Quan Am Thi Kinh

TUẦN 32
Văn bản: QUAN ÂM THỊ KÍNH
I-MỤC TIÊU CẦN ĐẠT.
-Hiểu được một số đặc điểm tiêu biểu cơ bản của sân khấu chèo truyền thống.
-Tóm tắt được nội dung vở chèo Quan Âm Thò Kính, nội dung, ý nghóa và một số đặc điểm nghệ
thuật (mâu thuẫn kòch, ngôn ngữ, hành động nhân vật,…) của đoạn trích đoạn Nỗi oan hại chồng.
II-CHUẨN BỊ.
1.Giáo viên: Nghiên cứu SGK-SGV
2.Học sinh:Xem bài và chuẩn bò bài
III-TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY-HỌC.
NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
HOẠT ĐỘNG 1 (5
’
)

Khởi động
-n đònh
-Kiểm tra bài cũ
-Bài mới
-Kiểm tra só số lớp
HỎI:Qua văn bản “Ca Huế trên
sông Hương” em hiểu thêm được
những gì về sự nổi tiếng, vẻ đẹp
của Huế?
-Y/c HS nhận xét và bổ sung
-GV nhận xét và công bố điểm

-Ghi tựa bài lên bảng
-Báo cáo só số
-Cá nhân trả lời:Cố đô Huế nổi
tiếng không phải chỉ có các danh

lam thắng cảnh và di tích lòch sử
mà con nổi tiếng bởi các làn điệu
dân ca và âm nhạc cung đình. Ca
Huế là một hình thức sinh hoạt
văn hóa-âm nhạc thanh lòch và tao
nhã; một sản phẩm tinh thần đáng
trân trọng, cần được bảo tồn và
phát triển.
-HS nhận xét và bổ sung
-Lắng nghe
-Ghi tựa bài vào tập
HOẠT ĐỘNG 2 (5
’
)

-Đọc và tìm hiểu văn bản
I-TÌM HIỂU CHUNG.
1.Khái niệm:
-Chèo là loại kòch hát, múa dân
gian, kể chuyện, diễn tích bằng
hình thức sân khấu và trước kia
thường được diễn ở sân đình nên
thường được gọi là chèo sân
đình.Chèo nảy sinh và được phổ
biên tộng rãi ở Bắc Bộ.
2.Đặc trưng cơ bản của chèo.
-Y/c HS đọc chú thích SGK
HỎI:Qua chú thích hãy nêu nài nét
về thể loại chèo?
-Cá nhân đọc

-Cá nhân trả lời:loại kòch hát,
múa dân gian, kể chuyện, diễn
tích bằng hình thức sân khấu và
trước kia thường được diễn ở sân
đình nên thường được gọi là chèo
sân đình.Chèo nảy sinh và được
phổ biên tộng rãi ở Bắc Bộ.
Tiết 117-118
Ngày soạn:04/04/09
Ngày dạy:16/04/09
-Chèo thuộc loại sân khấu kể
chuyện để khuyến giáo đạo đức.
-Chèo thuộc loại sân khấu tổng
hợp các yếu tố nghệ thuật.
-Chèo thuộc loại sân khấu ước lệ
và cách điệu cao.
-Chèo thuộc loại sân khấu có sự
kết hợp chặt chẽ cái bi và cái
hài.
3.Vò trí đoạn trích.
-Trích đoạn Nỗi oan hại chồng
thuộc phần I của vở chèo.
II-PHÂN TÍCH.
1.Trước khi mắc oan.
-Yêu thương chồng bằng một
tình cảm đằm thắm.
HỎI:Dựa vào chú thích hãy nêu vài
nét về đặc trưng cơ bản của chèo?
HỎI:Hãy cho biết vò trí của đoạn
trích Nỗi oan hại chồng trong vở

chèo Quan m Thò Kính?
-GV hướng dẫn học sinh đọc văn
bản:
+Người dẫn chuyện:đọc tên các
nhân vật, các lời chỉ dẫn làn điệu
dân ca, hành động trong dấu ngoặc
đơn.
+Nhân vật Thiện Só:giọng hốt
hoảng, sợ hãi.
+Nhân vật Thò Kính:giọng từ âu
yếm, ân cần chuyển sang đau đớn,
nghẹn ngào, buồn tủi….
+Nhân vật Sùng bà:giọng lấn ướt,
có lúc quát thét, đay nghiến…
+Nhân vật Sùng ông:lèm bèm vì
nghiện ngập, a dua với vợ, tàn nhẫn
thô bạo, đắc ý vì lừa được thông
gia..
+Nhân vật Mãng ông:ngạc nhiên,
đau khổ, bất lực và cam chòu…
HỎI:Theo dõi đoạn đầu cho thấy
trước khi mắc oan, tình cảm của Thò
Kính đối với Thiện Só như thế nào?
HỎI:Chi tiết nào nói lên điều đó?
HỎI:Quan sát sự việc cắt râu chồng
cho biết:
+Vì sao Thò Kính làm việc này?
+Qua cử chỉ đó cho thấy Thò Kính là
người như thế nào?
HỎI:Trước khi mắc oan, Thò Kính

là người phụ nữ có những đức tính
gì?
-Cá nhân trả lời:
+Chèo thuộc loại sân khấu kể
chuyện để khuyến giáo đạo đức.
+Chèo thuộc loại sân khấu tổng
hợp các yếu tố nghệ thuật.
+Chèo thuộc loại sân khấu ước lệ
và cách điệu cao.
+Chèo thuộc loại sân khấu có sự
kết hợp chặt chẽ cái bi và cái hài.
-Cá nhân trả lời:trích đoạn Nỗi
oan hại chồng thuộc phần I của vở
chèo.
-Lắng nghe
-Cá nhân trả lời:yêu thương
chồng bằng một tình cảm đằm
thắm.
-Cá nhân trả lời:ngồi quạt cho
chồng.
-Cá nhân trả lời:
+Muốn làm đẹp cho chồng mình
+Tỉ mỉ, chân thật trong tình yêu
tình yêu thương chồng trong
sáng, chân thật
-Cá nhân trả lời:mong muốn có
hạnh phúc lứa đôi tốt đẹp,…
2.Trong khi bò oan.
-Sùng bà:
+Cho rằng Thò Kính là loại đàn

bà hư đốn, tâm đòa xấu xa.
+Cho rằng Thò Kính là con nhà
thấp hèn không xứng với nhà
mình.
+Cho rằng Thò Kính phải bò đuổi
đi.
Tự nghó ra tội để gán cho Thò
Kính.
độc đòa, tàn nhẫn, bất nhân.
-Thò Kính:
*Lời nói:
+Lạy cha, lạy mẹ!Con xin trình
cha mẹ…
+Giời ơi!Mẹ ơi, oan cho con lắm
mẹ ơi.
+Oan thiếp lắm chàng ơi.
*Cử chỉ:
+Vật vã khóc
HỎI:Sự việc cắt râu chồng của Thò
Kính đã bò Sùng bà khép vào tội
nào?
HỎI:Chi tiết nào chứng tỏ điều đó?
HỎI:Sùng bà đã luận tội Thò Kính
căn cứ vào những điểm nào?
HỎI:Hãy tìm những lời buộc tội cụ
thể của Sùng bà?
HỎI:Em có nhận xét gì về cách
luận tội của Sùng bà?
HỎI:Cùng với lời nói, Sùng bà còn
có những cử chỉ nào đối với Thò

Kính?
HỎI:Tất cả cử chỉ, lời nói ấy cho
thấy Sùng bà là người như thế nào?
HỎI:Sùng bà thuộc nhân vật nào
trong chèo cổ?
HỎI:Nhân vật này gây cảm xúc gì
cho người xem?
HỎI:Khi bò khép vào tội giết
chồng, Thò Kính đã có những lời
nói, cử chỉ nào?
-Cá nhân trả lời:tội giết chồng
-Cá nhân trả lời:Cái con mặt sứa
gan lim này! Mày đònh giết con bà
à?
-Cá nhân trả lời:
+Cho rằng Thò Kính là loại đàn bà
hư đốn, tâm đòa xấu xa.
+Cho rằng Thò Kính là con nhà
thấp hèn không xứng với nhà
mình.
+Cho rằng Thò Kính phải bò đuổi
đi.
-Cá nhân trả lời:
+Còn tuồng bay mèo mả gà đồng
lẳng lơ.
+Đã trên dâu dưới Bộc hẹn hò…
+Trứng rồng lại nở ra rồng….điu
+Mày là con nhà cua ốc
+Con gái nỏ mồm thì về với cha
-Cá nhân trả lời:

+Tự nghó ra tội để gán cho Thò
Kính.
+Lời lẽ lăng nhục, hống hách
-Cá nhân trả lời:
+Dùi đầu Thò Kính ngã xuống.
+Thò Kính chạy theo van xin, dúi
tay ngã khu xuống.
-Cá nhân trả lời:độc đòa, tàn
nhẫn, bất nhân.
-Cá nhân trả lời:nhân vật “mụ
ác” bản chất tàn nhẫn, độc đòa.
-Cá nhân trả lời:ghê sợ sự tàn
nhẫn, lo cho người hiền lành như
Thò Kính.
-Cá nhân trả lời:
*Lời nói:
+Lạy cha, lạy mẹ!Con xin trình
cha mẹ…
+Giời ơi!Mẹ ơi, oan cho con lắm
mẹ ơi.
+Oan thiếp lắm chàng ơi.
*Cử chỉ:
+Vật vã khóc
+Ngửa mặt rũ rượi
+Chạy theo van xin
nhẫn nhục, trong oan ức vẫn
chân thực, hiền lành, giữ phép
tắc gia đình.
HỎI:Em có nhận xét gì về tính chất
của những lời nói và cử chỉ đó?

HỎI:Những lời nói và cử chỉ của
Thò Kính được nhà chồng đáp lại
như thế nào?
HỎI:Em hãy hình dung về thân
phận Thò Kính trong cảnh ngộ này?
HỎI:Qua đó đức tính nào của Thò
Kính được bộc lộ?
HỎI:Thò Kính thuộc loại nhân vật
đặc sắc nào trong chèo cổ?
HỎI:Cảm xúc của người xem được
gợi từ nhân vật này là gì?
HỎI:Theo em, xung đột kòch trong
đoạn này thể hiện cao nhất ở sự
việc nào? Vì sao?
HỎI:Em thử bình luận về bản chất
của xung đột này?
HỎI:Sau khi bò oan, Thò Kính có
những cử chỉ như thế nào?
HỎI:Những cử chỉ, lời nói đó phản
ánh nỗi đau nào của Thò Kính?
HỎI:Ý đònh không về với cha, phải
sống ở đời mới mong tỏ rõ người
đoan chính, đã chứng tỏ thêm điều
gì ở người phụ nữ này?
+Ngửa mặt rũ rượi
+Chạy theo van xin
-Cá nhân trả lời:
+Lời nói rất hiền, rất ít,
+Cử chỉ yếu đuối, nhẫn nhục.
-Cá nhân trả lời:

+Chồng:im lặng
+Mẹ chồng:cự tuyệt (Thôi im
đi!...lại còn oan à,…)
+Bố chồng:a dua với mẹ chồng.
-Cá nhân trả lời:
+Đơn độc giữa mọi sự vô tình.
+Cực kì đau khổ, bất lực.
-Cá nhân trả lời:nhẫn nhục,
trong oan ức vẫn chân thực, hiền
lành, giữ phép tắc gia đình.
-Cá nhân trả lời:nhân vật “nữ
chính” bản chất, đức hạnh nết na,
gặp nhiều oan trái.
-Cá nhân trả lời:xót thương, cảm
phục Thò Kính; căm ghét sự bất
nhân bất nghóa của gia đình Sùng
bà.
-Cá nhân trả lời:sự việc này bộc
lộ cực điểm tính cách bất nhân bất
nghóa của Sùng bà, đồng thời bộc
lộ nỗi bất hạnh lớn nhất của Thò
Kính.
-Cá nhân trả lời:
+Đó là xung đột giữa quyền lực
của kẻ thống trò với đòa chủ nhỏ
mọn của kẻ bò trò trong gia đình
cũng như trong xã hội phong kiến.
+Xung đột này tạo thành nỗi đau
thê thảm cho kẻ bò trò, đó là xung
đột bi kòch.

-Cá nhân trả lời:quay vào nhìn
từ cái kỉ đến sách, thúng khâu, rồi
cầm lấy chiếc áo đang khâu dở,
bóp chặt trong tay cùng lời
nói:Thương ôi!......run rủi!
-Cá nhân trả lời:nỗi đau nuối
tiếc, xót xa cho hạnh phúc lứa đôi
bò tan vỡ.
-Cá nhân trả lời:không đành cam
chòu oan sai, muốn tự mình tìm
cách giải oan, Thò Kính không còn
HỎI:Cách giải oan mà Thò Kính
nghó đến là gì?
HỎI:Con đường Thò Kính chọn để
giải oan có ý nghóa gì?
HỎI:Theo em, có cách nào tốt hơn
để giải thoát những người như Thò
Kính khỏi đau thương?
nhu nhược mà đã quyết liệt trong
tính cách.
-Cá nhân trả lời:đi tu để cầu
Phật tổ chứng minh cho sự trong
sạch của mình.
-Cá nhân trả lời:
+Phản ánh số phận bế tắc của
người phụ nữ trong xã hội cũ.
+Lên án thực trạng xã hội vô nhân
đạo đối với những người lương
thiện.
-Cá nhân trả lời:loại bỏ những

kẻ như Sùng bà, loại bỏ quan hệ
mẹ chồng nàng dâu kiểu phong
kiến, loại bỏ xã hội phong kiến
thối nát.
HOẠT ĐỘNG 3 (5
’
)
III-TỔNG KẾT
Vở chèo Quan m Thò Kính nói
chung và trích đoạn Nỗi oan hại
chồng nói riêng là vở diễn và
trích đoạn chèo rất tiêu biểu của
sân khấu chèo truyền thống. Vở
chèo và trích đoạn này thể hiện
những phẩm chất tốt đẹp cùng
nỗi oan bi thảm, bế tắc của
người phụ nữ và những đối lập
giai cấp thông qua xung đột gia
đình, hôn nhân trong xã hội
phong kiến.
HỎI:Qua phân tích hãy nêu nội
dung của trích đoạn Nỗi oan hại
chồng?
HỎI:Ngôn ngữ chèo trong đoạn
trích có gì đặc biệt?
-Cá nhân trả lời:Vở chèo và
trích đoạn này thể hiện những
phẩm chất tốt đẹp cùng nỗi oan bi
thảm, bế tắc của người phụ nữ và
những đối lập giai cấp thông qua

xung đột gia đình, hôn nhân trong
xã hội phong kiến.
-Cá nhân trả lời:dùng văn vần đi
liền với các làn điệu hát.
HOẠT ĐỘNG 4 (5
’
)

-Củng cố và dặn dò
-Về nhà học bài và chuẩn bò bài
Dấu chấm lửng và dấu chấm phẩy
cần nắm:
+Công dụng của dấu chấm lửng và
dấu chấm phẩy.
+Luyện tập
-Nhận xét lớp học
-Nghe tiếp thu để chuẩn bò