Nâng cao thành tích môn đá cầu cho học sinh lớp 5 trường tiểu học vĩnh hưng thông qua việc tổ chức luyện tập tốt các bài tập bổ trợ

PHẦN I: MỞ ĐẦU
1.1 Lí do chọn đề tài.
Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XI đã khẳng định “ Đẩy mạnh các hoạt động
thể dục thể thao cả quy mô và chất lượng. Khuyến khích và tạo điều kiện để toàn xã
hội tham gia hoạt động và phát triển sự nghiệp thể dục thể thao. Phát triển mạnh thể
thao quần chúng, thể thao nghiệp dư, trước hết là trong thanh niên, thiếu niên. Làm
tốt công tác giáo dục thể chất trong trường học...”
Để đạt được mục tiêu giáo dục và đào tạo mà Đảng ta đã đề ra, ngành giáo
dục phải trải qua nhiều khó khăn thách thức. Văn kiện hội nghị lần thứ II Ban chấp
hành trung ương Đảng khoá VIII (1996) chỉ rõ. “Giáo viên là nhân tố quyết định
chất lượng của giáo dục và được xã hội tôn vinh”
Khi đất nước đi lên, càng phát triển công nghiệp hoá, hiện đại hoá thì song
song với sự phát triển đó, TDTT cũng được đổi mới và phát triển theo. Sự đổi mới
và phát triển này làm cho chất lượng thể chất được nâng lên đòi hỏi các nhà ngiên
cứu, các nhà chuyên môn và các giáo viên giảng dạy bộ môn TDTT phải có những
phương pháp nghiên cứu, phương pháp huấn luyện, giảng dạy và áp dụng các bài
tập mang tính khoa học phù hợp.
Trong môn học Thể dục, ngoài các nội dung về đội hình đội ngũ, Bài tập rèn
luyện tư thế cơ bản, bài tập Thể dục phát triển chung, các trò chơi: Đá cầu là một
môn thể thao đang phát triển mang tính nghệ thuật cao. Điều đó được thể hiện bằng
sự chính xác, khéo léo và xử lý thông minh trong từng kỹ thuật động tác và được
nhiều học sinh yêu thích. Những năm gần đây bên cạnh những môn TDTT khác
nhau như: Cờ vua, bóng bàn, điền kinh, bơi lội … Đá cầu được phát triển rộng rãi.
Đặc biệt là phát triển mạnh mẽ trong trường học. Bộ Giáo dục đã đưa “Đá cầu” vào
chương trình học từ cấp Tiểu học đến Trung học phổ thông [4]. Bởi Đá cầu nhằm
rèn luyện cho học sinh sự nhanh nhẹn, khéo léo, dẻo dai, tư duy sáng tạo, tâm lý
vững vàng, tự tin quyết đoán.
1


Vậy để dạy cho học sinh yêu thích môn đá cầu và đá cầu có kỹ thuật là vấn

đề vô cùng có ý nghĩa trong việc rèn luyện sức khỏe, thể lực cũng như phát triển trí
tuệ của học sinh. Hơn nữa đá cầu là môn thể thao mang tính nghệ thuật cao mà tôi
rất hâm mộ cho nên trong đề tài này tôi đã lựa chọn nội dung: “Nâng cao thành
tích môn đá cầu cho học sinh lớp 5 trường Tiểu học Vĩnh Hưng, thông qua việc
tổ chức luyện tập tốt các bài tập bổ trợ”.
1.2. Mục đích nghiên cứu.
- Tạo cho học sinh kỹ năng rèn luyện sức nhanh, sự khéo léo cho học sinh
trong kỹ thuật đá cầu.
- Tạo hứng thú và say mê tập luyện môn đá cầu ở nhà trường, cũng như
ngoài nhà trường cho học sinh.
- Nâng cao hiệu quả tập luyện kỹ thuật đá cầu của học sinh đội tuyển đá cầu
của nhà trường, để tham gia thi HSG TDTT các cấp.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
- Nghiên cứu các bài tập kỹ thuật đá cầu, nâng cao thành tích đá cầu cho học
sinh khối 5, cũng như học sinh giỏi TDTT trường Tiểu Học Vĩnh Hưng.
1.4. Phương pháp nghiên cứu. [5]
+ Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu
+Phương pháp huấn luyện kỹ thuật.[7]
- Phương pháp trực quan.
- Phương pháp tập luyện.
- phương pháp giao mhiệm vụ.
- Phương pháp sửa sai.
+ Phương pháp Huấn luyện thể thao nghiệp dư trường học.[7]
- Phương pháp huấn luyện liên tục.
- Phương pháp huấn luyện giãn cách.
- Phương pháp huấn luyện tổng hợp.
- Phương pháp trò chơi và thi đấu.
2

PHẦN II: NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM.
2.1. Cơ của sở lí luận sáng kiến kinh nghiện.
Bác Hồ đã nói “ Tiểu học cần giáo dục cho các cháu thiếu nhi yêu Tổ quốc,
yêu nhân dân, yêu lao động, yêu khoa học, trọng của công. Cách dạy phải nhẹ
nhàng vui vẻ, chớ gò ép thiếu nhi vào khuôn khổ của người lớn. Phải đặc biệt chú ý
giữ gìn sức khoẻ của các cháu”.[1] Sự phát triển toàn diện của trẻ em không có
nghĩa là sự phát triển đồng đều như nhau ở tất cả các mặt giáo dục mà các em được
hưởng, cũng không có nghĩa là học sinh phải đạt kết quả cao như nhau ở tất cả các
môn học. Sự phát triển toàn diện được hiểu là sự phát triển không phiến diện. Sự
phát triển của học sinh phải phù hợp với quy luật tự nhiên về sinh lý và tâm lý, phù
hợp với lứa tuổi học sinh Tiểu học.
Nhiệm vụ của thể dục sức khoẻ cho học sinh Tiểu học được coi là quan trọng
đặc biệt, là tính đặc trưng của phát triển cơ thể. Trẻ từ 10-11 tuổi cũng có thể coi là
thời kỳ tiền dạy thì. Sự tăng trưởng cơ thể tăng lên rõ rệt. Nhu cầu vận động ở lứa
tuổi này cũng tăng lên như một đòi hỏi tâm lý tự nhiên. Các hoạt động dùng sức
mạnh, khéo léo, tốc độ, đã dần dần thích ứng với năng lực cơ thể, hình thành các
năng lực thể chất với yêu cầu cao hơn về trình độ và đa dạng hoá về các kỹ năng
vận động cơ bản. Ở cuối độ tuổi này khả năng vận động của các em gần như đạt tới
mức hoàn thiện, dùng sức mạnh phát huy tốc độ, tính chính xác và khéo léo để tiết
kiệm sức, khả năng trí tuệ trong lựa chọn cách thức vận động hợp lý nhất. Những
biểu hiện trên đây được chú ý theo hướng dẫn luyện tập nâng cao sức khoẻ bằng
các bài tập có lượng vận động thích hợp trong tập luyện ngoại khoá trong ngày.[6]
Các bài tập có tính kỹ thuật được đưa vào chương trình học cũng cần nhiều
hơn so với ở lứa tuổi 6- 9 tuổi, để sử dụng được khả năng phát triển ý thức và trí
tuệ vận động đã tương đối phong phú. Chính ở lứa tuổi 10-11, khả năng về mặt
hoạt động thể thao cũng được bộc lộ rõ nét thông qua đánh giá năng lực thể chất.
Sự phân tích đầy đủ có tính khái quát về sức khoẻ nói chung và năng lực thể chất
điển hình sẽ rất cần thiết để lựa chọn, phân biệt nội dung bài tập, hướng vận động
3

thích hợp và phương pháp cá biệt hoá nhằm đẩy mạnh quá trình phát triển sinh lý ở
giai đoạn này. Để có sức khoẻ tốt, năng lực hoạt động phát triển và chất lượng vận
động không ngừng được nâng cao thì việc đưa ra những phương pháp, biện pháp,
phương tiện và bài tập phù hợp là rất cần thiết, nhất là trong quá trình huấn luyện
đá cầu ở trường Tiểu học Vĩnh Hưng
2.2. Thực trạng của vấn đề nghiên cứu.
2.2.1. Đối với địa phương và nhà trường.
Trường Tiểu học Vĩnh Hưng nằm trên địa bàn miền núi, thường xuyên gặp
lũ lụt, thuộc xã Vĩnh Hưng, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hoá. Nhà trường cơ sở vật
chất còn nhiều thiếu thốn. Trường có 15 lớp học với 454 học sinh, giáo viên dạy thể
dục có 2 đồng chí, đảm bảo được công tác giảng dạy Giáo dục thể chất ở Nhà
trường. Nhất là công tác huấn luyện cho đội tuyển thể dục thể thao của nhà trường.
Qua nhiều năm vừa dạy và tập luyện cho học sinh tôi nhận ra rằng phương pháp tập
luyện cho học sinh chưa đạt hiệu quả cao, nhất là nội dung đá cầu.
2.2.2. Đối với học sinh.
Phần đông học sinh thuộc các lớp trong trường đều chăm ngoan và yêu thích
môn học Thể dục, đặc biệt là môn thẻ thao tự chọn Đá cầu. Các em được làm quen
với cầu chinh từ rất sớm. Ngay từ năm lớp 1, lớp 2 học sinh đã được học tâng cầu,
chuyền cầu bằng tay hoạc bẳng gỗ nhỏ, sau đó chuyển sang học tâng cầu, chuyền
cầu bằng chân ở các lớp 4, lớp 5.
Các em học sinh được phụ huynh quan tâm không chỉ ở việc học tập các
môn học chính mà cả môn học thể dục, cho nên các em đều trang bị các thiết bị thể
thao đảm bảo, có các đồ dùng học tập như: Bóng bàn, cầu chinh..
Ban giám hiệu nhà trường thường quan tâm tới phong trào thể dục thể thao,
trường có sân tập thể dục với khuôn viên rộng, đủ đảm bảo để các em tập luyện.
2.2.3. Đối với vấn đề nghiên cứu:

Đá cầu là nội dung môn học tự chọn. Trong chương trình sách thể dục Tiểu
học lớp 4, 5, cũng là nội dung thi đấu ở các kỳ Hội khoẻ Phù Đổng các cấp. Đá cầu

4


đòi hỏi người tập phải vận động toàn thân, toàn bộ cơ thể phải tham gia hoạt động
như: di chuyển, tâng cầu, đỡ cầu, đá cầu, chuyền cầu, cứu cầu....hai chân phải
nhanh nhẹn hoạt động tích cực, mắt phải tập trung quan sát phán đoán đường cầu,
tập trung toàn thân.
Khi thực hiện các kỹ thuật đá cầu đòi hỏi sự chính xác rất cao, chơi cầu
không chỉ sử dụng đôi chân mà còn phải sử dụng đầu ngực phối hợp một cách khéo
léo với động tác đánh tay giữ độ thăng bằng ổn định cho cơ thể.
Trong quá trình tập luyện và thi đấu đá cầu, người tập không ngừng được
hình thành và củng cố để trở thành các phản xạ có điều kiện, sự phối hợp giữa hệ
thần kinh trung ương với các cơ quan vận động và các cơ quan nội tạng trong cơ
thể, để biến các kỹ thuật động tác được học trở thành tự động hoá trong quá trình
tập luyện và thi đấu, trở thành các kỹ năng kỹ sảo khi thực hiện động tác. Để đạt
được điều này người tập phải tập luyện thường xuyên, liên tục, có hệ thống, khoa
học và hợp lý, với phương châm: luyện tập- thích ứng- phát triển.[4]
Trong tập luyện và thi đấu TDTT nói chung và đặc biệt là môn đá cầu nói
riêng, thể hiện tính đối kháng rất cao. Nó đòi hỏi người tập phải có sự lực khổ
luyện và quyết tâm cao thì mới mong có kết quả
Một số học sinh do ham thích môn Đá cầu nên các em tổ chức chơi theo ý
thích tự phát thành nhóm đông đảo trong giờ ra chơi và do không được hướng dẫn
từ lúc nhỏ nên thành kỹ năng đá chưa đúng yêu cầu kỹ thuật.
Cơ quan vận động của học sinh Tiểu học đang trong thời kỳ phát triển nên
đôi chân đưa đi, đưa lại khi đá cầu còn ngượng nghịu, sức đá chưa mạnh.
Một số ít học sinh chưa biết đến trò chơi đá cầu. Hơn nữa đá cầu hiện nay
đòi hỏi học sinh phải tập luyện rất nhiều động tác như: Tâng cầu bằng đùi, tâng cầu
bằng mu bàn chân, chuyền cầu theo nhóm 2 người. Do đó đòi hỏi học sinh phải tập
luyện thường xuyên và liên tục trong thời gian dài mới có thể tiến bộ. Nhưng thực
tế giảng dạy cho thấy nhiều học sinh khối lớp 5 đá cầu không đảm bảo kỹ thuật.

5


Cho nên ngay từ khi phân công giảng dạy thể dục khối 5, tôi đã tiến hành khảo sát
khả năng đá cầu của học sinh.
Có kết quả như sau:
Số học sinh
Nội dung

tham gia khảo
sát

Tâng cầu bằng đùi
Tâng cầu bằng mu
bàn chân
Chuyền cầu theo

Số học sinh đạt
được kỹ thuật

Tỉ lệ %

81

24

29%

81

18

22%

81
16
nhóm 2 người
Quan sát học sinh tập luyện đá cầu từng động tác, tôi thấy:

19%

Tâng cầu bằng đùi.

Học sinh thường mắc lỗi:
- Tâng quá xa hoặc quá thấp.
- Di chuyển không đúng hướng cầu rơi hoặc di chuyển chậm.
- Chân còn lóng ngóng khi tiếp xúc cầu.

+ Tâng cầu bằng mu bàn chân.

6


Học sinh thường mắc lỗi

:

- Tung cầu lệch hướng.
- Đưa chân sớm quá hoặc muộn quá.

- Di chuyển không đúng hướng cầu rơi hoặc chậm.
- Chân còn lóng ngóng khi tiếp xúc cầu.
+ Chuyền cầu bằng mu bàn chân:

Học sinh thường mắc lỗi:
- Phán đoán cầu rơi không chính xác nên không đỡ được cầu.
- Dùng tay đỡ cầu.
- Chuyền cầu không chính xác (quá mạnh hay quá yếu).
+ Phát cầu bằng mu bàn chân.

7


Học sinh thường mắc lỗi:
- Tung cầu không chính xác.
- Chạm cầu không đúng mu bàn chân.
Từ thực tế trên cho thấy kỹ năng đá cầu của học sinh còn hạn chế. Vì biết
môn thể thao Đá cầu là môn tự chọn được đưa vào chương trình lớp 5 ở tuần 28
nên ngay từ đầu năm học giáo viên có kế hoạch huấn luyện cho học sinh chơi đá
cầu. Để việc tập luyện cho học sinh có hiệu quả tôi đã tiến hành tìm hiểu nguyên
nhân việc học sinh đá cầu chưa đạt hiệu quả như mong muốn. Có nhiều nguyên
nhân khác nhưng nguyên nhân chủ yếu là:
- Nguyên nhân thứ nhất: Một số học sinh cho rằng môn đá cầu không phải thi nên
không cần học.
- Nguyên nhân thứ hai: Các em chưa được tập luyện thường xuyên.
- Nguyên nhân thứ ba: Các em chưa nắm chắc được kỹ thuật của từng động tác.
Có lẽ những nguyên nhân đó cũng là nguyên nhân chung ở các em học sinh tiểu
học khi mới tham gia tập luyện đá cầu.
Xét cho cùng những nguyên nhân trên phần lớn thuộc về trách nhiệm của
giáo viên. Thực tế cho thấy, nhiều giáo viên Thể dục cũng cho rằng Thể dục không

phải là môn học chính, đá cầu chỉ là môn tự chọn nên không coi trọng việc tập
luyện cho học sinh. Nhiều giáo viên chỉ để cho học sinh tự do đá cầu mà không chú
ý hướng dẫn kỹ thuật đá cầu. Hoặc có những nguyên nhân khách quan đó là do đội
ngũ giáo viên dạy Thể dục còn thiếu về nhân sự, yếu về chuyên môn, chưa tâm
huyết với nghề. Như vậy qua tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến học sinh bị hạn chế về
năng lực đá cầu nêu trên, bản thân tôi rất trăn trở khi mình là một giáo viên trẻ nên
8


trong quá trình công tác, giảng dạy bộ môn, tôi đã áp dụng một số việc làm cụ thể
sau để góp phần nâng cao chất lượng môn thể thao tự chọn Đá cầu.
2.3. Giải pháp tổ chức thực hiện.
Qua quá trình giảng dạy, huấn luyện và học hỏi kinh nghiệm của đồng
nghiệp tôi đã lựa chọn một số bài tập bổ trợ thực nghiệm sau:
+ Giải pháp 1: Tạo hứng thú cho học sinh yêu thích môn thể thao tự chọn đá
cầu.
Để nhiều học sinh yêu thích môn thể thao tự chọn này, ngoài việc nói cho
học sinh nghe về lợi ích của môn đá cầu, giáo viên nên cho các em theo dõi qua
màn hình một số trận thi đấu về đá cầu ở một số cuộc thi. Giáo viên nên chọn
những học sinh có năng khiếu đá cầu biểu diễn. Khi xem xong, giáo viên nên
phỏng vấn học sinh để biết cảm xúc, sự ham muốn được chơi của các em. Giáo
viên có thể tặng cho các em một số quả cầu tự làm để khơi gợi các em sự yêu thích.
Để làm được việc này, mỗi giáo viên chúng ta cần phải có nhận thức đúng đắn về
nghề nghiệp mình đã chọn: Dạy Thể dục ở Tiểu học giáo viên cần xác định được
nhiệm vụ của môn học tự chọn Đá cầu để từ đó có trách nhiệm hơn trong việc
giảng dạy.
+ Giải pháp 2: Tổ chức hướng dẫn tỉ mỉ các kỹ thuật cơ bản cho học sinh đá
cầu.
2.1: Hướng dẫn học sinh cách cầm cầu:.[2],[3],[4]
Tay cầm cầu: (cùng với chân đá) cao ngang thắt lưng và cách người khoảng

0,3m, để cầu trên ngón tay, bàn tay ngửa khum lại để đỡ cầu, tay không cầm cầu co
tự nhiên.
2.2: Hướng dẫn học sinh cách tâng cầu:
* Kỹ thuật tâng cầu bằng đùi.[2],[3],[4]
Chuẩn bị 2 chân đứng rộng bằng vai, mũi chân thuận đặt sau gót chân trước
khoảng 1/2 bàn chân, chạm đất bằng nửa bàn chân, hai đầu gối hơi khuỵu, hai tay
tự nhiên, trọng tâm cơ thể dồn vào chân trước. Tung cầu lên cao khoảng 0,3 – 0,5m,
9


cách ngực 0,2 – 0,4m, mắt nhìn theo cầu để dự đoán hướng cầu rơi. Di chuyển về
nơi cầu rơi rồi co gối nâng đùi lên vuông góc với thân người tâng cầu lên, rồi nhanh
chóng thu chân về vị trí, chuẩn bị tâng nhịp cầu tiếp theo.
* Kỹ thuật tâng cầu bằng mu bàn chân:.[2],[3],[4]
Chuẩn bị 2 chân đứng rọng bằng vai, mũi chân thuận đặt sau gót chân trước
khoảng 1/2 bàn chân, chạm đất bằng nửa bàn chân, hai đầu gối hơi khuỵu, hai tay
tự nhiên, trọng tâm cơ thể dồn vào chân trước. Tung cầu lên cao khoảng 0,5m, khi
cầu rơi xuống, dùng mu bàn chân tâng cầu lên cao khoảng 0,5m, khi rơi xuống đến
mức hợp lí lại tâng cầu lên. Trường hợp cầu rơi hơi xa vị trí đứng cần vươn chân ra
hoặc di chuyển đến để tâng cầu.
2.3.Hướng dẫn học sinh kỹ thuật phát cầu bằng mu bàn chân:.[2],[3],[4]
Chuẩn bị 2 chân đứng rộng bằng vai, mũi chân thuận đặt sau gót chân trước
khoảng 1 bàn chân (xa hơn tâng cầu), chạm đất bằng nửa bàn chân, hai đầu gối hơi
khuỵu, trọng tâm cơ thể dồn vào chân trước. Tung cầu lên cao khoảng 0,5m, khi
cầu rơi xuống dùng mu bàn chân đá cầu cho cầu bay lên cao ra xa đến phía bạn
hoặc qua lưới sang sân đối phương.
2.4: Hướng dẫn học sinh kỹ thuật chuyền cầu bằng mu bàn chân (chuyền
cầu theo nhóm).[2],[3],[4]
Tư thế chuẩn bị 2 chân rộng bằng vai, chân trước chân sau cách nhau 1/2 bàn
chân, mắt nhìn theo cầu. Khi bạn chuyền cầu sang cách người 0,5m bên phải, chân

thuận đá lăng từ dưới lên trên và tiếp xúc với cầu, kết thúc chân thuận tiếp đất sẽ
chuẩn bị các kỹ thuật khác (bên trái thì ngược lại).
+ Giải pháp 3: Hướng dẫn học sinh dung sợi dây buộc vào cánh của quả cầu
để học sinh tập tâng cầu.
3.1. Kỹ thuật tâng cầu bằng mu bàn chân..
Dùng một sợi dây dài khoảng 50cm đến 70cm tuỳ vào chiều cao của người
tập, buộc dây vào lông cầu và cầm sợi dây buộc cầu ở tay thuận.

10


Chuẩn bị 2 chân đứng rọng bằng vai, mũi chân thuận đặt sau gót chân trước
khoảng 1/2 bàn chân, chạm đất bằng nửa bàn chân, hai đầu gối hơi khuỵu, hai tay
tự nhiên, trọng tâm cơ thể dồn vào chân trước. Tay cầm dây đưa ra trước ngang
hông, làm sao cho quả câu cách mặt đất 30cm đến 40 vừa tầm với chân tâng cầu,
dùng mu bàn chân tâng cầu lên cao khoảng 0,5m, khi rơi xuống đến mức hợp lí lại
tâng cầu lên. Bài tập đạt hiệu quả cao khi học sinh tập tâng cầu bằng mu bàn chân
luân phiên bằng cả hai chân.
3.2. Kỹ thuật tâng cầu bằng đùi..
Dùng một sợi dây dài khoảng 40cm đến 50cm tuỳ vào chiều cao của người
tập, buộc dây vào lông cầu và cầm sợi dây buộc cầu ở tay thuận.
Chuẩn bị 2 chân đứng rộng bằng vai, mũi chân thuận đặt sau gót chân trước
khoảng 1/2 bàn chân, chạm đất bằng nửa bàn chân, hai đầu gối hơi khuỵu, hai tay
tự nhiên, trọng tâm cơ thể dồn vào chân trước. Tay cầm dây buộc cầu đưa ra trước
ngang vai, câu được được thả xuống ngang hông, người tập co gối nâng đùi lên
vuông góc với thân người tâng cầu lên cao 40cm đến, rồi nhanh chóng thu chân về
vị trí, chuẩn bị tâng nhịp cầu tiếp theo.
Bài tập này cầu không cầu rơi xa vị trí đứng nên học sinh có thể nâng cao
cảm giác chạm cầu, cũng như sửa được cảm giác ngượng khi tập.
+ Giải pháp 4: Hướng dẫn học sinh các kỹ thuật nâng cao để học sinh phát

triển năng khiếu cá nhân.
4.1. Kỹ thuật đở cầu bằng ngực.[4]
Tư thế chuẩn bị: Người tập đứng chân trước chân sau, hai tay để tự nhiên,
thân người thẳng, mắt nhìn thẳng. Khi người tập quan sát cầu bay tới cách người
khoảng 0,5m đến 0,6m, nhanh chóng chuyển trọng tâm của cơ thể ra chân sau hơi
gập gối, chân trước duổi thẳng. Thân người hơi ngả ra sau và hơi nghiêng sang một
bên, hai tay để thả lỏng tự nhiên. Khi cầu bay tới gần ngực, thì đạp mạnh chân sau,
hất nhẹ ngực đưa thân trên chuyển động ra trước để phần trước ngực tiếp xúc với
cầu sao cho quả cầu bật ra về phía bên chân đá cách người khoảng 0,4- 0,5m. Sau
11


khi cầu bật ra theo ý muốn, người tập chuyển trọng tâm cơ thể sang chân trước và
nhanh chóng sử dụng kỹ thuật đá tiếp theo.
+ Giải pháp 5: Sử dụng hệ thống bài tập luyện.
Sau khi củng cố kĩ năng đá cầu, cung cấp kĩ thuật đá cầu như trên, nếu học
sinh còn mắc những sai lầm trong từng kĩ thuật, tùy từng lỗi học sin mắc phải, giáo
viên có thể áp dụng biện pháp khắc phục với những bài tập như sau:
Bài tập 1: Với những học sinh sai về mặt di chuyển (di chuyển không đúng hướng
cầu rơi, di chuyển chậm) giáo viên nên cho học sinh tập các động tác bổ trợ để tăng
độ linh hoạt của khớp hông, gối như:
- Xoạc ngang, dọc.
- Chạy nhẹ kết hợp với đá má trong, má ngoài.
- Đá lăn chân theo chiều ngang, dọc.
- Tập các bài tập chuyển vị trí kết hợp với xoay người, chuyển hướng.
Bài tập 2: Với những học sinh không dự đoán được điểm rơi của cầu, tốc độ bay
của cầu, giáo viên nên phân tích cho học sinh tầm quan trọng chú ý theo điểm rơi
của cầu, phân tích tầm quan trọng tốc độ bay của cầu. Giáo viên nên cho học sinh
tập:
- Tập tung cầu, đúng động tác.

- Tự tung bắt cầu.
- Tập co chân và hướng mu bàn chân tâng cầu lên cao không cầu và có cầu.
- Tập đón cầu do người khác tung cho.
+ Giải pháp 6: Tăng cường bồi dưỡng kiến thức cho bản thân.
- Giáo viên cần phải thường xuyên tăng cường học tập, bồi dưỡng nghiệp vụ
chuyên môn qua sách vở, qua truyền hình, học tập ở đồng nghiệp.
- Thường xuyên rèn luyện thể dục để có thể thị phạm tốt các kỹ thuật, động
tác.
- Ngoài những kĩ thuật cơ bản trên, để nâng cao chất lượng đá cầu cho học
sinh giáo viên cần quan tâm những học sinh có năng khiếu đá cầu. Tập luyện thêm
12


cho học sinh những kĩ năng đá cầu như đỡ cầu bằng ngực, bằng đùi, móc cầu bằng
mu bàn chân ...
+ Thường xuyên tổ chức cho học sinh đá cầu trong các hoạt động ngoại khóa.
- Tổ chức cho học sinh đá cầu trong các giờ ra chơi.
- Tổ chức cho học sinh đá cầu trong các hội thi, hay các buổi ngoại khoá
trong các dịp lễ.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm.
Trong thời gian áp dụng những biện pháp trên, tôi thấy rằng học sinh luôn
yêu thích, ham đá cầu hơn, các em tự giác tập luyện, luyện tập thường xuyên để rèn
luyện sức khỏe. Cho nên kĩ thuật đá cầu của học sinh các lớp tôi dạy được nâng lên
rõ rệt. Đó là nhiều em biết tâng cầu bằng đùi, bằng mu bàn chân, chuyền cầu hai
người, phát cầu bằng mu bàn chân … kết quả này góp phần nâng cao chất lượng
môn Thể dục của các lớp. Cụ thể, khi theo dõi kết quả học tập của học sinh tôi thu
được kết quả như sau:
Kết quả trước thực nghiệm. (Khảo sát học sinh từ bài 51 đến bài 60)
Nội dung
Tâng cầu bằng đùi

Tâng cầu bằng mu

Số học sinh tham

Số học sinh đạt

gia khảo sát
81

được kỹ thuật
24

81

18

22%

81

16

19%

bàn chân
Chuyền cầu theo
nhóm 2 người

Tỉ lệ %
29%

Kết quả sau thực nghiệm.(Khảo sát học sinh cuối học kỳ II)
Nội dung
Tâng cầu bằng đùi

Số h/s được
khảo sát
81

H/s đạt kết quả
52

Tỉ lệ
64%
13


Chuyền cầu bằng
mu bàn chân
Chuyền cầu theo
nhóm 2 người
Tâng cầu bằng mu
bàn chân
Phát cầu bằng mu
bàn chân

81

49

60%

81

45

55%

81

47

58%

81

55

68%

Như vậy qua bảng thống kê khảo sát kĩ thuật đá cầu của học sinh ở hai thời
điểm trên, tôi thấy các em có sự tiến bộ rõ rệt. Điều đó góp phần quan trọng vào
việc nâng cao chất lượng môn Thể dục của khối lớp 4-5, tôi trực tiếp giảng dạy. Cụ
thể, đánh giá kết quả học tập kỳ II của học sinh khối 5 năm học 2017 – 2018 được
thể hiện như sau:
Mức độ đạt

Tổng số học

Số học sinh

sinh

đạt

Tỉ lệ %

Hoàn thành tốt T
81
38
47%
Hoàn thành
H
81
43
53%
Chưa hoàn thành C
81
0
0%
Có nhiều em đã có khả năng đá cầu tốt, được tôi lựa chọn rèn luyện thêm để
các em tham gia các kỳ hội khoẻ phù đổng các cấp. Trong đó có nhiều em đạt giải
cao như Hội khoẻ Phù Đổng cấp huyện lần 8 ( Năm học 2011-2012) nhà trường đạt
hai giải nhất, hai giải nhì, cấp tỉnh đạt 2 huy chương vàng và 1 giải khuyến khích
quốc gia. Hội khoẻ Phù Đổng cấp huyện lần 9( Năm học 2015-2016) nhà trường
đạt hai giải nhì, hai giải 3. Cấp tỉnh đạt 2 huy chương đồng và có 1 em được chọn
vào trường Cao đẳng TDTT Thanh Hoá. Đặc biệt, các em đã có ý thức tự giác, chủ
động tích cực tham gia các hoạt động thể dục thể thao, biết đoàn kết giúp đỡ nhau
trong học tập rèn luyện, có thói quen tập luyện thể dục thường xuyên.

14


PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIÊN NGHỊ
1. Kết luận.
Như vậy, qua khảo sát, tìm hiểu nguyên nhân, áp dụng những biện pháp luyện
học sinh đá cầu, tôi đã thu được những kết quả đáng tự hào như trên. Từ thực tế
giảng dạy, tôi thấy để góp phần nâng cao chất lượng môn thể thao tự chọn đá cầu ở
lớp 4-5, mỗi giáo viên cần:
1. Tạo cho học sinh hứng thú, sự đam mê đá cầu.
2. Tổ chức hướng dẫn tỉ mỉ các kĩ thuật cơ bản cho học sinh đá cầu.
15


3. Hướng dẫn học sinh các kỹ thuật nâng cao để học sinh phát triển năng khiếu
cá nhân.
4. Sử dụng hệ thống bài tập luyện.
5. Tăng cường bồi dưỡng kiến thức cho bản thân.
Ngoài những biện pháp chủ đạo trên, mỗi giáo viên cần chủ động phối hợp với
phụ huynh học sinh, nhà trường tạo nhiều cơ hội để các em được tham gia thi đá
cầu để thể hiện tài năng của mình.
2. Kiến nghị.
Để thực hiện tốt công tác giáo dục thể chất trong nhà trường có chất lượng và
hiệu quả cao trong khuôn khổ đề tài này tôi mạnh dạn xin được đưa ra một số kiến
nghị đối với các cấp như sau:
Cần xây dựng kế hoạch đầu tư mua sắm trang thiết bị, đồ dùng dạy học cho môn
thể dục. Đặc biệt là trường Tiểu học ở vùng xa trung tâm còn gặp nhiều khó khăn
về cơ sở vật chất.
Có kế hoạch hàng năm tập huấn, bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên giảng dạy thể
dục thể thao ở các nhà trường.

Trên đây tôi đã nêu một số biện pháp mà tôi đã áp dụng để giúp học sinh học
tốt môn đá cầu ở Tiểu học. Đó chỉ là những kinh nghiệm của bản thân tôi đúc kết
được qua quá trình giảng dạy nên chắc chắn sẽ còn nhiều thiếu sót, tôi rất mong
được sự đóng góp ý kiến của các quý đồng nghiệp trong hội đồng khoa học cũng
như tất cả các thầy cô, để cho đề tài ngày càng hoàn thiện hơn giúp cho bản thân tôi
rút ra được những kinh nghiệm quý báu góp phần phát triển nâng cao hơn nữa để
tôi có thể vận dụng tốt vào giảng dạy môn đá cầu cũng như môn Thể dục ở bậc
Tiểu học.
Xin chân thành cảm ơn
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Vĩnh Hưng, ngày 21 tháng 3 năm 2019
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của tôi
viết không sao chép nội dung của người khác
16


Người viết
Vũ Thị Lài
Lê Trọng Thành

Tài liệu tham khảo
1 Thư gửi giáo viên, học sinh cán bộ thanh niên và nhi đồng. Hồ Chí Minh toàn tập,
NXB Chính trị Quốc gia, t8, tr80-81
2 Sách Thể dục 4, sách giáo viên. Nhà xuất bản giáo dục. Tr36-37
3 Sách Thể dục 5, sách giáo viên. Nhà xuất bản giáo dục. Tr31-32
4 Bài giảng môn đá cầu. Trường Đại học sư phạm Hà Nội (Lưu hành nội bộ)(4)
tr7tr8,tr13,tr21,tr28
17

5 Lý luận và phương pháp giáo dục thể chất. Trường Cao Đẳng Sư Phạm TDTT
Thanh Hoá.
6 Học phần Tâm lý học Thể dục Thể thao. Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
7 Bài giảng học phần lý luận và phương pháp thể dục thể thao.
Trường Đại học sư phạm Hà Nội (Lưu hành nội bộ). tr47,tr96.

DANH MỤC CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN ĐƯỢC CÔNG NHẬN.
ST

Tên SKKN

Cấp công nhận

năm

T
1

Một số biện pháp dạy học tạo Trưởng phòng GD&ĐT 2009
hứng thú học tập nội dung trò huyện Vĩnh Lộc

2

chơi vận động ở khối 4 – 5
Một số biện pháp huấn luyện Trưởng phòng GD&ĐT 2011
nội dung ném bóng cho đội huyện Vĩnh Lộc
18

tuyển học sinh giỏi TDTT
trường Tiểu Học Vĩnh Hưng
Một số bài tập bổ trợ nhằm nâng Trưởng phòng GD&ĐT 7/2013
cao thành tích nội dung bật xa tại huyện Vĩnh Lộc
3

chổ cho đội tuyển học sinh giỏi
TDTT trường Tiểu học Vĩnh
Hưng
Một số bài tập bổ trợ nhằm nâng Giám đốc sở GD&ĐT

11/2013

cao thành tích nội dung bật xa tại Thanh Hoá
4

chổ cho đội tuyển học sinh giỏi
TDTT trường Tiểu học Vĩnh
Hưng
Một số bài tập bổ trợ nhằm nâng Chủ tịch Hội đồng khoa 6/2015
cao thành tích nội dung bật xa tại học, sáng kiến huyện

5

chổ cho đội tuyển học sinh giỏi Vĩnh lộc
TDTT trường Tiểu học Vĩnh
Hưng

19