IT3120 phan tich thit k h thng thong

1

IT3120

Phân tích thiết kế hệ thống thông tin

1. Tên học phần: Phân tích thiết kế hệ thống thông tin
2. Mã số:

IT3120

3. Khối lượng:

2(2-1-0-4)

Lý thuyết: 30 giờ
Bài tập/BTL: 15 giờ
Thí nghiệm: 0 giờ

nếu có bài tập lớn cần ghi rõ

4. Đối tượng tham dự: Sinh viên đại học các ngành kỹ thuật từ học kỳ 4
5. Điều kiện học phần:
Học phần tiên quyết:
Học phần học trước: IT3090 Cơ sở dữ liệu, IT3100 Lập trình hướng đối tượng
Học phần song hành:
6. Mục tiêu học phần:
Học phần này giúp sinh viên nắm bắt được các khái niệm cơ bản về mô hình hóa hướng đối tượng. Sinh
viên được giới thiệu một quy trình phân tích, thiết kế hướng đối tượng cụ thể áp dụng cho các dự án phát
triển phần mềm. Bên cạnh đó sinh viên cũng được giới thiệu một ngôn ngữ mô hình hóa hướng đối
tượng (UML) và được làm quen với các công cụ hỗ trợ mô hình hóa, chẳng hạn như Rational Rose.

Sau khi học xong học phần này, yêu cầu sinh viên có khả năng:
Lập trình hướng đối tượng, phân tích hướng đối tượng, thiết kế hướng đối tượng, ngôn ngữ mô
hình hóa hướng đối tượng UML
Áp dụng lập trình, phân tích và thiết kế hướng đối tượng trong xây dựng hệ thống thông tin.
Học tập phong cách làm việc theo nhóm, biết cách lên kế hoạch phân công công việc để hoàn
thành một dự án xây dựng hệ thống thông tin đúng tiến độ.
7. Nội dung vắn tắt học phần:
Tổng quan về phân tích thiết kế hướng đối tượng và ngôn ngữ mô hình hóa UML. Phân tích hệ thống:
mô hình hóa yêu cầu hệ thống, mô hình hóa cấu trúc, mô hình hóa hành vi với các biểu đồ UML. Thiết kế
hệ thống: thiết kế lớp, ca sử dụng, thiết kế gói và hệ thống con, mô hình hóa cài đặt hệ thống.
8. Tài liệu học tập:
Sách, giáo trình chính
1. [NVB05] Nguyễn Văn Ba, “Phát triển hệ thống hướng đối tượng với UML 2.0 và C++”, NXB
Đại học quốc gia Hà nội, 2005.
Bài giảng: Xem nội dung đề cương chi tiết
Sách tham khảo: Xem phần tài liệu tham khảo
9. Phương pháp học tập và nhiệm vụ của sinh viên:
Dự lớp: đầy đủ theo quy chế
Bài tập: hoàn thành các bài tập của học phần
Hiểu rõ lý thuyết thông qua việc hoàn thành các bài tập của học phần. Khuyến khích làm thêm các
bài tập khác. Học cách làm việc theo nhóm, cách tổ chức công việc cũng như trình bày vấn đề.
10. Đánh giá kết quả:
Điểm quá trình: trọng số 0.3
- Bài tập làm đầy đủ
- Hoàn thành bài tập lớn
- Kiểm tra giữa kỳ
Thi cuối kỳ (trắc nghiệm và tự luận): trọng số 0.7


5

11. Nội dung và kế hoạch học tập cụ thể

Tuần

Nội dung

Giáo trình

TỔNG QUAN VỀ PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HƯỚNG ĐỐI
TƯỢNG
I.

Tổng quan về phân tích thiết kế hệ thống
1. Khái niệm phân tích thiết kế hệ thống

1

2. Các tiếp cận khác nhau trong phân tích thiết
kế hệ thống

[NVB05],
[Booch98]

II. Đại cương về mô hình hóa hướng đối tượng
1. Khái niệm mô hình và mô hình hóa
2. Các phương pháp mô hình hóa
3. Mô hình hóa hướng đối tượng

2

NGÔN NGỮ MÔ HÌNH HÓA UML
I. Lịch sử phát triển
II. Giới thiệu các góc nhìn của UML

[NVB05],
[Booch98]

III. Giới thiệu các biểu đồ của UML
TIẾN TRÌNH PHÁT TRIỂN HỆ THỐNG THÔNG TIN
I. Các hoạt động phát triển phần mềm
II. Một số tiến trình phát triển phần mềm thông dụng
3

III. Tiến trình RUP

[NVB05],
[Booch98]

1. Các nguyên tắc cơ bản của RUP
2. Các pha và công đoạn của RUP
3. Tiến trình 10 bước dựa trên khuôn mẫu RUP
PHÂN TÍCH MÔI TRƯỜNG VÀ NHU CẦU
I. Mục đích
4

II. Phương pháp tiến hành
III. Xây dựng tài liệu tổng quan hệ thống

[NVB05],
[Booch98]

IV. Hoạch định dự án

PHÂN TÍCH CHỨC NĂNG
I. Mục đích của phân tích chức năng
5

II. Phân tích chức năng với biểu đồ ca sử dụng
1. Mô hình hóa môi trường với khái niệm đối tác
2. Mô hình hóa nhu cầu với khái niệm ca sử
dụng
3. Lập biểu đồ ca sử dụng

[NVB05],
[Booch98]

BT, TN, …


3
III. Phân tích chức năng với biểu đồ hoạt động
1. Đặc tả ca sử dụng bằng văn bản
2. Đặc tả ca sử dụng với biểu đồ trình tự hệ
thống
3. Đặc tả ca sử dụng với biểu đồ hoạt động

PHÂN TÍCH CẤU TRÚC
I. Mục đích của phân tích cấu trúc
II. Khái niệm đối tượng và lớp
1. Định nghĩa, biểu diễn đối tượng và lớp

2. Thuộc tính
3. Thao tác
6

4. Mối liên quan phụ thuộc
5. Mối liên quan khái quát hóa

[NVB05],
[Booch98]

6. Liên kết
III. Mô hình hóa cấu trúc với biểu đồ lớp
1. Xác định các lớp lĩnh vực
2. Xác định các lớp tham gia các ca sử dụng
3. Xây dựng biểu đồ lớp

PHÂN TÍCH HÀNH VI
I. Mục đích của phân tích hành vi
II. Mô hình hóa tương tác
1. Mô hình hóa tương tác trong ca sử dụng bằng
biểu đồ trình tự
2. Mô hình hóa tương tác trong ca sử dụng bằng
biểu đồ giao tiếp
7

3. Đối chiếu, chỉnh sửa các mô hình cấu trúc và
tương tác

[NVB05],
[Booch98]

4. Ví dụ mẫu
III. Mô hình hóa ứng xử
1. Mô hình hóa ứng xử với biểu đồ máy trạng
thái
2. Đối chiếu biểu đồ máy trạng thái với các biểu
đồ tương tác
3. Đối chiếu mô hình tĩnh với mô hình động

8

TỔNG KẾT VỀ PHÂN TÍCH

9

THIẾT KẾ TỔNG THỂ
I. Phân rã hệ thống thành các hệ thống con – Kiến

[NVB05],
[Booch98]
[NVB05],
[Booch98]

Bài tập phân tích


5
trúc phân tầng
II. Mô tả các thành phần vật lý của hệ thống – Biểu
đồ thành phần

III. Bố trí các thành phần khả thi lên các nút phần
cứng – Biểu đồ bố trí

THIẾT KẾ ĐỐI TƯỢNG, LỚP
I. Thiết kế các lớp
II. Thiết kế các liên kết

10

III. Thiết kế các thuộc tính

[NVB05],
[Booch98]

IV. Thiết kế các thao tác

THIẾT KẾ GIAO DIỆN
I. Thiết kế bố cục giao diện
11

II. Thiết kế chuyển tiếp giao diện

[NVB05]

III. Thiết kế chi tiết giao diện

THIẾT KẾ DỮ LIỆU
V. Thiết kế chi tiết các lớp thực thể
12

VI. Thiết kế chi tiết các liên kết thực thể

[NVB05]

VII. Thiết kế chi tiết các bảng cơ sở dư liệu

[NVB05],
[Booch98]

13

TỔNG KẾT VỀ THIẾT KẾ

14

CHỦ ĐỀ NÂNG CAO
I. Mẫu thiết kế
II. Các mô hình kiến trúc

[NVB05],
[Gamma94]

15

TỔNG KẾT

[NVB05],
[Booch98],
[Gamma94]

Nội dung các bài thí nghiệm (thực hành, tiểu luận, bài tập lớn)
•
•
•
•
•
•

Phân tích thiết kế hệ thống quản lý thư viện
Phân tích thiết kế hệ thống phân phối sản phẩm
Phân tích thiết kế máy bán hàng
Phân tích thiết kế hệ thống đặt chỗ máy bay
Phân tích thiết kế đồng hồ điện tử
Phân tích thiết kế hệ thống quản lý đào tạo

12. Tài liệu tham khảo

Bài tập thiết kế

Bài tập tổng kết


5
1. [NVB05] Nguyễn Văn Ba, “Phát triển hệ thống hướng đối tượng với UML 2.0 và C++”, NXB Đại
học quốc gia Hà nội, 2005
2. [DVB97] Đoàn Văn Ban, “Phân tích và thiết kế hướng đối tượng” , NXB Khoa học và Kỹ thuật,
1997
3. [DVD02] Đặng Văn Đức, “Phân tích và thiết kế hướng đối tượng bằng UML”, NXB Giáo dục, 2002
4. [Booch98] Grady Booch, “Object Oriented Analysis and Design with applications”, AddsonWesley, 1998
5. [Gamma94] Eric Gamma, Richard Helm, Ralph Johnson, John M. Vlissides, “Design Pattern:

Elements of Reusable Object-oriented Software”, Addson-Wesley, 1994