Cẩm nang Luật Sở Hữu Trí Tuệ thiết kế logo, nhãn hiệu dưới góc độ pháp luật nhãn hiệu bản quyền

CẨM NANG LUẬT SỞ HỮU TRÍ
TUỆ


DÀNH CHO CÔNG TY THIẾT KẾ THƯƠNG HIỆU



Giới thiệu tác giả.
Ông Đỗ Bá Thích là thành viên sáng lập kiêm
giám đốc điều hành của A&S LAW. Trước khi sáng lập ra
A&S LAW, Ông Đỗ Bá Thích đã có nhiều năm kinh
nghiệm làm việc với vai trò là Trademark & Patent
Attorney cao cấp trong các hãng luật và công ty sở hữu
trí tuệ hàng đầu của Việt Nam. Ông Thích có kinh
nghiệm chuyên sâu trong lĩnh vực Tư vấn sở hữu trí tuệ
và luôn được đánh giá là có khả năng tư vấn xuất sắc
trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ và pháp luật về kinh doanh
đối với doanh nghiệp. Ông đã và đang tư vấn những
việc vụ việc có tính chất chuyên biệt cho Khách hàng tại
Việt Nam. Ông Thích luôn đưa ra cho Khách hàng
những giải pháp phù hợp, những phân tích đa chiều,
chiến lược cho vấn đề phức tạp mà Khách hàng đang
1


gặp phải. Hiện tại, Ông là nhà tư vân pháp lý và sở hữu
trí tuệ cho các Khách hàng trong nước và quốc tế bao
gồm các công ty được niêm yết trên thị trường chứng
khoán, trong 500 doanh nghiệp Việt Nam hàng đầu
thuộc các lĩnh vực dược phẩm, thực phẩm, tài chính,

bán lẻ, năng lượng, bảo hiểm, truyền thông, bán lẻ và
một số lĩnh vực khác. Ngoài ra, với mục tiêu nâng cao
kinh nghiệm và kiến thức thực tế cho các sinh viên luật,
ông Thích cũng đang hợp tác với các trường đại học luật
để triển khai mục đích này.

2


Cảnh báo của tác giả!
Bạn làm ở công ty thiết kế logo? Đã bao giờ
bạn rơi vào tình trạng một ngày “xấu trời” nào đó,
khi đang ngồi văn phòng hăng say sáng tạo, có vị
khách hàng cũ (đã thuê bạn thiết kế logo) tới gặp,
không thèm chào hỏi, lập tức sắn tay áo, mở
volume hết cỡ và bắt đầu buông những lời “Văn mỹ
không được lịch sự” và nhất quyết đòi bạn bồi
thường vì đơn giản “Logo họ thuê bạn thiết kế, mới
bị Cơ quan nhà nước xử lý vi phạm hành chính khi
xâm phạm Quyền sở hữu công nghiệp của một đơn
vị khác”? Chưa nói ai đúng ai sai? Chưa bàn về vấn
đề tài chính và thiệt hại? Chắc chắn bạn sẽ mang

3


tiếng xấu rằng thiếu chuyên nghiệp, chưa thực sự vì
khách hàng?
Trường hợp nữa, Sau khi miệt mài thiết kế
logo cho khách hàng xong, đến khi yêu cầu thanh

toán. Khách một mực không thanh toán và yêu cầu
thiết kế lại với lý do “Logo đã thiết kế thuộc trường
hợp không thể sử dụng, không thể bảo hộ độc
quyền….” Vậy là tiền mất, công không….?
HÃY DÀNH THỜI GIAN ĐỂ ĐỌC NHỮNG ĐIỀU
DƯỚI ĐÂY! TÔI TIN RẰNG BẠN SẼ TRÁNH ĐƯỢC
TẤT CẢ CÁC RỦI RO LIÊN QUAN TỚI VẤN ĐỀ NHÃN
HIỆU - BẢN QUYỀN THEO LUẬT SỞ HỮU TRÍ TUỆ
VIỆT NAM KHI THIẾT KẾ LOGO/ THƯƠNG HIỆU

Bắt đầu nhé………….

4


HÃY BẮT ĐẦU CÔNG VIỆC CỦA BẠN
Hãy xem dưới đây là một khách hàng thực sự tiềm
năng của các Bạn và Hãy phác thảo ý tưởng của
mình……

5


Hãy phác thảo ý tưởng của Bạn vào Ô dưới đây:

6


---Hãy xem với trường hợp trên – KHÁCH HÀNG của TÔI
TỪNG giải quyết như thế nào?

Quốc Tế: Hình địa cầu
Việt Nam: Hình bản đồ chữ S
B: BUILDING = Công trình xây
dựng
I: INVESTMENT= Đầu tư
D: DEVELOPMENT = Phát triển
I: INTERNATIONAL = Quốc tế
V: Việt Nam

“Quá tuyệt vời phải không? Bản phác thảo của
Bạn trùng/tương tự như vậy chứ?”
Một thương hiệu đã đáp ứng Gần như 100% yêu
cầu của KHÁCH HÀNG.
Với KHÁCH HÀNG hoặc với các bên thiết kế có vẻ
như thương hiệu trên là quá ỔN rồi. Nhưng với tôi

7


đó là một sự thất bại mà chính xác hơn đó là một
HIỂM HOẠ vô cùng lớn….
Vì sao…?
Thật vậy, Bên thiết kế đang còn trong cơn hả hê với
miếng mồi lớn thì TAI HOẠ đã ập về. Một sáng đẹp
trời đại diện của bên công ty Đầu tư và phát triển
công

trình

Quốc tế Việt

Nam

(BIDIVI)

ập tới nhất làm
ầm ĩ và nhất
quyết đòi bồi thường….
(Hãy xem họ bị làm sao)

8


“Theo như vị đại diện của Công ty này thì Khi họ đã
tiến hành quảng cáo, in ấn và triển khai công việc
kinh doanh của mình rất rầm rộ thì nhận được một
lá thư yêu cầu xử phạt vi phạm Quyền sở hữu công
nghiệp – Nhãn hiệu hàng hoá từ phái Ngân hàng
đầu tư và phát triển BIDV”. Theo đó, Bên công ty
Thiết kế phải trịu trách nhiệm và bồi thường thiệt hại
cho BIDIVI.
Chưa nói đến thiệt hại tài chính của bên thiết kế
nhưng sau sự việc đó, đặc biệt là khi BIDIVI sử
dụng báo trí, truyền thông thì uy tín và số lượng
khách hàng của bên công ty thiết kế này giảm đáng
kế.

9


Đây chỉ là một trong số vô vàn trường hợp dẫn tới

các hệ luỵ và tranh chấp giữa các bên Thiết kế và
Câu chuyện tôi kể ở trên để thấy được sự RỦI RO
nghề nghiệp đối với các bên thiết kế. Đẹp – Hài
Lòng nhưng chưa HOÀN MỸ vì còn RỦI RO.

10


11


HÃY
…..
ĐỌC
…..
TIẾP …..

12


ĐẾN LÚC BỪNG TỈNH RỒI
---- SỰ CHUYÊN NGHIỆP --- ƠI!
Kinh tế ngày càng phát triển, cuộc sống con
người cũng dần được cải thiện kèm theo đó là nhu
cầu về hàng hoá/ dịch vụ cũng ngày càng cao từ số
lượng tới chất lượng. Đã qua rồi cái thời “ăn no mặc
ấm”. Bây giờ ăn thì phải ngon, mặc thì phải đẹp và
quan trọng nhất là làm gì cũng phải được thêm cái
tiếng là “Sang” – “Xịn” – “Đẹp”. Thế nên đối với các
nhà sản xuất/ cung cấp dịch vụ cuộc chiến thương

hiệu bây giờ không còn chỉ là cái ngon của “cơ thể”
bên trong nữa mà còn phải cạnh tranh nhau bắt đầu

13


từ cái “xiêm y, lớp áo” bên ngoài mà đại diện tiêu
biểu chính là logo, bao bì sản phẩm.
Đúng là không thể phủ nhận giá cả và chất
lượng vẫn là hai tiêu chí hàng đầu của người tiêu
dùng Việt khi lựa chọn các sản phẩm/ dịch vụ cho
cá nhân và gia đình. Thế nhưng, giá trị của một sản
phẩm đã không còn chỉ là câu chuyển về giá cả hợp
lý và chất lượng tốt, đảm bảo…, mà còn phụ thuộc
nhiều vào sự hoà hợp cảm giác giữa hình ảnh của
sản phẩm và “mắt nhìn” của người tiêu dùng. Có
nghiên cứu cho rằng 95% quyết định mua hàng hay
không phụ thuộc vào cảm xúc của người mua. Thế
nên giờ đây các nhà CEO, Marketing cần hơn một
thương hiệu hay và có ý nghĩa mà còn cần một
14


thương hiệu được thể hiện sáng tạo, thiện cảm đầy
điểm nhấn cũng như hình ảnh logo hấp dẫn mang
điểm nhấn.
Logo dưới góc nhìn của người tiêu dùng thì
chỉ đơn giản đó chỉ là đại diện hình ảnh cho hàng
hoá/dịch vụ của nhà cung cấp. Nhưng khi xem xét
dưới góc nhìn của một nhà chiến lược/phát triển

hay một nàh thiết kế thì Logo giống như một bức
tranh được tạo nên bởi sự giao thoa giữa kỹ thuật
và mỹ thuật, sự kết hợp và đan xen giữa kinh tế và
văn hóa. Theo đó, logo vừa đồng thời mang tính
thẩm mỹ vừa mang giá trị kinh tế, chức năng. Hiện
nay, Logo xuất hiện ở khắp mọi nơi như biển hiệu
công ty, băng rôn quảng cáo, letter heard, trên bao
15


bì, nhãn mác, ... Các công ty, nhà máy, cửa hàng,
hay các cơ quan đoàn thể… đều cần có hình ảnh
đặc trưng riêng của mình.
Cùng với xu thế khi mà nhu cầu thiết kế logo
ngày càng tăng đặc biệt là sự gia tăng về yêu cầu
cũng như chất lượng của Logo, các bộ thiết kế nhận
diện thương hiệu logo xuất hiện ngày càng phổ
biến, đó là kết quả của sự bùng nổ thông tin, sự
phát triển của khoa học kỹ thuật và sản xuất. Đi kèm
theo đó là hàng loạt các doanh nghiệp thiết kế logo
ra đời và cạnh tranh.

16


Nhãn hiệu là gì?
Theo luật sở hữu trí tuệ Việt Nam thì Nhãn
hiệu là dấu hiệu dùng để phân biệt hàng hoá, dịch
vụ của các tổ chức, cá nhân khác nhau.
chữ, số, hình khối, thiết kế, từ hoặc cụm từ hoặc kết

hợp của tất cả các yếu tố đó, nhằm mục đích cho
17


một người có thể nhận biết, phân biệt được một sản
phẩm/dịch vụ của một hãng sản xuất/cung cấp xác
định”.
Theo luật thì là vậy, nhưng để đơn giản Bạn – Nhà
thiết kế logo thương hiệu chỉ cần ghi nhớ Nhãn
hiệu một cách đơn giản như sau:

18


Tóm lại thì Nhãn hiệu là tên công ty kể cả tên viết
tắt, đôi khi là tên tiếng anh. Tên sản phẩm, tên dịch
vụ, logo, hình ảnh biểu trưng sản phẩm thậm chí là
cả thiết kế bao bì sản phẩm cũng được coi là nhãn
hiệu…à à…cả Slogan nữa nhé!!
Nhãn hiệu chữ: Dell, Samsung, Apple, VTV…
Nhãn hiệu hình ảnh / thiết kế bao bì

19


Nhãn hiệu là sự kết hợp của các yếu tố: Hình / chữ / số

Ghi nhớ:

20

- Nhãn hiệu có sự tách biệt giữa phần hình (logo) và
phần chữ (số).

KHOAN! HÃY CẦM BÚT LÊN ……..

Theo các bạn những yếu tố nào dưới đây là
nhãn hiệu!
Thương hiệu
Đúng
Sai

Yếu tố
®
®
®
®
®

Tên công ty
Tên giám đốc
Tên viết tắt/ tên tiếng anh
Tên sản phẩm
Tên gọi của dịch vụ
Nói một cách dễ hiểu thì NHÃN HIỆU chính là

những sản phẩm mà các bạn – NHÀ THIẾT KẾ
đang thực hiện cho KHÁCH HÀNG:
- 1 phần của Tên công ty

21


Ví dụ: Công ty TNHH Tư Vấn A&S.
- Tên viết tắt của công ty
Ví dụ: A&S Co Ltd
- Tên riêng của sản phầm:



Ví dụ:

Iphone, mì Hảo Hảo,

xe Lead….
- Tên gọi cho dịch vụ:
Ví dụ: xe khách Hoàng Long, chuyển
phát nhanh VNWORLD EXPRESS…
- Logo/ hình ảnh
- Slogan/ biểu ngữ.
THIẾT KẾ THƯƠNG HIỆU / LOGO / NHÃN
HIỆU….BẠN CẦN BIẾT GÌ TỪ TÔI - MỘT LUẬT
SƯ TƯ VẤN LUẬT SỞ HỮU TRÍ TUỆ
22


-----------*----------Màu sắc thương hiệu.
Trong thiết kế logo màu sắc luôn là một trong
những yếu tố quyết định và tạo nên cái hồn của
logo. Thật không khó để thấy rằng màu sắc có ảnh

hưởng rất lớn với tâm trí của con người. Hãy thử
nhìn các màu sắc khác nhau như Đỏ, Đen, Vàng…
chúng ta sẽ có những cảm giác khác biệt, món piza
23