnh đi và co lại khi nóng lên.
C/ Các chất lỏng nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.
D/ Khi nhiệt độ thay đổi thì chất lỏng không giãn nở.
Câu C.
Bài tập 2: Hãy chọn câu sai trong các câu sau:
A/ Chất lỏng nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.
B/ Các chất lỏng khác nhau nở vì nhiệt khác nhau.
C/ Khi đun nước, nếu ta đổ nước đầy ấm thì khi nước
sôi sẽ tràn ra ngoài.
D/ Ở nhiệt độ 4oC nước có trọng lượng riêng nhỏ
nhất.
Câu D.
TaiLieu.VN


Bài tập 19.2 (Trang 23 SBT)
Hiện tượng nào sau đây sẽ xảy ra đối với khối lượng riêng của một
chất lỏng khi đun nóng một lượng chất lỏng này trong một bình
thuỷ tinh?
A/ Khối lượng riêng của chất lỏng tăng.
B/ Khối lượng riêng của chất lỏng giảm.
C/ Khối lượng riêng của chất lỏng không thay đổi.
D/ Khối lượng riêng của chất lỏng thoạt đầu giảm, rồi sau đó mới

tăng
Câu B.
Vì Khối lượng riêng của một lượng chất lỏng D = m/V, khi nung
nóng chất lỏng này trong một bình thuỷ tinh, khối lượng của chất
lỏng (m) không đổi, thể tích của chất lỏng (V) tăng nên khối lượng
riêng của chất lỏng (D) giảm

TaiLieu.VN


Bài tập về nhà:
► Học thuộc kết luận về sự nở vì nhiệt của

chất lỏng.
►
►

Làm bài 19 vở bài tập vật lí.
Tìm hiểu thêm về sự nở vì nhiệt đặc biệt
của nước trong thực tế.

TaiLieu.VN